Ygs 2012 Fizik Soruları Ve Çözümleri

90 Soru, dakika

Fizik, Kimya ve Biyoloji testleri için ayrı soru kitapçıkları kullanılacak, cevap kağıdı ortak olacak.

BAŞA DÖN

<strong></strong>-YÜKSEKÖĞRETİME GEÇİŞ SINAVI<br />

(<strong>YGS</strong>)<br />

1 NİSAN <strong></strong> PAZAR<br />

T.C. KİMLİK NUMARASI :<br />

ADI :<br />

SOYADI :<br />

SALON NO. : SIRA NO.:<br />

Soru kitapçık numarasının cevap kâğıdına kodlanmamasının <strong>ve</strong>ya yanlış<br />

kodlanmasının sorumluluğu adaya aittir.<br />

SORU<br />

KİTAPÇIK :<br />

NUMARASI :<br />

BASIN KİTAPÇIĞI<br />

Bu numarayı cevap<br />

kâğıdınızdaki ilgili alana<br />

kodlamayı unutmayınız.<br />

DİKKAT! SINAV BAŞLAMADAN ÖNCE AŞAĞIDAKİ UYARILARI MUTLAKA OKUYUNUZ.<br />

1. T.C. Kimlik Numaranızı, Adınızı, Soyadınızı, Salon Numaranızı <strong>ve</strong> Sıra Numaranızı, Soru Kitapçığı<br />

üzerindeki ilgili alanlara yazınız.<br />

2. Soru Kitapçık Numaranız yukarıda <strong>ve</strong>rilmiştir. Bu numarayı cevap kâğıdınızdaki ilgili alana kodlayınız<br />

<strong>ve</strong> aşağıdaki ilgili alanı imzalayınız. Salon görevlisinin de hem soru kitapçığınızdaki hem<br />

de cevap kâğıdınızdaki ilgili alanı imzalamasını sağlayınız. Bu kodlamayı cevap kâğıdınıza<br />

yapmadığınız <strong>ve</strong>ya yanlış yaptığınız takdirde, sınavınızın değerlendirilmesi mümkün değildir.<br />

3. Bu sayfanın arkasında yer alan açıklamayı dikkatle okuyunuz.<br />

Adayın imzası:<br />

Soru kitapçık numarasını doğru kodladım.<br />

Salon görevlisinin imzası:<br />

Adayın soru kitapçık numarasını cevap kâğıdına<br />

doğru kodladığını onaylıyorum.

AÇIKLAMA<br />

1. Bu kitapçıkta sırasıyla Türkçe Testi, Sosyal Bilimler<br />

Testi, Temel Matematik Testi, Fen Bilimleri Testi bulunmaktadır.<br />

2. Bu testler için <strong>ve</strong>rilen toplam cevaplama süresi<br />

dakikadır.<br />

3. Bu kitapçıktaki testlerde yer alan her sorunun sadece bir<br />

doğru cevabı vardır. Bir soru için birden çok cevap yeri<br />

işaretlenmişse o soru yanlış cevaplanmış sayılacaktır.<br />

4. İşaretlediğiniz bir cevabı değiştirmek istediğinizde, silme<br />

işlemini çok iyi yapmanız gerektiğini unutmayınız.<br />

5. Bu testler puanlanırken her testteki doğru cevaplarınızın<br />

sayısından yanlış cevaplarınızın sayısının dörtte<br />

biri düşülecek <strong>ve</strong> kalan sayı o testle ilgili ham puanınız<br />

olacaktır. Bu nedenle, hakkında hiçbir fikriniz olmayan<br />

soruları boş bırakınız. Ancak, soruda <strong>ve</strong>rilen seçeneklerden<br />

birkaçını eleyebiliyorsanız kalanlar arasında<br />

doğru cevabı kestirmeye çalışmanız yararınıza olabilir.<br />

6. Cevaplamaya istediğiniz sorudan başlayabilirsiniz. Bir<br />

soru ile ilgili cevabınızı, cevap kâğıdında o soru için ayrılmış<br />

olan yere işaretlemeyi unutmayınız.<br />

7. Sınavda uyulacak diğer kurallar bu kitapçığın arka kapağında<br />

belirtilmiştir.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / TÜR TÜRKÇE TESTİ<br />

1. Çevremdeki her şeyi izlerim. Otobüste, yolda, vapurda,<br />

ilgimi çeken hiçbir durumu kaçırmam. Bunun gibi, dinlediğim<br />

bir şarkıdaki duygu, izlediğim bir filmdeki sahne,<br />

zihnimde imgeye dönüşebilir. Tüm bu deneyimler, birikimler,<br />

duygulanımlar sonucunda bakıyorsunuz ki<br />

sözcükler üzerinde düşünmeye, onlarla dans etmeye<br />

başlamışsınız. Hatta sözcükleri yaşıyorsunuz, dahası<br />

sözcüklerin iç evreninde bir yolculuğa çıkıyorsunuz.<br />

Sözcüğün melodisi, tınısı, kâğıda dökülürken çıkardığı<br />

ses, büyük bir lezzet sunuyor. Sizin kattığınız duyguyla<br />

bambaşka bir zenginlik kazanıyor.<br />

2. Bir yazara göre çocuk beyinleri aynı tornadan çıkmış<br />

küçük kaplara benzer, bunların ancak algılarla<br />

doldurulması gerekir. İşte bu yüzden onlara masal<br />

anlatılmayacaktır. Hatta çiçek desenli halılar ya da<br />

kuşlu kelebekli tabaklarla fincanlar görmeleri de<br />

engellenecektir. Çünkü onlara göre çiçekler halılarda<br />

yetişmez; kuşlarla kelebekler, tabaklara <strong>ve</strong> fincanlara<br />

yapışıp kalmaz. Çocukların her şeyi dört işlem yoluyla<br />

değerlendirebilmeleri, yaşamları boyunca salt akıllarının<br />

buyruğuna uyarak davranmaları sağlanacaktır böylece.<br />

Birer insan değil de ileride yararlı olmaları beklenen<br />

robotlar sayılan çocuklara ancak gözle görülen, akılla<br />

Bu parçada konuşan kişi altı çizili sözlerle, sözcüklere<br />

yönelik olarak neyi yaptığını belirtmiştir?<br />

kavranan olgular öğretilecektir. Yazar, bu yönteme göre<br />

yetiştirdiği çocukları bir tahta perdenin deliğinden sirk<br />

gösterilerini izlerken yakalayınca neredeyse fenalık<br />

A)<br />

geçirmiştir. Çünkü bu, akılla <strong>ve</strong> çarpım tablosuyla hiçbir<br />

Onların anlam katmanlarında dolaştığını<br />

ilişkisi olmayan, şiir okumak kadar ayıp bir eğlencedir.<br />

B)<br />

C)<br />

Anlatımını yalnızca dilin çevrimindekilerle sınırlandırdığını<br />

Ses özelliklerine, anlamdan daha çok önem<br />

<strong>ve</strong>rdiğini<br />

D) Kullanıma yenilerini kattığını<br />

E) Duygusal boyutlu olanları sıkça kullandığını<br />

Bu parçadaki altı çizili sözlerle anlatılmak istenenler<br />

arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?<br />

A) Kişisel farklılığı yok sayma<br />

B) Gerçekler dünyasıyla sınırlı kalma<br />

C) Duyguları önemsemeyip dışlama<br />

D) Başkalarının isteklerine göre yaşama<br />

E)<br />

Her şeyi olumsuz yönleriyle değerlendirme<br />

3.<br />

Bir gün Nuruosmaniye’de bir yazar arkadaşımla karşılaştım.<br />

“Ne o beyim, romancılığa mı başladın?” dedi.<br />

Şaka etmediğini sesinden, bakışından anlamıştım. Demek<br />

benim takma adla yazmama bir şey demiyordu da<br />

kendi adımı kullanarak yazmamı sayıyordu. Roman,<br />

romancıların alanıydı. Bir ozan buraya burnunu sokamazdı.<br />

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki deyimlerden<br />

hangisi getirilmelidir?<br />

A)<br />

B)<br />

kendi borusunu çalmak<br />

başına dert açmak<br />

C) iş çıkarmak<br />

D) çizmeden yukarı çıkmak<br />

E)<br />

kendi göbeğini kendi kesmek<br />

1<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / TÜR<br />

4.<br />

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde klasiklerle ilgili<br />

farklı bir düşünce dile getirilmiştir?<br />

A) Söyledikleri, hiçbir dönemde tüketilmez.<br />

B)<br />

C)<br />

D)<br />

Okurların dünyasında özgün <strong>ve</strong> değişmeyen bir yeri<br />

vardır.<br />

İnsan, yaşamının her döneminde onlarda kendini<br />

bulur.<br />

Anlaşılıp kavranabilmesi özel bir çaba, özel bir<br />

okurluk donanımı gerektirir.<br />

E) Onları okumaktan alınan haz hiçbir zaman azalmaz.<br />

7.<br />

(I) Mario Giordano’nun Deney adlı romanı ilk kez dilimize<br />

çevrilmesine karşın sinemase<strong>ve</strong>rler bu isme yabancı<br />

değil. (II) Deney önce Das Experiment, ardından<br />

da The Experiment adlarıyla iki kez sinemaya uyarlanmıştı.<br />

(III) Bu uyarlamalar, romanı kadar başarılı değilse<br />

de ilki Alman, ikincisi Amerikan yapımı olan her iki film<br />

de seyircilerin ilgisini çekmişti. (IV) Doğrusunu söylemek<br />

gerekirse hikâyesi o kadar etkileyici <strong>ve</strong> sinemaya<br />

uyarlamaya o kadar el<strong>ve</strong>rişli ki bu filmlerin ilgi çekmemesi<br />

için yönetmenlerin özel bir beceriksizlik göstermeleri<br />

gerekliydi. (V) Çünkü Deney otorite <strong>ve</strong> güç arasındaki<br />

ilişkiyi, iktidarın doğasını <strong>ve</strong> büyüsünü, hapishanenin<br />

işlevini, sonuç olarak da insanın karanlık yanlarını<br />

sorgulayan bir roman.<br />

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde<br />

hem olumlu hem de olumsuz bir eleştiri söz konusudur?<br />

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.<br />

5.<br />

Barthes’in “Sözcükler herkesin malıdır ama cümle<br />

yalnızca yazarın.” sözü aşağıdakilerden hangisiyle<br />

ilişkilendirilemez?<br />

6.<br />

A) Anlatım<br />

B) Anlamdaşlık<br />

C) Özgünlük<br />

D) Öznellik<br />

E) Biçem<br />

Yazar; karşıtlıkların üst üste yığıldığı, ucu açık, kesin bir<br />

yargıya götürmeyen, tam bitmeyen metinleriyle, okuru<br />

düşüncelerin eşiğinde bırakıyor.<br />

8.<br />

(I) Tanpınar’ın yarım kalmış son romanı Ay’daki Kadın<br />

bir rüyadan uyanışla başlar <strong>ve</strong> içinde “rüya” sözcüğünün<br />

geçtiği bir cümleyle yarıda kalır. (II) Kitapta en çok yinelenen<br />

sözcüktür rüya; roman da adını, edebiyatımızda<br />

benzeri az bulunur bir mizahla kurulmuş eşsiz bir rüyadan<br />

alır. (III) Tanpınar’ın roman <strong>ve</strong> şiirlerini yakından<br />

tanıyanlar için Ay’daki Kadın’ın baştan aşağı bir rüya dili<br />

<strong>ve</strong> atmosferiyle kurulduğunu söylemek de şaşırtıcı olmayacaktır.<br />

(IV) Ay’daki Kadın, daha ilk sayfasından<br />

anlaşılacağı gibi okuyucuyu Tanpınar’ın o bilinen dünyasının<br />

hazlarına hemen götüren bir roman. (V) Öte<br />

yandan, tamamlanmamış kitabın dünyası, çok belirgin<br />

düzeltmeleriyle Tanpınar’ın kimi romancı sırlarını <strong>ve</strong><br />

kararsızlıklarını açığa vuran bir dünya.<br />

Bu sözlere göre yazarın, okura yönelik olarak gerçekleştirmek<br />

istedikleri arasında aşağıdakilerden<br />

hangisi yoktur?<br />

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde<br />

kişisel düşünceye yer <strong>ve</strong>rilmemiştir?<br />

A)<br />

Okuduklarını tamamlatıp onu bütünselliğe kavuşturtma<br />

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.<br />

B)<br />

Düş gücünü geliştirme<br />

C) Çok boyutlu düşündürme<br />

D) Yorumlamaya yönlendirme<br />

E)<br />

Söylenenlerin kanıtlanmasını isteme<br />

2<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / TÜR<br />

9.<br />

(I) Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın ’ta yayımladığı, ikinci<br />

şiir kitabı olan Çocuk <strong>ve</strong> Allah okurla yeniden buluşuyor.<br />

(II) Türk şiirinin dil <strong>ve</strong> yapı bütünlüğü bakımından<br />

en sağlam yapıtlarından biri. (III) Bin yıllık Türk şiirinin<br />

yüzyılımızdaki son halkası olarak varlığını koruyor.<br />

(IV) Şair; kitapta, insanın evrendeki yerini, doğanın görkemi<br />

karşısındaki sarsılış <strong>ve</strong> duyuşlarını dile getiriyor.<br />

(V) Bunları çocuklara özgü bir düş gücüyle yansıtıyor.<br />

<br />

Verdiği her uzun aranın ardından yeni albümüyle gönlümüzü<br />

fethetmeyi başaran pop müziği sanatçısı, bu kez<br />

eski şarkılarını yeniden yorumlayarak geçmişe bugünün<br />

penceresinden bakıyor <strong>ve</strong> dinleyiciyi yine oldukça<br />

etkiliyor.<br />

Bu cümlede aşağıdaki ses olaylarından hangisi<br />

yoktur?<br />

<br />

Bir şair <strong>ve</strong> yapıtından söz edilen bu parçadaki<br />

numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda<br />

<strong>ve</strong>rilenlerden hangisi yanlıştır?<br />

A)<br />

B)<br />

C)<br />

D) IV. cümlede, işlenen temalara değinilmiştir.<br />

E)<br />

I. cümlede, anlatılan kitabın daha önce de basıldığından<br />

söz edilmiştir.<br />

II. cümlede, şiirlerin benzerlerinden ayrılan yönlerine<br />

değinilmiştir.<br />

III. cümlede, şiirleri güzel <strong>ve</strong> etkileyici kılan etkenler<br />

üzerinde durulmuştur.<br />

V. cümlede, şiirlerin nasıl bir bakış açısıyla oluşturulduğu<br />

belirtilmiştir.<br />

(I) Işığın Anadolu’ya dokunduğu yerde ilk karşılaşacağınız,<br />

Harranlı çocukların yüzleridir. (II) Gölgenin <strong>ve</strong><br />

ışığın uyumunu yakalamaya çalıştığınız sırada, küçük<br />

bir çocuğun size yolun kenarından el salladığını görürsünüz.<br />

(III) Irmakta tuttuğu balığı, ağaçtan topladığı elmayı<br />

ya da otların arasından derlediği yaban çiçeklerini,<br />

almanız için size uzatır. (IV) Oradan geçen bir yolcu olarak<br />

onların dünyasında nasıl bir umut olduğunuzu bütünüyle<br />

bilemezsiniz. (V) Çocukların büyüklere kızdığı bir<br />

dünyayı hayal bile edemediklerinden, arabanız üstlerine<br />

tozlar savursa da size hiç içerlemezler.<br />

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinde<br />

ögelerin sıralanışı “Duvarın dibindeki kızı görünce<br />

Harran Kalesi’nde bir akşamüstü karşılaştığım o esmer<br />

kızın büyüleyici yüzünü anımsadım.” cümlesiyle<br />

aynıdır?<br />

<br />

A) Ünlü daralması B) Ünlü düşmesi<br />

C) Ünsüz yumuşaması D) Ünsüz türemesi<br />

E) Ünsüz benzeşmesi<br />

(I) Gül kokusu bana hep çocukluğumu hatırlatır. (II) Babam<br />

Akdeniz’e yaptığı seyahatlerinden her dönüşünde<br />

tenekeler dolusu gül reçeli getirirdi. (III) Sabahın erken<br />

saatlerinde uykulu gözlerle onu karşıladığımızda algıladığımız<br />

ilk şey, evin içini saran gül kokusu olurdu.<br />

(IV) Kahvaltı soframız birkaç çeşit gül reçeliyle bezenir,<br />

gül reçellerinden hangisinin daha güzel olduğu konusunda<br />

sohbetler edilirdi. (V) Yıllar sonra Gül Festivali<br />

için Isparta’ya gittiğimde çocukluğumun gül kokulu günleri<br />

gözlerimin önünde canlanı<strong>ve</strong>rdi.<br />

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak<br />

aşağıda <strong>ve</strong>rilenlerden hangisi yanlıştır?<br />

A) I. cümle, yüklemi geniş zamanlı basit bir cümledir.<br />

B) II. cümle, içinde zarf tümleci olan birleşik bir cümledir.<br />

C) III. cümle, kurallı bir fiil cümlesidir.<br />

D) IV. cümle, olumlu <strong>ve</strong> sıralı bir cümledir.<br />

E)<br />

V. cümle, yüklemi sürerlik fiiliyle oluşturulmuş girişik<br />

bir cümledir.<br />

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.<br />

3<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / TÜR<br />

<br />

Hiçbir söz, hiçbir varsayım, hiçbir kuram yaşanan somut<br />

gerçeklerin yerini tutamaz; bin kez söylenen yağmur<br />

sözcüğünün bir damla yağmurun yerini tutamayacağı<br />

gibi.<br />

Bu cümlede aşağıda <strong>ve</strong>rilenlerden hangisi yoktur?<br />

A) Ek fiil almış sözcük B) Benzetme edatı<br />

C) Sayı sıfatı<br />

D) Birleşik sözcük<br />

E) Yeterlik fiili<br />

<br />

Bilgisayar teknolojisiyle yetişen kuşaklarda ekrandan<br />

kitap okumanın yaratacağı hazzı, bilgisayarla ileriki<br />

yaşlarda tanışan insanlar tadamayacaktır.<br />

Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?<br />

A) İyelik eki almış sözcük<br />

B) Geçişsiz çatılı yüklem<br />

C) İsim-fiil eki almış sözcük<br />

D) Belirtisiz ad tamlaması<br />

E)<br />

Sıfat tamlaması<br />

<br />

İletişim konusunda çağımızda teknolojinin bize<br />

I<br />

sunduğu olanaklardan olabildiğince yararlanmaya<br />

çalışırken öte yandan en yakınımızdaki kişilerin<br />

seslerini duymakta, dillerini anlamakta zorlanıyoruz.<br />

II<br />

Giderek daha az göz göze geliyoruz. Sevgimizi daha<br />

III<br />

az dile getiriyoruz. Büyük kalabalıklar içinde yaşayan<br />

IV<br />

“yalnız”ların sayısı günden güne artıyor böylece.<br />

V<br />

Bu parçadaki altı çizili sözcüklerle ilgili olarak<br />

aşağıda <strong>ve</strong>rilenlerden hangisi yanlıştır?<br />

A) I. sözcük, yönelme durumu eki almış bir zamirdir.<br />

<br />

Necip Fazıl ( ) şair oluşunun öyküsünü şöyle anlatıyor:<br />

“Şairliğim on iki yaşımda başladı. Annem hastanedeydi.<br />

Ziyaretine gitmiştim. Beyaz yatak örtüsünde, siyah kaplı,<br />

küçük <strong>ve</strong> eski bir defter ( ) Bitişikte yatan <strong>ve</strong>remli hasta<br />

kızın şiirleri varmış defterde. Bunu söyleyen annem,<br />

bir an gözlerimin içini tarayarak ‘Senin, şair olmanı ne<br />

kadar isterdim!’ dedi. Annemin dileği bana, içimde besleyip<br />

de on iki yaşıma kadar farkında olmadığım bir şey<br />

gibi göründü. Gözlerim hastane odasının penceresinde<br />

( ) savrulan kar <strong>ve</strong> uluyan rüzgâra karşı uzun uzun<br />

düşünerek içimden şöyle bir karara vardım ( ) ‘Şair olacağım,<br />

hem de büyük bir şair ( )’ Ve oldum.”<br />

Bu parçada ayraçlarla ( ) belirtilen yerlere aşağıdakilerin<br />

hangisinde <strong>ve</strong>rilen noktalama işaretleri sırasıyla<br />

getirilmelidir?<br />

A) (;) (.) (;) (:) (.) B) (,) (.) (;) (;) (.)<br />

C) (,) (…) (,) (:) (!) D) (,) (…) (;) (,) (.)<br />

E) (;) (…) (;) (:) (!)<br />

B)<br />

II. sözcük, dönüşlülük eki almıştır.<br />

C)<br />

D)<br />

III. sözcük, hem yapım eki hem çekim eki almıştır <strong>ve</strong><br />

cümlede belirtili nesne görevinde kullanılmıştır.<br />

IV. sözcük, ad soyludur <strong>ve</strong> bulunma durumu eki<br />

almıştır.<br />

E) V. sözcük, belgisiz sıfattır.<br />

4<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / TÜR<br />

<br />

(I) Yetişme döneminde sevilmiş, kişiliğine saygı gösterilmiş,<br />

kendisiyle barışık bir insan değilseniz yaşamda<br />

karşılaşacağınız kimi güçlüklerin üstesinden gelemezsiniz.<br />

(II) Yaşamda çirkin-güzel ikilemi, insanı kendisine<br />

sürekli çekidüzen <strong>ve</strong>rmeye zorlayan bir yargılama ölçütü.<br />

(III) Çalışkanlığınız, yaratıcılığınız, iletişim beceriniz,<br />

sorumluluk bilinciniz, dürüstlüğünüz, içtenliğiniz, adalet<br />

duygunuz ikinci planda bırakılarak yalnızca bu çerçe<strong>ve</strong>de<br />

değerlendirilmeye tabi tutuluyorsunuz. (IV) Bu durumla<br />

karşılaşan bir insanın böylesi bir ölçütü yadsıması<br />

<strong>ve</strong> kendini bedensel görünüşü dışındaki özelliklerle de<br />

var etmeye çalışması, yadırganacak bir davranış sayılmamalı.<br />

(V) Bunları yaşayan birinin, bazı insanların sırf<br />

doğuştan gelen özelliklerle öne çıkarılmasına tepkisi,<br />

gerçekte kıskançlık değil, eşitlik isteğidir.<br />

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi<br />

düşüncenin akışını bozmaktadır?<br />

<br />

Doğu Karadeniz’in yaylalarını mutlaka görün. Kıyılarda<br />

hiç oyalanmadan kartpostallardaki kadar güzel ormanların<br />

üzerindeki muhteşem yaylalara çıkın. Her biri ötekinden<br />

farklı olan yaylaların birinden ötekine yürüyün.<br />

Ahşap yayla evlerinde konaklayıp yöresel yemeklerin<br />

tadına bakın. Yamaçlarda horon tepin; vadilere çökmüş,<br />

denizi andıran sis bulutlarına karşı tembel tembel yatın.<br />

Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden<br />

hangisi söylenemez?<br />

A) Betimleyici ögelere yer <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />

B) Karşılaştırma yapılmıştır.<br />

C) Benzetmeden yararlanılmıştır.<br />

D) Öneri nitelikli cümleler kullanılmıştır.<br />

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.<br />

E)<br />

Kişileştirmeye başvurulmuştur.<br />

<br />

(I) Ser<strong>ve</strong>tifünun temsilcileri içinde Tevfik Fikret’ten sonra<br />

“en büyük şair” olarak nitelendirilen Cenap Şahabettin<br />

ile okul kitaplarında ilk karşılaşmam hançer gibi keskin<br />

bir Erzurum kışına rastlar. (II) Zaten büyük bir çoğunluğumuz<br />

şair <strong>ve</strong> yazarlarla ancak okul kitaplarında tanışmışızdır.<br />

(III) Ne gariptir ki o büyük şairin o büyük şiiriyle<br />

Erzurum’un kan donduran, kasıp kavuran soğuğu yüzünden<br />

bir türlü ısınmayan sınıfında tanışınca içim<br />

ısınmıştı. (IV) Şiir se<strong>ve</strong>nler bilir; şiir insanın içini ısıtır,<br />

yerine göre serinletir, düşüncelerin ağırlığından kurtarır,<br />

alır götürür insanları bir yerlere gönlünün elinden tutarak.<br />

(V) Elhân-ı Şitâ, o soğuk kış mevsiminde, o yatılı<br />

okulda yalnızlığımın <strong>ve</strong> özlemlerimin üzerine örtülü<strong>ve</strong>ren<br />

sıcacık bir battaniye etkisi yaratmıştı.<br />

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde<br />

yalın bir anlatım söz konusudur?<br />

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.<br />

<br />

Alışkanlıklar, basmakalıp sözler en derin gerçeklerin<br />

anlamını, en güzel duyguların ürpertisini unutturabilir.<br />

Bunları yeniden canlandırmak, yeniden yaşatmak için<br />

sanatçı olmak gerekir. Ancak şairler, milyonlarca yıllık<br />

güneşin ışığını, bize yeni açmış binbir renkli bir çiçeğin<br />

parıltısı gibi gösterebilirler. Yunus’un söyleyişiyle, her<br />

gün yeniden doğan şairler olmasaydı insanlık; öğrenilmiş,<br />

ezberlenmiş gerçeklerin kabuğu içinde sıkışıp<br />

kalacaktı.<br />

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi<br />

yoktur?<br />

A) Abartmaya başvurma<br />

B) Yinelemelere yer <strong>ve</strong>rme<br />

C) Koşul öne sürme<br />

D) Yansız bir söyleme dayanma<br />

E) Tanık göstermeden yararlanma<br />

5<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / TÜR<br />

Yazmaya yeni başlayanların ilk ürünlerini, kuşların kanat<br />

alıştırmasına benzetirim. İlk uçuşlarla, kanat alıştırmalarıyla<br />

ilgili ne güzel belgeseller yapılmıştır. Bu belgesellerde<br />

yavru kuşlar uçma aşamasına gelince ilkin<br />

başlarını yuvalarından dışarı çıkarır, şöyle bir bakarlar<br />

mavi boşluğa; uçma güdüleri uyanmıştır, cıvıldayıp<br />

dururlar. Ama göze alamazlar uçmayı. Sonra annelerinin<br />

kılavuzluğu başlar; birlikte birkaç metreyi geçmeyen<br />

kısa uçuşlar yapar, yuvaya dönerler. Bu belgesellerde<br />

ilk uçuşlardan duyulan heyecandan, sevinçten de<br />

söz edilir. Cıvıldaşmalar, cıvıldaşmaların tınısındaki<br />

değişmeler örnek gösterilir buna. Yazar, şair adayları<br />

için de gerçekten böyledir bu. İlk ürününü basılı görmekten<br />

duyulan sevince sınır çizilemez. Sıradan bir<br />

benzetme olacak ama tay tay duran, ardından ilk adımını<br />

atan çocukların duydukları bir sevinç vardır ya tıpkı<br />

ona benzer.<br />

Örneğin Rubens, yüzünün güzelliğiyle övünç duyduğu<br />

küçük oğlunun resmini yaparken ona bizim de<br />

hayran kalmamızı bekliyordu. Elbette bu çok doğal bir<br />

istekti. Ancak, bu türden konulara duyulan ilgi, ilk bakışta<br />

daha az çekici gelen konuları dışlamamıza yol<br />

açarak beğenimizi sınırlayabilir. Bunu aşmak için,<br />

Albrecht Dürer’in annesinin yaşlı yüzünü resimlediği<br />

tabloda, gençlikten kaynaklanan güzellikten başka<br />

şeyler arama sabrını göstermemiz gerekli. Çünkü bu<br />

tablonun başarısı, konu aldığı figürün yüzündeki güzellikten<br />

gelmez. Nitekim tabloyu sevdiren, yüzdeki güzelliğin<br />

önüne geçecek kadar etkili olmuş ifadedir.<br />

Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden<br />

hangisi getirilebilir?<br />

A) Sanatçı, genellikle yarattığı tablolarda insanların<br />

Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi<br />

gerçek hayatta görmekten hoşlandıkları şeyleri<br />

yoktur?<br />

yansıtmak ister<br />

A) Olayları oluş sırasına göre <strong>ve</strong>rme<br />

B) Örnekten hareketle asıl düşünceye ulaşma<br />

C) Görsel <strong>ve</strong> işitsel ögelerden yararlanma<br />

D) Nitelendirmelere başvurma<br />

E) Karşıtlıklardan yararlanma<br />

B)<br />

C)<br />

D)<br />

Gördüğümüz bir tablonun, geçmişte yaşadığımız<br />

güzellikleri çağrıştırması onun olumlu bir özelliğidir<br />

Gerçek bir sanatçı, tablolarının sanattan anlamayan<br />

kişilerce değerlendirilmesini önemsemez<br />

Duyguları anlatan her çalışmanın, sanatsal bir yön<br />

içermesi gerekmediğini baştan kabul etmek gerekir<br />

E)<br />

Sanat tarihinde dış gerçekliği kendi algılama yetisine<br />

göre değiştirip yansıtan ressamlar da vardır<br />

6<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / TÜR<br />

İnsanın sanatsal çalışmalarının tümüne, bir arama <strong>ve</strong><br />

bulma çabası olarak bakılabilir. Ya da bunlar, hayatı <strong>ve</strong><br />

bu hayatın içinde insanın kendi yerini anlama <strong>ve</strong> anlamlandırma<br />

uğraşı olarak görülebilir. Bu çaba, ilk insandan<br />

bugüne değin farklı amaçlar ardında, farklı açılımlar, biçimler<br />

<strong>ve</strong> yöntemlerle serpilip gelişmiştir. Yüzlerce yıllık<br />

serü<strong>ve</strong>ni boyunca, hem tarihsel dönemler, toplumsal <strong>ve</strong><br />

siyasal koşullarca biçimlendirilmiş hem de onları biçimlendirmiştir.<br />

Buradan bakıldığında <br />

Yazar, kitaptaki resimler <strong>ve</strong> ilginç bilgilerle okuyucuyu,<br />

Eski Yunan <strong>ve</strong> Roma Uygarlıklarına uzanan bir zaman<br />

yolculuğuna çıkarıyor. Rengârenk, parlak sayfalar arasında<br />

gidip geldikçe <strong>ve</strong> biraz da hayal gücünüzü kullandığınızda<br />

kendinizi Eski Mısır’da “papirüs” terliklerle<br />

gezerken ya da Roma’da “toga” giymiş olarak bulmanız<br />

mümkün. Toga nasıl giyiliyor diye endişeleniyorsanız<br />

merak etmeyin kitapta o da yazıyor. Kitabı okuduğunuzda<br />

Antik Çağ ile şimdiki yaşantınız arasında öyle bir<br />

köprü kuracaksınız ki hem kendi yaşantınızdaki ögeleri<br />

Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden<br />

hangisi getirilebilir?<br />

Antik Çağlarda hem de Antik Çağlardaki yaşantılarda<br />

kendinizi bulacaksınız.<br />

A)<br />

B)<br />

C)<br />

D)<br />

E)<br />

sanatın, insanı doğa <strong>ve</strong> toplumla olan çatışmalarıyla<br />

yansıtma işlevini yerine getirmesinin gerekliliği ortaya<br />

çıkar<br />

sanat yapıtlarında işlenen toplumsal özlemlerin<br />

gerçekleşip gerçekleşmeyeceği de açıklık kazanır<br />

sanatla toplumsal fayda arasında bir seçim yapmanın<br />

zorluğu daha iyi anlaşılabilir<br />

sanatın, insanın kişilik özelliklerini boyutlandırıp<br />

geliştirdiği söylenebilir<br />

bir toplumun sanatıyla o toplumun yaşamının birbiriyle<br />

etkileşim içinde olduğu yargısına ulaşılabilir<br />

Bu parçada sözü edilen kitabın asıl özelliği aşağıdakilerden<br />

hangisidir?<br />

A) Görsellik yönünden etkileyici bir nitelik taşıma<br />

B)<br />

C)<br />

D) Çok eski yaşam biçimlerini karşılaştırarak anlatma<br />

E)<br />

Tarihsel bilgileri, ortaya çıktığı dönem içinde<br />

yargılama<br />

Okuyucuda, anlatılanları yaşıyormuş duygusu<br />

uyandırma<br />

Okuyanların belirli bir düşüncede yoğunlaşmasını<br />

sağlama<br />

<br />

yılında bir eleştirmen şöyle demiş: “Bugüne kadar<br />

fotoğraf, kural olarak ‘gerçeği yansıtmayı’ amaçladı.<br />

Peki ama güzelliği belirgin kılma gibi bir amacı da üstlenemez<br />

mi?” Burada, o zamana değin yalnızca belgeleme<br />

yöntemi sayılmış bir iletişim aracının alanına estetik<br />

ölçülerin de dâhil edildiği görülüyor. Bu da, fotoğrafçının,<br />

gördüğünü yorumlayarak yansıtma bilincine varmasının<br />

bir sonucudur. Sanatsal yorumun ortaya çıkışı, sanatsal<br />

ölçütlerin uygulanmasına kendiliğinden yol açacaktır.<br />

Bu parçaya göre fotoğrafçılığın bir sanat olarak<br />

kabul edilmesi aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?<br />

A)<br />

Değişmez <strong>ve</strong> belirli kurallar içermesiyle<br />

B)<br />

İlgi duyanların sayısının her geçen gün artmasıyla<br />

C)<br />

D)<br />

Yaratıcılık yönünden başka sanat dallarıyla da ilişkili<br />

olmasıyla<br />

Çekenin bakış açısına göre anlamsal zenginlikler<br />

kazanmasıyla<br />

E) Belirli bir eğitimden geçmeyi gerektirmesiyle<br />

7<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / TÜR<br />

Sanatçı, yaşama ilişkin bilgi edinme yükümlülüğü altındadır.<br />

Bu demektir ki yaşadığı zaman diliminde olup<br />

bitenlere kaç numaralı camlar gerekiyorsa o camların<br />

takılı olduğu gözlüklerle bakmalıdır. Bu zorunluluğun<br />

bilincine varamayan bir sanatçı, gerçek dünyayı ya bulanık<br />

görecek ya da hiç göremeyecektir.<br />

10 ciltlik Seyahatname, Evliya Çelebi’nin 40 yıllık<br />

seyahatlerinde aldığı notlardan oluşuyor. Doğudan<br />

batıya, kuzeyden güneye yy. Osmanlı ülkesini<br />

anlatıyor. Yazarın son derece renkli <strong>ve</strong> sıra dışı kişiliği<br />

nedeniyle yapıt, hem tarih hem filoloji dalları hem de<br />

edebiyat açısından taşıdığı önem dolayısıyla bir dünya<br />

klasiği sayılıyor. Ne var ki yine aynı nedenle yapıtın<br />

Aşağıdakilerden hangisi bu parçada belirtilenleri<br />

destekler niteliktedir?<br />

“yazma”dan basıma geçiş evresi de zorluklar içeriyor.<br />

Çünkü günümüzde onu “doğru okumak” da doğru<br />

anlamak da başlı başına bir uzmanlık işi. Evliya Çelebi<br />

A) Avrupa tiyatrosunda natüralizm öncesi dönemde,<br />

gerek gördüğü fakat dilde bulunmayan, okuyanın<br />

yeni biçim <strong>ve</strong> üslupların denenmesine karşın artık kolayca kavrayamayacağı sözcükleri yaratan, tanık<br />

çok değişen dünya, eski ölçütlere göre algılandığı olduklarını kendi algılayışına göre değiştirip büyüterek<br />

için bir büyük bunalımın içine düşülmüştü.<br />

yansıtan bir kişi. Bu yüzden önce onun dilinin şifrelerini<br />

çözmek, kişilik özellikleriyle tanışmak <strong>ve</strong> düşünce<br />

B) James Joyce’un Ulysses örneğinde olduğu gibi pek yapısını öğrenmek gerekiyor.<br />

çok yazar okunmak için değil, ünlü olmak <strong>ve</strong> incelenmek<br />

için yazıyor.<br />

Evliya Çelebi’yi anlayabilmek için onun<br />

C)<br />

D)<br />

E)<br />

Sanatın tarihi, geleneksel biçimlere <strong>ve</strong> üsluplara<br />

neredeyse bütünüyle bağlı kalarak yeni olabilmiş<br />

sanatçıların öyküleriyle doludur.<br />

Franz Kafka’nın yüz yıl sonra da ününü koruyup<br />

geleceğe kalacağını öngörmek için onun yaşadığı<br />

zamanın şartlarını göz önünde bulundurmaya gerek<br />

yoktur.<br />

Bir yazar, anlatacaklarını değiştirmeden olduğu gibi<br />

dile getirirse yazar değil, gazeteci ya da politikacı<br />

olur.<br />

I. yeni sözcükler oluşturması,<br />

II.<br />

III.<br />

IV.<br />

yapıtının dünyada kabul görmesi,<br />

gördüklerini düş gücüyle abartarak yansıtması,<br />

karşılaştığı olayları anlatması<br />

özelliklerinden hangileri nedeniyle özel bir donanım<br />

gereklidir?<br />

A) I. <strong>ve</strong> II. B) I. <strong>ve</strong> III. C) I. <strong>ve</strong> IV.<br />

D) II. <strong>ve</strong> IV.<br />

E) III. <strong>ve</strong> IV.<br />

8<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / TÜR<br />

<br />

Bir dizi röportajdan oluşan bu kitapta, yazarlara yöneltilen<br />

sorular yalnızca girişte <strong>ve</strong>riliyor. Daha sonra röportaj<br />

yapılan yazarın cevaplarına geçiliyor. Bu, belki okuyucuyla<br />

aracısız bir sohbet duygusu yaratma açısından<br />

güzel bir yol ama kimi yerlerde boşluklar oluşuyor. Konunun<br />

nereden, nasıl başladığı noktası havada kalabiliyor.<br />

İki paragraf arasında karşınıza çıkan bu boşluklar,<br />

okurken irkilmenize neden olabiliyor. Bazen de elinizde<br />

olmadan aradaki eksik soruyu içinizden tekrarlarken<br />

buluyorsunuz kendinizi.<br />

Bu parçada sözü edilen röportajlarda soruların başta<br />

toplu olarak <strong>ve</strong>rilmesi, okurlar açısından aşağıdakilerden<br />

hangisini ortaya çıkarmamıştır?<br />

A) Sanatçıyla yüz yüze gelmişlik duygusu <strong>ve</strong>rmeyi<br />

B) Duraksamalarına yol açmayı<br />

C) Metnin bütünselliğini kavramalarını engellemeyi<br />

D) Kopuklukları gidermeye zorlamayı<br />

E) Bu türe karşı ilgi uyandırmayı<br />

<br />

Bir yazar, kendisiyle söyleştiği bir yazısında şöyle diyor:<br />

“Her yaş döneminin insanı ayrıdır. Yirmili yaşların insanıyla<br />

ellinin, altmışın, yetmişin hele seksenin, doksanın<br />

insanı aynı insan mıdır?” Aynı olur mu hiç? Değişim salt<br />

fiziksel özelliklerimizi değil, asıl iç dünyamızı kuşatıyor.<br />

Bakıyorum bir zamanlar hiç umursamadığım olaylar,<br />

haberler şimdi derinlemesine etkiliyor beni. Yargılayıcı,<br />

eleştirel bir açıdan bakıyorum her şeye. İster istemez<br />

sorunların sarmalında buluyorum kendimi. Öfkeleniyor,<br />

üzülüyorum. Dinginliğimi yitirdiğim, içimin allak bullak<br />

olduğu böyle anlarda çevremdekiler de yatıştıramıyor<br />

beni; tutunacak bir dal, sığınacak bir yer arıyorum.<br />

Çözüm aradıkça, şiire ya da romana sığınmanın daha<br />

iyi geldiğini düşünüyorum.<br />

Bu parçadan yaşlılarla ilgili olarak aşağıdakilerin<br />

hangisine varılamaz?<br />

A) Mutsuzlukları bir başına kalışlarından kaynaklanır.<br />

B) Farklılaştıklarının bilincinde olurlar.<br />

C) Karşılaştıkları günlük gerçeklere tepki gösterirler.<br />

D) Tanık oldukları durumlara yeni anlamlar yüklerler.<br />

E)<br />

Kaçış <strong>ve</strong> arayış duyguları içindedirler.<br />

<br />

Bu romanınızdaki karakterler neden öldü? Bu soru bana<br />

sık sık soruluyor. Doğrusu, bunu ben de pek bilmiyorum.<br />

Yapıtlarımı böyle aniden bitirme merakım buna yol<br />

açtı sanırım. O an, kurgu <strong>ve</strong> çatışma gereği böyle bir<br />

trajedi ortaya çıktı. Aslında bu karakterlerin ölmesi en<br />

çok beni üzmüştü. Başından beri ellerinizde büyüttüğünüz<br />

kişilerin aniden yok oluşları çok üzücü oluyor ancak<br />

bazen zorunlu olarak böyle sonlar ortaya çıkıyor. Belki<br />

de ölmeleri gerekmiyordu ama romancı bendim <strong>ve</strong> öyle<br />

istedim. Nitekim yaşasalardı <strong>ve</strong> roman bitseydi sürekli<br />

onları düşünecektim. Beni meşgul edeceklerdi. Bu nedenle<br />

ben de kurtuldum onlar da, diyebilirim.<br />

Aşağıdakilerin hangisi tutumunu böyle belirten bir<br />

yazarın romancılara ilişkin düşüncelerinden biri<br />

olamaz?<br />

A)<br />

Yapıtlarını istedikleri zaman sonuçlandırabilirler.<br />

B)<br />

Kahramanlarına kendi kişiliklerinin damgasını<br />

vururlar.<br />

C) Belleklerinde, yarattığı kişilerden izler kalır.<br />

D)<br />

Yazdıklarını biçimlendirirken belirli ögeleri göz önünde<br />

tutarlar.<br />

E) Kahramanların yazgısını ellerinde bulundururlar.<br />

9<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / TÜR<br />

Umberto Eco’nun Genç Bir Romancının İtirafları adlı<br />

deneme kitabı yayımlandı. “Genç romancı” nitelemesini<br />

kendisi için kullanıyordu Eco. İlk romanı Gülün Adı yayımlandığında<br />

50’sine bastığı düşünülürse edebiyat<br />

ölçeğinden bakıldığında yaşı 30’larda olmalıydı. José<br />

Saramago’nun yeni yayımlanan Kabil’i üzerine yazarken<br />

Eco’nun bu muzip kitabı geldi aklıma. Eco’nun ironisinden<br />

hareketle, yazar olarak tanınmasını ’de 66 yaşındayken<br />

yayımlanan Baltasar <strong>ve</strong> Blimunda’ya borçlu<br />

olan Saramago da genç sayılabilirdi. yy. edebiyatının<br />

bu iki büyük yazarı arasındaki benzerlik yalnızca<br />

“gençliklerinden” kaynaklanmıyor; resmî gerçekleri sorgulayan<br />

yapıtlarındaki düş gücü, derinlik <strong>ve</strong> ironi de birleştiriyor<br />

onları.<br />

Günümüzde “paranın <strong>ve</strong> hızlı şöhret hırsının” tutsağı<br />

olan kimi yazarlar, yazmaya başlamadan önce kendilerince<br />

bir tür piyasa araştırması yapıyorlar. İlkin yayımcılara<br />

uğruyor, onların nabzını tutuyorlar. Hangi türden<br />

yapıtlar istendiğini doğrudan ya da dolaylı bir biçimde<br />

öğrenmeye çalışıyorlar. Kafalarındaki anahtar soru şu:<br />

“Ne yazarsam yayımcılar hemen basar, daha çok para,<br />

daha çok ün kazandırır bana?” Bu soru konusal bir<br />

arayışa yönlendiriyor onları. Yığınların ilgisini kamçılayacak<br />

moda konularda yoğunlaşıyorlar. Daha sonra da<br />

yazmayı tasarladıkları yapıtlar beyinlerinin kovuğunda<br />

çimlenmeden duyuru çalışmaları başlıyor. Yapıtları<br />

kitapçı sergenlerinde göründükten sonra sıra “tanıtım<br />

seferberliğine” geliyor. Bu yazar, koltuğunun altında<br />

yeni kitabı, bir kanaldan ötekine dolaşıp duruyor. Övgücüleri<br />

Bu parçada sözü edilen iki yazarla ilgili olarak<br />

aşağıdakilerden hangisi söylenemez?<br />

de önceden saptanmış köpüklü sorularla, yapıtı<br />

değerlendirmeye kalkıyorlar.<br />

A) Alaycı <strong>ve</strong> yergiye dayanan bir tutum izlemişlerdir.<br />

B) Yüzeysel anlatımdan kaçınmışlardır.<br />

C) Yaşananları eleştirel bir yaklaşımla ele almışlardır.<br />

D)<br />

Yazarlığa başlayışları yönünden birbirini andıran<br />

yanları vardır.<br />

E) Kendilerinden öncekilerin izlerini sürmüşlerdir.<br />

Bu parçada tanıtılan yazar tipinden yola çıkıldığında<br />

nitelikli bir yazarla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisine<br />

ulaşılamaz?<br />

A) Kendi yaratma gücüne inandığına<br />

B) Estetik kaygıları ön planda tuttuğuna<br />

C) Düzeyli okurlar için yazdığına<br />

D) Geleneksel anlatım biçimlerinden kaçındığına<br />

E) Yazma sürecinde sabırlı olduğuna<br />

10<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / TÜR<br />

<br />

Yaşamdan yola çıkmayan, sığ, okuma tembelliğine yol<br />

açan, yaratma cesaretinden yoksun <strong>ve</strong> ders <strong>ve</strong>ren anlatılar,<br />

romansal düşüncenin askıya alındığı ucuz bir bildiricilik<br />

durumundan öteye geçemez. Bu anlatılar; insanı,<br />

onun acılarını, çelişkilerini derinlik <strong>ve</strong> incelikle yansıtıp<br />

dile getirmeyi kesinlikle başaramaz. Bu yüzden her nitelikli<br />

gerçek yazınsal yapıt, özellikle kişinin varoluşsal<br />

hâllerini anlatmalı. Böyle bir anlatımdan yoksunsa o,<br />

gerçek bir yapıt sayılamaz.<br />

Bu parçadan kimi yazınsal yapıtlarla ilgili olarak<br />

aşağıdakilerin hangisine varılamaz?<br />

A) Öğreticilikten uzak olmalıdır.<br />

B) İnsan yaşamını değişik boyutlarıyla kuşatmalıdır.<br />

C) Anlatıcı kendini gizlemelidir.<br />

D)<br />

E)<br />

Yaşananlara yeni biçimler kazandıran sanatsal bir<br />

doku taşımalıdır.<br />

Okuyanı düşündüren, etkileyici bir söylemle<br />

biçimlendirilmelidir.<br />

<br />

Yazınsal metinlerle beslenmek, iyi bir gazete metni yazmanın<br />

olmazsa olmazlarındandır. Bu, cinayet haberi<br />

yazan polis muhabiri için de geçerlidir, köşe yazarı için<br />

de. Gazetecilerin iyi bir şiir, roman, öykü okuru olmaları<br />

bana göre, zorunludan da öte. Ben gazete yazılarımda<br />

önce anlaşılır olmaya çalışırım. Sonra, işlediğim konuda<br />

öncelikle belli bir noktayı vurgularım ki okuyanlar onda<br />

yeni bir bakış açısı bulabilsin. Ne yazık ki bunu, lafa<br />

boğmadan yapabilmek sanıldığından çok daha zor. Bazen<br />

altı satırlık bir yazı için günlerce araştırma yaptığımı,<br />

onlarca insanla konuştuğumu bilirim. Yine benim<br />

gazete yazılarımın olmazsa olmazlarından biri de saydamlıktır.<br />

Kötüye kötü, iyiye iyi diyemediğim tek bir<br />

yazım bile yok. Çünkü gazete yazıları gerek biçemiyle<br />

gerek içeriğiyle mutlaka “gerçek” olmak zorunda.<br />

Böyle diyen bir gazeteciyle ilgili olarak aşağıdakilerin<br />

hangisine varılamaz?<br />

A) Sanatsal yapıtları okumanın gerekliliğine inandığına<br />

B) Yazdıklarının kısa <strong>ve</strong> açık olduğuna<br />

C)<br />

Söylemek istediğini kendine özgü bir yaklaşımla<br />

işlediğine<br />

D) Yazacaklarını bir ön değerlendirmeden geçirdiğine<br />

<br />

Sözcükler asi, uysal, renkli, soluk, yaramaz, çığırtkan <strong>ve</strong><br />

se<strong>ve</strong>cen olabilirler ama her zaman çok değişkendirler.<br />

Taşıdıkları yalın anlamın ötesine geçip bambaşka şeyler<br />

söyleyebiliyorlar; diziliş sıralarına göre farklı çağrışımlar<br />

yaratıyor, oturdukları yeri beğenmiyorlar bazen,<br />

dikkat etmezsem susmaları gereken yerde sızlanıyorlar.<br />

Onları kullanırken ince eleyip sık dokuyorum. Eğip büküyor,<br />

kesip biçiyorum. Güldüklerini, ağladıklarını duyuyorum<br />

ama onlarla uğraşmaktan yılmıyorum. En başına<br />

buyruk sözcükler elimin altında, dilimin ucunda, beynimin<br />

içinde ama büsbütün ele geçiremiyorum onları. Onların<br />

sahibi olabilmek için yıllardır uğraşıyorum.<br />

Bu parçadan sözcüklerle ilgili olarak aşağıdakilerin<br />

hangisi çıkarılamaz?<br />

E)<br />

Okuyucularını kendisiyle özdeşleştirmek istediğine<br />

A)<br />

B)<br />

Belli bir yönteme göre cümleye dönüşürler.<br />

Doğaları yeni anlamlar yüklenmeye yatkındır.<br />

C) Kullanımlarını yadırgadıklarında bunu sezdirirler.<br />

D) Farklı nitelikler içerirler.<br />

E)<br />

Seçilişleri titiz davranmayı gerektirir.<br />

11<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / TÜR<br />

<br />

Yaşam, gittikçe yoruyor hepimizi. Bu da zamanın gerektiği<br />

gibi kullanılmamasından kaynaklanıyor. Öyle ki<br />

zamanında söylenmeyen her söz <strong>ve</strong> alınmayan her<br />

tavır, saatinde kalkmayan her otobüs gittikçe yoruyor<br />

insanı. Her şey zamanında yapılsa, her söz zamanında<br />

söylense, her tavır zamanında alınsa, otobüsler tam<br />

zamanında kalksa yine de yorulur muyduk yaşamaktan?<br />

Zaman ilerledikçe mi aklımız eriyor? Aklımız<br />

erdikçe mi yoruluyoruz yoksa? Yoruldukça durağanlaşıyor,<br />

heyecanımızı mı yitiriyoruz? Şurası bir gerçek<br />

ki direnme gücünü yitiren insan yaşamda gözlemlediği<br />

çirkinliklere karşı koyamaz.<br />

Bu sözleri söyleyen kişiden aşağıdakilerin hangisi<br />

beklenemez?<br />

A) Çevresine eleştirel bir gözle bakma<br />

B) Koşulların değiştirilemeyeceğine inanma<br />

C) Mutluluk arayışı içinde olma<br />

D) Düzensizlikten yakınma<br />

E) İçinde bulunduğu durumları yorumlama<br />

<br />

Neden şiir yazar ki insan? Havasızlıktan boğulmak<br />

üzere olan evrende nefes alabilmek, var olabilmek,<br />

elinde iyi-kötü ne varsa dökebilmek için mi eteklerine?<br />

İç dünyasının dışarıyla olan kavgasında anlaşılabilir<br />

olma derdi midir kendini kanıtlamak ya da kanatmak?<br />

Şairler, görünenin ardındaki gizemleri ortaya çıkararak<br />

bize rehberlik mi ederler?<br />

Bu sözleri söyleyen kişiye göre şairlerin yazma<br />

nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?<br />

A) Yaşamın bunaltıcılığından sıyrılma<br />

B) Kendini, anlatarak ortaya koyma<br />

C)<br />

D) Yalnızlaşmaktan kurtulma<br />

E)<br />

Ruhsal durumuyla yaşam arasındaki çatışmayı<br />

yansıtma<br />

Yaşamın, ayrımına varılmayan yönlerini duyumsatma<br />

<br />

Neyi, neden yazacağımız sorusu ilk adımdır. Konu bulmada<br />

işaretleri değerlendirmek, koku alabilmek <strong>ve</strong> iz<br />

sürebilmek önemlidir. Merak, içgörü, zengin bir düş<br />

gücü de temel ögelerdir. Yazar uyanıkken düş gören<br />

insandır. Yazacağımız romanı nasıl, hangi dil <strong>ve</strong> yapı<br />

içinde anlatacağımıza karar <strong>ve</strong>rmeli, uzun süre kafamızda<br />

taşımalı <strong>ve</strong> olgunlaştırmalıyız. Bunun için de ben bir<br />

romanın kapısını çalarken kendime şu soruyu sorarım:<br />

Ne anlatmak istiyorum? Soruyu bir cümleyle yanıtlayamıyorsam<br />

kafam henüz karışık demektir. Beklerim. Bu<br />

arada neyi anlatmak istediğim netleşirken nasıl anlatacağım<br />

üzerinde düşünürüm. Yine de niyetlerimin nesnellik<br />

kazanarak bir biçim alması için hemen her zaman<br />

sayısız giriş denemesi yapmışımdır.<br />

Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı<br />

yoktur?<br />

A)<br />

B)<br />

Bir yazıda bulunmasını zorunlu saydıklarınız<br />

nelerdir?<br />

Yapıtlarınız genellikle nasıl bir çalışmadan sonra<br />

ortaya çıkar?<br />

C) Yapıtlarınızda hangi türden sonuçları yeğlersiniz?<br />

D) Roman yazanlara neleri önerirsiniz?<br />

<br />

Düşünen gençlerden umutluyum. Başarılı ürünler ortaya<br />

koyuyorlar, koyacaklar da. Bir yandan Batı’daki birikimi<br />

özümseyecek, yorumlayacak; diğer yandan da kendi<br />

dilimize, kendi kültürümüze ilişkin arayışları sürdürecekler.<br />

Bu arayışları, bizi biz yapan ögelerden ödün <strong>ve</strong>rmeden,<br />

dünyanın her yerinde yaşananlara hem duyarlı olarak<br />

hem de onlardan belli bir uzaklıkta durarak sürdürecekler.<br />

Eğer bundan vazgeçmez, amaçlarına ulaşıncaya<br />

değin çaba gösterirlerse yanı başlarında, kendilerinden<br />

yıllar önce yaşamış yol arkadaşları bulacaklar. Günümüzde<br />

doğrudan bir sonuca ulaşamasalar bile, gelecekte<br />

bu yolda yürüyeceklere bugünden tutmuş oldukları<br />

ışıkla umut <strong>ve</strong>recekler.<br />

Bu parçanın yazarı gençlerde bulunması gereken<br />

özellikler arasında aşağıdakilerden hangisine<br />

değinmemiştir?<br />

A) Olumsuzluklardan ders çıkarabilmeye<br />

B) İşlerinde kararlı bir tutum izlemeye<br />

C) Dışsal gelişmelerden yararlanmaya<br />

D) Sonraki kuşaklara kılavuzluk etmeye<br />

E) Ulusal değerleri önemsemeye<br />

E)<br />

Yazmaya başlarken çıkış noktanız nedir?<br />

12<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / TÜR<br />

<br />

Çehov’un çocukluk <strong>ve</strong> ilk gençlik yıllarında yaşadığı ağır<br />

koşullara, serinkanlı duruşuna rağmen karşılaştığı her<br />

trajik durum <strong>ve</strong> olguyu alaycı bir dille yansıtması, incelenmeye<br />

hâlâ muhtaçtır. Tolstoy’un diliyle söylersek<br />

Çehov, özellikle izlenimci yanıyla, çağdaşları, öncülleri,<br />

ardılları arasında öne çıkar: “Çehov bir sanatçı olarak<br />

önceki Rus yazarlarla Turgenyev, Dostoyevski <strong>ve</strong>ya<br />

benimle karşılaştırılamaz. Çehov’un kendi biçemi var.<br />

Bakarsınız, adam hiçbir seçim yapmadan eline hangi<br />

boya geçerse onu gelişigüzel sürüyor. Bu boyalar<br />

arasında hiçbir ilgi yokmuş gibi görünüyor. Ama bir de<br />

geri çekilip bakıyorsunuz ki ne göresiniz! Karşınızda<br />

parlak, büyüleyici bir tablo duruyor.”<br />

Bu parçada Çehov’la ilgili olarak aşağıdakilerden<br />

hangisine değinilmemiştir?<br />

A)<br />

B)<br />

Özgünlüğünü belirleyen yönlerine<br />

Kahramanlarının iç dünyasına<br />

C) Anlatım niteliklerine<br />

D) Kişisel özelliğine<br />

E)<br />

Yaratıcı gücüne<br />

13

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / SOS SOSYAL BİLİMLER TESTİ<br />

1.<br />

Diyarbakır yakınlarında bulunan Çayönü yerleşim<br />

yerine ait aşağıdaki bilgilerden hangisinin, erken<br />

dönemlerde bile malzemelerin yer değiştirdiğine <strong>ve</strong><br />

olası bir ticaretin varlığına kanıt olduğu savunulabilir?<br />

3.<br />

İslam Devleti’nde Hz. Muhammet’ten sonra devlet başkanı<br />

olan kişiye halife sanı <strong>ve</strong>rilmiştir. Ancak Dört Halife<br />

Dönemi’nin ardından halifenin dinî <strong>ve</strong> siyasi otoritesi, İslam<br />

dünyasının tümünde kabul görmemiştir.<br />

Buna, İslam tarihinde görülen,<br />

A)<br />

Av etkinliklerinde evcilleştirilmiş köpeklerin kullanılması<br />

I. Emevi halifelerinin güttüğü Arap milliyetçiliği<br />

siyasetine karşı tepkilerin ortaya çıkması,<br />

B)<br />

C)<br />

D) Girişleri çatıda olan tahıl ambarlarının bulunması<br />

E)<br />

Tarımsal etkinliklerde değirmen taşları <strong>ve</strong> orakların<br />

kullanılması<br />

Kolye yapımında çeşitli renklerde taş boncuklarla<br />

deniz kabuklarının kullanılması<br />

MÖ yılına tarihlenen en eski dokuma<br />

parçasının bulunması<br />

II.<br />

Abbasiler, Fatımiler <strong>ve</strong> Endülüs Emevilerinde<br />

olmak üzere aynı anda üç halifenin olması,<br />

III. Dört Halife Dönemi’nde Kur’an-ı Kerim’in kitap<br />

hâline getirilmesi <strong>ve</strong> çoğaltılması<br />

durumlarından hangilerinin kanıt olduğu savunulabilir?<br />

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III<br />

D) I <strong>ve</strong> II E) II <strong>ve</strong> III<br />

2.<br />

Orhun Yazıtları’ndaki Türkçede yabancı dil ögelerinin<br />

oranı çok azken Uygurlar Dönemi metinlerinde bu oranın<br />

arttığı görülmüştür.<br />

Bu durumda aşağıdakilerden hangisinin etkili olduğu<br />

söylenemez?<br />

A) Kültürel ilişkilerin artmasının<br />

4.<br />

İslamiyet’i kabul eden ilk Türk devletlerinden biri olan<br />

Karahanlılarda; hükümdarlık halife tarafından tasdik<br />

edilmiş, ülkede halife adına hutbe okutulup para bastırılmıştır.<br />

Böyle olmakla birlikte İslamiyet öncesi yönetim<br />

gelenekleri de büyük ölçüde devam ettirilmiştir.<br />

B)<br />

Türkçe kurallar çerçe<strong>ve</strong>sinde sözcükler türetilmesinin<br />

C) Farklı dinlerin benimsenmesinin<br />

Buna göre, Karahanlılar,<br />

I. İslamiyet’i kendi kültürleriyle kaynaştıran bir<br />

siyasi yapı oluşturmuşlardır.<br />

D)<br />

Yabancı dillerin Uygur Türkçesine çevrilmesiyle yeni<br />

terimlerin girmesinin<br />

II.<br />

Din <strong>ve</strong> devlet işlerini birbirinden ayırmışlardır.<br />

III. Arap kültürünü bütünüyle benimsemişlerdir.<br />

E)<br />

Uygur ülkesinde ticaretin artmasının<br />

yargılarından hangilerinin doğru olduğu savunulabilir?<br />

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III<br />

D) I <strong>ve</strong> II E) I, II <strong>ve</strong> III<br />

14<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / SOS<br />

5.<br />

Fatih Sultan Mehmet; Fener Ortodoks Kilisesinin varlığını<br />

sürdürmesine izin <strong>ve</strong>rirken, Yahudi <strong>ve</strong> Ermeni cemaatlerinin<br />

örgütlenmelerine olanak sağlamıştır. Bosna<br />

Fransisken Kilisesine <strong>ve</strong>rdiği tarihli fermanda da<br />

onlara kendi dillerinde ibadet <strong>ve</strong> eğitim özgürlüğü tanımıştır.<br />

Bu durumun, aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesi<br />

olduğu savunulabilir?<br />

A)<br />

B) Ticaretin, Müslüman olmayanların elinde olduğunun<br />

C)<br />

D) Osmanlı <strong>ve</strong>raset sisteminin değiştiğinin<br />

E)<br />

Müslüman olmayanların Müslümanlarla eşit haklara<br />

sahip olduğunun<br />

Müslüman olmayanların devlet yönetimine katıldığının<br />

Müslüman olmayanlara kendi benliklerini koruma<br />

olanağı sağlandığının<br />

7.<br />

Batı’da başlayan kadın-erkek eşitliği tartışmaları Osmanlı<br />

toplumunu da etkilemiş, kadın hakları tartışılarak<br />

kadınlarla ilgili birçok yayın ortaya çıkmıştır.<br />

Bu durumun, Osmanlı toplumunda aşağıdakilerden<br />

hangisi üzerinde hızlandırıcı etkisi olduğu savunulabilir?<br />

A)<br />

B)<br />

C)<br />

D)<br />

E)<br />

Kasaba <strong>ve</strong> köylerde geleneksel aile yapısının<br />

devam etmesinde<br />

Kadınların harem koşulları içinde eğitimlerini sürdürebilmesinde<br />

Kadının sosyal hayata katılımının giderek artmasında<br />

Kadının çocuk bakımında ailenin en etkin kişisi<br />

olmasında<br />

Osmanlı kırsal kesiminde kadınların tarım işlerinde<br />

çalışmasında<br />

6.<br />

Saray içinde bir sanatçı örgütlenmesi olan Ehli Hiref’te<br />

yer alan nakkaşlar tarafından üretilen desenler, İmparatorluk<br />

sınırları içinde bulunan çeşitli merkezlerdeki sanatçılar<br />

tarafından da örnek alınırdı.<br />

Bu uygulamanın, Osmanlı sanatında aşağıdakilerden<br />

hangisinde etkili olduğu savunulabilir?<br />

A) Bezeme örneklerinin minyatürle sınırlı kalmasında<br />

8.<br />

7 Ekim ’de Avusturya <strong>ve</strong> Rusya; Balkanlarda bir<br />

savaş çıkarsa zayıf gördükleri Balkan Devletlerini korumak<br />

için savaş sonunda mevcut sınırların değişmemesi<br />

gerektiğini ilan etmiş, İngiltere <strong>ve</strong> Fransa da bu fikri desteklemiştir.<br />

Ancak İngiltere <strong>ve</strong> Fransa, Birinci Balkan<br />

Savaşı sonuçlarına ses çıkarmazken İkinci Balkan Savaşı’nda<br />

Osmanlı Devleti’nin Edirne’yi geri almasını protesto<br />

etmiştir.<br />

Bu gelişmelerin, aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesi<br />

olduğu savunulamaz?<br />

B)<br />

Üslup birliğinin sağlanması <strong>ve</strong> korunmasında<br />

A)<br />

Osmanlıların İkinci Balkan Savaşı’nda, yitirdikleri<br />

toprakların bir kısmını geri aldığının<br />

C) İç mimaride kalem işi süslemeleriyle yetinilmesinde<br />

B)<br />

İngiltere <strong>ve</strong> Rusya’nın ortak bir Balkan politikası<br />

olduğunun<br />

D) Hat sanatının ortaya çıkmasında<br />

C)<br />

Ülkelerin kendi menfaatleri doğrultusunda politika<br />

oluşturduğunun<br />

E)<br />

Minyatüre yalnız tarihî konulu yazmalarda rastlanılmasında<br />

D)<br />

E)<br />

Avusturya <strong>ve</strong> Rusya’nın, Osmanlı Devleti’nin Balkan<br />

Savaşlarında başarılı olabileceğini düşündüklerinin<br />

İngiltere <strong>ve</strong> Fransa’nın, Osmanlı Devleti’nin genişlemesinden<br />

rahatsız olduklarının<br />

15<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / SOS<br />

9.<br />

30 Aralık ’da İtalyan Epoka Gazetesi’nin, Mebuslar<br />

Meclisi açılır açılmaz Kuvayımilliye’nin dağılıp dağılmayacağı<br />

sorusuna Mustafa Kemal “Milletin bu konudaki<br />

istekleri Sivas Kongresi’nin resmî bildirgesinde açıkça<br />

belirtilmiştir. Teşkilat, bu istek gerçekleşene kadar görevini<br />

yerine getirecektir.” demiştir.<br />

Mustafa Kemal'in, bu sözüyle aşağıdakilerden hangisini<br />

vurguladığı savunulabilir?<br />

<br />

Temmuz ’de düzenlenmesi planlanan Eğitim Kongresi’nin,<br />

Eskişehir-Kütahya Savaşlarının şiddetlenmesi<br />

nedeniyle ertelenmesi önerisi üzerine Mustafa Kemal<br />

“Hayır ertelemeyin… Cahillikle, ilkellikle savaş, düşmanla<br />

savaştan daha az önemli değildir.” demiştir.<br />

Mustafa Kemal'in savaş ortamında söylediği bu<br />

sözün, aşağıdakilerden hangisine bir kanıt olduğu<br />

savunulabilir?<br />

A)<br />

Mebuslar Meclisinin barışı sağlayacağına inanıldığını<br />

B) Millî cemiyetlerin birleştirilmesinin gerektiğini<br />

A)<br />

B)<br />

Mustafa Kemal’in bir komutan olarak başarısına<br />

Uluslararası ilişkilerde barışın ilke edinildiğine<br />

C) Düzenli ordu kurulmasının gerekliliğini<br />

D) İstanbul Hükûmetinin desteğinin amaçlandığını<br />

E)<br />

Vatanın bölünmez bütünlüğüne yönelik tehlikenin<br />

bütünüyle yok edilmesinin hedeflendiğini<br />

C)<br />

D)<br />

Ülkedeki etkinliklerin tamamen savaşların durumuna<br />

göre belirlendiğine<br />

Mustafa Kemal’in eğitim <strong>ve</strong> öğretime <strong>ve</strong>rdiği önemin<br />

büyüklüğüne<br />

E) Ülke savunmasında ekonomik koşulların önemine<br />

<br />

Kurtuluş Savaşı’nın, zamanla Batı Cephesi’nde bir<br />

Türk-Yunan Savaşı’na dönüşmesinde aşağıdakilerden<br />

hangisinin etkili olduğu savunulabilir?<br />

A)<br />

B)<br />

C)<br />

D)<br />

E)<br />

Diğer cephelerin kapatılmasıyla tüm kuv<strong>ve</strong>tlerin<br />

Batı’da toplanmasının<br />

Rusya’nın Osmanlı Devleti’ne yönelik gizli paylaşım<br />

anlaşmalarını açıklamasının<br />

Batı bölgesinde bazı Kuvayımilliye yanlılarının<br />

TBMM’ye karşı ayaklanmasının<br />

İşgal bölgelerinde azınlıkların yeni devlet kurmak<br />

istemesinin<br />

Yunanistan’la Birinci Dünya Savaşı’nda fiilen mücadele<br />

edilmemesinin<br />

<br />

<br />

Millî Mücadele Dönemi’nde bir İngiliz tarihçinin “Yenilmiş,<br />

parçalanmış bir ulusun, bu harabe içinden ayağa<br />

kalkması <strong>ve</strong> dünyanın en büyük ulusları ile tam eşit<br />

şartlar içinde karşı karşıya gelmesi <strong>ve</strong> Büyük Savaş’ın<br />

bu galiplerini dize getirerek her istediğini kabul ettirmesi<br />

şaşılacak şeydir.” diyerek tanımladığı antlaşma aşağıdakilerden<br />

hangisidir?<br />

A) Gümrü B) Lozan C) Moskova<br />

D) Ankara<br />

E) Kars<br />

Misakımillî sınırları içinde TBMM Hükûmetinden<br />

başka bir hükûmet olamayacağının aşağıdakilerden<br />

hangisine temel gerekçe olduğu söylenebilir?<br />

A)<br />

B)<br />

Şeriye <strong>ve</strong> Evkaf Vekâletinin kaldırılmasına<br />

Hıyânet-i Vataniye Kanunu’nun çıkarılmasına<br />

C) Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun çıkarılmasına<br />

D) Halifeliğin kaldırılmasına<br />

E)<br />

Saltanatın kaldırılmasına<br />

16<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / SOS<br />

<br />

Mustafa Kemal “Millî bilincin ayakta kalabilmesi <strong>ve</strong> uyanık<br />

tutulması için dil <strong>ve</strong> tarih uğrunda çalışmaya mecburuz.”<br />

demiştir.<br />

Mustafa Kemal'in bu sözü doğrultusunda aşağıdakilerden<br />

hangisinin yapıldığı savunulamaz?<br />

A) Medeni Kanun’un kabul edilmesi<br />

B) Türk Tarih Tezi’nin oluşturulması<br />

C) Millet Mekteplerinin açılması<br />

D) Yeni Türk alfabesinin oluşturulması<br />

E) Dil <strong>ve</strong> Tarih-Coğrafya Fakültesinin açılması<br />

<br />

UNESCO “Savaş, insanların düşüncelerinde başlamaktadır.<br />

Bu nedenle de barışın savunulması öncelikle insanın<br />

düşüncesinde gerçekleştirilmelidir.” ilkesini tüm<br />

dünyaya yaymaya uğraşmaktadır.<br />

Atatürk’ün, UNESCO’nun kuruluşundan yıllar önce<br />

söylediği aşağıdaki sözlerinin hangisinde bu ilkenin<br />

dile getirildiği savunulabilir?<br />

A)<br />

B)<br />

Ne kadar zengin <strong>ve</strong> müreffeh olursa olsun bağımsızlıktan<br />

yoksun bir millet, medeni insanlık karşısında<br />

uşak olmak mevkiinden yüksek bir muameleye layık<br />

olamaz.<br />

Biz daima gerçeği arayan <strong>ve</strong> onu buldukça, bulduğumuza<br />

kani oldukça ifadeye cüret gösteren adamlar<br />

olmalıyız.<br />

<br />

Mustafa Kemal, Birinci Dünya Savaşı sırasında En<strong>ve</strong>r<br />

Paşa’nın Arap alfabesiyle okumayı kolaylaştırmak için<br />

harflerin bitişik değil ayrı yazılması yolundaki girişimini<br />

“Harp zamanı, harf zamanı değildir. Harp olurken harfle<br />

oynamak olur mu?” diye eleştirmiştir.<br />

Yaptığı inkılaplar düşünülerek Mustafa Kemal'in bu<br />

eleştirisinden aşağıdaki yargılardan hangisine<br />

ulaşılabilir?<br />

A)<br />

B)<br />

C)<br />

D) İnkılaplarda uygun zamanın seçilmesi önemlidir.<br />

E)<br />

İnkılaplar gerçekleştirilirken kişi <strong>ve</strong>ya gruplara ayrıcalık<br />

tanımamak gerekir.<br />

İnkılap sürecinde ilgililere yetki <strong>ve</strong> sorumluluk birlikte<br />

<strong>ve</strong>rilmelidir.<br />

İnkılaplarda sonuç alabilmek için eski ile yeniyi birlikte<br />

sürdürmek gerekir.<br />

İnkılaplar yapılırken uygulamaların yakından takibi<br />

sonucu olumlu etkiler.<br />

<br />

C)<br />

D)<br />

E)<br />

Dünya vatandaşları kıskançlık, açgözlülük <strong>ve</strong> kinden<br />

uzaklaşacak biçimde eğitilmelidir.<br />

Her şey için, medeniyet için, hayat için, muvaffakiyet<br />

için en hakiki mürşit ilimdir, fendir.<br />

Her birey istediğini düşünmek, istediğine inanmak,<br />

kendine özgü siyasal bir fikre sahip olmak… hak <strong>ve</strong><br />

özgürlüğüne sahiptir.<br />

Millî güç unsurlarından biri olan siyasi güç; bir devletin<br />

millî hedeflerine ulaşmak, ulaştığı hedefleri korumak <strong>ve</strong><br />

millî menfaat sağlamak amacıyla kullandığı siyasal kuv<strong>ve</strong>tlerin<br />

toplamıdır.<br />

Buna göre aşağıdakilerden hangisinin, bir ülkenin<br />

siyasi gücünün yüksek olabilmesi için gereken koşullardan<br />

biri olduğu savunulamaz?<br />

A)<br />

Uluslararası kuruluşlarda etkin olması<br />

B)<br />

İç politikasının güçlü olması<br />

C)<br />

D)<br />

Kanunların yeterli <strong>ve</strong> uygulamalarının eksiksiz olması<br />

Diğer ülkelerle ilişkilerinde kendi çıkarlarını koruması<br />

E) Ülkede belli bir gruba ayrıcalıklar tanınması<br />

17<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / SOS<br />

Doğal <strong>ve</strong> beşerî unsurlar birbirleriyle karşılıklı etkileşim<br />

içindedir.<br />

Arazide yön <strong>ve</strong> hedef bulma sporlarında pusula <strong>ve</strong> büyük<br />

ölçekli haritalar sporcuların en önemli yardımcılarıdır.<br />

Sporcular bu haritalar ile yer şekillerini belirleyerek<br />

en kısa zamanda yönlerini <strong>ve</strong> hedeflerini bulmaya<br />

çalışırlar.<br />

Aşağıdaki durumlardan hangisinin beşerî faaliyetler<br />

üzerindeki olumsuz etkisi diğerlerinden daha<br />

fazladır?<br />

A)<br />

İtalya’da Etna Yanardağı çevresinde toprakların<br />

geçirimli olması sonucu tarımsal ürün çeşitliliğinin<br />

azalmasının<br />

Buna göre, Uludağ’da yapılacak bir yarışmada sporcuların<br />

yarışma alanına ait aşağıda birer parçası <strong>ve</strong>rilen<br />

haritalardan hangisini kullanması daha<br />

uygundur?<br />

B)<br />

Şiddetli lodos nedeniyle Çanakkale Boğazı’nda<br />

deniz ulaşımının aksamasının<br />

A) B)<br />

25<br />

40<br />

C)<br />

D)<br />

E)<br />

İzlanda’da meydana gelen volkanik patlamalar<br />

sonucu kül <strong>ve</strong> toz bulutlarının hava trafiğini<br />

etkilemesinin<br />

Konya Havzası’nda obrukların oluşumu sonucu<br />

tarım alanlarının zarar görmesinin<br />

Antalya kıyılarında dalga aşındırması sonucu<br />

falezlerin gerilemesinin<br />

15<br />

C) D)<br />

<br />

20<br />

<br />

<br />

50<br />

E)<br />

<br />

<br />

18<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / SOS<br />

<br />

<br />

Batı Meridyeni üzerinde bulunan Samoa Bağımsız<br />

Devleti’nin başkenti Apia, ülke meclisinin aldığı kararla;<br />

<br />

Doğu Meridyeni üzerinde bulunan Avustralya’<br />

nın başkenti Kanberra’nın 21 saat 20 dakika geri-<br />

sindeyken 2 saat 40 dakika ilerisine geçmiştir.<br />

Yukarıdaki şekilde Kuzey Paraleli üzerinde yer<br />

alan K, L, M <strong>ve</strong> N merkezlerinde aynı günde <strong>ve</strong> aynı<br />

anda güneşin, gökyüzündeki konumu gösterilmiştir.<br />

Buna göre,<br />

<br />

<br />

<br />

Diğerlerine göre en batıda yer alan merkez ’dir.<br />

I<br />

Diğerlerine göre K merkezinin başlangıç<br />

meridyenine göre konumu .<br />

II<br />

Diğerlerine göre güneşin en erken doğduğu<br />

merkez ’dir.<br />

III<br />

cümlelerindeki boş bırakılan yerlere getirilmesi<br />

gerekenler aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak<br />

<strong>ve</strong>rilmiştir?<br />

<br />

Yeni yıla en son giren başkent iken <strong></strong>’ye ilk giren<br />

başkent olmuştur.<br />

Bu bilgilere göre, Samoa Bağımsız Devleti aşağıdaki<br />

kararlardan hangisiyle yukarıdaki her iki durumu aynı<br />

anda gerçekleştirmiştir?<br />

A)<br />

B)<br />

C)<br />

D)<br />

Tarih değiştirme çizgisi olarak Greenwich’i kabul<br />

etme<br />

31 Aralık tarihini Samoa için 21 saat 20 dakika<br />

olarak kabul etme<br />

Tarih değiştirme çizgisini ülkenin doğusuna<br />

kaydırma<br />

Ülkenin batısındaki başka bir kenti başkent olarak<br />

kabul etme<br />

E) 28 gün olan şubat aylarını 29 güne çıkarma<br />

I II III<br />

A)<br />

B)<br />

C)<br />

D)<br />

E)<br />

K en yakındır N<br />

N belirlenemez K<br />

M en uzaktır L<br />

N en yakındır K<br />

L belirlenemez M<br />

19<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / SOS<br />

İsviçre Alplerindeki kayak merkezleri ile kent merkezleri<br />

arasında balonla uçuş turları düzenleyen firmalar,<br />

rüzgârların esme yönlerinden yararlanarak yakıttan da<br />

tasarruf etmeye çalışmaktadır.<br />

Dağ <strong>ve</strong> vadi meltemlerini kullanarak düzenlenen bu<br />

turların uçuş zamanı, rotası <strong>ve</strong> yararlandığı meltem<br />

çeşidi aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak<br />

belirtilmiştir?<br />

Uçuş<br />

Meltem<br />

zamanı Uçuş rotası çeşidi<br />

Yukarıda <strong>ve</strong>rilen şekilde bir yerdeki yağışın oluşumundan<br />

yeryüzüne düşene kadar olan sıcaklık değişimi<br />

gösterilmiştir.<br />

Buna göre, bulut ile yeryüzü arasındaki sıcaklık<br />

değişim grafiği aşağıdakilerden hangisidir?<br />

A) B)<br />

A)<br />

B)<br />

C)<br />

D)<br />

E)<br />

Gündüz Kent merkezinden Vadi<br />

kayak merkezine meltemi<br />

Gece Kent merkezinden Vadi<br />

kayak merkezine meltemi<br />

Gündüz Kayak merkezinden Dağ<br />

kent merkezine meltemi<br />

Gece Kent merkezinden Dağ<br />

kayak merkezine meltemi<br />

Gündüz Kayak merkezinden Vadi<br />

kent merkezine meltemi<br />

0 20<br />

<br />

C) D)<br />

E)<br />

Bu tabloya göre K, L, M, N <strong>ve</strong> P merkezleriyle ilgili<br />

aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?<br />

A)<br />

B)<br />

K’nin bağıl nem oranı % 50’dir.<br />

L’de yağış oluşmamıştır.<br />

C) M’de yağış oluşmuştur.<br />

D) En fazla buharlaşma N’dedir.<br />

E)<br />

En fazla yoğuşma miktarı P’dedir.<br />

20<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / SOS<br />

<br />

<br />

Nüfus <strong>ve</strong> yerleşmeyle ilgili olarak aşağıda <strong>ve</strong>rilen<br />

özelliklerden hangisinin ortaya çıkmasındaki temel<br />

etken doğru olarak <strong>ve</strong>rilmiştir?<br />

2<br />

3<br />

Özellik<br />

Temel etken<br />

Ekvator<br />

5<br />

9<br />

6<br />

7<br />

10<br />

Yukarıdaki haritada numaralarla gösterilen yerler<br />

hakkında aşağıda yapılan yorumlardan hangisi,<br />

kıtaların bugünkü yerlerini almadan önce bir arada<br />

bulunduklarının kanıtı olamaz?<br />

A)<br />

B)<br />

C)<br />

D)<br />

E)<br />

1<br />

8 4<br />

2 <strong>ve</strong> 3 numaralı yerlerde kıyı çizgilerinin birbirine<br />

uyacak şekilde olması<br />

6 <strong>ve</strong> 9 numaralı yerlerde magmatik kayaçların aynı<br />

yaşta olması<br />

8 <strong>ve</strong> 10 numaralı yerlerde fiziki koşulların benzer<br />

olması<br />

1 <strong>ve</strong> 4 numaralı yerlerde fosillerin aynı yaşta <strong>ve</strong><br />

benzer olması<br />

5 <strong>ve</strong> 7 numaralı yerlerde yağmur ormanlarının<br />

olması<br />

A) Kuzey Yarım Küre’de<br />

orta enlemler, alçak <strong>ve</strong><br />

yüksek enlemlere göre<br />

daha fazla nüfusa sahiptir.<br />

B) Nil Nehri Havzası’nın ağza<br />

yakın kısımları, orta <strong>ve</strong> yukarı<br />

kısımlarına göre daha fazla<br />

nüfuslanmıştır.<br />

C) Ekvator çevresinde yerleşme<br />

sınırı dünya geneline göre<br />

daha yüksektir.<br />

İklim<br />

Su kaynakları<br />

Yer şekilleri<br />

Kara <strong>ve</strong> deniz-<br />

lerin dağılışı<br />

Bakı<br />

D) Antarktika’da bilimsel<br />

araştırma istasyonları<br />

dışında sürekli yerleşim<br />

alanları bulunmamaktadır.<br />

E) Avrupa’nın güney kıyılarında<br />

Kıta’nın kuzeyine göre nüfus<br />

daha fazladır.<br />

<br />

Bir akarsuyun yıllık akım miktarının, havzasına düşen<br />

yıllık yağış miktarına bölünmesiyle akarsuyun akış katsayısı<br />

elde edilir. Akış katsayısının 1 olması, akarsuyun<br />

havzasına düşen yağış tutarı kadar su taşıdığını gösterir.<br />

Buna göre, bir akarsuyun akış katsayısının 1’den<br />

büyük olması aşağıdakilerden hangisiyle<br />

açıklanabilir?<br />

A) Yıllık buharlaşma miktarının çok fazla olmasıyla<br />

B) Akarsu havzasının çok geniş olmasıyla<br />

C) Akarsuyun eriyen buzul sularıyla da beslenmesiyle<br />

D) Akarsuyun yatak eğiminin fazla olmasıyla<br />

<br />

Değişik ölçütler göz önüne alınarak çizilen bölgelerin<br />

sınırları bazı durumlarda birbiriyle örtüşürken bazı<br />

durumlarda farklılık gösterir.<br />

Buna göre, aşağıda <strong>ve</strong>rilen bölgelerin hangisinde<br />

sınırların birbirine en fazla benzerlik göstermesi<br />

beklenir?<br />

A)<br />

B)<br />

C)<br />

D)<br />

E)<br />

Asya’da doğal gaz çıkartılan yerler – Asya’da doğal<br />

gazın yoğun olarak tüketildiği yerler<br />

Afrika’da yağmur ormanları – Afrika’da nüfusun<br />

yoğun olduğu yerler<br />

Kuzey Amerika’da göller yöresi – Kuzey<br />

Amerika’daki zengin petrol bölgeleri<br />

Akdeniz ikliminin etkili olduğu yerler – Akdeniz’e<br />

kıyısı olan ülkeler<br />

Güney Amerika’da Amazon Havzası – Güney<br />

Amerika’da yağmur ormanları<br />

E)<br />

Havzasının kolları tarafından derince yarılmış<br />

olmasıyla<br />

21<br />

Diğer sayfaya geçiniz.

<strong></strong> - <strong>YGS</strong> / SOS<br />

<br />

Bir yerdeki nüfusu oluşturan kişiler, yaşları büyükten<br />

küçüğe doğru sıralandığında, ortada kalan kişinin<br />

yaşına ortanca yaş denilmektedir. Nüfusun yarısı bu<br />

yaştan küçük, diğer yarısı da bu yaştan büyüktür.<br />

Aşağıdaki tabloda, Türkiye’nin yaş gruplarına göre<br />

nüfus oranları <strong>ve</strong> ortanca yaş değerleri <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />

<br />

Türkiye’de tarımsal üretim <strong>ve</strong> üretilen ürünlerin ekonomiye<br />

katkısı, tarım bölgelerine göre farklılıklar göstermektedir.<br />

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu farklılıkları<br />

ortaya çıkaran etmenlerden biri değildir?<br />

A)<br />

Yetiştirilen ürünlerin ekonomik değerlerinin farklı<br />

olması<br />

B)<br />

Ekili-dikili arazilerin <strong>ve</strong>rimliliğinin farklı olması<br />

C) Bölge iklimlerinin birbirinden farklı olması<br />

Bu tablodaki bilgilere göre, Türkiye nüfusuyla ilgili<br />

aşağıdaki yorumlardan hangisi kesinlikle doğrudur?<br />

A)<br />

B)<br />

C)<br />

D)<br />

E)<br />