Diyarbakır Daki Peygamberler

Diyarbakır &#; Eğil &#; Ziyaret Tepesinde . Eğil ilçe merkezine girmeden 5 km uzaklıkta

Asur Kralı III. Salmasar İsrailoğulları&#;nı kuzeye Amid bölgesine sürgün etmişfunduszeue.info Elyesa(a.s.) ve Hz. Zülkifl(a.s.) ın ailelerinin bu sürgünde yurtlarından çıkarıldıkları ve Eğil&#;e yerleştikleri tahmin edilmektedir. Hz. Elyesa&#;nın adı Kur&#;an-ı Kerim&#;de ;
&#;İsmail, Elyesa, Yunus ve Lutu da(hidayete erdirdik). Hepsini alemlere üstün kıldık&#; (En&#;am )
&#;İsmail, Elyesa&#;yı, Zülkif&#;i de an. Hepsi de en hayırlı kimselerdendir.&#; ( Sad suresi 48)

Hz. Elyesa(a.s.) İÖ yılında doğmuş. 75 yıl yaşamış ve 45 yıl peygamberlik yapmıştır. Asıl adı Elyesa Bin Uhtub Bin Acuz&#;dur. Hz. Elyesa&#;nın İlyas peygamber&#;in İsraoğulları üzerine halifesi olduğu ve daha sonra da kendisine peygamberlik verildiği ifade edilmektedir. Hz. Musa(a.s.) ve Hz. Harun(a.s.)&#;ın eşyalarını barındıran Ahid sandığının son muhafızınında Hz. Elyasa olduğu belirtilir. Hz. İlyas'(a.s.)&#; ın devrinde yaşamıştır. Rivayete göre ; Elyesa(a.s.)&#;ın küçüklüğünde kötürüm bir vaziyette olduğu ve o sırada İsrailoğullarının peygamberi olan İlyas(a.s.)&#;ın bir gün Yahudilerin azgınlığından kaçarak dul bir kadın olan Elyesa&#;nın annesinin evine sığındığı, kendisini koruyan bu kadının kötürüm olan oğluna(Elyesa) yaptığı dua kabul olunarak Elyesa(a.s.)&#;nın sıhhatine kavuştuğu ifade edilir. Bunun üzerine Hz. İlyas&#;ın dininin esaslarına iman ettiği ve daha sonrada peygamberlik vazifesi ile görevlendirildiği nakledilmektedir. Baalbek hükümdarının zulmünden kaçan Hz. İlyas(a.s.) Tevrat&#;ı gizli gizli öğretmekte ve kendisi de emirlerinin gereğini yerine getirmekteydi.

Hz. Elyesa'(a.s.) da İsrailoğullarının ıslahı için uğraştı, tebliğ vazifesi yaptı. Azgınlık ve taşkınlıklarını günden güne arttıran bu kavim, Allahu Teala&#;nın kendilerine gönderdiği kitabın gösterdiği yoldan ayrıldı. Kabileler, devletin başına geçmek yarışına girdi. Aralarındaki ayrılık ve başka memleket meseleleri yüzünden birbirlerine düştüler. İsrailoğulları arasındaki fitnenin kavga ve çekişmelerin sonu gelmez oldu. Nihayet Allahu Teala üzerilerine Asur devletini musallat kıldı. Esir olup zelil ve perişan bir hayat sürdüler. Elyesa (a.s.) İsrailoğullarına çok nasihat etmesine rağmen, onlardan çok azı kendisini dinlemiş ve iman etmişlerdir.

Elyesa (a.s.) ile ilgili halk inanışları da bulunmaktadır. Bölge halkının anlatımına göre; Hz. Elyesa(a.s.), Eğil&#;e gelip dinini tebliğ etmiş, ancak kimseyi inandıramamıştır. Çok yaşlanmış ve bir gün ortadan kaybolmuş ve hiç kimse nereye gittiğini bilememiş. Bir gün, Eğil&#;de ölen birisini, götürüp gömmüşler. Gömdükleri yerde Elyesa(a.s.)&#;ın kabri varmış. Elyesa(a.s.) ölüye &#; burdan git, burası benim mezarım&#; biçiminde seslenince ölü, &#; ben ölüyüm gidemem&#;, deyince, Elyesa(a.s.) &#; söyle seni buradan kaldırıp başka bir yere gömsünler&#; demiş. Ölü yine ölmüş olduğunu ve kimseye sesini duyuramayacağını söyleyince, Elyesa(a.s.) &#;sen seslen, ben insanların duymasını sağlarım&#; demiş. Ölü, buranın Elyesa(a.s.)&#;nın mezarı olduğunu ve kendisinin başka bir yere nakledilmelerini istemiş ve bunu duyanlar, gelip ölüyü başka bir yere nakletmişler. Hz. Elyesa(a.s.)&#;nın kabrinin üstüne de kubbe yapmışlar.

Hz. Elyesa(a.s.) İÖ de Eğil de vefat etmiş ve burada eski Tekke köyüne defnedilmiştir. Çok eski bir caminin bitişiğinde bulunan ve iki kemer üzerine oturtulmuş bir türbedir. Mezarının uzunluğu 6 metre civarındadır. Bu ziyaret yerinin , tanıtım yazısında şu ifadeler yer alır; &#; Bu kabir , Elyasa(a.s.)&#;nın dır. İlyas(a.s.) kendisinden sonra İsrailoğullarına halife bırakmıştır. Elyesa Ehtub&#;un oğludur. Elyesa(a.s.), İlyas(a.s.)&#;ın amcası oğludur. takriben MÖ senesinde yaşamıştır. seneden beri burada yaşayan ilim adamları tarafından Elyesa(a.s.) olarak bilinir. Kufi yazı ve muhtelif taşlardaki Arapça yazılarda görüldüğü gibi , kabir Elyesa(a.s.)ın kabridir.&#;Ayrıca Elyesa(a.s.)&#;ın mezarının Filistin de bulunan Samiriyye&#;de olduğunu ileri süren araştırmacılar olduğu gibi , Şanlıurfa&#;nın Eyyub Nebi Köyü&#;nde Elyesa(a.s.)&#;ın metfun olduğuna inanılan bir türbe de bulunmaktadır.

Tekke köyündeki kabri, Baraj yapılmasından dolayı sular altında kalma riski nedeniyle Diyanet işleri ve vakıflar genel müdürlüğü iş birliği ile eylül tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Nakil için 9 kişiden oluşan bir heyet oluşturulmuş. Bu heyette Eğil Kaymakamı Selim Çapar, Müftü Ekrem Abbasioğlu, Müftülük memuru Burhanettin İncedursun, Eski Medrese hocası Ömer Kalkan ( Seyda Molla Ömer), Eski Medrese hocası İmam Sadullah Kızılay, Kaymakamlık V.H.K.İ Mahmut Laçin ve üç işçi bulunmaktadır. Önce Elyesa(a.s.)&#;ın kabrinin taşınmasına başlanmış ve bu faaliyet 2 gün sürmüş Sonra Zülkifl (a.s.) kabrine ulaşılmıştır. Heyette bulunanlar ittifak halinde her iki cesedin ve kefenin hiçbir şekilde çürümediğini , daha dün ölmüş gibi taze olduğunu belirtmişlerdi.
Bu taşıma hikayesini , definde bulunan Hüsamettin Akboz&#;dan dinleyelim;
&#; Zülkifl'(a.s.)&#;ı Dicle kenarından Seyda Molla Ömer ve 4 işçi pikaba yükledi, defin mekanında biz 35 kişi idik , iplerle zorlukla indirdik, çok ağırdı tekbirlerle gömdük. Ancak Seyda Molla Ömer ve 4 kişi kolaylıkla pikaba yüklemişti. Seyda Ömer&#;e sorduk anlattı.&#; Zülkifl peygamberi baştan ayağına kadar kontrol ettim, daha dün vefat etmiş gibiydi. Boyu bizim kadardı, kefeni tığla örülmüş şekildeydi, hafif tozluydu, başına dokununca başını örten örtü açıldı, beyaz saç ve sakalı vardı.&#;
Hem Zülkifl(a.s.) hem de Elyesa(a.s.) kabirlerinin taşınma sırasında görevli bulunan Seyda Molla Ömer de şunları anlatıyor ;
&#;Her iki naaşı da bizzat gördüm. Naaşlar yeni ölmüş insan cesedi gibiydi. Canlı bir insan yatmış hali, uykudaki hali gibiydi. Nasıl ki yatarsınız sadece hareketsiz olursunuz. İşte aynen öyleydi. Canlı bir insan gibiydi vücut yapıları. Ellerine, beline, ayaklarına uyluklarına ellerimle dokumdum. Her tarafı sağlamdı. Onlara duyduğumuz hürmetten ve mahcubiyetimden dolayı yüzlerini açıp bakamadım. Hz. Zülkifl&#;ün saçını gördüm, hemen kapattım. Saçı kara değildi, hepsi ak da değildi. İkisinin arasıydı. Kefenlerinde leke bile yoktu. Tertemiz bembeyazdı. Hz. Zülkifl, Elyesa peygamberden daha ağırdı. Boyları bizden uzundu. &#;
Her iki Peygamberin de naaşlarının çürümemiş olması , Hz. Peygamber&#;in &#; Cenab-ı Hak, toprağa, peygamberlerin cesedini çürütmeyi haram kılmıştır.&#; hadisi ile irtibatlandırılmıştır.

/ , / , / tarihli Diyarbakır salnamelerinde &#; Nebi Elyesa&#;nın peygamber olduğu ve kabrinin de Eğil&#;de olduğu&#; bilgisi mevcuttur.

Kaynak ; Eğil ve Turizm Peygamberler Kanti Eğil ; Prof. Dr. Yusuf Kemal Haspolat
Kaynak ; Diyarbakır Kutsal Yerler Atlası ; T.C. Diyarbakır Valiliği , editör Doç.Dr. İrfan Yıldız
Kaynak; Nebiler,I. Uluslar arası Sahabiler , Azizler ve Krallar Kenti Diyarbakır Sempozyumu mayıs , diyabakır valiliği ve dicle üniversitesi , Diyarbakır&#;da Peygamber makam ve kabirleri, Ali Melek
Kaynak; Nebiler,I. Uluslar arası Sahabiler , Azizler ve Krallar Kenti Diyarbakır Sempozyumu mayıs , diyabakır valiliği ve dicle üniversitesi , Eğil ve Ergani halkının dilinde metfun Peygamberler, Yrd. Doç. Dr. M. Cengiz yıldız.

Diyarbakır’ın Eğil ilçesi dini inanç turizmi haline geldikten sonra vatandaşlara kapılarını korona virüsü nedeniyle tedbirler sonrası açtı. Kur’anı Kerim’de isimleri geçen Hz. Zülkifl ile Hz. Elyesa peygamberlerin de kabrinin bulunduğu tarihi mekan, tekne turu ile tarihe yolculuk etmek isteyenleri bekliyor.
Antik çağlardan bu yana tarihin yapı taşlarını oluşturan birçok uygarlığa ev sahipliği yapan Eğil'in, son yıllarda gerçekleştirilen projelerle adeta çehresi değiştirilirken, ilçede bulunan Hz. Zülkifl ile Hz. Elyesa peygamberlerin kabirlerinin olduğu tarihi mekanlar ziyaretçilerini bekliyor. Tarihi Asur Kalesi, gizli geçitler ve kral mezarlığının olduğu ilçe inanç turizmi kapsamında peygamber kabirleri nedeniyle önemli bir nokta haline geldi. Türbeyi ziyarete gelen vatandaşlar kontrollü sosyal hayata geçiş süreciyle birlikte sosyal mesafe kurallarını göz önünde bulundurarak türbe ziyaretlerinin ardından Eğil ilçesinde baraj gölünde tekne turu da attıktan sonra ziyaretlerini tamamlıyor.

“Şu nokta dışında ikici bir yer yoktur”
Araştırmacı Yazar Abdulkadir Arslanoğlu, yeryüzünde, yer kürede, isimleri Kur’anı Kerim’de geçen büyük peygamberin yan yana meftun olduğu Diyarbakır’ın Eğil ilçesindeki kabirlerden başka ikinci bir yer olmadığını aktardı. Arslanoğlu, “Cenabı Hak Kur'an’ı Kerim’de 25 peygamberin adını zikretmiştir, Hz. Zülkifl ve Hz. Elyesa aleyhiselam işte burada yatıyorlar. Yeryüzünde, yer kürede, isimleri Kur’anı Kerim’de geçen büyük peygamberin yan yana meftun olduğu Diyarbakır’ın Eğil ilçesindeki şu nokta dışında ikici bir yer yoktur. Burada yatan Hz. Zülkifl ve Hz. Elyesa aleyhiselamın mübarek kabirleri yılında biraz ileride bulunan noktada, şuanda baraj gölü altında kalan yerde idi. Orada baraj gölünün olacağı gündeme gelince, dönemin Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğünün oluşturduğu, 6 kişilik yeminli heyet marifetiyle 3 bin yıllık iki büyük peygamber kabrini açtı. 3 bin yıllık mübarek naaşları oradan alınarak şuanda bulunduğumuz yüksek yere, Nebi Harun Tepesine nakledildi. Bütün kardeşlerimiz burada meftun olan ve isimleri Kur’anı Kerim’de geçen bu iki büyük şerefli peygamberi ziyaret etmek için çıksınlar buraya gelsinler. Burada inanç turizmi kapsamında mütalaa edilebilecek, bu lokasyonları ziyaret ettikten sonra, muazzam bir tabiat zenginlikleri de görmüş olacaklar. Çünkü az ileride 3 bin yıllık Asur Kalemiz var, kalenin alt tarafında muazzam bir baraj gölü ve seyrine doyum olmayan bir manzara var. Herkesi Diyarbakır’a bu güzellikleri görmeye davet ediyoruz” dedi.

Önce ziyaret, ardından tekne turu
Tekne işletmecisi Abdullah Karakoç, vatandaşların ilk önce peygamber kabirlerini ziyaret ettiklerini ve daha sonra tekne turu ile tarihe yolculuk yaptıklarını kaydetti. Karakoç, “Genelde hafta sonu yoğun oluyoruz, dışarıdan gelen misafirler burada tekne turu yapıyor. Burada Asur Kalesini gezdiriyoruz. İnsanlar gelip geziyor, restoranlarda gelip günü birlik yemeklerini yiyip geri dönüyorlar. Burayı vatandaşlar gelip görsünler başka bir yere gitmezler. Kur’anı Kerim’de adı geçen Hz. Zülkifl ve Hz. Elyesa aleyhiselam burada, gelenler orayı ziyaret edip, daha sonra tekne turu ile Asur Kalesini ve gizli geçitleri, kral mezarlıklarını geziyorlar. Burada tarih yatıyor gelip görsünler, bu serin havayı yaşasınlar” diye konuştu.

Anadolu Ajansı, DHA, İHA tarafından geçilen tüm Diyarbakır haberleri, bu bölümde funduszeue.info editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi olmadan otomatik olarak ajans kanallarından geldiği şekliyle yer almaktadır. Diyarbakır Haberleri alanında yer alan haberlerin hepsinin hukuki muhatabı haberi geçen ajanslardır.