Javascript Fonksiyon Çağırma

Çoğu zaman kod yazarken belirli bölümleri tekrarlama ihtiyacı duyulur.

Örneğin kullanıcı hesabına giriş yaptığında veya çıktığında güzel görünümlü bir mesaj göstermek istenebilir.

Fonksiyonlar programın “yapı taşıdır”. Birçok defa bu fonksiyonlar çağırılarak tekrardan bu kodları yazmaktan kurtulunur.

Aslında var olan , ve gibi fonksiyonları gördük. Fakat artık bunları yazmanın zamanı geldi.

Fonksiyon Tanımlama

Fonksiyon tanımlamak için function tanım kullanılır.

Aşağıdaki gibi görünür:

kelimesi önce yazılır, ardından fonksiyonun adı ve sonra parametrelerin yazılacağı parantez açılır ve ihtiyaç duyulan parametreler yazılır, sonrasında ise kapatılıp süslü parantez ile fonksiyon gövdesine başlanır.

Yeni fonksyion ismiyle şu şekilde çağırılır: .

Örneğin:

fonksiyonu kodu çalıştırır. Bu kod sonrasında uyarısını iki defa göreceksiniz.

Bu örnek açıkça fonksiyonların ana amacını gösteriyor: Kod tekrarından kaçınma.

Eğer mesajı değiştirmek istersek bir yerde değiştirdiğimizde bu fonksiyonu kullanan her yerde değişiklik olacaktır.

Yerel değişkenler

Fonksiyon içinde tanımlanan değişkene sadece o fonksiyon içerisinde erişilebilir.

Örneğin:

Dış Değişkenler

Fonksiyon, kendi dışında oluşturulmuş değişkenlere erişebilir. Örneğin:

Fonksiyon dışarıda bulunan değişkenlere tam kontrol sağlar. Hatta modifiye edebilir.

Örneğin:

Dışarıda bulunan değişkenler eğer yerel değişken yoksa kullanılırlar. Bazen eğer ile değişken oluşturulmazsa karışıklık olabilir.

Eğer aynı isim ile fonksiyon içerisinde bir değişken oluşturulmuş ise, fonksiyon içerisindeki değişkenin değeri düzenlenebilir. Örneğin aşağıda yerel bir değişken dıştaki değişken ile aynı isimdedir. Dolayısıyla yerel değişken düzenlenecektir. Dıştaki değişken bundan etkilenmeyecektir.

Parametreler

Parametrelere isteğe bağlı olarak veri paslanabilir. Bunlara fonksiyon argümanları da denir.

Aşağıdaki fonksiyon iki tane parametreye sahiptir. ve

Eğer fonksiyonlar ve deki gibi yazılırsa doğrudan fonksiyonda ve yerel değişkenlerine atanırlar. Sonrasında fonksiyon bunları kullanabilir.

Aşağıda değişkeni fonksiyona paslanmakta. Dikkat ederseniz fonksiyon içerisinde değişse bile bu dışarıda bulunan değişkeni etkilememekte. Çünkü fonksiyon bu değişkenin her zaman kopyasını kullanır:

Varsayılan Değerler

Eğer fonksiyon argümanına bir değer gönderilmemişse fonksiyon içerisinde bu değişken olur.

Örneğin fonksiyonu tek argüman ile de çağırılabilir.

Bu bir hata değildir. Fonksiyon eğer bu şekilde çağırılırsa, yani yoksa, varsayılır. Yukarıdaki fonksiyon çağırıldığında sonuç “Mahmut: undefined” olacaktır.

Eğer “varsayılan” olarak değeri atamak istiyorsanız, işareti ile tanımlamanız gerekmekte.

Eğer değeri paslanmazsa, çıktısı alınır.

şu anda karakter dizisidir. Fakat daha karmaşık yapılar olabilir. Sadece parametre gönderilmez ise bu değer atanır. Aşağıdaki kullanım da pekala doğrudur.

Değer döndürme

Fonksiyon çağırıldığı yere değer döndürebilir.

En basit örnek iki değeri toplayan bir fonksiyon olabilir.

fonksiyon içerisinde her yerde kullanılabilir. Kod satırına eriştiğinde fonksiyon durur ve değer fonksiyonun çağırıldığı yere geri gönderilir.

Bir fonksiyon içerisinde birden fazla fonksiyonu da olabilir.

değer döndürmek zorunda değildir. Bu fonksiyondan anında çıkmayı sağlar.

Örneğin:

Yukarıdaki kodda eğer döndürür ise fonksiyonu e erişemeyecektir.

Fonksiyonu isimlendirme

Fonksiyonlar eylemdir. Bundan dolayı isimleri yüklem olmalıdır. Net olmalı ve fonksiyonun ne işe yaradığını ifade edebilmelidir. Böylece kim ki kodu okur, ne yazıldığına dair bir fikri olur.

Genel itibari ile eylemi tanımlayan ön ek kullanmak iyi bir yöntemdir. Bu ön ekler ile ilgili birlikte kod yazdığınız kişiler ile uyum içerisinde olmalısınız.

Örneğin fonksiyonu her zaman bir şeyleri .

Fonksiyonlar şöyle başlayabilir.

• – değer döndürür,
• – bir şeyler hesaplar,
• – bir şeyler yaratır,
• – bir şeyleri kontrol eder ve boolean döndürür.

Böyle isimlere örnek:

Not: İngilizce’de bu daha kolay önce eylemi yazıyorlar. Türkçe’de fiil genelde sonda olduğundan dolayı sıkıntı yaşanmaktadır. Fonksiyonlarınızı adlandırırken İngilizce adlandırırsanız okunması daha kolay olacaktır.

Ön ek ile fonksiyonlar bir anlamda ipucu verir ve ne tür değerler dönmesi gerektiğini anlatır.

Fonksiyonlar == Yorumlar

Fonksiyonlar kısa olmalı ve sadece bir şeyi yapmalıdırlar. Eğer uzun ise bu durumda ayırıp yeni bir fonksiyon yapmanız daha iyi olabilir. Bazen bu kuralı takip etmek zor olabilir. Fakat kesinlikle iyi bir şeydir.

Farklı fonksiyon daha kolay bir şekilde çalışması kontrol edilebilir. Varlığı harika bir yorumdur.

Örneğin, aşağıdaki iki fonksiyonunu karşılaştırın. Asal Sayı

İlk tanım label kullanıyor:

İkinci tip ise adında ikinci bir fonksiyon ile asal olup olmama durumunu kontrol ediyor.

İkinci örnek anlaşılması daha kolay değil mi? gibi fonksiyon isimleri yerine bazıları buna kendi kendini açıklayan demektedir.

Fonksiyonlar eğer tekrar kullanmayacağımızı bilsek bile oluşturulabilir. Kodu daha okunabilir yaparlar.

Özet

Bir fonksiyonun tanımı aşağıdaki gibidir.

• Fonksiyona paslanan parametreler yerel değişken olarak fonksiyon içerisinde kopyalanırlar.
• Fonksiyon dışarıdaki değişkene erişebilir. Fakat içeride yaratılmış bir değişken dışarıda kullanılamaz.
• Fonksiyon değer döndürebilir. Eğer döndürmezse olarak tanımlanır.

Kodun daha anlaşılır ve okunabilir olması için, fonksiyonlar içerisinde yerel değişken kullanılması önerilir. Dış değişkenler kullanılması önerilmez.

Eğer fonksiyon parametre ile değer alır ve bu değer üzerinde çalışıp değer geri döndürürse anlaşılırlığı artar. Fakat eğer fonksiyon hiçbir parametre almadan sadece dışarıdaki değişkenleri değiştiriyor ise kodun anlaşılırlığı büyük ölçüde azalır.

Fonksiyon isimlendirme:

• Bir isim fonksiyonun ne işe yaradığını açıklayabiliyor olmalıdır. İyi bir isim fonksiyonun okunmadan ne iş yaptığına dair fikir verir.
• Fonksiyon bir fiili yerine getirdiğinden, fonksiyon isimleri yüklem olmalıdır.
• Bunlar için ön ek kullanabilirsiniz. Türkçe sondan eklemeli bir dil olduğundan dolayı fonksiyon ekleri sona gelmektedir. Örneğin , bu tip kullanım aslında okunurluk açısından pekte iyi değil benim kanaatimce. Çünkü okurken önce ne yaptığını anlaşılmıyor. Fakat İngilizce örneğine bakarsanız , burada önce ne yaptığını söylüyor. Farzedin ki birçok fonksiyonunuz var ve okuduğunuzda önce ne iş yaptığını bilmek bunları filtrelemenizde size yardımcı olacaktır.
• Örnek kaç tane ek , , , , vs.

Fonksiyonlar kod yazarken kullanılan ana yapılardır. Artık temellerini anlaşıldığına göre kullanılmaya başlanabilir. Fakat sadece temellerinin gösterildiğini bilmekte fayda var. İleride defalarca fonksiyonlar konusuna geri dönülecektir.