kaynağı değiştir]
Camın bir yüzünün gümüş, alüminyum, bakır veya altın gibi metaller ile kaplanarak ışığı yansıtan bir yüzey elde edilmiş haline ayna denir. Aynanın bir tarafı parlak iken diğer tarafı mattır. Parlak yüzey ışığı % arasında yansıtır.
Yansıtıcı yüzeyi düz olan aynalara düzlem ayna denir. Çoğunlukla evlerde, araçlardaki dikiz aynalarında düzlem ayna kullanılır.
Işığın yansıması tüm yansıma çeşitlerinde olduğu gibi düzlem aynada da yansıma kurallarına göre gerçekleşir. Işığın düzlem aynada yansıması aşağıda görselleştirilmiştir.
Eğer yansıma sırasında ışığın geliş yönü ve doğrultusu sabitken aynanın açısı değişir ise yansıma açısı da değişir. Aynanın dönüş yönü ve açısı, yansıyan ışının dönüş yönünü ve sapma açısını belirler.
Aşağıdaki görselde çizilmiş olan düzlem aynaya geliş açısıyla ışın gönderiliyor. Gelen ışın yansıma kanununa göre α geliş açısıyla yansır. Gelen ışının doğrultusu değişmeden düzlem ayna θ açısı kadar döndürülür ise yüzeyin normali de θ kadar döner. Bu durumda ışın ile yüzeyin normali arasındaki açı α + θ kadar olur ve bu açı aynı zamanda ışığın yansıma açısıdır. Başlangıç durumunda gelen ve yansıyan ışın arasındaki açı 2α kadarken son durumda 2α+2θ kadar olur. Yani ayna θ kadar döndürülür ise yansıyan ışın aynı yönde 2θ kadar sapar.
Herhangi bir cismin görülebilmesi için, cisimden yayılan ışınların göze gelmesi gerekir. Cisimden çıkan ışınlar doğrudan göze gelirse cisim görülür. Eğer cisimden çıkan ışınlar, yansıma veya kırılma sonucu göze gelirse algılanan şey cismin görüntüsü olur.
K noktasal cisminin görüntüsünü bulmak için iki ışın kullanmak yeterlidir. Bu ışınlar yansıma kurallarına göre yansıtılır. Işınların uzantılarının kesiştiği noktada K’ oluşur. Bu görüntü, aynaya dik gönderilen ışının uzantısı üzerinde olmak zorundadır.
Eğer cisim KL şeklinde ise K ve L noktalarının ayrı ayrı görüntüleri bulunur ve bu K’ ve L’ görüntü noktaları birleştirilerek KL cisminin görüntüsü bulunur.
Kesişen iki düzlem ayna arasındaki açının büyüklüğüne göre farklı sayıda görüntü oluşur. Açı büyüdükçe görüntü sayısı artar. Aynalar kesişiyor ve cisim aynaların önünde ise görüntü sayısı
denklemi ile hesaplanır. n: kesişen aynalarda oluşan görüntü sayısı, α: Kesişen aynalar arasındaki açı olarak tanımlanır. Paralel iki düzlem arasında konulan bir cismin sonsuz görüntüsü oluşur.
Düzlem aynaya bakan bir gözlemcinin aynada görebileceği alana görüş alanı denir. Görüş alanının belirlenebilmesi için bakılan noktadan aynanın iki ucuna ışın çizilir, yansıyan ışınlar arasındaki bölge görüş alanıdır. Aynı zamanda yansıyan ışınlar gözlemcinin yansımasından doğrusal şekilde geliyordur. Gözlemci çizilen görüş alanı içinde kalan cisimleri aynada görebilir.
Görüş alanının dışında kalan cisimler ise aynada gözlemci tarafından görülemez. Çünkü bu cisimlerden aynaya ulaşıp yansıyan ışınlar gözlemciye ulaşamaz.
Düzlem aynada gözlemci aynaya yaklaştıkça gözlemciden çizilen ışınların gelme açısı yani yansıma açısı büyür. Bu da yansıyan ışınlar arasındaki alanın büyümesi demektir. Kısacası düzlem ayna gözlemciye yaklaştıkça görüş alanı artar. Ayna gözlemciden uzaklaştıkça görüş alanı azalır. Veya düzlem aynaya yaklaştıkça görüş alanı artar, uzaklaştıkça görüş alanı azalır.
Karşımızda ve zemine dik halde bulunan bir aynadan tam arkamızda aynaya paralel bir perdeyi görmeye çalıştığımızı düşünelim. Ayna yukarı ve aşağı hareket ettirildiğinde perdede gördüğümüz alanın büyüklüğü değişmez. Fakat ayna ile aranızdaki uzaklık artar ise görülen alanın büyüklüğü artarken, mesafe azalır ise perdede görülen alanın büyüklüğü azalır.
Yarıçapı R olan bir kürenin tümsek kısmı parlatılıp ayna yapılırsa tümsek ayna, çukur kısmı parlatılıp ayna yapılır ise çukur ayna elde edilir. Aynanın orta noktasından ve merkezinden geçen eksene asal eksen denir. Ayna ile asal eksenin çakıştığı noktaya tepe noktası (T) denir. Tepe ile merkez noktasının tam ortasındaki noktaya da odak noktası (F) denir. Odak noktasının aynaya veya merkeze uzaklığına da odak uzaklığı (f) denir. Odak uzaklığı ile aynanın (R) yarıçapı arasında R=2f bağıntısı vardır.
Çukur ayna üzerine düşen ışığı yansıttıktan sonra belli bir noktada toplar.
Yansımanın en önemli şartı gelme açısının yansıma açısına eşit olmasıdır. Merkezden aynaya çizilen doğrular, küresel aynaların normalidir. Çünkü bu doğrular aynaya diktir. Özel ışınları tek tek inceleyelim.
Asal eksene paralel gelen ışınlar yansıdıktan sonra odaktan geçer. Odaktan gelen ışınlar yansıdıktan sonra asal eksene paralel gider.
Merkezden gelen ışın ayna yüzeyine dik çarptığında kendi üzerinden geri yansır. Tepe noktasına gelen ışınlar, asal eksene eşit açı yapacak şekilde yansır.
Çukur aynaya özel ışın dışında herhangi bir ışın gönderildiğinde, ışının aynaya değme noktasına merkezden geçen bir normal (N) çizilir. Gelen ışın normal ile eşit açı yapacak şekilde yansır.
Çukur aynaya birbirine paralel halde gelen ışınlar daima odak noktasına dik F’ noktasında toplanır.
Bir cismin aynalardaki görüntüsünün yerini bulmak için en az iki ışın kullanmak gereklidir. Kullanılan ışınlar yansıdıktan sonra nerede kesişirlerse görüntü orada oluşur.
Sonsuzda bulunan cisimden çizilen paralel ışınlar merkezde toplanır ve cismin görüntüsü merkezde noktasal bir halde oluşur. Gerçek bir görüntüdür.
Cisim merkez dışında ise cismin görüntüsü, aynanın odağı ve merkezi arasında, ters, gerçek ve boyu cismin boyundan küçük halde oluşur.
Cisim merkezde ise; görüntüsü, merkezde, ters, gerçek ve boyu cismin boyuna eşit olur.
Cisim merkezle odak arasında ise; görüntüsü, merkezin dışında, ters, gerçek ve boyu cismin boyundan büyüktür.
Cisim odakta ise; yansıyan ışınlar birbirine paralel olduğundan, görüntü sonsuzdadır.
Cisim ayna ile odak arasında ise; görüntü ayna arkasında, düz, zahiri ve boyu cismin boyundan büyüktür.
Asal eksene paralel gelen ışınlar uzantısı odaktan geçecek şekilde yansır. Odak doğrultusunda gelen ışınlar asal eksene paralel yansır.
Merkez doğrultusunda gelen ışınlar kendi üzerinden geri yansır. Tepe noktasına gelen ışınlar asal eksenle eşit açı yapacak şekilde yansır.
Tümsek aynaya özel ışın dışında herhangi bir ışın gönderildiğinde, ışının aynaya değme noktasına merkezden geçen bir normal (N) çizilir. Gelen ışın normal ile eşit açı yapacak şekilde yansır.
Tümsek aynalarda herhangi bir ışının izlediği yol farklı yollar ile bulunabilir.
funduszeue.info: Işının aynaya değdiği yere merkezden normal çizilir. Işın yansıdıktan sonra normalle eşit açı yapar.
II. yol: Merkezden, gelen ışığa paralel bir çizgi çizilir. Odaktan asal eksene dik çizilen çizgi ile bu çizginin kesim noktası yansıyan ışığın uzantısının geçeceği yerdir.
III. yol: Işının geldiği yerdeki bir cismin görüntüsü nerede olursa yansıyan ışın oradan geçmelidir. f kadar öndeki bir cismin görüntüsü 0,5f de olacağından f den gelen ışın da 0,5f den geçer.
Tümsek aynalarda cisim nerede olursa olsun görüntü her zaman ayna ile odak noktası arasında, düz. zahiri ve boyu cismin boyundan küçük olacak şekilde oluşur.
Cisim sonsuzda iken görüntü odakta nokta halinde olur.
Tümsek aynada cisim aynaya yaklaştıkça görüntü de aynaya yaklaşır ve boyu büyür. X ve Y cisimlerinin görüntüleri X’ ve Y’ şekildeki gibidir.
❗❗ Tümsek Ayna İçin Önemli Notlar
Odak noktası F olan tümsek aynada bazı ışınların izlediği yollar, şekildeki gibidir.
Herhangi bir ışının izleyeceği yol bulunurken makasın açılıp kapanmasına benzetme yapılabilir. Gelen ve yansıyan ışınlar normale birlikte yaklaşırlar, birlikte uzaklaşırlar. Normal üzerinde tam kapanırlar.
Bir küreyi ikiye ayıralıfunduszeue.info yarı kürenin dış kısmından ışığı yansıtan aynaya tümsek ayna denir. Bu aynanın eğrilik yarıçapı R, merkezi M ve odak noktası F'dir. Odak noktası ile merkezden geçerek tümsek aynanın ortasında birleşen çizgiye asal eksen denir. Asal eksen ile tümsek aynanın birleştiği noktaya tepe noktası denir.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası