BİYOÇEŞİTLİLİK VE ORGANİK TARIM Ziraat Mühendisi Mete TÜRKOĞLU Doğa Koruma ve Milli Parklar Iğdır İl Şube Müdürlüğü, [email protected] Vefa VERDİYEVA, State Agricultural University, Azerbaijan, [email protected] ÖZET İnsanlar, toplayıcılıktan avcılığa, avcılıktan tarım toplumuna geçerek büyük bir yaşama ve beslenme alışkanlığı değişimi yaşanmıştır. Doğadaki yabani halde bulunan bitkileri ve hayvanları evcilleştirmeye başladıkça göçebe hayatı bırakarak yerleşik düzene geçtiler. Toprak, insanlığın beslenmesi, barınması, yaşamını refah içinde sürdürebilmesi uygarlığın ve yaşamsal faaliyetlerin gelişmesinde önemli bir doğal kaynaktır. Gıda, ilaç, canlıların yaşamaları için önem arz eden su sağlanması, tarımsal üretim, iklimleri ve su rejimini belli bir düzende oluşması, doğadaki canlıların yaşamlarına katkıda bulunmaktadır. Nüfus artışına paralel olarak insanların besin ihtiyaçlarının karşılanabilmesi ve üretimi artırma çabaları kimyasal ve gübre takviyesi ile kısa vadede çözüm olsa da gelecekte karşılaşacak olumsuz durumları da beraberinde getirmiştir. Tarım alanları çoraklaşmakta, bitki örtüsü kaybolmakta, toprak ve rüzgâr erozyonlarının artması, su kaynaklarımızın kirlenmesi insanlığın gıda sorunlarını ve sürdürülebilir tarımı etkilemektedir. İnsanların temel ihtiyaçlarını karşılanmasında beslenmesinde, barınmasında önemli yeri olan canlı kaynakların temeli doğa’ ya karşı verdikleri zararlar ve habitatlarda neden oldukları değişimler, olumsuzluklara ve habitatlarda oluşan insan kaynaklı değişimlerin biyoçeşitliğin korunması ile nasıl önlenmesi gerekliliğine yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Toprak, Erozyon, Organik, Biyoçeşitlilik БИОРАЗНООБРАЗИЕ И ОРГАНИЧЕСКОЕ ХОЗЯЙСТВО Инженер сельского хозяйства, Мете ТЮРКОГЛЫ Природоохранные и национальные парки, Ыгдырский городской филиал [email protected] Вафа ВЕРДИЕВА Азербайджанский Государственный Аграрный Университет, [email protected] Резюме: Люди, от собирательства до охоты, от охоты до накопления с/х продуктов в жизни испытали большие изменения. Начав приручать дикие растения и животных в природе, они оставили кочевую жизнь и переселились в поселения. Почва является важным природным ресурсом для развития цивилизации и жизнедеятельности человека. Еда, лекарства, водоснабжение, которое важно для существования, сельскохозяйственное производство, климат и водный режим в определенном порядке, способствуют жизнью в природе. Параллельно с ростом населения потребности людей в питании и усилила увеличение производства химических добавок и удобрений, но которые в свою очередь создали ряд негативных ситуаций. Засуха, уменьшение растительного покрова, приводит к эрозию, загрязнение водных источников влияет на продовольственные проблемы человечества. Основа живых ресурсов, которые занимают важное место в существовании людей и их в основных потребностях, ущерб, причиняемый природой и ее изменениями, вызывают необходимость предотвращения негативных последствий и техногенных изменений в средах обитания путем сохранения биоразнообразия. Ключевые слова: Почва, Эрозия, Органический, Биоразнообразие GİRİŞ Son yıllarda gerek tarımsal ilaçların, gerekse gübrelerin bilinçsizce kullanımı, bitkisel üretimde artışın yanında insan sağlığına zararlı maddeleri içeren ürünlerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bilinçsizce kullanılan bu maddeler, toprağın derinliklerine sızarak içme suyu kaynaklarına ulaşmakta, buda canlılar açısından ciddi problemlere yol açmaktadır. Ayrıca kimyasal tarım ilaçları toprakta birikmekte, ürünü olumsuz yönde etkilemekte ve doğal dengeyi bozmaktadır. Bu olumsuz koşulları ortadan kaldırmak için doğayı tahrip etmeyen üretim arayışları içine girilmiştir. Kimyasalların insan, çevre ve hayvanlar üzerindeki olumsuz etkilerinden korunmak, toprak verimliliğini doğal yollarla uzun dönemde sağlamak, toprak ve genetik kaynak erozyonunu önlemek, suyun miktar ve kalitesini korumak, yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmak ve enerji tasarrufu yapmak, ekonomiyi desteklemek, sağlıklı ve besin kalitesi yüksek ürün elde etmek amacıyla sürdürülebilir tarım politikası olarak organik tarım uygulanabilir (Şimşek Z 2011). Dünya üzerinde insanlar gerekli besin maddelerini doğal flora ve fauna dan sağlamışlardır. Avcılık ve toplayıcılıktan yerleşik düzene geçmesi, tarım kültürü başladıktan sonra dünya nüfusunda belirgin bir artış görülmektedir (Cox, G.W. and M. D. Atkins 1979). Yaşamın var olması için beslenme, barınma gibi en temel ihtiyaçların, üzerinde yaşadıkları çevre koşulları, bölgenin ekosistemi ve habitatı ile ilişkilidir. Tarımsal üretim denildiğinde toprak üzerinde bitkisel üretim olarak düşünülmektedir. Gerçek anlamı ve içeriğine bakıldığında; TARIM, Bitki ve hayvan yetiştirme, bitkisel ve hayvansal ürünler elde etmek, bunların nitelik ve niceliklerini korumak, pazara hazırlamak, saklama (depolama), bitkisel ve hayvansal ürünleri işleyip değerlendirme bilim ve sanatıdır (Didar 1986). EKOSİSTEM, Belli bir bölgede yaşayan bitkiler ve hayvanlar gibi canlı varlıklarla toprak, su, hava ve mineraller gibi cansız varlıkların çeşitliliği, ekosistem çeşitliliğini oluşturur. Ekosistemler, büyüklüğü fark etmeksizin canlı (üreticiler, tüketiciler ve ayrıştırıcılar) ve cansız öğelerden (inorganik maddeler, organik maddeler ve fiziksel koşullar) meydana gelmektedir. Bir canlı türünün rahatça beslendiği, barındığı, ürediği yaşam ortamıdır (Türkoğlu 2017). TOPRAK, Katı ana kayanın fiziksel olarak parçalanması ve kısmen de kimyasal ayrışma sonucunda gevşeyerek oluşan ana materyal (Kantarcı 2000) üzerinde yavaş yavaş flora ve faunanın yerleştiği yaşadığı ortamdır (Atalay 2006). Toprağın hacim olarak yaklaşık % 50 si katı madde (Katı maddeler İnorganik % 45 ve organik madde % 5) olarak ve % 50 si de (yarı yarıya su ve hava) boşluklardan oluşmaktadır. MATERYAL VE METOT ORGANİK MADDELER, Toprak içerisinde bulunan ve ya dışında yaşayan bitki ve hayvan kalıntılarıdır, yaşama faaliyetleri sonucundaki atıkları ( Dışkı, yaprak, meyve, kabuk ve yiyecek artıkları vs.) ile ölümleri sonucunda kalan artıkları toprağın organik maddesinin kaynağıdır (Kantarcı 2000). Toprağa karışan bitkisel ve hayvansal atıklar buradaki mikroorganizmaların yaşama ve beslenme ortamlarını oluşturur. Organik atıkları ayrıştırarak humusu (bitkilerin zaman içinde çürümesiyle oluşan koyu renkli toprak) ve toprağın fiziksel kimyasal özellikleri üzerinde toprağın verim gücünü etkiler. Tarım alanlarında toprağın organik maddesi genellikle tarım bitkilerinin artıklarıdır (anız vs.) Otlaklarda ise otlakların artıkları ve otlak hayvanlarının dışkıları toprağın organik maddesinin önemli kısmını teşkil eder (Kantarcı 2000). Toprağa analiz yaptırılmadan uygulanan kimyasal içerikli maddeler toprakta bulunan canlılar tarafından parçalanmadan doğrudan bitki tarafından kullanılır ve topraktaki organik madde dönüşümünü sağlayan canlıların yok olmasına neden olur (В.Г.Вердиева, М.М.Исмаилов 2014). İNORGANİK MADDELER, Toprağın oluşmasını sağlayan ana kayanın ufalanıp ayrışması sonucu oluşan kısımdır (Unal 2000). İnorganik ve organik maddelerden arta kalan toprak kütlesi içindeki gözeneklerini, kanalların oluşturduğu boşluk hava ve su ile doludur. % 50 si de (yarı yarıya su ve hava). TOPRAK SUYU, Katı kısmından arta kalan kısım toprağın boşluğu olup, bu boşluklar su ve hava ile doludur. Suyun kaynağı, yağışlar ve sulama ile toprağa verilen sulardır. Toprağa giren suyun bir kısmı toprak boşluklarını doldurduktan sonra alt katlara doğru sızar, bir kısmı da buharlaşır. TOPRAK HAVASI, Toprak havası, su miktarı ile ters orantılı olarak değişmektedir. Yağmur ve sulamadan sonra su, topraktaki boşlukların içindeki havayı dışarıya, atmosfere çıkararak boşlukları kendisi doldurur. Bu durumda boşluklardaki suyun miktarı artar. Topraktaki suyun derinlere doğru sızması, bitkiler ve topraktaki diğer canlılar tarafından kullanılması ve buharlaşması sonucu topraktaki suyun miktarı azalır. Olgun bir toprağın oluşabilmesi için her şeyden önce uzun bir zaman sürecinde ana kayanın ayrışması, bunun içerisine çeşitli canlıların, bitkilerin yerleşmesi, yıkanma ve birikme olaylarının meydana gelmesi gerekir. Bir toprak kütlesi içerisinde bitki çeşitliği, toprak canlılarının çeşitliliği ve bolluğu, toprak kalitesi ile pozitif ilişki gösterir. Organizmalar topraktaki organik kalıntıların parçalanıp ayrışmasını sağlar. Biyolojik çeşitliliğin ve bolluğun düşük olduğu topraklarda organik artıkların ayrışması ve faydalı hale dönüşmesi çok yavaştır. Toprak hayvanları, toprağı karıştırarak iyi fiziksel koşullar oluşturur, strüktür gelişimini ve agregat dayanıklılığını artırır. Yine mikro organizmaların bir kısmı azot fiksasyonu yaparak havanın serbest azotunu bitkiler tarafından kullanılabilecek formlara dönüştürür. Benzer bir dönüştürme ile organik yapıda bulunan birçok besin elementi de mineraliz edilerek bitkilerin kullanabileceği hale getirilir (Özdemir ve Kahraman). BULGULAR Tarımsal ürünler de verimliliğin artmasını ve devamlılığını sağlamak için üretim yapılacak habitatın koşullarına en iyi uyum sağlayan bölgeye adapte olmuş bitki türlerinin seçilmesinde, tarımsal ürünlerin oluşmasını sağlayacak ortamdaki ekosistemin bölgedeki biyolojik çeşitliliğin, çevresel koşulların (etkileşimin) tarımsal ürünlerin, canlıların yaşadıkları toprağın kullanılması ve habitatın iyi bilinmesinde fayda vardır. Biyolojik çeşitlilik; toprak yapısının oluşumu ile sürdürülmesinde ve topraktaki nemi ve besin seviyesini tutmaya yardımcı olmaktadır. Bitki örtüsünün temizlenmesi ile biyolojik çeşitliliğin kaybedilmesi; toprağın tuzlanması, (toprağın taşkınlar veya aşırı sulama ile yıkanarak) besinlerin süzülmesi, minerallerin gecikmesi (lateralisation) yüzeydeki erozyonun (toprak aşınmasının) hızlanması ve topraktan alınan verimin azalması süreçlerini hızlandırmaktadır (В.Г.Вердиева, М.М.Исмаилов 2014). Toprağını koruyamayan bütün medeniyetler yok olmaya mahkûmdur (Lowdermilk 2017). Diğer taraftan ağaçlar ise, yeraltı suyu seviyesini düşürür, yüzeydeki toprak katmanında biriken tuzları uzaklaştırır. Ağaçlar ve diğer bitki örtüsü; toprağın oluşumuna da ayrıca yardım etmektedir. Bu örtünün önemli bir katkısı ise; ince ipliksi köklerin çürümesi ile yeniden üretilmesi gibi mikrobik faaliyetleri kolaylaştıran işlemler ve bitki döküntüleri (parçalanmış yapılar) yoluyla organik maddenin ortama sunulmasıdır. Diğer bir katkı ise; kök sistemlerinin, suyun geçişine izin verecek şekilde toprakta/kayalarda oluşturduğu gözeneklerle yarattığı bir etki yoluyla olmaktadır. Kök sistemleri; köklerden emilme yoluyla mineral besinleri yüzeye doğru taşımaktadır. İnce ipliksi köklerin çürümesi ile oluşan organik madde; demir ve alüminyum gibi minerallerle birleşebilir. Bu şekilde, minerallerin bitki örtüsü üzerindeki zararlı etkileri de azaltılmış olur (Attiwill et al. 1987) . Aşırı kimyasal gübrenin kullanılması arazinin sulanması ya da yağmurlarla erimesi sonucunda bitki tarafından alınan kimyasal gübrenin fazlası toprakta kalarak toprağın yapısını bozar (В.Г.Вердиева, М.М.Исмаилов 2014). FLORA Bitki örtüsünün gelişmesi ve yayılmasının toprağın oluşmasında verimliliğinin artmasında büyük payı vardır. Bitkilerin kökleri ana kayayı geçirimsiz tabakaları parçalayarak toprağın derinleşmesine ve toprak görüntüsünün gelişmesine katkıda bulunur. Tohum, yaprak, meyve, kabuk gibi organik maddelerin toprağa karışması ayrıştırıcılar tarafından parçalanması, toprak içerisinde yaşayan canlıların yaşam işlevleri sonucu oluşan birçok mikroorganizma için enerji kaynağı oluşturması toprakların üst tabakasında bitki besin maddesince zengin ve gözenekli bir doku kazandırır (V.Q.Verdiyeva 2012). Toprak oluşumunun süreklilik göstermesi için toprağın bitki örtüsüne ihtiyacı vardır. Bitki örtüsünden yoksun topraklar zamanla bitki besin maddesi bakımından fakirleşir ve çoraklaşır. FAUNA Hayvanların toprak oluşumunda ve verimliliğinde büyük bir etkisi vardır. Hayvansal Gübreler topraktaki canlıların (mikroorganizmaların) artmasına, vitamin ve gelişme faaliyetlerine yardımcı olarak nem, havalandırma ve su tutmasına yardımcı olur. Hayvansal atıklarla topraklardaki biyolojik değişmeler hızlı bir şekilde olur. Hayvan gübreleri bitkilerin ve toprak canlılarının gelişimini hızlandırır. Toprak mikroorganizmalarına karbon ve enerji kaynağı olarak görev yapar. Hayvansal gübreler, toprak için değerli bir besin sağlayıcı ve toprak şartlarını düzenleyicidir. Uygun bir şekilde olgunlaştırılıp toprağa uygulandığında ticari gübrelere göre daha iyi ve ekonomik bir besin maddesi sağlayıcıdır. Hayvan gübreleri organik madde bakımından zengin bir gübredir ve bu sayede toprağın su tutma kapasitesini artırdığı gibi toprağa önemli ölçüde azot (N), fosfor (P), potasyum (K), ve sülfür (S) gibi besin elementleri sağlar (Kaçkar ve Katkat, 2009). Toprak canlı bir tabakadır. Toprağa bu canlılığı veren üzerindeki ve içindeki maddelerin ayrışmasına yardımcı olan bakteriler ve mantarlardır. Bitki atıklarının parçalanmasına yardımcı olan solucanlar organik maddelerin toprağa karışmasına, karınca, fare, köstebek, böcek ve örümcekler toprağı alt üst ederek organik maddelerin karışmasını ve toprağın havalanmasını sağlar. SONUÇ İnsanlar, yiyecek, giyecek, barınma ve ısınma ihtiyaçlarını gidermek için toprağa bağlı kalmışlardır. Toprak, insanlığın beslenmesi, barınması, yaşamını refah içinde sürdürebilmesi uygarlığın ve yaşamsal faaliyetlerin gelişmesinde önemli bir doğal kaynak olması, nüfus artışına paralel olarak insanların besin ihtiyaçlarının karşılanabilmesi ve üretimi artırma çabaları kimyasal ve gübre takviyesi ile kısa vadede çözüm olsa da gelecekte karşılaşacak olumsuz durumları da beraberinde getirmiştir. Tarım alanları çoraklaşmakta, bitki örtüsü kaybolmakta, toprak erozyonunun, rüzgâr erozyonunun artması, su kaynaklarımızın kirlenmesi insanlığın gıda sorunlarını ve sürdürülebilir tarımı etkilemektedir. İnsanların temel ihtiyaçlarını karşılanmasında, beslenmesinde, barınmasında önemli yeri olan canlı kaynakların temeli doğa’ ya karşı verdikleri zararlar ve habitatlarda neden oldukları değişimler, olumsuzluklara ve habitatlarda oluşan insan kaynaklı değişimlerin gündeme gelmesi ve farkına varılması sonucunda insanların doğaya ve tarımdaki birim alandan aldıkları ürünlerin güvenirliliği sorgulanır bir hale gelmiştir. Günümüzde artık tarım ürünlerinde aşırı gübreleme, ilaçlama ile elde edilen ve tüketime sunulan ürünler tercih edilmemekte, tarımsal ürünlerin organik olması tercih sebebi olmuştur. İnsan ve hayvanların beslenmesi için gerekli olan üretimin sağlana bilinmesi, her böceğin zararlı böcek, her bitkiyi yabancı ot olarak görmemeli ve her sorunu kimyasal ilaçlarla çözmeye çalışmamalıdır. Asıl amaç; tüm zararlı ve yabancı otları yok etmek değil kabul edilebilir bir düzeye indirmek ve bunlardan olabildiğince yararlanmaktır. Tarımsal üretimde rotasyon yani münavebeli ekim, malçlama, yeşil gübre kullanımı gibi tekniklerle biyoçeşitliliğin ve toprağın kullanım özelliklerini tanımlama ve doğru kullanımıyla mümkün olacaktır. KAYNAKÇA Atalay İ. Toprak Oluşumu, Sınıflandırılması ve Coğrafyası Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Genel Müdürlüğü Ankara 2006 sayfa 1. Cox, G.W. and M. D. Atkins Agricultural Ecology USA 1979 sayfa 721 Didar E. Tarımsal Ekoloji. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi yayınları 975 Ankara 1986 S-1. Kantarcı M.D. Toprak İlmi İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları İstanbul 2000 sayfa 5. Kantarcı M.D. Toprak İlmi İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları İstanbul 2000 sayfa 74-75 Kantarcı M.D. Toprak İlmi İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları İstanbul 2000 sayfa 87 Lowdermilk W.C Toprağın 7000 Yıllık Öyküsü Tema Vakfı Yayınları No 22 İstanbul 2017 Özdemir A., Kahraman S. Toprak Bilgisi ve Bitki Besleme https://docplayer.biz.tr/7896663- Toprak-bilgisi-ve-bitki-besleme.html sayfa 721 Şimşek Z. Organik Tarım Kapsamında Biyolojik Mücadele. Çankırı Karatekin Üniversitesi Kızılırmak MYO, Ders Notu 2011. Türkoğlu M. Iğdır’ın Biyoçeşitliliği ve Doğadaki Besin Zinciri ( Biodiversty and Food Chain of Iğdır) Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ANKARA 2017 sayfa 29. Ünal M, Toprak Oluşumu ve Ülkemizde Çeşitleri, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, S.134, Nisan 2011, s.12-18. Verdiyeva V.Q. – “Azərbaycan torpaqları: genezis, cografiya, meliorasiya, səmərəli istifadə və ekologiya” Beynəlxalq Elmi konfransın Əsərlər Toplusu. Hissə I, Bakı 2012, səh 573-576 В.Г.Вердиева -British Journal of Science, Education and Culture. University of London. Volume IV. N1(5), January-June, London 2014 , стр 31-36 В.Г.Вердиева- Информационные технологии в экономике, образовании и бизнесе. Материалы VII международной научно-практической конференции, Саратов 2014, стр. 43-46 В.Г.Вердиева, М.М.Исмаилов- Проблемы современной науки и образования. Научно- методический журнал. № 9 (27), Москва 2014, стр. 46-49
Mevcut tüm bahçe zararlıları arasında, yalnızca Colorado patates böceği, yaprak bitleriyle “popülerlik” konusunda rekabet edebilir. Bununla birlikte, çizgili patates yiyiciden farklı olarak, yaprak bitleri sadece sebzelerde değil, aynı zamanda çiçeklerde ve ağaçlarda da parazitlenir, bazen bitkilerin görünümünde ve elbette mahsulde onarılamaz bir hasara neden olur. Elma ağacı üzerindeki minik ama inanılmaz derecede kirli böceklerin zamanında nasıl tanınacağı ve imha edileceği ve bahçede yayılmasının nasıl önleneceği hakkında size daha fazla bilgi vereceğiz.
Yaprak biti veya bilimsel dili konuşan Aphidoidea, sıradaki eklembacaklı familyaya ait olan böceklerin tüm ailesinin (aileden daha büyük, ama diziden daha küçük) adıdır. Avrasya'da, bu süper ailenin temsilcileri hemen hemen her yerde bulunur - Avrupa'nın batı sınırlarından Sibirya'ya ve hem bozkır bölgeleri hem de ormanlar bu böceklerin yaşam alanlarına dahil edilir. Küçük parazitler aynı zamanda Avustralya ve Amerika'daki çiftçilere ciddi zararlar vermektedir.
Yaprak bitleri genellikle 2-3 mm'yi geçmez, ancak 5 ve hatta 7 mm uzunluğa ulaşan gerçek "devler" de vardır. Süper ailenin tüm temsilcileri, bir böceğin bir yaprak veya genç bir vuruşu delmesi ve ardından suyu suyunu çekmesiyle belirli bir hortumun varlığı ile birleşiyor. Aynı zamanda, yaprak bitleri bitkilere çeşitli bakteriler, virüsler veya patojenik mantarlar bulaştırabilirler, ayrıca safra denilen nekrotik oluşumların ortaya çıkmasına neden olabilirler.
Toplamda, bilim adamları en az% 25'i Avrupa'da bulunan 3, 5 ila 4 bin farklı yaprak biti türünü saymaktadır. Tabii ki, her yaprak biti ekili bitkiler için tehlikeli değildir, ancak yine de, bahçede ya da bahçede böyle bir haşere ortaya çıkmasından bahsederken, çeşitlerinden birkaçı hakkında konuşabileceğimizi anlamalısınız.
Önemli!Rus bilim insanları, ülkedeki parazitik yaprak biti türlerinin en az 20'sinin bir elma ağacını enfekte edebileceğini tahmin ediyorlar.
Özellikle ılıman bölgede, aşağıdaki yaprak biti türleriyle karşılaşabilirsiniz:
Çeşitli yaprak biti kin | tanım |
Şeftali, tütün veya sera ( Myzod.es persicae Sulz .) | Beyaz bir gövde rengine ve oldukça büyük boyutlara sahip - 2, 4 mm'ye kadar. Yumurta evresindeki dallarda kış uykusuna yatar, ilkbaharda, larva hemen genç tomurcukların suyunu emmeye başlar. |
Yeşil Elma ( Aphis pomi ) | Gövde rengi yeşil, başı sarı-yeşil veya kahverengidir. Kanatlı bireylerin vücut uzunluğu 2 mm'ye kadar olan kanatsız bireyler için 1.8 mm'den fazla değildir. |
Redgall Gri Elma ( Dysaphis devecta ) | Vücut şekli neredeyse yuvarlak, uzunluk - 2 mm'ye kadar. Ana renk beyaz etli bir “çiçek” ile koyu yeşilden koyu gridir. Baş siyah, karnında koyu çizgili. |
Yeşil Gül ( Macrosiphum rosae ) | Böceğin gövdesi yeşil, antenler sarı-kahverengi ve çok uzun. Böceklerin büyüklüğü 1.7 mm'den daha küçük olmayan küçük boyutlardan 3.6 mm'ye kadar değişebilir. |
Kiraz ( Myzus cerasi ) | Üstteki gövdesi parlak siyah, dibi kahverengi, armut şeklindedir. Kanatsız bireyler için 2 mm, kanatlı bireyler için ise 2.4 mm uzunluğundadır. Antenler yeşil, yaklaşık 1 mm uzunluğunda, altı bölümden oluşuyor. |
Yaprak ( Aphis fabae ) | Böceğin vücut uzunluğu 1, 6 ila 3 mm olabilir. Rengi yeşil bir balmumu tonu ile siyah vardır. Sırt kıllarla kaplıdır. Antenler açık sarıdır. |
Havuç ( Semiaphis dauci ) | Yaprak bitlerinin en küçük zararlılarından biri. İmago'nun vücut uzunluğu 1.5-1.7 mm'yi geçmez, gövde rengi açık yeşildir ve baş kahverengi-sarıdır. |
Söğüt-havuç ( Cavariella aegopodii ) | Böcek, 2 mm uzunluğa kadar yeşilimsi bir gövdeye sahiptir. Ağaç kabuğundaki kışlar (çoğunlukla söğütler), farklı kültür bitkilerinde parazitlenir |
Alıç ( Dysaphis crataegi ) | Böcekler alıç üzerinde kış uykusuna yatmaktadır, ancak farklı bahçe bitkilerinde parazit yapabilir. Vücut uzunlukları yaklaşık 1.8 mm, renk yeşil veya siyah. |
Yaprak bitleri - bir böcek çok yaygındır, agresif ve inanılmaz derecede fazladır ve elma ağacı, diğer meyve ağaçları ile birlikte bahçe ve süs bitkileriyle birlikte, bu böcek için doğal bir besindir.
Dahası, örneğin yaprak bitlerinin bazı türlerinin, örneğin yeşil elma, monofajlarsa, yani, yalnızca bir tür yiyecekle beslenirler (bu durumda, bir elma ağacının yaprakları ve tomurcukları), o zaman diğerleri, örneğin kiraz yaprak bitleri, farklı ürünlerde parazitlenebilir.
Bu nedenle, bahçede bir haşere ortaya çıkmasının asıl nedeninin, bu böceğin doğada varlığının gerçeği olduğunu söyleyebiliriz. Elbette bahçıvan bu durumu etkileyemez. Yine de, parazitler hiçbir yerde ortaya çıkmaz ve bölgeye girmelerinin ana “geçidini” bilerek, belirli koruyucu adımlar atmaya çalışmak zaten mümkündür.
Biliyor musunKarıncalar yaprak bitlerini yakın akraba olarak görürler: kış için yetişkinleri ve yaprak biti yumurtalarını karınca yuvasına aktarabilirler, böylece dondan ölmeyecekler ve ilkbaharda tekrar ağaç dallarına ekilir."Otlayan" yaprak bitleri sırasında, karıncalar ayrıca, özellikle uğur böceği olmak üzere, yırtıcı böceklerden de korurlar.
Uygun koşullar, özellikle aşağıdakileri içeren, daha aktif bir yaprak bitinin yayılmasına katkıda bulunabilir:
Yaprak biti ağacı genellikle en baştan başlar, bu nedenle haşere varlığını hemen tespit etmez. Bununla birlikte, parazit elma ağacının orta seviyesine ulaştığında, onu tanımlamak zor değildir.
Önemli!Yaprak bitinin minik boyutu göz önüne alındığında, genellikle bulunduğu yerlerin arkasında görmek oldukça zordur, ancak yapışkan lekeler ve karınca kolonileri, yaprak bitinin elma ağacına çarptığına dair iki belirtidir.
Yaprak bitlerinin karakteristik belirtileri şunlardır:
Yaprak bitlerinin eşlik eden yayılması, böcek çeltik (tatlı özsu) için uygun koşullar yaratan kurum mantarıdır.
Yaprak bitlerinin elma ağacı üzerinde ortaya çıkmasını önlemek neredeyse imkansızdır. Ancak, neyse ki, bununla baş etmek çok zor değil ve ağaç için etkili tedavilerin çoğu hiç toksik değil ve meyveler zaten elma ağacında olgunlaştığı bir zamanda bile kullanılabilir.
Biliyor musunEntomofajların yokluğunda yaprak bitlerinin yeryüzünde 1 m kalınlığında bir tabaka ile tüm gezegeni kapsayacak kadar çarpacakları tahmin edilmektedir!
Yaprak bitleriyle savaşmanın biyolojik yöntemleri şunları içermelidir:
Tanınmış uğur böceği ek olarak, yaprak bitleri safra ortaları ve zemin böcekleri gibi böcekleri yemeyi sever. Onlar sırayla, ılıksız bitkilere (havuç, maydanoz, kişniş, dereotu, kereviz, vb.) Yerleşmekten çok hoşlanıyorlar, bu yüzden bu tür bir mahsul elma ağacının yakınında bitki yetiştirmek için çok kullanışlıdır.
Yaprak bitlerinin böcekler dünyasındaki doğal düşmanları da laleler, eşekarısı böcekleri, bazı sinek türleridir. Çeşitli kokulu otlar ve hatta sıradan ısırgan otları kullanarak bölgeye entomofajlar çekilebilir. Yaprak bitlerini avlayan kuşlar arasında ilk olarak baştankara, robin, kenevir ve serçe belirtilmelidir.
Ancak sığırcıklar için böylesi bir böcek çok küçük bir avdır, bu nedenle, bu haşere ile mücadele etmek amacıyla bölgeye kuş evleri kurmak için acele etmeye değmez. Yaprak bitleri, bazı bahçe ve çayır bitkilerinin kokusunu sevmez. Özellikle, kadife çiçeği, kadife çiçeği, solucan otu, lavanta, papatya, kenevir böcekleri ve domates, soğan ve sarımsak sebzelerden uzaklaştırabilir. Ancak nasturtium, ebegümeci, begonya, ayrıca kartopu ve ıhlamur, aksine kanatlı zararlıları bölgeye çeker.
Ayrıca kontrol
Yaprak bitlerini ve elma ağacı üzerinde parazit oluşturan diğer böcekleri yok edebilen biyoenektisitler arasında, şunları adlandırabiliriz:
Aksine, kimyasal böcek öldürücüler haşere kontrolünde hızlı ve güvenilir bir etki sağlar, ancak hasattan sonra sadece ilkbaharın ilkbaharlarında veya sonbaharın sonlarında kullanılabilirler. Bu nedenle, genellikle bu tür bir çare, ağaç hasarı beklemeden, koruyucu amaçlar için kullanılır.
Modern kimya endüstrisi, çoğu yaprak bitlerinin kontrolünde etkili olan çok sayıda sistemik böcek ilacı sunmaktadır.
Bu ilaçların bazıları aşağıda listelenmiştir, ancak kendiniz için uygun bir ürün seçerken, onu yıldan yıla sürekli kullanmamanız gerektiğini hatırlamanız gerekir: bir yandan çevreye büyük zarar verir, diğer yandan zararlılara karşı direnç yaratır. Zamanla, böcek ilacı harekete son verir.
Önemli!Elma ağacını tedavi etmek için hangi preparatın kullanıldığına bakılmaksızın, yetişkin bir ağacın yaklaşık 5 litre çalışma çözeltisine ve fidesinin yaşına bağlı olarak 2 ila 3 litreye ihtiyaç duyacağına bağlı olarak miktarını hesaplamak gerekir.
Kabuğundaki kışı zararlıları kontrol etmek için yakın atalarımız Nitrofen kullandılar. Bu araç sadece yaprak bitlerini ve diğer birçok böcekleri değil, aynı zamanda patojenik mantarların sporlarını ve hatta bazı yabani otları da yok edebilmektedir, bu yüzden hem böcek öldürücü, akarisit, mantar öldürücü ve herbisidal etkilere sahiptir.
Ancak, Nitrofen çok zehirli bir ilaçtır, öyle ki bir süre kullanımı resmen yasaklandı. "Nitrofen", 10 litre su başına 300 g oranında seyreltilmeli ve ağacı "yeşil bir külahın üzerine" püskürtün (tomurcuk şişmesi sırasında).
Nitrofen'in bir analogu olarak, bakır ve demir sülfat gibi iyi bilinen böcek ilaçları ile birlikte, Oleuprit ilacı çağırılmalıdır.
Önemli!Nitrofen'intopraktatamamen ayrışma süresiyaklaşık 4 yıldır!
Aktif bileşenleri - bakır naftenat ve petrol yağı - yumurta aşamasında bile birçok haşere öldürme kabiliyetine sahiptir, bu nedenle baharın başlangıcında, tomurcukların çiçeklenmesinden önce ve böceklerin çoğunun çoğunda, Oleupoprit ve Nitrofen ile tedavi yapılması tavsiye edilir. uykulu bir durumda bir ağacın kabuğunda kalmaya devam edin.
Aynı ilaç, bazı mantar enfeksiyonlarının, özellikle elma bahçelerini çok sık etkileyen böceklerin önlenmesidir. "Oleuprit", kullanmadan önce 10 litre su başına 400 g ilaç oranında su ile seyreltilmesi gereken yeşil bir sıvıdır.
İlaç çok toksiktir, bu nedenle özel evlerde kullanımı bahçeyi korumak için iyi bir yol olarak kabul edilemez, her durumda, sezon boyunca birden fazla tedavi kesinlikle yapılmamalıdır.
Kinmix larva aşamasında da dahil olmak üzere böcekleri felç eden ve öldüren, ancak yumurtalarına karşı güçsüz bir Macar temas-bağırsak böcek ilacıdır. İlacın gecikmiş bir etkisi vardır - işlemden sonra, böcek öldürücü nitelikleri 3 hafta sürer.
Bahar yağmurlu çıktıysa veya yaprak bitleri istilasının yazın bahçeye çarpması durumunda, üçüncü ilaçlamaya izin verilir, ancak ağaçtan elde edilen elma 3 haftadan daha erken bir süre sonra çıkarılabilir ve yenebilir.
Çalışma çözeltisi, 10 litre su başına ilacın 1 ampulü (2.5 mi) oranında hazırlanır ve hazırlandıktan sonra en geç 3 saat içinde kullanılmalıdır. İşleme sırasında yaprakların alt kısmına özel dikkat gösterilmesi gerektiğinin hatırlanması da önemlidir, çünkü orada yaprak biti birikiminin yoğunlaştığı yer vardır. Önemli!NitrofenveOleokuprit'tenfarklı olarakKinmiksinsanlar ve diğer sıcak kanlı hayvanlar için pratik olarak güvenlidir, ancak arılar için ölümcül bir durum olduğundan, komşu arıcıların tedavisi hakkında uyarmak gerekir.
Inta-vir, Kinmix ile aynı aktif maddenin temelinde oluşturulan bir ilaçtır. Böceğin vücuduna girdikten sonra, sipermetrin (bu, bu aktif maddenin adıdır), sinir sisteminin ve haşerenin diğer organlarının felce neden olur ve bu da ölümüne yol açar.
Inta-vir, Kinmix kadar uzun sürmez (en fazla 10-15 gün). İlaç, her biri 10 litre su için tasarlanmış olan tabletlerde satılmaktadır. Hazır çözelti derhal kullanılmalıdır.
Yaprak içi yaprak biti elma ağaçlarının işlenmesi mümkündür:
Intavira'nın analogları Arrivo, Iskra, Alatar ve Shar Pei gibi hazırlıklardır. Ancak Karate insektisiti, bir başka aktif madde olan lambda-cygalotrin temelinde yapılır.
Aynı zamanda elma ağacının profilaktik tedavileri için kullanılır (10 litre suya bir çözelti hazırlamak için, ilacın 5 ml'si seyreltilmelidir), ancak “Karate” elma yaprak bitlerine karşı daha az etkilidir. Bu araç öncelikle kenelerden, yaprak solucanlarından ve yavru güvesinden kurtulmanıza izin verir, ancak bu ilacı kullanan yaprak bitleri bezelye, çilek, ahududu, kuş üzümü ve vişne üzerinde yok edilir.
Önemli! “ Karate ” hem balıklar hem de arılar için çok tehlikelidir ve bu nedenle kalıntılarının su kütlelerine boşaltılması kesinlikle yasaktır.Ek olarak, bu alet sıcak kanlı, özellikle de herbivorlar için toksiktir, tedaviden hemen sonra bölgelerde otlatılamaz.
Halk ilaçları kullanarak elma üzerindeki yaprak bitlerinden kurtulabilirsiniz. Biyolojik ürünler gibi çoğu odun ve ekoloji için güvenlidir ve bunları ilk hasar belirtisinde kullanırsanız, böcek ilaçlarından daha az etkili olamazlar. Tek önemli uyarı, bu ilaçların sürekli değişmesi gerektiği çünkü haşere onlara çok daha hızlı alışıyor.
Amonyak (amonyak) azot içerdiğinden iyidir, yani o da ahşap için iyi bir gübredir. Amonyağı kullanmadan önce, sonbaharda ağaçları azotla gübrelemenin imkansız olduğu unutulmamalıdır, çünkü böyle bir üst giyinme, kışın donarak ağaç için çok zararlı olan genç sürgünlerin aktif büyümesini uyarır.
Amonyak buharlarının öylesine agresif olmaları dikkat çekicidir ki, solunum sistemini sadece yaprak bitlerinin değil, aynı zamanda “sürü” karıncalarının da, yani hem haşere hem de asıl seyyar aracının tahrip olmasıyla hemen felç ederler.
Çalışma çözeltisini bir kova su içerisinde hazırlamak için 1 yemek kaşığı karıştırılmalıdır. l. amonyak ve 1 yemek kaşığı. l. sıvı sabun (sonuncusu, zehirin yaprak plakası ve dallarla temasını artırmak için gereklidir). Önerilen Kaynaklar
Gerçek şu ki, püskürtme yönteminin kendisi amonyak durumunda iyi çalışmaz, bu yüzden sebzeler genellikle basitçe bir sulama kabından gelen amonyak çözeltisiyle sulanır.
İlacın etkisi de çok kısadır : koku kaybolur kaybolmaz, böcek öldürücü etki de ortadan kalkar.
Ama amonyağın yardımıyla, karıncalarla bilerek savaşabilirsiniz.
Bu durumda, 100 ml sıvı amonyak (dolu bir şişe) bir kova ılık su ile seyreltilir ve karınca yuvasını hafifçe kazanarak, hazırlanan karışımın tamamını bir sulama kabından dar bir burunlu içine hızla dökün.
Birkaç gün sonra prosedür tekrarlanır. Считается, что даже те особи, которые выживут, предпочтут покинуть своё жилище и выстроить себе новый дом. Садоводу остаётся лишь рассчитывать, что подходящее место муравьи найдут вне пределов его участка.
Капля никотина, как известно, убивает лошадь, а для уничтожения тли на яблоне достаточно приготовить настой из табака или махорки. В качестве сырья можно использовать измельчённые сигареты без фильтра и даже окурки. Срок настаивания табачного настоя — 24 часа.
Biliyor musunУчёные выяснили, что при возникновении неблагоприятных условий (перенаселение, отсутствие пищи, обилие естественных врагов и проч.) тля начинает выделять особые ароматические вещества, которые на генетическом уровне каким-то образом приводят к рождению поколения крылатых особей, способных переселяться на новые территории.
Из расчёта на ведро воды сухих листьев или стеблей табака следует взять до 1 кг, махорки или сигарет — 2 пачки. Заливать табак всегда нужно кипятком, чтобы ускорить процесс насыщения воды активными веществами растения. Получившийся настой перед использованием следует разбавить водой в соотношении 1:1.
Мыльная плёнка, покрывающая лист, является проверенным и очень действенным способом борьбы с тлёй в саду и в огороде. Для приготовления рабочего раствора лучше использовать жидкие варианты мыла, поскольку их, в отличие от твёрдых, гораздо проще растворить в воде. Соотношение мыла и воды — примерно 10 мл/10 л, периодичность обработок — 2-3, в зависимости от степени поражения дерева.
Как было упомянуто, многие растения, имеющие сильный пряный аромат, отпугивают тлю. На этой особенности насекомого основано приготовление для борьбы с этим вредителем отваров и настоев из различных специй, пряностей, луговых трав и прочих растительных продуктов.
Вот лишь несколько примеров подобного рода препаратов:
Растение | Способ приготовления средства |
Острый перец чили |
|
Чеснок |
|
Гвоздика, анис, корица |
|
Луковая шелуха |
|
yabanturpu |
|
Чистотел |
|
Сосновые побеги |
|
Одуванчик, ромашка, пижма или тысячелистник |
|
Картофельная или томатная ботва (можно использовать пасынки) |
|
Пищевую соду, как и аммиак, для борьбы с тлёй лучше использовать в сочетании с мылом. Классический рецепт содового инсектицида предполагает добавление к 10 л мыльного раствора 10 ст. l. пищевой или 5 ст. l. кальцинированной соды. Сам мыльный раствор готовится по описанному ранее рецепту.
Önemli!Переизбыток соды на листьях и завязях может угнетать развитие дерева и отрицательно отражаться на показателях урожайности.
При соблюдении некоторых агротехнических секретов вероятность массового распространения тли на участке можно в значительной мере снизить. Первое и самое главное условие недопущения тли на яблоню — это борьба с муравьями. К сожалению, изгнать этих насекомых из сада намного труднее, чем многих других вредителей, но без этого спасение деревьев от тли превращается в борьбу с ветряными мельницами.
Существует множество специальных препаратов против муравьёв, но часть таких средств (например, керосин) губительна для почвы и присутствующей в ней естественной микрофлоры, другие же не показывают высокой эффективности. Однако удаление муравьёв с участка — не единственная мера профилактики появления на яблоне тли.
Среди других, не менее важных мероприятий следует назвать следующие:
Biliyor musunДля добычи медвяной росы, являющейся излюбленным лакомством муравьёв и главной причиной их нежного отношения к тле, хитрые насекомые щекочут своими усиками брюхо тли, за что получают в награду порцию нектара, словно стакан сладкой газировки из автомата.
Тля на плодовых деревьях — гость непрошеный, но частый. Обычные весенние профилактические обработки инсектицидами далеко не всегда помогают предотвратить появление на дереве этого вредителя. Поэтому для эффективной борьбы с тлёй садоводу нужно учиться пускать в ход любые средства, включая такие «военные хитрости», как привлечение естественных врагов тли, которых, благо, довольно много, а также уничтожение её союзников и защитников — муравьёв.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası