Pire Ilacı

Sınıflandırma

Tür kategorisi: Tahta kurusu ve Pire

Bilimsel adı: Siphonaptera

Familya: Boreidae

8 farklı türü bulunur:

1. Ctenocephalides felis (kedi piresi)

2. Ctenocephalides canis (köpek piresi)

3. Pulex irritans (insan piresi)

4. Spilopsyllus cuniculi (tavşan piresi)

5. Xenopsylla cheopis (tropik sıçan piresi)

6. Archaeopsyllus erinacei (kirpi piresi)

7. Ceratophyllus gallinae (kuş piresi)

8. Hystrichopsylla talpae (köstebek piresi).

Tanım

Erişkinler mm uzunluğunda ve kahverengimsi renktedir. Larvaların, konaklarının kanından ziyade habitatlarıyla ve yuva alışkanlıklarıyla bağlantılı belirli koşullarda yaşamaları gerekmektedir. Pireler yassıdır (yana doğru), bu nedenle saç ve kürk içerisinde hareket etmeleri daha kolaydır.

Pireler dünyanın her yerinde yaygındır.

Pireler genellikle memeli hayvanlarda bulunurlar ancak kuşlar da pire saldırısına uğrayabilir. Konakları konusunda belirli bir noktaya kadar seçici davranırlar ancak kesinlikle konağa özel değildirler ve normal bir konak olmadığında diğer hayvanların kanlarıyla da beslenirler.

Davranışlar

Ergin pireler, sıcak kanlı hayvan paraziti olarak yaşarlar. Pek çok hayvandan beslenirler. Pirelerin kanatları yoktur ancak böcek dünyasının en etkileyici sıçrayıcılarıdırlar. Etkileyici atlayışlar yaparak bir konaktan diğerine geçerler. Kendi uzunluklarından kat fazla mesafeye sıçrayabilirler. Yani dikey olarak 18 cm, yatay olarak 33 cm sıçrayabilirler.

Bazı türlerde pire, konağın yuvalandığı alanda yaşar ve yumurtalar larvaların beslenebilecekleri maddeler üzerine (dışkı ve ya organik atıklar gibi) biriktirilir. Bazı türlerde ise yumurtalar konağın üzerine serilir ve kolayca yere düşebilir. Bu nedenle, konağın dinlendiği ve uyuduğu alanlar, yumurta ve gelişen larvaların birincil yaşam alanlarından biri haline gelir.

Riskler

Pire bir konak bulduğunda ondan ayrılmak istemez. Her bir tür, insanlar ve hayvanlarda farklı sorunlar yaratır.

Vektör olarak fare tifüsü ve tenya taşıyıcılarıdırlar. Salyaları hem insanlar hem de hayvanlarda alerjik reaksiyona neden olacak alerjenler taşır. Isırıkları genellikle zararsızdır ancak inflamasyon, kaşıntı ve ikincil enfeksiyonlara neden olacak yaralara neden olabilir. Kurbanlar yaraları kaşıdığında tüy kaybı görülür. Büyük çaplı bir istila anemiye neden olarak küçük hayvanları öldürebilir.

Pireler hem kediler hem de onlara evlerini açan insanlar için zaman zaman büyük bir sorun hâline gelebilir. Söz konusu patili dostlarımızı pirelerden korumak için gerekli önlemleri almak ve bulaşması durumunda onları bu sorundan kurtarmak olduğundaysa akla ilk gelen sorulardan biri şüphesiz "Kedi pire damlası nasıl kullanılır?" olacaktır. Sizler için hazırladığımız yazımızda kedi piresi hakkında detaylı bilgiye ulaşabilir, kedi pire damlasının nasıl kullanılması gerektiğiyle ilgili soru işaretlerinizi gidebilirsiniz.

Pireler, kediler de dâhil olmak üzere hayvanların kanıyla beslenen küçük, parazit böceklerdir. Pireler beslenmek için bir kediyi ısırdıklarında, bazı kedilerde alerjik reaksiyona neden olabilecek kimyasallar içeren tükürüklerini deriye enjekte ederler. Bu alerjik reaksiyon, etkilenen bölgede yoğun kaşıntı, kızarıklık ve iltihaplanmaya yol açabilir. Pirelerden gelen salya, kedilerde yaygın bir cilt rahatsızlığı olan pire alerjisi dermatiti adı verilen bir duruma da neden olabilir. Pire alerjisi dermatiti şiddetli kaşıntıya bağlı cilt tahrişine ve hatta tüy dökülmesine ya da ikincil enfeksiyonlara neden olabilir.

Pire damlaları, pireleri öldürmek ve gelecekteki istilaları önlemek için kedilerin derisine uygulanan bir ilaç türüdür. Bu damlalar pireler için toksik olan ancak belirtildiği şekilde kullanıldığında kediler için güvenli olan aktif bileşenler içerir.

Pire damlaları deriye uygulandığında kedinin kan dolaşımına emilir ve vücuduna yayılır. Pireler kedinin kanıyla beslenirken ilacı yutar ve bu da onları öldürür. Ayrıca ilaç pire yumurtalarının çatlamasını veya larvaların gelişmesini önleyerek pirelerin yaşam döngüsünü kırmaya ve gelecekteki istilaları önlemeye yardımcı olabilir.

Piyasada bulunan pire damlalarının büyük bir kısmı aynı zamanda kene gibi diğer ektoparazitlere karşı da oldukça etkilidir. Bu nedenle pire damlalarının kedide pire istilası olmasa bile düzenli bir şekilde uygulanması tavsiye edilir. Ancak bu damlaların tamamı böyle bir koruma sağlamaz. Bu yüzden kullanmadan önce damlanın içeriğini dikkatlice okumanız gerekir. Örneğin fipronil aktif maddesi içeren pire damlaları hem pirelere hem de kenelere karşı etkilidir. Kediler için pire ve kene önleme ürünlerinde yaygın olarak kullanılan diğer aktif bileşenler arasında imidacloprid, selamectin ve permethrin bulunur.

Kedilerde pire damlası kullanırken ürün etiketindeki talimatları dikkatle takip etmek önemlidir. Bazı ürünlerin birkaç haftada veya ayda bir yeniden uygulanması gerekebilir. Önerilen dozdan veya sıklıktan daha fazlasını kullanmamak önemlidir. Ayrıca bazı bileşenler köpekler gibi hayvanlar için zararlı ve hatta ölümcül olabileceğinden kediler için olan pire damlaları yalnızca kedilerde kullanılmalı, diğer evcil hayvanlarda kullanılmamalıdır.

1. Pire Damlası Nedir ve Ne İşe Yarar?

Kedi pire damlası hem mevcut pire istilasının tedavi edilmesi hem de gelecek istilaların önlenmesi için oldukça etkilidir. Pire tasması gibi başka yöntemler olsa da bu yöntemler tek başına yetersiz kalmaktadır. Damlanın etkisi ise birkaç saat içerisinde kendini gösterir. Damlanın içeriği kedinin cildinden emilerek kan dolaşımına ulaşır. Buradan da kediyi ısıran pirelere geçer. Damlaların çalışma prensibi içeriğindeki etken maddeye göre değişiklik gösterir.

Imidacloprid içerikli damlalar pirelerin sinir sistemini bozarak çalışan neonikotinoid böcek ilacıdır. Fipronil ise pirelerin sinir sisteminde bulunan belirli reseptörlerin aktivitesini bloke etmeye yarayan fenilpirazol insektisittir. Selamectin içeren damlalar ise pirelerin sinir uyarılarını bozarak çalışır. Selamectin hem böcek hem de antiparaziter özelliğine sahip avermectin türüdür. Yaygın kullanılan bir diğer pire damlası etken maddesi de piretroidlerdir. Piretroidler yapı ve etki açısından krizantem çiçeklerinden elde edilen, doğal piretrinlere benzeyen sentetik böcek ilacıdır. Piretroidler, pirelerin ya da diğer böceklerin sinir sistemini bozarak çalışır.

Bazı pire damlaları, böcek büyüme düzenleyicileri veya kovucular gibi ek bileşenler de içerebilir. Böcek büyüme düzenleyicileri, pire yumurtalarının çatlamasını veya larvaların yetişkin pirelere dönüşmesini önleyerek çalışır. Kovucular ise pire ve diğer haşereleri kediye yaklaşmaktan veya kediyi ısırmaktan caydırarak etki gösterir.

Bu bileşenlerden bazılarının, özellikle yanlış veya önerilenden daha yüksek dozlarda kullanıldığında kediler için zararlı olabileceğini ve yan etkilere yol açabileceğini unutmamak önemlidir. Avermektinler belirtildiği şekilde kullanıldığında genellikle güvenli ve etkili olarak kabul edilirken bazı canlılarda, özellikle yüksek dozlarda uygulandığında yan etkilere neden olabilir. Buna ek olarak, bazı köpek ırkları ve diğer bazı hayvanlar avermektinlere karşı diğerlerinden daha hassas olabilir, bu da yan etki riskini artırabilir. Ürün etiketindeki talimatları her zaman dikkatli bir şekilde okumanız ve kedinizde herhangi bir pire damlası ürünü kullanmadan önce veteriner hekime danışmanız gerekir.

2. Pire Damlası Nasıl Uygulanır?

Pire damlasını uygulamadan önce veteriner hekim tarafından önerilen damlayı kullandığınızdan emin olmanız gereklidir. Farklı damlaların farklı uygulama yöntemleri olabilmektedir. Bu nedenle damlatma işlemine geçmeden önce paketin üzerindeki talimatları ve önlemleri dikkatlice okuyup anladığınızdan emin olun. Bazı ürünlerde yaş veya kilo kısıtlamaları olabilirken bazıları hamile veya emziren kediler için güvenli olmayabilir.

Başlamadan önce pire ilacı, havlu ve eldiven dâhil olmak üzere ihtiyacınız olan her şeyi alın. Bazı pire damlalarının mutlaka eldivenle uygulanması gerekir. Bu yüzden uygulayacağınız damlanın üzerinde veya kullanım talimatlarında eldivenle uygulanmasına dair bir ibare varsa buna uymalısınız.

Pire damlasını uygulamak için sakin ve sessiz bir yer seçin. Kediniz endişeli veya yerinde durmuyorsa hareketsiz kalmasını sağlamak için birinden onu nazikçe tutmasını veya bir havluya sarmasını istemeniz gerekebilir. Kedinizin kuru olduğundan ve tüylerinde herhangi bir karışıklık olmadığından emin olun. Kediniz uyurken bu işlemi yapmanız tavsiye edilmez. İlacın aniden püskürtülmesi kedinin sıçramasına ve uygulamanın başarısız olmasına yol açabilir.

Kedinizin baş bölgesinin dibindeki, kürek kemiklerinin arasındaki tüyleri deriyi görene kadar ayırın. Bu bölgeye kedilerin dilleriyle ulaşması daha zordur, bu nedenle pire damlasını buraya uygulamak kedinizin ilacı yutma riskini azaltacaktır.

Damlanın tüpünü dik tutun ve ucunu koparın. Damlalığın ucunu doğrudan deri üzerine yerleştirin ve ilacı deri üzerine sıkın. Damlaların tüylere değil, baş bölgesinin tabanından kürek kemiklerine doğru düz bir çizgi hâlinde uygulandığından emin olun. Kedinin ağırlığı için önerilen dozun üzerine çıkmamanız gerekmektedir. Aksi takdirde bu durum kedinin sağlığı için tehlike oluşturabilir.

3. Pire Damlası Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Pire damlasının emilebilmesi için kedinin cildine mutlaka değmesi gerekir. Tüylerin arasına sıkılan damlalar kedinin cildinden emilemediği için herhangi bir etki oluşturmamaktadır.

Yavru kedi için pire damlası uygulaması nispeten daha kolaydır ancak bunu uygularken kedinin vücut ağırlığını göz önünde bulundurmalısınız.

Uygulamayı yaparken kedinin sabit durduğundan emin olmalısınız. Pire damlasının farklı yerlere sıçraması durumunda kediniz damlayı yalayabilir ve damlanın kimyasal içeriğinden zehirlenebilir. Bu gibi problemleri yaşamamak için kedinin uygulama sırasında hareket etmemesi gerekir.

4. Pire Damlası Uygulaması Sonrası Ne Yapılmalı?

Uygulamayı tamamladıktan sonra pire damlasının tüpünü kedinin ve varsa çocukların ulaşamayacağı bir yere kaldırın. Pire damlaları tek kullanımlıktır ve genellikle geri dönüştürülmez.

Pire damlasını uyguladıktan sonra ilacın kuruması ve deriye emilmesi için kedinizi birkaç saat diğer evcil hayvanlardan ve çocuklardan uzak tutun. Bu, diğer evcil hayvanların veya çocukların ilaçla temas etmesini ve potansiyel olarak yutmasını önleyecektir.

Pire damlasını uyguladıktan sonra en az 48 saat boyunca kedinizi yıkamaktan veya taramaktan kaçının. Su veya şampuan ilacı çıkarabilir ve etkinliğini azaltabilir. Bu süre zarfında kediniz kirlenirse etkilenen bölgeleri temizlemek için nemli bir bez kullanın.

Pire damlalarının deride emilmesi ve tamamen etkili hâle gelmesi birkaç saat sürebilir. Bu süre zarfında, pire istilasının tekrarlanmasını önlemek için kedinizi içeride ve diğer hayvanlardan uzak tutun.

Kedinizi aşırı kaşınma, salya akıtma, uyuşukluk, kusma veya ishal gibi pire ilacına karşı gösterebileceği olumsuz reaksiyon belirtileri açısından izleyin. Bu belirtilerden herhangi birini fark ederseniz derhal veteriner hekiminize başvurun.

Pireler kedinizin varsa yatağını, halısını ve oyuncaklarını da istila edebilir. Pireleri ortadan kaldırmak ve istilanın tekrarlanmasını önlemek için bu alanların bir pire spreyi veya tozu ile detaylı bir şekilde temizlenmesi gerekir.

İlacı kedinize ne sıklıkta uygulamanız gerektiğini belirlemek için pire damlasının paketindeki talimatları izleyin. Bazı ürünler aylık uygulama gerektirirken diğerlerinin etkisi birkaç ay boyunca sürebilir. Etkisini yitirmemesi için tavsiye edilen aralıklarla damlayı tekrar uygulamayı unutmamanız gerekir.