Parmak Kapıya Sıkıştı Ne Iyi Gelir

Parmak Ucu Yaralandığında Hangi Yapılar Yaralanabilir?

Cilt, tırnak, tırnak yatağı, kemik, tendon ve parmak ucunun yastıklı alanı olan pulpayı içerebilir. Parmak uçlarımızın avuç içi tarafındaki deri, vücudumuzun diğer bölgelerinden çok daha fazla sinir ucuna sahiptir. Bu sinir uçları parmak uçlarımızda sahip olduğumuz hissiyatımızı sağlar. Parmak ucu yaralanmalarında bu benzersiz yapı zarar görebilirler. Bu özelleşmiş cilt yaralandığında, tamiri imkansız hale geldiğinde tam olarak yenisini oluşturmak çoğu zaman zordur.

Parmak Ucu Yaralanması Nasıl Oluşur?

Parmak Ucu Yaralanmaları, eldeki en yaygın yaralanmalardan biridir. Aktivitelerimizin çoğunda parmak uçlarımız yaralanmalara açıktır. Kapanan bir kapıya sıkışma, çekiç veya parmak üzerine düşen ağır bir cisim nedeniyle parmak ucumuz ezilebilir. Testere, zımpara, çim biçme makinesi veya kar püskürtme makinesi gibi bir bıçak veya elektrikli aletle kesilebilirler.

Parmak Ucu Yaralanmaları Nasıl Değerlendirilir?

Yaralanmanın nasıl meydana geldiğini ve hastanın herhangi bir tıbbi sorunu (diyabet, ailede damar hastalığı) olup olmadığı tedaviye karar vermede önemlidir. Muayene, doku hasarının boyutunu ortaya çıkarır. Ucun hissi ve dolaşımı değerlendirilir. Parmak ucunu büken veya düzelten tendonlarda yaralanmalar olabileceğinden, ucun hareketliliği de kontrol edilir. Röntgen çekilerek kırık olup olmadığı değerlendirilir.

Parmak Ucu Yaralanmaları Nasıl Tedavi Edilirler?

Ciddi ezilme ve kopma yaralanmaları, parmak ucundaki dokunun bir kısmını veya tamamını olduğu yerden çıkarabilir. Sadece deri çıkarılırsa ve deri kayıp alanı bir santimetre kareden azsa, bu yaralanmaları genellikle basit pansuman yapılarak, dokunun iyileşmesi sağlanır. Pansumanın günde bir değiştirilmesi ile hasta takip edilir.

Ucunda bir miktar kemik açığa çıkacak şekilde yaralanma olursa kemik kısaltılıp pansumanlarla tedavi edilebilir. Daha büyük cilt kayıpları için deri nakli (greft) gerekir. Elin küçük parmağı tarafında daha küçük greftler elde edilirken, ön koldan veya kasıktan daha büyük greftler alınabilir. Tırnak yatağı yaralanırsa mutlaka onarılmalıdır.

Yaralanma sonucu deriden daha fazlası kaybedildiğinde ve kemik açığa çıktığında, yaralanmadan dolayı oluşan doku kaybını gidermek, boşluğu doldurmak için deri parçası altındaki yumuşak doku ile birlikte (flep) bölgeye nakledilerek bölgenin kapatılması gerekebilir.

Parmak ucu dokusunun önemli ölçüde kaybıyla sonuçlanan daha büyük yaralar, bitişik parmaktan alınan deri ve deri altı dokusu parçası (flep) ile kapatılır. Flep, parmak yarasına dikilirken kanlanabilmesi için kanadın kaldırıldığı yerine bağlı bırakılır. Flebin alındığı yer ise deri parçası ile kapatılır. Birkaç hafta sonra, flep yeni yerine iyileşirken dikildiği yerden teni kan damarı oluşur. Yeterli damara  sahip olan flep, ayrıldığı yerden kesilerek ayrılır.

Parmak ucundaki kemik kırıkları yaygındır. Kemiğin ucunun küçük kırıkları genellikle kemiğin gücünü etkilemez. Tırnak yatağı gibi yumuşak dokunun onarımı için kırıklarında yerine oturtulup genellikle teller ile sabitlenmesi gerekir. Ekleme yakın olan kırıklar, kemik parçalarını uygun pozisyonda tutmak için bir atel veya geçici bir K teli ile tespit gerektirebilir.

Hasar çok şiddetli, onarım imkansız ve seri pansumanlar ile düzelmesi beklenmiyorsa parmak ucundaki kemiğin kısaltılarak yaranın kapatılması gerekebilir.

Parmak Ucu Yaralanması Sonucu Hasta Neleri Deneyimler?

Parmak ucu hassasiyeti yaygındır ve aylarca sürebilir. Bazen parmak ucundaki his sınırlıdır. Konturda bir miktar bozulma olabilir ve cildin kalitesi ve dokusu normalde parmak ucunu kaplayan çok özel ciltten farklı olabilir. Bir deri parçası (greft ) veya flebin, alındığı yerde de bir miktar şekil bozukluğu olabilir. Özellikle flep işlemi yapılmak zorunda kalındıysa, alınan bölgede eklem sertliği ile karşılaşma olasılığı yüksektir.

Tırnak yatağında daha şiddetli ezilme varsa, o zaman tırnak yatağında yara izi oluşma ve ardından tırnak deformasyonu olasılığı daha yüksektir.

Ameliyat sonrası el rehabilitasyonunda uzman fizyoterapist tarafından yakından takip edilmesi gerekir.

Copyright Utku Erdem Özer