Tarihi Geçmiş Süt Içilirse Ne Olur
Son kullanım tarihi ge&#;miş olsa da yiyebileceğiniz bazı yiyecekler
Paketli gıdaların ambalajlarında yazan son kullanım tarihlerinin o yiyeceklerin bozulduğu gün olduğunu düşünürüz. Ancak bazı gıdaları son kullanım tarihlerinden sonra da gönül rahatlığıyla tüketebilirsiniz.
Kimisi birkaç hafta, kimisi ise aylarca güvenle yenebilecek bazı yiyecekleri sizin için derledik.
Çiğ et ve tavuk
Çiğ et ve tavuk buzdolabında birkaç günden fazla dayanamaz. Ancak dondurduğunuz takdirde etlerinizi uzun bir süre saklayabilirsiniz. Dondurulmuş kıyma 3 ila 4 ay, bütün bir tavuk veya hindi ise neredeyse 1 yıl dayanır. Çünkü gıda zehirlenmesine neden olan bakteriler soğukta üreyemezler. Ancak uzun süre dondurulmuş vaziyette bekleyen etin lezzetini kaybedeceği konusunda uyarımızı da yapalım.
Çiğ balık
Et ve tavuk gibi balık da dondurulduğunda 6 ila 9 ay gibi uzun bir süre dayanabilir. Füme balıklar dondurucuda 3 ila 6 ay dayanır. Dondurulmuş halde satın aldığınız balıklar ise buzu çözülmediği takdirde ay dayanabilir. Konserve ton balığı ise kapağı açılmazsa son tüketim tarihinden sonraki 2 ila 5 yıl dayanabilir.
Kahvaltı gevreği
Kahvaltılık gevrekler paketleri açılmadığı takdirde, kutunun üzerindeki tarihten sonraki 6 ila 8 ay boyunca tüketilebilir. Paketi açılmış kahvaltılık gevrek ise 4 ila 6 ay boyunca taze kalır. Pişmiş yulaf lapası gibi kahvaltılıklar ise buzdolabında gün dayanabilir.
Yeşillikler
Ispanak, marul gibi yeşil yapraklı sebzeleri ayıklanmış ve temizlenmiş halde alıyorsanız üstlerindeki tarihi çok geçmeden tüketmenizi tavsiye ederiz. Ancak eğer bunu yapamadıysanız ve yeşillikleriniz yumuşamaya başladıysa 5 ila 10 dakika buzlu suda bekletmek, sebzelerin yeniden canlanmasını sağlayacaktır.
Kuru makarna
Uzmanlar, paketi açılmamış kuru makarnanın üzerindeki son tüketim tarihinden sonraki 2 yıl içinde güvenle yenebileceğini belirtiyor. Ancak taze makarna aldıysanız, son tüketim tarihinden sonra en fazla 5 gün içinde tüketmeye çalışın. Hemen yemeyecekseniz taze makarnayı dondurucuya kaldırın. Bu durumda 6 ila 8 ay güvenle tüketebilirsiniz. Pişmiş makarna ise buzdolabında 7 gün, dondurucuda ise 6 ila 8 ay dayanabilir.
Dondurulmuş sebze ve meyveler
Dondurulmuş sebze ve meyveler, paketleri açılmadığı takdirde, ambalajlarında yazılı tarihten itibaren 8 ila 10 ay kadar daha tüketilebilir.
Turşu
Turşularınızı buzdolabında, hava almayan bir kapta 2 yıl kadar saklayabilirsiniz. Ancak bu süre içinde yumuşamaya başlayacakları aklınızın bir köşesinde olsun.
Yoğurt
Yoğurt kapağı açılmadığı ve buzdolabında saklandığı takdirde, son tüketim tarihinden sonraki hafta boyunca tüketilebilir. Yoğurtlu dondurmalar ise 2 aya kadar taze kalır.
Peynir
Özellikle sert peynirler son tüketim tarihlerinden sonra dayanabilirler. Peynirin bozulup bozulmadığını anlamak için ambalajı yerine görüntüsüne ve kokusuna bakmalısınız. Peynir küflendiyse bile, küflü kısım kesilip atılarak tüketilebilir. Ancak küfün belli bir noktada kalmasına ağ gibi peynirin içine yayılmamış olmasına dikkat edin.
Süt
Süt şişesinin üzerindeki tarihten sonraki gün içinde tükenebilir. Ancak bu sürenin uzunluğu sütün içindeki yağ miktarına bağlıdır. Yağsız sütler 7 ila 10 gün dayanabilir, yağlı sütlerde ise bu süre 5 ila 7 gündür. Süt bozulduğunda topaklanır, ekşi ekşi kokar. Bitkisel kaynaklı sütler ise açılmadıkları takdirde son tüketim tarihinden sonra 1 ay kadar dayanabilirler.
Konserve yiyecekler
Bu durum bütün konserve yiyecekler için geçerli olmasa da, birçok konserve ürün, son tüketim tarihinden sonra dayanabilir. Hatta ’te yayımlanan bir araştırmaya göre, ’lardan kalma bir mısır ile ’tan kalma bir salata sosu, araştırmanın yapıldığı tarihte halen yenebilir durumdaydı, üstelik besin değerlerini de kaybetmemişti. Bu durumun en önemli istisnası domates, ananas gibi asitli yiyeceklerdir.
Fıstık ezmesi
Fıstık ezmesi kapağı açılmadığı takdirde ambalajın üzerindeki tarihten sonraki 1 yıl içinde güvenle tüketilebilir. Doğal fıstık ezmesinin ömrü daha kısadır. Buzdolabında saklandığı takdirde 3 ila 6 ay dayanabilir. Kakaolu fındık ezmeleri ise kapağı açılmamış bile olsa aydan fazla dayanmaz.
Ketçap ve hardal
Ketçap ve hardal gibi sosların kapakları açılmadığı takdirde son kullanım tarihinden sonra tüketilmeleri mümkündür. Açılmamış ketçap 6 ay, açılmamış hardal ise 1 yıl dayanabilir.
Bal
Hiç bozulmayan yiyecek diye bilinen bal bu özelliğini yapısında neredeyse hiç nem olmamasına borçludur. Ancak bal nemle temas ettiği takdirde bozulabilir. Balın şekerlenmesi de bozulduğu anlamına gelmez. Şekerlenen balı sıcak suda eritip güvenle tüketebilirsiniz.
Çikolata
Çikolatanızın tadı bozulmadığı sürece yemenizde bir sakınca yoktur. Eskiyen çikolatanın üzerinde zaman zaman beyaz bir tabaka oluşur. Bu çikolatanın içindeki şekerin ya da yağın kristalize olmasından kaynaklanır ve size zarar verecek bir şey değildir. Akide şekeri gibi şekerler, jöle kıvamlı yumuşak şekerler ve karamel de bir yıl boyunca dayanabilir.
Ekmek
Bayatlamış ekmek eğer üzerinde küf yoksa gönül rahatlığıyla tüketilebilir. Paketli ekmekler oda sıcaklığında 5 ila 7 gün dayanabilir. Bu ekmekleri buzdolabında da gün taze kalacak şekilde saklayabilirsiniz. Ancak ekmeğin üzerinde minik bir küf görseniz bile o ekmeği yememelisiniz. Çünkü ekmeğin içinde görünmeyen küf ağları bulunacaktır. Ayrıntılar aşağıdaki haberimizde
EKMEĞİN KÜFÜNÜ GERİSİNİ KOPARIP YİYORSANIZ BÜYÜK TEHLİKEDE OLABİLİRSİNİZ
Bisküvi
Bisküvi bayatlayınca tadını ve gevrekliğini kaybedebilir. Ancak ambalajı açılmamış bir bisküviyi, son tüketim tarihinden sonraki birkaç hafta içinde de yiyebilirsiniz. Öte yandan açılmış paketleri de hava almayan kaplarda saklarsanız, bisküvilerinizin daha geç bayatlayacağını unutmayın.
Vanilya özütü
Saf vanilya özütü de bal gibi neredeyse hiç bozulmayan yiyeceklerdendir. Hatta zaman geçtikçe lezzeti daha bile kuvvetlenir. Vanilya özütünün üzerindeki tarih geçmiş olsa bile gönül rahatlığıyla kullanabilirsiniz.
Kahve
Hızlı kahve paketleri serin ve kuru bir yerde saklandığı takdirde 2 ila 20 yıl dayanabilir. Hatta buzlukta saklanan hızlı kahve sonsuza kadar bozulmadan kalır. Ancak Türk kahvesini buzdolabında saklamayın. Buzdolabının nemi kahvenizin lezzetini bozacaktır.
Yumurta
Yumurtaları kutuları üzerindeki tarihler ne olursa olsun, yumurtanızı satın aldıktan sonraki 3 ila 5 hafta içinde tüketebilirsiniz. Haşlanmış yumurtalar da buzdolabında 1 hafta kadar dayanabilir.
Şeker
Her evde mutlaka bulunan malzemeler arasında ilk sıralarda yer alan şeker, ister esmer, ister beyaz olsun bozulmadan yıllarca muhafaza edilebilir. Hava almayan plastik poşetlerde sakladığınız sürece son kullanma tarihi geçse bile şeker bozulmaz.
Mısır nişastası
Evlerde bulunsa bile sık sık kullanılmadığından dolayı bozulduğunu düşünüp atmayın. Cam kavanozda serin bir yerde muhafaza ettiğinizde uzun süre rahatlıkla saklayabilirsiniz.
Zeytin
Zeytini yıllarca bozulmadan muhafaza edebilirsiniz. Tek şartı zeytini yıkamamak ve yağlamamak. Cam bir kavanozun içine soslamadan koyduğunuzda rahatlıkla uzun yıllar saklayabilirsiniz.Tüketmeden önce ise soslayabilirsiniz.
Chia tohumu
Son zamanlarda sağlıklı beslenme trendleri oldukça dikkat çekiyor. Bu trendlerin en çok tercih edilen besini ise chia tohumu. Farklı yiyeceklerin içine katabileceğiniz chia tohumu da uzun süre bozulmayacak besinler arasında. Hava almayan bir saklama kabında muhafaza edildiğinde lezzetini bir yıl boyunca korur.
Bu ürünleri son kullanma tarihi geçse de tüketebilirsiniz!
Yiyeceklerin üzerinde bulunan tavsiye edilen tüketim tarihi, yiyeceğin belirtilen tarihten sonra tüketilmesinin güvenli olduğunu ancak tadının aynı olamayabileceğini işaret eder. Belki de bu tarihler ürünleri hemen atmamız ve yerine yenisini almamız gerektiğini göstermemektedir.
İşte tarihi geçtikten sonra da yemeye devam edebileceğiniz bazı yiyecekler:
1- Yumurta
Buzdolabında düzgün bir şekilde saklanan yumurtaların haftaya kadar bozulmadan kalabildikleri tahmin edilir. Ancak bu durum belirtilen süreden sonra kalan yumurtaları tüketmemeniz gerektiği anlamına gelmemekte. Burada yapabileceğiniz en iyi şey yumurtaları kırmak, rengini ve kokusunu kontrol etmek olacaktır.
2- Sert peynir ve tereyağı
Sert peynirler yumuşak peynirlere kıyasla daha uzun süre dayanıklıdır. Peynirin çeşidine göre paketi açıldıktan sonra buzdolabında 6 haftaya kadar saklanabilirler. Parmesan peyniri , Cheddar peyniri , Edam ve Gouda peyniri ise buzdolabında 2 haftaya kadar saklanabilir. Peynirinizi hava almayan bir kabın içinde sakladığınızdan emin olun. Kısa süre içinde tüketmeyeceğiniz peynirleri buzlukta bile saklayabilirsiniz. Tereyağı ise paketi açıldıktan sonra buzdolabında daha uzun süre saklanabilir. Tereyağını son tüketim tarihi geçtikten ay sonrasına kadar tüketmeye devam edebilirsiniz. Paketi açılmayan bir tereyağı ise son tüketim tarihi geçtikten ay sonrasına kadar tüketilebilir. Tereyağının bu kadar uzun süre bozulmadan kalmasının sebebi çok fazla laktoz içermemesi ve çoğunlukla yağdan oluşmasıdır. Tereyağını en iyi şekilde kendi paketinde ya da ekstra folyoya sararak saklayabilirsiniz.
3- Süt ve yoğurt
Çoğu insan tarihi geçmiş sütü içmekte tereddüt eder. Ancak süt, kutusunda hava almayacak şekilde saklanmışsa ve kokusu da normalse tarihi geçtikten 1 hafta sonraya kadar tüketilebilir. Tadı biraz ekşimiş olsa da pişirerek kullanmaya devam edebilirsiniz. Pastörize edilme sürecinde zararlı patojenler yok olduğu için endişelenmenize gerek yoktur. Yoğurdu ise tadı ve kokusu güzelse son tüketim tarihi geçtikten 2 hafta sonrasına kadar tüketmekte bir sakınca yoktur. Yoğurdun bozulduğunu gösteren işaretler ise renginin bozulması ve hatta daha da kötüsü çürümesidir. Yoğurdunuz bembeyaz gözükmeye devam ediyorsa kullanmaya devam etmenizde bir sakınca olmayacaktır.
4- Mısır gevreği
Açılmamış bir paket mısır gevreği ay boyunca bozulmadan kalır. Açılmış bir paket ise son tüketim tarihi geçtikten ay sonrasına kadar bozulmaz. Son tüketim tarihi, ürünün kalitesinin azalmaya başladığı tarihi gösteren bir işarettir. Bu, mısır gevreğinizi yemenin sağlıklı olmadığını ve yeni bir paket almanız gerektiğini göstermez. Eğer mısır gevreğiniz tüketilemeyecek durumdaysa paketin içinden kötü bir koku yayılır ve hatta paketin içinde uçuşan sinekler ve küf görebilirsiniz.
5- Fıstık ezmesi ve elma püresi
Fıstık ezmesi kapağı açıldıktan sonra buzdolabında aya, oda sıcaklığında ise aya kadar bozulmadan kalabilir. Fıstık ezmesi yüzde doğal olduğu takdirde daha uzun süre de bozulmadan kalabilir. Fıstık ezmesi bozulduğunda küflenmez fakat tadı normalden çok farklı ve kötü bir hâl alır. Unutmayın ki fıstık ezmesinin üzerine çıkan yağlar bozulduğunu göstermez. Taş gibi sertleşmiş bir fıstık ezmesi ise kötüye işarettir. Kapağı açılmamış elma püresi ise son tüketim tarihi geçtikten ay sonrasına kadar tüketilebilir. Diğer taraftan evde yapılan ya da marketten satın alınan kapağı açılmış bir elma püresi buzdolabında güne kadar dayanabilir.
6- Soslar
En popüler soslardan biri olan ketçap, kapağı açıldıktan sonra buzdolabında bir yıla kadar saklanabilir. Bu süre marka kalitesine göre değişmektedir. Ketçabın bozulduğunu renginin koyulaşmasından anlayabilirsiniz. Kapağı açılmış bir hardal ise buzdolabında aya kadar saklanabilir. Hardalın bozulduğunu gösteren işaretler ise renginin ve kokusunun bozulmasıdır. Kapağı açılmış mayonez ise düşük sıcaklık bakteri üremesini azaltacağından buzdolabında aya kadar saklanabilir. Buzdolabının dışında unutulan kapağı açılmış bir mayonez ise yaklaşık 8 saat içinde bozulmaya başlar. Eğer mayonezinizi evde kendiniz yapıyorsanız tüketmek için sadece bir haftanız olduğunu aklınızda tutun!
7- Cips, kurabiye ve kraker
Cips, son tüketim tarihi geçtikten bir ay sonrasına kadar tüketilebilir. Bu durumda cipsi tüketmek sağlığınıza zarar vermez ancak tadının bayatladığını fark edebilirsiniz. Cipsin daha uzun süre dayanmasını istiyorsanız serin ve kuru bir yerde muhafaza etmelisiniz. Diğer taraftan krakerler ise son tüketim tarihinden 3 ay sonrasına kadar tüketilebilir. Paketli olarak satılan kurabiyeler ise paket açıldıktan sonra oda sıcaklığında güne kadar (yumuşak olarak) ve haftaya kadar (sertleşmiş olarak) dayanabilir. Paketli kurabiyeleri buzlukta sakladığınız takdirde bu süre aya kadar uzamaktadır. Ev yapımı kurabiyeleri ise buzlukta yine aya kadar, oda sıcaklığında ise güne kadar (yumuşak olarak) ve haftaya kadar (sertleşmiş olarak) muhafaza edebilirsiniz.
8- Et ve balık
Taze et satın alındıktan sonraki 5 gün içinde tüketilmeyecekse buzdolabında saklanamaz, buzlukta dondurulması gerekir. Etin çeşidine bağlı olarak, buzlukta muhafaza edildiği takdirde 12 aya kadar tazeliğini ve tadını koruyabilir. Bu süre biftek için ay, pişmemiş kıyma için ay, sos için ay ve kümes hayvanları için aydır. Kötü koşullarda muhafaza edilen etlerde her dakikada bir iki katı bakterinin ürediğinden buzluğunuzun düzgün çalıştığından emin olmalısınız. Taze balık ise dolapta güne kadar saklanabilirken, pişirilmiş balık güne kadar muhafaza edilebilir. Tıpkı et gibi balıkları da çeşidine göre buzlukta aya kadar muhafaza edebilirsiniz. Balığın bozulduğunu ise yayılan kötü kokudan ve yapışkan yapısından anlayabilirsiniz.
9- Kek karışımı
Kek karışımları genellikle un, kabartıcılar, şeker, kakao ve diğer tatlandırıcı bileşenler içerirler. Bu da paket açılmış olsa bile uzun süre dayanıklı olduklarını gösterir. Bu durumda kuru ve serin yerlerde düzgün bir şekilde muhafaza edildiklerinde son tüketim tarihinden ay sonrasına kadar tüketilebileceklerini gösterir. Ancak, buğday biti olarak da bilinen un böceklerine karşı hazırlıklı olmak için paketin içini kontrol etmenizde fayda var. Bu böcekler çiftleşirken un yerler ve bu şekilde hızlı bir biçimde çoğalırlar. Bu nedenle ununuzun içinde herhangi küçük siyah noktalar görürseniz kullanmadan önce paketi temizlemelisiniz. Tüm paketi çöpe atmak yerine zararı en aza indirebilirsiniz.
Bal
Gerçek bal, düzgün muhafaza edilse de edilmese de kolay kolay bozulmayan birkaç üründen biridir. Başka şerbetlerle karıştırılmayan bal kristalleşecek ve rengi koyulaşacaktır. Bu normaldir ve balı çöpe atmanızı gerektirmez. Yapmanız gereken tek şey balı çam bir kavanozda kapağı sıkı bir biçimde kapanmış olarak muhafaza etmenizdir. Bal, firmaların sadece yenilerini üreterek satmaya devam edebilmesi için üzerine son tüketim tarihi eklenen ürünlerden biridir.
Peki siz son tüketim tarihi geçmiş ürünleri hemen çöpe mi atarsınız yoksa yenebilir durumda mı diye kontrol mü edersiniz?
Referanslar:
Brightside. "10 Foods that are good to eat past their expiration dates." Şuradan alınmıştır: seafoodplus.info
Bir kutu süt aldınız ve biraz tüketip dolapta unuttunuz. Haliyle süt bozuldu. Kokusu sizi rahatsız etmeye başladı. İlk yapacağınız şey sütü çöpe atmak olacaktır. Fakat sakın atmayın. Doğanın mucizesi sütün bozulmuş olanının bile faydası büyük. Sütün bozulmaya başladığı anlamak için kokusuna bakabileceğiniz gibi tadına da bakabilirsiniz. Ancak öncelikle kokusuna bakılması gerekir. Çünkü kokusu ağırlaşmış olan sütler ciddi oranda bozulmuş demektir ve bu sütlerin tüketilmemesi gerekir. Sağlık açısından kullanılmaması gereken bozuk sütleri farklı alanlarda değerlendirebilirsiniz.
BOZUK SÜTÜ NASIL KULLANILIR?
Tüm ambalajlı ürünlerde olduğu gibi sütte de ambalaj üstündeki son kulanma tarihine dikkat edebilirsiniz. Son kullanma tarihi geçmiş ürünleri kesinlile tüketmemelisiniz.
Hamur işlerinde kullanın: Ekşimiş sütü özellikle hamur işlerinde kullanabilirsiniz. Diğer malzemeler ve pişirme süreci kötü tadını bastıracaktır.
Bitkilerinizin güçlenmesini sağlayın: Saksıdaki ve bahçedeki bitkilerinizin kalsiyum almasını sağlamak için bozuk süt ve bir miktar suyu karıştırıp birkilerin dibine dökün. Kalsiyum sizin olduğu gibi bitkilerinizin de daha güçlü büyümesini sağlar. Bu yöntem özellikle domates yetiştirirken oldukça işe yarıyor.
Eti yumuşatmak için kullanın: Sütte bulunan laktik asit eti yumuşatmak için mükemmel. Etinizi pişirmeden önce ekşimiş sütte bekletebilirsiniz.
Evcil hayvanınızın yemeğine katın: Mama, tadını bastırdığı sürece evcil hayvanınız ekşimsi tadı umursamayacaktır. Süt, evcil hayvanınızın mamasına ekstra kalsiyum ve protein ekleyecektir.
EVDE PEYNİR NASIL YAPILIR?
Evinizde kendi peynirinizi yapmak ister misiniz? Öyleyse bozuk sütünüzü ziyan etmeyin. Evde süt ve sirke kullanılarak yapılabilecek lezzetli peynir tarifleri de bulunuyor. Evde sirkeli peynir nasıl yapılır?
Malzemeler;
2 litre süt
Yarım çay bardağı elma sirkesi
Yapılışı
Süt kaynatılır ve eli çok az yakacak sıcaklığa kadar soğutulur, daha sonra sirke ilave edilir. Eğer hazır süt kullanıyorsanız kaynatmaya gerek yok sadece belirten sıcaklığa kadar ılıtın. Bu aşamada hemen sütün kesildiği ve suyun yeşile döndüğü görülebilir. Tencere biz bez ile sarılır ve 15 dakika bekletilir. Daha sonra oluşan kesik süt, kevgirle toplanır ve bez bir torba içine alınır. Bir tencere üstüne kevgir konur ve kevgirin üstüne bez torba yerleştirilir. Daha sonra ise bu bez torbanın üstüne bir ağırlık yerleştirilir ve saat beklemeye alınır. Peynir artık hazırdır. Bir miktar kaya tuzu ile tuzlanır ve buzdolabına kaldırılır.