Değer Kaybı Davası Ne Kadar Sürer

Meydana gelen bir trafik kazası ölümlü, yaralamalı ve maddi hasarlı olabilir. Maddi hasarlı trafik kazalarında kazaya karışan taraflar, polis çağırmaksızın kendi aralarında kaza tespit tutanağı düzenleyebilirler. Maddi hasarlı trafik kazası sonucu tarafların tutanağın tutulması bakımından anlaşamaması durumunda kaza maddi hasarlı da olsa polis çağırmak ve tutanak tutulmasını sağlamak gerekmektedir. Aksi takdirde zorunlu sigorta (trafik sigortası) ve ihtiyari sigorta(kasko) ile aracın onarılmasını veya perte çıkartılmasını sağlamak güçleşebilir. Trafik kazaları araç değer kaybı davası; kaza sonucu aracın piyasa değerinde meydana gelen azalma sonucu araç sahibinin uğradığı zararın tazmini için açılmaktadır. Bu sayede trafik kazası nedeniyle kişilerin uğradığı mağduriyet giderilmektedir.

Değer Kaybı davasını açılabilmesi için bazı şartların oluşması gerekmektedir. Bu şartlardan kısaca bahsedeceğiz.

Araç Değer Kaybı Nasıl Hesaplanır?

Araç değer kaybı hesabı dava açıldıktan sonra uzman bilirkişililerce yapılmaktadır. Bu hesap ne mahkeme hakimi, ne de taraf avukatlarının taktir edebileceği bir hesaplama olmayıp, piyasa koşullarını bilen bilirkişiler tarafından yapılmaktadır. Peki bilirkişilerin aracın değer kaybını takdir ederken göz önüne aldıkları hususlar nelerdir?

Araç değer kaybı hesaplamasında etkisi bulunan pek çok değişken vardır. Değişkenlerin bazıları araç, bazılarıysa araç kullanım şekliyle ilgilidir. Bu değişkenler aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

• Üretim yılı
• Hasar geçmişi ve niteliği
• Kilometresi
• Marka ve model bilgisi
• Trafiğe çıkış tarihi
• Pazar değeri

bu hesaplamaya etki eden faktörlerden bazılarıdır. Örnek vermek gerekirse; daha önce hiçbir kazaya karışmamış, hasar kaydı ve hasarı olmayan, 50.000 TL değerinde 2014 model bir araç kazaya karışmış olsun. Bu kaza sonucunda aracın bazı parçalarında değişim, bazı parçalarında ise boya işlemi gerçekleşmiş olsun. Burada dava açıldıktan sonra hakim tarafından davanın usulüne uygun açıldığına kanaat getirildiğinde ve gerekli ücretler yatırıldığında dosya bilirkişiye gönderilecektir. Bilirkişi yapacağı incelemede aracın kaza sonrası değerinin 42.500 TL olduğunu tespit ederse aradaki 7.500 TL fark araç değer kaybı davasının konusunu oluşturacaktır.

Araç Değer Kaybı Davası Kime Açılır?

• Kasko şirketleri araç değer kaybını karşılamadıkları için, araç değer kaybı davası karşı tarafa (kazaya sebebiyet veren kişiye/kişilere) açılmaktadır.  Değer kaybının tazminatı bakımından araç sürücüsü ve ruhsat sahibi farklı ise dilediğinize dava açabileceğiniz gibi sürücü ve ruhsat sahibini birlikte sorumlu tutarak dava açabilirsiniz. Aracın değer kaybının tespitine yönelik araç değer kaybı davası açılır. Bu davanın hukuki olarak dayanağı Borçlar Kanunu’nun 122. Maddesidir. Bu maddeye göre karşı taraf kazada bir kusuru bulunmadığını ispat etmek zorundadır. Şayet ispat edemiyorsa araçta meydana gelen kaybı ödemekle yükümlüdür.

Araç Değer Kaybı Davası Nasıl Açılır?

Dava sürecinde aracınızda meydana gelen hasarın miktarını talep edebileceğiniz gibi, aracın tamiri için gereken zararı ve araç hasarlı olduğu için uğradığı değer kaybını da karşı taraftan talep edebilirsiniz. Şayet araç kiralık ise ayrıca ulaşım giderlerini de karşı taraftan talep etmeniz mümkündür.  “… kaza günü itibariyle piyasadaki rayiç bedel … TL olan davaya konu aracın kaza sonrası değeri … TL’ye düşmüştür. Kaza tespit tutanağının ilgili sigorta şirketine ibraz edilmesine rağmen herhangi bir ödeme yapılmaması sebebiyle, uğradığı değer kaybı ve sair hususların tazmini için eldeki araç değer kaybı davasının açılması talep edilir. ” Bunun için aşağıda bulunan araç değer kaybı hesaplama ve araç değer kaybı davası dilekçesi örneği ile ilgili mahkemeye başvuruda bulunmak gerekmektedir. Ayrıca, değer kaybı davalarında zaman aşımı süresi 2 yıl olarak belirlenmiştir. Bahsetmiş olduğumuz zaman aşımı süresi kaza tarihi itibaren başlamaktadır. Şayet uğramış olduğunuz kaza son iki sene içerisinde ise araç değer kaybı davası açabilmektesiniz. Ancak bu süreyi aşan olaylar zaman aşımına uğrar.

Araç Değer Kaybı Davasında (Dava) Tahkikat Aşaması Süreci Nasıl İşler?

Maddi hasarlı bir trafik kazası nedeniyle aracınız değer kaybettiyse kazadaki kusur oranınıza göre araç değer kaybı tazminatı davası açmanız gerekmedir. Örneğin kazaya neden olan ve %100 kusurlu bulunan aracın sahibi tarafından açılan dava reddedilir.

• Dava süreci ortalama 9 ay ile 2 yıl arasında neticelenmektedir.
• Aracınızı kullanamadığınız sürede araç kiraladıysanız bedelini, aracınız ticari bir araç ise kullanamadığınız süredeki mahrum kalınan karı, zararınızın tazmin edilmesini de isteyebilirsiniz.
• Değer kaybının tazminatı bakımından araç sürücüsü ve ruhsat sahibi farklı ise dilediğinize dava açabileceğiniz gibi sürücü ve ruhsat sahibini birlikte sorumlu tutarak dava açabilirsiniz.
• Dava içerisinde tarafların kusur oranları ve araçta meydana gelen değer kaybının tespiti için bilirkişi raporu alınmaktadır. Bilirkişi raporu davanın akıbeti bakımından büyük önem arz etmektedir.
• Aracınızın kazadan öncesindeki bir tarihte hasar kaydının bulunması durumunda, salt bu kazaya dayalı olarak değer kaybının meydana gelmesinin mümkün olmaması ve aracın önceki bir kaza ile değer kaybetmesi nedeniyle açılacak olan değer kaybı davası reddedilebilir. Bu nedenle dava açmadan önce aracın kaza kaydının olup olmadığı ve parça değişimi bulunup bulunmadığına dikkat edilmelidir.
• Çoğu sigorta poliçeleri kaza nedeniyle araçta meydana gelen değer kaybını poliçe kapsamına almamaktadır. Bundan cihetle sigorta firmaları söz konusu kaybı karşılamamakta olup kusuru bulunan araç sürücüsüne veya ruhsat sahibine dava açılması gerekmektedir.

Bu yazımızda Karayolları Trafik Kanunu’nun 97. maddesi çerçevesinde zarar gören kişilerin zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunmasına rağmen 15 günlük yasal sürede ödeme yapılmadığı takdirde açılabilecek olan araç değer kaybı davasını anlatacağız. Bu yazıda araç işletenleri ile araç sürücülerine karşı açılan araç değer kaybı davası anlatılmamaktadır. Araç işletenleri ile araç sürücülerine karşı açılan dava Araç Değer Kaybı Davası başlığı altında ele alınmıştır.

Araç Değer Kaybı Nedir?

Araç değer kaybı, çift taraflı olarak gerçekleşen bir trafik kazası sonucunda aracınızın piyasa rayicine göre yaşamış olduğu değer düşüklüğüne verilen addır. Araç değer kaybı, kusur oranında karşı tarafın kendisinden (kusurlu aracın işleteninden ve sürücünden) istenebileceği gibi karşı tarafın sigorta şirketinden de istenebilmektedir. Aracınızın değerinin kaybı hukuk sistemimize bir haksız fiil tazminatı çeşidi olarak Yargıtay’ın yerleşik içtihatları ile girmiştir.

(…) Dairemizce değer kaybının belirlenmesi hususunda esas alınan, aracın kaza tarihindeki hasar görmemiş 2.el piyasa değeri ile kazadan sonra onarılmış haldeki 2.el piyasa değeri arasındaki fark kriterine uyulmaksızın hesaplama yapılarak sağlanmıştır. Bilirkişi raporunda belirtilen yöntemle değer kaybının tespit olunduğu rapora dayalı olarak hüküm kurulamaz.

Bu durumda mahkemece aracın modeli, markası, özellikleri, hasarı, yapılan onarım işlemleri, kilometresi, olay tarihindeki yaşı, davacı tarafın iddiaları, davalı tarafın savunmaları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek aracın kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasa rayiç değeri ile kaza meydana geldikten ve tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç değeri arasındaki farka göre değer kaybı zararının belirlenmesi, meydana gelebilecek çelişkilerin giderilmesi yönünden ayrıntılı, gerekçeli ve denetime açık yeni bir rapor alınması (…) Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2017/980 E.  ,  2018/1219 K. 

Yargıtay’ın yerleşik içtihatları sonrasında 2016 yılında Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları içerisinde alt mevzuat çerçevesinde düzenlenmiştir.

A.5. KAPSAMA GİREN TEMİNAT TÜRLERİ
Bu genel şart kapsamındaki teminat türleri aşağıda yer almaktadır.
a) (Değişik:RG-2/8/2016-29789) Maddi Zararlar Teminatı: Hak sahibinin kaza tarihi itibariyle bu genel şartta tanımlanan ve zarar gören araçta meydana gelen değer kaybı dahil doğrudan malları üzerindeki azalmadır. Sigortalının sorumlu olduğu araç kazalarında değer kaybı, talep edilmesi halinde ilgili branşta ruhsat sahibi sigorta eksperleri tarafından tespit edilir. Değer kaybının tespiti bu Genel Şart ekinde yer alan esaslara göre yapılır.

Yazımızda araç değer kaybının sigorta şirketinden yazılı olarak istenmesine rağmen on beş günlük yasal sürede ödeme yapmayarak temerrüde düşen sigorta şirketine karşı kullanabilecek olan yasal haklardan birisi olan dava yolu hakkında bilgi verilecektir.

Fatih Tahancı · Araç değer kaybı nasıl alınır? Hesaplanır? Talep Edilir? Davası nasıl açılır? Ne kadar sürer?

Araç Değer Kaybı Davası

Karayolları Trafik Kanunu’nun 97. maddesine göre zarar verenin sigortacısına dava açmadan önce başvuru zorunluluğu bulunmaktadır. Sigorta şirketine başvuru bir dava şartı konumundadır. Sigorta şirketine başvuru yapılmadan açılan davalar mahkemelerce dava şartı yokluğundan reddedilmektedir. Burada hedeflenen amaç; zarar görenin dava açmadan önce sigorta şirketine başvuruda bulunması sağlanarak yargı yoluna gitmeden zararını tazmin etmesini sağlamaktır. Bu sayede yoğun iş yükü olan adli merciilerin iş yükü görece olsa azalacaktır.

Her ne kadar kanun koyucu Karayolları Trafik Kanunu 97. maddesinde gerçekleştirmiş olduğu 14.04.2016 tarihli değişiklik ile sigorta şirketlerine başvuru zorunluluğunu dava şartı olarak ortaya koysa da değişiklikteki asıl amaca ulaşılamadığı mevcut işleyişte gün yüzüne çıkmaktadır. Sigorta şirketleri, sudan bahanelerle ödemeden kaçınarak zarar görenlerin mağduriyetini arttırmaya devam etmektedir. Sigorta şirketlerine yapılan başvurular işleyişte adeta geçilmesi gereken bir engel olarak görülmektedir.

Doğrudan doğruya talep ve dava hakkı:
Madde 97 – (Değişik: 14/4/2016-6704/5 md.)

Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.

Sigorta şirketine yapılan başvuruda 15 takvim günü sayılması gerekmektedir. İşleyişte bazı sigorta şirketlerinin zarar göreni yanıltarak 15 iş günü zorunluluğu varmışçasına zaman kazanmaya çalıştıkları görülmektedir.

Zarar verenin sigorta şirketine yapılan başvuruya karşı 15 gün içerisinde sigorta şirketince herhangi bir cevap verilmezse, verilen cevap tatmin etmezse, cevap mağduru oyalamaya yönelikse ya da verilen tazminat zararı ortadan kaldırmıyorsa sigorta poliçesinin teminatları çerçevesinde bakiye kalan tazminat için dava yoluna gitmek mümkündür.

Kusurlu olan aracın sigorta şirketi temerrüde düştükten sonra zarar gören dava hakkını iki merciiden birisinde dava açarak kullanabilir. Bunlar sırası ile Asliye Ticaret Mahkemeleri ve Sigorta Tahkim Komisyonu’dur.

Araç Değer Kaybı Davası Nasıl Açılır?

Yukarıda bu konuya değinmiş olmakla birlikte sigorta şirketlerine karşı açılacak davaları kısaca özetleyelim. Araç değer kaybı davası ihtar / başvuru süreci tamamladıktan sonra Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde doğrudan açılabilir. Diğer bir seçenek ise yine ihtar / başvuru süreci sonrasında asliye ticaret mahkemesi (bulunmayan yerlerde asliye hukuk mahkemesi) nezdinde dava açılabilir. 

Sigorta şirketlerine karşı açılan araç değer kaybı davalarına bakmakla görevli mahkemeler asliye ticaret mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise kazanın gerçekleştiği yerdeki mahkeme veya davalının bulunduğu yer mahkemesi veya mağdurun bulunduğu yer mahkemesidir.

Bu dava kime açılır sorusuna da kısaca cevap vermek gerekirse kusurlu aracın sürücüsüne ve/veya sahibine veya kusurlu aracın trafik sigortacısına karşı açılabilir. 

Araç Değer Kaybı Davası Ne Kadar Sürer?

Sigorta Tahkim Komisyonu’nda açılan davalarda Sigortacılık Kanunu gereği Sigorta Hakemleri önlerine gelen uyuşmazlığı 4 ayda sonuçlandırmak zorunda olduklarından röportörde geçen süre, tebligat ve icra işlemelerini de dahil edersek Sigorta Tahkim Komisyonu’nda davaların 6 ayda sonuçlanarak tahsilat işleminin de yapıldığını söyleyebiliriz.

Adli yargı teşkilatı içerisinde yer alan Asliye Ticaret ve Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılan davaların ise yoğun iş yükü, bitmeyen usulü işlemler ve dosya yoğunluğu nedeniyle  1,5 – 2 yıla yakın bir sürede sonuçlanmaktadır.

Araç değer kaybı davası görevli mahkeme

Adliye mahkemelerinden hangisinin araç değer kaybı davalarında görevli olduğu meselesi oldukça uzun bir süre zarfınca Yargıtay’ın çelişkili kararları yüzünden tartışmalara sebep olmuştur. Nihayet Yargıtay sigorta şirketlerine karşı açılan araç değer kaybı davalarının ticari dava niteliğinde bulunduğundan hareketle Asliye Ticaret Mahkemelerinin görevli olduğuna araç işleteni ve sürücüsüne karşı açılan davalarda ise Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğu konusunda karara varmıştır.

Dava, davacıya ait aracın trafik kazası sonucu hasarlanması nedeniyle uğranılan maddi zararın tazmini istemine ilişkindir.
Dava tarihi itibarı ile yürürlükte bulunan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 4/1-a maddesi gereği her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olup olmadığına bakılmaksızın Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen hususlar ticari davalardır. TTK 5/1 maddesi gereği ticari davalara bakmakla görevli mahkeme Asliye ticaret mahkemeleridir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 01.07.2012 tarihinden itibaren yasanın 5/3 maddesi gereği asliye hukuk mahkemeleri ile asliye ticaret mahkemeleri arasındaki ilişki işbölümü olmaktan çıkmış görev ilişkisi haline gelmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 1. maddesi gereği göreve ilişkin kurallar kamu düzeni ile ilgili olup mahkemece kendiliğinden dikkate alınması gerekmektedir.

Açılan somut davada davalılar arasında zorunlu mali sorumluluk sigortacısı da bulunmaktadır. Sigorta hukuku 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 6. kitabında 1401 ve devamı maddelerinde, zorunlu sorumluluk sigortası ise 1483 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Bu durumda Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen hususlardan olması nedeniyle dava ticari dava olup asliye ticaret mahkemesi görev alanı içinde bulunmakta olup mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esasına girilerek yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2016/14740 E.  ,  2017/1909 K.

Asliye Ticaret Mahkemeleri’nde zararın tazmini için zarar verenin sigortacısına karşı dava açılabilir. Ancak biz bu yolu genel olarak önermemekteyiz.  Genel adli mahkemelerin iş yükü sonucunda ilk derece mahkemelerinde bir davanın sonuçlanması bugün ortalama 18 ayı bulmaktadır.

İlk derece mahkemesinin vermiş olduğu karar istinaf ve temyiz incelemesine tabi tutulduğunda bu süre rahatlıkla 24 ayı geçmektedir. İcra işlemlerini de dahil ettiğimizde 30 aylık başka bir ifade ile 2.5 yıllık bir süre karşımıza çıkmaktadır.

Sigorta hukuku 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 6. kitabında 1401 ve devamı maddelerinde, zorunlu sorumluluk sigortası ise 1483 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Bu durumda Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen hususlardan olması nedeniyle dava ticari dava olup Asliye Hukuk Mahkemeleri’nde değil Asliye Ticaret Mahkemeleri’nde açılması gerekmektedir.

Asliye Ticaret Mahkemeleri’nin bulunmadığı yerlerde araç değer kaybı davaları Asliye Hukuk Mahkemeleri’nde Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla açılması gerekmektedir.

Araç Değer Kaybı Davalarında Yetkili Mahkeme

Araç değer kaybı davası, haksız fiil eyleminin gerçekleştiği başka bir ifade ile trafik kazasının gerçekleştiği yerdeki görevli mahkemede açılabileceği gibi davalı sigorta şirketinin merkezinin ya da bölge müdürlüğünün bulunduğu yerde de açmak mümkündür.

6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu

Haksız fiilden doğan davalarda yetki
MADDE 16- (1) Haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.

Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları

Arabulucuya Başvuru ve Yetkili Mahkeme

Sigortacının başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, hak sahibi sigortacının merkez veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan acentenin bulunduğu yer mahkemelerinde, kazanın meydana geldiği yer mahkemesinde ya da zarar görenin ikametgâhının bulunduğu mahkemede dava açılabileceği gibi uyuşmazlığın çözümü için Sigorta Tahkim Komisyonuna da başvurabilir.

Sigorta Tahkim Komisyonu

Sigorta Tahkim Komisyonu, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu çerçevesinde kurulmuş olan kendi nezdinde görev alan hakemlerin vermiş olduğu kararlar mahkeme ilamı niteliğinde olan bir merciidir. Sigorta Tahkim Komisyonu, İstanbul’da bulunmaktadır. Komisyonun uhdesinde kanunda tahdidi olarak sayılan gerekli niteliklere haiz kişiler hakemlik görevini yürütmektedir. Komisyonda görülen uyuşmazlıklar tıpki mahkemelerdeki gibi Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Borçlar Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, Sigortacılık Kanunu gibi kanun ve alt mevzuatlar çerçevesinde sonuçlandırılmaktadır.

Sigorta şirketleri ile gerçek ya da tüzel kişilerin yaşamış olduğu hukuki ihtilaflara çözüm sağlamak için kurulmuş olan Sigorta Tahkim Komisyonu araç değer kaybı davalarını da hızlı bir şekilde çözüme kavuşturmaktadır. Sigortacılık Kanununa göre bir uyuşmazlık dosyası hakeme tevdi edildikten sonra 4 ay içerisinde çözüme kavuşturulmak zorundadır. Ortalama bir aylık başvuru-raportör-hakem tayini süreci, 4 aylık yargılama ve son olarak 1 aylık karar yazımı tebliğ süreci dikkate alındığında pratikte 5.000,00TL’ye kadar olan bir hukuki uyuşmazlık hakkında 6 ay içerisinde karar verilmektedir.

Sigorta Tahkim Komisyonu’nda 5.000,00 TL’ye kadar ki uyuşmazlıklar hakkında verilen kararlar kesin niteliktedir. Tarafların istinaf, temyiz ya da benzeri bir üst yargı yoluna başvuru hakkı olmayıp ancak tahkim yargılamasının iptaline yönelik iptal davası hakları mevcuttur ki buradan müspet yönde karar almak çok düşük bir ihtimaldir.

5.000,00 TL üzerindeki hukuki uyuşmazlıklar hakkında verilen kararlara ilişkin olarak İtiraz Hakem Heyeti’ne taraflar başvuruda bulunabilir. İtiraz hakem heyeti dosya kendilerine tevdi edildikten sonra 2 ay içerisinde dosya hakkında karar vermek zorundadır. 40.000,00TL’ye kadar ki uyuşmazlıklarda itiraz hakem heyetinin vermiş olduğu karar kesin olup istinaf ya da temyiz yoluna başvurulamaz. 40.000TL üzerindeki uyuşmazlıklar için Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf kanun yoluna başvurulabilir.

Araç Değer Kaybı Davası Masrafı (Sigorta Tahkim Komisyonu)

Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yapılırken/dava açılırken gerçekleştirilen başvuru ücreti 5.000,00TL’ye kadar ki değer kayıpları için 100,00 TL’dir. Daha fazla olan araç değer kaybı taleplerinde bu başvuru ücreti de tablodaki gibi değişkenlik göstermektedir.

Sigorta Tahkim Komisyonu’nda gerçekleştirilen araç değer kaybı davası hakem yargılamasında bilirkişi raporlarına ortalama 350,00 – 400,00 TL kadar bir ücret ödenmektedir.

Daha önceki yazılarımızda da izah ettiğimiz üzere araç değer kaybının tespiti açısından daha ilk başta sigorta şirketine başvuruda bulunurken araç değer kaybı eksper raporu ile başvurmak bir yol haritası çizecek olduğundan aracınızın değer kaybının eksper raporunun kaza sonrasında araç onarımdan çıkar çıkmaz alınması oldukça önemlidir. Araç değer kaybı eksper raporu alınmadan açılan davaların; kilometre, yaş, model, onarım gören/değişen parça unsurlarına takılarak çoğu zaman reddolunduğunu hatırlatıyoruz.

Sigorta Tahkim Komisyonu’nda görülen dava sonuçlanınca aracınızın değer kaybının tahsili için kararın icraya koyulması gerekmektedir. Bunun içinde ortalama 100,00 TL kadar masraf yapılmaktadır.

Araç değer kaybı davası uzmanlık gerektiren bir süreç olduğu için işinin ehli avukatlar eliyle yürütülmesi gerekmektedir. Bu sebeple de davacı müvekkil tarafından 100,00TL’de notere vekaletname masrafı yapılmaktadır. Toplamda 900,00 TL’lik bir masraf yapılmakta olup dava kazanıldığı takdirde bu masraflar yargılama gideri olarak sigorta şirketinden geri alınmaktadır.

Araç Değer Kaybı Davası Masrafı (Asliye Ticaret Mahkemesi)

Yetkili Asliye Ticaret Mahkemesinde sigorta şirketi aleyhine dava açılırken harç hesaplaması nispi olarak yapılmaktadır. Araç değer kaybı davaları genelde 100,00TL’lik kısmi dava olarak açıldığı varsayımı üzerinden gidecek olursak 2018 yılı için 35,90 TL başvuru harç, 1,71TL peşin harç, 5,20 vekalet harcı, 195,00TL gider avansı olmak üzere ilk başta 250,00 TL’ye yakın bir masraf gerekmektedir.

Asliye Ticaret Mahkemesinde gerçekleştirilen araç değer kaybı davası yargılamasında bilirkişi raporlarına ortalama 350,00 – 400,00 TL kadar bir ücret ödenmektedir.

Daha önceki yazılarımızda da izah ettiğimiz üzere araç değer kaybının tespiti açısından daha ilk başta sigorta şirketine başvuruda bulunurken aracınızın değer kaybının eksper raporu ile başvurmak bir yol haritası çizecek olduğundan araç değer kaybı eksper raporunun kaza sonrasında araç onarımdan çıkar çıkmaz alınması oldukça önemlidir. Araç değer kaybı eksper raporu alınmadan açılan davaların; kilometre, yaş, model, onarım gören/değişen parça unsurlarına takılarak çoğu zaman reddolunduğunu hatırlatıyoruz.

Asliye Ticaret Mahkemesi’nde görülen dava sonuçlanınca araç değer kaybının tahsili için kararın icraya koyulması gerekmektedir. Bunun içinde ortalama 100,00 TL kadar masraf yapılmaktadır.

Araç değer kaybı davası uzmanlık gerektiren bir süreç olduğu için işinin ehli avukatlar eliyle yürütülmesi gerekmektedir. Bu sebeple de davacı müvekkil tarafından 100,00TL’de notere vekaletname masrafı yapılmaktadır. Toplamda 900,00 TL’lik bir masraf yapılmakta olup dava kazanıldığı takdirde bu masraflar yargılama gideri olarak sigorta şirketinden geri alınmaktadır.

Araç Değer Kaybı Avukat Ücreti

Araç değer kaybı davası için vekaletname ile görevlendirdiğiniz avukat sunmuş olduğu hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmeti gereğince Araç Değer Kaybı Avukat Ücreti alması gerekmektedir. 1163 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 164. maddesi gereği avukat ücretsiz iş göremeyeceği gibi o yıl yayınlanmış olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin de altında iş alamayacaktır. Bu çerçevede avukatlık ücret sözleşmesinin yazılı olarak yapılması her iki tarafın faydasına olacaktır. Araç Değer Kaybı Avukat Ücreti uygulamada alınan tazminat üzerinden bir yüzdeye dayanmaktadır.

Fatih Tahancı · Maddi Hasarlı Trafik Kazaları ve Tazminatlar: Araç Değer Kaybı, İkame Araç Bedeli, Eş Değer Parça

Araç Değer Kaybı Hesaplama

Bu başlık altında araç değer kaybı hesaplama konusunu ele alacağız. Trafik kazaları sonucunda sigorta sektöründe ve hukuk camiasında gerçekleşen gelişmeler sonucunda bir tazminat çeşidi olarak bugün konuştuğumuz araç değer kaybı tazminatının hesaplaması ortaya çıktığı ilk günden bu yana zaman içerisinde farklı hesaplama, formül ve yöntemler sonucunda günümüzdeki son halini almıştır. 

Araç Değer Kaybı Başvuru Dilekçesi Örneği

Üzülerek belirtmemiz gerekir ki son dönemde sigorta şirketleri gerçek kişilerin vekilsiz başka bir ifade ile avukatsız tek başlarına yaptıkları başvuruları pek fazla dikkate almamaktadır. Bu durumda biz tazminatınıza sorunsuz bir şekilde kavuşabilmeniz için bir avukat aracılığıyla başvuru yapmanızı öneriyoruz. Bu çerçevede başvuru dilekçesi örneğini de sizlerle paylaşıyoruz.

….. Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü’ne

Konu :  ………… poliçe numaralı zorunlu mali sorumluluk sigortası bedelinden ………….. TL değer kaybı ve ……… TL ekspertiz bedelinin ödenmesi talebidir.

               ………… tarihinde Ankara’da meydana gelen maddi hasarlı trafik kazasında müvekkilime ait olan …………. plakalı araçta hasar meydana gelmiş ve yine aynı kaza sebebiyle araçta ………….. TL tutarında değer kaybına uğramıştır. 

                      Söz konusu kazanın oluşumunda şirketinize …………… numaralı poliçeyle sigortalanmış olan ………. plaka sayılı araç sürücüsü %100 kusurlu ve sorumludur.  Müvekkilimin ise müterafik bulunmamaktadır.

                     Belirtilen Karayolları Trafik Kanunu Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi araç başına kaza halinde 36.000,00 TL’lik teminat sağlamakta olup anılan meblağın müvekkilime ödenmesi gerekmektedir.

              Anılan nedenlerle bu ihtarnamenin tarafınıza tebliğinden itibaren 15 gün içinde değer kaybı bedeli olan ……… TL ile ekspertiz bedeli olan ……… TL tarafımıza ödenmesi, aksi takdirde aleyhinize dava ikame edileceği mahkeme masrafları, gecikmeden mütevellit ticari temerrüt (avans) faizi ve avukatlık ücretinden sorumlu tutulacağınız hususları saygı ile talep ve ihtar olunur.15.08.2020

İhtar Eden ………Vekili 

Av. Ayşe TAHANCI

Ekler: 

• 1- Vekaletname,
• 2- Trafik Kazası Tespit Tutanağı,
• 3- ZMMS Poliçesi,
• 4- Ekspertiz Raporu (Kesin Rapor), 
• 5- Kazaya Karışan Araç Tescil Belgeleri,
• 6- Onarım Fotoğrafları
• 7- Değer Kaybı Ekspertiz Raporu ve Faturası

Araç Değer Kaybı Dava Dilekçesi

Yukarıda arz ve izah edilmeye çalışıldığı üzere araç değer kaybı dava süreci oldukça tekniktir. Tahancı Hukuk Bürosu olarak yazdığımız dilekçeler her vaka için apayrı olup tek bir dilekçe ile çalışılması mümkün değildir. Öyle olsa bile araç değer kaybı dava dilekçesi içerisinde yer alan teknik bilgilerin rastgele kullanılması kişilere faydadan çok zarar getirecektir. Bu sebeple kazazedelerin bir avukattan hukuki destek ve danışmanlık almasını tavsiye ediyoruz.

Araç Değer Kaybı Şartları 2023

Kaza sonucunda araç değer kaybınızı talep ettiğinizde birtakım şartların bulunduğunu ve bu şartların gerçekleşmiş olması gerektiğini görürsünüz. Araç değer kaybı talebi şartları şunlardır:

• Gerçekleşen kazada %100 kusurlu olmamak gerekmektedir. Aracınızda bir hasarın oluşması ve bu hasar sonrasında aracınızın bir onarım işlemi görmüş olması gerekmektedir.
• Öte yandan aracınızın karışmış olduğu kaza üzerinden iki yıllık bir zaman geçmiş olmamalıdır. Eğer iki yıl geçmiş ise zamanaşımı söz konusu olacaktır. Zamanaşımı ortaya çıktığında başvuru ve davanız reddedilecektir.
• Araç değer kaybı talebine konu hasar gören parçalarınızın daha önceden hasar görmemiş olması gerekmektedir.
• Kusurlu olan aracın trafik sigortasının bulunması gerekmektedir. (Trafik sigortası yoksa kusurlu sürücünün kendisinden ve/veya araç sahibinden alınabilir.)
• 20.04.2020 değişikliğine kadar 165.000 km sınırı mevcutken artık bu sınır kaldırılmıştır.
• Herhangi bir araç yaş sınırı bulunmamaktadır.

Araç Değer Kaybı Şartları 2022 yazımızda Araç Değer Kaybı Şartları Nelerdir , dava açma şartları nelerdir değineceğiz.

Araç değer kaybı, kaza yapan birçok araç sürücünün karşısına çıkar ve oldukça merak edilir. Araç değer kaybı, meydana gelen bir kaza sonrası onarılan aracın ikinci el piyasa fiyatına göre değer kaybetmesidir.

Kazanın ardından tamir edilen aracın onarımı her ne kadar kusursuz olsa da, arabanın satış fiyatı kaza öncesi belirlenen satış fiyatından her halükarda daha düşük olacak ve değer kaybı oluşacaktır. Çünkü TRAMER kayıtlarına hasarlı araç olarak geçecek ve bu da araç satışı esnasında değer kaybına uğramasına neden olacaktır.

Meydana gelen kaza sonrası değer kaybı hesaplaması için, belirli ve açık bir formül düzenlenmiştir. Araç değer kaybı Trafik Sigortası Genel Şartları’nda düzenlenen usul ve esaslardan biri olan “Değer Kaybı Hesaplaması Formülüne” göre hesaplanmalıdır. Aracın yılı, hasar geçmişi ve niteliği, aracın kilometresi, markası ve modeli, aracın trafiğe çıkış tarihi ve piyasa değeri araç değer kaybının miktarının belirlenmesinde önemli bir rol oynamaktadır.

Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında Değişiklik Yapılmasına Dair Genel Şartlar 20 Mart 2020 tarih 31074 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak 1 Nisan 2020 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Yürürlük tarihinden önce yapılmış olan sözleşmelerde sözleşmenin imzalandığı tarihide geçerli olan Genel Şartlar,  yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılan sözleşmelerde ise yeni yayınlanan Genel Şartlar uygulanacaktır.

Kusurlu araç yani karşı aracın Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası 1 Nisan 2020 tarihinden önce yapılmışsa kaza sonrası oluşan mini onarım ile giderilebilen basit kaporta, plastik tampon/parça onarımları, cam, radyo/teyp, lastik, hava yastığı, jant, mekanik, elektrik, elektronik ve döşeme aksamı hasarları ile ana iskelet ve şaside hasar olmaksızın vidalı parçalarda yapılan onarım/değişim ile giderilebilen hasarlar değer kaybı teminatı kapsamı dışındadır.

Ayrıca, aynı yerde birden fazla hasar olması veya araç geçmişinde 3 ve daha fazla hasarın meydana gelmesi araç kilometresinin 165.000 km’den fazla olması hallerinde de zaman aşımı süresi geçmese dahi değer kaybı alınabilmesi çok zor olmaktadır.

Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası 1 Nisan 2020 tarihinden sonra yapılan araçlarda kaza sonrası yaşanan Değer Kaybının hesaplama yöntemleri ve formülleri ile ilgili olarak  bir takım değişikliklere gidilmiştir. Yeni düzenleme ile artık km sınırı kaldırılmakla birlikte plastik tampon/parça onarımları, cam, radyo/teyp, lastik, hava yastığı, jant, mekanik, elektrik, elektronik ve döşeme aksamı değer kaybı kapsamına alınmıştır. Ayrıca değer kaybı hesaplamasındaki km katsayı oranı düşürülerek formül ve katsayı oranları yeniden belirlenmiştir.

Öncelikle her kaza yapan sürücü araç değer kaybı talep edemez. Bunun için bazı ön şartlar bulunmaktadır. Öncelikle, araç değer kaybı talebinde bulunabilmek için kazada mağdur olan taraf siz olmalısınız. Kazaya sebebiyet veren sürücü sizseniz ve kusur oranı olarak %100 siz kusurlu iseniz hak talep edemezsiniz. Kazadaki kusur oranınız ile orantılı olarak değer kaybı talep edebilirsiniz. Örneğin kazadaki kusur oranınız %50 ise hak ettiğiniz değer kaybının kusur ile orantılı olarak %50’sini alabilirsiniz. Kaza da kusur oranınız %50 ve 2000 TL bir değer kaybınız oluştuğunda 2.000 TL ‘nin yarısı olan 1.000 TL alabilirsiniz

Bir diğer şart ise Türk Borçlar Kanunu‘nun düzenlenen iki yıllık ve on yıllık kesin zamanaşımı sürelerinin geçirilmemiş olmasıdır. İki yıllık sürenin başlangıcı araç sahibinin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten itibaren başlamaktadır. Zarar ve sorumludan hangisi daha sonra öğrenilirse, zamanaşımı süresi son öğrenme gününden itibaren başlar. Bununla birlikte kazanın gerçekleştiği tarihten itibaren her hâlükârda en geç 10 yıl içinde bu talepte bulunulması gerekmektedir.

Değer Kaybı Davası Açma Şartları 

Sigorta şirketi başvuru tarihinden itibaren 15 gün içinde ödemeyi kabul etmezse veya yaptığı ödeme sizin için yeterli değilse Sigorta Tahkim Komisyonuna gerekli evraklarla başvuru yapmak gerekmektedir.

Araç değer kaybı talebinde Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru yaparken dikkat edilmesi gereken çok önemli hususlar bulunmaktadır. Bu hususlar yerine getirilmediğinde talebimiz sonuçsuz kalabilmektedir.

Bundan dolayı araç değer kaybı talebi ile ilgili olarak  sigorta tahkim komisyonuna başvuruda bulunmak isteyenlere hem teknik hem de hukuki destek almaları gerekmektedir. Çünkü hukuki destek almadan yapılmış olan değer kaybı başvurularında ya sigorta şirketleri değer kaybı konusunda ödeme yapmadıkları yada yaptıkları ödemenin yeterli olmadığı ortaya çıkmaktadır. 

Araç Değer Kaybı Başvurusu

Araç değer kaybı başvurusu Araç değer kaybı kusurlu olan aracın trafik sigortasından almak isteyen kişiler kaza sonrasında yukarıda paylaşmış olduğumuz dilekçe ekine kaza tespit tutanağı, araç ruhsatları, hasar ekspertiz raporu, onarım ekspertiz raporu, fotoğraf ve varsa video ile birlikte mail, taahhütlü posta, noter ihtarı vb. araçlar vasıtasıyla sigorta şirketine başvuruda bulunmalıdır.

Sigorta şirketi başvuruyu kabul edip araç değer kaybı parasını tamamen ödeyebileceği gibi kısmi bir ödeme de yapabilir. Burada başvuru öncesinde bir eksperden alınmış olan değer kaybı raporu bizlere ışık tutmaktadır. Sigorta şirketinin eksik ödeme yapması veya hiç yapmaması durumunda ne kadarlık bir alacak miktarının olduğu ve davanın kaç TL üzerinden açılması gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır.

Sigorta şirketinin eksik ödeme yaptığı veya hiç yapmamış olduğu durumlarda Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde dava açılabilir veya arabulucuya gidilebilir. Arabulucuda anlaşılamadığı takdirde adliye mahkemelerinde dava açılması mümkündür.

Sigorta Tahkim Komisyonu veya Mahkeme tarafından verilen kararlar ilamlı icra takibi ile infaz edilebilir. Böylelikle tazminat sahibi olan kişi hakkını en sonunda cebri icra yoluyla tahsil etmiş olur.

Karayolları Trafik Kanunu’nun 97nci maddesi gereğince zarar gören gerçek ya da tüzel kişilerin dava yoluna gitmeden önce zarara sebep olan/kusurlu bulunan aracın zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesini (Trafik Sigortasını) düzenleyen sigorta şirketine yazılı bir başvuruda bulunması gerekmektedir. Sigorta şirketine gönderilen bu talep yazısına uygulamada araç değer kaybı başvurusu adı verilmektedir. 

Fatih Tahancı · Araç Değer Kaybı Nedir?

Araç Değer Kaybı Yaş Sınırı

Araç değer kaybı tazminatı başvurusunda veya tahsili sürecinde aracın yaşı ile ilgili olarak herhangi bir yaş sınırı bulunmamaktadır. 1 yaşındaki araç içinde 5 yaşındaki araç içinde 12 yaşındaki araç içinde başvuru yapılması mümkündür. Yaş sınırı olmamakla birlikte uygulamada araç değer kaybı hesaplama formülünden kaynaklı olarak aracın yaşının önemi dolaylı olarak ortaya çıkmaktadır.

Takdir edersiniz ki her bir yeni araç yaşlandıkça, km artıkça piyasa rayici de düşmektedir. Hal böyle iken antika araçları bir kenara bırakacak olursak 2 yaşındaki bir araç ile 5 yaşındaki aynı marka model aracın piyasa rayiç fiyatları da aynı olmayacaktır. Piyasa rayici yüksek olan bir araçta ortaya çıkan hasar neticesinde meydana gelen değer kaybı yüksek olurken piyasa rayici düşük olan aracın değer kaybı ise daha düşük olacaktır. Bir kez daha söyleyecek olursak yaş sınırı olmamakla birlikte araçların yaşlarının aracın fiyatı bağlamında etkisi söz konusu olduğundan değer kaybı hesaplamasında da etkisi mevcuttur.

Araç Değer Kaybı Davası Zamanaşımı Süresi

Araç değer kaybı davası zamanaşımı süresi zarar ve ziyanın öğrenildiği tarihten itibaren başlayarak iki yıldır. Son iki yıl içerisinde bir kazaya karışmışsanız ve tam %100 kusurlu değilseniz araç değer kaybı tazminatını dava açarak alabilirsiniz.

Araç değer kaybı davası, baştan sona uzmanlık gerektiren bir süreçtir. Bu davaların açılmasından önce profesyonel bir motorlu kara araçları değer kaybı eksperinden alınacak rapor hayati önemdedir. Alıncak bu rapor hukuki başvuru ve dava sürecinde yol gösterici olacaktır.

Sigorta Tahkim Komisyonu  veya Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde açılan araç değer kaybı davasını da  bir avukat tarafından yürütülmesi oldukça önemlidir.

İkame Araç Bedeli 2023

İkame araç bedeli, gerçekleşen çift taraflı bir trafik kazası sonucunda aracı hasara uğrayan kişinin aracından mahrum kaldığı süre boyunca bir araç kiraladığı varsayılarak kendisine ödenen maddi tazminattır. İkame araç bedeli tazminatı, Yargıtay’ın bugüne kadar ortaya koyduğu kararlar neticesinde yerleşik bir tazminat türü olarak günümüzde yerini almıştır.
İkame araç bedeli şartları şunlardır:

• Gerçekleşen kazada %100 kusurlu olmamak,
• Aracınızın kazada hasar görmüş olması,
• Aracınızdan hasar nedeniyle en az bir gün mahrum kalmış olmak gerekmektedir.

İkame araç bedeli hesaplaması yapılırken aracınızın markası, modeli ve yaşı dikkate alınarak piyasa rayici çerçevesinde eş değer bir aracın kiralama bedeli dikkate alınır. Kiralama gün sayısı hesaplanırken ise hasara uğrayan aracın ortalama onarım gün sayısı dikkate alınmaktadır. Sadece tampon boyaması ortalama 4 gün iken, kapı ve tampon boyama düzeltme 7 gün olarak uygulamada karşımıza çıkmaktadır.

İkame araç bedeli tıpkı ticari kazanç kaybı, iş gücü kaybı gibi bir yansıma zarar olduğu için Trafik Sigortası Genel Şartları kapsamında trafik sigortası teminat limitleri dışında tutulmuştur. Başka bir ifade ile ikame araç bedelini kusurlu olan karşı tarafın sigorta şirketi ödemeyecektir. İkame araç bedelini kusurlu olan aracın sahibi ve şoföründen müştereken ve müteselsilen tahsil etmek gerekmektedir.

Ayrıca ikame araç bedeli tazminatını alırken aracınızın kasko sigorta olup olmadığı, kaskodan araç alıp almadığınız gibi konuların bir önemi yoktur. Çünkü kasko poliçesi sizin kendiniz tarafından kendinizi güvenceye almak için yapılmış olan bir sigortadır. İkame araç bedelini ise kazaya karışan üçüncü kişi kendi cebinden karşılamak zorundadır. Siz kaskodan 3 hafta araba alsanız da yine bu tazminatınızı alabilirsiniz. Öyle ki çok sevdiğiniz arabanız artık evinizin önünde değil tamircidedir. İkame araç bedeli tazminatınızı icra takibi ya da dava açarak tahsil edebilirsiniz.