Mersol Antiseptik Solüsyon Nedir

Konuyu Hazırlayan: funduszeue.info Orhan - Par. Özkan Onan

Antiseptik ve dezenfektanlar, hastaneler ve sağlık merkezlerinde topikal olarak ciltte, sert yüzeylerde ve tıbbi ekipmanlarda yaygın olarak kullanılan antimikrobial maddelerdir.

Antiseptik ve dezenfektanlar mikroorganizmalara olduğu kadar, insan hücrelerine de toksiktirler. Bu nedenle ortamın ve aletlerin temizliğinde kullanılırlar. Bazen de sistemik olarak değil, yüzeysel olarak canlılara uygulanabilirler.

Mikroorganizmalar, tüm canlılar gibi uygun ortam bulduklarında beslenerek çoğalırlar ve yaşamlarını toprak, hava, su gibi cansız ortamlar ile bazı hayvan ve insan vücudu gibi konak canlılar üzerinde sürdürürler. Bu nedenle içtiğimiz suyun, tükettiğimiz yiyeceklerin ve içeceklerin hastalık yapıcı mikroorganizmalardan uzak olması gerekmektedir.  Bu tür sağlık koruma çalışmalarında üç farklı kavram vardır. Bunlar  sterilisazyon, dezenfeksiyon ve antisepsidir.

Sterilizasyon:Maddenin üzerinde veya içinde bulunan tüm mikroorganizmalardan arındırılması işlemidir.Bu işlem sonrasında hastalık yapan ve yapmayan tüm mikroorganizmalar ölmektedir. Sadece cansız nesnelere uygulanabilir.

Dezenfeksiyon:İnsanlarda hastalık yapma özelliği olan mikropları uzaklaştırma işlemidir. Dezenfeksiyon işleminde kullanılan ve genellikle kimyasal içerikli maddelere Dezenfektan denir.

Antisepsi: Canlı dokuların üzerindeki veya içindeki mikroorganizmaları, genellikle kimyasal maddeler kullanılarak ortadan kaldırmaya yönelik uygulamalardır. Antisepsi amacı ile kullanılan kimyasal maddelere antiseptik adı verilir. Dezenfektanlarla antiseptikler arasındaki en önemli fark, antiseptiklerin yalnızca canlı dokuya uygulanabilir olmalıdır.

    İdeal bir antiseptik,mikroorganizmalara etki gösterirken;

• Deriyi, vücut dokularını ve hücrelerini tahrip etmemeli,

• Mikroorganizmaların üremesini engellemelidir.

     İdeal bir dezenfektan;

• Geniş bir antimikrobial spektruma sahip,

• Organik maddelerden ve kullanılan diğer kimyasallardan etkilenmemesi

• Kullanıcıya zarar vermemeli, kokusuz, ekonomik olmalı

• Yüzeye uyum göstermeli, aşındırma ve bozulmaya neden olmamalı

• Uygulanan yüzeylerde kalıcı etkiye sahip olmalı, temizleyici özelliğe sahip olmalı

• Suda kolay çözünebilir olmalı

• Konsantre ve seyreltilmiş kullanımı dayanıklı olmalıdır.

Dezenfektan kullanımının gerekli olduğu yaşam alanları nerelerdir?

Dezenfektan ve Antiseptik Çeşitleri

Etil alkol

• Vegetatif bakterilere bakterisit etkilidir.
• %95’lik etil alkol tüberkilosiddir.
• Antiseptik olarak %70’lik solüsyonu kullanılır.

• Alkolün gerek sporisit etkisinin olmayışı, gerekse kan pıhtılarına nüfus edemeyişi nedeniyle aletlerin sterilizasyonda kullanılmaz.

• En az 10 dk. %70’lik alkolle tutulan termometreler bu yolla dezenfekte edilebilir.

• Eğer tam nem sağlanabilirse iki dakika içinde cilt üzerindeki bakteri sayısını %90’a yakın bir oranda azaltır.

• Mercekli aletleri bozduğu (metalleri paslandırdığı) için tıbbi alet ve cihazda dezenfektan olarak tercih edilmez.

• Alkol proteinleri çökeltmesi nedeniyle açık yarada ve mukozada kullanılmamalıdır.

 Benzalkonyum kloroid (Zefiran)

•  Antiseptik ve dezenfektan olarak kullanılabilir.

• Gram pozitif ve bazı gram negatif bakterilere etkilidir.

• Sabunlar ile etkilerinin inaktive oluşu,ayrıca lastik,plastik ve pamuk gibi maddelerin de üzerine absorbe olması ile temasta etkinliklerini kaybetmeleri dezavantajdır.

• Zefiran mikroorganizmalarla kontaminasyona eğilimlidir.

• Geçmiş yıllarda kontakt lenlerin saklanmasında kullanılmışsa da ,kornea ülserlerine yol açması nedeni ile kullanımı terk edilmiştir.

• Zefiran günümüzde kullanılması önerilmeyen bir solüsyondur.

Povidon-iyodin(batikon-betadin)

• Geniş spektrumlu bir antiseptiktir.
• Sporlara da etkili olduğu bilinmektedir.

• Preoperatif cilt temizliğinde ve yanık tedavisinde kullanılır

Heksaklorofen

• Antiseptik bir solüsyondur.

• Etkisi bakteriostatiktir.

• %3 0ranında hekzaklorpfen içeren solüsyonlar cilt temizliğinde kullanılır.

• Deri el antisepsisi için el kremlere veya sabunlara katılır.

• Heksaklorofenin en önemli özelliği ciltten absorbe olmasıdır.

Merbromin (mersol)

• Bakteriostatik özelliği olan bir antiseptiktir,
• %2’lik solüsyonu cilt için,
• %1’lik solüsyonu ise mukozalara kullanılabilir

Gümüş nitrat

• Gümüşün antibakteriyel etkili bir solüsyondur.
• Gümüş nitrat geniş bir bölgeye uygulandığında vücuttan klorür ve sodyum kaybına neden olur.
• Mukozaya uygulanmasında irritan etki yapar.
• Ayrıca gümüş nitratın yakıcı etkisinden yararlanarak küçük yaralar tedavi edilebilir.

Formaldehit

• Güçlü bir dezenfektandır.
• Bakteri, fungal, virus, sporlarına etkilidir.
• Gaz halindedir.
• Formaldehitin gaz halindeki buharlarının inhalasyonu gözde ve solunum sisteminde irritasyon yapar.

• Cilde uygulandığında duyarlılık reaksiyonları oluşur.

Klorheksidin (salvon)

•  %lik klorheksidin ve %15’lik setrimit maddelerinin karışımı olan antiseptik ve dezenfektan özellikte bir solüsyondur.

• Toksik değildir.

• Gram (-) ve gram (+) bakterilere bakterisit etkilidir.

• Antiseptik ve dezenfektan olarak 1/’lük solüsyonu önerilir.

• Kirli aletlerin dezenfeksiyonunda 1/30’luk solüsyonu önerilir.

Sodyum hipoklorit (çamaşır suyu)

• %’lik oranında dezenfektan olarak kullanılır.
• Özellikle hepatit ve AIDS virüslerine etkili olduğu gösterilmiştir.

Rivanol

• Toz şeklindedir.
• Koklara etkilidir.
• Sudaki 1/’lik çözeltisi ağız, boğaz mukozası ve yaralar için antiseptik olarak kullanılır.

Glutaraldehit (cidex)

• Kauçuk ve plastik gibi aletlerin sterilizasyonu için kullanılır.
• Glutaraldehit ciltte temas dermatiti yaptığından antiseptik olarak kullanılmaz.

İzopropil alkol

• %70’lik ve daha yoğun eriyikleri etil alkolden daha güçlü bakterisit etkiye sahiptir.
• Alkol vegetatif bakterileri süratle öldürürse de spor, virüs ve mantar üzerine etkili değildir.
• Uygulandığı yerde daha güçlü vazodilatasyon yaptığından kanmaya eğilim artar.

Dezenfeksiyonda kullanılan maddeler hangi özellikleri taşımalıdır?

Suda erimeli ve iyi ıslatıcı olmalı Kısa sürede etkisini göstermeli Az toksik olmalı Allerjnik ve kanserojen etki göstermemeli Kötü kokulu olmamalı İnvivo ve invitro etki mekanizmaları bilinmeli Ucuz ama etkili olmalı

Dezenfektanların Etki Mekanizmaları

Dezenfektan kullanımının insan sağlığı açısından olası zararları nelerdir?

Günümüzde sıkça kullandığımız antimikrobiyallerin hemen hepsinin insan ve çevre için toksik etkileri vardır. Bu nedenle kontrollü kullanılmaları çok önemlidir. Bu kimyasal maddelerin ortaya çıkardığı bazı sağlık sorunlarını şöyle özetleyebiliriz:

-     Kuaterner amonyum bileşikleri (zefiran v.b);Astım, alerjik reaksiyon ve deride hassasiyet oluşturabilmektedir.

Alkoller (etil alkol, izopropil alkol v.b); Etil ve propil alkol deriden absorbe olur ve deride, gözde, üst solunum yollarında, trakeada irritasyona neden olur. Santral sinir sistemi deprese ettiğinden baş ağrısı, nabız sayısında ve kan basıncında düşme, bulantı ve korozif yapabilir. Ayrıca yanıcı bir madde olduğu unutulmamalıdır. 

Fenoller, Aldehidler (formaldehid v.b);Toksik etkili maddelerdir ve kullanımda mutlaka koruyucu ekipman kullanılmalıdır. Ciddi deri, göz ve solunum yolu irritasyonları, baş ağrısı bulantı ve kusma yapabilmektedir. 

İodine (baticon, betadin v.b); Ciddi deri irritasyonu, yanık, alerji, öksürük, solunum sıkıntısı, baş dönmesi yapabilmektedir. 

Hidrojen peroksit (çamaşır suyu) %50' nin üstündeki konsantrasyonlarda deride korozif etki, irreversible göz hasarı yapmaktadır.

Dezenfektan kullanımında nelere dikkat edilmelidir?

En az toksik etkili madde seçilmeli Doğru ürün doğru zaman sürecinde kullanılmalı Gereken konsantrasyondan fazla kullanılmamalı Dezenfeksiyonun hangi sıklıkla yapılacağı planlanmalı Dilüsyonu yapanlar eğitilmeli ve koruyucu ekipman sağlanmalı, İşlemin yapıldığı yerler iyi havalandırılmalı İşlemin yapılışı sık aralıklarla gözlenmeli

KAYNAKLAR

• funduszeue.info

• funduszeue.info

• On Washing HandsN Engl J Med , March 25, Perspective

• Chlorhexidine-Alcohol versus Povidone-Iodine for Surgical-Site AntisepsisN Engl J Med , January 7,

• funduszeue.info

• funduszeue.info

• Dezenfeksiyon, Antisepsi, Sterilazasyon, İstanbul Tıp Fakültesi yayını

• Murray. P.R., Drew. W.L., Kobayashi, G.S., Thompson J.H., Medical Microbiology Wolfe Medical Publ. Ltd. Print. USA

Web sayfasının dizaynı Aytuna Devrim Canbul tarafından yapılmıştır.

Diğer»Nazal dekonjestan, antihistaminik

Formülü:

Farmakolojik özellikleri:

Endikasyonları:

Kontrendikasyonları:

Uyarılar/Önlemler:

Yan etkiler/Advers etkiler:

İlaç etkileşimleri:

Kullanım şekli ve dozu:

Üretici Firma:

Mersol Eşdeğerleri

Antiseptik maddeler genellikle enfeksiyonların önlenmesi amacıyla mukoza tabakasına ya da cilde uygulanan antimikrobiyal kimyasal maddelerdir. Günümüzde bu maddeler sıklıkla kullanılmaktadır. Birçok kullanım şekli olan antiseptik maddeler, krem, jel ya da solüsyon şeklinde de üretilebilmektedir.

Antiseptik Solüsyon Nedir?

Antiseptik solüsyon, vücutta oluşan yaralı kısmın mikrop kapmasını engellemek ve arındırmak amacı ile kullanılan sıvı maddelerdir. Antiseptik solüsyonlar, yaraların mikroplardan arındırılarak temizlenmesini sağlamaktadır. İlk yardım uygulamalarında en çok kullanılan solüsyon türüdür.

Antiseptik Solüsyon Ne İşe Yarar?

Antiseptik solüsyon, genellikle hastanelerde, yatakta ve ayakta tedavi edilebilen hastalarda, ameliyat sırasında, iğneli ilaç kullanımlarında mikropların öldürülmesi için dezenfektan madde olarak kullanılmaktadır. Antiseptik solüsyonların kullanımı ile tedaviler ve iyileşme için steril bir ortam sağlanmış olur. Solüsyonlar, iyileştirici, temizleyici, nemlendirici, kurutucu, giderici ve kapatıcı olarak kullanılmaktadır. Antiseptik solüsyonlar, mikrop kırıcı olarak sıklıkla kullanılan kimyasal maddeler içerisindedir.

Solüsyonlar Nerelerde Kullanılır?

Antiseptik solüsyonlar kimyasal maddelerdir. Her kimyasal madde farklı bir yapıya sahiptir. Bu nedenle solüsyonlar bilinçsizce birleştirilmemelidir. Öncelikli olarak yaraya uygun bir antiseptik solüsyon belirlenmeli ve bu solüsyon tek başına kullanılmalıdır. Farklı tip yaralara farklı tipte antiseptikler kullanılmalıdır.

● Açık yaralar için, içerisinde alkol bulundurmayan antiseptik solüsyonlar tercih edilmelidir. Bu sayede cildin yanması engellenmiş olur.
● Derin olmayan veya kapalı yaralarda, deriye nüfuz edebilen antiseptiklerin tercih edilmesi gereklidir.
● Kaya, çakıl, toprak veya taş gibi cisimlerin sebep olduğu yaralarda ise, tahriş edici özelliği bulunmayan fakat, derinlemesine temizleme özelliği bulunan antiseptik solüsyonların kullanılması gereklidir.
● Yanık vakaları için, konsantrasyonu yüksek olan çözeltiler ile temizlenmesi gerekmektedir. Bu sayede olası mantar ve bakteri enfeksiyonları engellenebilirken, yanma hissinin de azaltılması sağlanabilir.
Basit yaraların dışında eğer antiseptik kullanılması gerekiyorsa mutlaka bir hekime danışılmasında fayda vardır.

Antiseptik solüsyonların içerisinde bulunan biyosit konsantrasyonu oldukça önemlidir. Kullanılacak olan antiseptik solüsyon, mikroorganizma üremesinin önüne geçerken, vücut dokularını, deriyi ve vücut hücrelerini de koruyarak tahrip olmasını engellemelidir.

Antiseptik solüsyonların, açıldığı günden itibaren kullanım ömürleri 2 haftadır. Alkol içeren antiseptik solüsyonlar ise açıldıkları günden itibaren bir ay içerisinde tüketilmelidir.