Mide Ve Bağırsak Enfeksiyonuna Ne Iyi Gelir

"Kolit" kalın bağırsakta yangısal (iltihabi) bir durumun bulunduğunu gösteren tıbbi bir terimdir. Pek çok şekli vardır. Bazıları ülseratif kolit veya Crohn hastalığında olduğu gibi bağırsaklarda ciddi zedelenme ile birliktedir. Bazıları ise spastik kolitte (hassas bağırsak sendromu) olduğu gibi herhangi bir bağırsak yaralanması olmadan da gelişebilir.

KOLİT Nedenleri:
• Bulaşıcı (mikrobik sebepli) kolit
• Hemorajik kolit (ilaç alerjisi)
• Mikroskobik kolit (kollagenöz kolit vb..)
• İskemik kolit (bağırsak damar hastalığı kaynaklı)
• Radyasyon koliti (başka hastalıklar nedeniyle uygulanan radyoterapiye bağlı

SPASTİK KOLİT; Kalın bağırsağın iltihaplanması halini anlatan kolit tanımı içerisine giren hastaların en az yarısı, spastik kolit (irritabl kolit) de denilen gerçekte bir iltihabi durumun söz konusu olmadığı fonksiyonel bu hastalığı tanımlar. Polikliniklere müracaat eden her 10 hastadan birinde müracaat sebebi bu hastalık, yani "spastik kolit"tir. IBS de denilen bu hastalıkta bilinen bir organik sebep yoktur. Stres veya duygusal gerilimin yüksek düzeyde olduğu dönemlerde ortaya çıkar veya artar. Başta karın ağrısı olmak üzere ishal ve kabızlık gibi dışkılama alışkanlığındaki değişiklikler ile seyreder. Bu ve benzeri pek çok belirti ile tanımlanan bir çeşit bağırsağın kasılma-gevşeme ritmi bozukluğu hastalığıdır. Karında şişlik, ağrı, kramp ve gaz, kolitlerde en sık görülen ve hastayı yıpratan sorunlardır. Sık sık tekrarlayan şişkinlik ve gaz atakları, karın ağrıları hastanın konforunu bozar. Bu ataklar hele bir de ishal veya kabızlık gibi bağırsak değişiklikleri ile beraberse, keyfinizin kaçmaması mümkün değildir. Kolit hastalarının yaşadıkları sorunlar çoğu kez tekrarlayıcı ve uzun süreli olduğundan bıktırıcıdır.

Hasta şikayetlerinin özelikleri:
• Aşağıdaki üç özelikten ikisinin karın ağrısı ve rahatsızlık hissi ile birlikteliği durumunun son üç ayda her ayın en az 3 günü veya daha uzun süre görülmesi
• Ağrının dışkılama ile azalması veya kaybolması
• Ağrının ortaya çıkışının dışkılama sıklığı (azalma ya da artma) ile ilişkili olması
• Ağrının ortaya çıkışının dışkının şekli ve görünümü ile ilişkili olması

Hastalığın tanısı başka organik hastalığın olmadığı gösterildiğinde kesinleşir.

Hastalık barsak hastalığı olduğu halde şu tablolar hastalığa eşlik edebilir:
• Güçsüzlük, halsizlik
• Sırt ağrısı
• Baş ağrısı
• Gece idrara çıkma, acil idrar ihtiyacı ve idrarın tam boşalmama hissi
• Ağrılı cinsel ilişki

Şişkinlik önemli belirtilerdendir. Özelikleri:
• Hastaların çoğunda (%96) vardır.
• Kadınlarda en önde gelen belirtidir.
• Sabah rahattır, akşama doğru ve özellikle yemeklerle artar.
• Birçok hastada aslında oluşan toplam gaz normal miktarda (600 ml) olduğu halde gazın oluşturduğu rahatsızlık vardır.
• Gazın olası nedenleri hava yutma, barsak flora bakterilerinin artmış faaliyeti ve bağırsakta gaz emiliminin azalmasıdır.

İNFLAMATUAR BAĞIRSAK HASTALIĞI: Bu grubun 2 hastalığı Ülseratif Kolit ve Crohn hastalığıdır.
Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı ile ilişkili kolitlerin belirtileri çoğu kez birbirine benzer: İştah azalması, kilo kaybı, dışkıda kan, karında ağrı ve kramp, kronik ishal, bazen kilo kaybının da eşlik ettiği ateş en önemli yakınmalardır. Ülseratif kolitte kanama ve ishal ön planda iken, Crohn'da karın ağrısı belirgindir.

Stres: Stresin, atakları ortaya çıkarabileceği gibi belirtileri şiddetlendirebilir. Bazen kalıtımsal bir zemin de eşlik edebilmektedir. Bazı araştırmalarda, bakteri veya virüslerin bağışıklık sisteminde oluşan problemlerde etkili olabileceğini düşündüren kanıtlar elde edilmiştir. Her iki hastalığın da gelişmiş toplumlarda ve şehirlerde yaşayanlarda sık görülmesi, bazı çevresel faktörlerin özellikle beslenmenin etkili olabileceğini düşündürmektedir.

Eğer bağırsak alışkanlıklarınızda 7-10 günden daha uzun süren değişimler varsa, karın ağrısı, kanama, ishal gibi işaretler basit önlemlerle ortadan kalkmıyorsa, özelikle ateş, kilo kaybı ve iştahsızlık da söz konusuysa, sorunun ülseratif kolit veya Crohn gibi ciddi bir yangısal ve uzun sürecek hastalıkla ilişkili olabileceği aklınızda olsun. Fazla bekleyemeyin, doktorunuza müracaat edin. 

Teşhis ve tedavi için size en doğru yanıtları bir gastroenteroloji uzmanı verecektir. Bu uzman kan tahlilleri, endoskopik incelemeler (kolonoskopi) ve radyolojik tetkikler yaparak hastalığınıza kesin teşhisi koyacak, tedavi ve beslenme planınızda uymanız gerekenleri size açıklayacaktır.

Kolonoskopi günümüzde bu konuda deneyimli belli merkezlerde uygulanan sedasyon (bilinçli uyutma) yöntemi ile son derece konforlu bir işlemdir.

Bağırsak enfeksiyonu (gastoenterit) bakteri virüs yada parazitlerin neden olduğu, mide ve özellikle ince bağırsağın iltihaplanması ile ortaya çıkan bir hastalık türüdür. Besin zehirlenmeleri de bağırsak enfeksiyonuna yol açabilir. Bağırsak enfeksiyonu olan bireylerde bağırsak florasının değişimine bağlı olarak sindirim faaliyetleri olumsuz etkilenir ve ishal ortaya çıkar. İshal, günde üç veya daha fazla gevşek veya sulu dışkı olarak tanımlanır. Genellikle ishale sebep olan etkene ve kişinin immün cevabına göre ateş, karın ağrısı, bulantı ve kusma eşlik eder.Ortalama bir yetişkin yılda dört kez gastrointestinal enfeksiyon geçirir. Çoğu enfeksiyon tedavi olmaksızın birkaç gün içinde düzelse de bazen hastane yatışını gerektiren ağır tablolara yol açabilir. Tedavi olmaksızın iyileşenlerde genellikle ishalin nedeni belirlenemez.

Bağırsak Enfeksiyonu Nasıl Bulaşır?

Gatrointestinal enfeksiyonlar bir tür enfeksiyon hastalığı olduğundan enfeksiyona neden olan ajanların vücuda girmesi ve bağışıklık sistemini yenmesi ile oluşur. Bulaşıcı bir hastalıktır ve enfekte olan kişilerden sağlıklı kişilere bulaşabilir. Hijyenik olmayan koşullarda hazırlanmış veya uygunsuz koşullarda saklanmış olan yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi, kontamine sular, kirli tuvaletlerin kullanımı, ellerin yıkanmaması gibi sebepler hastalığın gelişimine yol açan nedenler arasında yer alır. Özellikle turist ishali seyahat eden kişilerde, yaz aylarında çok sık görülür. Genellikle bakteri kaynaklıdır. Seyahatin 4-14. günleri arasında başlar.

Bağırsak Enfeksiyonu Geçirenler Ne Yapmalı?

Yetişkinlerde; 40 derece üzeri ateş, 48 saatten uzun süren kusma, şiddetli karın ağrısı, kanlı ishal, ağız kuruluğu, aşırı susuzluk hissi, idrar miktarında azalma, baş dönmesi ve tansiyonda düşme varsa mutlaka doktora başvurulmalıdır. En önemli tedavi yeterli sıvı almaktır. Hafif ishali olan yetişkinler bol miktarda su, tuz ve şekerli sıvı içebilir. Yeterince sıvı içiyorsanız idrar renginiz açık sarı renkte olacaktır.

Dışkı sayısı fazla ve çok miktarda ise eczanede satılan ORS solüsyonları kullanılabilir. Lif içeriği düşük, az yağlı sıvı ağırlıklı gıdalar tüketilmelidir. Bulantı şiddetli ise bulantı önleyici ilaçlar kullanılabilir. Ateş varsa parasetamol kullanılabilir. Akut ishalde kullanılan probiyotikler önerilir. İshal kesici, motiliteyi azaltan ilaçlar önerilmez.

Bağırsak Enfeksiyonu Nasıl Önlenir?

1. Bağırsak enfeksiyonunu önlemenin en etkili yolu ellerin uygun bir şekilde en az 20 sn süreyle ve sık sık yıkanmasıdır.
2. Enfekte kişilerle temas, tuvaletin ve lavaboların temizlenmesi, dezenfekte edilmesi çok önemlidir.
3. Musluk suyu içilmemelidir. Su içerken pipet kullanımı önerilir.
4. Özellikle riskli bölgelere seyahatlerde şişelenmiş su ile diş fırçalanmalıdır.
5. İçeceklerde buz kullanımı risklidir. Sokakta satılan, hijyenik şartlarda olmayan ve açık stantlardan yemek yemeyiniz. Beklemiş soslar enfeksiyon taşıyabilir.
6. Et ve deniz ürünlerinin iyi pişmiş olduğundan ve yumurtaların sarısının sert olduğundan emin olun.

Yazar:

Uzm. Dr. Didem Aydın

instagram.com/dr.didem_aydin

Şunlara da göz atın;

1. Bağırsak florasına ne iyi gelir?
2. Huzursuz bağırsak sendromunda beslenme
3. Karaciğere iyi gelen besinler
4. Trigliserid nasıl düşer?
5. Telomeri uzatan besinler