Kuranı Kerim Neden Indirilmiştir Kısaca

Kur’ân dili neden Arapça? Kur’ân-ı Kerîm niçin Arapça indirilmiştir? İşte Kur’ân-ı Kerîm’in Arapça indirilmesinin hikmeti

Arap yarımadasında coğrafî yapının tesiriyle bedevîlik hayatı hâkimdi. İnsanlarda, yaşadıkları muhitin tesiriyle büyük bir cesaret ve şecâat tecellî etmiş, gökkub­benin parlak yıldızları altında pek aydın zekâlar zuhur etmişti. Bunlar fikirleri zengin mazmunlar, lâtîf recezler ortaya koymuşlar, bilgileri büyük olmadığı halde birçok âlimi hayrette bırakacak derecede belîğ, fasîh manzume ve hitabelerle isimlerini asırlar boyu yaşatmışlardı.

Asr-ı Saâdet’e yakın zamanlarda belâgat, Araplar arasın­da yüksek dalgalarla çalkalanan bir derya gibi coşmuştu. Kabileler arasında be­lagat yarışları meydan almış, arkadaşlarına üstün gelen şâirlerin manzumeleri altın suyu ile yazılarak Kâbe-i Muazzama’nın duvarlarına asılmış, beşerî kemâlâtın en güzîdelerinden olan fesâhat ve belâğat, kabileler arasın­da övünç kaynağı hâline gelmişti. Ukâz panayırında büyük edebî bir mahfilde okunarak alkışlanan bir kısım kasideler zamanımıza kadar gelmiştir (Muallakât-ı Seb‘a).[1] Bunların ne büyük bi­rer belâgat âbidesi olduğu malûmdur. Araplar arasında fesâhat ve belâgatin bu derece terakkî etmesi, bir misli daha görülmemiş olan edebî bir mucizenin zuhûruna bir mukaddime demekti.[2]

KUR’AN DİLİ NEDEN ARAPÇA?

Yani Cenâb-ı Hak, âdetâ bu dili son kitâbı için hazırlamıştı.

Prof. Dr. A‘zami şöyle der:

“Dindar bir müslümana göre, kitabını koruyacağını defaatle bildiren Allah Teâlâ’nın nihâî vahiylerini insanlara ulaştırmak için bozulmaya müsait bir dil veya yazıyı asla tercih etmeyeceği tartışma götürmez bir husustur. Arapça, edebî kapasitesi, ifade gücü, şiirselliği, ortografisi ve paleoğrafisinde[3] yeterince gelişmişti. Allah Teâlâ diğer diller arasında onu seçmek sûretiyle insanlığa büyük bir lütufta bulundu.” (A‘zami, Kur’an Tarihi, s. )

On farklı dili bilip kullanan Prof. Dr. M. Hamidullah şöyle der:

“Bilindiği gibi Kur’ân-ı Kerîm, Arap dilinde yazılmış ilk kitaptır. Bu dil, dikkati çekecek şekilde asırlar boyu istikrarlı ve sağlam bir hâlde kalmıştır. On dört asırdan fazla bir zamandan beri, kelime haznesi, imlâ tarzı, telaffuz şekli ve hatta gramer yapısı, gerçekte hiçbir değişikliğe uğramamıştır. Allah’ın bir hikmeti ve takdiri olarak bu durum, modern olsun eski olsun bütün dünyada gelmiş geçmiş hiçbir dilde görülmeyen bir durumdur. Böylece diyebiliriz ki bu gibi mühim husûsiyetlere sahip Arapça’dan başka hangi dil, kıyamete kadar değişmeden devam edecek ilâhî vahiylerin muhafaza edilip ileriki nesillere aktarılmasına daha elverişli ve daha uygundur?! O hâlde, bu dilin sadelik ve açıklığını ortadan kaldırmaya yönelik bütün menfî gayret ve teşebbüslere karşı direniş göstermeleri dolayısıyla, Arapça konuşan milletleri tebrik etmemiz gerekir. Mevcut lehçe ve ağız farklılıklarına ve bu dilin konuşulduğu ülkelerin birbirinden farklı durumlarına rağmen Arapça’nın yazı dili değişmeden günümüze kadar aynen muhafaza edilmiştir. Hz. Muhammed r’in konuştuğu Arapça, günümüz radyo ve televizyonlarında konuşulan yahut modern gazete ve dergilerde kullanılan Arapça’nın aynısıdır.” (Prof. Dr. M. Hamidullah, Kur’ân-ı Kerîm Tarihi, s. )

KUR’AN’IN ARAPÇA İNDİRİLMESİNİN SEBEBİ

Hakikaten diller arasında bir mukayese yapıldığında Arapça’nın, âhenk, kelime yapısı, fiil çekimleri ve telâffuz kâideleri gibi pek çok husûsiyetiyle diğer dillerden üstün olduğu görülecektir. Arapça, en ufak bir teferruatı bile zâyî etmeksizin veciz ve özlü ifadelere imkân veren bir lisandır. Lügat sahasındaki zenginliği sayesinde bu lisan, her çeşit fikri, takdire şâyan bir hassâsiyet ve zerâfetle ifade edebilmektedir. On beş asırdır kâidelerinde değişikliğin olmaması, Arapça’nın, daha o zaman istikrar kazanmış ve tekâmülünü tamamlamış bir lisan olduğunu gösterir. Nitekim Kur’ân-ı Kerîm Arapça’yı; pek açık bildiren, mânâları kolayca ifade eden, kolayca anlaşılan, gayet beliğ, tesirli ve en kuvvetli bir ifade aracı olarak tavsîf etmektedir.[4]

Kur’ân’ın Arapça olarak indirilmesinin bir sebebi de Allah’ın İslâm’ı Arap yarımadasına indirmeyi murâd etmesi olabilir. Bizans, İran, Yunan, Hint gibi medeniyetler fâsit bir dâire hâline gelen felsefî münâkaşa ve hurâfeler içinde boğulurken, Araplar bütün bu menfîliklerden uzak, askerî taarruzlardan, kültür ve medeniyet istîlâlarından korunmuş bir mıntıkada yaşıyorlardı. Hiçbir zaman esâret zilletini tatmamışlardı. Arapların tabiat ve mizaçları, şekillenmemiş hammadde gibi idi. Fıtratlarındaki temizliği tamâmiyle kaybetmemişlerdi. Ayrıca iffet, sözünde durma, cömertlik, vefâ, sadâkat, sabır ve mertlik gibi güzel hasletleri vardı.

Kur’ân’ın, felsefî fikir cereyanlarından uzak olan ümmî bir topluma ve ümmî bir peygambere indirilmesi, onun ilâhî kaynaklı olduğunu ispatlamada mühim bir rol üstlenmiştir.

Diğer taraftan Arap yarımadası; Asya, Afrika ve Avrupa kıtalarının birleştiği bir noktada ve çeşitli devletlerin tam ortasında merkezî bir konuma sahip olduğundan, İslâm’ın yayılmasında coğrafî bir üstünlüğe de sahipti.[5]

İnsanlık târihiyle yaşıt dînî bir merkez olan Kâbe’nin burada bulunması da en mühim sebeplerdendir.

Bu şekilde pek çok hikmet ve sebep sıralanabilir. Ancak en mühim sebep, Allah’ın son kitabını Arapça olarak indirmeyi murâd etmiş bulunmasıdır.

Dipnotlar:

[1] Kur’ân-ı Kerîm nâzil olmaya başlayınca bu meşhur şairler Kur’ân’ın edebî yönüne hayran kalmışlardır. Bunlardan İmriü’l-Kays’ın Kâbe duvarında ilk sırada duran şiiri, yine şâir olan kızkardeşi tarafından indirilmiştir. (Ahmed Cevdet Paşa, Kısas-ı Enbiyâ, I, 83) Yine bu meşhur şâirlerden Lebîd bin Rebîa, “Allah’a hamdolsun ki gelip çatmadan ecelim, İslâm’ın o nurlu elbisesini ben de giydim” diyerek müslüman olmuş ve bu beyt onun son şiiri olmuştur. (İbn-i Abdi’l-Berr, el-İstîâb, III, ) Hz. Ömer birgün Lebîd’e: “–Ey Ebû Akîl! Şiirlerinden bana bir şeyler okusana!” dediğinde: “–Allah Teâlâ bana Bakara ve Âl-i İmrân sûrelerini öğrettikten sonra ben asla şiir söylemem! Allah beni bu Kur’ân’la değiştirdi!” cevabını vermiştir. (İbn-i Sa’d, VI, 33; İbn-i Esîr, Üsdü’l-ğâbe, IV, ) Kureyşin en beliğ şair ve hatiblerinden Velîd bin Muğîre, Nahl sûresinin âyetini işittiğinde; “Vallahi, az önce Muhammed’den öyle bir kelâm dinledim ki insan sözü desem değil, cin sözü desem değil! Öyle bir halâveti (tatlılığı), öyle bir talâveti (güzelliği) var ki sormayın! Öyle bir kelâm ki üstü meyveli, altı verimli ve bereketli! O muhakkak üstün gelir, ona üstün gelinemez” demekten kendini alamamıştır. (Hâkim, II, /) [2] Ömer Nasûhi Bilmen, Büyük Tefsir Tarihi, I, [3]Ortografi: İmlâ usûlü; Paleografi: Harflerin şekli ya da noktaların kullanımı gibi yönleriyle bir dilin yazısını incelemek. [4] Nahl, ; Şuarâ, ; M. Hamdi Yazır, Hak Dîni, (Yûsuf, 1). [5] Bkz. Şûrâ, 7; Dr. Sa‘d el-Marsafî, el-Kâbe merkezü’l-âlem, Beyrut ; Muhammed İlyas Abdülganî, Târîhu Mekkete’l-Mükerrameti Kadîmen ve Hadîsen, el-Medînetü’l-Münevvere , s.

Kaynak: Dr. Murat Kaya, Ebedi Yol Haritası İslam, Erkam Yayınları

İslam ve İhsan

Allah, Kuran’ı insanlara yol gösterici ve rehber olması için, Allah’ı tanımaları için, düşünüp anlamaları için, nasıl bir yaşam sürmemiz gerektiğini öğretmek için göndermiştir.

Kur’an, dosdoğru yolu göstermek için. (Bakara 2, Mâide 16, Yusuf , İsrâ 9)

Allah’ı (c.c.) tanımamız için. (İbrâhim 52)

Düşünüp anlamamız için. (İsrâ 41)

Doğru ile yanlışın ayrılması için. (Furkan 1)

Kendisiyle hükmedilmesi için. (Nisâ , Mâide 49, En’am , Nahl 64, Ahzab 36)

Cennetle müjdelemek için. (Kehf 2)

Şerefimizi kazanmamız için. (Enbiyâ 10, Mü’minûn 71, Zuhruf 44)

Kendisi vasıtasıyla cihad etmemiz için. (Furkan 33 – 52)

Allah’ın azabına karşı uyarmak için. (Kehf 2, Yasin 70, Şûrâ 7, Ahkâf 12)

Uygulamamız ve ona göre yaşamamız için. (Mâide 68, A’raf 3, Zuhruf 44, Furkan 30)

Nasihat almamız için. (İbrâhim 52, Kâf 45, Kamer 17)

Fert ve toplumların meselelerine çâre olması için. (Enfâl 24, İsrâ 82, Hadid 9)

Hayırlara ulaşmamız için. (Nahl 30)

İmanımızın ve Allah’a olan saygımızın artması için. (Tevbe , Nahl , İsrâ )

• Okumamız,
• Anlamamız,
• Düşünmemiz,
• Doğru yolu bulmamız,
• Yaşayıp mutlu olmamız için.

Bu yazımızı okuyanlar aşağıdaki yazıları da okudular
1. Hz. Muhammed'in (s.a.v.) sünnetlerinden hangilerini biliyorsunuz yazımızı okumak için tıklayınız2. “Kıssa nedir yazımızı okumak için tıklayınız
3. İsra suresinin, 9. ve Neml suresi, 2. ayetinin mealleri yazımızı okumak için tıklayınız
4. Kur'an-ı Kerim mealinin sonunda yer alan konu indeksine bakarak hangi başlıkların yer aldığı yazımızı okumak için tıklayınız

Değerli kardeşimiz,

Öncelikle ifade edelim ki, Allah dünya hayatımız için ihtiyaçlarımız olan su, hava ve gıda gibi maddi nimetleri rahmetinden bizim için göndermiştir. Bunun gibi, hem dünya hem de ahiret saadetimiz ve mutluluğumuz için ihtiyacımız olan manevi nimetleri de Kur'an-ı Kerimi ve onun açıklaması olan hadisleri yine rahmetinden göndermiştir.

Demek ki, maddi ve manevi bütün nimetler bizim için gönderilmiştir, bunlara ihtiyacı olanlar da bizleriz.

Kur'an en kısa tarifiyle kelamullahtır, yani Allah’ın kelamıdır. Yüce Allah insanların yaratıcısı olarak onları kendi hÂline bırakmamış, hidayetiyle yönlendirmiştir. Mesela, ayette şöyle bildirilir:

“(Bu Kur’an), Rablerinin izni ile insanları zulümattan nura çıkarman için sana indirdiğimiz bir kitaptır.”(1)

Allah’ın hidayet etmesi başlıca şu şekillerde olur:

1. Peygamberler göndererek (İrsal-i rusül).
2. Kitaplar indirerek (İnzal-i kütüb).

Mealini verdiğimiz ayette her ikisini de beraberce görebiliriz. Yani Allah’ın gönderdiği kitap vardır. Bir de bu kitabı insanlara tebliğ edecek ve bu şekilde onları karanlıklardan aydınlığa çıkaracak bir peygamber vardır.

1. Peygamberler, rehber insanlardır. Allah onlar aracılığıyla insanlardan taleplerinin neler olduğunu bildirir, helal ve haramları onlara öğretir. Ayrıca, önlerine model insanlar sunar.

2. Allah’ın indirdiği kitaplar, bir nevi eşyanın kullanım kılavuzları gibidir. İnsanlar bu ilahi kitaplar sayesinde yaratılış gayelerini, bu âlemde görevlerinin neler olduklarını, olayların yorumlanmasını… öğrenirler.  Nitekim Kur'an’ın indirilişi ifade edilirken, onun “hüden linnas” yani insanlar için bir hidayet (yol gösterici) olduğu beyan edilir.(2)

Vahyin bu rehberliği, müminleri kaostan, keşmekeşten, tereddütten kurtarır. Mesela:

- Âlem yaratılmış mıdır, yoksa ezeli midir?

- Şu âlem gerçek bir âlem midir, yoksa gölgeler dünyası mıdır?

- Bilgimiz sınırlı mıdır, yoksa sınırsız mı?

- Öldükten sonra hayat var mıdır; varsa nasıldır?

- Uzayda hayat var mıdır?

- Helal ve haramda ölçü nedir? Hangi şeyler helal, hangi şeyler haramdır?

- Güzelin, güzelliğin kriteri nedir, şeklindeki nice sorular, ayet ve hadislere müracaatla halledilecektir.

Kur'an’ın muhtevasına baktığımızda, onun hayatın bütün safhalarını kuşattığını görürüz. Ezel ve ebed onda yan yanadır. Dünya ve ahiret beraberce zikredilmiştir. İbadet ve muamelat iç içe anlatılmıştır…

Böyle olunca, gün boyu yaşadığımız bütün olaylarla alakalı onda ya açıktan veya işaretler tarzında hükümler görürüz. Mesela:

- Sabah, yeni bir günün başlangıcıdır. Şu ayetle, yeni günü tesbihle ve sabah namazıyla karşılamamamız gerektiğini öğreniriz:

 “Öyle ise, akşama girdiğinizde, sabaha kavuştuğunuzda Allah’ı tesbih edin. Göklerde ve yerde hamd ona mahsustur. Gündüzün sonunda ve öğle vaktine girdiğinizde Allah’ı tesbih edin.”(3)

- Yolda giderken, havada uçan kuşlar gördüğümüzde şu ayeti hatırlarız:

“Üstlerinde kanat çırparak uçan kuşlara bakmadılar mı? Onları tutan ancak Rahmandır. Şüphesiz o, her şeyi hakkıyla görendir.”(4)

Bu ayeti hatırladığımızda, bu kuşların uçaklar için birer model olduğunu düşünür, akıl kanatlarıyla bizi uçuran Rabbimize hamdederiz.

- Ardından yağmur yağmaya başladığını görsek, bu tecessüm etmiş ilahi rahmet tecellisini hayret ve hayranlıkla seyreder, şu gibi ayetleri düşünürüz:

“Semadan bir su indirdi.Derken onunla size rızık olarak çeşitli ürünler çıkardı.”(5)

“Gökten belli bir ölçüde bir su indirdik.Ardından onu yeryüzünde tuttuk. Bizim onu tamamen gidermeye de elbet gücümüz yeter.”(6)

Bu düşünme bizi ilahi nimetler karşısında derinden şükre sevkeder, yüce Yaratıcının ne kadar merhametli olduğunu idrak ettirir. Bizi, kuru toprağın yağan yağmurdan aldığı paydan çok daha fazla rahmetten hissedar kılar.

- Birisinin veya birilerinin uygunsuz tavırlarına muhatap olduğumuzda şu ayet ve benzerleri imdadımıza yetişir:

 “Rahmanın kulları o kimselerdir ki, yeryüzünde tevazu ile yürürler ve cahiller kendilerine laf attığı zaman ‘selam’ derler (geçerler).”(7)

Bunlar, başkalarıyla problem yaşamaktan ve hayatın bir işkenceye dönüşmesinden bizi kurtarır, saadet içinde bir hayat yaşamamıza vesile olur.

- Bir dostumuzu ziyaret ederken pek çok ayette emredilen sılayırahim görevimizi hatırlarız. Evine vardığımızda şu ayet gereğince kapısını çalarız:

 “Ey iman edenler! Geldiğinizi hissettirip (izin alıp) evdekilere selam vermeden kendi evlerinizden başka evlere girmeyin.”(8)

Bu ayeti açıklayan hadis gereği üç defa izin isteriz, zile basarız, açan olmazsa geri döneriz.(9)

- Eve döndüğümüzde çoluk çocuğumuzla ilgilenir, onların üzerimizdeki haklarını yerine getirmeye çalışırız. Bu konuda da şunlar gibi ayetler bize rehberlik eder:

“Ehline namazı emret. Sen de ona sabırla devam et.”(10)

“Ey iman edenler! Yakıtı insanlar ve taşlar olan bir ateşten kendinizi ve ehlinizi koruyun.”(11)

Bu misallere, Kur'an’ın bütün ayetleri kıyas edilebilir.

Bu nazarla bakıldığında, her bir Kur'an ayetinin “insanlara hidayet / rehber” olması manası daha iyi anlaşılacaktır.

İşte, yaratılışında mevcut bir merakla her şeyin gerçeğini, hakikatini araştıran insan, bu gerçekleri büyük ölçüde Kitap ve Sünnette bulur. Bütün bunlardan istifade, kendisine verilen akıl vasıtasıyla olmaktadır.

Ancak, akıl tek başına evrenin sırlarını keşfetmeye ve eşyanın sırlarını bulmaya yetmemektedir. Bunun için bu insanın "vahyin rehberliğinde bir akla" ihtiyacı vardır. Böylece insan, beşerin kolektif bilgi birikimini ayet ve hadisler ışığında yoruma tabi tutar; cesediyle yerde dururken aklıyla, kalbiyle, imanıyla hakikatin göklerinde seyeran eder; hem dünya hem de ahiret hayatının saadetine ulaşır.

Dipnotlar:

1) İbrahim, 14/1.
2) Bakara, 2/
3) Rum, 30/
4) Mülk, 67/
5) Bakara, 2/
6) Müminun, 23/
7) Furkan, 25/
8) Nur, 24/
9) Buhari, İstizan, 13; Müslim, Adab, 32, 34, 35,
10) Taha, 20/
11) Tahrim, 66/6.

Selam ve dua ile
Sorularla İslamiyet