Bir Şey Yemek Abdesti Bozar Mı

Fıkıh kitaplarında diyor ki: “Ağızdan çıkan necs şeyler, ezcümle kay ve katı kan, kan, safra, mi’deden gelen yemek, su, ağız dolusu olunca, abdesti bozarlar. Hepsi kaba necsdirler”. Kay nedir? Bunların abdesti bozması için tükürmek gerekir mi? Ağızdan çıkmadan bunları geri yutmak haram mıdır? Yine fıkıh kitaplarında “Ağzın içi, abdestin bozulmasında, iç organ sayılır. Orucun bozulmasında, bedenin dışı sayılır. Bunun için, dişden ve ağızdaki yaradan çıkıp ağızdan dışarı çıkmıyan kan abdesti bozmaz. Ağızdan dışarı çıkınca, tükrükden çoksa bozar” diyor. Birşeyi ısırınca, o şey üzerinde kan görürse, bozulmaz. Misvâk, kürdan üzerinde kan görünce, ağzına bulaşmadı ise, bozulmaz. Ya’nî oraya parmağını koyunca, parmağında kan görürse bozulur. Bunlardan anladığım: Ağızdaki yaradan gelen kan ağız dolu ise abdest bozulur. Ağız dolusu değil ise bozulmaz. Ancak dışarı çıkarsa bozulur. Bir şey ısırınca oradaki yahud misvaktaki kanın ağza da bulaştığı, aynaya bakınca görülmekle yahut ağızdaki kan tadından da anlaşılır mı? Mâlikî mezhebinde de ağza bulaştığının görülmesi gerekir mi?

Kay, kusmuk demektir. Ağız dolusu kusmak abdesti bozar. Ağız dolusu kusmak ağız külfetsiz yumulamaz hâle gelmektir. İster kasden, ister kendiliğinden olsun değişmez. Bir mecliste kusmak birkaç defa vuku bulsa, toplamına bakılır. Ağız dolusu olmayan kusmak abdesti bozmaz. İster kasden, ister kendiliğinden olsun değişmez. Yediği bir şeye bulaşması, yayılması demek değildir. Kanayan yere parmağını koyup da eline kan bulaşırsa, kan yayılmış demektir. Aynaya baktığında kanın yaranın üzerinde kalmayıp etrafa yayıldığını görmesi de abdesti bozar. Kanın tadını hissetmek yanıltıcı olabilir. Mâlikî mezhebinde kanamak abdesti zaten bozmaz.
21 Haziran Pazartesi

Vücudun herhangi bir yerinden irin, kan ya da herhangi bir maddenin çıkmasının abdest bozduğu bilinen bir gerçektir. Bunun yanı sıra bayılma, sarhoş olma gibi şuur kaybına yol açan durumlar da abdestin bozulmasına neden olan durumlar arasında yer alır. Peki, yemek yemek abdesti bozar mı ya da bir şey yiyince ve içince abdest bozulur mu? Yazımızın devamında yemek yiyince abdest bozulur mu sorusunun yanıtını bulabilirsiniz.

Yemek Yemek Abdesti Bozar Mı?

Ateşte ısınmış ya da pişmiş herhangi bir şeyi yemek ve içmek abdesti bozmaz. Dört mezhep imamına göre de, ateşte pişen yemekleri yemekten abdest bozulmaz. Bu nedenle de yeniden abdest almak gerekmez. Konu ile ilgili hadis işe şu şekildedir:

"Rasülullah (asm) bir koyunun (pişmiş olan) küreğini(n etini) yedi. Sonra abdest almadan namaz kıldı." (Buhari, Vudu 30; Müslim, Hayz 91; Ebu Davud, Taharet 74; Muvatta, Taharet 19; Ahmed b. Hanbel, 1/,, 2/; İbn Mace, Taharet 66)

Ateşte pişen bir şeyi yemek ve içmekten dolayı abdest bozulmaz fakat yine de abdest almak isteyen kişi, bunu bilerek yeniden abdest alırsa bir sakıncası da olmaz.

Değerli kardeşimiz,

Hayır, ateşte pişmiş veya ısınmış bir şeyi yiyip içmek abdesti bozmaz.

Dört mezhep imamına göre de, ateşte pişen şeyi yemekten dolayı abdest bozulmaz ve yeniden abdest almak gerekmez.

Konuyla ilgili bir hadis şöyledir:

"Ateşin pişirdiği her şey(i yemek)den (dolayı) abdest ge­rekir." (bk. Nesâî, Taharet, ; Ahmed b. Hanbel, 2/4S8; 4/30, 6/)

Ancak, bu hadis rivayetinin aksine, ateşte pişen şeyi yemekten dolayı abdest bozulmayacağını bildiren hadis de vardır:

“Rasülullah (asm) bir koyunun (pişmiş olan) küreğini(n etini) yedi. Sonra abdest almadan namaz kıldı."(Buhari, Vudu 30; Müslim, Hayz 91; Ebu Davud, Taharet 74; Muvatta, Taharet 19; Ahmed b. Hanbel, 1/,, 2/; İbn Mace, Taharet 66)

Nitekim Tahavi de, Hulefa-i Raşidinin, ateşte pişmiş bir şeyi yedikten sonra abdest almadan namaz kıldıklarına dair birçok haber ri­vayet etmiştir. (bk. Şerhu Meani'l-Asar 1/64, 65)

O halde bu iki farklı hadis rivayetleri nasıl açıklanabilir? Zira bazı kitaplarda ateşte pişen şeyi yemekten veya içmekten dolayı abdestin bozulacağını söyleyen alimler olduğu söyleniyor.

İmam Nevevî, Müslim Şerhi'nde, ateşte pişen şeyden dolayı abdestin bozulup bozulmayacağıyla ilgili farklı görüşlerin, İslamın ilk devirlerinde olduğunu, daha sonra, bundan dolayı abdestin bozulmayacağı ve abdest almanın gerekli olmadığı konusunda alimlerin icma ettiğini söyler. (bk. Şerhu Müslim, ilgili hadisin şerhi)

İbn Hacer de şu yorumu nakletmiştir: "Arap­lar cahiliye devrinde temizliğe alışık olmadıkları için, Rasülullah ateşte pi­şen şeyi yedikten sonra abdest almalarını emretmiştir, İslam yerleşip, insan­lar temizliğe alışınca, bu hükmü kaldırmıştır.” (bk. Fethu’l-bari, ilgili hadisin şerhi)

Ayrıca, bu farklı hadisleri tevil eden bazı alimler, konuya daha değişik bir şekilde yak­laşmakta ve şu görüşü ileri sürmektedirler:

"Ateşte pişen şeyleri yemekten dolayı abdeste gerek olmadığını bildiren hadisler, abdest almanın farz olmadı­ğına; abdesti almayı emreden hadisler de müstehab olduğuna yorumlanır.”

Hattabî de bu görüşü benimseyenler arasındadır. (bk. Meailmü’s-sünen, ilgili hadisin şerhi)

Özetle, ateşte pişen bir şeyi yiyip içmekten dolayı abdest bozulmaz ve yeniden abdest almak gerekmez. Ancak abdest almak isteyen kişi, bunun gerekli olmadığını bilerek alırsa, bir sakıncası olmaz, nur üstüne nur almış olur.

Selam ve dua ile
Sorularla İslamiyet