Bebeklerde Kalp Deliği Kapanır Mı

ASD Genel

ASD tam adı ile Atrial Septal Defekt, kalp kulakçıkları arasında bulunan ve Atrial septum denilen duvardaki deliklere verilen addır. Bu durum çocuklarda görülen doğuştan kalp problemlerinden sadece biridir. O sebeple kalp kulakçığı deliklerini incelemeden önce doğuştan kalp hastalıklarına kısaca değinmek yerinde olacaktır.

Çocuklarda en sık görülen kalp bozuklukları doğuştan kalp hastalıklarıdır. Yenidoğan bebeklerin yaklaşık yüzde 1’inde doğuştan kalp hastalığı görülmektedir. Bu hastalıklar kalp odacıklarının arasında yer alan duvarlardaki delikler, kalbin kapaklarındaki darlık veya yetersizlikler, kalp odacıklarından bir veya daha fazlasının gelişim bozuklukları, kalpten çıkan damarlardaki darlıklar ya da bozukluklar şeklinde ortaya çıkabilir.

Kalbin üst kısmında yer alan, kasılma özelliği kısıtlı ve nispeten daha küçük olan odacıklar kulakçık (atrium) olarak adlandırılmaktadır. Kulakçıkların arasındaki duvarda (atrial septumda) olan deliklere ise yukarıda da değindiğimiz gibi atrial septal defektler (ASD) denilmektedir. Tüm doğuştan kalp hastalıklarının %10’unu yalnız başına ASD oluşturmaktadır. Doğuştan kalp hastalığı olan çocukların %’sinde ise kalp bozukluğunun bir parçası olarak ASD bulunmaktadır.

ASD Tipleri

Kalp Deliği&#;nin kulakçıklar arası duvardaki yerleşimine göre adlandırılan farklı tipleri bulunmaktadır.

1. Sekundum ASD:

   Kulakçıklar arası deliklerin en sık görülen tipidir ve tüm ASD’lerin %75’ini oluşturmaktadır. Kulakçıkların arasındaki duvarın orta kısmında olan deliklerdir. Bu vakaların yaklaşık %10’unda bu deliklere akciğer toplardamarının bozukluğu da (pulmoner venöz dönüş anomalisi) eşlik eder.

2. Primum ASD:

   Kulakçıkların arasındaki duvarın alt kısmında (karıncıklara komşu) olan deliklerdir. Bu tür tüm kulakçık deliklerinin %20’sini oluşturmaktadır. Kulakçıklar ve karıncıklar arasında devam eden geniş delikler (atrioventriküler septal defektler, AVSD) içerisindeki Atrial septal defektler de dahil edildiğinde sıklığı %30’lara çıkmaktadır.

3. Sinüs Venozus Tipi ASD:

   Üst veya alt toplardamarların girişine yakın olan deliklerdir. Olguların çoğuna akciğer toplardamarının bozukluğu (pulmoner venöz dönüş anomalisi) eşlik eder. ASD’lerin %5’ini oluşturmaktadır.

4. Koroner sinüs ASD’si:

   Koroner dolaşımın kirli kanının sağ kulakçığa açıldığı koroner sinüsün tavanındaki deliklerdir. En nadir görülen kalp kulakçık deliği tipidir.

ASD’nin Sebebi Nedir?

Anne karnındaki her bebekte olan, sağ ve sol kulakçıklar arasında kan geçişine imkan sağlayan açıklıklar foramen ovale olarak adlandırılmaktadır. Her bebek bu açıklıkla dünyaya gelir. Doğumdan sonra ihtiyaç kalmadığı için, birkaç hafta ile birkaç ay içerisinde bu açıklığın kendiliğinden kapanması beklenir. Bazen bu açıklık normalden geniş olur ve doğumdan sonra kapanmaz. Çocukların çoğunda bunun sebebi bilinmez, bazı çocuklarda ise ASD diğer doğuştan kalp hastalıkları ile birlikte bulunabilir.

ASD Kalbi, Dolaşım Sistemini ve Çocuğu Nasıl Etkiler?

Sağ kulakçık vücuttan gelen kirli kanın toplandığı ve sağ karıncığa iletildiği, sol kulakçık akciğerlerden gelen temiz kanın toplandığı ve sol karıncığa iletildiği odacıklardır. Ancak bu iki odacığı birbirinden ayıran duvarda bir delik (ASD) varsa akciğerlerden gelen temiz kanın bir bölümü, bu delikten geçerek sağ kulakçıktaki vücuttan gelen kirli kan ile karışır. Bu karışımın miktarı deliğin büyüklüğü ile orantılıdır. Zaten temiz olan kanın bir kısmı kirli kan ile temizlenmek için tekrar akciğerlere pompalanır ve bu da akciğerlerin ve dolayısıyla kalbin daha fazla çalışmasına neden olur. Eğer bu delik kapatılmaz ya da kendi kendine kapanmaz ise ilerleyen yaşlarda kalp yetersizliğine ve pulmoner hipertansiyona (akciğer atardamarında kan basıncının yükselmesine) neden olabilir.

ASD’nin Tanısı

Atrial Septal Defektli çocuklar genellikle minyon vücut yapısındadırlar, ancak çoğunlukla bir şikâyetleri yoktur. Hastaların kalp muayenesinde masum üfürüme benzer ya da biraz daha şiddetli üfürüm duyulabilir. ASD’si olan çocukların çok azında ise, beslenirken nefes nefese kalma, çabuk yorulma ve terleme, büyüme geriliği, sık akciğer enfeksiyonu veya ağlarken morarma belirtileri olabilir. Çocuk Kardiyoloji Uzmanı tarafından muayene edilmesi gereken bu hastaların göğüs röntgeni, elektrokardiyografi (EKG) ve ekokardiyografi (EKO) tetkiklerinde sağ kulakçık, sağ karıncık ve akciğer atardamarında genişlemeye ait bulgular görülebilir. Ancak, deliklerin yeri ve boyutunun belirlenmesi ve kesin tanısının konulması EKO tetkiki ile mümkün olur.

ASD’nin Tedavisi

Özellikle bebeklerde saptanan küçük kulakçık deliklerinin kendiliğinden küçülerek kapanma ihtimalleri çok yüksektir. Ayrıca, küçük delikler, az miktarda kan geçişine neden oldukları için kalp ve akciğerleri yormazlar, çocukların hayatlarını etkilemezler ve ileri yaşlarda soruna yol açmazlar. Bu nedenle küçük ASD’ler kapatılmayıp Çocuk Kardiyoloji Uzmanı tarafından takibe alınırlar.

Geniş delikler ise yerleşim yeri, tipi ve büyüklüğüne göre ya ameliyatsız olarak kapatılır ya da açık kalp ameliyatı ile kapatılır. Ameliyatsız kapama tekniğinde, genel anestezi olmadan, derin sedasyon (derin uyku) uygulanmaktadır. Hastanın kasık toplardamarından iğne ile girilerek bir yol oluşturulur ve bu yol aracılığıyla birbirine ortadan bağlı iki disk şeklinde olan kapama cihazları yerleştirilerek ASD kapatılır. Bu işlem yaklaşık dakika sürmektedir. Kapama cihazı üzerinde pıhtı oluşumunu önlemek için, yaklaşık 6 ay süreyle kan sulandırıcı ilaçların kullanılması gerekir. Kalbinde sürekli olarak kalan bu kapama cihazı nedeniyle çocuğun günlük yaşamı etkilenmez. Kulakçıklar arası kalp deliklerinin ameliyatsız çocuk kalp tedavisiteknikleri ile kapatılmasının birçok avantajı vardır: Genel anestezi gerektirmez, çocukların hastanede kalış süreleri saati geçmez ve bir hafta kadar evde istirahat ettikten sonra okula gidebilirler. Ayrıca cerrahi bir kesi izi olmadığı için estetik kaygısına yol açmaması da çok önemlidir. Bu nedenlerle delik tipi ve boyutu uygun olan hastaların ameliyatsız olarak tedavi edilmeleri tercih edilmektedir.

ASD ameliyatsız kapama tekniklerine uygun olmadığında, cerrahi olarak kapatılması için planlama yapılır. Ameliyatta genel anestezi sağlandıktan sonra, çocuğun göğüs kafesi açılıp kalbe ulaşılır. Delik çok büyük değilse direk olarak dikilir. Şayet çok büyük ise tipine uygun yama kullanılarak tamir edilir.

Kulakçıklar Arası Kalp Deliği (ASD’si) Olan Çocukların İzlemi

ASD’si kapatılan veya kapatmaya gerek görülmeyen küçük delikleri olan çocuklar, yaşıtlarıyla benzer fiziksel aktivitelerde bulunabilirler. Ancak bu kararın takip eden Çocuk Kardiyoloji Uzmanı tarafından verilmesi ve belirli aralıklarda hastaların kontrol edilmesi önemlidir.

Günümüzde çok başarılı girişimler ve ameliyatlar yapılabildiği için, kulakçıklar arası kalp deliği olan çocukların neredeyse tamamı, sağlıklı olarak yetişkin yaşlara ulaşmaktadır.

Sekundum ASD dışında diğer ASD’si olan çocukların enfektif endokarditten korunması gerekmektedir. Enfektif endokardit, kalbin en iç dokusunun ve kapakçıklarının iltihaplanmasıdır. Enfektif endokarditten korunma için, ağız ve diş temizliği çok önemlidir. Ayrıca bu hastalara, cerrahi işleminden 30 dakika önce damar yolundan veya 1 saat önce ağızdan uygun dozda antibiyotik verilmesi gerekebilir.

İletişim Bilgileri:

Çocuk Kalp Hastalıkları İle İlgili Her Türlü Soru İçin bize Ulaşın:

funduszeue.info

Doç Dr Osman Özdemir, Çocuk Kardiyoloji Uzmanı

Tel: +90 () 89 98

Adres: Kızılırmak Mahallesi Sokak, Ankara Ticaret Merkezi (ATM) A Blok Ofis No: 8 (funduszeue.info) Çukurambar / ANKARA, Çankaya/Ankara

İlgili Linkler:

Çocuk Kalp Hastalıkları İle İlgili Daha Geniş Bilgi İçin:

funduszeue.info

Bizi Sosyal Medyada Takip Edin

funduszeue.info

Tüm doğumsalkalp hastalıkları içinde yüzde 7 gibi yüksek bir orana sahip olan ve kısaca ASD olarak bilinen Atriyal Septal Defekt Kalp Kulakçıkları arasında yer alan deliklerdir. Hastalarda en sık görülen bulgu üfürümdür ve birçok vakada başka bir şikayete neden olmadan delik erken çocukluk döneminde kendiliğinden kapanır. Ancak kendiliğinden kapanmayan deliklere erken zamanlarda müdahele edilmesi gerektiğini belirten Pediatrik-Doğumsal Kardiyoloji Uzmanı Prof Dr Alpay Çeliker, aksi durumlarda sağ karıncıkta büyüme, akciğer basıncında artma ve ritm bozukluklarının oluşabileceğine dikkat çekti. Prof. Dr. Alpay Çeliker Atriyal Septal Defekt (ASD) hakkında bilinmeyenleri anlattı.

Erken çocukluk döneminde ASD kapanır mı? ASD'ye ne zaman müdahele edilmeli?

Yenidoğan döneminde saptanan 8 mm'den büyük delikler nadiren kapanır. Yaklaşık olarak ilk yaş içinde kapanma süreci birçok hastada sonlanır, bu yaştan sonra kapanma beklenmemelidir.

Çocuklarda ve genç erişkinlerde sağ karıncığın yükünü arttıran büyüklükteki ASD'ler kapatılmalıdır. Açık kalp ameliyatı ASD'de klasik ve güvenilir tedavi yöntemi olarak kabul edilse de, başta göğüs kafesinin kesilmesi ve yapay dolaşım gerektirmesinin oluşturabileceği olumsuzluklar, ve hastanede daha uzun kalış süresi olmak üzere ameliyatın belirli yan etkileri vardır. Açık kalp ameliyatı dışındaki diğer çözüm ise kasık toplar damarı yoluyla yapılan Transkatater uygulamadır. İnsanlarda sekundum ASD'lerin transkateter yolla kapatılması konusundaki ilk deneyimler 'da yaşansa da Nitinol bazlı cihazların ilk uygulamaya girmesi yılların ortasında başlamış ve hasta sayısında bir patlama yaşanmıştır. Günümüzde uygulanmakta olan cihazlar ise çok çeşitlilik göstermektedir. Bunlar arasında en sık kullanılan cihazlar nitinol bazlı cihazlardır.

ASD tedavisi nasıl yapılır? ASD'lerin kapatılmasında Transkatater yöntem nedir?

Deliğin kasıktan girilerek kapatılmasıyla gerçekleşen Transkatater tedavi, cihazların kolay uygulanması, yan etkilerinin azalması nedeniyle giderek artmaya başlamıştır. Sekundum tipi ASD saptanan hastalarda deliğin çapı mm'den daha büyükse ve deliğin etrafında cihazın tutunacağı yeterli miktarda kenar olması durumunda bu yöntem rahatlıkla tercih edilebilmektedir. Sinüs venozus tipi, primum ASD gibi daha az görülen ASD tiplerinde ve cerrahi tedavi gerektiren diğer kalp hastalıkları ile birlikte olan sekundum ASD'lerde ve ciddi pulmoner hipertansiyon durumlarında ise uygulanamaz. 

Deliğin kapatılmasında kullanılan Nitinol bazlı cihazlar kendi kendine genişleyerek şekil alan,deliği ortalayan, nitinol tellerden oluşan çift diskten yapılmıştır. Bu tür cihazların en önemli özelliği taşıyıcı telden çözülmeden önce sayısız kez pozisyonunun değiştirilebilmesi veya tamamen çıkarılabilmesidir. Ayrıca deliğin içinde stent görevi görerek en iyi şekilde tıkanmasını sağlar. Diğer avantajları ise oldukça küçük taşıyıcı kılıf kullanılarak uygulanabilmesidir. Kolay uygulama tekniği, küçük kenarları olan daha büyük delikleri kapatabilme özelliği, çok düşük komplikasyon riski ve gerektiğinde tamamen geri çekilip tekrar uygulanabilme özellikleri nedeniyle bu cihazlar özellikle çocuklarda güvenle uygulanabilmektedir.

Deliği kapatma işleminden önce nelere dikkat edilmeli?

ASD bulunan hastalarda deliği kapatma işlemi öncesi Transtorasik Ekokardiyograf son derece önemlidir. Transtorasik incelemede ASD varlığı ve renkli ekokardiyografi ile kanın geçiş yönü ve miktarı belirlenir. Ancak bu pozisyonda ASD'nin çapı ve rimlerin büyüklükleri herzaman iyi görüntülenemeyebilir. Subkostal görüntüleme bu konuda en iyi metoddur. Bu pozisyonda karnın üst kısmından kalp net bir şekilde görüntülenebilir. Rutin ekokardiyografik incelemeler bitirildikten sonra deliğin kenarındaki rimlerin uzunlukları, iki boyutlu ve renkli Doppler ekokardiyografi ile ASD'nin çapı, etrafındaki dokuların boyutu ve anatomik özellikleri ve bölmenin toplam uzunluğu belirlenir. Bu incelemeler sırasında kenarlardan birinde yetersizlik olması durumunda işlemin yapılması mümkün değildir. Bunun dışında kenarlardaki dokular yeterli olsa da çok büyük delik varsa işlem yapılmayabilir. İleri derecede anevrizma oluşumu, çoklu delik varsa işlemin yapılıp yapılmayacağına hastanın yaşı, bölmenin toplam boyutlarına bakılarak karar verilmelidir. Ciddi akciğer atardamar tansiyon yüksekliği (pulmoner hipertansiyon) bulgusu varsa işlem yapılmamalıdır. Göğüs duvarından yapılan ekokardiyografide elde edilen görüntüler ile yeterince bilgi edinilemiyorsa yemek borusundan (transözefagial) ekokardiyografik inceleme yapılmalıdır. Transtorasik ekokardiyografi incelemede 30 mm'den küçük, 5 mm'den daha fazla kenar dokuları olan ASD'ler kapatılmaya uygundur.

ASD cihazlarının uygulama yöntemleri ve aşamaları

Anestezi: İşlem transözefagal ekokardiyografi eşliğinde yapılacaksa genel anestezi ve trakeal entübasyon funduszeue.infoorasik ekokardiyografi veya intrakardiyak ekokardiyografi ile uygulamada ise sedasyon veya entübasyon olmaksızın genel anestezi yeterlidir.

Kateterizasyon: Anestezi uygulamasından sonra her iki kasık bölgesi hazırlanır. Sağ kasıktan toplardamara kılıf yerleştirilir. Sağ kalp ve sol kalp kateterizasyonu ile basınçlar ve kan örnekleri alınarak hemodinamik değerlendirme yapılır. Özellikle akciğer atardamar basıncı ve delikten geçen kanın miktarı belirlenmelidir. 

Ekokardiyografik inceleme: 15 kg'dan küçük çocuklarda pediatrik daha ağır çocuklarda erişkin transözefagal ekokardiyografi (TE) probu kullanılmalıdır. Renkli Doppler ile ASD çapı ölçülmelidir, kenarların uzunluklarının yanında yapıları ve anevrizmatik bölgelerde dikkatlice değerlendirilir. İlave delikler ve varsa büyük olan delikten uzaklıkları gözden geçirilmelidir. İntrakardiyak ekokardiyografi ile de işlem uygulanabilir. Bu inceleme intrakardiyak ekokardiyografi (İKE) kateteri kullanılarak yapılabilir. Sol kasık toplardamarından bir kılıf yoluyla İKE kateteri sağ atriyuma kadar ilerletilir. Bu kateter dışarıdan kontrol edilerek gerekli pozisyonlarda görüntüleme yapılır.

Balon ile uygun çapın bulunması: Ekokardiyografik inceleme ile transkateter kapatma işlemine uygun olduğu düşünülen hastalarda balon kateter ile ASD'nin çapı bulunmalıdır. Bu işlem için 18, 24 veya 36 mm çapında balonlar kullanılmalıdır. Balon deliğin olduğu bölgeye ilerletilir. Uygun pozisyonda olduğu düşünüldüğü zaman balon şişirilir. ASD'ye bağlı akımın kaybolduğu yerdeki çapı ölçülür. Özellikle kenarların yeterli büyüklükte ve yapıda olduğu durumlarda balon testine gerek olmayabilir.

Cihaz seçimi: Balon ile tıkanma çapı saptandıktan sonra cihaz büyüklüğü seçilmelidir. Bunun için kenarların yapısı ve uzunlukları, çocuğun yaşı ve bölmenin toplam uzunluğu önemlidir. Küçük çocuklarda 1 mm daha büyük; büyük çocuklarda veya kenarlar yapısal olarak zayıfsa 2 mm daha büyük cihaz seçilmelidir. Cihazın toplam çapı bölmenin ölçülen büyüklüğünden en az mm daha küçük olmalıdır. 

Cihazın yerleştirilmesi: Uygun çap belirlendikten sonra bu cihaz bırakma teline vidalanır ve yükleme sistemine alınır. Cihaz uzun kılıfın ucuna kadar ilerletilir, daha sonra önce sol kulakçık diski ve kontroller sonrası sağ kulakçık diski açılır. Transözefagal ekokardiyografi ile cihaza bağlı bir bası olup olmadığı, cihazın uygun pozisyonda olduğu saptanır. Ekokardiyografik kontrollerde her şey uygunsa bırakma teli saat yönünün aksine çevrilerek cihaz bırakılır. Bu işlemden sonra cihazın pozisyonu hafifçe değişir. Ekokardiyografi ile cihazın pozisyonu, delikten kan geçişi ve çevre dokulara bası değerlendirilir. Ritm kontrolü yapılır. Bu incelemelerde bir sorun yoksa kılıflar çekilerek işleme son verilir.

Değişik yöntemler: Geniş olan ve kenarları sınırda olan hastalarda değişik kapatma yöntemleri denenebilir. Son birkaç yıl içinde büyük deliklerin kapatılması için 40 mm'ye kadar büyüklükte cihazlar geliştirilmiştir. Hastaların önemli bir kısmında birden fazla delik bulunur. Birbirine yakın olarak yerleşmiş deliklerden büyük olanından geçilerek büyük cihaz kullanılmasıyla tüm delikler kapatılabilir. Ancak deliktler arasında mm'den fazla mesafe varsa ikinci bir cihaz kullanılması gereklidir.

Diğer Sağlık ve Beslenme Haberleri için tıklayın