Aşurenin Hikayesi Diyanet

Arapçada “aşere” on, "âşir" onuncu demektir. Halkımız onuncu gün mânasına gelen “âşir”i, aşure şeklinde telâffuz ederek Muharrem’in onuncu gününe aşure günü ismi vermiş, böylece tarihe de aşure günü olarak geçmiştir.

Aşure gününün içinde bulunduğu ayın adı Muharrem'dir. Bu ay hicri takvimin başı olmakla önem kazanmıştır. Bunun yanında, bazı tarihî olaylara mazhar olmakla da ayrı bir özellik kazanmıştır. Dört haram/muhtereme aylardan biri olarak da eskiden beri bir ayrıcalığa sahiptir. Hz. Aişe’nin bildirdiğine göre, Hz. Peygamber (asv)'in Ramazan'dan sonra en çok oruç tuttuğu bir ay olarak da bilinir.

Müslim’in rivayetine göre Hz peygamber (a.s.m) 

“Ramazan ayından sonra oruç için en faziletli ay Muharrem ayıdır.”(Müslim, Sıyam, ) diye buyurmuştur.

Aşure gününün orucu, kendisinden önceki bir yılın günahlarına kefaret olacağına dair rivayetler de vardır.

Aşure ile ilgili bir ayet yoktur. Ancak Tevbe Suresi'nin ayetinde, ayrıcalıklı olarak söz konusu edilen haram/muhterem dört aylardan biri de Muharrem ayıdır.

Şu anda takvimlerimizde iki tarih vardır. İkisi de peygamberlerle alâkalıdır. Biri İsa Aleyhisselâm’ın doğumunu temel kabûl eder, biri de Muhammed Aleyhisselâm’ın hicretini

İsâ Aleyhisselâm’ın doğumundan başlayan tarihe, “Milâdî Tarih” adı verilmiştir. Âhir zaman Nebîsi (asv)’in hicretini temel kabûl eden tarihe de “Hicrî Tarih” adı verilmiştir. Demek her iki takvim de peygambere dayanmaktadır.

Milâdî takvimde sene, nasıl Ocak ayı ile başlarsa, hicrî takvimde de Muharrem ayı ile başlar; ilk hicret kafilesinin yola çıktığı bu ay, hicrî senenin ilk ayı olarak bilinir.

Muharrem ayının, senenin ilk ayı oluşuna sadece hicret kafilesinin bu ayda harekete geçmesi sebep olmamıştır. Bu ay, ayrıca tarih boyunca fevkalâde hâdiselere menşe’ ve mebde’ olmuştur. Bu hâdiselerle de Muharrem ayı hicrî takvimin birinci ayı olmaya lâyık görülmüştür.

Hele bu ayda bir de aşure günü vardır ki, geçmiş bütün peygamberlerce farklı bir gün olarak kabûl edilmiş, birçok hayırlı ve hattâ hüzünlü hâdiseler bu Muharrem ayının onuncu günü içinde kaderin çizgisine aksetmiştir.

Kaynaklarda geçtiğine göre ise bu güne bu ismin verilmesinin hikmeti, o günde Cenâb-ı Hak on peygamberine on değişik ikram ve ihsanda bulunduğu içindir. Bu ikramlar şöyle belirtilmektedir:

1. Allah Hz. Musa'ya (a.s.) aşura gününde bir mucize ihsan etmiş, denizi yararak Firavun ile ordusunu sulara gömmüştür.

2. Hz. Nuh (a.s.) gemisini Cûdi Dağı'nın üzerine aşure gününde demirlemiştir.

3. Hz. Yunus (a.s.) balığın karnından aşure günü kurtulmuştur.

4. Hz. Âdem'in (a.s.) tövbesi aşura günü kabul edilmiştir.

5. Hz. Yusuf (as) kardeşlerinin atmış olduğu kuyudan aşura günü çıkarılmıştır.

6. Hz. İsa (as) o gün dünyaya gelmiş ve o gün semâya yükseltilmiştir.

7. Hz. Davud'un (a.s) tövbesi o gün kabul edilmiştir.

8. Hz. İbrahim'in (a.s.) oğlu Hz. İsmail (as) doğmuştur.

9. Hz. Yakub'un (a.s.) oğlu funduszeue.info (as)'ın hasretinden dolayı kapanan gözleri o gün görmeye başlamıştır.

 Hz. Eyyûb (a.s.) hastalığından o gün şifaya kavuşmuştur. (bk. Diyarbekri, Tarihu'l-hamis, 1/; Sahih-i Müslim Şerhi 6/)

Bu yüzdendir ki, hemen bütün İslâm ülkelerinde 10 Muharrem’de çeşitli tahılların bir araya getirilerek yapıldığı aşure tatlısı yapılır, bu tarihî hâdiselerin hatırlanması mânasında sevinçli ve neşeli günler yaşanır, eş dosta aşure yedirme âdeti devam eder.

Aslında böyle bir tatlı İslâmî bakımdan ne emredilir, ne de nehiy Yâni, ne yapana yapma denir, ne yapmayana yap Anlayış ve âdet mes’elesi

Nûh Aleyhisselâm’ın gemisinden karaya çıktığı günü, geride kalan çeşitli tahılları bir araya getirip de pişirdiği şükür tatlısının hatırlanması mânasında yapılan aşureler, herhalde gönüllerde bir canlanma, çoraklaşan maddî hayatımızda bir tebessüme imkân vermektedir. Kendi gibi, mânası da tatlıdır.

Hz. Peygamber (asv) Medîne`ye geldiği zaman Yahudilerin aşûre günü oruç tuttuklarını gördü ve bunun ne orucu olduğunu sordu; cevap olarak şöyle dediler:

"Bugün, iyi bir gündür. Allah, İsrailoğulları`nı Firavun`un zulmünden bugün kurtarmıştır. Musa (a.s.) Allah`a şükür için bugünde oruç tutmuştur. Biz de tutarız." dediler. Hz. Peygamber; "Biz Musa`nın sünnetine sizden daha yakınız." dedi ve o gün oruç tuttu ve ashabına da tutmalarını emir buyurdu. (Buhârî, Savm, 69; Tecrîd-i Sarih, VI/, )

Hz. Âişe`den nakledilen şu hadiste, Allah Resulu (asv)`ın Mekke döneminde de aşûre orucu tuttuğu anlaşılır.

"Cahiliye devrinde Kureyş, aşûre gününde oruç tutardı. Hicretten önce Hz. Peygamber (asv) de aşûre orucu tutardı. Medine`ye hicret ettikten sonra bu oruca devam etti; ashabına da tutmalarını emretti. Ertesi yıl, Ramazan orucu farz kılınınca, aşûre günü orucunu bıraktı, isteyen bu orucu tuttu, dileyen de bıraktı." (Buhârî, Savm, 69; Tecrîd-i Sarîh, VI/, ).

İslâm bilginleri aşûre orucunun vacip değil, sünnet olduğunda görüş birliği etmişlerdir. Yalnız İslâm`ın başlangıcındaki hükmü konusunda, Ebû Hanîfe vacip derken, İmam Şâfiî müekked bir sünnet olduğunu söylemiştir. Ramazan orucu farz kılındıktan sonra, bu oruç müstehap olmuştur. Ayrıca Yahudilere benzememek için Muharrem`in 9 ve 10 veya 10 ve 11`nci günlerinde oruç tutmak güzel görülmüştür.

Bu günde, oruçtan başka hayır hasenat ve sadaka gibi güzel âdetlerin de yaşatılması isabetli ve yerinde olacaktır. Herkes imkânı nisbetinde ailesine, akraba ve komşularına ikramda bulunur; bugünlerin faziletini bildiren hâdiseleri hatırlayarak ihsanda bulunursa şüphesiz sevabını kat kat alacaktır. Bilhassa Peygamberimiz (asv) mü'minin aile efradına aşura gününde her zamankinden daha çok ikramda bulunmasını tavsiye etmiştir.

Bir hadiste şöyle buyurular:

"Her kim aşura gününde ailesine ve ev halkına ikramda bulunursa Cenab-ı Hak da senenin tamamında onun rızkına bereket ve genişlik ihsan eder."(et-Tergîb ve'l-Terhİb, 2/)

Bu aile mefhumunun içine akrabalar, yetimler, kimsesizler, konu komşular da girmektedir. Fakat bunun İçin fazla külfete girmeye, aile bütçesini zorlamaya lüzum yoktur. Herkes imkânı ölçüsünde ikram eder.

Âşura gününün manevi ve berraklığı üzerinde Kerbela karanlığının kesafeti de görülmektedir. hicret yılının Muharrem'ine ait gününde Hazret-i İmam Hüseyin (r.a.) 55 yaşında iken Sinan bin Enes isimli bir hain tarafından Kerbelâ'da hunharca şehit edilmiştir. Bu gadr ve zulmün arkasında Emevi Halifesi Yezid, onun Küfe valisi İbni Ziyad vardır. Yarım asır öncesinden Peygamberimiz (asv)'in bizzat haber verildiği bu ciğerleri yakan olay, Hazret-i Hüseyin (ra)'i Cennet gençlerinin efendisi olma şanına yüceltmiştir.

Şehitler mükâfatını almış, en yüce mertebelere ulaşmıştır. Yüce Allah'ın da zalimlere hak ettikleri cezayı en âdil bir şekilde vereceğinden şüphemiz yoktur. Kaderin verdiği hükme boyun eğen her mü'min, bu olaya üzülür, ancak itidalini ve soğukkanlılığını kaybetmez. Duyguları, yanlışlara ve taşkınlıklara götürmez. Çünkü meydana gelen bütün olaylar, ezelî takdirin bir hükmüdür. Bu açıdan bunu bir "yas merasimi" haline dönüştürmek ehlisünnetin itikat ve inancına aykırıdır.

A&#;ure Günü: Zaman&#;, Anlam&#; ve Önemi

Çe&#;it çe&#;it bakliyat&#;n birle&#;tirilerek yap&#;ld&#;&#;&#; a&#;ure tatl&#;s&#; herkes taraf&#;ndan sevildi&#;i için a&#;ure ay&#; da sab&#;rs&#;zl&#;kla beklenen zamanlard&#;r.

A&#;ure günü Hicri takvimin Muharrem Ay&#;’n&#;n onuncu gününe denk gelen tarihte ba&#;lar. Zaten a&#;ure kelimesinin kökenine bak&#;ld&#;&#;&#;ndan Arapça olarak on anlam&#; kar&#;&#;m&#;za ç&#;kar. Büyük bilge ve gezgin Evliya Çelebi de Seyahatname’sinde Muharrem Ay&#; onuncu gününde haz&#;rlanan kar&#;&#;&#;k a&#; olarak söz etmi&#;tir.

Hicri takvim ay hareketlerine, bugün kulland&#;&#;&#;m&#;z Miladi takvim ise Güne&#; hareketlerine göre düzenlendi&#;i için ikisi aras&#;nda gün fark&#; olu&#;maktad&#;r. Bu yüzden de her y&#;l a&#;ure ay&#; ne zaman ba&#;layacak ve a&#;ure ay&#; ne zaman bitecek sorular&#;n&#;n cevaplar&#; de&#;i&#;mektedir.

A&#;ure Tarifi (Videolu)

A&#;ure Ne Zaman Yap&#;l&#;r?

• Sevilen ve oldukça besleyici bir tatl&#; oldu&#;u için a&#;ure ne zaman yap&#;lmal&#; sorusunun kesin bir cevab&#; yoktur.
• Y&#;l&#;n her zaman&#; yap&#;labilir. &#;çerisinde daha çok kuru bakliyatlar ve kuru yemi&#;ler kullan&#;ld&#;&#;&#; için de malzemelerin daha taze olaca&#;&#; özel mevsimler yoktur. Bu yüzden de tazelik konusunda özel bir zaman dilimi de yoktur. Sadece nar&#; taze kullanmak isterseniz mevsiminde ald&#;&#;&#;n&#;z narlardan bir miktar farkl&#; aylarda a&#;urede kullanmak üzere buzlu&#;unuzda muhafaza edebilirsiniz.
• A&#;urenin geleneklere ve inançlara göre ise daha çok yap&#;ld&#;&#;&#; ve payla&#;&#;ld&#;&#;&#; ay Muharrem ay&#;n&#;n günü ile birlikte ba&#;lar. Muharrem ay&#; Hicri takvimine göre Hz. Muhammed’in ashab&#;yla birlikte Mekke’den Medine’ye göç etmesi zaman&#;na denk gelir.
• Bu zaman oruç tutulan zamanda oldu&#;u gibi her y&#;l farkl&#;l&#;k göstermektedir. Bunun nedeni önceden kullan&#;lan ve &#;imdi kullan&#;lan takvim düzenlerinin farkl&#; olmas&#;d&#;r. Tarihi takip etmek için internetten arama yapabilirsiniz ve Diyanet &#;&#;leri Ba&#;kanl&#;&#;&#;n&#;n güncel duyurular&#;n&#; takip edebilirsiniz.
• Kendiniz a&#;ure ay&#; ne zaman ba&#;l&#;yor ve a&#;ure ay&#; ne zaman bitiyor hesaplamak istiyorsan&#;z bir önceki y&#;la göre oruç zaman&#;nda oldu&#;u gibi 10 gün kayma olaca&#;&#;n&#; dü&#;ünerek sonuca ula&#;abilirsiniz.
• Ramazan da bilindi&#;i gibi Hicri takvime göre zaman&#; belirlenen bir bayram oldu&#;u için her sene farkl&#; zamanlarda kutlanmaktad&#;r.

Sosyete A&#;uresi (Videolu)

A&#;ure Günü Hikayesi ve Anlam&#;

• A&#;ure günü dini ve tarihsel olarak önemli tarihlere denk geldi&#;i bilinen özel bir gündür. Bu günün ba&#;lamas&#;yla süren ay da ayn&#; &#;ekilde önemsenmektedir. A&#;ure halk aras&#;nda bereket ve bollu&#;u temsil etmektedir.
• En çok bilinen ve en yayg&#;n olan zamansal e&#;le&#;meye göre Hz. Muhammed’in ve bir grup Müslüman&#;n inançlar&#;n&#; koruyabilmek, tehditlerden uzakla&#;abilmek ve inançlar&#;n&#; yaymak ad&#;na Mekke’den Medine’ye göç etmeleriyle ba&#;layan gün Muharrem Ay&#;’n&#;n gününe denk gelmektedir.
• Baz&#; hadis kaynaklar&#; ise Hz. Nuh’un gemisiyle büyük tufandan kurtulmas&#;n&#;n da bu güne denk geldi&#;ini söylemektedir.
• Ayr&#;ca Hz. Musa’n&#;n K&#;z&#;ldeniz’i mucizevi &#;ekilde geçmesi hadisesinin de yine ayn&#; gün gerçekle&#;ti&#;i baz&#; hadislerde geçmektedir.
• Kültürel kaynaklar incelendi&#;inde ise bu özel günün Hz. Adem’in tövbe gününe, Hz. &#;dris’in gö&#;e yükseli&#;ine, Hz. &#;brahim’in bir mucize olarak ate&#;ten etkilenmemesine, Hz. Yakup ile o&#;lunun kavu&#;mas&#;na, Hz. Eyyub’un zor rahats&#;zl&#;klar&#;ndan kurtulmas&#;na, Hz. Yunus’un bal&#;&#;&#;n içinden ç&#;kmas&#;na ve Hz. &#;sa’n&#;n da gö&#;e yükselmesine denk geldi&#;i de yaz&#;lm&#;&#;t&#;r.

Günün tarihsel kar&#;&#;l&#;&#;&#; ne kabul edilirse edilsin anlam&#; elde olanlar&#;n di&#;er insanlarla payla&#;&#;lmas&#;na vesile oldu&#;undan hem maddi hem de manevi olarak ferahlaman&#;n ba&#;lang&#;c&#;n&#; sembolize etmektedir. Bu günde ve a&#;ure ay&#; boyunca da zenginlik düzeyi fark etmeden herkes evindeki malzemelerle yapt&#;&#;&#; tatl&#;lar&#; ev halk&#; olarak yer hem de kom&#;ular&#;yla payla&#;&#;r.

Meyve A&#;uresi (Videolu)

A&#;urenin Faydalar&#; Nelerdir?

• Kalp Dostudur: A&#;ure malzemeleri bitkisel oldu&#;undan oldukça sa&#;l&#;kl&#;d&#;r, hayvansal ya&#; içermezler ve kalp dostudurlar. Kuru baklagillerde bulunan posa, cevizde bulunan omega-3 vücut dengesine katk&#;da bulunur. &#;ste&#;e göre konan f&#;nd&#;k, badem gibi kuru yemi&#;ler de E vitamini sayesinde damar sa&#;l&#;&#;&#;n&#; güçlendirir. &#;eker yerine bal ya da pekmez tercih edilerek kolesterolü dü&#;ük hale de getirilebilmektedir.
• Ba&#;&#;&#;&#;kl&#;&#;&#; Güçlendirir: Vitamin ve mineral aç&#;s&#;ndan zengin birçok farkl&#; malzemeyi bulu&#;turan a&#;ure içindekilerin yüksek antioksidan etkileri sayesinde ba&#;&#;&#;&#;kl&#;k sistemini güçlendirerek hastal&#;klara kar&#;&#; koruma kalkan&#; olu&#;mas&#;n&#; da destekler.
• Büyümeyi Destekler: &#;eker miktar&#; do&#;ru ayarland&#;&#;&#; sürece geli&#;me ça&#;&#;ndaki çocuklar için de a&#;ure besleyici bir tatl&#;d&#;r. Zaten fazla &#;eker tüketimi sadece çocuklar ve gençler için de&#;il yeti&#;kinler için de çok faydal&#; olmayabilmektedir. Bu yüzden a&#;urede de minimum &#;eker kullanmak iyi bir tercih olabilir.
• Ba&#;&#;rsak Hareketlerini Kolayla&#;t&#;r&#;r: A&#;ure özellikle içindeki kuru kay&#;s&#;, kuru incir gibi malzemeler ve ceviz gibi tohumu ya&#;l&#; olan g&#;dalar sayesinde ba&#;&#;rsak çal&#;&#;mas&#;n&#; kolayla&#;t&#;r&#;r ve kab&#;zl&#;k sorunu ya&#;ayanlara iyi gelebilmektedir.
• Pozitif Dü&#;ünmeyi Kolayla&#;t&#;r&#;r: A&#;urenin içindeki baklagiller, kuru yemi&#;lerin ço&#;u ve bu&#;day da B vitamini türevlerine sahiptir. B vitamini grubu genel olarak insan&#;n kendini daha huzurlu hissetmesine ve zihin fonksiyonlar&#;n&#;n daha berrak çal&#;&#;mas&#;na katk&#;da bulunmaktad&#;r.
• Vejetaryenler &#;çin Protein Kayna&#;&#;: Özellikle et yemeyen vejetaryenler ya da rahats&#;zl&#;&#;&#;ndan dolay&#; et yiyemeyenler için a&#;ure bitkisel olarak protein ihtiyac&#;n&#; kar&#;&#;lamak için en tatl&#; yollardan biridir. Hem tatl&#; olarak hem de bir ara ö&#;ün yiyece&#;i olarak da tercih edilebilmektedir.

Az ve Tam Ölçülü A&#;ure (Videolu)

Nefis Yemek Tarifleri K&#;&#; Haz&#;rl&#;klar&#; listesine göz at&#;n!

En Be&#;enilen 10 A&#;ure Tarifi

A&#;urelik Bu&#;day ile En Leziz 25 Tarif

Bakliyatlar Uzun Süre Nas&#;l Saklan&#;r? 7 &#;pucu

A&#;ure Yapman&#;n 9 Alt&#;n Püf Noktas&#;, Malzemeleri

Kuru Baklagiller Nelerdir? Çe&#;itleri, Besin De&#;erleri ve Faydalar&#;