Asma, hem yapraklarından hem de meyvelerinden faydalanılan, asmagiller familyasından, tırmanıcı bir bitkidir. Türk mutfağından özel bir yere sahip olan asma yaprağı, Roman, Vietnam ve Yunan mutfaklarında da tüketilir. Asma meyvesi olan üzüm, sirke ve alkol yapımında da yaygın olarak kullanılır.
Gıda olarak tüketilmesinin yanında uzun yıllardır şifa amacıyla da kullanılan, vitamin ve mineraller açısından zengin bir bitkidir. Bunun dışında asma yaprağı sapının faydaları da bulunur. Eskiden Anadolu'da sigara içenlerin çoğu sigarayı bırakabilmek için tefrin olarak adlandırılan bu sapları kullanmışlardır.
Asma Yaprağının Faydaları
Mutfaklarımızda sıkça kullandığımız asma yaprağı lezzetli olmasının yanında oldukça da faydalı. İçerisinde yüksek oranda bulundurduğu A vitamini ile göz sağlığını korumaya yardımcı olur, çinko sayesinde boşaltım sistemini destekler, demir sayesinde ise kansızlık oluşumunu önler. Bunların yanı sıra ağız sağlığında ve varis tedavisinde de olumlu etkilere sahip.
1. Anemiyi önlemeye yardımcı olur
Asma yaprağı hangi hastalıklara iyi gelir denilince akla gelen ilk şey anemiyi önlemeye yardımcı olduğudur. Çünkü demir minerali bakımından oldukça zengindir. Demir, kırmızı kan hücrelerinde (alyuvar) hemoglobinin oluşmasında önemli bir role sahiptir. Bu etkisi aynı zamanda demirin emilimine katkıda bulunan C vitamini ile de desteklenirse aneminin önlenmesinde büyük bir fayda sağlayabilir.
2. Göz sağlığını korur
Üç asma yaprağından oluşan bir porsiyon, vücuda mikrogram A vitamini sağlar. Bu günlük A vitamini ihtiyacınınn %10'dan fazlasıdır. Retinol olarak da bilinen bu vitamin vücudun rodopsin oluşturmasına yardım eder ve böylece loş ışıkta görüş kalitesi artar. Rodopsin karanlık ve loş ışıkta görmeyi sağlayan ve gözlerimizde bulunan bir çeşit proteindir. Bunun haricinde A vitamini antioksidan olarak da iş görür ve bağışıklık sistemini korur, erken yaşlanmayı önler.
3. Bağırsakları korur
Asma yaprağı bağırsak mukozasını koruyabilen ve onarabilen çinko mineralini içerir. Bu sayede, hem diyare probleminde hem de mukoza hasarı olduğunda bağırsağın hızla iyileşmesine yardımcı olur. Aynı zamanda baş ağrısının dinmesini sağlar. Bu özelliklerinden faydalanmak için birkaç asma yaprağını suda 15 dakika kadar kaynatıp suyunu içebilirsiniz. Asma yaprağı mideye dokunur mu diye bir endişeniz varsa, endişelenmeyin mideye dokunmaz aksine midede iltihap oluşumunun engellenmesinde rol oynar. Ancak aşırı miktarda tüketilmemelidir.
4. Varis tedavisinde etkilidir
Asma yaprağının kadın ve erkekte bacak ödemine sebep olan venöz yetmezlik üzerinde olumlu etkileri vardır. Venöz yetmezlik damarların kalbe kan pompalamada zorluk çektiği tıbbi bir durumdur ve genellikle örümcek ve varisli damarlarla karakterizedir. Asma yaprağı ile varis tedavisi ise şöyledir: 1 avuç asma yaprağını ince ince kesin ve 1 litre suda kaynatın. Kaynadıktan sonra süzün ve günde 3 defa yarım çay bardağı bu sudan için.
5. Ağız yaralarını iyileştirir
Asma yaprağı ağız içinde çıkan aftlara karşı oldukça etkilidir. Antimikrobik özellikleri sayesinde hem aft, hem gingivit gibi diş eti problemlerini hem de ağız kokusunu önlemeye yardımcı olur. Aynı zamanda diş çürümesine yol açan bakterilerin büyümesini engeller. Bu etkisinden faydalanmak için birkaç parça asma yaprağını suda kaynattıktan sonra soğumasını bekleyin ve bu suyla ağzınızı çalkalayın.
6. Kilo vermeye yardımcı olur
Asma yaprağı ile zayıflama hızınızı artırabilirsiniz. İnsana vücudunun ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlayan asma yaprağı vücuttan toksinlerin atılmasına yardımcı olur, sindirim sürecini destekler ve kabızlığı önler. Tabii ki tek başına kilo vermenizi sağlamaz ama bu sürece destek olabilir. Bunun için 1 litre suya 50 gram asma yaprağı atın ve kısık ateşte kaynatın. Kaynamaya başlayınca ocaktan alın ve 15 dakika kadar bekleyin. Sonrasında süzün ve yemeklerden sonra 1 fincan tüketin.
7. Saç problemlerini önler
Saçın daha güçlü bir şekilde uzamasını sağlamak, kepeklenmeyi ve dökülmeyi önlemek için yıllardır kullanılan asma yaprağının saça faydaları kabul edilen bir gerçek. Asma dalları budandıktan sonra içerisinden üzüm asması suyu denilen bir sıvı akar. Bu suyla saçları yıkamak daha sağlıklı saçlara kavuşmaya yardımcı olur. Aynı zamanda bu suyun içilmesinin böbrek taşlarını düşürmede olumlu etki yaptığı da söyleniyor.
Asma Yaprağının Zararları
Asma yaprağının bilinen tehlikeli bir zararı yoktur ancak ülkemizde genelde salamura şeklinde tuzda bekletilerek tüketildiği için yüksek tansiyon ve böbrek hastaları için zararlı olabilir. Bu etkisini azaltmak için kullanmadan önce muhakkak suda bekletilmeli ve fazla tuzu alınmalıdır. Ayrıca sodyumdan uzak durması gereken kişilerin de tüketmemesi veya dikkatli bir şekilde tüketmesi gerekir.