Kültür Mantarı Yetiştiriciliği Hakkında Bilgi

Kültür Mantarı Nasıl Yetiştirilir, Üretilir?

Bitkisel protein açısından zengin olan mantarı sevimli görünüşü ve lezzeti ile mutfakların vazgeçilmez besinlerinden biridir. İçeriğinde yer alan maddeler nedeniyle geçmişten günümüze şifalı olarak kabul edilen bir gıda olan kültür mantarı hastalıkları tedavi edici özellikleri ile dikkat çekmektedir.

Özellikle Çin ve Asya’da alternatif tıp tedavisi için ilaç yapımında kullanılır. Kendine has bir aromaya sahip olan kültür mantarı, çorba, salata, makarna gibi yemeklerde de kullanılır.

Kültür Mantarı Nedir?

• Mantar ökaryotik bir canlıdır. Mantarın çekirdeği etrafında zar bulunur.
• Kromozom ve hücre içi organellerden oluşan tek ya da çok hücreli olan mantar, hayvanlar gibi aktif edemeyen aynı zamanda da bitkiler gibi klorofil taşımayan heterotrof canlılardır; yani dışarıdan beslenen ayrıştırıcılardır.
• Kültür mantarlarının toprağın üstünde şapka bölgeleri ve altında ise kökleri bulunur.
• Şapkanın alında yer alan liflerin altında ise kültür mantarı sporları bulunur. Bu sporlar kültür mantarının çimlenme işleminde önemli rol oynar.
• Mantar kökleri ile topraktaki organik maddeleri ayrıştırarak yaşam faaliyetlerini sürdürebilir. Peki, kültür mantarı çiğ yenir mi?
• Kültür mantarı temizleme işlemi doğru yapıldığında çiğ olarak da tüketilebilir. Ancak çiğ tüketildiğinde mantarın kendine özgü aroması oluşmadığından dolayı lezzet kaybı yaşanır.

Kültür Mantarı Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

• Ülkemizde kültür mantarı yetiştiriciliği ilk olarak Korkuteli’de 1960’lı yıllarda yapılmıştır. Türkiye’de modern kültür mantarı tesisi eksikliğinden dolayı istenilen oranda kültür mantarı ekimi yapılamamaktadır.
• Kültür mantarı yetiştiriciliği nedir sorusu ile ilgili araştırma yapanların çoğu bu konuda devletin destek verip vermediğini de merak eder.
• Devlet kültür mantarı yetiştiriciliğini desteklemek amacıyla kültür mantarı projesi ile maddi olanak sağlamaktadır.
• Kültür mantarı gübresi, at gübresi ve samanla karıştırılan özel bir gübredir.
• Kültür mantarı üretimi için gübrenin doğru nem ve sıcaklık oranına sahip olması gerekir. Bu oranları sağlamak için gübre karışımına %2 oranında alçı taşı ve nitrojen eklenir. Bu işlem kültür mantarı verimi arttırmak için yapılır.
• Kültür mantarını yetiştirilmesi için hazırlanan bu özel toprağa kültür mantarı kompostu denilir.
• Kültür mantarı miseli, miselyum ile aşılanan buğday tohumlarıdır. Bu tohumlar kültür mantarı toprağı üzerine ekildikten kısa bir süre sonra mantar kökü haline gelir ve bir ki hafta içinde mantarlar büyür.
• Miseller komposta ekildikten bir süre sonra yetişmeye başladığında kültür mantarı torfu denilen 3-5 santimetre kalınlığında toprakla örtülür.
• Kültür mantarı ilaçları kullanılarak mantarların hastalığa yakalanmaları engellenir. Kültür mantarının ticari olarak yetiştirilebilmesi için kültür mantarı çiftliği ya da kültür mantarı serası kurulur.
• Yetiştirilme bölgelerinde kültür mantarı çadırı kurularak mantarlar için optimum verim sağlanabilecek alanlar oluşturulur.
• Evde amatör olarak mantar yetiştirebilmek için ise kültür mantarı malzemeleri içeren kültür mantarı kiti kullanılabilir.

5 Kolay Adımda Kültür Mantarı Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Mantarın faydalarını duyanlar, bu faydalı besinin büyüme öyküsünü merak eder. Bu nedenle bu başlık altında mantar yetiştiriciliği nasıl yapılır sorusunun yanıtını vereceğiz. Mantar yetiştirme teknikleri ve yetiştirme püf noktalarını merak edenler bu bilgilerle çok şey öğrenecek.

Kültür Mantarı yetiştirmek için gerekli temel malzemeler:

• Mantar kompostu
• Yetiştirme rafları
• Isıtma cihazı
• Nem ölçüm cihazları
• Havalandırma cihazları
• Sulama malzemeleri
• İlaçlama cihazları

Adım adım mantar yetiştirme teknikleri:

1) Mantar Kompostu Hazırlama

• Mantar yetiştiriciliği için gerekli malzemeler arasında en önemlisi kompost olacaktır. Kompost, mantar toprağına verilen isimdir.
• Kültür mantarı yetiştiriciliği nasıl yapılır diye merak ederek üretim sürecine girdiyseniz bazı malzemeleri kendiniz hazırlarken bazılarını hazır da alabilirsiniz.
• Mantar kompostu evde kolayca hazırlanabilir; ancak zamandan tasarruf etmek isteyenler hazır kompost alabilir.
• Kompostu hazırlamak için öncelikle karanlık ve nemli bir oda bulabilirsiniz. Bu profesyonel yetiştirme ortamlarında özel mantarhaneler ya da depolar olmaktadır. Sizler, evlerin en alt odalarını ya da bodrumlarını kullanabilirsiniz.
• Kompostu büyük bir poşet ya da kapalı kap içine alın ve çevresine ufak delikler açın.
• Her gün deliklerden kompost içine sprey ile su sıkmanız gerekiyor.
• Hazırlanan kompostu ortalama 20 gün sonra havalandırın ve yaklaşık 8 boyunca gün ışığını almasını sağlayın.

2) Kompostu Sterilize Etme

• Mantarların pastörize edilmesi sık yapılan bir uygulamadır. Bu aşamada, mantarların üzerinde oluşacak bakteriler önlenir.
• Buhar kazanıyla yapılan bu işlem sayesinde, yetişen mantarların sağlığı riske atma gibi bir ihtimali olmaz.
• Kültür mantarı yetiştiriciliği maliyeti süreç içinde kullanacağınız yardımcı malzemelerin kalitesine göre değişecektir.

3) Mantar Sulama

• Kültür mantarı yetiştiriciliği aşamaları arasında sulama ekstra özen isteyen bir adımdır.
• Mantarlar asla bol su istemez. Sulama sistemi çok ince damlalar halinde yapılır.
• Zaman ayarlı püskürtme sistemi kullanan mantar üreticileri, ortamın nemli kalmasını sağlayacak şekilde mantarların toprağını sular.

4) Mantar Toplama

• Kültür mantarı yetiştiriciliği avantajları arasında elbette en güzeli kendi mantarınızı gönül rahatlığıyla tüketebilecek olmanız vardır.
• Mantar kompostu ortalama 20 gün sonra ilk hasatlarını vermeye başlar.
• Olgunlaşan mantarlar büyük bir titizlikle toplanır ve tüketim için paketlenir ya da evde temizlenerek sofralara konuk olur.

5) Ortam Sıcaklığı

• Kültür mantarı yetiştirme aşamaları için süreçlere özel olarak ayarlanması gereken hava sıcaklık koşulları bulunur.
• Mantar miselinin kompostta yayılım devresinde 20-25 derece ısı olması öneriliyor.
• 25 derece ısının üzerinde miselin gelişiminin yavaşladığını unutmayınız.
• 30 derecede misel ölür ve tüm emekleriniz boşa gider.
• Üretim ortamındaki nem ise %70 ile %90 arasında olmalıdır.
• Mantarların nemli ortamda büyüdüğünü hatırlatmak iyi olacaktır.

Mantar Yetiştirmek İsteyenlere Kolaylık Sağlayacak Bilgiler

Son yıllarda mantar üretim çiftliklerinin sayısı günden güne artıyor. Ancak bu işi başarıyla yapanların sayısı oldukça az. Eğer siz de mantar üretimine girmek istiyorsanız; başlangıçta nelere dikkat etmeniz gerektiğini öğrenmelisiniz.

Kültür mantarı yetiştiriciliği hakkında bilgi edinirken tarımsal bilgiler kadar iş kurma sürecinde gerekli olan resmi süreç bilgileri de önemlidir. Teknik ve sistematik olarak size yardım edecek bazı püf noktalar şöyle ifade edilir:

1) Gerekli Belgeler

Mantar yetiştiriciliği için gerekli belgeler olmadan bu işe başlamamalısınız. Tüketiciye karşı vereceğiniz güven için resmi belgeler olmazsa olmazdır. Resmi açıdan üretime geçmeden önce belgelerin tamamlanmış olması gerekir.

• Vergi Levhası
• Belediye Ruhsatı
• Tarım, Hayvancılık ve Gıda Bakanlığı Gıda Üretim Belgesi
• İSO – 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi, İSO – 22000:2008 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi
• İTU Belgesi (İyi tarım uygulamaları belgesi)

2) Sermaye

• Mantar yetiştiriciliği kazancı olan bir gıda sektörüdür. Ancak kazancın gelmesi için sermaye vermeniz gerekir.
• İlk adımlarda epey bir masrafı olan mantar üretiminin sonraki dönemlerde masrafı kapatıp bol kazanç getirdiğini ifade edebiliriz.
• Mantar yetiştiriciliği maliyeti gerekli donanımlara ve malzemelere gidecektir. İlk defa deneyenler için orta büyüklükte bir mantar üretim hedefinin maliyeti ortalama 70.000 TL olacaktır.
• Kültür mantar yetiştiriciliği kazancı ile ilgili, ilk yıl yatırım yapılan miktarın kazanılması sonraki yıl ise yatırım kadar kar elde edilmesi beklenir. Uzun vadede kazanç iş süreçlerinin ne kadar iyi yönetildiğine göre değişkenlik gösterir.

Kültür Mantarı Faydaları Nelerdir?

• Kültür mantarı yetiştirme aşamaları emek ister ve yorucudur ama ortaya çıkan sonuçlar maddi olduğu kadar manevi olarak da tatmin edicidir.
• Mantarın sayısız faydalarının tüketiciye ulaştırılması verilen emeğin karşılığının alındığının bir göstergesi olur.
• İçeriğinde yer alan selenyum nedeniyle kültür mantarı diş ve kemik sağlığının korunmasına yardımcıdır. Saçları ve tırnakları güçlendirir.
• Düşük kalori miktarına sahip olan kültür mantarı içeriğindeki yüksek posa nedeniyle zayıflamaya yardımcı olur. Ayrıca yapısındaki CLA yağ yakımını ve metabolizma hızını arttırır.
• Kültür mantarı vitaminleri ve antioksidan içeriği ile kanser hücrelerinin oluşumunu engeller ve kanser tedavisinde önemli rol oynar.
• Yüksek tansiyonu ve kolesterolü düşürür. Bağışıklık sistemini güçlendirerek yaraların çabuk iyileşmesini sağlar.
• Kansızlığı önler, kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskini azaltır.

Detaylı bilgi için: Mantarın Faydaları – Duyunca Sevmeyeni Kalmayacak! 10 Şifalı Etkisi

Kültür Mantarı Zehirler Mi? Zararları Nelerdir?

• Doğal olarak yetişen ve toplanarak insanlar tarafından tüketilen mantarlar zehirli olabilir ve tüketildiğinde öldürücü etkilere sahip olabilir.
• Özel olarak yetiştirilen kültür mantarları güvenilirlikleri nedeniyle tercih edilir.
• Kültür mantarı özellikleri arasında en çok dikkat çeken yapısında zehirli madde olmamasıdır. Ancak kültür mantarının yetiştirildiği ortamda bulunan mikroorganizmalar iyi yıkanmadığında mide ve bağırsak problemlerine yol açabilir.
• Bu durum özellikle mantar çiğ yendiğinde daha çok karşımıza çıkar.
• Kültür mantarı içeriğinde yer alan yüksek orandaki vitamin, mineral ve birçok farklı bileşen nedeniyle kronik hastalığa sahip insanlarda problemlere neden olabilir.
• Kronik hastalığa sahip olan kişilerin doktora danışmadan tüketmemeleri önerilir.
• Ayrıca bazı insanlarda mantarda bulunan bir protein çeşidine karşı kültür mantarı alerjisi olabilir. Kültür mantarı tükettikten sonra ciltte oluşan kızarıklık, kaşıntı ve kabarma, yemek borusunda şişme alerji belirtisidir.

Kültür Mantarı Çeşitleri Nelerdir?

• İnsanlar mantarları çeşitli amaçlarda kullanır. Saccharomyces mantar türü fermentasyon işleminde kullanılarak alkollü içki ve ekmek yapımında kullanılır.
• Penicillium mantar türleri antibiyotik yapımında ve Claviceps purpurea mantarı da alkaloit elde edilmesinde kullanılır.
• Bunlara ek olarak insanlar tarafından kültür ortamında yetiştirilen kültür mantarları bulunur.
• Yaşamak için ihtiyaç duyduğu besinleri hazır almak zorunda olan kültür mantarları özel bir gübre kullanılarak oluşturulan besi yerlerinde yetiştirilir.
• Kültür mantarı çeşitleri bir tür şapkalı mantar olan Agaricus Bisporus’tan elde edilir. Reishi, Shitake ve Maitake en popüler kültür mantarı çeşitleridir.

Kültür Mantarı Kalori ve Besin Değerleri Nelerdir?

• Kültür mantarı yüksek oranda B12 vitamini, A vitamini, selenyum, demir, sülfür içerikli aminoasit olan ergothionein, C vitamini, biotin, niasin, riboflovin, tiamin, bakır, kalsiyum ve potasyum içerir.
• Yüksek oranda Konjuge Linoleik Asit (CLA) içerir.
• Kültür mantarı besin değerleri açısından yüksek içeriğinden dolayı her yaş kesimine önerilen bir gıdadır.
• 100 gram kültür mantarı kalori değeri 22’dir.
• Kültür mantarı protein değeri açısından da zengin bir besindir. 100 gram kültür mantarı yaklaşık olarak 3 gram protein içerir.

Detaylı bilgi için: Mantar Kaç Kalori? Sotesi, Çorbası, Yemeği Kaç Kalori?

Kültür Mantarı Nasıl Saklanır?

• Kültür mantarı satın alırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ambalajlı olmasıdır. Ayrıca ambalaj üzerinde tüketiciyi bilgilendiren etiketlerin olması gerekir.
• Kültür mantarını buzdolabında uzun süre muhafaza etmek için hava alan bir kap içerisine koymak gerekir.
• Buzdolabı içinde saklanan kültür mantarı raf ömrü yaklaşık 1 haftadır.
• Kültür mantarı kesinlikle poşet içinde saklanmamalıdır.
• Daha uzun süre saklamak için kültür mantarlarını buzdolabı poşetlerine bölerek derin dondurucuda saklayabilirsiniz. Derin dondurucu içinde kültür mantarını 1 sene kadar muhafaza edebilirsiniz.

Kültür Mantarı Fiyatları Ne Kadar?

• Kültür mantarı maliyetleri oldukça düşüktür. Maliyetinin düşüklüğü kültür mantarı kazancı için önemlidir.
• Düşük maliyet kültür mantarı ticareti yapanlar için önemli bir ayrıntıdır.
• Büyük alışveriş merkezlerinde, semt pazarlarında, market ve manavlarda kültür mantarı satışı yapılmaktadır.
• Türkiye’de 700’ün üzerinde kültür mantarı çiftliği bulunmaktadır.
• Ülkemiz kültür mantarı üreticiliği açısından iyi bir konumdadır.
• Bu nedenle kültür mantarı fiyatı ortalama değerlerdedir. Kültür mantarı kilosu ortalama 30-60 TL arasında değişiklik gösterir.

En Leziz ve Pratik Mantar Tarifleri

1) Hem Lezzetli Hem Pratik: Fırında Kaşarlı Mantar

Tereyağı, kaşar ve taze mantar kullanılarak hazırlanan fırında kaşarlı mantar hem lezzeti hem de pratikliği ile beğenilir. Sağlığa yararlı faydaları ile ön plana fırında kaşarlı mantarı ailenize ve misafirlerinize sunabilirsiniz. Fırında Kaşarlı Mantar (Videolu)

2) İştah Açan Ana Yemek: Kremalı Tavuklu ve Mantarlı Güveç

Mantar, tavuk ve krema kullanılarak hazırlanan kremalı tavuklu ve mantarlı güveç lezzeti ve enfes görünümü ile sofralarınızda yerini alır. Lezzetinin yanı sıra öğünlere getirdiği sağlığa faydaları ile de ön plana çıkan kremalı tavuklu mantarlı güveci kolayca yapabilirsiniz. Kremalı Tavuklu ve Mantarlı Güveç (Videolu)

3) Muhteşem Görünüme Sahip Yumuşacık Lezzet: Patatesli Mantarlı İstiridye Böreği

Patates, mantar ve yufka kullanılarak hazırlanan patatesli mantarlı istiridye böreği yumuşacık lezzeti ve muhteşem görünümü ile ara öğünlerinizi ve kahvaltılarını renklendirir. Patatesli Mantarlı İstiridye Böreği (Videolu)

4) Kolay ve Pratik: Sosisli Mantarlı Volovan

Milföy hamuru, mantar, sosis, yeşilbiber ve kuru soğanın susam ile birlikteliği sonucu hazırlanan sosisli mantarlı volovan muhteşem görünümü ile sofralarınızı süsler. Lezzeti ile hem misafirlerinize sunabilir hem de ailenizin çay keyfine farklı bir tat katabilirsiniz. Sosisli Mantarlı Volovan (Videolu)

5) Damaklarda Kalıcı Lezzet: Köri Soslu Kremalı Mantarlı Tavuk

Tavuk göğüs, köri ve mantar kullanılarak hazırlanan köri soslu mantarlı tavuk kendine özgü lezzeti ile damaklarda kalıcı bir lezzet bırakır. Doyuruculuğu ile ön plana çıkan yemeği pratik ve kolayca hazırlayabilir hem ailenize hem de misafirlerinize muhteşem öğünler sunabilirsiniz. Köri Soslu Kremalı Mantarlı Tavuk (Videolu)

6) Lezzet Buluşması: Kremalı Tavuklu Mantarlı Makarna

Mantar, soğan, sarımsak, krema, fesleğen, karabiber ve tereyağı ile hazırlanan sosun kalem makarna ile muhteşem buluşması, sofralarınıza farklı bir lezzet getirir. En güzel kültür mantarı tarifleri arasında yer alan kremalı mantarlı kalem makarna ile sevdiklerinize muhteşem öğünler sunabilirsiniz. Kremalı Tavuklu Mantarlı Makarna (Videolu)

7) Tavuğun En Mantarlı Hali: Mantarlı Tavuk Sote

Tavuk göğüs, mantar, yeşilbiber, kırmızıbiber, mantar, domates püresi ve biber salçası kullanılarak hazırlanan mantarlı tavuk sote, enfes bir ana yemek çeşididir. Kültür mantarı kavurma olarak kendine has aromasını tavuk ile birleştirerek muhteşem bir lezzete ev sahipliği yapar. Oldukça kolay bir yemek olan mantarlı tavuk soteyi aileniz ve sevdikleriniz için hazırlayabilirsiniz. Mantarlı Tavuk Sote (Videolu)

8) Beşamel Soslu Mantarlı Patates Oturtma: Davetlerin Favorisi!

Akşam yemeğinde besleyici, pratik ve bir o kadar lezzetli mantarlı bir yemeğe ne dersiniz? Nefis beşamel sosu ve lokum gibi pişen patatesleriyle mantar sevmeyenlere sevdirecek en özel tariflerden… Videolu tam ölçülü tarifi kaçırmayın! Beşamel Soslu Mantarlı Patatesli Oturtma (Videolu)

Bonus: Ağızda Dağılan Lezzeti ile Mantar Kurabiye

Margarin, yumurta, un, nişasta, şeker ve bir miktar kakao kullanılarak hazırlanan mantar kurabiye daha ilk lokmada ağızda dağılan lezzeti ile beğeni kazanır. Şekil olarak mantara benzeyen kurabiye, ara öğün ve kahvaltılarda sevilerek tüketilir. Mantar Kurabiye (Videolu)

Reishi Mantarı Faydaları Nelerdir?

Agaricus bisporus, Türkçedekültür mantarı yaygın adıyla bilinen bir mantartürü. Portabello mantarı olarak bilinen büyük mantarlar aslında Agaricus bisporus'un erginleşmiş halidir. Ticari olarak pastörizasyon işleminden geçirilmiş kompost üzerinde yetiştirilir. Kompost içerisinde sap-saman artıkları, at gübresi, buğday sapı bulunmaktadır. Diğer adı da şapkalı mantarlardır. Bu mantarlar eşeyli veya eşeysiz "sporlar" oluşturarak ürerler.

Galeri[değiştir

Mantar yetiştiriciliği nasıl yapılır, karlı mı, devlet teşviki var mı? Mantar nasıl yetiştirilir?

Eşsiz aromasıyla yemeklere güzel bir lezzet kazandıran mantar, çok eski zamanlardan beri tüketilir. Her kültür için sofrada özel bir yeri vardır. Üretiminde Akdeniz iklim koşullarını gerektirmesi nedeniyle ülkemizde yetiştirilmesi kolay bir besindir. Bu nedenle tüketiciler kadar yatırımcıların da ilgisini çeker. Peki mantar yetiştiriciliği nasıl yapılır? Sizler için kültür, istiridye ve trüf mantarının yetiştiriciliğinden, üretim kâr oranlarından ve devlet teşviklerinden bahsettik. İşte tüm detaylarıyla mantar yetiştiriciliği!

Mantar Yetiştiriciliği Avantaj ve Dezavantajları

Mantar; İtalya, Fransa, İspanya ve Türkiye'nin içinde bulunduğu Akdeniz ülkelerinde doğal olarak yetişir. Bu nedenle mantar yetiştiriciliği, ülkemizde yıllardır revaçta olan bir iş koludur.

Mantar Yetiştiriciliğinin Avantajları

Bu işe başlayacaklar için mantar yetiştiriciliğinin avantajlarını belirtmek gerekir. Bu iş kolu için avantajlar aşağıdaki gibidir:

• İklim koşulları ülkemizdeki Akdeniz iklimine uygundur.
• Yatırım riski azdır.
• Büyük ekim alanı gerektirmez.
• Az işçilik gerektirir.
• Mantar çeşitliliği çoktur.
• Lüks tüketim ürünü olarak ihracatı yüksektir.
• Pazar alanı geniştir.
• Kolay pazarlanır.
• Az zamanda yüksek kazanç sağlanabilir.
• Mantar yetiştiriciliği zevkli ve gözde bir iş koludur.

Mantar Yetiştiriciliğinin Dezavantajları

Mantar yetiştiriciliğinin bazı dezavantajları da vardır. Bunlardan en önemlisi zehirli mantar türlerinin olmasıdır. Üretime başlamadan önce mantar türleri ve yetiştiriciliği için doğru ve yeterli bilgi alınması gerekir. Yeterli bilgi veya deneyimi olmayan kişilerin bu iş koluna yönelmesi önerilmez.

Eğer mantar yetiştiriciliği hakkında bilginiz yoksa Tarım Müdürlükleri, Halk Eğitim Merkezleri veya çeşitli dernekler tarafından verilen eğitimlere katılmanız önerilir. Ayrıca bu kurslara katılım sonrası edindiğiniz sertifika ile KOSGEB'den hibe alabilirsiniz. Bu konuya yazımızın devlet teşviki bölümünde yeniden değinilecektir.

Mantar yetiştiriciliğinin dezavantajlarından bir diğeri ise zehirlenme korkusuyla tüketicinin mantar tüketimine şüpheli yaklaşımıdır. Doğru üretimin sağlanması ve halka eğitimler verilmesi ile bu olumsuz durum ortadan kaldırılabilir.

Ülkemizde Hangi Mantar Türleri Yetiştirilir?

Ülkemizde en çok yetiştirilen mantar türleri: beyaz şapkalı kültür mantarı, istiridye mantarı ve trüf mantarıdır. Mantar yetiştirme koşulları, yatırım maliyetler ve pazar yerleri türlere göre değişiklik gösterir. İşte en çok üretimi yapılan mantar türleri ve detayları!

Kültür Mantarı Yetiştiriciliği

Türkiye'de en büyük pazar payına sahip beyaz şapkalı kültür mantarı, üretimi konusunda en çok bilgi sahibi olunan türlerin başında gelir. Bu nedenle az risk ve yüksek pazar payı ile bu iş koluna yatırım yapmak isteyen işletmecilerin ilk tercihidir.

Kültür mantarı yetiştirme işine, misellerin kompost içerisine ekilmesi ile başlanır. Mantar miselleri bu kompostun içerisinde yetişir. Gelişim için sıcaklık 23-25 derece, nem ise %80-90 oranında olmalıdır. Bu şartların sağlanamaması veya bozulması durumunda beyaz şapkalı kültür mantarı gelişemez. Kasa sistemi, ranza sistemi veya plastik torba sistemleri ile kültür mantarı üretimi mümkündür. (Tarım ve Orman Bakanlığı'nın hazırladığı detaylı rehber için TIKLAYINIZ!)

Beyaz şapkalı kültür mantarının yatırım maliyetleri ve kar oranları büyük/küçük ölçekli işletmelere göre değişir. Ancak ortalama bir sonuç vermek gerekirse; 50.000 TL yatırım ile başladığınız beyaz şapkalı kültür mantarı üretiminin sermaye geri kazanımını bir yıl içerisinde alabilirsiniz. Bir sonraki yıl için kazancınız da ortalama 65.000 TL kadar olacaktır. Ancak bu rakamlar arazi koşulları, işçi sayısı, pazara yakın olma/olmama durumu, depolama şartlarına göre değişiklik gösterir.

Üretim arazisine sahip olmak kira masrafını yok edeceği için avantajlıdır. Bunun yanında, pazara yakın bir konumda olmak depolama sıkıntısını ortadan kaldırır ve ekstra yarar sağlar. İşçi sayısını minimumda tutmak veya işçiliği yatırımcının kendisinin yapması yine bir diğer avantajdır.

İstiridye Mantarı Yetiştiriciliği

Türkiye'de en çok üretimi yapılan bir diğer çeşit ise istiridye mantarıdır. Oldukça besleyici olan bu mantarın ismi, benzediği şekilden gelir. Kültür mantarından sonra en çok bilinen ve en çok tercih edilen mantar çeşididir.

İstiridye mantarı yetiştirirken kompost, ortam ısısı ve ortam nemine dikkat edilmelidir. Kullanılacak olan kompostta yüzde 50 oranında kuru madde, yüzde 2-5 oranında ise istiridye mantarı miseli bulunmalıdır. İstiridye mantarı tamamen karanlık ortamda, 22 ile 24 derece arasındaki sıcakta yetiştirilir. İstiridye misellerinin bulunduğu kompostta nem oranı ise yüzde 70 olmalıdır.

İstiridye mantarı yetiştiriciliği oldukça kârlıdır. 100 metrekarelik bir alana yapacağınız 10.000 TL'lik yatırım ile bir ay içerisinde 12.000-15.000 TL arası bir kazanç sağlayabilirsiniz. Yatırım masrafını ilk ayda kazandıktan sonra diğer aylar daha rahat üretim yapabilir ve kâr elde edebilirsiniz. Kar-zarar durumlarının koşullara göre değişebileceğini unutmamak gerekir.

Trüf Mantarı Yetiştiriciliği

Ekonomik değeri olan bir diğer çeşit ise trüf mantarıdır. İçeriğindeki %53-76 su, %9 protein, %7 karbonhidrat ve %8 mineral ile besin değeri yüksek bir türdür. Dünya çapında ''kara elmas'' olarak bilinir.

Trüf mantarının doğada çok sayıda çeşidi olmasına rağmen, ticari olarak yetiştirilen 3 çeşidi vardır. Bunlar; yazlık siyah trüf, kışlık siyah trüf ve bianchetto trüfüdür. Üretimini yapacağınız trüf mantarı çeşidini doğru seçerseniz dört mevsim yetiştirebilirsiniz. Ancak trüf mantarının ilk hasadı 5 yıl sonra alındığı için bu çeşidin üreticiliği sabır gerektirir. Trüf mantarı yetiştirirken toprağın kireçli olmasına ve sıcaklığın - 10 derecenin altına düşmemesine dikkat edilmelidir.

Trüf mantarı bahçesinin tesis dönemi 3 yıl, proje ömrü de 45 yıldır. Yatırımından ancak 6 yıl sonra yatırımcıya kar getirir.

Mantar Yetiştiriciliğinde Devlet Teşviki Var mı?

Mantar yetiştiriciliğine başlayacaklara devlet tarafından verilen birçok teşvik vardır. Bu destekler aşağıdaki gibidir:

• Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurulu tarafından mantar üreticilerine %25 ile %65 oranında hibe verilir. Hibe oranları esas yatırım giderleri üzerinden hesaplanır.
• Tarım Müdürlükleri, Halk Eğitim Merkezleri veya çeşitli dernekler tarafından verilen eğitimlere katılarak sertifika edinen girişimcilere KOSGEB tarafından 50.000 TL hibe verilir.
• 18 ile 40 yaş arasındaki girişimcilere Genç Çiftçi projesi kapsamında destek verilir. Ancak bu destekler sadece kültür mantarı yetiştiriciliği için geçerlidir. Destek için verilen tutar ise 30 bin TL'dir.
  

ANASAYFAYA DÖNMEK İÇİN TIKLAYINIZ

Kültür Mantarı Nedir, Nerede Yetişir Ve Yenir Mi? Kültür Mantarı Faydaları, Yetiştiriciliği Ve Özellikleri

Bitki Bakımı

"Sevimli bir görüntüye sahip olması ile beraber aynı zamanda kültür mantarı önemli faydalar sağlayan türler içerisinde yer almaktadır. Bu yüzden günümüzde yaygın değerlendirilen ve aynı zamanda merak edilen mantarlar içerisinde geliyor. Peki, Kültür mantarı nedir, nerede yetişir ve yenir mi? Kültür mantarı faydaları, yetiştiriciliği ve özellikleri konusunda merak edilenler."

Özellikle Uzak Doğu'da yaygın olarak kullanılan ve şifa amaçlı değerlendirilen mantarlar içerisinde kültür mantarı gelmektedir. Kendine has bir aramaya sahip olmasının yanı sıra, bu mantarın yenip yenmeyeceği ve zehirli olup olmadığı konusunda da bilgi alınmaya çalışılmaktadır.

Kültür Mantarı Nedir?

Ökaryotik bir canlı olması ile beraber aynı zamanda Kültür mantarı çevresinde zar bulunan bir türdür. Aynı zamanda klorofil taşımayan ve heterotrof bir mantar olarak da öne çıkıyor. Özellikle şapka kısmı yuvarlak bir görüntüye sahip olması ile beraber, gövde kısmı kısa bir yapıya sahiptir. Bir kere görüldüğü vakit kolayca bulunabilecek mantar çeşitleri içerisinde yer alır.

Kültür Mantarı Nerede Yetişir?

Kültür mantarı daha çok nemli ve sıcak ortamları seven bir mantar türü olarak öne çıkıyor. Bu koşulların sağlandığı birçok farklı bölgede yetişen bir mantar türüdür. Özellikle sık ormanlık alanlarda, orman kenarlarında, otlaklarda ve tarlalarda yetişebilmektedir. Narin bir mantar türü olması ile beraber, olgunluk döneminde hemen toplanması gerekir.

Kültür Mantarı Nerede Bulunur?

Kültür mantarı daha çok ilkbahar ve yaz aylarında, nemli ve sıcak ortamlarda bulunur. Aynı zamanda yüksek alanlarda yetişmesi ile beraber, otlaklarda, ormanlarda ya da tarlalarda bulmak mümkün. Hem grup halinde hem de tek başına yetişebilen ve bulunabilen mantar türleri içerisinde yer alır. Ayrıca özel olarak yetiştirilmesi ile beraber, semt pazarlarından veya marketlerden satın almak mümkün.

Kültür Mantarı Yenir mi ve Zehirli mi?

Kültür mantarı Çin ve Japonya gibi birçok farklı Uzak Doğu ülkesinde değerlendirilen bir mantar türüdür. Kendine has kokusu, aromatik yapısı ve lezzeti ile mutfaklarda yaygın olarak tüketilir. Yani zehirli olmayan ve yenebilen bir mantar türü olarak öne çıkıyor. Aynı şekilde Türk mutfağında da önemli olan bu amaca göre farklı yemeklerde tüketilen bir mantar türüdür.

Kültür Mantarı Faydaları

Kültür mantarı insan sağlığı açısından sunduğu önemli faydalar ile mutlaka tüketilen ve değerlendirilen mantarlar içerisinde gelir.

- İçeriğinde selenyum olduğu için diş ve kemik sağlığı adına oldukça önemlidir. Aynı zamanda saç ve tırnakları güçlendirir.
- Düşük kaloriye sahip olması ve yüksek posa sebebiyle sağlıklı kilo verme imkanı tanır.
- Barındırdığı vitamini ve antioksidan etkisi ile kanser hücrelerine karşı savaşır.
- Yüksek tansiyon ile kolesterolü düşürür.
- Bağışıklık sistemini önemli oranda güçlendirir ve pek çok dış zararlıya karşı korur.
- Kansızlığı önleyici bir etkisi bulunur.
- Kalp ve damar sağlığını korur.

Kültür Mantarı Nasıl Yetiştirilir? Kültür Mantarı Yetiştiriciliği

İlk defa 1960'lı yıllarda yetiştiriciliği başlanan kültür mantarı, özellikle bu dönemde devlet destekli şekilde uygulandı. Genel olarak gübreleme ve zaman karışımı ile beraber yetiştiriciliği yapılan bir mantar olduğunu söylemek mümkün. Sıcak ve nemli bir ortamda özel bir alan hazırlamak suretiyle, profesyonel bir anlayışla yetiştiriciliği yapılır. Eğer evde amatör şekilde yetiştirilmek isteniyor ise, o vakit Kültür mantarı kiti almak ve kullanmak gerekir.

Kültür Mantarı Özellikleri

Kültür mantarı yarım daire şeklinde ve sevimli bir şapkaya sahiptir. Aynı zamanda bütün bölgesi beyaz renk olan küçük mantar çeşitleri içerisinde yer alır. Mutfaklarda lezzetli şekilde farklı yemeklerde kullanılırken, ayrıca insan sağlığı açısından önemli faydalar da sunuyor.

False