Pubb Hastalığı

Hamilelik sırasında kaşıntı olması normal mi?

Evet, çoğu durumda hamilelikte hafif kaşıntı olması normaldir. Cildinizin gerilmesi nedeniyle özellikle göbek ve göğsünüzde kaşıntı hissedebilirsiniz. Kuru cilt ve hormonal değişiklikler de buna katkıda bulunabilir. Ancak hamilelik sırasında cildiniz kaşınmasına neden olan bazı durumlar bebeğinizin sağlığını etkileyebilir ve yakın takip veya tedavi gerektirebilir. Örneğin, döküntü olmadan şiddetli kaşıntı, hamilelik kolestazının bir belirtisi olabilir.

Hamilelikteki kaşıntılı cilt hakkında hekimimi ne zaman aramalıyım?

• Hamilelik sırasında yeni bir döküntü gelişmişse (nadir olmakla beraber gestasyonel pemfigoid olabilir)
• Önceden olan ancak kötüleşen bir cilt rahatsızlığınız varsa
• Kaşıntıda artma ve kızarıklık hissi varsa

Hamilelik sırasında kaşıntıyı nasıl azaltabilirim?

• Ilık duş alın. Sıcak su, cildinizi kurutabilir ve kaşıntıyı daha da kötüleştirebilir.
• Yumuşak, kokusuz ph’sı cilt ile uyumlu sabun veya temizleme jelleri kullanın ve iyice durulayın. Kendinizi yavaşça ovmadan kurulayın.
• Duş veya banyo yaptıktan sonra kokusuz hipoallerjik losyon veya kremler sürün. Losyonu buzdolabında tutun.
• Soğuk uygulayın. Kaşıntılı bölgelere dakika boyunca buz torbası veya soğuk nemli bir kompres koyun.
• Çok sıcak havalarda dışarı çıkmaktan kaçının çünkü ısı kaşıntıyı daha da kötüleştirebilir.
• Rahat kıyafetler giyin. Bol, pamuklu giysiler cildinizin tahriş olmasını önler.
• Stresinizi ve endişenizi azaltmak için adımlar atın, bu da kaşıntıyı daha da kötüleştirebilir.
• Kaşımamak için elinizden geleni yapın, çünkü cildinizi daha fazla tahriş edebilir ve cilt enfeksiyonları riskini artırabilir.
• Hekiminizin önerdiği ilaçları uygulayın.

Hamilelikte ciltteki koyu lekeler hastalık belirtisi olabilir mi?

Deri koyulaşması, ağrı, hassasiyet, kızarıklık veya kanamada gibi değişiklikler varsa veya benlerinizin renginde, biçiminde veya boyutunda bir değişiklik olduğunu fark ederseniz hekiminize danışın.

Hamilelik sırasında döküntülere neden olan nedir?

Hamilelik sırasında ortaya çıkan döküntüler genellikle kontakt dermatit, alerjiveya cilt enfeksiyonları gibi durumlardan kaynaklanır. Bu  tarz döküntüler zararsız olmakla birlikte tahriş edici olabilir.

Bu cilt hastalıkları arasında;

Kaşıntılı ürtiker papülleri ve gebelik plakları

Hamile kadınların yüzde 1’inden azı kaşıntılı, ürtiker papüller ve hamilelik plakaları (PUPPP) geliştirir. Kaşıntılı, kırmızı plaklar ve büyük lekeler ile karakterize nadir görülen bir durumdur.

PUPPP genellikle üçüncü trimesterde başlar, ancak erken veya hatta doğumdan sonraki ilk iki hafta boyunca başlayabilir. Çoğul gebeliklerde ve ilk hamilelikte daha sıktır. Tam olarak sebebi bilinmemektedir.

Bir PUPPP döküntü çok yoğun kaşınabilir ve genellikle göbeğinizde veya sahip olduğunuz herhangi bir çatlak izi etrafında ortaya çıkar. Kalçalarına, kalçalarına, sırtına ve daha nadiren kollarına ve bacaklarına yayılabilir. PUPPP genellikle boynunuzu, yüzünüzü, ellerinizi veya ayaklarınızı etkilemez.

Hekiminiz rahatlamanız için topikal bir merhem yazabilir. Gerekli durumlarda antihistaminik veya ağır vakalarda steroid desteği gerekebilir.

PUPPP sizin veya bebeğiniz için tehlikeli değildir. Genellikle doğumdan sonra birkaç gün içinde kaybolur, ancak bazen birkaç hafta devam eder. Büyük olasılıkla tekrarlamaz.

Gebeliğin Atopik Erüpsiyonu

Atopik dermatit (egzama), gebeliğin pruritik foliküliti ve hamileliğin prurigosunu içeren bir terimdir.

Gebelik atopik erüpsiyonu, hamilelik sırasında teşhis edilen tüm cilt hastalıklarının yaklaşık yarısını oluşturur. Genellikle geç ikinci veya erken üçüncü trimesterde başlar.

Belirtileri aşırı kaşıntılı olabilir ve genellikle kollarınızda, bacaklarınızda veya gövdesinde görülür. Egzama genellikle kırmızı, pullu lekeler, küçük plaklar veya lapa lapa cilt ile karakterizedir. Kaşıntılı küçük, sivilce benzeri şişlikler gibi görünür ve  ilk başta küçük böcek ısırıkları ile karışabilir.

Topikal ilaçlar ve antihistaminikler ile tedavi edilebilir, ağır vakalarda steroid desteği gerekebilir.

Gebelik atopik erüpsiyonu, sizin veya bebeğiniz genellikle için herhangi bir risk oluşturmaz. Doğumdan hemen sonra geçebildiği gibi üç aya kadar sürebilir. Bir kez olması, daha sonraki bir hamilelikte tekrarlama ihtimalini artttırır.

Gestasyonel Pemfigoid

gebe kadında 1’den daha azını etkileyen çok nadir bir otoimmün durumdur. Tipik olarak ilk başta kovanlara benzeyen yoğun bir kaşıntılı kızarıklık olarak başlar, sonra büyük, kabarık lezyonlara dönüşür. Genellikle göbek deliğinin içinde veya çevresinde başlar ve avuç içi ve tabanlar da dahil olmak üzere, gövdenin diğer kısımlarını, ayrıca kollarınızı ve bacaklarınızı da etkileyebilir. Bu kızarıklığa, görünümünden dolayı gebelik herpesi  adı da verilir ancak herpes virüsü ile ilgisi yoktur. İkinci veya üçüncü trimesterde başlar ancak sıklıkla doğum sonrası dönemde alevlenir, düzelmesi uzun süre alabilir. Gestasyonel pemfigoid  hamilelikte yakın izlem gerektirir. Nadiren yenidoğanda kızarıklık olabilir ancak birkaç hafta içinde kaybolur. Sonraki hamileliklerde tekrarlama ihtimali vardır ve hatta daha şiddetli izlenebilir. Bu durum genellikle steroidlerle tedavi edilir ancak mutlaka dermatolojik değerlendirme yapılmalıdır.

Anadolu Sağlık Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Zeynep Yılmaz, gebelikte görülen pupp hastalığı hakkında bilgiler verdi.

GPE gebelik sırasıda en sık karşılaşılan ve kendini sınırlayan kaşıntılı bir cilt hastalığıdır. Gebe kadınlarda görülme sıklığı yaklaşık 1/ ila 1/ arasında değişmektedir. Çoğul gebeliklerde daha sık görülür.

Döküntüler özellikle ilk gebeliklerde ve son 3 ayda ortaya çıkmaktadır. Bununla birlikte erken (birinci ve ikinci 3 ay) ve doğum sonrası başlayan olgular da bulunmaktadır. Döküntüler karında ve genellikle çatlaklarda görülür. Zamanla simetrik olarak uyluklar, bacaklar, sırt, kalca, kollar ve memeler uzerine yayılır. Bunlar kaşıntılı kabarmalar olup, su toplamaları ve hedef tahtası gibi garip şekiller olarak görülebilir. Erken donemde tipik lezyonlar daha çok karnın alt kısımları ve uyluklar gibi striaların yoğun olduğu bölgelerde yerleşen, mm çaplarında kırmızı küçük kabarmalar ve bunların birleşmesiyle oluşan kabarmalardır. Yüz, avuç içi ve ayak tabanları nadiren tutulur. Mukoza tutulumu ise bildirilmemiştir. Yoğun kaşıntıya rağmen ekskoriasyona pek rastlanmaz. Şiddetli kaşıntı ve bunun getirdiği stres dışında hastalık aslında iyidir.

Lezyonlar genellikle doğum sonrası bir hafta içinde geriler. Ancak, doğumdan önce veya sonrasında altı hafta içinde gerileyen olgular da bulunmaktadır. Sonraki gebeliklerde genellikle tekrarlamaz. Genel olarak anne ve bebeği sağlığını etkilemez. Erken doğumlara neden olmaz.

Hastalığın nedeni tam olarak bilinmemektedir. Üzerinde en fazla durulan düşünce karın ön duvarın aşırı gerilmesi ve bunun sonucunda açığa çıkan kollajen antijenlerinin hastalığı tetiklediğidir. Lezyonların sıklıkla karında ve çatlaklarda başlaması, çoğul gebeliği olan ile gebeliği sırasında aşırı kilo alanlarda daha sık görülmesi bu teoriyi desteklemektedir.

Gebelerin yaklaşık beşte birinde kaşıntı şikayetleri vardır.

Bir kısmı alınan ilaçlara ya da yenen besinlere karşı oluşan alerjik reaksiyonlara, gebelikten önce var olan dermatozlara ya da lenfoma ve hepatitis gibi sistemik hastalıklara ya da kanda bilirubini yükselten diğer nedenlere bağlı olabildiği gibi, direkt gebeliğe bağlı olanlar da vardır.

Direkt gebeliğe bağlı olarak oluşan kaşıntılar deyince birkaç durum karşımıza çıkar:

1-GEBELİĞE BAĞLI İNTRAHEPATİK KOLEOSTAZİS

2-GEBELİK ÜRTİKERİ(PUPP)

3-CİLT ÇATLAKLARINA BAĞLI KAŞINTILAR

4-HERPES GESTASYONES(PEMFİGOİD GESTASYONES)

GEBELİĞİN İNTRAHEPATİK KOLEOSTAZİSİ

Gebelerde karaciğerde safra akımının yavaşlamasıdır. Atılamayan ve kanda biriken safra tuzları ve yükselen bilirubin tabloyu oluşturur.

Gebelikte özellikle haftadan sonra(bazen funduszeue.infoa bile görülebilir) ortaya çıkan bir tablodur. Oluşumunda östrogen ve progesterona karşı aşırı duyarlık suçlanmaktadır. Östrogen hormonu safra tuzlarının karaciğerden atılımını engelleyerek etkili olmakta, progesteron ise karaciğerden östrogen eliminasyonunu engelleyerek östrogene yardımcı olmaktadır. Bu hastalar gebe olmadıkları dönemde östrogen ve progesteron içeren oral kontraseptif  aldıklarında da bazen kaşıntı tablosu oluşabilmektedir.

Gebelerin % ile %’unda görülür.

Görülme sıklığı ırksal ya da genetik özellikler taşır. Mesela aynı aileden kadınlarda daha sık görülmesi, aynı kadının takip eden gebeliklerinde çoğunlukla tekrarlama eğilimi ve mesela Şili’de gebe kadınların %’sinde görülebilmesi ırksal ve genetiksel yatkınlığı doğrular nitelikte bulgulardır.

Vakaların %80’ni haftadan sonra ortaya çıkarsa da 6. Haftada bile görülenler vardır.

Belirtiler:

En önemli belirti: Döküntü vermeden, avuç içi ve ayak tabanlarından başlayan ve sonra kol ve bacaklarla tüm vücuda yayılan döküntüsüz kaşıntılardır. Kaşıntılar geceleri görülür.

Kaşıntıdan başka: sarılık, idrar renginde koyulaşma, dışkı renginin açılması, dışkı ile yağ kaybı ve bu yağ kaybı neticesi oluşan K vitamin eksikliğinin neden olduğu kanamalar görülebilir. Sarılık bu hastaların beşte birinde ve kaşıntının başlamasından hafta sonra ortaya çıkar. Ki, gebelikte viral hepatitten sonra en sık sarılık sebebi gebelik koleostazıdır.

Yukarıda saydığımız belirtilerin hepsi olmak zorunda değildir. Bu belirtilerden sadece biri ya da bir kaçı bir arada olabilir.

Laboratuvar bulguları:

1-Karaciğer enzimlerinde(ALT, AST, ALP ve GGT) yükselme görülebilir.

2-Safra tuzları yükselmiştir.

3-Bilirubin yüksekliği

4-Kolesterol yüksekliği

Gebelikte intrahepatik koleostazın fetusa etkileri:

Fetus, safra temizliğini anne karaciğeri aracılığıyla yapar. Gebelik koleostazı olan bir anne ne kendi ne de fetusun safra atılımını yeterli miktarda yapamayacaktır. Dolayısıyla çocuk kanında biriken safra tuzları ve bilirubin çocukta fetal distresse, erken doğuma ve mekonyum asipirasyonuna ve hatta K vitamini düşüklüğü nedenli fetal beyin kanamalarına neden olacaktır( K vitamini yetersizliği annede de kanamalara sebep olabilir.)… İşte bunlardan dolayı ağır gebelik koleostazında; haftada doğum sağlanmalıdır.

Tedavi:

Hafif vakalarda:

Nemlendiriciler, antihistaminikli ya da kortizonlu kremler ve antihistaminik tabletler denenir.

Ağır vakalarda:

1-Ursedeoksikolik asit(URSOFALK KAPSÜL):Karaciğer enzimlerini toparlar, hem fetüs hem de annedeki safra asit düzeylerini düşürür ve bebek üzerindeki kötü risk azalır ya da kalkar.

2-Kolestiramin(KOLESTRAN TOZ):Sadece kaşıntıyı azaltmaya faydası olur.

3-K vitamini(LİBAVİT K): K vitamini ölçümlerinde seviye düşükse, kanama eğilimini azaltmak için eksik yerine konmalıdır. Özellikle doğum düşünülüyorsa.

4- Yüksek doz kortikosteroidler. Ancak bunlar da yenidoğanda adrenal yetmezlik tablosu oluşturabilir. Doğum sonunda dikkat…

NOT: Doğumdan sonra, tablonun düzelmesi hafta alabilir.

Ayırıcı tanı:

Preeklampsi, HELLP sendromu, gebeliğin akut yağlı karaciğeri, viral hepatitler ve ilaca bağlı hepatitler ayırıcı tanıda düşünülecek tablolardır. Bunlardan dolayı trombosit sayımları ve hepatitis testleri yapılmış olmalıdır.

GEBELİK ÜRTİKERİ

(PUPPP=PRURITIC URTICARIEN PAPUL and PLAQUES OF PREGNANCY)

Gebelikte kırmızı kabarık lezyonlarla birlikte seyreden kaşıntı halidir. Özellikle ilk gebelikte ve haftadan sonra ortaya çıkar. Diğer gebeliklerde tekrarlama olasılığı düşüktür ve östrogen ve progesteron ile dolayısıyla oral kontraseptiflerle  ilgisi yokturgebelikte bir görülür.

Hastaların üçte ikisinde kaşıntılar karın çatlaklarından başlar. Daha sorna göve, kollar ve bacaklara yayılır. Yüzde nadiren görülür. Avuç içi ve ayak tabanlarında görülmez. Lezyonlar iyileştikten sonra yerlerinde koyu bir leke bırakabilir.

Oluşumunda gecikmiş aşırı duyarlık reaksiyonu yanında karın duvarının hızlı büyümesinin iltihabi bir reaksiyona bunun da kaşıntıya neden olabileceği konuşulur. Karın duvarının gerilemsi teorisini doğrulayan bir bulgu ikizlerde sık görülmesidir.

Tedavide antihistaminik ya da kortikosteroidli krem ya da tabletler verilir. Tedaviye cevap vermeyen olgularda erken doğuma gerek yoktur.

HERPES GESTASYONES

(PEMFİGOİD GESTASYONES)

Oldukça iyi tanımlanmış bir gebelik dermatozudur.

Gebelikte(Gebeliğin geç dönemlerinde ya da doğumdan sonra), mol gebeliğinde ve hatta koriokarsinom esnasında ortaya çıkabilen OTOİMMUN NİTELİKLİ bir hastalıktır. Sonraki gebeliklerde de tekrarlama eğilimindedir. Tekrarlamalar bir öncekinden daha şiddetli seyirler gösterir.

Özellikle karın bölgesinde başlayan, kalça ve gövde ve kollar ve bacaklara yayılır. Ancak yüz, avuç içi ve ayak tabanı çok nadiren tutulur. Kaşıntıları bül gelişimleri izler. Patlayan büller, herpese benzediği için, herpes gestasyones adını almıştır.

Tanı için biopsi şarttır.

Gebelik ürtikeri gibi tedavi yöntemleri uygulanır.

Doğumdan sonra kaybolabildiği gibi tablo devam da edebilir.

Hamile kadılar kilo alımı ile birlikte ciltlerinin gerginleştiğini hissederler. Bu gerginlik doğal olarak karın çevresinde, vücudun diğer bölgelerine göre daha yoğundur. İşte cildin yoğun olarak gerginleştiği bu dönemde, yaklaşık olarak gebelerin %1&#;inde karın çevresinde kırmızı su dolu kabarcıklar meydana gelir. Bu kabarcıklar kaşıntıya neden olur. Bu durum gebeliğin kaşıntılı ürtiker plakları yani &#;Pupp&#; olarak adlandırılmaktadır.

Pupp, genellikle gebeliğin son 3 ayında, ilk kez gebelik yaşayan annelerde ve çoğul gebeliği olan hamilelerde görülür. Ayrıca aşırı kilo alımına bağlı geliştiği görülmektedir. Karın çevresinde başlayan kaşıntılı, kırmızı görünümlü döküntüler, giderek vücudun diğer alanlarına, kalçalara, kollara bacaklara, göğüslere be boyuna doğru yayılabilir. Genellikle kişisel veya kalıtımsal atopi , alerjik astım, saman nezlesi veya atopik egzama rahatsızlığı bulunan hastalarda daha çok görülmektedir.

Anne ve bebek için her ne kadar zararsız olsa da bu kaşıntılı döküntüler, anneyi rahatsız edici, uykularını kaçıracak boyutta olabilir. Huzursuz geçirilen bir gebelik bebeği de ister istemez huzursuz edebilir.

Dermatologlar tarafından tanısı konulabilen bu rahatsızlığın tedavisi için rahatlatıcı kaşıntı giderici kremler ve gerekirse alerji ilaçları kullanılmaktadır. Tedaviye cevap vermeyen hastalar için ağızdan alınan steroidler kullandırılabilir. Bu hastalar mümkün olduğunca sıcaktan ve güneşten uzak durmalı, ılık duş ile rahatlamaya çalışmalılar ve sık sık bir dermatolog tarafından takip edilmelidirler.

Pupp, doğum sonrasında kendiliğinden kaybolduğu gibi çok nadir olmak üzere doğum sonrasında da devam edebilir. Gebelikte görülmemesine rağmen gebelik sonrasında, doğumdan birkaç gün sonra da ilk kez görüldüğü vakıaların varlığı da söz funduszeue.info gebeliğinde bu durumu yaşayan anneler, genellikle ikinci gebeliklerinde Pupp&#;a yakalanmazlar.Tüm anne adaylarının, bu dönemde ortaya çıkabilecek rahatsızlıklarla mücadele edebilme ve bu tür durumların üstesinden gelebilme gücüne sahip bir gebelik geçirmesi dileğiyle&#;

Yazar:Eda Şahan