Zatürre Nasıl Bir Hastalıktır

kaynağı değiştir]

Bakteriyel pnömonilerin oluşmasında, vücut-dışı (ekstrinsik) ve vücut-içi (instrinsik) faktörler oldukça önemlidir.

Vücut-dışı (ekstrinsik) faktörler (bakteriler): İnhalasyon ve aspirasyon, en sık görülen bulaş yollarıdır. Staphylococcus türleri, akciğerlere kan yolu (hematojen) ile gelir. Streptococcus pneumoniae, olguların yaklaşık %50’sinde izole edilir. Haemophilus influenzae kökenli pnömoniler tütün kullananlar ile KOAH ve bağışıklık sistemi sorunları olanlarda görece sıktır. K. Pneumoniae, alkoliklerde, KOAH olanlarda ve diabetlilerde görülen, oldukça kötü gidişli nekrotizan pnömoninin nedenidir. S. aureus pnömonisi oldukça yaygındır, Influenza A infeksiyonunun komplikasyonu olarak görülebilir; eroin bağımlılarında, hastanelerde damar yolu açılanlarda ve protezi olan hastalarda, bakterinin kan yolu (hematojen) ile akciğerlere ulaşmasının sonucu ortaya çıkar. Gram-negatif bakteri pnömonileri, hastane infeksiyonu olarak ve bağışıklık sistemi sorunu olanlarda görülür (Escherichia coli, Pseudomonas, Enterobacter ve Serratia ailesi başlıca etkenlerdir).^{[2][8][9][11]} Bazı Streptococcus pneumoniae ve methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) gibi antibiyotiklere dirençli bakteri infeksiyonları yaygınlaşmaktadır.^[9]

Vücut-içi faktörler (instrinsik) faktörler: Pnömonilerin patofizyolojisinde vücut-içi faktörler (instrinsik) faktörler oldukça önemlidir.

• Öksürük refleksinin çalışamaması (bakteri içeren ağız, burun ve boğaz salgısının solunum yollarına kaçması): Zehirlenme, felç, sarhoşluk, anestezi ve endotrakeal intübasyon durumlarında
• İnaktivite (uzun süreli yatalak kalma)
• Kronik hastalıklar: KOAH (bronşit, emfizem, bronşiektazi, astma), ootoimmun hastalıklar, karaciğer hastalıkları
• Kanserler: Lenfoma, lösemi, multipl myeloma, vb
• Tütün dumanı: Yerel vücut direncini azaltma, karbonmonoksidin toksik etkisi
• Mide içeriği aspirasyonu (mide asidinin solunum yollarına kaçması; Mendelson sendromu): epilepsi, sarhoşluk, felç, anestezi, gebelik
  

  Bronkopnömoni: Akciğerin tüm loblarında yamalar biçiminde yangısal infitrasyon.
• Antikor üretimi bozuklukları (agammaglobulinemi ve hipogammaglobulinemi, multipl myeloma, lösemi, lenfoma, HIV infeksiyonu)
• Kompleman sistemi yetersizliği
• Dalak yokluğu (asplenia, splenektomi)
• Solunum sisteminin akut virüs infeksiyonları (influenza virüsü)

Klinikopatolojik Türler[değiştir kaynağı değiştir]

İdiopatik pnömoniler nedeni bilkinmeyen ve bulaşıcı olmayan pnömonilerdir.^[2][14][19] Bir bölümü önceki bir akut pnömoni tablosunun sekeli olabilir, çoğu kez restriktif akciğer hastalığı ile sonlanırlar^[19]

Bronchiolitis Obliterans (Organizing Pneumonia)[değiştir kaynağı değiştir]

Bebeklerde pnömoni yapar. Erişkinlerdeki infeksiyonlar hafifçe atlatılır. 6 aylıktan küçük bebeklerde alt solunum yollarını ve akciğeri etkileyen önemli bir virüstür (RSV’den sonra 2.sırayı alır).^[2][5][14]

Adenovirus[değiştir

Zatürrenin Belirtileri Nelerdir?

Halk arasında Zatürre olarak bilinen tıbbi adı Pnömoni olan hastalık, akciğer dokusunun iltihaplanmasıdır. Zatürre ülkemizde ölümlerde beşinci, enfeksiyon hastalıklarına bağlı ölümlerde ise birinci sıradadır.

Zatürrenin Belirtileri Nelerdir?

Ateş, üşüme-titreme, öksrürük, balgam, göğüs ağrısı ve yan ağrısı zatürrede gördüğümüz en sık belirtilerdir. Bazen de hafif bir kuru öksürükle beraber kas-eklem ağrıları, iştahsızlık gibi daha sinsi bulgularla görülebilir. Belirtilen şikayetleri olan hastaların vakit kaybetmeden doktora başvurması gerekmektedir. Zira zatürrenin erken teşhis edilmesi ve bir an önce tedaviye başlanması ölüm riskini azaltır.

Zatürrenin Teşhisi

Zatürre teşhisi muayene sonrası uygun kan tetkikleri yapılması ve akciğer röntgeni çekilmesi ile konulur. Bazı durumlarda kesin teşhis ve/veya ayırıcı tanı için akciğer tomografisi çektirmek gerekebilir. Yine zatürreye sebep olan mikrobu saptamak için balgam kültürü tetkiki yapılması da gerekebilir.

Zatürre Bulaşıcı mıdır?

Birçok enfeksiyon hastalığında olduğu gibi zatürre de bulaşıcı bir hastalıktır. Özellikle zatürre açısından risk grubunda olanların zatürresi olan hastalardan uzak durması doğru olacaktır.

Zatürreye Yakalanmayı Kolaylaştıran Risk Faktörleri Nelerdir?

İleri yaşta (65 yaş ve üzeri) olanlar, KOAH, bronşektazi, akciğer kanseri, kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları, karaciğer hastalıkları, şeker hastalığı, sinir sistemi hastalıkları, bağışıklık sistemi hastalıkları (AIDS, kan ve lenf bezi kanserleri), alkolizm gibi kronik hastalıkları olanlar, sigara kullananlar, geçirilmiş uzun ve ağır ameliyat öyküsü olanlar, doğuştan bağışıklık yetmezliği olan bebekler zatürre açısından diğer kişilere göre daha çok risk altındadır.

Zatürreden Nasıl Korunmalıyız?

Zatürreden korunmanın birinci yolu hastalığı kolaylaştıran etkenleri düzeltmektir. Bu amaçla kronik hastalıkların uygun şekilde tedavi edilmesi önemlidir. Ayrıca yeterli ve dengeli beslenme, stresten uzak durma, hasta olan kişilerden uzak durma ve hijyen, hastalıktan korunmak için dikkat etmemiz gereken diğer durumlardır. Ayrıca risk grubunda olan kişilere zatürre aşısı yaptırmalarını önermekteyiz.

Zatürre (Pnömokok) Aşısı

Bu aşı dünyada en sık zatürre yapan mikroba (Streptococcus pneumoniae) karşı hazırlanmış bir aşıdır. Aşı kas içine yapılır. Erişkin hastada aşı çeşidine göre ömür boyu bir kez veya beş yılda bir tekrar edilecek şekilde yapılır.

Kimlere Zatürre (Pnömokok) Aşısı Önerilmektedir?

İleri yaşta (65 yaş ve üzeri) olanlara, Kronik hastalıkları olanlara (KOAH, bronşektazi, akciğer kanseri, kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları, karaciğer hastalıkları, şeker hastalığı, sinir sistemi hastalıkları, bağışıklık sistemi hastalıkları (AIDS, kan ve lenf bezi kanserleri), alkolizm, diğer kanser türleri)  zatürre (pnömokok) aşısı önerilmektedir.

Ateşli bir hastalık geçirirken veya zatürre geçirirken aşı yapılmaz.

Zatürre (Pnömoni) Tedavisi

Zatürre tedavisi hastanın durumuna ve hastalığın ağırlığına göre evde veya hastanede yapılabilir. Tedaviye zamanında ve erken başlandığında sonuçlar yüz güldürücüdür. Ancak tanı ve tedavisi geciken ağır hastalarda ölüm riski artmaktadır.

nest...

30096 30097 30098 30099 30100