Erkek Çocuğu Evlat Edinmek

ÖNEMLİ NOT: BU YAZIDA YER ALAN KONULAR SADECE BİLGİLENDİRME AMAÇLI OLUP TARAFIMIZCA EVLAT EDİNME KONUSUNDA HUKUKİ DESTEK SAĞLANMAMAKTADIR.

LÜTFEN EVLATLIK BAŞVURUNUZ İÇİN BİZİMLE İLETİŞİME GEÇMEYİNİZ.

Çocuk sahibi olamayıp anne-baba olmak isteyen aileler vardır. Bu ailelerin başvurduğu çözüm yolu, evlat edinmektir. Bu sayede anne-baba olmak isteyen aileler çocuk sahibi olabilirler. Her aile, kolay bir şekilde evlat edinemez. Bunun için gerekli olan belli şartlar vardır. İzlenmesi gereken adımlar ve verilmesi gereken belgeler vardır. Bu şartlar nelerdir? Yeni doğmuş bebek evlat edinmek için hangi hukuki yol izlenmelidir? Evlat edinmenin yolları nelerdir? Bu gibi soruların cevabını verelim.

Evlat Edinmek İçin Gerekli Olan Şartlar

• Evlat edinecek olan eşlerin en az 5 yıl evli olmaları gerekir.
• Annenin de babanın da 30 yaşını doldurmuş olmaları gerekir.
• Bebeğin, varsa annesi ya da babasının rızası alınmalıdır.
• Evlat edinecek olan aile ile evlatlık alınacak olan bebek arasında en az 18 yaş farkının olması gerekir.
• Evlat edinecek olan bireylerin, en az ilkokuldan mezun olması gerekir.
  

  Yeni Doğmuş Bebek Evlat Edinme

Evlat Edineceklerin Başvuracakları Yerler

• Evlat edinecek olan anne-baba Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Hizmetler İl Müdürlüğü’ne başvurur.
• İkameti yurt dışından olan Türk vatandaşları ya da yabancı ülkenin vatandaşları, bulundukları ülkedeki devletin merkezi makamına başvurur.
• Türkiye’de ikamet eden yabancı ülke vatandaşının bir yıldan fazla sürede oturma izni bulunmuş olmalıdır. Bu vatandaşlar Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’ne başvurmaları gerekir.

Başvuru Nasıl Yapılır?

Bu başvurular dilekçe ile şahsi olarak yapılmaktadır. Başvurmak için hem annenin hem de babanın birlikte başvurmaları gerekir. Başvuru için çeşitli belgeler istenmektedir.

Başvuru İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

• Nüfus Müdürlüğünce verilen nüfus kayıt örneği
• Başvuran eşlerin ve birlikte yaşamış olduğu aile üyelerinin sabıka kayıtları
• Mal varlığını ve gelirini, sosyal güvenlik durumunu gösteren belgeler
• Yerleşim yeri belgesi
• Eşlerin öğrenim durumunu gösteren belge
• Sağlık raporu (eşlerin herhangi bir fiziksel, zihinsel ya da ruhsal engeli olmamalı, bakım halinde olmamalı, bulaşıcı hastalığı bulunmamalı, alkol ya da uyuşturucu gibi maddelerin bağımlısı olmamaları gerekir)

Bu belgelerin en geç 2 ay içinde teslim edilmesi gerekir. Aksi halde başvuru, işleme alınmaz. 2 ay içinde teslim edilmesi halinde başvuru süreci başlamış olur.

Başvuran aile ile en az 5 gün görüşme yapılması gerekir. Ailenin çocuktan beklentileri, çevre ile olan ilişkileri, nasıl bir bebeğe sahip olmak istedikleri, evlat edinmeyle ilgili düşünceleri gibi konular üzerinde konuşulması gerekir. Yapılan görüşmeler sonucunda ilgili rapor belirlenir. Bu rapor yazılı bir belge ile ilgili aileye iletilir.

Başvuru Sonrası Adımlar Nelerdir?

Öncelikle ilgili belgeler incelenmeye alınır. Belgelerin tam olup olmadığı, ailenin gerekli şartları taşıyıp taşımadığına bakılır. Başvuru için yeterli koşulları taşımayan ailelerin başvurusu reddedilir. Eğer mazeret gösterilip eksik bir dosya bulunması hali olursa başvuru askıya alınır. Başvurmuş aileden oluşan gecikmeler oluşmuş ise başvuru işlemden alınır. Bu bilgiler ilgili aileye yazılı olarak bildirilir. Aile, bu durumu kabul etmemesi halinde, 15 gün içinde il müdürlüğü gözetiminde itiraz etme hakkına sahiptir. İtiraz yetkililerce değerlendirmeye alınır. 1 ay içinde karar verilmesi gerekir. Yine verilmiş olan bu karar yazılı olarak aileye bildirilir.

Evlat edinmesi kabul durumunda, bebeğin yerleştirilmesi yapılır. 1 yıl incelenme koşulu vardır. Ailenin bebeğe karşı gösterdikleri davranışlara bakılır. Bebeği büyütüldüğü ortam oldukça önemlidir. Bebeğin gelişimi için sağlıklı bir ortama ihtiyaç vardır. Bebek sevgi ile büyütülmelidir. Evlat edinen aile onu kendi çocuğuymuş gibi büyütmelidir. Artık bebek aileden biridir ve bu şekilde davranılması gerekir.

Evlat Edinme; durumu evlat edindirilmeye uygun bir çocukla, durumu evlat edinmeye uygun kişi/eşler arasında hukuki bağlar sağlanarak çocuk ebeveyn ilişkisinin kurulmasıdır.

Evlat Edinmenin Hukuki Boyutları
Ülkemizde evlat edinme işlemleri;

- Türk Medeni Kanunun ’den ’ye kadar maddeleri,

- Çocukların korunması ve Ülkelerarası Evlat Edinme Konusunda İşbirliğine Dair Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun,

- Küçüklerin Evlât Edinilmesinde Aracılık Faaliyetlerinin Yürütülmesine İlişkin Tüzük,

- Bu mevzuat ve işleyişe yönelik olarak hazırlanan genelge ve dağıtımlı yazılar,

kapsamında yürütülmektedir.

Evlat edinme yolları:

- Korunma altındaki bir çocuğun evlat edinilmesi.

- Kişilerarası anlaşma ile evlat edinme

(Bu grupta yer alan evlat edinmelerde de başvuru koşulları aynen geçerlidir. Aile Mahkemesine, bulunmadığı durumlarda Asliye Hukuk Mahkemesine başvurmalıdır.  Medeni Kanunun maddesi gereği, ilgili mahkeme hakimince taraflar hakkında araştırma yapılması Kurumumuzdan istenmektedir. Tarafların yurt içinde yaşaması halinde bu istek İl Sosyal Hizmetler Müdürlüklerimizce yerine getirilmektedir. Ancak, taraflardan birinin yurt dışında olması halinde, evlat edinecek ailenin öncelikle bulunduğu ülkenin yetkili birimine başvurması gerekmektedir. Yurt dışı bağlantılı işlemler Genel Müdürlükçe yürütülmektedir. Yapılan araştırmada oluşan kanaati bildirir rapor evlat edinme mevzuatı kapsamında hazırlanarak ilgili mahkeme hakiminin takdirine sunulmaktadır)

Sorumlu Birim

- Ülke içi evlat edinmelerde evlât edinmelerde aracılık faaliyetleri “Aracı Kurum” yetkisi ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür. (Türk Medeni Kanunun Maddesi gereği hazırlanarak yürürlüğe giren Küçüklerin Evlât Edinilmesinde Aracılık Faaliyetlerinin Yürütülmesine İlişkin Tüzük)

- Ülkelerarası evlât edinme işlemleri “Merkezi Makam” yetkisi ile   

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Aile Yanında Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülür.(Lahey Ülkelerarası Evlat Edinme Sözleşmesi gereği ülkelerarası evlat edinme işlemlerini yürütmekten sorumlu tek yetkili merkezi makam olarak)
Bu kapsamda, Dış İşleri Bakanlığı tarafından, Lahey Uluslar arası Özel Hukuk Daimi Bürosu'na yapılan bildirim ile Genel Müdürlüğümüz, ülkelerarası evlat edinme işlemlerinde Ülkemizin Merkezi Yetkili Makamı statüsünü kazanmıştır.
Ülkelerarası evlat edinme işlemleri kabul eden veya menşe devlet merkezi makamları arasında işbirliği yapılarak gerçekleştirilir.

Evlât Edinme Koşulları
Evlât edinmede;

- Küçüğün, evlât edinen tarafından en az bir yıl süreyle bakılmış ve eğitilmiş olması,

- Evlât edinmenin her halde küçüğün yararına bulunması ve evlât edinenin diğer çocuklarının yararlarının, hakkaniyete aykırı bir biçimde zedelenmemesi,

- Evlât edinecek kişi veya eşlerin, evlât edinilenden en az onsekiz yaş büyük olması,

- Evlat edinen ile edinilen arasında en fazla 40 yaş fark olması,

- Ayırt etme gücüne sahip olan küçüğün rızasının alınması,

- 22/11/ tarihli ve sayılı Türk Medenî Kanununun inci ve nci maddelerinde yer alan hükümler hariç, uncu maddesinde belirtilen şekilde küçüğün ana ve babasının rızasının bulunması,

- Küçüğün vesayet altında olması halinde, Türk Medenî Kanununun nci maddesinde öngörülen vesayet dairelerinin izninin alınmış olması,

- Eşlerin en az beş yıldan beri evli olmaları veya her ikisinin de otuz yaşını doldurmuş bulunmaları, 
koşulları aranır.

Evli Olmayan Kişinin Evlat Edinmek İstemesi Koşulu;
Evlât edinmek isteyen ve evli olmayan kişinin otuz yaşını doldurmuş bulunması koşulu aranır.
Evli olmayanlar birlikte evlat edinemezler.

Eşlerden Birinin Diğerinin Çocuğunu Evlat Edinme İstemesinin Koşulu:
Eşlerden birinin, diğerinin çocuğunu evlât edinebilmesi için;

- En az iki yıldan beri evli olmaları veya

- Kendisinin otuz yaşını doldurmuş bulunması,

koşulları aranır.

Evli Olan Eşin Tek Başına Evlat Edinme Koşulu:
 Otuz yaşını doldurmuş olan eşin, tek başına evlât edinebilmesi için,;

- Diğer eşin ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksunluğu veya iki yılı aşkın süreden beri nerede olduğunun bilinmemesi ya da

- Mahkeme kararıyla iki yılı aşkın süreden beri eşinden ayrı yaşamakta olması yüzünden, birlikte evlât edinmesinin mümkün olmadığını ispat etmesi,

- Türk Medeni Kanunun maddesine göre, en az 5 yıldan beri evli olmaları veya otuz yaşını doldurmuş bulunmaları gerekir.

Başvuru yeri:
Evlat edinmek üzere başvurmak isteyenler:

- Yerleşim yeri Türkiye’de olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, yerleşim yerlerindeki İl Müdürlüklerine,

- Yerleşim yeri yurt dışında olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile yabancı ülke vatandaşları, kabul eden Devletin merkezi makamına,

- Türkiye’de bir yıldan fazla süreyle oturma izni almış yabancı ülke vatandaşları, Merkezi Makama gönderilmek üzere bulundukları yerin İl Müdürlüğüne,

 yazılı başvuruda bulunurlar.

Başvuru şekli:
Evlat edinmek isteyenlerin şahsen ve yazılı olarak başvurmaları gerekir.

Eşlerin evlât edinmek istemesi halinde başvuruda her ikisinde birlikte bulunması gerekir.(Başvuruda bulunmak üzere gitmeden önce randevu alınmalıdır.)

Başvuru Sırasında Yapılacak İşlemler:
Başvuranlara, evlât edinilecek küçüklerin özellikleri ile evlât edinmenin sosyal ve hukuki sonuçları hakkında sosyal çalışmacı tarafından bilgi verilir ve ilk görüşme formu birlikte doldurulur.

Evlât edinmek üzere başvuran kişi veya eşler, evlât edinme işlemlerine ilişkin tüm yükümlülükleri kabul ve taahhüt ederler.

Evlat Edinmek Üzere Başvurmaya Karar Vererek Başvuranlardan Hazırlanması İstenilecek Belgeler:
Evlât edinmek üzere başvuran kişi veya eşlerden aşağıdaki belgeler istenir:

- Nüfus müdürlüğü tarafından düzenlenen nüfus olayı kayıt örneği,

- Başvuran ve birlikte yaşadığı aile fertlerinin 25/5/ tarihli ve sayılı Adli Sicil Kanunu kapsamında yer alan silinmiş kayıtlar da dâhil sabıka kayıtları,

- Mal varlığını, gelir ve sosyal güvenlik durumunu gösterir belgeler,

- Kimlik Paylaşımı Sisteminden belge üretebilen muhtarlıklardan veya nüfus müdürlüklerinden alınacak yerleşim yeri belgesi,

- Öğrenim durumunu gösterir belge,

- Fiziksel, zihinsel ve ruhsal bir engelinin, sürekli bakımı gerektiren, bulaşıcı veya süreğen bir hastalığının bulunmadığını, ayrıca alkol veya uyuşturucu madde bağımlısı olmadığını belirten sağlık kurulu raporu,

- Türkiye’de yaşayan yabancı ülke vatandaşlarından veya yurt dışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından oturma izin belgesi ve küçüğün kabul eden ülkeye girmesine ve orada sürekli ikametine izin verildiğine veya verileceğine dair belge.

Başvuruların İncelenmesi
Evlât edinmek üzere başvuran kişi ve eşler;

- Belgeleri, başvuru tarihinden itibaren en geç iki ay içinde tamamlayıp sunarlar.

- Bu süre içinde belgeleri sunmayanların başvuruları işleme konulmaz.

- Belgelerin sunulduğu tarih ve saat sosyal inceleme ve küçüğün yerleştirilmesi sıralamasında esas alınır.

(Ancak, korunmaya muhtaç olmayan küçüklerin evlât edinilmesi veya oluşmuş anne, baba ve küçük ilişkisinin bulunması ya da hısımlığın söz konusu olması durumlarında bu esasa bağlı kalınmaz.)

- Başvuru sahipleri belgelerin tesliminden itibaren en geç altı ay içinde yerleşim yerlerinde ziyaret edilerek haklarında sosyal inceleme başlatılır.

(Başvuruların yoğun olduğu İl Müdürlüklerinde bu süre, altı ay daha uzatılabilir.)

- İncelemede karar vermeye yardımcı olacak her türlü belge talep edilir.

- Başvuru sahiplerinin ve varsa birlikte yaşadıkları başka kişilerin kişilik, eğitim, kültürel özellikleri, ekonomik güçleri, sağlık durumları, aile bireylerinin birbirleriyle ve çevreleri ile olan ilişkileri, küçükten beklentileri, evlât edinmeye bakış açıları, bakım, eğitme ve yetiştirme konularına yaklaşımları, evlât edinmek istedikleri küçüğün özellikleri, başvuru sahiplerinin veya varsa altsoylarının tavır ve düşünceleri değerlendirilir.

- Başvuru sahipleri ile en az beş görüşme gerçekleştirilir.

- Yapılan görüşmeler, incelemeler ve belgeler sonucu yapılan değerlendirme ile kapsamlı bir Sosyal İnceleme Raporu hazırlanarak kanaat bildirilir.

- Sosyal İnceleme Raporunda yer alan olumlu ya da olumsuz kanaat  başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir.

- Başvuru hakkında olumlu kanaat bildirilmesi halinde dosya sıraya alınır. 

Başvuruların reddi,
Evlât edinmek isteyenlerden başvuru için yeterli  koşulları taşımadıkları anlaşılanların başvuruları sosyal inceleme yapılmaksızın reddedilir.

Ailelerin çocuk büyütmeye hakları olduğu kadar, kendi isteklerini ifade edemeyen çocukların da kendileri için en uygun olduğu titizlikle belirlenmiş ortamlarda yaşamaya hakları bulunmaktadır. Herhangi bir işyerinde çalışmak veya sosyal ortamda kabul görmenin belirli kuralları bulunmaktadır.  Biyolojik aileleri yanında örselenmiş çocukların bakım sorumluluğunun devri hususu da Ülkemizin geleceğini teslim edeceğimiz çocuklar söz konusu olduğu için oldukça önemli olup kuralların olmaması düşünülememektedir.

Bu nedenle başvuruların reddedilmesi sadece ailenin olumsuz olduğu yönünde algılanmamalıdır. Kurumumuz, korunmaya muhtaç çocukların özelliklerine en uygun ortamı sağlayabilecek  aileleri seçmek sorumluluğunu da taşımaktadır.

Başvuruların Askıya Alınması:
Başvuruları işleme konulanların dosyaları haklı mazeret göstermeleri halinde mazeretin gerektirdiği bir süre için askıya alınabilir.
(Bu süre sonunda yeniden yapılacak sosyal inceleme sonucunda düzenlenecek rapora göre dosya işleme konulur.)

Başvuruların İşlemden Kaldırılması:
Mevzuatla belirlenen süreler içinde başvuru sahiplerinden kaynaklanan nedenlerle sosyal incelemeye başlanılamaması durumunda dosya işlemden kaldırılır.
Bunların yeniden başvuruda bulunmaları halinde ilk kez başvuruda bulunulmasına ilişkin mevzuat hükümler uygulanır.

Başvuruların İptali:
Geçici bakım sözleşmesi uyarınca yanlarına yerleştirilen küçüğü, kendilerinin veya küçüğün belgelendirilen ciddi sağlık nedeni dışında geri verenlerin dosyaları iptal edilir.
Bu kişilerin sonraki evlât edinme başvuruları bu gerekçe ile reddedilir.

İtiraz:
Evlât edinme başvurusunun reddedilmesine, askıya alınmasına veya işlemden kaldırılmasına ilişkin işlemler İl Müdürlüğü tarafından başvuru sahiplerine yazılı olarak bildirilir.
Bu işlemlere karşı bildirim tarihinden itibaren onbeş gün içinde İl Müdürlüğü nezdinde itiraz edilebilir.
İtiraz komisyon tarafından görüşülerek en geç bir ay içinde kesin olarak karara bağlanır ve karar itiraz edene yazılı olarak bildirilir.

Sıralamada dikkate alınacak hususlar:

- Küçüğün yaşı, cinsiyeti, sağlık durumu, varsa kardeşi ile birlikte istenmesi gibi özellikler sıralamayı belirlemede dikkate alınır.

Evlât edinilecek küçüğün, varsa kardeşi ile birlikte evlât edindirilmesine, bunun mümkün olmaması durumunda birbirlerine yakın yerleşim yerlerinde bulunan ve birbirleriyle görüştürebilecek kişi veya eşlerin yanına yerleştirilmelerine özen gösterilir. Kardeşi olan küçükleri birlikte evlât edinmek isteyenler için sıralamaya bağlı kalınmayabilir.

Ülkelerarası Evlat Edinme :
Ülkelerarası kapsamda yer alan dosyalar Lahey Ülkelerarası Evlat Edinme Sözleşmesi gereği değerlendirilmektedir. Sözleşme gereği küçük ancak kendi Ülkesinde evlat edindirilemediği takdirde ülkelerarası bir evlat edinme söz konusu olabilmektedir.
Ülkemizde evlat edinmek üzere ailelerin sırada beklemesi nedeniyle bu kapsamda genellikle süreğen sağlık sorunları, engelleri ve bebek grubunun dışında 5 yaş ve üzeri olup genellikle erkek ya da kardeşleri olan çocuklar yer almaktadır.
Ülkemizde ikamet eden ve aynı zamanda bir başka ülkenin vatandaşlık hakkına sahip olan ya da Türk vatandaşı ile evli olan yabancı ülke vatandaşları hakkında evlat edinmenin vatandaşı olunan ülkede tanınıp tanınmayacağına ilişkin olarak Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından ülkelerarası işlem gerçekleştirilmektedir.
Türkiye’de ikamet eden yabancı ülke vatandaşlarının sabıkaları olmadığını gösterir belgelerinin vatandaşı oldukları ülkeden kendileri tarafından temin edilmesi gerekmektedir.
Ülkelerarası Merkesi Makamları ile işlem başlatılacak vaka dosyalarında; bu ilke ile süren iletişimin detaylarına ve iletişim bilgilerine yer verilmesi gerekmektedir.

Küçüğün yerleştirilmesi:

- Küçük evlat edinecek kişi/eşlerin yanına “Evlat Edinme Öncesi geçici Bakım Sözleşmesi” ile yerleştirilir.

- Geçici Bakım Sözleşmesi’nin imzalanmasından sonra, evlât edinilecek küçük, en az bir yıl süreyle bakım ve eğitimi için uygun görülen kişi veya eşlerin yanına yerleştirilir.

İzleme:
Evlât edinme öncesi bir yıllık geçici bakım sürecinde mevzuata uygun olarak yerleştirilen küçük;

- Evlât edinecek kişi veya eşlerin küçüğü eğitme yeteneği, aile ilişkileri, sağlığı, küçükle olan ilişkilerindeki gelişmeler ile sosyal ve ekonomik koşullarındaki değişimler yönünden sosyal çalışmacılarca izlenir.

- Yapılan izlemeler sonucu üçer aylık dönemler halinde İzleme Raporları düzenlenir.

- Evlât edineceklerin altsoyu olması halinde düzenlenen İzleme Raporunda onların da küçük ile ilgili tavır ve düşünceleri değerlendirilir.

- Evlat edineceklerin küçüğe karşı tutum ve davranışları Kurum tarafından denetlenirken gerektiğinde danışmanlık ve rehberlik hizmeti de verilir.

Evlat Edinme İşleminin Tamamlanması:
Bir yıllık izleme süresi sonunda sosyal inceleme raporunu da içeren dosya bir ay içinde ilgili mahkemeye evlat edinme davası açılmak üzere hazırlanır.

Yerleştirme İşlemi Sonrası Küçüğün Yırt Dışına Çıkması:
Evlat edinme öncesi bir yıllık geçici bakım sürecinde kişi/eşlerin, görev, tatil… gibi nedenlerle kısa süreli olarak il dışına çıkmak istemesi halinde;

- Yeterli bir zaman öncesinde il müdürlüğüne şahsen ve yazılı olarak başvuruda bulunulması gerekir.

- İl müdürlüğü tarafından mevzuat gereği olan işlemler tamamlanarak izin verilmesi sonrasında küçük evlat edineceklerle birlikte il dışına çıkabilir.

Evlat edinme öncesi bir yıllık geçici bakım sürecinde kişi/eşlerin, görev, tatil… gibi nedenlerle kısa süreli olarak yurt dışına çıkmak istemesi halinde;

- Yeterli bir zaman öncesinde il müdürlüğüne şahsen ve yazılı olarak başvuruda bulunulması gerekir.

- İl müdürlüğü tarafından küçüğün yurt dışına çıkabilmesi için mevzuat gereği olan işlemler tamamlanır.

- İl müdürlüğü tarafından bu bilgi Merkezi Makam Yetkisi kapsamında işlem yapılmak üzere Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğüne iletilir.

- Küçüğün yurt dışı izlemelerinin yapılmasını gerektiren bir süre gidilen ülkede kalmasının söz konusu olduğu durumlarda Merkezi Makam tarafından da gidilen ülkenin merkezi makamı ile işbirliği yapılarak izleme sürdürülür, düzenlenen raporların gönderilmesi talep edilir.

- İzleme sürecinin başlatılması halinde evlat edinecek aile izlemelerin yapılması ve periyodik olarak düzenlenecek raporların gönderilmesinden sorumludur.

Evlat Edinmek Üzere Başvuranların En Çok Tercih Ettikleri Çocuklar:
Evlat edinmek üzere başvuranlar genellikle (0–1) yaş grubu ve kimsesi olmayan çocukları evlat edinmek istemektedirler.
Genellikle terk edilen çocukların tercih edilmesinin nedeni günün birinde ailesinin ortaya çıkarak çocuğu ellerinden alacağı korkusundan kaynaklanmaktadır.
Bir çocuğun kimsesinin olmaması terk/buluntu olarak nitelendirilen grup için dahi mümkün olmayıp sadece ailesine ilişkin bir bilginin olmadığı anlamı taşımaktadır.

Gizlilik:
Türk Medeni Kanunun Maddesi “Evlat edinme ile ilgili kayıtlar, belgeler ve bilgiler mahkeme kararı olmadıkça veya evlatlık istemedikçe hiçbir şekilde açıklanamaz.” İle evlat edinme işlemlerinde gizlilik hüküm altına alınmıştır.
Ancak şu hususun da açıklanmasında yarar görülmektedir.
Oldukça düşük bir olasılık olmakla birlikte belirtilen grupta yer alan  çocukların ebeveynlerinin günün birinde ortaya çıkarak çocuklarını arama riski her zaman bulunmaktadır. Ancak bu itirazlar dava konusu olup ilgili mahkemeye başvurularak yapılması gerekmektedir.
Evlat edinene ait dosya bilgileri Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen çocuğun yüksek yararının esas alındığı gerekçeli raporla birlikte ve gizlilik kaydı düşülerek ilgili mahkemeye gönderilmektedir.

Bebek grubu dışındaki çocukla iletişim kurma:
Evlat edinmek üzere başvuranların () yaş grubu çocukları evlat edinmek istemelerinin önemli bir nedeni, evlat edinecekleri çocuğun yaşı büyüdükçe iletişim kurmakta zorlanacakları kaygısından kaynaklanmaktadır.
Korunmaya muhtaç çocuklarımızın korunma altına alınmadan önceki özellikleri (olumsuz aile koşullarından gelmeleri, kuruluşa gelinceye kadar olan yaşamlarında örselenmiş olmaları, tutarlı ve dengeli bir sevgi almamış olmaları vb.) nedeniyle bir aile sıcaklığına ve güvende olmaya duydukları özlem duydukları, evlat edinmek üzere başvuran ailelerimizin de genellikle çocuğu olmayan kişiler olmaları sebebiyle yıllardır çocuk özlemi çektikleri göz önüne alındığında, her iki ihtiyaç grubunun bir araya getirilmesi sonucu uyum süreci gösterilecek özveri ve sabır ile birlikte çok daha kolaylıkla atlatılabilmektedir. Bu süreçte hizmette görev yapan sosyal çalışmacılarımız her aşamada evlat edinecek kişi/çiftlerin yanında olarak gerekli danışmanlık hizmetini vermektedir.
 Ancak öncelikle evlat edinilecek çocuğun bocalayabileceği, sevgiyi sınayacağı göz ardı edilmemelidir. Bu güvensizliğin aşılması evlat edineceklerin sorun çözme becerisi, sabrı ve olumlu yaklaşımıyla mümkün olabilmektedir.
Çocuk büyürken gelişim dönemlerine bağlı olarak pek çok farklı sorunla karşılaşılması olasıdır. Evlat edinenlerden beklenen sorunlarla karşılaşıldığında biyolojik anne babalar gibi çözümü bulmak için çaba sarf edilmesidir. Çünkü çocuğun kişiliğinin öncelikle büyütüldüğü ailedeki ilişkiler ve sosyal çevre tarafından şekillendirildiği unutulmamalıdır.

Evlat edinmek üzere sırası gelen kişi/çiftlerin çocukla karşılaşması:
Evlat edinmek üzere sırası gelenlere;

- Talep edilen grupta çocuk önerilir.

- Çocuğu görmeye gitmeden önce önerilecek çocuğun dosya bilgileri hakkında bilgi verilir.

- Sadece önerilen çocuğu görebilirler.

Bebek grubundan evlat edinmek isteyen bazı ailelerimizin çocukla karşılaştırıldıklarında beklenti düzeylerinin yüksek olması sebebiyle zaman zaman hayal kırklığı yaşadıkları gözlemlenmektedir. Özellikle bebek grubunda çocuklarımız evlat edinmek üzere ailelerin yanına doğumu takip eden günlerde yerleştirildiğinden henüz fiziksel özellikleri belirlenmediği gibi henüz çok albenili bir görünüme de sahip olmamaktadır. Aynı zamanda korunmaya muhtaç çocuklarımızın gelişim özelliklerinin normal huzurlu bir aile ortamında beklenen bir hamilelik süreci doğan bir çocuk gibi olması beklenemeyecektir.

Korunmaya muhtaç çocuklarımız genellikle sağlıksız hamilelikler sonucu doğmakta ve kuruluş bakımına gelinceye kadar olumsuz koşullarda (Soğukta kalma, yetersiz beslenme, uyaran eksikliği, teke tek ilgi yoksunluğu vb.) yaşamaktadırlar. Bu nedenle gelişimlerinin sağlıklı aile ortamında yetişen bir çocuk gibi olmamaktadır. Ancak aile yanına yerleştikten kısa bir süre sonra hızlı bir şekilde aradaki farkı kapatmaktadırlar.

Bebek grubu dışındaki büyük yaş grubu çocukla iletişim kurma:
Bu yaş grubu çocukla iletişim kurmadan önce uyum sürecinin kolay geçirilmesini sağlayan bir süreç uygulanmaktadır. Önce kişi/çiftlerin çocuğu tanıştırılmadan belli bir mesafeden görmesi sağlanır. Daha sonra evlat edinmeden söz edilmeden evlat edinilecek çocuk ve kişi/eşler karşılaştırılır. Karar verilmesi halinde evlat edinilecek çocuk ve evlat edinecekler tanışma için hazırlanır. Önceleri kısa süreli birlikte olmalarına fırsat tanınır. Birlikte yaşamaya karar verilmesini takiben çocuk evlat edineceklerin yanına yerleştirilir. Bu sürecin sağlıklı gelişmesi uyum sürecinin de kolay geçirilmesi açısından önemli bulunmaktadır.

Evlat Edinilene Evlat Edinildiği Gerçeğinin Söylenmesi:
Küçüğe evlat edinildiği uygun yaş ve zamanda mutlaka söylenmelidir.

Çocuğa evlat edinildiğini söyleme konusunda evlat edinme dosyasından sorumlu sosyal çalışmacı tarafından gerekli danışmanlık hizmeti verilmektedir.

Çocuk psikolojisi alanında yapılan çalışmalar ışığında çocukların bu durumu normal kabul ederek sorun yaşamamaları ve yaşatmamaları için evlat edinmenin açıklanacağı en uygun dönemin çocuğun henüz sosyal yaşama tam olarak açılmadığı, anne ve baba objesinin yaşamında birinci derecede önem taşıdığı okul öncesi çağ (4–6 yaş) olduğu bilinmektedir.

Bu açıklamanın zamanında yapılmaması halinde;

Evlat edinilen açısından bakıldığında; hazır olmadığı dönemde herhangi bir kaynaktan (aile dışı kişiler/belgeler vb.) gerçeği öğrenme olasılığı çok yüksektir. Bu durumda, evlat edinilenin başta evlat edinene olan güveninin sarsılmasının yanı sıra diğer insanlarla iletişimi bozularak yaşamında onarılamayacak büyük bir yaralar da açılabilmektedir.

Evlat edinen açısından bakıldığında; evlat edinen yaşam boyu böyle bir gerçeği saklama zorunluluğunu her zaman omuzlarında ağır bir yük olarak hissedecektir. En önemlisi hazır olmadığı dönemde uygun olmayan şekilde gerçeği öğrenen evlat edinilen de evlat edinen aileyi  suçlayacaktır.

Bu açıklama yapılırken evlat edinilene bazı çocukların annelerinin karnında değil kalplerinde büyüdüğü,  kendi çocuğunuz olmasını çok istediğinizi açıklarken asla biyolojik ailesini kötüleyen ifadeler kullanmamaya dikkat edilmelidir. Bu yapılırken evlat edinilenin kendi hakkındaki 'beni ailem istememiş' duygusunun oluşmamasına gereken özenin gösterilmesi büyük önem taşımaktadır.  

Evlat Edinme İle Çocuğun Kazandığı Haklar

- Evlat edinilmiş çocuklar yasal olarak öz çocukların haklarına sahip olurlar.

- Ana ve babaya ait olan haklar ve hükümlülükler evlat edinene geçer.

- Evlat edinilen, evlat edinenin mirasçısı olur.

- Evlat edinilen küçük ise evlat edinenin soyadını alır.

Evlat Edinilenin Adının Değiştirilmesi:
Evlat edinen isterse çocuğa yeni bir ad verebilir. (Bu durum özellikle bebek grubunda yer alan bir uygulama olup evlat edinme davası açıldığında bu talepte de bulunulabilir.)

Evlat Edinilenin Evlat Edinenin Nüfusuna Kayıt Edilmesi:
Eşler tarafından birlikte evlat edinilen ve ayırt etme gücüne sahip olmayan küçüklerin nüfus kaydına ana ve baba adı olarak evlat edinen eşlerin adları yazılır.

Evlat edinilenin miras ve başka haklarının zedelenmemesi, aile bağlarının devam etmesi için evlat edinilenin naklen geldiği aile kütüğü ile evlat edinenlerin aile kütüğü arasında her türlü bağ kurulur. Ayrıca evlat edinme ile ilgili kesinleşmiş mahkeme kararı her iki nüfus kütüğüne işlenir.

Evlat edinme ile ilgili kayıtlar, belgeler ve bilgiler mahkeme kararı olmadıkça veya evlatlık istemedikçe hiçbir şekilde açıklanamaz. 

Evlat Edinilenin Dosya Bilgilerini Talep Etmesi:
Evlat edinme ile ilgili kayıtlar, belgeler ve bilgiler mahkeme kararı olmadıkça veya evlat edinilen istemedikçe hiçbir şekilde açıklanamamaktadır.
Evlat edinen kişi reşit olduktan sonra evlat edinme dosyasındaki bilgilere ulaşmak için başvuruda bulunabilir.
Başvuru yapılırken;

- Şahsen ve yazılı olarak yapılması,

(Posta yoluyla yapılan başvurular hakkında da araştırma yapılmaktadır. Ancak, araştırma sonucu kişinin ikamet ettiği yerdeki İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne bildirilmekte olup bilginin kişiye verilmesi, mevcut kimlik aslı ile yapılacak şahsen başvurusu ile mümkün olabilmektedir.)

- Yapılan başvuruda araştırmanın yapılmasına esas olarak sunulan bilgi ve belgenin kapsamının geniş tutulması,

(Araştırmanın daha kısa sürede tamamlanmasını sağlayacaktır.)

- İkamet ettiği İl’deki İl Müdürlüğüne,

(Evlat edinme mahkemesinin yapıldığı İl biliniyorsa ve kişi aynı İl'de halen ikamet ediyorsa, İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne, aksi takdirde Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğüne sunmaları halinde haklarında gerekli araştırma yapılabilmektedir.)

- Aşağıda yer alan halinde bilgi ve belgelerden elinde mevcut olanları başvuru dilekçesine eklenmesi,

- Kişinin mevcut kimlik fotokopisi,

- Evlat Edinme Mahkeme Kararı,

- Mahkeme kararından önceki kimlik bilgileri,

- İsim değişikliğine dair mahkeme kararı,

- Evlat edinme öncesinde kalınan İl ve kuruluşun adı,

- Kuruluşa kabul ve evlat edinme tarihleri.
gerekmektedir.

Başvuru sahibinin dosya bilgileri hakkındaki bilgi hizmette görev yapan sosyal çalışmacı tarafından yapılan bir görüşme ile evlat edinene açıklanır.

Kurumumuz yılında faaliyete başlamış olup, önceki yıllara ait arşiv bilgileri Çocuk Koruma Birlikleri ve Sağlık Bakanlığı tarafından devredilen belgelerle sınırlıdır.

Bir Başkasının Çocuğunun Evlat Edinme Mahkeme Karar Olmaksızın Doğrudan Nüfusa Öz Çocuk Olarak Kayıt Ettirilmesi:
Hâkim kararı olmaksızın doğrudan nüfusa kayıt ettirilerek çocuğun soy bağının değiştirilmesi Türk Ceza Kanunun Maddesi” (1) Bir çocuğun soybağını değiştiren veya gizleyen kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2) Özen yükümlülüğüne aykırı davranarak, sağlık kurumundaki bir çocuğun başka bir çocukla karışmasına neden olan kişi, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” İle düzenlenerek hükme bağlanmıştır.

Kurumumuz tarafından bu kapsamda bir işlem yapıldığının tespit edilmesi halinde öncelikle ailenin nesep düzeltme işlemlerini başlatması istenmektedir.

Ailenin gerekli hukuksal süreci başlatmaması halinde ise Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulmaktadır.

EVLAT EDİNMEK ÜZERE BAŞVURDUĞUNUZDA İŞLEMLERİN GEREKTİRDİĞİ TÜM YÜKÜMLÜLÜKLERİ KABUL ETMİŞ SAYILIRSINIZ.

HAKKINIZDA OLUMLU KARAR VERİLMESİ HALİNDE EVLAT EDİNECEĞİNİZ ÇOCUK YASAL OLARAK SİZİN ÖZ ÇOCUĞUNUZ GİBİ EŞİT HAKLARA SAHİP OLACAKTIR.

BİR ÇOCUĞUN BAKIMI SEVGİ, SABIR, HOŞGÖRÜ VE ÖZVERİ GEREKTİRMEKTEDİR. VERECEĞİNİZ BU KARARIN GERİ DÖNÜŞÜ OLMAYIP, SİZİN DE BU BİLİNÇLE EBEVEYNLİK SORUMLULUĞUNUZU YERİNE GETİRECEĞİNİZE İNANIYORUZ.

EVLAT EDİNMENİN BİR ÇOCUĞA SICAK YUVA SUNMANIN YANINDA SİZE TOPLUM İÇİNDE EBEVEYN OLMA AYRICALIĞINI SUNDUĞUNU UNUTMAYIN!

*** Bu sayfada evlat edinme mevzuatı ve işleyiş hakkında genel anlamda bilgi verilmiştir. Detaylı bilgi almak istemeniz halinde yurt içinde il müdürlüklerimize ülkelerarası işlemlerde ise Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Aile Yanında Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Evlat Edinme Birimi ile iletişime geçerek daha detaylı bilgi alabilirsiniz.

Evlat Edinme Birimi İletişim Bilgileri:

Telefon : +90  01 61 Dahili

Evlat Edinme İçin Nereye Başvurulur?

Eski Türk Medeni Kanununda evlat edinme süreci; evlat edinmeye izin kararı ve evlat edinme sözleşmesi olarak ikiye ayrılmaktaydı. Artık Yeni Türk Medeni Kanununda evlatlık ilişkisinin kurulabilmesi kesinleşmiş mahkeme kararı ile mümkün olmaktadır. (TMK /1)

Türk Medeni Kanununa göre evlat edinme davası evlat edinenin oturma yeri Aile Mahkemesinde; birlikte evlat edinmede eşlerden birinin oturma yeri Aile Mahkemesinde açılmalıdır. Tespit edilen yetkili yerde Aile Mahkemesinin olmadığı durumlarda ise Aile Mahkemesi sıfatı ile davaya bakmakla görevli olan Asliye Hukuk Mahkemelerinde dava açılmalıdır.

Yasada evlat edinmeye ilişkin bir çok koşul bulunmaktadır. Evlat edinme koşulları en geç mahkeme hüküm anında tamamlanmış olması gerekmektedir. Evlat edinmede mahkemenin kararı şekle ilişkin kurucu unsurdur. Bunun yanında kurucu olmayan usule ilişkin usuller de bulunmaktadır.

Evlat edinme davasını avukatsız olarak takip edilebilmenin önünde yasal bir engel bulunmamakla birlikte, Evlat edinme sürecinin yasaya uygun ve daha hızlı yürütülmesi için avukata danışılması ve bu sürecin avukatla takip edilmesi faydalı olacaktır.

Evlat Edinmenin Amaçları, Yararları ve Sakıncaları Nelerdir?

Anasız babasız çocukların korunması ve ana baba sevgisi sağlanması, çocuksuz kişilerin çocuk sahibi olmalarını ve isimlerinin devam ettirmeyi sağlama, çocuğun esenliğinin sağlanması evlat edinmenin 3 ana prensibidir. Evlat edinmenin yararları olduğu kadar zararları da bulunmaktadır. Fakat evlat edinmenin yararları daha ağır bastığı için ülkemiz kanunları bazı şartlar dahilinde evlat edinmeye izin vermektedir.

Evlat edinmenin yararları; çocuksuz veya istediği sayıda çocuk sahibi olmamış kişilerin çocuk özlemini gidermek, çocuksuz ailelerde evlat edinme yoluyla evlilik birliğinin sarsılmasını engellemek, çoğunlukla kimsesiz veya bakıma muhtaç çocukların sıcak bir aile ortamına kavuşmalarını sağlamak ve bu yolla çocuğun psikolojik gelişime katkıda bulunmak, soy bağı bakımından evlat edinme yoluyla daha sağlam bir koruma yaratmak, üvey çocuğun evlat edinilmesinde sosyal manevi ilişkiyi hukukileştirmek, evlat edinme yoluyla aile ortamına kavuşan çocukların topluma yararları insanlar olarak yetişmelerini yaygınlaştırmak ve özellikle suç işleme olasılığını azaltmak, evlilik dışı çocukların neseplerinin evlat edinme yoluyla düzeltilmesini sağlamaktır.

Evlat edinmenin sakıncası ise evlat edinmek isteyen bazı kişilerce evlat edinmenin amacından saptırılması ve özellikle kanun dışı menfaatlerin elde edilmesi istenmesidir. Örneğin; bazı kişiler yasal mirasçılarının saklı paylarını azaltma veya ortadan kaldırma ya da yasal mirasçılardan mal kaçırmak amacı ile, evlatlığı ucuz bir hizmetçi, uşak olarak kullanmak amacı ile, seks bakımından kötüye kullanmak amacı ile veya küçük yaştaki çocukları organ ticaretinde kullanma veya kaçırarak satma amaçları ile evlat edinme yoluna başvurmaktadır. Evlat edinmeye karar verecek hakimin tüm bu olasılıkları göz önüne alması ve evlat edinmek isteyen kişinin evlat edinme talebini çok ciddi şekilde araştırması ve amacını ortaya çıkartması gerekmektedir. Aksi halde bu sakıncalar daha da ciddi boyuta ulaşmaktadır.

Anlaşılacağı üzere evlat edinmede temel amaç küçüğün yararıdır. Bu nedenle evlat edinme diğer koşullarda gerçekleşmiş olmak kaydıyla ancak küçüğün yararı bulunuyorsa kabul edilir. Evlat edinme şartları var olsa da hakim, çoğun yararına aykırı bulduğu takdirde evlat edinmeye karar vermeyebilir. Ancak evlat edinmenin evlat edinilecek küçüğün yararına olması koşulu içinde ebeveyn-çocuk ilişkisinin de kurulması amaçlanmıştır.

Evlat Edinmek İsteyen Kişinin Avukata Başvurması Gerekir mi?

Evlat edinme davası için bir çok şart ve usuli işlem düzenlenmiştir. Usuli işlemlerin hatalı veya hiç yapılmadığı, şartların tamamlanmadığı veya  şartlar tamamlanmış olsa dahi hakimin evlat edinilecek küçüğün yararına aykırı bulunduğu durumlarda hakim evlat edinmeye karar vermemektedir. İstemediğiniz sonuçla karşılaşmak istemiyorsanız mutlaka bu hususlarda avukata ve avukatla takip etmeniz gerekmektedir.

Evlat Edinmenin Türleri Nelerdir?

Evlat edinme evlat edinen kişiye göre; tek başına evlat edinme, birlikte evlat edinme, üvey evlat edinme olarak üçe ayrılırken, evlat edinilen kişiye göre ise küçüklerin evlat edinilmesi, erginlerin ve kısıtlıların evlat edinilmesi olarak ikiye ayrılmaktadır.

Tek Başına Evlat Edinme Münkün Müdür?

Türk hukuk sistemi evli olmayan kişilerin tek başına evlat edinme yoluyla evlat edinmesine olanak sağlamaktadır.(TMK ) Yapılan araştırmalara göre ülkemizde bekar erkekler tarafından yok sayılacak derece evlat edinme konusunda başvuru varken başvurular daha çok bekar bayanlar tarafından yapılmaktadır. Evli olmayan kişinin evlat edinmesinin temel koşulu evlat edinmek isteyip de evli olmayan kişinin 30 yaşını doldurmuş olmasıdır. Burada dikkat edilmesi gereken husus ise evli olmayan bir kişilerin birlikte evlat edinememesidir.

Evlat Edinmek İstiyorum, Eşimin Rızası Şart Mı?

Birlikte evlat edinme, evlat edinen küçük bakımından doğal ana babası ile olan ilişkisine benzer bir ilişki kurulmasını sağlamaktadır. Evlat edinen küçük bakımından bu ortamın sağlanması için Kanun kural olarak eşlerin birlikte evlat edinebileceklerini düzenlemiştir(TMK ).  Birlikte evlat edinme eşlerin evlilik birliğinin ve yaralarının korunmasını da sağlamaktadır. Bu nedenle hakim eşlerin birlikte evlat edinme taleplerini daha sık kabul etmektedir. Birlikte evlat edinmenin istinası olarak;  Eşlerden  birinin evlat edinmesinin olanaksız veya anlamsız olması durumunda, eşlerden sadece birine evlat edinme olanağı tanınmıştır. (TMK /2) Yine diğer bir istisna olarak, Eşlerden biri halen evli olduğu eşin çocuğunu üvey evlat edinebilmektedir. (TMK /3) Anlaşılacağı üzere kural olarak eşler ancak birlikte evlat edinebilirken TMK /2 ve /3’ün gerçekleşmesi durumunda diğer eşin rızasını aramamaktadır.

Evlat Edinme Şartları Nelerdir?

Evlat edinme koşulları bazı genel koşulların yanı sıra,  evlat edinilecek çocuğun 18 yaşından küçük olması, evlat edinilecek kişinin ergin veya kısıtlı olması, evlat edinilecek küçüğün yasal aracı kurumlardan(Çocuk Esirgeme Kurumu vb.) alınması, evlat edinilecek küçüğün şahıstan alınması gibi durumlarında, koşullarda ve usuli işlemlerde bazı değişiklikler göstermektedir.

Evlat edinmede temel amaç küçüğün yararı olup evlat edinme diğer koşullarda gerçekleşmiş olmak kaydıyla ancak Küçüğün yararı bulunuyorsa kabul edilir (TMK /2). Evlat edinme şartları var olsa da hakim, çocuğun yararına aykırı bulduğu takdirde evlat edinmeye karar vermeyebilir. Ancak evlat edinmenin evlat edinilecek küçüğün yararına olması koşulu içinde ebeveyn-çocuk ilişkisinin de kurulması amaçlanmıştır. Eski Türk Medeni Kanununda evlat edinenin alt soyunun varlığı, küçüklerin evlat edinilmesinde engel oluştururken Yeni Türk Medeni Kanununda böyle bir engel bulunmamaktadır. Yani çocuğu, torununun torunu olması küçüklerin evlat edinilmesine artık engel değildir.

Hukuk sistemimiz evlat edinmenin amacına ve ruhuna aykırı evlat edinmeleri önlemek amacıyla; bazı temel koşulları düzenlemiş ve evlat edinmede bu koşulların varlığını aramaktadır.(TMK ) Buna göre öncelikle evlat edinilecek küçük, evlat edinen tarafından bir yıl süreyle bakılmış ve eğitilmiş olmalı, evlat edinme işlemi, küçüğün yararına olmalı, evlat edinme işlemi, diğer çocukların yararlarını zedelememelidir.

Eşlerin 18 Yaşından Küçüğü Evlat Edinmesi Şartları Nelerdir?

18 yaşını doldurmamış olan küçüklerin evlat edinilmesi TMK ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. TMK ’de düzenlenen temel şartların yanında bu madde hükümlerine dikkat edilmesi gerekmektedir. Buna göre: Evlilikleri en az 5 yıl sürmüş veya 30 yaşını doldurmuş olan eşler, kendilerinden ez az 18 yaş küçük olan ve taraflarınca bir yıl süreyle bakılmış ve eğitilmiş küçüğü, ana ve babasının rızasıyla, eğer ki küçük, kurumda (Çocuk Esirgeme Kurumu vb.) yaşıyorsa o kurum tarafından atanacak vasinin onayı ile ve ayrıca küçüğün yararı esaslı olarak birlikte evlat edinebilirler. Evlat edinme kesinlikle diğer çocukların yararlarını da zedelememelidir. Unutulmamalıdır ki, yasa koyucu anne babasının velayeti altında olan evlat edinilecek küçük ayırt etme gücüne sahipse, ana babanın rızasının yanında  küçüğün kendi rızasını da şart koşmuştur. Fakat küçük vesayet altındaysa ayırtetme gücü olsa dahi rızası aranmamaktadır.

Anlaşılacağı üzere eşlerin evliliğinin en az 5 yıl sürmüş olması veya eşlerin 30 yaşını doldurmuş olması, evlat edinilecek küçüğün evlat edinmek isteyen eşlerden en az 18 yaş küçük olması ve evlat edinmek isteyen eşler tarafından en az 1 yıl eğitilmiş ve bakılmış olması, bu 1 yıllık sürenin olumlu sonuçlanmış olması, küçük anne babasının velayeti altındaysa ana ve babasının rızası, evlat edinmek istenen küçük kurumda (Çocuk Esirgeme Kurumu vb.) yaşıyorsa o kurum tarafından atanacak vasinin onayı, yasal temsilcisinin yanında ayırt etme gücüne sahip evlat edinilecek küçüğün kendi rızası ve küçüğün yararı şartları bulunmaktadır.

Evlat Edinmek İçin Ana Babadan Rıza Nasıl Alınır?

Evlat edinme, küçüğün ana ve babasının rızasını gerektirdiğinden öncelikle ana babasından rıza alınması gerekmektedir. Rızanın, mahkeme önünde alınması gerekmekte olup, küçüğün veya ana ve babasının oturdukları yer mahkemesinde tutağa bağlanmak suretiyle sözlü veya yazılı olarak alınır.

Ana babanın vermiş olduğu rıza, evlat edinenlerin adları belirtilmemiş veya evlat edinenler henüz belirlenmemiş olsa dahi geçerli olmaktadır. Türk Medeni Kanunu

Fakat ana baba bu rızayı küçüğün doğumunun üzerinden altı hafta geçmeden önce verememektedir.

Evlat edinilmek istenen küçüğün ana babasından birinin kim olduğu veya uzun süreden beri nerede oturduğu bilinmiyorsa veya ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksun bulunuyorsa, ana babadan biri ya da her ikisi küçüğe karşı özen yükümlülüğünü yeterince yerine getirmiyorsa bu durumda küçük, gelecekte evlat edinilmek amacıyla bir kuruma yerleştirilir ve ana ve babadan birinin rızası eksik olursa, evlat edinenin veya evlat edinmede aracılık yapan kurumun istemi üzerine ve kural olarak küçüğün yerleştirilmesinden önce, onun oturduğu yer mahkemesince  bu rızanın aranıp aranmamasına karar verilir. Diğer hallerde, bu konudaki karar evlat edinme işlemleri sırasında verilir. Türk Medeni Kanunu

Evli Olmayan Kişinin 18 Yaşından Küçüğü Evlat Edinmesinin Şartları Nelerdir?

Yasa koyucu Evli olmayan kişinin evlat edinmesine de olanak tanımış ve bunu da bazı şartlara bağlamıştır. Buna göre: öncelikle evlat edinmek isteyip de evli olmayan kişinin 30 yaşını doldurmuş olması şarttır. Bu bağlamda temel şartlarla beraber TMK’nın 18 yaşını doldurmamış olan küçüklerin evlat edinilmesi hususundaki maddelerini de göz önüne aldığımızda evlat edinilecek küçükten en az 18 yaş büyük olması kaydıyla 30 yaşını doldurmuş olan bir kişi, bir yıl süreyle baktığı ve eğittiği küçüğü, ana ve babasının rızasıyla, eğer ki küçük, kurumda (Çocuk Esirgeme Kurumu vb.) yaşıyorsa o kurum tarafından atanacak vasinin onayı ile küçüğün yararı esaslı olarak evlat edinebilir. Burada dikkat edilmesi gereken başkaca iki husus var ki o da; evlat edinilecek küçük ayırt etme gücüne sahipse, ana babasının rızasının yanında küçüğün kendi rızasının da olması şartı ve evli olmayan iki kişinin küçüğü beraber evlat edinememesidir.

Her ne kadar ana babasının velayetinin altında olan  ayırt etme gücüne sahip küçüğün rıza alınması zorunlu ise de küçük eğer Vesayet altında ise, ayırt etme gücüne sahip olup olmadığına bakılmaksızın vesayet dairelerinin izniyle evlat edinilebilir. Türk Medeni Kanunu

Tekrarlamak gerekirse; evlat edinilecek küçüğün evlat edinenden 18 yaş küçük olması , evlat edinmek isteyen kişinin 30 yaşını doldurmuş olması, evlat edinilecek küçüğün evlat edinmek isteyen kişi tarafından  en az 1 yıl eğitilmiş ve bakılmış olması, bu 1 yıllık sürenin olumlu sonuçlanmış olması, küçük anne babasının velayeti altındaysa  ana ve babasının rızası,  evlat edinmek istenen küçük kurumda (Çocuk Esirgeme Kurumu vb.) yaşıyorsa o kurum tarafından atanacak vasinin onayı ana babasının velayeti altında olan evlat edinilecek küçük ayırt etme gücüne sahipse, yasal temsilcisinin yanında  küçüğün kendi rızası ve küçüğün yararı şartları evli olmayan kişinin evlat edinmesi için zorunludur.

Erginlerin ve Kısıtlıların Evlat Edinilmesi Mümkün Mü?

Erginlik kavramı, Genel hükümlere göre 18 yaşını dolduran kişiyi ifade etmektedir. Evlat edinme açısından ise erginlik kavramı, 18 yaşını dolduran yada  evlenme yoluyla veya yargısal erginliğine karar verilerek ergin olan kişi olarak tanımlanmaktadır. Kısıtlı kişi ise kanunda sayılan sebeplerle fiil ehliyeti mahkeme kararı ile kısıtlanmış kişidir. Kanun Ergin evlatlık için herhangi bir üst yaş sınırı belirlememiştir.

Hukuk sistemimiz ergin ve kısıtlıların evlat edinilmesine de izin vermektedir. Fakat Ergin ve kısıtlıların evlat edinilmesini  bazı kanun ve ahlak dışı durumlara yol açabileceği için bu gibi durumları engellemek ve kamu düzenini de sağlamak maksadıyla bir çok şart koşmuş ve bu yolla evlat edinmeyi zorlaştırmıştır. (TMK )

Fakat kanun küçüklerin evlat edinilmesinde, bu yolla çok fazla küçüğün ana baba sevgisinden ve bakımından  mahrum kalmayacağı inancıyla prosedür olarak daha temel düzenlemeleri esas almıştır. (TMK )

Erginlerin veya kısıtlıların evlat edinilmesinde TMK madde hükmü uygulanmaktadır. Burada hüküm olmayan hallerde TMK Kıyasen ve bünyesine uyduğu ölçüde uygulanır.

Eski Türk Medeni Kanununda evlat edinenin alt soyunun varlığı, küçüklerin evlat edinilmesinde engel oluştururken Yeni Türk Medeni Kanununda böyle bir engel bulunmamaktadır. Yani çocuğu, torununun torunu olması küçüklerin evlat edinilmesine artık engel değildir.

Yasaya göre;

Evlat edinenin altsoyunun açık muvafakatiyle ergin veya kısıtlı kişiler;  Engeli sebebiyle sürekli olarak yardıma muhtaç ve evlat edinen tarafından en az beş yıldan beri bakılıp gözetilmekte ise, evlat edinen tarafından, küçükken en az beş yıl süreyle bakılıp gözetilmiş ve eğitilmiş ise, diğer haklı sebepler mevcut ve evlat edinilen, en az beş yıldan beri evlat edinen ile aile halinde birlikte yaşamakta ise evlat edinilebilir. Evli bir kimse bu yolla ancak eşinin rızasıyla evlat edinebilmektedir. Türk Medeni Kanunu

• Evlat edinilecek kişinin ayırt etme gücüne sahip olması şart değildir. Anne baba velayeti altında olan ayırt etme gücüne sahip olmayan kısıtlı erginlerin evlat edinilmesinde sadece ana babanın rızası aranır. (TMK /3,TMK /3)
• Evlat edinilecek ergin ayırt etme gücüne sahip ve kısıtlı değilse evlat edinme işlemine kendi başına rıza gösterebilir. Ayrıca kendisine yasal danışman atanmış bulunan sınırlı ehliyetli kişide tam ehliyetliler gibi rızasını tek başına verebilir.
• Evlat edinme sırasında kısıtlı ana babasının velayeti altında ise vesayet dairelerinin izninin alınmasına gerek yoktur.
• Tam ehliyetsiz olan kişinin evlat edinilebilmesi için yasal temsilcilerinin izni gerekir. Fakat evlat edinme davasında olanağı var ise mahkeme tam ehliyetsiz kişiyi dinler(TMK /1)
• Unutulmaması gerekir ki vesayet altına alınmış ve ayırt etme gücüne sahip olmayan kısıtlı erginlerin evlat edinilmesinde sadece vesayet dairelerinin izni yeterli olup ayırt etme gücünü sahipse vesayet dairelerinin izni yanında kendisinin de rızası aranmaktadır.
• Evlat edinen, baş vurusunu evlat edinme kararı verilinceye kadar geri alabilir. Aynı şekilde ayırt etme gücüne sahip ergin evlat edinme kararı verilinceye kadar vermiş olduğu rızasını geri alabilir.

Eşimin Çocuğunu Evlat Edinebilir Miyim?

Yasa koyucu, eşlerden birinin, en az iki yıldan beri evli olmaları veya kendisinin otuz yaşını doldurmuş bulunması koşuluyla diğerinin çocuğunu evlat edinmesine izin vermektedir. Türk Medeni Kanunu

Ayrıca bu şartın yanında evlat edinilecek kişi ayırt etme gücüne sahip ve kısıtlı değilse evlat edinilecek kişinin de rızası aranır. Bu şartlar dahilinde eşinizin çocuğunu evlat edinebilirsiniz.

Akrabamı Evlat Edinebilir Miyim?

Kural olarak evlat edinenin evlat edinilecek olan kişiyle hısımlık bağının bulunmaması gerekmektedir. Bunun tek istinası eşlerden birinin halen evli olduğu eşinin çocuğunu evlat edinebilmesidir.

Ergin Veya Kısıtlıların Evlat Edinilmesi Neden Küçüklerin Evlat Edinmesinden Daha Zordur?

Genel hükümlere göre 18 yaşını dolduran kişi ergindir. Evlat edinme açısından erginlik kavramı, 18 yaşını dolduran yada  evlenme yoluyla veya yargısal erginliğine karar verilerek ergin olan kişi olarak tanımlanmaktadır. Ergin olmayan kişi ise küçük olarak tanımlanmaktadır. Kısıtlı kişi ise kanunda sayılan sebeplerle fiil ehliyeti mahkeme kararı ile kısıtlanmış kişidir. Ergin evlatlık için herhangi bir üst yaş sınırı aranmamıştır.

Hukuk sistemimiz küçüklerin evlat edinmesini ergin ve kısıtlıların evlat edinilmesine oranla birçok yönden daha çok tercih etmiştir.  Ergin ve kısıtlıların evlat edinilmesi bazı kanun ve ahlak dışı durumlara yol açabilmektedir. Kanun bu gibi durumları engellemek için bir çok şart koşmuş ve bu yolla evlat edinmeyi zorlaştırmıştır. (TMK )

Fakat kanun küçüklerin evlat edinilmesinde, bu yolla çok fazla küçüğün ana baba sevgisinden ve bakımından  mahrum kalmayacağı inancıyla prosedür olarak daha temel düzenlemeleri esas almıştır. (TMK )

Erginlerin veya kısıtlıların evlat edinilmesinde TMK madde hükmü uygulanmaktadır. Burada hüküm olmayan hallerde TMK Kıyasen ve bünyesine uyduğu ölçüde uygulanır.

Evlat Edinme Başvurusu Geri Alınabilir Mi?

Evlat edinen, başvurusunu evlat edinme kararı verilinceye kadar geri alabilir. Aynı şekilde ayırt etme gücüne sahip küçük de evlat edinme kararı verilinceye kadar vermiş olduğu rızasını geri alabilmektedir.

Evlat Edinme Rızası Geri Alınabilir Mi?

Bu suretle verilen rıza, tutanağa geçirilme tarihinden başlayarak altı hafta içinde aynı usulle geri alınabilmektedir. (TMK )

Lakin yasa gereği geri almadan sonra yeniden verilen rıza kesin olduğu için ikinci rıza geri alınamamaktadır.

Ayrıca belirtmek gerekir ki, rızanın mahkeme önünde alınması gerektiğinden mahkeme dışında verilen rızaların herhangi bir hukuki işlevi bulunmamaktadır ve her zaman vazgeçilebilir.

Daha Önce Evlat Edinilmiş Evlatlık Bir Başkası Tarafından Evlat Edinilebilir Mi?

Daha önce bir kimse tarafından evlat edinilmiş evlatlık, evlat edinenin eşinin de onu evlat edinmesi dışında, bu kişi bir başkası tarafından evlat edinilemez. Bu durumun tek bir istisnası evli eşlerin birlikte evlat edinmesidir. TMK /1‘e göre bir kişi ancak evli eşler tarafından birlikte evlat edinilebilir. Yani evli bir kimsenin evlat edindiği kişinin diğer evli eş tarafından daha sonradan evlat edinilmesi de olanaklıdır.

Evlat Edinmede Türk Vatandaşı Olma Zorunluluğu Var Mı?

Evlat edinmede evlat edinilecek küçüğün Türk vatandaşı olma zorunluluğu bulunmamaktadır. Lakin uygulamada yabancı bir kişinin Türk vatandaşı küçüğü evlat edinmesi daha zordur. Bununla ilgili uluslararası hukuk ve normlar da devreye girmektedir. Bu nedenle evlat edinmek isteyen yabancı kişiler,  bu konuda uzman avukata başvurması işlemlerin hızlanmasını ve zorlu sürecinin yükünün hafifletilmesini sağlayacaktır.

Evlat Edinmenin Sonuçları Nelerdir?

TMK ’e göre evlat edinme kararı ile birlikte Ana ve babaya ait olan haklar ve yükümlülükler artık evlat edinene geçer ve evlatlık, evlat edinenin mirasçısı olur. Evlat edinilen küçük ise evlat edinenin soyadını alır. Evlat edinen isterse çocuğa yeni bir ad funduszeue.info olan evlatlık, evlat edinilme sırasında dilerse evlat edinenin soyadını alabilir. Türk Medeni Kanunu

Evlatlığın, miras ve başka haklarının zedelenmemesi, aile bağlarının devam etmesi için evlatlığın naklen geldiği aile kütüğü ile evlat edinenin aile kütüğü arasında her türlü bağ kurulur. Türk Medeni Kanunu

Evlat Edinilme Davasında Yapılan Araştırmalar Nelerdir?

Hukuk sistemimizde; evlat edinmede esaslı sayılan her türlü durum ve koşulların kapsamlı biçimde araştırılır, evlat edinen ile edinilenin dinlenir, gerektiğinde uzmanların görüşü alınır. Araştırmada özellikle evlat edinen ile edinilenin kişiliği ve sağlığı, karşılıklı ilişkileri, ekonomik durumları, evlat edinenin eğitme yeteneği, evlat edinmeye yönelten sebepler ve aile ilişkileri ile bakım ilişkilerindeki gelişmeler dikkate alınır. Ayrıca çoğu zaman Evlat edinenin altsoyu varsa, onların evlat edinme ile ilgili tavır ve düşünceleri de değerlendirilir. Türk Medeni Kanunu

Evlatlık İlişkisi Kaldırılabilir Mi?

Kişi evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilir. Eğer söz konusu noksanlıklar ortadan kalkmış veya sadece usule ilişkin olup da ilişkinin kaldırılması evlatlığın menfaatini ağır biçimde zedeleyecekse evlatlık ilişkisinin kaldırılması yoluna gidilemez. Türk Medeni Kanunu

İlgili İçerikler