Boyunda Damar Sertliği Neden Olur

Boyunda damar sertliği, beyni besleyen atardamarlarda meydana gelen bir problem olduğundan dolayı erken teşhis ve tedavi sağlanmaz ise bireyin yaşamını tehdit edecek bir hal alır.

Boyunda Damar Sertliği ve Belirtileri

İnsan yaşantısını zorlaştıran hastalıkların büyük çoğunluğunun damarlarda meydana gelen problemlerden ötürü ortaya çıktığı ispatlanmış bir gerçektir. Bu hastalıklardan bir tanesi de boyunda damar sertliğidir.

Tıbbi ise ateroskleroz olan damar sertliği atardamarlar üzerinde etkin olan bir hastalık olduğundan bu ismi almıştır.

Damar sertliği vücudun hemen her bölgesinde ortaya çıkabileceği gibi genellikle; bacak bölgesinde, boyunda ve kalpte görülür. 

Boyunda görülen damar sertliği ile vücudun diğer bölgelerinde görülen damar sertlikleri arasında olağan dışı farklılıklar olmadığını belirtmek gerekir.

Bu noktada boyunda görülen damar sertliği ile bacak bölgesinde görülen problemlerin ayrıldığını belirtmek gerekir. Hastalık bacak bölgesinde görülüyorsa, bacaklarda ağrı ya da morarma gibi semptomlar ortaya çıkarken, boyun bölgesinde görülen damar sertliğinde atardamarın büyük bir kısmında problem meydana gelmediği takdirde semptom görülmez.

Elbette bu durum hastalığın hiçbir semptom göstermediği anlamına gelmez. Boyun bölgesindeki damarlar beyni beslediğinden dolayı hastalığın semptomları genel olarak şu şekilde ortaya çıkar;

• Zaman zaman görme, işitme ve konuşma bozuklukları.
• Aşırı iştahsızlık ya da aşırı susama hissi.
• Denge kaybı.
• Baş ağrısı.

Burada öne çıkacak semptomu belirleyen faktör; beynin hangi bölgesinin hastalıktan etkilendiğidir. 

Boyunda Damar Sertliği Nedenleri

Atardamarların esnek yapısını kaybetmesine neden olacak her bir faktör hastalığın doğrudan ya da dolaylı olarak nedeni kabul edilebilir. 

Bu bağlamda bakıldığında hastalığın nedenlerini şu şekilde listelemek ve detaylandırmak mümkün olacaktır:

1. Kolesterol: Kolesterol, vücuttaki hemen her dokuda  bulunan ve yapısal olarak yağ moleküllerine benzeyen bir maddedir. Kandaki kolesterol miktarının olağan seyrinin üzerine çıkması durumu ise kolesterol hastalığı olarak tanımlanır. Olağan seviyelerdeki kolesterol vücut gelişimi ve direnci üzerinde olumlu etkiye sahipken, kolesterol miktarı kanda aşırı miktarda yükseldiği takdirde damar sertliğinin en büyük nedenleri arasında yer alır.
2. Hipertansiyon: Atardamarların esnek yapısının deformasyona uğramasının en önemli nedenlerinden bir diğeri de hipertansiyondur. Damarlar içerisindeki yüksek kan basıncı olarak ifade edilebilen hipertansiyon, yaptığı etki ile atardamarların esnek yapısı üzerinde çoğunlukla geri dönülemez durumlara sebep olur. Bu durumlardan bir tanesi de; tahmin edilebileceği gibi damar sertliğidir.

Boyunda Damar Sertliği Tedavisi

Hastalığın tedavisi noktasında bireyin karşısına çıkabilmesi muhtemel engellerden ilki; hastalığın teşhisinin zor olmasıdır. Bunun nedeni ise; bir önceki paragraflarda belirtildiği gibi hastalığın belirli bir büyüklüğe erişene kadar semptomlarını gizlemesidir.

Hastalığın tedavisinde temel nokta; damar sertliğinin ilerlemesinin engellenmesi olarak ifade edilebilir. Diğer bir ifadeyle; hastalığın oluşumuna zemin hazırlayan etmenlerin tespit edilmesi ve bu etmenlerin ortadan kaldırılması boyunda damar sertliği tedavisinde temel esastır.

Bu bağlamda alınabilecek önlemler şu şekilde sıralanabilir:

1. Hasta hareketsiz bir yaşama sahipse düzenli periyotlarla egzersiz yapmaya teşvik edilmesi ve beslenme noktasında doğal gıdaları tercih etmesinin sağlanması.
2. Kan sulandırıcı ve pıhtı oluşumunu engelleyici ilaç kullanımı.
3. Hastada alkol ve sigara tüketimi varsa vakit kaybetmeden her iki maddenin de tüketilmesinin önlenmesi.
4. Tansiyon düşürücü ilaçların kullanımı.(Bireyin fizyolojik yapısına göre bu ilaçlar farklılık gösterebilir.)

Tüm bu engelleyici önlemlere ek olarak; hastalık atardamarın neredeyse tümüne yayılmış ve kan akışının devamını engelleyecek duruma gelmiş ise cerrahi müdahale ihtimali üzerinde durulur. 

Yapılması planlanan bu cerrahi müdahalenin temelinde kan akışını engelleyen maddenin seyreltilmesi ve böylelikle kan akışının devamının sağlanması vardır.

Kullanıcı Yorumları ve Oyları(Sizin oyunuz ilk olsun)

Loading

Tıpta karotis stenozu(darlığı), karotis arter hastalığı olarak bilinen rahatsızlık halk arasında boyun damar tıkanıklığı, şah damarı tıkanıklığı gibi isimlerle anılmaktadır. Boynumuzun her iki tarafında beyni besleyen iki adet ana atardamar bulunur. Bu atardamarlar göğüste aortta başlayarak boyundan beyne doğru ilerler. Parmaklarımızı boynumuzun iki tarafına yasladığımızda nabzı hissettiğimiz kısım bu damarlardır. Tıp dilinde karotis arter olarak adlandırılırlar. Halk arasında ise şah damarı olarak bilinirler.

Yaş ilerledikçe beslenme alışkanlığı, hareketsiz yaşam, sigara kullanımı, yüksek tansiyon, kolesterol, damar yapısı, kalıtsal faktörlerin etkisiyle damar içerisinde yağ, kireç vb. maddeler oluşarak birikir. Oluşan bu plak tabakası damarı tıkayarak beyne giden kan akışını azalttığında boyun damar tıkanıklığı meydana gelir. Eğer damarda beyin hücrelerini oksijen ve besinden mahrum bırakacak şekilde tıkanma olursa ya da tıkanmaya neden olan plak kanla birlikte beyindeki damarlara ulaşarak beyin damarlarında tıkanmaya neden olursa etkilenen bölgedeki beyin hücreleri ölmeye başlayarak inme diğer adıyla felç durumu gelişir. Tüm inmelerin yaklaşık %20’sinin kaynağı karotis arter hastalığıdır.   

Boyun damar tıkanıklığı belirtileri

Boyun damarlarından birisi ciddi şekilde daralana kadar belirti göstermez. Daralma ciddi seviyeye geldiğinde yani beyne giden kan yetersiz kaldığında geçici iskemik atak ya da tam inme durumu gözlenebilir.

Geçici iskemik atak halinde beynin etkilenen bölgesine giden kan akışı geçici olarak kesilir. Hasta bu durumda şuur kaybı, vücudun belirli bir bölümünde hissizlik, karıncalanma, zayıflık, uyuşma, görme ya da duyma problemleri vb. ani ortaya çıkan semptomlar yaşayabilir. Boyun damar tıkanıklığı kan basıncının etkisiyle tekrar açıldığında şikayetler kaybolur. Ancak damarda bir defa plak oluşumu görülmüştür. Her ne kadar geçici bir rahatlama olsa da büyük olasılıkla damar tekrar tıkanacaktır.

Bu kez hasta ilki kadar şanslı olmayabilir. Tıkanan damar kendiliğinden açılmayabilir ve kalıcı inme durumu ortaya çıkarak yaşamı ve hayati fonksiyonları ciddi şekilde tehdit edebilir. Ya da plak parçalanarak beyindeki hayati organları besleyen daha küçük damarları tıkayabilir. Etkilenen bölgedeki yaşamsal fonksiyonlara kalıcı zarar verebilir. Bu nedenle geçici iskemik atak yaşayan hastaların kendiliğinden düzelse bile durumu önemseyerek tedavi olmaları çok önemlidir.

Maalesef çoğu zaman boyun damar tıkanıklığının ilk belirtisi inme ya da geçici iskemik ataktır. Bazen başka rahatsızlıklar açısından hasta incelenirken karotis daralması fark edilebilir.

Karotis daralması ve inme nasıl tedavi edilir?

İlk olarak akut semptomlar tedavi edilir. Ardından karotis hastalığı tedavi edilecektir. Eğer hasta inmeden sonra 4,5 saat içerisinde hastaneye başvurmuşsa beyin damarlarını tıkayan pıhtıyı çözmek için pıhtı giderici ilaç tedavisi uygulanabilir. Eğer geç kalınmışsa ya da ilaçla pıhtı giderilemiyorsa beyni etkileyen tıkalı damarı açmak için kapalı anjiyografik stent tedavisi, ya da açık cerrahi gerekebilir. Hangi tedavinin uygulanacağına şartları göz önüne alarak cerrah karar verecektir.

Akut semptomlar tedavi edildikten sonra ya da daralma akut semptom görülmeden fark edilmişse karotis hastalığının tedavi edilerek inmeye neden olmasının önüne geçilmelidir. Üç tedavi seçeneği vardır. İlaç tedavisi, karotis anjiyoplasti (stent tedavisi), karotis endarterektomi (açık ameliyat). Hangi tedavinin uygulanacağına hastanın inme yaşayıp yaşamadığı, damarın ne oranda tıkalı olduğu, hastanın genel sağlık durumu, damar yapısı, yaşı vb. faktörler göz önüne alınarak hasta özelinde karar verilir.

Bilgi ve randevu için iletişim sayfamızı kullanabilirsiniz.