Mide Bulantısı Ishal Salgın

Hayatının bir döneminde her yaştan insan norovirüse yakalanabilir. Ayrıca, norovirüs enfeksiyonuna duyarlı olup olmadığınızı da kısmen genleriniz belirler. Her yaştan insanın yaşayabileceği bu enfeksiyon, çocukları daha fazla etkiler. Hızlı ve kolay bulaşan norovirüs enfeksiyonu, sıcak ya da soğuk ayırt etmeksizin her yüzeyde yaşayabilir ve bazen haftalarca sürebilir. Tedavisi gerçekleştirilmediğinde hayati tehlike yaratan enfeksiyonun dünya genelinde görülme sıklığı da giderek artmış durumda. Bulantı, kusma, karında ağrı ve kramplar ile karakterize bir enfeksiyon olan norovirüs hakkında bilinmesi gerekenler:

Norovirüs Nedir?

“Norovirüs nedir?” diye merak ediyorsanız norovirüsün kusma ve ishale neden olan ve bulaşıcılığı yüksek olan bir virüs olduğunu bilmelisiniz. Kolay yayılım göstermesi nedeniyle her yaştan insanı etkiler. Kontamine yani virüs bulunan yiyecekler ve yüzeyler yolu ile yayılır.

Norovirüs Nasıl Geçer?

“Norovirüs nasıl geçer?” sorusuna da hasta olan kişi ile yakın temasın, virüsün bulunduğu yüzeylere dokunup ardından ağız bölgesi ile temas etmenin, virüs bulunan yiyecek ve suları tüketmenin virüsün geçmesinde etkili olduğu vurgulanmakta. Bu enfeksiyon toplu taşıma araçları, okul, oyun parkı ve bakım evi gibi kalabalık ortamlarda daha kolay bulaşır.

Norovirüsün Belirtileri Nelerdir?

Norovirüs belirtileri ile kişinin kendini halsiz ve yorgun hissetmesine neden olabilir. Bu belirtiler virüse maruz kaldıktan 12 ya da 48 saat sonra kendini gösterir. Belirtiler ise şöyledir:

• Mide bulantısı
• Yüksek ateş
• Kusma
• Baş ağrısı
• Karında kramp
• İshal
• Eklem ve vücut ağrıları

Norovirüs Nasıl Teşhis Edilir?

Virüsün teşhisi doktorun detaylı değerlendirmesi neticesinde kolaylıkla konulabilir. Norovirüs testi bulunmasa da virüsün varlığı dışkı örneğinin test edilmesiyle de teşhis edilebilir. Ancak doktorlar çoğu zaman bu teste gerek duymaz.

Norovirüs Nasıl Tedavi Edilir?

Herhangi bir norovirüs tedavisi yok ancak yaşanan semptomları azaltmak adına dikkat edilmesi gerekenler bulunur. Bunlar:

• Kişi bol bol sıvı tüketmelidir.
• Mümkün oldukça çok dinlenmelidir.
• Sindirimi kolay yiyecekler tüketmelidir.

Bu hastalıkta antibiyotikler fayda göstermediğinden doktorlar tarafından reçete edilmez. Doktor gerekli gördüğünde bağırsak florasını yenilemek adına probiyotik desteği almanızı önerebilir.

Hangi Yaş Grubunda Etkilidir?

Norovirüs her yaştan insanı etkileyebilir ancak en sık erken çocukluk döneminde görülür.

Norovirüs Enfeksiyonu Kuluçka Süresi ve Seyri

Norovirüs enfeksiyonu için kuluçka süresi 12 ile 48 arasıdır. İlk evrede bulantı, kusma, aniden başlayan ve artan ishal, yüksek ateş, baş ağrısı gibi semptomlar görülür ve bu semptomlar ilk 36 saat içerisinde azalır.

Bu enfeksiyonu yaşayan çoğu insan 2 ya da 3 gün kendisini daha iyi hissetmeye başlar. Ancak virüs yaşanan şikayetlerin bitiminden 2 hafta sonraya dışkıda bulunabilir. Bunun yanında bu virüs genetik mutasyona uğrayabildiğinden, kişi yaşamı boyunca bu hastalığa birden fazla kez yakalanabilir. Bu virüs, kusma ve dışkılama ile vücuttan atılır. Ancak norovirüsler nesne ve yüzeylerde günlerce kalabilir ve dezenfektanla bile yok edilmesi zordur.

Norovirüs Bulaşır mı?

Bu enfeksiyon, virüsü kapmış olan kişilerin kusmuklarında bulunur. Bunun yanında virüsün bulaştığı yiyecek ve içecekleri tüketerek, virüslü eşyalara dokunarak ve elleri ağza götürerek de hastalık kapılabilir. Bu salgına özellikle kirli sularda yetişen kabuklu deniz canlılarının tüketimi, donmuş gıdalar ve iyi yıkanmamış salatalar neden olur.

Norovirüs Enfeksiyonu Risk Faktörleri Nelerdir?

• Kişinin bağışıklık sisteminin düşük olması
• Enfeksiyon kapmış kişinin temas ettiği gıda ve yüzeylere dokunmak
• Anaokuluna giden çocuklu aileler
• Kalabalık ortamlar
• Otel ve yolcu gemisi gibi yerlerde konaklamak
• Enfeksiyonlu kişilerle yakın temasta olmak

Son günlerde çocuklarda ateş, mide bulantısı, kusma ve ishal şikayetleriyle hastaneye başvuruların sayısında artış meydana geldi.

Bu şikayetlerle acil servise yapılan başvuruların arttığını belirten Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Sorumlusu Prof. Dr. Özgür Karcıoğlu, "Bağırsak enfeksiyonu (Akut gastroenterit - AGE), sıklıkla gıdalarla birlikte alınan mikrobiyal içeriğin oluşturduğu, bağırsak hücrelerini tutan, ishalle seyreden bir enfeksiyondur. Virüslerden amiplere kadar değişik mikroorganizmalar bu enfeksiyona ve ishale yol açabilir. Daha sık olarak ise viral AGE görülür. Norovirüs, adenovirüs ve rotavirüs en sık etkenlerdir" dedi.

TEDAVİYE RAĞMEN ATEŞ DÜŞMÜYORSA

Ege Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Zafer Kurugöl, "Özellikle son zamanlarda çocuklarda tedaviye rağmen düşmeyen yüksek ateş ( derece), mide bulantısı, kusma, bazen ishal ve konjonktivit (kırmızı göz hastalığı) şikayetleri yaşanıyor. Yapılan incelemelere göre hastaneye başvuran bu vakalarda en çok adenovirüs ve norovirüs görülüyor" dedi.

ADENOVİRÜS VE NOROVİRÜSE DİKKAT!

Prof. Dr. Kurugöl, sözlerine şöyle devam etti: "Şu anda adenovirüs salgını var. Özellikle yüksek ateş, öksürük ve kusmayla hastaneye giden vakalarda adenovirüs saptanıyor. Ateşin yanında ishal ve kusma şikayetleri olanlarda da norovirüs görülüyor. Bu virüsler okul öncesi ve okul çağı çocukları olmak üzere büyük çocukları etkisi altına alıyor."

Prof. Dr. Kurugöl, "Çocuklar pandemide uzun süre kapalı kaldığı için virüslere karşı yabancı kaldılar, yeterince temas olmadı. Bu nedenle de yeniden bu virüslerle karşılaştıklarında çok hızlı cevap veriyorlar. Bu, adenovirüs ve noronivirüsün yanında su çiçeği, kızamık vakalarının da artmasına yol açtı. Bunların sebebi kapanma dönemlerindeki hastalığın azalmasıyla, dolaşımın azalmasın bağlı toplumun bağışıklığı bir miktar düştü ve virüslere karşı daha açık hale geldiler. Bir de aşılama oranlarında düşme var" diye konuştu.

BAKTERİYEL ENFEKSİYONLARLA KARIŞABİLİYOR

Adenovirüs ve norovirüsün viral enfeksiyonlar olduğunu aktaran Prof. Dr. Kurugöl, "Ancak bu virüsler enteresan bir şekilde kan değerlerini de çok yükseltiyor. Sanki bakteriyel bir enfeksiyon varmışçasına değerleri yükselttikçe bakteriyel enfeksiyonlardan ayırt edilemiyorlar. Bu nedenle de birçok meslektaşımız çocuklara antibiyotik vermek durumunda kalıyor. Ancak antibiyotiklerin pek bir etkisi yok" dedi.

ATEŞ, KUSMA VE İSHAL VARSA MUHAKKAK BİR SAĞLIK KURULUŞUNA GİDİLMELİ

Bu süreçte çocukların bol sıvı ve ateş düşürücü alması gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Kurugöl, sözlerini şöyle sürdürdü: "Çocuklar hem ateş hem kusma nedeniyle çok fazla su kaybediyor ve böylece ateşleri daha da çok yükseliyor. Bu bir kısır döngü oluşturuyor. Bu nedenle bu çocuklara bol bol sıvı verilmeli, eğer sıvı alamıyorlarsa mutlaka sağlık kuruluşlarında serum takılması lazım. Bunlar olmadan tabloyu düzeltemeyiz ve durum daha da ağırlaşabilir. Bu açıdan bakıldığında yüksek ateş, kusma ve ishal şikayetleri olan çocuklar muhakkak bir sağlık kuruluşuna götürülmelidir" şeklinde konuştu.

İSHAL SALGINLARININ YÜZDE 'İ NOROVİRÜS KAYNAKLI

Prof. Dr. Özgür Karcıoğlu, "Norovirüsler, virüslerden kaynaklanan ishal salgınlarının yüzde 'ini oluşturmaktadır. Esas bulaş ağız-dışkı yoluyla olur. Kreş ve yuvalarda, göçmen kamplarında, tatil yapılan kamplarda, hastanelerde, okullarda, restorantlarda, gemilerde, askeri birliklerde ve aile içinde bulaş sıktır. Norovirüs salgınları genellikle, kişiden kişiye temas (yüzde 35), kontamine su (içme suyu, havuz suları, göl suları, buz küpleri) ve gıdayla (midye, istiridye gibi kabuklu deniz hayvanları, salatalar, dondurma, soğuk yiyecekler, sandviç, taze sebze ve meyveler) oluşmaktadır. Virüsün ısı ve klorlamaya nispeten dirençli olması, su ve gıdayla bulaşmasını kolaylaştırmaktadır. Virüsün dışkıyla atılımı uzun süre (3 haftadan fazla) devam edip ilk saatte atılımı en üst düzeydedir" ifadelerini kullandı.

Norovirüs Nedir?

Norovirüs, caliciviridae ailesine ait oldukça bulaşıcı özellikte mide ve bağırsakları etkileyen bir virüstür. Norovirüsün dünya genelinde, gastrointestinal sistemi etkileyen en yaygın virüs olduğu düşünülür. İnsan sağlığını olumsuz yönde etkileyen norovirüs enfeksiyonu, daha çok yiyecek ve içecekler yoluyla yayılır ve gıda kaynaklı salgın hastalıkların yarısından fazlasının sebebidir. Norovirüs, sıklıkla kontamine besinlerle yayıldığı için zaman zaman gıda zehirlenmesi olarak da tabir edilir.

Norovirüsün farklı türleri bulunur ve sebeple daha önceden bu virüsle enfekte olmak, kişilerde virüse karşı herhangi bir bağışıklık gelişimi sağlamaz. Norovirüs, daha çok kış aylarında görülse de, yılın herhangi bir zamanında da ortaya çıkabilir ve genellikle küçük çocuklar ile yaşlı kişileri etkiler.

Norovirüs Belirtileri Nelerdir?

Norovirüs belirtileri, virüsle enfekte olduktan sonra yaklaşık olarak saat içinde ortaya çıkar ve çoğunlukla gün boyunca devam eder. Görülen belirtiler, bazı kişilerde hafif seyrederken bazı kişilerde ise şiddetli olabilir. Semptomlar düzelse bile virüs, dışkı yoluyla yayılabilir ve 2 hafta boyunca bulantı olmadan kusma devam edebilir. Genel olarak norovirüs belirtilerinden bazıları ise şöyledir:

• Mide bulantısı ve kusma
• Mide ve karın krampları
• Sulu ishal
• Düşük dereceli ateş
• Titreme
• Baş ağrısı
• Vücut ağrıları
• Genel hastalık hali

Norovirüs Nasıl Bulaşır?

Norovirüs, bulaşıcı bir hastalık olduğundan başka kişilere yayılması kolaydır. Enfekte olmuş kişideki bulaşıcılık, semptomlar görülmese bile 8 haftaya kadar devam edebilir. Norovirüs bulaşma yollarından bazıları ise aşağıdaki gibidir:

• İyi temizlenmemiş sebze ve meyve tüketmek
• Steril koşullarda hazırlanmamış yiyecekleri yemek
• Temiz olmayan sulardan içmek
• Enfekte bir kişiyle yakın temas kurmak
• Enfekte kişiyle ortak eşyalar kullanmak
• Kontamine bir yüzeye dokunduktan sonra elleri ağza götürmek
• Genel tuvalet ve banyoları kullanmak
• Halka açık yüzme havuzlarına girmek
• Okul, kreş, hastane, otel gibi kalabalık yerlerde bulunmak veya bu yerlerde çalışmak

Norovirüs Tanısı Nasıl Konulur?

Norovirüs tanısı, genellikle semptomlar doğrultusunda konulur. Zayıflamış bir bağışıklık sistemi ve diğer belirtiler varsa doktorlar nedenini tespit etmek için dışkı testi isteyebilir. Ancak, norovirüs tanısı hastadaki belirtilere göre teste gerek olmadan da konulabilir.

Norovirüs Nasıl Tedavi Edilir?

Norovirüsün özel bir tedavi şekli yoktur ve enfeksiyon, çoğunlukla birkaç gün içinde kendiliğinden geçme eğilimi gösterir. Norovirüs, bakteriyel bir enfeksiyon olmadığı için antibiyotikler, tedaviye yanıt vermez. Tedavi planı, norovirüsün sebep olduğu semptomları ortadan kaldırmaya ve dehidrasyonu (vücudun normalden fazla su kaybetmesi) düzeltmeye yöneliktir. Bunlar genellikle, mide bulantısını ve ishali kontrol almaya yönelik bazı ilaçları ve su kaybını yerine koymak için rehidrasyon (vücudun su kaybının yerine konması) sıvılarını içerir. Norovirüs, su kaybına sebep olabileceğinden hastalık süresi boyunca bol su içmek önemlidir. Yetersiz sıvı alımı durumlarında ise damar yoluyla serum tedavileri gerekebilir.

Norovirüs Tedavisinde Doğal Yöntemler

Norovirüs ile enfekte olmuş bir kişinin yapması gerekenlerin başında, şüphesiz kendini izole etmek gelebilir. Kişi, bu sayede hem başkalarını bulaş riskinden koruyabilir hem de bol bol istirahat ederek hastalığın ilerlemesinin önüne geçebilir. Norovirüs tedavisinde evde uygulanabilecek doğal yöntemlerden bazıları şöyledir:

• İstirahat etmek
• Su kaybının önüne geçmek için bol su içmek
• Beslenme düzenini aksatmayıp, hafif ve sindirimi kolay bir diyet uygulamak
• Pirinç, patates, muz gibi yağsız proteinler ve yoğurt, kefir gibi doğal probiyotikler tüketmek
• İshali kötüleştirebileceği için şekerli ve kafeinli içeceklerden uzak durmak
• Mide bulantısını tetikleyebilecek süt ve süt ürünlerini, baharatlı ve yağlı besinleri tüketmemek

Norovirüs Enfeksiyonundan Korunma Yolları

Norovirüsler, sürekli olarak genetik değişikliğe uğradığından hastalıktan korunmak için geliştirilen herhangi bir aşı yoktur. Norovirüs enfeksiyonundan en etkili korunma yollarının başında, hijyen kurallarına uymak gelir. Norovirüsler, soğuk ya da sıcak ortam farketmeksizin yaşadıkları için dezenfeksiyon işlemleri zor olabilir. Bu sebeple, hijyen kurallarının iyi bir şekilde uygulanması ve kişilerle yakın temas kurmamaya dikkat etmek gerekir. Genel olarak norovirüs enfeksiyonundan korunma yollarından bazıları ise şu şekilde sayılabilir:

• El Temizliğini İhmal Etmemek: Tuvalete gittikten sonra, bebek bezi değiştirdikten sonra veya yemek hazırlamadan önce elleri en az 20 saniye boyunca ılık su ve sabunla yıkamak, başta norovirüs olmak üzere diğer viral hastalıklardan da korunmanın en etkili yöntemlerinden biridir.
• Yüzey Temizliğine Dikkat Etmek: Özellikle enfekte bir kişiyle aynı ortamda bulunuyorsanız mutfak, banyo vb. tezgâhları ve diğer yüzeyleri, sık sık çamaşır suyu bazlı temizleyiciler ile temizlemek önemlidir. Bu durum, norovirüsün yüzeylerde tutunamayıp, diğer kişilere bulaşma riskini en aza indirir.
• Çöpleri Bekletmemek: Özellikle kirli bebek bezlerini ve kullanılmış peçete, tuvalet kağıdı vb. atıkları bekletmeden çöpe atmak, norovirüsün bulaşmasının önüne geçebilir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta ise çöpe atma işleminden önce temiz bir eldiven kullanmak olabilir.
• Sebze ve Meyveleri İyi Yıkanmak: Çiğ olarak yenen meyve ve sebzeleri iyi bir şekilde yıkamak, norovirüs ve gıdalarla bulaşan diğer virüslerin görülme riskini azaltabilir. Bunun dışında, istiridye gibi kabuklu deniz mahsullerini de yemeden önce iyice pişirmek gerekir.
• Seyahat Sırasında Dikkatli Olmak: Toplu taşıma araçlarında uzun saatler vakit geçirmek veya otel, kruvaziyer gemi gibi toplu kullanım alanlarında bulunmak, norovirüsün bulaş riskini artırabilir. Bu sebeple, bu tarz yerlerde bulunurken maske kullanmak, hijyen kurallarına dikkat etmek ve iyi pişmiş yiyecekler ile kapalı içecekleri tercih etmek önemlidir.

Norovirüs Komplikasyonları Nelerdir?

Norovirüs, çoğu kişide kısa bir sürede atlatılır ve kalıcı hasara yol açmaz. Ancak bebekler; küçük çocuklar, ileri yaştaki kişiler, hamileler ve düşük bağışıklığı olan bireylerde daha ağır seyredebilir ve birtakım komplikasyonlara neden olabilir. Norovirüsün sebep olabileceği en önemli komplikasyon ise dehidrasyondur. Dehidrasyona bağlı ortaya çıkabilecek olumsuz durumlardan bazıları ise şunlardır:

• Ayakta dururken olan baş dönmesi
• Ağız ve boğaz kuruluğu
• Daha az idrara çıkma
• Çok derin ve sürekli olan uyku hali
• Gözyaşı olmadan veya çok az gözyaşı olan ağlama
• Donukluk ve kayıtsızlık
• Tükenmişlik durumu

Norovirüs Ne Zaman Tehlikeli Olur?

Norovirüs, çoğu zaman tehlikeli değildir. Ancak risk grubundaki kişilerde bazen ilerleyebilir ve böyle bir durumda vakit kaybetmeden bir doktora başvurmak gerekir. Acil tıbbi yardım alınması gereken hallerden bazıları ise şunlardır:

• İshal şiddetliyse ve 3 günden uzun süredir devam ediyorsa
• Vücudun su kaybı önlenemiyorsa
• Yüksek ateş varsa
• Kanlı dışkı oluyorsa
• Kişide mevcut başka bir sağlık sorunu varsa

Siz de norovirüsün sebep olduğu bazı belirtiler yaşıyorsanız veya yakın zamanda enfekte bir kişiyle temas ettiyseniz bir sağlık kuruluşuna başvurabilirsiniz.

Norovirüs Nedir?

Norovirüs daha önceleri “Norwalk-like virus” olarak bilinen ve calicivirus olarak adlandırılan bir virüs grubunun üyesidir. Norovirüsler, dünya genelindeki akut bakteriyal olmayan gastroenteritlerin en yaygın nedenlerindendir. Bu virüsle enfeksiyon, mide ve bağırsakları etkileyerek, halk arasında mide gribi adı verilen gastroenterit hastalığına yol açar.
 
Öncelikle büyük çocuklar ve erişkinler olmak üzere her yaştan insanı etkileyen bulaşıcılığı yüksek bir virüstür. Norovirüs’ün aslında grip ile bir ilgisi yoktur ve bu tabir tamamen yanlıştır. Etkili ve bulaşıcı bir virüs olan norovirüsün ishal ve kusmanın bir arada olduğu gastroenterit rahatsızlığının ana nedenlerinden biri olduğu düşünülmektedir.
 
Çok sayıda türü bulunan norovirüs nedeniyle pek çok insan birçok kez bu virüsle karşılaşır ve yaşadığı etkilerin başında kusma ve ishal gelir.
 
Virüsün birçok türü olduğu için hastalığa karşı bağışıklık gelişmesi pek kolay değildir. Yani bir kez norovirüs ile hastalandıktan sonra başka norovirüs türleriyle temas ettiğinizde yeniden hastalanabilirsiniz. Daha önce karşılaştığınız norovirüs türlerine karşı bağışıklık geliştirmeniz mümkündür ancak bu bağışıklığın ne kadar süreceği de belirsizdir. Bir kişinin norovirüse karşı duyarlı olup olmadığını ise kısmen gen yapısı belirler.
 
Nörovirüse yakalanma ihtimali tüm yıl yayılsa da kış aylarında daha sık görülür.

Norovirüs Belirtileri Nelerdir?

Norovirüsün belirtileri virüsün insana bulaşmasıyla hemen başlamaz. saat sonra virüsün etkileri başlar ve bu başlangıç ani şekilde de başlayabilir. En sık bulgular karında kramp, bulantı, kusma ve sulu-kansız ishaldir. Bu bulgular aniden ya da dereceli olarak gelişmekte, yetişkin bireylerde mukussuz ve kansız bir ishal, çocuklarda ise karın ağrısı, bulantı ve kusma daha sık görülmektedir. gün boyunca etkili olan belirtiler arasında şunlar bulunur:

• Mide bulantısı,
• Kusma,
• İshal,
• Mide ağrısı ve kasılması,
• Yüzde50 oranında ateş,
• Kaslarda ağrı,
• Baş ağrısı,
• Titreme.

Bir diğer dikkat etmeniz gereken nokta ise norovirüs sırasında sık sık ishal ve kusma nedeniyle su kaybı yaşayabilirsiniz ve bu durum dehidrasyona neden olabilir. Dehidrasyon yaşanması ihtimali yaşlılar ve çocuklarda daha yüksektir. Bu nedenle dehidrasyon belirtilerine karşı da dikkatli olmalısınız.

Bu belirtiler şöyle sıralanır;

• İdrara az çıkmak,
• Boğazda ve ağızda kuruluk,
• Özellikle ayağa kalkma sırasında hissedilen baş dönmesi,
• Çocuklarda uykulu bir hal ve huzursuzluk.

Dehidrasyon sorunu yaşıyorsanız, ishaliniz 3 günden sonra geçmezse, dışkınızda kan görürürseniz, kusmanız çok şiddetliyse zaman kaybetmeden doktora gitmeniz önerilir.

Özellikle küçük çocuklarda, yaşlılarda, düşkünlerde ve vücut direncinin düşük olduğu; kalp hastalığı, akciğer hastalığı, şeker hastalığı, kronik böbrek hastalığı gibi hastalıkları bulunanlarda şiddetli seyredebilmektedir.

Norovirüsün ardından iyileştikten sonra birkaç hafta daha bulaşıcılık devam edebilir. Bu nedenle bu süre boyunca virüsü başkalarına bulaştırmamak için dikkatli davranmalısınız.
Öte yandan norovirüs enfeksiyonu olan bazı kişiler hiçbir belirti veya semptom göstermeyebilir. Ancak yine de bulaşıcıdırlar ve virüsü başkalarına bulaştırabilirler.

Norovirüs Nasıl Bulaşır?

Norovirüs birçok şekilde bulaşabilir. Salgına yol açmasının nedeni de bu özelliğinden kaynaklanır. Ülkemizde de yılında Aksaray ilinde kişilik bir salgına neden olmuştur. Sıklıkla yiyecekler, su ve daha önce bulaştığı yüzeyler üzerinden temas nedeniyle yaygınlaşır. Hastalığın yakın temas sırasında bir kişiden diğerine bulaşması da yaygın bir durumdur. Virüs, etkinliğini kalabalık ve kapalı alanlarda daha da artırır. Bu nedenle hastaneler, sinema ve tiyatro salonları, okullar, toplu taşıma araçları risk içeren alanlardır.
 
Norovirüs salgınlarının büyük bölümü yemek servisi yapılan restoran, yemekhane, kafe gibi yerlerden yayılır. Norovirüs taşıyan mutfak çalışanları virüsü, meyve ve sebze gibi çiğ gıdalara dokunarak bu yiyeceklere bulaştırır. Müşterilerin bu yiyecekleri yemesiyle virüs onlara da bulaşır.
 
Virüsle enfekte olmuş bir kişi etrafına çok miktarda norovirus parçacığı saçarak hastalığı yayabilir. Bu nedenle hastalığa yakalandıysanız toplum içine çıkmamaya gayret etmelisiniz. Norovirüsün temas ettiğiniz yüzeylerde günlerce kalabileceğini unutmayın. Bu nedenle;

• Evin içerisinde diğer aile üyelerine hastalığı bulaştırmamak için onlarla temas etmemeye çalışın,
• Ellerinizi düzenli aralıklarla yıkayın,
• Temas ettiğiniz mutfak tezgahı, kapı kolları gibi yerleri dezenfekte edin, temas ettiğiniz nesneleri başkalarının kullanmaması için uyarın,
• Yiyecek ve içeceklerinizi, bardaklarınızı başkasıyla paylaşmayın,
• Yiyeceklere norovirüs bulaşmaması için yemek hazırlamaya başlamadan önce mutfak tezgahını, kullanacağınız bıçak, kesme tahtası, tabak gibi mutfak aletlerini temizleyin,
• Bulaşıklarınızı yıkarken etrafa su sıçratmamaya özen gösterin,
• Tuvaletten çıkmadan önce iyi bir temizlik yapın, dışkının ve idrarın önemli bir bulaş kaynağı olduğunu unutmayın,
• Kusmuk veya dışkı bulaşmış giysileri veya çarşafları çıkarın ve yıkayın. Yıkarken uzun programları seçin ve suyun sıcaklığını yüksek tutun. Eğer varsa çamaşırlarınızı bir yere asmak yerine çamaşır kurutma makinesinde, yüksek ısıda kurutun,
• Norovirüs türleri ısıya karşı dirençlidir. Norovirüs bulaşmış besinler 63 dereceye kadar hayatta kalabilir. Bu nedenle buharda pişirme, füme gibi pişirme yöntemleri kullanırken yiyeceklerin iyice piştiğine emin olun.

Tüm bunların yanı sıra iyileştikten sonraki 2 hafta boyunca da virüs yayma ihtimaliniz olduğu için tedbiri elden bırakmamaya çalışmalısınız.

Norovirüs Nasıl Tedavi Edilir?

Doktorunuz, muayene sırasında kendisine anlattığınız belirtileri dinleyerek norovirüs nedeniyle hastalanıp hastalanmadığınızı anlayabilir. Kendisini şüpheye düşürecek başka etkenlerin olması halinde dışkı örneğinizle hastalığı test edebilir.
 
Norovirüsün bir tedavisi yoktur ancak ilaçlar ve alınacak tedbirler ile hastalığı daha rahat atlatabilirsiniz.

• İshal ve kusma nedeniyle yaşanabilecek olası dehidrasyon durumuna karşı bol sıvı tüketin,
• Doktorunuzun yazdığı ishal ve bulantı-kusma önleyici ilaçları kullanmayı ihmal etmeyin,
• Bol bol dinlenmeye zaman ayırın,
• Hastalık süresince hafif ve lifli yiyecekler tüketmeye çabalayın.

Antibiyotik kullanımı konusunda doktorunuza ısrar etmeyin çünkü antibiyotikler bakterilerle ilgili sağlık sorunlarının tedavisine yardımcı olur. Virüsler üzerinde etkili değillerdir.

Norovirüs Kaç Günde Geçer?

Norovirüs çoğunlukla gün içerisinde kendiliğinden geçer. İyileşme sürecinde kişinin bağışıklık sisteminin ne derece güçlü olduğu da önemli bir etkendir.

Hastalıkla daha rahat mücadele edebilmek için bu tedbirleri alabilirsiniz:

• İshal ve kusma nedeniyle yemek yemeyi bırakmayın,
• Midenizin bulanması halinde kısa aralıklarla azar azar yemek yiyin,
• Kızarmış ekmek, muz, elma püresi, pirinç gibi sindirimi rahat besinler tüketin,
• Mideniz yine de bulanırsa bir süre yemek yemeyin sonra yeniden deneyin,
• Süt ve peynir gibi süt ürünlerini diyetinizden çıkarın,
• Kahveden, diğer kafeinli içeceklerden, alkolden, sigara ve türevlerinden, baharatlı ve yağlı besinlerden uzak durun.