Erkeklerde Pelvik Ağrı Nedenleri

Kronik Pelvik Ağrı Nedir?

Kronik pelvik ağrı, 6 ay veya daha uzun süren, tıbbi olarak pelvik bölge olarak adlandırılan, göbeğin alt bölgesinde hissedilen ağrıdır.  Kronik ağrı zaman zaman hissedilen zaman zaman geçen nitelikte veya sürekli olabilir.  Bazen ise bir döngü şeklinde kendini göstererek örneğin, her ay adet dönemlerinde ortaya çıkabilir. Ayrıca yemek yemek, idrar yapmak veya cinsel ilişki gibi bazı durumlar kronik ağrıyı tetikleyebilir. Bu yazımda sizlere ayrıntılı olarak pelvik ağrıya sebep olabilecek durumları, pelvik ağrının tanı ve tedavisini anlatacağım.

Kronik Pelvik Ağrının Nedenleri Nelerdir?

Kronik pelvik ağrı bir veya birden fazla hastalığa bağlı olabilir.  Bu koşullardan bazıları üreme organları ile ilgiliyken, bazıları ise üreme organı dışında, idrar yolu veya bağırsak hatta sinir sistemi ile ilgili olabilir.  Bazı kadınların ağrılarının sebebi olabilecek birden fazla durum saptanırken bazı durumlarda da hiç bir sebep saptanamaz

Pelvik ağrı, kadın üreme organları kaynaklı (jinekolojik), sindirim sistemi kaynaklı (gastrointestinal), idrar yolları kaynaklı (ürolojik) veya kas-iskelet sistemi kaynaklı olabilir.

Kadın Üreme Organları Kaynaklı (Jinekolojik) Nedenler:

Jinekolojik nedenlerin kadınların yaklaşık yüzde 20&#;sinde kronik pelvik ağrının nedeni olduğu düşünülmektedir.  Bu sebeplerin çoğu aşağıdaki gibi özetlenebilir;

Çikolata Kisti Hastalığı (Endometriozis): Rahmin iç kısmını döşeyen tabakaya endometriyum adı verilir.  Çikolata kisti hastalığı bu dokunun rahim dışında da bulunduğu bir durumdur.  Çikolata kisti hastalığı olan bazı kadınlarda hiçbir semptom görülmezken, bazılarında kısırlık (infertilite) ve ağrı şikayetleri görülür.  Daha detaylı bilgi için lütfen, ‘Çikolata kisti hastalığı’ başlıklı yazıma göz atın.

Miyomlar: Rahmin kas tabakasından kaynaklanan iyi huylu ve çok nadiren kanserleşebilen kitlelerdir.  Miyomlar bazı kadınlarda semptom göstermezken, bazı kadınlarda kronik pelvik ağrılara, adet düzensizliklerine veya infertiliteye (kısırlığa) yol açabilir.   ‘Miyom &#; Myom’ başlıklı makalemde geniş bilgi bulabilirsiniz.

Adenomyozis: Rahmin iç kısmını döşeyen tabakaya &#;endometriyum&#; adı verildiğini belirtmiştim. Adenomyozis hastalığında, tıpkı endometriozis hastalığında olduğu gibi bu doku rahimin kas tabakasında bulunur.  Bu durumda rahim büyür. Yoğun adet dönemleri ve kronik pelvik ağrıya sebep olabilir. Çikolata kisti hastalığı ile birlikteliği sıktır.

Pelvik İnflamatuar Hastalık: Pelvik inflamatuar hastalıklar genellikle cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardır. Cinsel organlar enfeksiyon kaptıktan sonra bu durum kadınların yaklaşık 3’de 1’inde kronikleşir ve kronik pelvik ağrıya sebep olabilir.

Kadın Üreme Organı Dışı Kaynaklı Sebepler:

Sindirim sistemi, İdrar yolları (üriner sistem) veya pelvik kas ve sinir ağrısına bağlı olabilir:

İrritabl (Huzursuz) Bağırsak Sendromu (İBS): Huzursuz bağırsak sendromu, altta yatan herhangi bir neden bulunmamasına rağmen, kronik karın ağrısı ve anormal bağırsak alışkanlıkları (ishal, normalden daha sık görülen ağrılı bağırsak hareketleri ve dışkılama sırasında ağrı (diskezya)) ile karakterize bir sindirim sistemi hastalığıdır.

Ağrılı Mesane Sendromu (İnterstisyel Sistit): Ağrılı mesane sendromu bir diğer ayıyla ve interstisyel sistit herhangi bir enfeksiyondan kaynaklanmayan mesane ağrısına verilen isimdir. Semptomlar genellikle sık sık idrara çıkma isteği (sıklık) ve acilen idrara çıkma ihtiyacı (urgency) şeklinde kendini gösterir.

Divertikülit: Bağırsak silindir şeklinde, içi boş uzun bir boru gibidir, bazen bir duvardan zayıflayan bir su hortumunda olabileceği gibi bir balonlaşma meydana gelir.  İşte bu duruma divertikül denir. Kronik kabızlık, liften fakir beslenme divertiküle sebep olabilir.  Bazen divertiküller hiç bir şikayete neden olmazken, bazen iltihaplanarak divertikülit denen duruma sebep olur.  Bu durum genellikle karın ağrısına neden olur; ayrıca mide bulantısı ve kusma, kabızlık, ishal ve idrar belirtileri de oluşabilir.  Divertikülit sıklıkla ani başlangıçlı bir ağrıya neden olur ve kronik ağrının sık görülen bir nedeni değildir.

Fibromiyalji: Fibromiyalji kaslar, bağlar ve tendonlar dahil olmak üzere bağ dokuyu oluşturan organları etkilen grup kronik ağrı bozukluklarından biridir. Vücudun belirli bölgelerinde yaygın kas ağrısı (veya &#;miyalji&#;) ve hassasiyet ile karakterizedir. Fibromiyalji olan kadınlar ayrıca yorgunluk, uyku bozuklukları, baş ağrıları, depresyon ve anksiyete gibi duygu-durum bozuklukları yaşayabilirler.  Bazen kronik pelvik ağrı ile karşı karşıya kalabilirler.

Fiziksel veya Psikolojik İstismar: Kronik ağrılı hastalarda ağrının temelinde daha önceden maruz kalınmış, fiziksel veya cinsel istismar yatabilir. Böyle bir bilgi sağlığınız açısından önem taşımakta ve tedavinizi şekillendirici nitelik taşımaktadır.  Bu sebeple böyle bir durum varlığında bunu doktorunuza söyleme konusunda korkmamalı ve güvensiz hisset memelisiniz.

Kronik Pelvik Ağrı Nasıl Teşhis Edilir?

Tıbbi geçmişiniz ve detaylı bir fizik muayene doktoru ve size tanıya yaklaştıracak en önemli basamaklardan biridir. Fizik muayene özellikle karın, bel, kalça ve pelvik organlar (karın alt bölgesindeki iç organlar) değerlendirilmesini içermelidir.

Fizik muayenenin sonuçlarına bağlı olarak beyaz kan hücresi sayımı, idrar analizi, cinsel yolla bulaşan enfeksiyon testleri ve gebelik testi de dahil olmak üzere bir takım laboratuvar testleri planlanabilir. Bazen, ağrının sebebinin yukarıda bahsedilen kadın üreme organları bir sebepten kaynaklandığı düşünülürse bu aşamada sindirim sistemi ile ilgilenen bir doktor (gastroenterolog), idrar yolları ile ilgilenen doktor (ürolog), fizik tedavi uzmanı veya psikiyatrist gibi başka bir branştan görüş ve değerlendirme istenebilir.

Pelvik ultrason kadın üreme organları ve çevresindeki organları görüntüleyerek tanıya yardımcı olacaktır. Yumurtalık kistleri (çikolata kisti vb) ve myomlar da dahil olmak üzere ağrı sebebiyle ilgili bilgi vermektedir. Ancak, jinekolojik nedenler dışında kaynaklanan ağrılar için, (irritabl bağırsak sendromu, divertikülit veya ağrılı mesane sendromu vb) ultrason yardımcı değildir. Bu gibi durumlarda bağırsak duvarını veya mesaneyi değerlendirmek için, bağırsak ultrasonu (endosonografi), bağırsağın kamerayla incelenmesi (rektosigmoideskopi) veya mesanenin kamera ile değerlendirilmesi (sistoskopi) gibi ek yöntemler kullanılabilir.

Laparoskopi genel anestezi altında, karın içinin küçük bir kesiden kamerayla ile görüntülenmesi temeline dayanan cerrahi işlemdir.  Endometriozis ve kronik pelvik inflamatuar hastalık gibi kronik pelvik ağrının bazı nedenlerinin tanısında laparoskopik operasyonlar yardımcı olabilir.

Eğer laparoskopi anormal ise (örneğin çikolata kisti hastalığı veya anormal doku alanları görülürse) bu alanlar işlem sırasında tedavi edilebilir veya tanıyı kesinleştirmek amacıyla biyopsi alınabilir. Daha detaylı bilgi için ‘endoskopi’ yazıma göz atmanızı tavsiye ederim.

Kronik Pelvik Ağrıyı Hafifletmek İçin Hangi Yöntemler Uygulanır?

Kronik pelvik ağrının tedavisinde ağrıyı azaltmak için çeşitli yöntemler kullanılır. Tedavi için en önemli basamak ağrıya sebep olan etkeni bulmaktır. Daha sonra hem bu etkeni tedaviye yönelik hem de ağrıyı azaltmaya yönelik tedaviler uygulanır. Ağrıyı azaltmak için seçilen tedaviler başlıca medikal tedavi, fizik tedavi, beslenme terapisi ve ameliyatı içerir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri: İyi-doğru duruş ve düzenli egzersiz, pelvik ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir.

Ağrı Kesici İlaçlar: Nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAİİ&#;ler) pelvik ağrının, özellikle de adet sancısı (dismenorenin) giderilmesinde yardımcıdır.

Doğum Kontrol Hapları: Bazı doğum kontrol hapları kronik pelvik ağrıyı azaltmada etkili olabilir.

Fizik Tedavi:  Akupunktur ve sinir stimülasyonu tedavileri dismenore neden olduğu ağrıların tedavisinde faydalı olabilir. Tetik noktalarının tedavisini içeren fizik tedavi, kas ağrısını hafifletebilir.

Beslenme Tedavisi: B1 vitamini ve magnezyum, adet sancısına bağlı (dismenore) kronik pelvik ağrıyı rahatlatmak için kullanılabilir.

Cerrahi: Diğer tedavilere cevap vermeyen pelvik ağrı da ameliyat seçeneği mevcuttur.

Erkeklerde kasık ağrısı; ağırlık kaldırma, futbol veya fitness gibi spor dallarıyla uğraşan kişilerde sıklıkla gözlemlenir. Özellikle spor yaralanmalarında; kasık bölgesinde yer alan kasların zedelenmesi, bağ gerginliği ya da tendon yırtılması gibi durumlar şiddetli kasık ağrısına neden olabilir. Spor yaralanmalarına bağlı gelişen kasık ağrıları kendini hemen hissettirebileceği gibi, aradan bir müddet süre geçtikten sonra da kademeli bir şekilde ortaya çıkabilir.

Kasık Ağrısı Nedir?

Karın bölgesinin en alt kısmı ile sağ ve solda bacakların başladığı alanın sınırı kasık bölgesi olarak adlandırılmaktadır. Bu bölgede ağrıya neden olabilecek birçok faktör bulunur. Bunlar tıp alanında en çok genel cerrahi, ortopedi, üroloji ve fizik tedavi alanlarını ilgilendirmektedir. Kasık ağrısı sadece erkeklerde değil, kadınlarda da farklı birçok nedenle ortaya çıkabilmektedir.

Kadınlardaki en sık rastlanan kasık ağrısı nedenleri endometriozis, pelvik hastalıklar, regl dönemi sancıları, Kadınlık organları ile ilgili ameliyatlardan sonraki dönem, sistit (idrar kesesi iltihapları), yumurtalık hastalıkları, rahim şeklindeki bozukluk ve tüplerin iltihaplanması gibi üreme organları ya da kadın hastalıklarına bağlı durumlardan dolayı ortaya çıkabilir.

Erkeklerde Kasık Ağrısı Neden Olur?

Erkeklerdeki kasık ağrılarında sıklıkla spor yaralanmaları altta yatan neden olarak kendini göstermektedir. Özellikle leğen kemiği ve tabanı ile kasıklarda yer alan kasların zorlanması, bağların gerilmesi, ya da tendon yırtılması gibi durumlar, erkeklerde spor yaralanmalarına bağlı gelişen kasık ağrılarının nedeni olabilir.  Spor yaralanmaları dışında kasık ağrısına neden olan diğer faktörler ise şunlardır:

Kasık Fıtığı

Erkeklerde kasık bölgesinde hem bacaklara kan ve sinirlerin geçmesi için, hem de testislere (yumurtalara) kan dolaşımı için damarlar ve sperm transferini sağlayan kanalların geçmesi için kanallar mevcut. Bu açıklıklar erkek kasık bölgesinin zayıf noktalarıdır. Genetik faktörler, yapısal özellikler ve gelişimsel olaylar kasık bölgesindeki dokuların daha güçsüz olması ve bu nedenle genişleme ve yırtılmasına neden olabilir. Karın içi basıncının artması bu alanların zorlanmasına neden olabilmektedir. Sigara kullanımı ve astım gibi solunumsal olaylara bağlı öksürük, Alerjiye bağlı sık hapşırık, öğürme ve sık kusmalar, kabızlık nedeniyle tuvalette çok ıkınmak, idrarda zorlanmaya bağlı ıkınmak, iş ve meslek nedeniyle ağır kaldırmak, çok ıkınmayı gerektiren spor ve egzersiz gibi bir çok faktöre bağlı olarak bu karın içi basınç artışı fıtığın oluşumuna neden olmaktadır. Şişmanlık ve yaşın ilerlemesi de fıtığa neden olan nedenler arasında sayılabilmektedir. Kasık bölgesinde ortaya çıkan bu açıklık (yırtık) alanlarından karın içi organları ve en sık bağırsaklar bir zar içerisinde karından çıkarak cilt altındaki yağlı dokulara kadar ilerlerler. Kasık fıtığı oluştuğunda kasık bölgesinde hissedilen şişlik, dolgunluk ve bazen ağrı ilk belirtilerdir. Ayakta kalmak, yürümek, ani ayağa kalkma, bacak bacak üstüne atmak, uzun süreli araç kullanmak ve tabii ki ağır kaldırma veya fiziksel zorlanma gerektiren hareketler ile artan basınçla yakınmalar ve derecelerinde artış gözlemlenebilir. Bazen şişlik gözle görülür hale gelir ve zamanla şişlik testislerin bulunduğu torbaya kadar ilerleyebilir.  Bu şişlik tek taraflı veya iki taraflı olabilir.

Kasık fıtıklarının ağrı yapması dışında fıtığın içine giren bağırsakların tıkanması veya beslenmelerinin bozulması gibi acil cerrahi tedavi gerektirebilecek ve hatta hayati tehlike taşıyabilecek tehlikeleri de mevcut olduğundan genellikle tespit edildiklerinde cerrahi olarak tedavi edilmeleri şarttır.

Testis Hastalıkları

Testiste meydana gelen; testis torsiyonu, testis kanseri, testis iltihaplanması, prostatit gibi bazı hastalık türleri de kasık ağrısına neden olabilir. 

Böbrek Taşları

Böbrek taşları da kasık ağrısına neden olabilen rahatsızlıklar arasında yer alır. Böbrek ağrısı genellikle sırt ve karın bölgesinde hissedilse de kasıklara da vurabilir.

Enfeksiyonlar

Mesane enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonu ve böbrek enfeksiyonu gibi hastalıklar da sırt, karın ve kasık bölgesinde şiddetli ağrılara neden olabilen hastalıklardandır.

Kasık ağrısına neden olabilecek diğer faktörler şöyle sıralanabilir:

• Bağırsak iltihabı,
• Apandisit,
• Lenf kanseri,
• Lenf bezlerinin iltihapları,
• Kalça kireçlenmesi (osteoartrit),
• Testis torsiyonu,
• Kabakulak,
• Kalça ekleminde avasküler nekroz,
• Eklem iltihabı (bursit),
• Hidrosel,
• Romatizmal eklem iltihabı,
• Testiste sıvı birikmesi (spermatosel),
• Varikosel,
• Siyatik,
• Sinir sıkışması,
• Testis ve Epididim iltihabı.

Erkeklerde Kasık Ağrısının Tanı Yöntemleri Nelerdir?

Erkeklerde kasık ağrısı tanısı için öncelikle hekim tarafından hastanın ayrıntılı öyküsü alınır, İlk ağrının gelişme zamanı ve ilgili olabilecek nedenler, ağrının derecesi, ağrı başladığında ne kadar sürdüğü, ağrıyı arttıran ve azaltan faktörler ve beraberinde ortaya çıkan diğer yakınmalar (ateş, bulantı, ishal ve benzeri yakınmalar) önem arz etmektedir. Kasık ağrısının spor yaralanmalarına veya bir travmaya (yaralanmaya) bağlı gelişip gelişmediğine bakılır.

Daha sonra hastanın fiziki muayenesi yapılır. Eğer hasta spor dallarıyla uğraşıyorsa, hekim öncelikle kas yaralanmaları, tendon yırtılması ya da kalça eklemlerinde iltihaptan şüphelenir. Spor ve ağır fiziksel hareketlerin kasık fıtıklarının da önemli nedenlerinden olduğu akılda tutulmalıdır.

İlgili uzmanlar tarafından ortopedik, genel cerrahi ve ürolojik muayene sonrasında Kasık fıtığı, idrar yolu enfeksiyonu, eklem iltihabı, bağırsak iltihabı gibi kasık ağrısına neden olabilen diğer hastalıkların tanısı için hekim tarafından kan ve idrar testleri, görüntüleme olarak ise USG (ultrasonografi), MRI (manyetik rezonans) ya da BT (Bilgisayarlı tomografi) gibi yöntemleri istenebilir.

Erkeklerde Kasık Ağrısı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Kasık ağrısı birçok farklı hastalığa bağlı gelişip ortaya çıkabilir. Bu nedenle kasık ağrısının tedavi yöntemleri de ağrıya neden olan hastalığa göre değişiklik gösterir. Sporla uğraşan bir kişide, hastanın antrenman yaptığı zeminden giydiği ayakkabıya, hatta ayaklar arasındaki simetri, uzunluk ve kısalığa kadar ayrıntılı bir kontrol yapılması ve ona göre bir tedavi programı uygulanması gerekebilir.

Kasık ağrıları eğer spazmlar sonucu ortaya çıkıyorsa ağrı kesici veya kas gevşetici krem, jel ya da ilaçların kullanılması tavsiye edilir. Özellikle spor yapan erkeklerde kronikleşen ağrılar için fizik tedavi veya lokal enjeksiyon gibi tedavi yöntemleri de tercih edilebilir.

Bazen kasık ağrılarının tedavisinde nedene bağlı cerrahi yöntemler tercih edilebilir. Kas kopması, kasla birlikte kemikten parça kopması, testis torsiyonu ya da kalça ekleminde enfeksiyon olması gibi durumlarda tercih edilen tedavi yöntemleri genellikle cerrahi tedavidir.

Hastada kasık fıtığı varsa tek kesin tedavi yöntemi cerrahi onarımdır. Yetişkin erkeklerde kasık fıtıklarının onarımında hemen her zaman greft (yama) kullanılmalıdır, aksi taktirde hem cerrahi sonrası ağrının derecesi hem de tekrarlanma olasılığı yüksektir. Açık cerrahi yöntem halen uygulansa da günümüzde kapalı cerrahi teknikler (endoskopik ve laparoskopik kasık fıtığı onarımı operasyonları) tercih edilmektedir. Robotik cerrahi de günümüzde kasık fıtığı tedavisinde giderek artan oranlarda kullanıma girmiştir.

Kasık ağrılarına karşı evde uygulanabilecek basit tedavi yöntemleri de bulunur. Örneğin; kişilerin spordan hemen önce esneme hareketleri yapması kasların ısınmasına ve kasık ağrısı riskini azaltmaya yardımcı olur. Spora ısınmadan başlamak kaslarda gerilmelere, çekmelere ve hemen devamında kasık ağrılarına sebep olabilir. Kasık ağrısı spor sırasında veya sonrası ortaya çıkıyorsa ağrı kesici ilaç ya da kas gevşetici kremler kullanılabilir. Kasık ağrısı ile birlikte gelişen bir şişkinlik veya yumru varsa, belirli aralıklarla buz kompresi uygulaması da yapılabilir.

Yapılan antrenmanlar sırasında kasıkta bir ağrı hissedilmesi halinde antrenmanlara ara verilmesi tavsiye edilir.

Kasık ağrısı her zaman ciddi problemlere yol açmayabilir, fakat aşağıdaki durumlarla birlikte görülmesi halinde geç kalmadan mutlaka bir doktora danışılması gereklidir:

• Aniden gelişen şiddetli testis ağrısı,
• Birkaç günden uzun süren kasık ağrısı,
• Testis içinde yumru gelişmesi,
• İdrarda kan görülmesi,
• Mide bulantısı,
• Yüksek ateş.