Market Yasaklı Ürünler

İçişleri Bakanlığı, gece 81 ilin valiliğine "Market Tedbirleri" başlığı altında bir genelge gönderdi. Bakanlık, akşam saatlerinde bir başka genelge daha yayımlayarak, 8 ve 15 Mayıs Cumartesi günleri saatleri arasında yaş sebze ve meyve ile fide satışı yapan pazarların açık olacağını bildirdi.

Market Tedbirleri başlıklı ilk genelgede, 17 Mayıs'a kadar sürecek olan tam kapanma döneminde marketlerde satılabilecek olan ürünlerle ilgili düzenlemeler yer alıyor.

Ayrıca bu genelgede tam kapanma döneminde alkollü içecek satışına kısıtlama getirildiği de İçişleri Bakanlığı tarafından ilk kez resmi bir belgede kabul ediliyor.

Genelgede, tam kapanma döneminde bazı ürünlerin satışına kısıtlama getirildiği belirtiliyor.

Bu kısıtlamaların da "marketlerde oluşabilecek yoğunlukların önüne geçmek" amacını taşıdığı ve ilgili bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, meslek odaları ile sektör temsilcileriyle yapılan görüşmeler sonucunda belirlendiği ifade ediliyor.

Genelgeye göre, marketlerde "zorunlu temel ihtiyaçlar dışındaki ürünlerin" satışına izin verilmeyeceği aktarılıyor ve şu düzenlemeler getiriliyor:

• 7 Mayıs Cuma gününden itibaren marketlerde (zincir ve süper marketler dahil) temel gıda ve temizlik ürünlerinin yanı sıra sadece hayvan yemi, mamaları ile kozmetik ürünleri (parfümeri ve makyaj malzemeleri hariç) satılabilecek.
• Daha önce getirilen alkollü ürün satışı kısıtlamasının yanı sıra marketlerde (zincir ve süper marketler dahil) elektronik eşya, oyuncak, kırtasiye, giyim ve aksesuar, ev tekstili, oto aksesuar, bahçe malzemeleri, hırdavat, zücaciye vb. ürünlerin satışına izin verilmeyecek.

Temel gıda maddesinin nasıl tanımlandığına ilişkin olarak mevzuat, kanun ve diğer düzenlemelerde net bir tanım yer almıyor.

Ancak Katma Değer Vergisi ile ilgili düzenlemenin ekinde Temel Gıda Maddeleri listesi bulunuyor. Bu listede canlı hayvan, et, süt, süt ürünleri, un ve unlu mamüller, tatlı, çikolata, kahve, çay, baharatlar ve kuru otlar, çeşitli sebze ve meyveler, çerez, kuru meyve ve sosis, salam gibi ürünler yer alıyor.

Daha önce yayımlanmış İçişleri Bakanlığı ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın yayımladığı bazı genelgelerde "et, süt, balık, un ve unlu mamuller" temel gıda maddelerinin örnekleri arasında sıralanıyor.

Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü'nün websitesinde de beş temel besin grubu tanımlanıyor. Buna göre, temel besin grupları şunlar:

• Süt Grubu
• Et-Yumurta-Kurubaklagil Grubu
• Sebze Grubu
• Meyve Grubu
• Ekmek ve Tahıl Grubu

Genelgede açıkça belirtilmeyen bir başka ürün de sigara. Sosyal medyada sigara satışının da yasak olabileceği yönünde bazı iddialar yer aldı. Ancak İçişleri Bakan Yardımcısı ve Bakanlık Sözcüsü İsmail Çataklı, Anadolu Ajansı'na yaptığı açıklamada, genelgede sigara satışına yönelik herhangi bir kısıtlama olmadığını söyledi.

Temizlik ürünlerinin kapsamına neler girdiğine dair İçişleri Bakanlığı'nın genelgesinde ayrıntılı bir tanımlama yer almıyor.

Mevzuatta da temizlik ürünlerinin tanımıyla ilgili net bir bilgi yer almıyor ancak bu ürünlerin üretiminde kullanılabilecek maddelerle üretim süreçleri düzenleniyor.

Kozmetik ve Temizlik Ürünleri Sanayiciler Derneği (KTSD), internet sitesinde temizlik ürünlerini "sabun, deterjan, ev bakım ve hijyenik kağıt ürünleri" olarak tanımlıyor.

KTSD'nin sitesinde, kozmetik ürünler de temizlik ürünleri kapsamında değerlendiriliyor.

Ancak İçişleri Bakanlığı'nın genelgesinde parfümeri ve makyaj malzemeleri hariç kozmetik ürünlerin satılabileceği belirtiliyor.

Deterjan, sabun, hijyenik ped ve ev temizlik ürünleriyle ilgili herhangi bir kısıtlama ise genelgede net bir şekilde yer almıyor.

Tam kapanma dönemiyle ilgili ilk yayımlanan genelge kapsamında açık kalabilecek işyerleri ve çalışma saatlerine ilişkin herhangi bir yeni düzenleme yapılmadı.

Bakkal, market, manav, kasap, kuruyemişçi ve tatlıcılar, saatleri arasında hizmet vermeyi sürdürecek.

Zincir marketlerin ve süpermarketlerin ise Pazar günleri kapalı kalması öngörülüyor.

İçişleri Bakan Süleyman Soylu, geçen hafta yaptığı açıklamada, zincir marketlerin pazar günleri kapalı olmasının gerekçesini, "Uzun zamandan beri zincir market ve süper marketler de önemli bir görev yapıyorlar, arz ortaya koyuyorlar. Onlar da bu kapanma döneminde bir gün izin kullanabilecek diye görülebilir" sözleriyle açıkladı.

İçişleri Bakanlığı'nın akşam saatlerinde yayımladığı ikinci genelgeyle pazar yerleriyle ilgili yeni düzenlemeler getirildi.

Pazar yerleri, tam kapanma döneminde kapalı olacak yerler arasında sıralanıyordu. Ancak yeni genelgeyle cumartesi günleri açık olacağı belirtildi.

Genelgede, "Tam kapanma dönemi içerisinde 8 ve 15 Mayıs tarihlerine denk gelen Cumartesi günleri saatleri arasında sadece yaş sebze/meyve ile fide satışı yapan pazaryerleri açık olacak. Vatandaşların yaş sebze/meyve ve fide ihtiyaçlarını temin amacıyla ikametlerine en yakın pazaryerine gidip gelebilmelerine izin verilecek" denildi.

Aynı genelgede, temizlik ürünü, giyim, züccaciye, oyuncak, süs eşyası ve çanta gibi ürünlerin satışına ise izin verilmeyeceği belirtildi.

Pazar yerlerinde sergi ve tezgahlar arasında en az üç metre olacak şekilde mesafe bırakılacağı da aktarıldı.

İçişleri Bakanlığı'nın ilk genelgesinde "daha önce getirilen alkollü ürün satışı kısıtlamasının yanı sıra" ifadesi bulunuyor.

Bu ifadeyle, tam kapanma döneminde içki satışının yasaklandığı ilk kez İçişleri Bakanlığı'nın resmi bir belgesinde yer almış oldu.

İlk olarak bazı Cumhurbaşkanlığı muhabirleri tarafından ortaya atılan tam kapanma döneminde alkollü içecek satışının yasak olduğu iddiaları kafa karışıklığına yol açmıştı.

Tam kapanmanın ilk günlerinde zincir marketler ve açık olan bazı tekel bayileri içki satışı yaptı.

Ancak daha sonra haftasonunda 20'den fazla ilde içki satışı İl Hıfzısıhha Kurulu kararıyla yasaklandı.

İçişleri Bakanlığı'nın genelgesinde de bu yasağın tüm ülkeyi ve tam kapanma dönemini kapsadığı anlaşılıyor.