Erkek üreme sistemi, sperm adı verilen üreme hücrelerinin üretilmesi, depolanması ve taşınması konusunda özelleşmiş vücut yapılarından meydana gelir. Kadın üreme organlarından farklı olarak erkek bireylerde üreme yapıları vücudun dış kısmında yer alır.
Testisler, epididimis, vas deferens, seminal veziküller, prostat bezi ve penisten oluşan erkek üreme sisteminde bir günde milyonlarca sperm hücresinin üretimi gerçekleştirilir.
Sperm hücresi hakkında merak ettiğiniz sperm yüzeyde ne kadar yaşar, sperm hücreleri nasıl canlandırılır, sperm hücresi yumurtaya ne kadar sürede ulaşır, bir damla menide ne kadar sperm var gibi sorularınızın yanıtları için yazının devamını takip edebilirsiniz.
Sperm hücresi, erkek bireylerin gamet olarak tanımlanan üreme hücrelerini ifade eder. Gamet ifadesi kelime anlamı olarak bir bütünü oluşturan yarım anlamına gelir.
Erkek üreme hücresi sperm ve kadın üreme hücresi yumurtanın bir araya gelmesi ile bütün tamamlanır ve insan embriyosu oluşmuş olur. Sperm hücresi mikroskop altında incelendiğinde temel olarak 3 farklı yapıdan meydana geldiği görülebilir.
Baş, gövde ve kuyruk olarak tanımlanan bu yapıların baş kısmında kromatin adı verilen ve kromozomları oluşturan DNA materyali bulunur. Normal bir insan sperm hücresi 23 kromozom içerir.
İnsan hücrelerinde bulunan toplam 46 kromozom, 23 kromozom taşıyan sperm ve 23 kromozom taşıyan yumurta hücresinin birlikte oluşturduğu total genetik materyalini ifade eder.
Sperm hücresinin baş bölgesinde aynı zamanda akrozom adı verilen bir dış başlık yapısı bulunur. Akrozomun içerisinde bulunan proteinler, sperm hücresinin yumurta hücresinin dış kabuğunu geçmesine yardımcıdır.
Sperm hücresinin orta kısmında oldukça hareketli olan bu hücrelerin enerji ihtiyacını karşılayacak mitokondri organelleri yer alır. Bu özelleşmiş hücresel yapılar, sperm hücresinin bu bölgesinde oldukça yüksek sayıda bulunarak bir enerji santrali görevi üstlenir.
Spermin uç bölgesi olan kuyruk kısmı, flagellum (kuyruk, kamçı) adı verilen yapı sayesinde hareketin sağlandığı hücre kısmını oluşturur. Kuyruk, spermin ileri doğru atılmasını sağlayarak yumurtaya ulaşmasına yardımcı olur.
Sperm hücreleri vücut dışında hava ile teması sonrası uzun süre hayatta kalamaz. Bu hücrelerin ne kadar yaşayacağı ise dış ortam şartlarına bağlı olarak içerisinde yüzdükleri sıvının kuruma hızına göre değişkenlik gösterir.
Ejakülasyon sonrasında spermlerin rahim içerisindeki ömrü yaklaşık olarak 5 gündür. Bu sürenin uzun olmasında kadın üreme sisteminde spermin döllenmeye kadar olan süreçte canlı kalmasını sağlayacak besin maddelerini içermesi etkilidir.
Kadın üreme sistemine geçen sperm hücresi öncelikle rahim içerisinden rahim boynuna doğru hareket etmelidir. Ardından fallop tüpleri adı verilen özel boşluklu yapıların içerisine geçen spermler burada yumurta hücresi ile karşılaşır ve döllenmeyi gerçekleştirebilir.
Bu katedilen mesafe bir hücre için oldukça uzundur ve yolculuğun sonunda spermlerin sadece az bir kısmı hayatta kalabilir.
Jakuzi gibi sıcak ortamlarda ise durum biraz daha farklıdır. Hem sıcak su hem de içeriğinde bulunan kimyasallar nedeniyle sperm hücresi bu tarz ortamlarda sadece birkaç saniye hayatta kalabilir.
Soğuk ortamlarda ise sıcaklık sabit tutulduğu takdirde sperm hücrelerinin ömrünün uzatılabileceğine dair çeşitli çalışmalar mevcuttur.
-196 derece gibi düşük sıcaklıklarda dondurulan sperm hücrelerinin bütün yaşamsal faaliyetlerinin durma noktasına gelmesi ile uzun yıllar boyunca saklanabilecekleri düşünülmektedir.
Sperm hücrelerinin dondurulması işlemine birçok farklı nedenle başvurulabilir. Böylelikle kanser gibi durumlarda hastalığın kendisi veya uygulanacak tedavi yöntemine bağlı oluşabilecek infertilite (kısırlık) problemlerinin önüne geçilmesi hedeflenir.
Sperm hücreleri dış ortamda çevresel etkenlere bağlı olarak sadece birkaç dakika hayatta kalabilir. Bu süre özellikle soğuk ve kuru yüzeyler için oldukça kısa kabul edilir. Sıcak su gibi ortamlar ise spermler için daha kısa süreli bir yaşam ortamı oluşturur.
Sperm hücrelerini ortam şartları dışında spermisit olarak tanımlanan çeşitli kimyasallar da ortadan kaldırabilir.
Prezervatif, jel veya diğer çeşitli formlarda kullanılabilen spermisitler genellikle vajinaya yerleştirilen ve sperm hücrelerinin öldürülmesini sağlayan çeşitli kimyasalları tanımlar.
Spermisit etkili kimyasal farklı şekillerde etki göstererek sperm hücrelerinin ölmesini sağlayabilir. Bazı spermisitler vajinal sıvı ile birleşerek rahim boynuna geçişin engellenmesini sağlarken bazıları ortamdaki sıvıları oldukça yoğun bir hale getirir ve spermin hareketini durdurarak etki gösterir.
Bazı spermisitler direkt olarak bu hücrelerin çeşitli yapılarını bozarak onlar üzerinde ölümcül etki gösterebilir.
Tüp bebek yaptıran hastalarımızın hikayelerini izlemek içintıklayın.
Sperm hücrelerinin güçlenmesi için yapılabilecek çeşitli uygulamalar ve yaşam tarzı değişiklikleri mevcuttur. Dengeli ve sağlıklı beslenme, düzenli spor yapma ve çeşitli takviye gıda ürünlerinin tüketimi vasıtası ile sperm hücrelerinin güçlendirilebileceğine inanılır.
Sperm hücrelerinin işlevini etkileyebilecek bir diğer durum ise kişinin içerisinde bulunduğu stres düzeyidir.
Stres düzeyinin artması ile vücutta kortizol adı verilen hormonun salgılanması gerçekleştirilir. Uzun süreli stres durumlarında ise sürekli yüksek kalan kortizol hormonu sperm üretimini uyarıcı etki yapan testosteron hormon seviyelerinde azalmaya neden olabileceği için baba adaylarının stres kontrolü için etkili yöntemler kullanması oldukça önem arz eder.
Düzenli fiziksel aktivitenin sağlığa yaptığı olumlu katkılardan biri de testosteron seviyelerini destekleyici özellik göstermesidir. Yapılan çeşitli çalışmalar düzenli spor yapan bireylerin sperm kalitesinin hareketsiz bir yaşam tarzı benimsemiş erkek bireylere göre daha iyi olduğuna işaret eder.
Ancak bu durum aşırı miktarda egzersiz için geçerli değildir. Yüksek yoğunluklu fiziksel aktivitelerin testosteron seviyesini azaltıcı etki yapabileceği unutulmamalıdır.
Hekimlerinizin bilgisi ve önerisi dahilinde sperm sağlığını desteklemek için yapabileceğiniz uygulamalar genel olarak şu şekilde özetlenebilir:
Sperm hücreleri testislerde üretilen erkek üreme hücreleridir. Sperm hücrelerinin sağlıklı olması, babalık isteminin yerine getirilmesi açısından oldukça önemlidir.
Sperm sağlığı hakkında merak ettiğiniz diğer konular hakkında ayrıntılı bilgi almak için 444 39 49 numaralı telefondan bize ulaşabilirsiniz.
Aklınıza takılan tüm sorularınız için Umut Ol Umut Bul Facebook grubumuza üye olabilirsiniz.
Sperm kaç dakika, ne kadar yaşar: Bu soruya cevap vermek güç çünkü spermler dış ortamda birçok şeyden etkilenirler. Örneğin aşırı sıcak ve soğuk spermlerin ölmesine neden olur. Islak zeminde vücut sıcaklığındaki ve asit olmayan dengeli ph’lı sıvılarda belki canlılığını koruyabilirler. Ancak bir jakuziden veya termal havuzdan sperm bulaşması ile hamile kalınması mümkün değildir. Vaginanın dışında vulva dediğimiz dış kısma Semenin bulaşması bile asidik bir ortam olan vaginadan spermlerin geçerek rahim ağzından rahime ulaşması imkansızdır. Spermler, kadın vücudunda, yani uterusa ulaştıktan sonra tuba dediğimiz kanallarda ortalama 2 gün kadar canlı kalabilirler.
Sperm (Semen) vajinaya bulaşırsa hamile kalınır mı: Vagina asidik bir ortamdır ve bu ortamda spermler canlı kalamaz. Ancak Semenin vaginanın dip kısmında forniks adı verilen kısma ulaşması ve uterus (rahim) ağzına ulaşması spermin uterusa ulaşmasını ve oradan tuba (tüplere) ulaşarak yumurta ile buluşmasını sağlayacaktır. Vaginanın dış kısmı olan vulvaya bulaşması ile gebe kalma şansı yok diyebiliriz.
Spermin (Semen) katı gelmesi neden olur: Semenin büyük kısmını vezikülo-seminalis adı verilen bir bezden salgılanan sıvı oluşturur. Bu sıvı sudan daha kıvamlı (viskozitesi artmış) bazen pıhtılıdır. Bu pıhtının veya Semenin sıvılaşmasını sağlayan prostat sıvısıdır. Dış ortamda yaklaşık 30 dakikada Semen sıvılaşması gerekir. Eğer pıhtılar çözülmüyorsa prostat sıvısı azlığı buna neden olabilir. Prostata bağlı hastalıklar, enfeksiyon veya tıkanıklıklar, az sıvı alımı (dehidratasyon) Semenin katı gelmesine neden olabilir.
Cinsel ilişkinin ardından spermin (Semen) vajinadan dışarı akması hamileliğe engel olur mu?: Vagenin arka kısmına (Forniks) kadar Semen ulaşmışsa bir kısmı dışarı çıksa bile gebe kalma şansı vardır. Uterus ağzına kadar Semen ulaşmış ise bir kısmının dışarı çıkması halinde bile gebelik oluşabilir. İlişkiden sonra bir süre istirahat gebeliğe fayda sağlayabilir. Ancak istirahatten sonra Semenin dışarı çıkması önemli değildir.
Sperm yutunca hamile kalınır mı: Hayır kesinlikle hamile kalmak mümkün değildir.
Sperm sayısı ne artırır, sperm arttıracak besinler, sperm artırıcı yiyecekler: Sperm arttırıcı yiyecekler konusu özellikle çocuk sahibi olma sorunu yaşayan çiftler tarafından en çok sorulan sorudur. Ancak öncelikle erkeğin genel olarak sağlığını korumak için günlük yaşantısına dikkat etmesi ve vücuduna önem vermesi yediklerine dikkat etmesi kadar sperm kalitesini etkiler. Düzenli ve dengeli beslenme, uyku düzenine dikkat etmek, alkol sigara gibi alışkanlıklardan uzak durmak bunların başında gelmektedir. Ayrıca düzenli ve sürekli spor yaparak vücut kas kitlesini korumak ve yağlanmadan kaçınmak gerekir. Vücut geliştirme veya sporda performansı arttırmak için kullanılan veya cinsel gücü arttırmak için kullanılan erkeklik hormonu ilaçları sperm yapımını olumsuz etkilediği gibi uzun süre kullanımda (3 ay) sperm yapımının tamamen durmasına neden olabilir. Bilimsel olarak etkinliği araştırılmamış bitkisel uygulamalar sperm kalitesini arttırmak yerine bozabilir hatta zehirlenmelere ve karaciğer yetmezliğine gidecek kadar önemli sağlık sorunlarına yol açabileceğinden çok dikkatli olunmalıdır. Aşırı kilolu ve vücut yağ kitlesi artmış olan erkeklerde sperm kalitesi olumsuz yönde etkilenmekte tüp bebek yöntemlerinde de buna bağlı olarak başarısızlık görüldüğü çalışmalarda bildirilmiştir. Spermin kalitesini arttıracak en önemli besinler vitamin ve antioksidan içeren besinlerdir. Bu nedenle beslenmede dikkat edilmesi gereken en önemli konu mevsimsel sebze ve meyvelerin bolca tüketilmesidir. Özellikle C vitamini ve E vitamini içeren meyveler, kivi avokado, Nar, incir, muz, kayısı, portakal, ananas, papaya, A vitamini içeren havuç, mango; orman meyveleri ahududu, böğürtlen, yaban mersinini sayabiliriz. Ayrıca deniz ürünleri de esansiyel bazı mineralleri, antioksidan ve vitaminler içerdiğinden düzenli olarak tüketilmelidir. Kabuklu yemişler Ceviz, fındık, badem, kaju, keçiboynuzu, kabak çekirdeği, ay çekirdeği ayrıca enerji verici gıdalar pekmez, bal, koyu çikolata protein için süt ve süt ürünleri sabah alınmalıdır. Sebzelerden lahana, ıspanak, brokoli, marul, domates hem antioksidan hem de vitaminler içeren besinlerdir ve sperm sağlığını, kalitesini arttırır. Vucüt su dengesini sağlamak için günde en az 2-2,5 litre su tüketilmelidir.
Boşalmadan sertleşme sonrası veya sırasında gelen şeffaf sıvıda (Zevk suyunda) sperm olur mu: Hayır sadece prostat sıvısıdır, sperm içermez.
Sperm analizi nasıl verilir : Sperm analizi (semen analizi) için en az 2-3 gün boşalmamış cinsel ilişkiye girmemiş olmak gerekir. Sperm analizi uygun bir ortamda (hijyenik olarak temiz) ve rahatsız edilmeyecek şekilde sessizliğin ve izolasyonun sağlandığı özel sperm verme odalarında verilmelidir. Erkeğin elle mastürbasyon yoluyla boşalması ve içi steril olan bir kabın içerisine, dışarı Semen kaçırmayacak şekilde boşalması istenir. Mastürbasyon sırasında spermi etkileyecek sabun ve benzeri kayganlaştırıcılar kullanılmamalıdır. Mastürbasyon yoluyla örnek veremeyen erkeklere özel prezervatifler verilerek ilişki yoluyla prezervatif içerisine boşalarak örnek alınabilir. Sperm analizi için örnek veremeyen, stres yaşayan erkeklerden örneği evde steril kaba boşalarak 20-30 dakikada merkeze getirmesi de istenebilir. Ereksiyon ile ilgili sorun yaşayan erkeklerde ereksiyonu sağlamak için ilaç verilebilir. Son yıllarda yapılan çalışmalarda 2 günlük cinsel perhizin sperm kalitesi özellikle hareketlilik ve sperm DNA hasarına olumlu etkisi olduğu bildirilmiştir. Semen analizi sırasında ilk gelen sıvının dışarı kaçması sperm sayısını etkileyebilir. Semenin ilk gelen damlaları sperm yoğunluğunun en fazla olduğu kısımdır.
Sperm renkleri: Semen miktarı1,5- 2 ml ve üzerinde olmalı beyaz-gri opak renkte olmalıdır. Kahverengi veya parlak kırmızı kan görülmesi durumunda mutlaka muayene için bir üroloğa gitmek gerekir. Semenin rengi değişiklik gösterebilir. Örneğin genellikle erkekler rengin sarıya döndüğünden bahsederler. Bunun hiçbir anormallik olmadan uzun süre boşalmamaya bağlı olması dışında bazı durumlarda bir enfeksiyon belirtisi de olabilir. Sarılık hastalığında cildin ve gözlerin sararması yanında meninin de rengi sarıya dönebilir. Yiyeceklerden de meninin rengi ve kokusu değişebilir. Aşırı alkol alımı veya bazı ilaçlar ve vitaminler idrarın rengini ve kokusunu değiştirebileceği gibi menin rengini ve kokusunu da değiştirebilir.
Sperm hücreleri erkek vücudunu, cinsel uyarılma sonrası boşalma sonrası terk eder.Bu nedenle spermlerin (sperm hücrelerinin) erkek vücudu dışındaki yaşam döngüsü orgazm sonrası boşalma anında başlar.Spermlerin yaşam döngüsü farklı faktörlere bağlıdır ama en önemlisi bulunduğu ortamdır.
Meni kuruduktan sonra içinde yer alan spermler kuru bir yüzeyde (yatak veya çamaşırlar) çok fazla canlı kalmaz ve ölürler.
Ama küvet gibi sulu ve nemli ortamlarda daha uzun bir süre yaşayabilirler.
Erkeğin boşalma sonrası çıkan menisi 500 milyona kadar sperm hücresi içerir. Normal şartlarda çocuk olması için yumurta ile spermin buluşması gerekir. Spermlerin kadın vücudunda doğru yere ve doğru fallop tüpüne gitmesi gerekir.Bunun için zamanlama da çok önemlidir doğru zamanda doğru yerde yumurta ile buluşan sperm bebeğin doğmasında önemli rol oynar. Bunun için sadece bir sperm hücresi yeterlidir. Normal şartlarda spermlerin çoğu nihai varış yerlerine gitmeden yani yumurta ile buluşmadan önce ölür.
Spermin amacı, bir yumurta bulmak için fallop tüpünde gitmektir.Aynı zamanda da kadının serviks ve rahmine de ulaşmalıdır. Bu göründüğü kadar kolay değildir.
Bu yolculuk sırasında sperm hücreleri birçok engelle karşılaşır. Spermlerin karşılaştığı her engel sayılarını da azaltacaktır. Başta da söylediğimiz gibi yumurtaya yolculuğa başlayan 500 milyon spermden çok azı kadının yumurtasına ulaşmaktadır.
Spermlerin kadın vücudu içinde ve dışında ne kadar süre yaşadığını anlamak, hamile kalmaya çalışmanıza veya hamile kalmanıza yardımcı olacaktır.
Vajinal ilişki sırasında spermler (sperm hücreleri) vajinada asidik ortamda kalır.Bu ortamda rahime ulaşamayan gitmeyen spermleri saatler içinde ölür.
Kadında yumurtlama sırasında, üreme yolunun pH'ı daha az asidik hale gelir ve bu ortamda spermler biraz daha uzun yaşayabilir.
Serviks ve uterusa giden spermlerin ömrü daha uzundur. Normalde bu ortamlarda beş güne kadar orada yaşayabilirler, ancak çoğu sperm hücresi ise bir ile iki gün içinde ölmektedir.
Spermlerin bazıları birkaç dakika içinde ölür ve ancak bazıları ise ideal şartlar altında yedi güne kadar her yerde yaşayabilir.Spermler normal olarak kadın üreme sisteminde iki ile üç gün arasında yaşar. Spermler sıcak ve nemli ortamlarda daha uzun süre canlı kalırlar. Ancak ilişki sonrası çamaşırdan, paçeteden veya küvetin içindeki sudan kadın vajinasına geçip ve kadını hamile bırakma olasılığı çok düşüktür.
Spermler kadın vajinasında ise en fazla beş gün canlı kalabilirler.
Yani kadınlar yumurtlamadan bir kaç gün önce korunmasız bir ilişkiye girdiklerinde gebe kalma olasılıkları vardır.
Bir sperm kadının vücudunun dışına çıktığında, sadece birkaç dakika yaşar. Sperm yaşamak için neme ve sıcaklığa ihtiyaç duyar, bu nedenle havaya maruz kaldıktan sonra hızla ölürler. Boşalma sonrası meni kurur kurmaz içindeki sperm ölür. Kimi durumlarda dış ortamda vajinaya yakın bir sıcaklık ve nem ortamı bulan meninin içinde spermler 20 dakikaya kadar yaşayabilir.
Hamileliğn oluşması için ortaya çıkması için yumurtanın yumurtalıktan salınmasından sonraki 12-24 saat içinde döllenmesi gebelik için gereklidir.
Bu konuya dair bir sorunuz varsa siz de uzmanlarımıza 7/24 Soru sorabilirsiniz.Soru sormak için tıklayın.
Yorum |
---|
z*************** : iyi günler. her ay adetim 7 gün sürerken bu ay 3 gün sürdü. adet bitiminin üstünden 10 gün geçti fakat belim ,kasıklarım ağrıyor. daha önce polikisit over problemi yaşamıştım. acaba tekrar olma ihtimali var mı? Cevap: Bunun için doktora gidip muayene olmalı ve tahlil yaptırmalısınız.İdrar yolu enfeksiyonu, bazı hormonal veya kadın doğum hastalıkları da etken olabilir. |
t******* : Yani; erkek arkadaşım boşaldıktan 5-10 dk sonra elimle dokunduğumda pen*sine,orda kurumuş olan spermlerin elime geçip ordanda vajina içine değdirdiğimde bir risk olur mu? bunu tam anlayamadım. Cevap: Küçük yaşlarda olup cinsel konularda bilgi sahibi olmadan cinsel deneyim yaşayan sizler gibi pek çok okurumuz var. Tahlil.com doktorları olarak size önerimiz mutlak suretle aşağıdaki bağlantıyı dikkatle okuyup hamilelik oluşumuna dair bilgi sahibi olmanız. Hamilelik hangi tür ilişkilerde olur, ne tür ilişkilerde olmaz? |
g****** : Arkadasimla surtunme yoluyla iliskiye girdik benim uzerimde kilotum vardi onun uzerinde bisi yoktu galiba emin degilim hamile kalma olasiligim var mi ? Zevk suyu kilotuma bulasmisti cunki. litfen icimi rahatlatin. Cevap: Çiftlerde cinsel beraberlik sırasında çamaşır ve çeşitli giysi varken kurulan ilişkilerde, vajinaya meni bulaşı mümkün değildir.Bu nedenle hamilelik ihtimali neredeyse imkansızdır. Ancak vajinaya sperm bulaşı söz konusu ile hamilelik olasılığı akla gelebilir. Konuya dair aşağıdaki yazılarımızdan da bilgi alabilirsiniz. Giysiler varken ilişkide hamile kalınır mı? Elbise ve çamaşır varken hamile kalınır mı? |
r************** : Sevgilimle yüzeysel ilişki yaşadım ve sonra tam zamanında adetimi oldum. Her zamanki gibiydi. Bu durumda hamilelik söz konusu olabilir mi? Hiçbir belirti de yok ayrıca. Cevap: Adet düzenli olarak devam ediyorsa hamilelik ihtimali düşünülmez. |
Yorum yapabilmek için giriş yapmış olmanız gerekmektedir.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası