Iban Kaç Haneli
VERGİ DOSYASI
IBAN NEDİR?
Avrupa Birliği düzenlemeleri çerçevesinde, ülkeler arasında gerçekleştirilen para transferlerinin hızı ile kalitesini artırmak ve maliyetlerini düşürmek amacıyla International Bank Account Number-IBAN adı verilen uluslararası banka hesap numarası standardı geliştirilmiştir.
IBAN bugün 33 Avrupa ülkesinde kullanılmaktadır. IBAN’ın amacı Avrupa ülkelerindeki banka ve diğer finansal kurumlar aracılığı ile gerçekleştirilen para transferlerindeki hataları ve bundan doğan gecikmeleri engellemektir. IBAN sayesinde transfer edilen para daha hızlı ve hatasız bir biçimde göndericinin hesabından alıcının hesabına geçmekte; böylece, işlemlerde oluşan hatalardan kaynaklanan bekleme süreleri ve ek maliyetler ortadan kalkmaktadır.
IBAN STANDARDI NEDİR? IBAN NUMARASINDAKİ RAKAMLAR NEYİ İFADE EDER?
IBAN, Dünyadaki tüm banka hesapları içinde yalnızca bir hesabı işaret eden; rakam ve harflerden oluşur. Her hesabın bir IBAN’ı vardır ve bir IBAN, yalnızca bir hesabı işaret eder.
İban numarası kaç hanelidir? Bir IBAN, en fazla 34 basamaktan oluşur. IBAN’ın ilk dört hanesi, iki haneli ülke kodu ve iki haneli kontrol rakamıdır. Kontrol rakamı, IBAN’ın doğru ve geçerli olup olmadığını gösterir. IBAN’ın bundan sonraki kısmı, ulusal banka hesap numarasını içerir. Bu bölüm, IBAN’ın toplam uzunluğu 34 haneyi aşmayacak şekilde her ülke tarafından serbestçe belirlenebilir.
Türkiye’de IBAN 26 karakterden oluşmaktadır. İlk iki hane ülke kodunu belirtmektedir ve Türkiye için TR’dir. Sonraki 2 hane kontrol basamaklarını oluşturmakta ve IBAN’ın doğrulanmasında kullanılmaktadır. Sonraki 5 hane banka kodunu ifade etmektedir. Rezerv alan tek basamaklı olup, değiştirilene kadar sıfır olarak kabul edilmiştir. Son 16 hane ise banka hesap numarasını belirtmektedir.
iban numarasındaki karakter ve hanelerin anlamı
5 Ağustos tarih ve sayılı Resmi Gazete&#;de TCMB tarafından yayımlanan &#;Uluslararası Banka Hesap Numarası Hakkında Tebliğ (Sayı /6)&#;de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı /5)&#;te iban hesabında yer alan sayısal ve alfabetik karakterlerin ne anlama geldiği ve bunların hangi esaslara göre belirlendiği aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir:
“(1) IBAN yalnızca bir hesabı işaret eden 26 sayısal/alfabetik karakterden oluşur. Soldan sağa karakter dizilimi Ek 1’de gösterilen şekilde aşağıda belirtilen esaslara göre yapılır:
| Karakter Sayısı | Karakter Şekli | Açıklama |
| 2 | Alfabetik Karakter (A-Z) | Ülke Kodu |
| 2 | Sayısal Karakter () | IBAN Kontrol Basamakları |
| 5 | Sayısal Karakter () | Ödeme Hizmeti Sağlayıcısı Kodu |
| 1 | Sayısal Karakter () | Rezerv Alan |
| 16 | Sayısal/Alfabetik Karakter | Hesap Numarası Alanı |
“(4) IBAN oluşturulurken kullanılacak ödeme hizmeti sağlayıcısı kodları Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirlenir.
(5) Hesap numarası alanı için standart bir format yoktur. Ancak hesap numarası olarak tespit edilen 16 hanenin sağa dayalı olarak yazılması ve varsa sol tarafındaki boşlukların sıfır ile doldurulması zorunludur.”
seafoodplus.info
KONUYLA İLGİLİ YAZILAR
IBAN Nedir?
Gelişen teknolojiyle değişen trendler hayatımıza her gün pek çok yeniliğin girmesini sağlıyor. Teknolojik gelişmelerin sıklıkla kullanıldığı pazarlama, reklamcılık ve sağlık gibi sektörlerin yanında bu ilerlemelerden belki de en büyük faydayı sağlayan önemli sektörlerden biri de bankacılık oldu.
Özellikle son yirmi yılda gelişen internet teknolojileri ve bu sayede müşterilerin artan finansal işlemleri, bankaları farklı bankacılık hizmetlerine ve bu hizmetleri geliştirmeye itmiştir. Yüzyıllardan beri mal ve hizmetlerin değiş tokuşunda kullanılan paranın el değiştirmesi, yani günümüzdeki adıyla para transferleri, bankacılıkta en çok yapılan işlem olması nedeniyle daima gündemde olan bir bankacılık hizmetidir. Hem bireysel hem de ticari müşterilerin, bankalarını değerlendirirken referans aldıkları, belki de en önemli nokta olan para transferi işlemlerinin daha kolay ve güvenilir bir şekilde yapılması için, bankalar pek çok yöntem geliştirmektedir. Bunlardan bir tanesi de adeta T.C. kimlik numaramız gibi sıkça kullandığımız ve finans kimlik numaramız olarak da adlandırabileceğimiz IBAN numaramızdır.
Türkçe karşılığı “Uluslararası Banka Hesap Numarası” olan IBAN (International Bank Account Number), para transferlerinde kolaylık sağlanması amacıyla ilk olarak Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde, sonrasında ise farklı coğrafyalar ve Türkiye’de kullanılmaya başlanmıştır. Ülkemizde IBAN standardının bankacılık işlemlerinde kullanılmasına 1 Eylül tarihinde başlanmış, Resmi Gazete’de yayınlanarak zorunlu hale gelmesi ise yılında gerçekleşmiştir. Bugün Türkiye’de IBAN sistemi hem yurtdışı hem de yurtiçi bankalar arası yapılan para transferlerinde geçerlidir.
IBAN numarası neyi gösterir?
ISO (Uluslararası Standardizasyon Kuruluşu) tarafından da tanınan bir standart olan IBAN, Avrupa Bankacılık Standartları Komitesi (ECBS) tarafından geliştirilmiştir1. Bankalar, hesap sahibi olan her müşterisi için kişiye özel bir IBAN numarası belirlemektedir. Her ülkenin kendi ihtiyacına göre belirlemiş olduğu IBAN en fazla 34 alfanümerik, yani harf ve sayılardan ibaret bir dizi karakterden oluşmaktadır. İlk iki hane ülke kodunu göstermekte, takip eden iki hane kontrol karakteri olup daha sonraki karakterler ise ülkelerin kendi kararlaştıracağı müşteri hesap numarası için ayrılmaktadır2. Elektronik ortamda IBAN’ın kullanım formatı bitişik karakterlerden oluşur, aralarında boşluk bırakılmaz ve ayraç konulmaz3.
IBAN’ın getirdiği kolaylıklar nelerdir?
Ticarete hız kazandırması nedeniyle ticaretin gelişimine katkısı büyük olan IBAN sisteminin özelliklerine ve getirdiği kolaylıklara değinmemiz gerekirse:
Öncelikle, IBAN sayesinde para daha hızlı ve hatasız bir biçimde göndericinin hesabından alıcının hesabına aktarılmakta, yurtiçi ve yurtdışı para transferleri daha kolay ve güvenilir bir şekilde yapılmaktadır. Bu durum bekleme sürelerini kısalttığı ve transferlerin doğru adrese ulaşacağına dair güven oluşturduğu için müşterilerin üzerinde olumlu bir etki yaratmaktadır.
İkinci olarak IBAN, para transferlerinde teknolojinin kötüye kullanımı sonucunda oluşan güvenlik açığının önlenmesinde önemli fayda sağlamaktadır. Çünkü bu sistemde hesap numaraları, ülkelere göre küçük farklılıklar gösterse de, eskiye göre daha düzenlidir ve her alıcının IBAN’ı o ülkenin standartlarıyla tek şekilde belirlenmiştir. Bu haliyle IBAN sistemi, yanlış hesap gönderimlerini engelleyerek yapılabilecek hataları azaltmakta ve hem müşteriler hem de banka tarafında ek maliyetlerin oluşmasına imkân vermemektedir.
Türkiye’de IBAN
Türkiye’de uygulanmakta olan IBAN, 26 haneden oluşmaktadır. İlk iki hane ülkemizin uluslararası kodu olan “TR” harfleridir. Daha sonra gelen iki ve beş hane sırasıyla kontrol basamaklarını ve banka kodunu, ardından gelen haneler ise müşteri hesap numarasını ifade etmektedir. Türkiye, IBAN formatını şu şekilde oluşturmuştur: “Ülke kodu + kontrol hanesi + banka/kurum kodu + rezerv alanı + temel hesap numarası alanı”4.
IBAN Numarası Nedir? IBAN Numarası Kaç Haneli Olur?
Bankacılık sistemindeki gelişmeler, finansal işlemlerin daha hızlı ve güvenilir yollarla sürdürülmesini sağlar. Bu yenilikler arasında dünya genelinde benimsenen bir banka hesabı tanımlama sistemi olan IBAN numarası da yer alır. Uluslararası hesap numarası anlamına gelen IBAN, para transferlerinin belirli standartlarda gerçekleştirilmesinde rol oynar. İçerdiği kodlar ve kontrol rakamları sayesinde hatalı işlemlerden doğan sorunları önler. Yazının devamında IBAN numarası nedir ve kaç haneli olur gibi sorularınıza cevap bulabilirsiniz.
IBAN Numarası Nedir?
“IBAN nedir?” sorusuna cevap aldıktan sonra bu hesap numarasının tarihçesini de merak edebilirsiniz. İlk kez yılında tanıtılan IBAN, Avrupa Birliği ülkeleriyle OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü) üyesi olmayanlar arasındaki finansal işlemlerde kullanılmıştır. Daha sonra Avrupa geneline yayılarak yılına kadar tüm banka hesaplarında mecburi kılınmıştır. Türkiye’de IBAN kullanımı ise 1 Eylül ’te başlamış ve yılında Resmî Gazete’de yayımlanan kararlarla tüm para transferlerinde zorunlu hâle getirilmiştir.
IBAN Numarası Kaç Haneli Olur?
IBAN’ın açılımı, “International Bank Account Number” yani uluslararası hesap numarasıdır. Hem yurt içi hem yurt dışı para gönderimlerinde kullanılan bu numara, hesabın bağlı olduğu ülkeye göre farklı detaylar içerir. Bu noktada aklınıza “IBAN kaç haneli olur?” sorusu gelebilir. IBAN’ın formatını belirleyen ISO standardına göre ilgili hesap numaraları en fazla 34 haneden oluşur. Ülkeler, bu sınırı gözeterek daha az haneli bir formatı benimseyebilir. Türkiye’de IBAN uzunluğu, ülke kodu ve diğer bölümler de dâhil olmak üzere 26’dır. IBAN kaç haneli gibi soruların ardından bu numarayı oluşturan bileşenlere dair detayları öğrenmek isteyebilirsiniz.
IBAN'ın Hanelerine Ayrıntılı Bir Bakış
IBAN numarasının haneleri, alfanümerik karakterlerden yani harfler ve sayılardan oluşur. Belirli standartlarla sıralanan bu haneler sayesinde banka hesaplarının ülkeler, finansal kuruluşlar ve kişiler bazında ayrılması mümkün hâle gelir. Örneğin “TR98 76” şeklindeki bir IBAN numarası, “TR” kodu içermesiyle ilgili hesabın Türkiye’ye bağlı olduğunu gösterir. IBAN’daki iki harfli ülke kodunu izleyen diğer bileşenler ise şunlardır:
- Kontrol Rakamları : IBAN numarasında ülke kodunun hemen ardından gelen iki haneli rakamdır. Bu sayılar, hesap numarasının doğru girildiğini ve geçerli olduğunu teyit eder. Diğer bileşenlerin matematiksel bir algoritmayla hesaplanmasıyla oluşturulur. Yanlış hesaplara para transferini önlediği için son derece kritik bir rol oynar.
- Banka Kodu: Bir bankayı ya da finansal kuruluşu tanımlamak için kullanılır. Her bankanın kendine özgü bir kodu bulunur. Türkiye’de banka kodu, 5 haneden meydana gelir. Para transferini doğru bankaya yönlendirmeyi sağlayan bu kod, finansal kuruluşlar için BİST (Bankalararası Elektronik Fon Transfer Sistemi) sisteminde tanımlanmış benzersiz bir kimlik numarasıdır.
- Şube Kodu: Bankaların farklı şubelerini belirlemek ve bunların birbiriyle karışmasını önlemek için gereklidir. 5 haneden oluşan bu bileşen, banka kodunun hemen ardından gelir. Şube kodları, banka hesapları ve işlemlerinin hem yerel hem de bölgesel olarak ayırt edilmesini sağlar.
IBAN’ın son haneleri, hesap numarasından meydana gelir. Bu rakamlar, IBAN numarasının hesap sahibine özgü olmasını sağlar. İlgili hesabı tanımlayan ve şube kodunu da kapsayan bu kısım, IBAN’ın son 16 hanesini oluşturur. Bankanın düzenlemelerine göre sadece sayı ya da alfabetik karakter içerebilir. Banka tarafından atanan hesap numaralarının daha sonra kullanıcının isteği doğrultusunda değiştirilmesi mümkündür.
IBAN Nasıl Okunur?
IBAN’ın okunuşu, ülkelerin benimsediği formatlara göre değişiklik gösterir. Bu noktada uluslararası hesap numarasındaki hane gruplarına değinmekte fayda vardır. Banka ve şube kodu gibi bileşenler, ilgili numarada homojen kümeler hâlinde yer almaz. Türkiye’de IBAN numarası, “4, 4, 4, 4, 4, 4, 2” formatında okunur. İlk 4 hane, ülke kodu ve kontrol rakamlarından oluşur. Bu grubu sırasıyla banka kodu, şube kodu ve hesap numarası takip eder. Haneleri amaçları doğrultusunda birbirinden ayırmak istiyorsanız “2, 2, 5, 5, 12” formatını göz önünde bulundurabilirsiniz.
IBAN Nasıl Alınır?
“IBAN nasıl alınır?” sorusunun ardından bu numarayı öğrenmenin yollarını merak edebilirsiniz. Burgan Bank üzerinden hesap açtığınızda IBAN öğrenmek için birkaç adımı izlemeniz yeterli olur. IBAN hesaplama sayfasından hesap numaraları aracılığıyla sorgulama yapılır. Öncelikle ilgili sayfada yer alan şube kodu, hesap nosu ve ek numarası bölümlerini doldurmanız gerekir. Daha sonra güvenlik kodunu da yazarak Burgan Bank hesabınıza ait IBAN numarasını dakikalar içerisinde sorgulayabilirsiniz.
* Sadece bilgi amaçlıdır, banka açısından bir bağlayıcılığı yoktur.