Hamilelikte Aşerme Olmaması

İlkbahar mevsiminin müjdeci meyvesi olan erik mi?

Deniz soğudukça yağlanan ve lezzeti artan Hamsi mi?

Hamileliğin olmazsa olmazı olarak gösterilen aşerme duygusu ile ilgili merak edilen pek çok soru vardır.

Hamileler neden aşerer? 

Aşerme biyolojik mi; psikolojik bir nedene mi bağlıdır? 

Her anne adayı aşerme yaşar mı? 

Aşerme; hamilelik dönemi anne adayları için hem psikolojik hem de fizyolojik açıdan  hormonların büyük değişimlerin yaşandığı ebeveyn olma sürecindeki en özel ve önemli bir  dönemdir. Hamilelik döneminde aşerme akla gelmeyen, belki de daha önce hiç denenmemiş  hatta mevsimi olmayan yiyecekleri tüketme dürtüsüdür. 

Yapılan araştırmalar, her hamilenin aşermediğini fakat hamilelerin yaklaşık %90’ının  aşerdiğini söylüyor. Bu büyük kısma dahil olan hamileler, hamilelik sürecinde en az bir  yiyeceği aşeriyorlar. 

Hepimiz, sadece çikolata ya da turşu yemek isteyen, gecenin bir vaktinde uykusunu kaçıran  ama mevsiminde olmaması muhtemel besinler isteyen; “bebeğimizin canı çekti..” diyerek bazen de eşini zorlayan istekler de; hem kendimizin yaşadığı hem de çevrenizden duyduğunuz  hamilelik aşerme hikayelerini duymuşuzdur. 

Hikayeler de kulağa hoş gelen aşerme duygusu bazı problemleri de getirebilir. Mevsiminde  olmayan yiyecekler eşler arasında iletişim problemlerinin çıkmasına ve anne adayının en  hassas olduğu dönemde biraz daha hassas ve alıngan olmasına neden olabilmektedir. 

Bunun yanında aşerme konusundaki psikolojik olarak öne çıkan detay, aşerilen yiyeceklerin  çok tatlı ve çok ekşi besinler olması yönünde olmaktadır. Bu detay ekşi yiyenin kız, tatlı  yiyenin erkek evladının olacağı ile ilgili toplumsal merak, cinsiyet belirleme yöntemi ve batıl  inancı da doğurmuştur. 

Aşerme ile cinsiyet belirleme de en zirve meyve yeşil erik gelmektedir. Mevsimi dışında  aşerilen meyveler ulaşılması zor olması sebebiyle anne adayları ile birlikte baba adaylarının  da en büyük problemidir. Hemen hemen bir çok anne adayı yeşil erik aşerme duygusu ile  eşinden istekte bulunmuştur. 

Aşerme biyolojik mi; psikolojik bir nedene mi bağlıdır? 

Aslında araştırmalar göstermektedir ki aşerme biyolojik olmaktan çok; psikolojik nedenlere  bağlıdır. Genellikle evlilik birlikteliği içerisinde eşinden yeterince ilgi ve önem göremeyen  veyahut hamileliği ile ilgilenilmeyen, eşinden, geniş aile üyelerinden istediği ilgiyi değeri göremeyen kişilerde aşerme ortaya çıkmaktadır. Anne adayının bu süre zarfında eşi tarafından  fark edilmek ihtiyacı ve benim için eşim bunu yaptı hissini test etmek olmaktadır. Veya 

eşinden şiddet gören, bulunduğu ailede ortamında yok sayılan ya da eşinin ailesi tarafından  sorunlar yaşayan kadınlar aşerme duygusunu bir süre de olsa kaçış yolu olarak görebilir. 

Plansız hamilelik durumunda eşinin de hamilelik sürecine katılımını sağlayarak onu yeni  rolüne hazırlamak ve bu heyecanı paylaşma düşüncesinden kaynaklanabilir. Aşerme bazı  durumlar da ilişkinin düzelmesi ve yeni kurulacak aile yapısı ile yeni sorumluluklar ile  geçmişte yaşanmış sorunları kapatmak geri de bırakmak düşüncesinden  kaynaklanabilmektedir.  

Tanzanya'da kırsal kesimde yaşayan kadınlar üzerinde yapılan bir araştırmada, kadınların  canının, et, balık, tahıl, meyve ve sebze çektiği bildirildi ve aşerilen yiyeceği sağlamanın eşin  ve ailesinin sosyal desteğine işaret ettiği vurgulanmaktadır. 

Gece saat 1'de kızarmış tavuk almaya yollanan ve bulup, getiren bir eş, hamile kadın için  eşinin kendisine destek verdiğinin göstergesi olmaktadır. Kızarmış tavuk kanatları çok lezzetli  ve keyif verici olabilir, ancak onu sevdiğini birinin getirmesinin kalorilerin ötesinde bir  besleyici değeri var. 

Sonuç olarak; 

Hamilelik sürecinde değişen fizyolojik ve psikolojik durumlar gebelik psikolojisi üzerinde  etkilidir. 

Ancak aşerme duygusu evlilik ve aile kurumunun içerisindeki sorunların çözümü olarak  değerlendirilmesi şekline geldiği zaman mutlaka bir uzmandan yardım almak gereklidir. Anne  adayı ve baba adayı ile uygun danışmanlık sağlanarak psikolojik boyut değerlendirilerek  aşerme konusu bir miktar düzelebilir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Bir anne adayının hamilelik sırasında tükettiği yiyecek ve içecekler bebeğin anne karnındaki ana besin kaynağını oluşturur. Ayrıca, bu dönem; bebeğin ileri dönemlerdeki yeme alışkanlıklarının da temelini oluşturur. Uzmanlar, hamilelikte annenin beslenme planının bebeğin ihtiyaç duyduğu önemli besinlerin sağlanabilmesi açısından belli başlı yiyecek ve içecekleri içermesi gerektiğini belirtmektedir.

Hamilelikte Sağlıklı Beslenme Nasıl Olur?

Hamilelik sırasında sağlıklı beslenmek, anne ve bebeğin ihtiyacı olan kalori ve besin miktarını sağlayan bir beslenme planıyla mümkündür. Bu noktada, hamilelik sırasında annenin ne kadar kilo aldığı önem kazanır. Sağlıklı kilo aralığında doğan bebeklerin doğum ve daha sonrasında belirli rahatsızlıklara yakalanma riskinin daha düşük olduğu söylenebilir. Aynı zamanda, sağlıklı beslenen anne adayları hamilelik sırasında çok fazla kilo almaz. Aksi takdirde, anne adayının sağlığını tehdit eden hastalıklara yakalanma riski artabilir.

Hamilelikte Hangi Besinler Tüketilmelidir?

Hamilelik sırasında sağlıklı beslenebilmek için özel bir beslenme planına ihtiyaç yoktur. Anne adaylarının dikkat etmesi gereken en önemli nokta, dengeli beslenmek ve mümkün olduğunca doğal ürünler tüketmektir.

Meyve ve sebzeler

Günde 5 porsiyon meyve ve sebze yenilmesi önerilir. Meyve ve sebzeler; taze, dondurulmuş, kurutulmuş ya da suyu sıkılmış şekilde tüketilebilir. Ancak, ilave şeker ve tuz içeren gıdalardan uzak durulmalıdır. Aynı zamanda, tüketilmeden önce meyve ve sebzelerin iyice yıkanması gerekir.

Nişastalı yiyecekler

Nişastalı yiyecekler; hem enerji ihtiyacının önemli bir kısmını karşılar hem de içerdiği zengin vitamin ve lif kaynağı sayesinde anne ve bebek sağlığını korur. Bu gıdalara ekmek, patates, pirinç ve makarna gibi yiyecekler örnek verilebilir. Ancak, bu noktada rafine gıdalar yerine kepekli ve tam buğdaylı çeşitlerin tercih edilmesi gerekir.

Protein

Bu gruptaki yiyecekler arasında kırmızı et, balık, tavuk, yumurta, fasulye, bakliyat ve kuruyemiş gibi gıdalar bulunur. Protein, bebeğin büyümesi için gerekli yapı taşlarını sağlar.

Anne adayı ve bebeğin yeteri kadar protein alabilmesi için her hafta iki porsiyon balık tüketilmesi önerilir. Balık türü olarak somon veya sardalya gibi yağlı balıklar tercih edilebilir.

Süt ve süt ürünleri

Süt, peynir ve yoğurt gibi süt ürünleri kalsiyum açısından zengindir. Bu ürünlerde, yarım yağlı veya yağsız süt, az yağlı yoğurt ve az yağlı sert peynir gibi türler tercih edilmelidir. Aynı zamanda, mümkün olduğunca organik ürünler tüketilmelidir.

Vitaminler

Uzman doktor tarafından aksi söylenmediği sürece, vitamin takviyesi alınmasına gerek yoktur. Uzman doktorun tavsiyesiyle alınabilecek vitamin çeşitleri şu şekildedir:

- Folik asit: Folik asit; bebeğin gelişimi için gerekli olan vitaminlerden birisidir. Hamilelerde olmazsa olmaz vitaminlerin başında gelir.

- Demir: Demir, kana kırmızı rengini veren hemoglobinin yapımında kullanılan bir mineraldir. Hemoglobin, kan akışının içinde bulunan oksijenin taşınmasını sağlar. Demir yönünden zengin bazı yiyecekler kırmızı et, tavuk, balık, fasulye ve ıspanaktır.

- Kalsiyum ve D vitamini: Süt ve süt ürünleri tüketmeyen hamile kadınların kalsiyum ve D vitamini takviyesine ihtiyacı olabilir.

Hamilelikte Hangi Besinlerden Kaçınılmalıdır?

Bebeğin sağlığını riske atabilecek yiyeceklerden uzak durulmalıdır. Bu gıdalara örnek olarak bazı peynir türleri ve çiğ veya az pişmiş et örnek erilebilir. Pastörize edilmemiş süt ve peynir çeşitleri, sağlığa zararlı bazı bakterilerin gelişmesi açısından oldukça uygun bir ortam hazırlar. Bu nedenle, hamilelik sırasında bu ürünlerden kaçınılmalıdır. Aynı şekilde, çiğ veya tam pişmemiş yumurta ve et ürünleri de gıda zehirlenmeleri vakalarında en yaygın neden olan salmonella bakterisinin oluşumuna neden olabilir. Dolayısıyla, et ve et ürünlerini tüketmeden önce bu gıdaların iyice pişirilmesi önerilir.

Balık; hamilelerin tüketmesi gereken bir besin olsa da fazlası zarara neden olabilir. Diğer balıklara kıyasla daha fazla cıva içerdiği için hamile kadınların mümkün olduğunca ton balığından uzak durması gerekir çünkü fazla cıva alımı bebeğe zarar verebilir. Tüketiminin sınırlandırılması gereken diğer yiyecek ve içecekler ise şu şekildedir:

- Kafein: Anne adaylarının kafein tüketmesinde herhangi bir sakınca yoktur, ancak kafein miktarının belli bir sınırın altında olması gerekir. miligramdan fazla kafein tüketmek anne adayları için zararlı olabilir. Bir bardak kahvenin içinde yaklaşık mg kafein bulunur. Buna göre, günde iki bardaktan fazla kahve tüketmek anne adayları için risklidir.

- Alkol: Hamilelik sırasında alkol tüketimi bebeğe uzun dönemde ciddi zararlar verebilir. Hamile veya hamile kalmak isteyen anne adaylarının alkolden uzak durması gerekir.

- Tuz: Hamilelik sırasında anne adaylarının tuz miktarını azaltması gerekebilir. Çünkü aşırı tuz tüketimi kan basıncını yükseltebilir ve bu durum da kalp krizi veya inme riskini artırabilir.

Hamilelikte Beslenmeyle İlgili Yanlış Bilinenler

İki kişi için yemek

Sadece ülkemizde değil dünya genelinde de yaygın bir inanış olan “İki can taşıyorsun, iki katı yemelisin” anlayışı gerçeği yansıtmamaktadır. Hamile kadınlara yapılan bu baskının ciddi sonuçlara yol açabileceği ve hamilelik sırasında fazla kilo alımına neden olabileceği unutulmamalıdır.

Sabah bulantısı

Sabah bulantısının kesin nedenleri bilinmemekle birlikte hormonal değişikliklerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Hamilelerde yaygın olarak görülen sabah bulantısı kusmaya neden olabilir. Uzmanlar sabah bulantısı sırasında tamamen yemekten kaçınmak yerine, ağır kokusu olmayan hafif yiyecekleri tüketmenin daha sağlıklı olduğunu belirtmektedir.

Aşermek

Hamilelik sırasında kadınların bir yiyeceği aşermesi ya da o yiyecekten nefret etmesi durumu oldukça yaygın olmakla birlikte, bu durumun bilimsel açıdan ispatlanmamış bir olgu olduğunu belirtmekte fayda vardır. Aşerme, özellikle tatlı ve tuzlu yiyeceklere karşı görülür, ancak uzmanlar bu dürtünün vücudun susuzluğa vermiş olduğu bir tepki olabileceğini savunmaktadır.

Hamileyken iki kişilik yemek yemek, gebelik süresince tüm seyahatleri iptal etmek ve mümkün olduğunca az hareket edip, sporu kısıtlamak… Tüm bu doğru bilinen yanlış uygulamalar, gebelik döneminde hem anne adayının hem de bebeğin hayatını riske sokabiliyor. Memorial Hizmet Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü Uzmanları hamilelikte doğru bilinen 10 yanlış hakkında bilgi verdi.

1- “Hamilelik 9 ay sürer”

Yanlış! Gebelik, adet döneminin son gününe göre hesaplanır. Son adet tarihine 7 gün eklenir ve aydan 3 gün çıkarılır. Buna göre son adet tarihinden itibaren 40 hafta olarak doğum tarihi belirlenir. Bu tahminler doğrultusunda doğum tarihinin tutma olasılığı %70 civarındadır. Ayrıca %10 ihtimalle bazı anne adaylarının çeşitli nedenlerle erken doğum yapma ihtimali olduğu da unutulmamalıdır.

2- “Anne adayı 2 canlı olduğu için 2 kişilik yemek yemelidir”

Yanlış! Anne adayının hamile kaldıktan sonra iki kişilik yemek yemeye başlaması, hatalı bir beslenme davranışıdır. Anne adayı hamilelik süresince sadece kilo almalıdır. Ayrıca gıda kalitesi ve yeme düzeni de çok önemlidir. Dengeli beslenilmeli ve aynı zamanda da hareket edilmelidir ki çok kilo alınmasın.

3- “Gebelikte cinsel ilişki bebeğe zarar verir”

Yanlış! Gebelik cinsel hayat için bir engel oluşturmaz ve bebeğe de herhangi bir zararı bulunmamaktadır. Sadece anne adayının düşük ve erken doğum riski varsa cinsel hayat kısıtlanır.

4- “Anne karnındaki bebeğin çok saçı varsa hamilelik dönemi bulantılarla geçer”

Yanlış! Bebeğin saçlarının çıkmaya başlaması anne adayının mide şikayetlerinin artmasına neden olmaz. İlerleyen gebelik haftalarında bebeğin diyafram ve mideye baskı yapması sonucunda ya da çok fazla yemek yenildiği dönem mide şikayetleri artar. Az ve sık yenerek, uykuda yüksek yastık kullanılarak ve kimi zaman da doktorun önereceği ilaçlarla mide yanması ve reflü rahatsızlıklarını önlemek mümkündür.

5- “Hamileyken uçağa binmek düşüğe neden olabilir”

Yanlış! Gebelikte seyahat sakıncalı değildir. Ancak kısa mesafeler, en fazla 2 saat sürecek arabalı yolculuklar ve mümkünse uçak yolculuğu tercih edilmelidir. Gidilen bölge de uzak, tehlikeli ve tıbbi olanakların kısıtlı olduğu bir yer olmamalıdır.

6- “Erken doğan ya yaşayamaz ya da bebek sağlıksız olur”

Yanlış! Erken doğan bebeklerin yaşama ihtimali düşük değildir, aksine giderek yükselmektedir. Özellikle yenidoğan yoğun bakımı tam donanımlı olan hastanelerde artık hafta ve üstünde dünyaya gelen bebekler de yaşayabilmektedir. Bebeğin normal şartlarda anne karnında kalması gereken ideal süre 38 haftadır ve zamanında doğum daha sağlıklıdır. Erken doğan bebek iyi bir bakımla kısa zamanda yaşıtlarının gelişim düzeyini yakalayabilmekte ve yaşamını sağlıklı bir şekilde sürdürebilmektedir.

7- “Hamileler X- Ray cihazından geçemez ve akciğer filmi çektiremez”

Yanlış! Radyon gebeler için risklidir ancak X-Ray cihazları gebeler ve bebekleri için büyük bir risk taşımamaktadır. Ayrıca akciğer filmi esnasında alınan radyasyonunun dozu da çok düşük olduğu için güvenilirdir.

8- “Hamile kadın aşerdiği gıdayı tüketmezse bebeğin bir uzvu eksik olur”

Yanlış! Aşermek gebeler için psikolojik bir durumdur. Hamilelikte anne adayının temel kuralı, doğru ve dengeli beslenme olmalıdır. İstenilen her yiyeceği tüketmenin bebekte organ eksikliğine neden olacağı inanışı doğru değildir.

9- “Hamileyken spor yapılmaz”

Yanlış! Gebelikte hareketsizlik, hem anne adayının hem de bebeğin hayatı için risklidir. Bu dönemde ağır ve zorlu sporlar yapılmamalıdır ancak düzenli yürüyüş, yüzme ve hafif egzersizler önerilmektedir. Düzenli spor yapan anne adaylarının doğum sürecini çok daha kolay atlattıkları da unutulmamalıdır.

Hamilelikte saç boyatmak ve makyaj yapmak bebeğe zarar verir”

Yanlış! Anne adayları gebelikte saçlarını boyatabilir ancak genel olarak kimyasal maddelerden kaçınılması gereklidir. Yapılan araştırmalara göre gebeliğin 3. ayından sonra saç boyatmanın sakıncalı olmadığı ortaya koyulmuştur. Makyaj maddelerinde ise minimal dozda kullanıldığı müddetçe bir sakınca görülmemektedir. Üstelik anne adaylarının gebelik süresince bakımlı olması ve kendini iyi hissetmesi de çok önemlidir.