Şişli Halk Eğitim Merkezi Başvuru
reklam7ePosted in Xəbərlər
Qaçqın və məcburi köçkünlərin, əhalinin sosial cəhətdən qayğıya ehtiyacı olan təbəqələrinin problemlərinin işıqlandırılması
Ölkəmizdə rəsmi qeydiyyatda olan 520 mindən (2013-cü ilin əvvəli) çox əlilin 7-8 faizini gözdən əlillər təşkil edir. Göz aparatında baş verən xəstəlik və müxtəlif fiziki zədələrlə əlaqədar əlil olan 35 mindən çox insanın vəziyyəti onlara xüsusi qayğının göstərilməsini tələb edir. Bu insanların gündəlik yaşayışı, təhsili, əmək fəaliyyəti məlum səbəblərlə əlaqədar digər əlillərə nisbətən daha ağır olur. Xüsusən birinci qrup və əksər ikinci qrup gözdən əlillərin cəmiyyətə inteqrasiyası dövlətin xususi müasibətindən, qayğısından çox asılıdır.
I qrup gözdən əlillər o insanlar sayılır ki, onlarda görmə qabiliyyəti olduqca zəifdir. Onlar ən yaxşı halda bir metrə qədər məsafədə olan obyekti görə bilər. Belə insanların yalnız yaşaması mümkün deyil və onların hökmən kənar şəxslərin köməyinə ehtiyacı var.
II qrup gözdən əlillərin görmə qabiliyyəti birinci qrup əlillərlə müqayisədə 2-3 dəfə yaxşı olur. Eynəyin köməkliyi ilə bir metrdən bir qədər uzaqda olan obyekti ayırd edə bilirlər. Lakin bununla belə onlar tam əmək qabiliyyətsiz sayılır.
III qrup əlillik üçünsə ən azından gözdən birinin normal görmə qabiliyyətini itirməsi tələb edilir. Bu insanların əməklə məşğul olmasına icazə verilir, ancaq görmənin aktiv iştirak etdiyi işdə çalışa bilməzlər.
Digər əlillik qruplarında da I qrup tamamilə, II qrup əlillərin isə əksəriyyəti əmək qabiliyyətsiz sayılır. Amma göz apartında yaranan əlillik istisna olmaqla digər xəstəliklərlə əlaqədar əlil olan insanların əksəriyyəti cəmiyyətə daha asan inteqrasiya olur, təhsil alması xüsusi çətinlik yaratmır və onlar üçün nəzərdə tutulan əmək sahələrininin müxtəlifliyi zəngindir.
Buna görə də gözdən əlillərə bütün dövrlərdə, hətta elmin, texnikanın yüksək inkişaf səviyyəsinə çatdığı indiki zamanda da xüsusi qayğı göstərilməlidir.
Gözdən əlillərə dövlət qayğısı
Azərbaycan dövləti gözdən əlillər üçün müəyyən tədbirlər həyata keçirir. Həyata keçirilən tədbirlər gözdən əlillərin maddi və sosial vəziyyətini yaxşılaşdırsa da görüləsi işlər hələ də çoxdur.
İlk növbədə qeyd edək ki, I qrup gözdən əlillərin pensiyalarının səviyyəsi digər əlillərə nisbətən yüksək olur. Bu “Əmək pensiyaları haqqında” qanunda yaradılan imkanla bağlıdır.
Əlilliyə görə əmək pensiyası hesablanan zaman I qrup əlillərin pensiyasının baza hissəsi daha yüksək hesablanır. I qrup əlillərdə əmək pensiyasının baza hissəsinin məbləği yaşa görə pensiyanın məbləğinin 120 faizi qədərində müəyyənləşdirilib. I qrup gözdən əlillərdə pensiya hesablanan zaman baza hissə yaşa görə pensiyaların məbləğinin 200 faizi həcminə bərabər götürülür.
Pensiyaların hesablanması zamanı I qrup əlillərə xüsusi yanaşmanın tətbiqi onların ümumi pensiyalarını məbləğinin digər I qrup əlillərlə müqayisədə yüksək olmasına imkan verir.
Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun məlumtaına görə, 2013-cü ilin sonunda 24 mindən çox I qrup əlil əmək pensiya alır. Onların 7872 nəfəri I qrup gözdən əlildir. Əmək pensiyalarının orta məbləği 170 manat olduğu halda gözdən əlil pensiyaçılarının orta pensiyası 251 manatdan yüksəkdir.
Bundan başqa 2006-cı il yanvarın 1-dən qüvvədə olan “Əmək pensiyaları haqqında” qanunda əlillərin sosial müdafiəsi ilə bağlı mühüm müddəalar yer alıb. Qanunda əlilliyə görə əmək pensiyası növü xüsusilə fərqləndirilərək, bu kateqoriyadan olan vətəndaşlara xüsusi güzəştlər tətbiq edilib. Əlillərin ailə başçısını itirməyə görə əmək pensiyası hüquqlarının müəyyən edilməsində də bir sıra güzəştlər nəzərdə tutulub.
Gözdən əlillər üçün mühüm məsələlərdən biri mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılmasıdır.
Uzun illərdir gözdən əlillərin bir çoxu mənzilsiz, yataqxana şəraitində, demək olar ki, yaşamaq üçün yararsız sahələrdə məskunlaşıb. 2008-ci ildə ilk dəfə olaraq gözdən əlillər mənzillə təmin edildilər. Bakının Nərimanov rayonunda inşa edilən 12 mərtəbəli binada 100 gözdən əlil ailəsi yeni mənzillə təmin olundu.
Daha bir bunanın tikintisi isə başa çatmaq üzrədir. Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin sifarişi ilə tikilən binada 132 gözdən əlil ailəsi məskunlaşacaq.
2014-cü ildə istifadəyə verilməsi nəzərdə tutulan yaşayış binasının birinci mərtəbəsində həmçinin gözdən əlillərin asudə vaxtlarını səmərəli keçirmələri üçün müxtəlif səpkili ofislər, reabilitasiya mərkəzi yaradılacaq. Reabilitasiya mərkəzində gözdən əlil insanların adaptasiya, reabilitasiya və sosial həyatda qarşılaşdıqları problemlərin köklü həlli üçün hər bir şərait yaradılacaq.
Gözdən əlillərin təhsilinə diqqət artır
Gözdən əlilləri narahat edən digər məsə təhsillə bağlıdır. Son illərdə gözdən əlillərin təhsil problemlərinin həllinə yönəldilən layihələr bu problemi qismən həll etməyə imkan yaradıb.
Layihələrdə əsas hədəf ilk növbədə gözdən əlillərin daha çox hissəsinin təhsilə cəlb edilməsinə nail olmaqdır. Gözdən əlil uşaqlar sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar üçün xüsusi internat məktəblərində təhsil ala bilir. Buna misal kimi 5 nömrəli respublika xüsusi internat məktəbini göstərmək olar. Burada ötən il 260 nəfər gözdən əlil və zəif görən şagird təhsil alıb.
Əlil uşaqların təhsil səviyyəsinin qaldırılması məqsədilə Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə gözdən əlil uşaqlar üçün xüsusi internat məktəbinin nəzdində mətbəə yaradılıb ki, burada Brayl əlifbasında dərslik və dərs vəsaitləri çap olunur. Mətbəədə çap olunan dərs vəsaitləri gözdən əlil uşaqların dərsliklərə olan ehtiyacını tam təmin edir. Eyni zamanda, internat məktəbi Almaniyadan gətirilən xüsusi kompüter dəsti ilə təchiz edilib.
Bundan başqa tələbə gözdən əlillərə Heydər Əliyev Fondu tərəfindən xüsusi dilmanc kompüterlər də verilib. Azərbaycanın öz istehsalı olan bu mini kompüterlər bu qəbildən olan tələbələr üçün əvəzsiz avadanlıq sayılır.
Gözdən əlil insanların təhsil, bilik səviyyəsinin artırılması məqsədilə xüsusi kitabxana da fəliyyət göstərir.
Gözdən Əlillər üçün Respublika kitabxanası 1981-ci il iyunun 1-də Azərbaycan Korlar Cəmiyyətinin (Gözdən Əlillər Cəmiyyəti) təşəbbüsü ilə həmin Cəmiyyətin tabeliyində “Mərkəzi Respublika Korlar Kitabxanası” kimi fəaliyyətə başlayıb. Kitabxanın vəzifəsi I və II qrup gözdən əlillərə kitabxana informasiya xidməti göstərməkdir. Oxucuların tam fiziki imkansız olanlarına səyyar kitabxana xidməti göstərilir.
Kitabxananın fondunu Brayl kitabları (xüsusi şriftlə yazılmış kitablar), audiokassetlər, CD-lər və dövri mətbuat təşkil edir. Fondunu 7712 nüsxə ədəbiyyat təşkil edən kitabxananın 1061 nəfər oxucusu var. Oxucuların böyük əksəriyyətinin kassetləri oxutdurmaq üçün xüsusi və yaxud adi maqnitofonu vardır. Yarandığı gündən 1992-ci ilədək kitabxananın fondunu elə cəmiyyətin tabeliyində fəaliyyət göstərən səsyazma studiyasında lentə alınmış rulonlar, Ümumrusiya Korlar cəmiyyətinin “Loqos” səsyazma studiyasından və Ukrayna Korlar Cəmiyyətinin səsyazma studiyasından alınan rulonlar və Brayl kitabları təşkil edirdi. SSRİ dağıldıqdan sonra siyasi iqtisadi vəziyyətlə əlaqədar fonda heç bir kitab daxil olmamışdır.
Belə bir şəraitdə, yəni 1994-cü il yanvarın 1-dən etibarən kitabxana Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyinə keçmiş və “Respublika Korlar kitabxanası” adlanmışdır. 1999-cu ildən başlayaraq Rusiya ilə əlaqələr bərpa olunmuş, yeni kitablar əldə edilmişdir. 2002-ci ildən isə Azərbaycan Gözdən Əlillər Cəmiyyətində yaradılan studiyada milli dildə kitab yazılışına, 2006-cı ildən isə yeni yaradılan tipoqrafiyada Brayl şrifti ilə azərbaycan dilində kitabların çapına başlanıb.
2006-cı ilin mart ayından kitabxananın adı dəyişdirilib “Gözdən Əlillər üçün Respublika kitabxanası” adlandırılıb.
Gözdən əlillər üçün önəmli məsələlərdən biri də onların şəhərdə rahat hərəkətinin təmin edilməsidir. Yol infrastrukturlarında, yeraltı keçidlərdə əlillər üçün də xüsusi şərait yaradılır. Səsli işıqforlar quraşdırılır. Hazırda belə işıqforların sayı olduqca azdır.
Gözdən əlillərin hamısı müavinət və ya pensiya alsa da bu insanların məşğulluq məsələsi də önəmlidir. Gözdən əlillərin işlə təmin olunması üçün onlara xüsusi ixtisasların öyrədilməsi vacibdir. Gözdən əlillər üçün ali və orta ixtisas, peşə müəssisələrində spesifik fakültələrin yaradılması lazımdır. Təcrübədə rabitəçi, masacçı ixtisaslarına yiyələnən gözdən əlillər daha tez iş tapa bilir.
Buna görə də tibb sahəsi üzrə orta ixtisas biliyi verən texnikumların birinin nəzdində gözdən əlillər üçün xüsusi masac ixtisası üzrə fakültə yaradılması nəzərdə tutulur. Burada müalicəvi və idman masacı ixtisası öyrədilə bilər.
Gözdən Əlillər Cəmiyyətinin məlumatına görə artıq beş yüzdən çox əlil müxtəlif özəl və dövlət tibb müəssisələrində, klinikalarda işlə təmin olunub. Bu cür əlillər işlə təmin edilməklə onların başqa insanlardan asılılığı azalır.
Hazırda əlillərin problemləri ilə daha yaxından Gözdən Əlillər Cəmiyyəti məşğul olur. Bu cəmiyyət 2002-ci ilə qədər Korlar Cəmiyyəti adı altında fəaliyyət göstərib. Cəmiyyətin 30 mindən artıq üzvü var.
Cəmiyyət gözdən əlil vətəndaşların məşğulluq, işsizlik, sosial adaptasiya, mənzil problemlərinin həlli istiqamətində bir sıra əhəmiyyətli layihələrə imza atıb.
Onu da bildirək ki, hər il Azərbaycanda 1300-dən insan gözdən əlil olur. 2012-ci ilin məlumatına əsasən ölkəmizdə 22,687 min insan ilk dəfə əlillik dərəcəsi alıb. Onların 1397-i göz aparatında yaranan xəstəliklərlə əlaqədar əlil olanlardır.
2009-2012-ci illəri əhatə edən 4 il ərzində 5906 nəfər göz aparatında yaranan xəstəliyə görə ilk dəfə əlil statusunu alıb. Bu 4 il ərzində əlil olanların (82 496) 7,16 faizi gözdən əlillərdir. Ümumiyyətlə, hər il hər 10 min nəfərin 2-2,3 nəfəri gözdən əlil olur.
Vasif CƏFƏROV
Ekspress.-2014.- 12 mart.- S.9.
nisanапрель
nisanапрель
Küçük Türkiye:
“
“
138 İÇİMİZDEN BİRİОДИЗ ИЗ НАС
LALELİ
«Маленькая Турция: Лалели»
Dergimizin Nisan sayısında "İçimizden Biri" köşemizin konuğu Texcel firmasının sahibi İbrahim Kasım oldu. İbrahim Bey ile Laleli'den tekstil sektörüne kadar birçok konuya değindik.
Гость рубрики «Один из нас» в апрельском номере нашего журнала владелец фирмы «Texcel» Ибрахим Касым. С нашим гостем мы затронули различные темы начиная от жизни Лалели заканчивая текстильным сектором.
İÇİMİZDEN BİRİОДИЗ ИЗ НАС 139
Müşteri portföyünüzü hangi ülkeler oluşturuyor?
С какими странами Вы сотрудничаете?
Temel pazarlarımız Rusya, Kazakistan, Ukrayna. Diğer ülkelerle sabit olmasa da bir ihracat söz konusu tabii ki.
На постоянной основе с Россией, Казахстаном, Украиной. В другие страны постоянных поставок нет, но, конечно, определенная доля экспорта есть.
Texcel 2014 İlkbahar/Yaz Koleksiyonunuzdan biraz bahseder misiniz?
Yeni sezon koleksiyonumuzun neredeyse yüzde 50’lik bir kısmı satıldı. Yeni sezon koleksiyonumuz neredeyse bitti diyebiliriz. Koleksiyonumuzda Jean pamuklu gruplar, likralı ürün grupları ön plandaydı. Koleksiyonumuzda 3 beden kategorisine göre hazırlıklarımız yapıldı. Koleksiyonumuzda mont ve ceketlerle de kombinler yaptık. Bir Jean mağazasında olması gereken her şeyi Texcel olarak müşterilerimize sunuyoruz. Laleli ile ilgili düşüncelerinizi bizimle paylaşır mısınız?
Laleli, benim için tamamen yaşamımı ifade ediyor. 35 yıldır ticaret hayatındayım. Tamamı Laleli’de geçti. Dönem dönem bölge olarak sıkıntılar yaşasak ta bugün sahip olduğumuz her şeyi Laleli’de kazandık. Bu anlamda Laleli benim için çok değerli bir yer. Laleli konum itibari ile çok özel bir bölgede yer alıyor. Bunun yanı sıra konaklama sektörünün de Laleli sınırları içerisinde yer alması müşteriye sunulan hizmet açısından önem arz ediyor. Diğer bir yandan müşteriler ile kurulan iş birlikleri, diyaloglarda Laleli’nin farkını ortaya koymaktadır. Türkiye’nin özümsenmiş halidir Laleli. Küçük Türkiye diyebiliriz. Türk Tekstili ile Dünya Tekstil piyasasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Üretim olarak son derece süratli olduğumuzu düşünüyorum. Tasarım noktasında da oldukça iyiyiz. Ancak, yerli firmalarımızın markalaşmayı henüz çok ciddiye aldıklarını düşünmüyorum. Texcel olarak biz elimizden geleni markalaşma alanında yapmaya çalışıyoruz. Dolayısıyla kalite standartlarımız sıradan günlük satışlar için değil, uzun vadede markaya yatırım yapmak olarak düşündüğümüz için daha kapsamlı satışları hedefliyoruz.
Kısaca Texcel’den bahseder misiniz?
Расскажите вкратце о «Texcel»
Texcel’i 1996 yılında kurduk. O günden bu yana Jean sektöründe hizmet vermeye devam ediyoruz. Birkaç yıldır bayan giyimine ara verdik. Ama tekrar bayan giyim sektöründe de hizmet vermeye başlayacağız.
Мы основали «Texcel» в 1996 году. По сей день работаем в джинсовой отрасли. Приостановили на несколько лет работу в женской одежде, но собираемся начать снова.
Kuruluştan bu yana mağazalaşma süreçlerinizden ve yurt dışı açılımlarınızdan bahseder misiniz?
Rusya, Ukrayna ve Kazakistan’da kendi ismimiz altında Corner mağazalarımız var. Partnerlerimizle çalışıyoruz. Bunun dışında bir çok şehirde bayi konumunda müşterilerimiz var. Distribitörümüz olan şehirler de var elbette. Laleli’de 3 yerimiz vardı ama şuan bir yerde konumlanmak istedik. Günün koşulları nedeni ile Laleli’de tek mağaza olarak devam etme kararı aldık. Ama tabi ki aynı şekilde devam ediyoruz, ürün kapasitemizde herhangi bir düşme söz konusu olmadı.
Поведайте нам о коллекции Texcel Весна/Лето 2014.
Почти 50 процентов новой коллекции уже продано. Можно сказать, что она уже почти закончилась. В коллекции на первом плане были группа джинс с хлопком и лайкровая одежда. Мы приготовили коллекцию в 3-х размерах. Также приготовили куртки, пиджаки и комбинезоны. То есть, мы представляем все, что можно найти в магазине джинсовой одежды. Можете поделиться Вашими мыслями насчет Лалели?
Лалели, полностью показывает мою жизнь. Я 35 лет в коммерции. И все эти годы прошли в Лалели. Хоть и были какие-то проблемы, все, что мы заработали, мы заработали здесь. В этом плане Лалели очень дорог для меня. Лалели также особенное место в плане расположения. Также в плане гостиничного бизнеса, то есть, близкое расположение к магазинам играет важную роль. С другой стороны, большое отличие Лалели в плане заключения сделок, двусторонних диалогов. Лалели, словно Маленькая Турция, настолько Лалели освоился здесь. Как бы Вы оценили Турецкий текстиль и текстиль в мире?
Производство, я считаю, крайней степени быстрое. В плане дизайна тоже очень хороши. Однако, местные производители не воспринимают всерьез вопрос брендинга. Мы делаем все возможное в этом вопросе. То есть, мы не ставим себе цель продать просто так свой товар, нашей целью являются долгосрочные инвестиции в наш бренд, чтобы поддерживать наши продажи в более широком объеме.
Расскажите о работе магазинов, и о новых открытиях зарубежом.
В России, Казахстане и Украине у нас есть собственные магазины под название «Corner». Работаем с партнерами. Помимо этого во многих городах есть наши представители. В Лалели у нас было 3 магазина, но сейчас мы располагаем только одним. Учитывая нынешние условия нам показалось, что так будет лучше. Но это не означает, что мы уменьшили объемы, мы продолжаем работать в том же ключе. nisanапрель
LASİADЛАСИАД 141
nisanапрель
nisanапрель
142 RÖPORTAJРЕПОРТАЖ
Cenk Solak
“Daha Az Maliyet, Daha Hızlı Alışveriş” Дженк Солак: “Меньше затрат – быстрее торговля”
Laleli’nin önde gelen firmalarından Star Gate markasının ikinci jenerasyon yöneticisi Cenk Solak, E-Ticaret çalışmaları ve online satışta izledikleri stratejiler hakkında sorularımızı yanıtladı.
E ticarete başladığınız süre çerçevesinde geri dönüş- Какие отзывы о вашем онлайн-магазине? ler ne yönde? Для нас очень важны отзывы покупателей. Но клиенты Aldığımız geri dönüşler çok olumlu. Müşterilerimiz довольны. Могут посмотреть больше моделей в короткое memnun. Daha çok modeli kısa bir sürede görebiliyorlar. время. Но количество моделей, что мы можем отправить Whatsup’tan veya skype tan gönderilen görseller sınır- в Skype или Whatsup ограничено, так как количество моlı. Çok fazla çeşit olduğu için hepsinin gönderilmesi zor делей очень широко. Наши клиенты довольны нами, так oluyor. Genel olarak olumlu dönüşler oluyor çünkü me- как мы добавили категории поиска, что их интересует. rak ettikleri ve istedikleri kategorileri ekledik. Her türlü Например, их интересовал вес товаров, и сейчас мы рабоaçıklığı getirdik onlar adına. Müşterilerinde bazı istekleri таем над этим. Все делается для того, чтобы наши клиенoldu tabi. Mesela, malların kilolarını göremiyoruz dediler ты были довольны. bu konu ile ilgili çalışmalarımız var şuanda.
Директор одной из ведущих фирм Лалели «Стар Гейт» Дженк Солак ответил нам на вопросы об онлайн-торговле и его наблюдениях в этом вопросе.
Star Gate’ den bahseder misiniz?
Расскажите нам о «Стар Гейт»
Star Gate, uzun yıllardır Laleli’ de bulunuyor. Babam Ünal SOLAK’ın başında bulunduğu 20 yıldır Laleli’ de var olan, hedefleri arasında daima yenilik, iyi ve kaliteli hizmet, müşteri ve çalışan memnuniyeti olan bir firma. Benim de eğitimim bittikten sonra başka bir düşüncem olmadan buraya geldim.
«Стар Гейт» уже давно работает в Лалели. Мой отец был во главе компании 20 лет. Наша фирма ставит себе целью качественный сервис, постоянное обновление, и хорошие отношения с клиентами и сотрудниками фирмы. Я пришел в эту фирму после того, как закончил свое образование, так как не видел другого варианта продолжения карьеры.
E-ticaretle tanışmam üniversite yıllarında oldu. Sistemin nasıl olduğunu ve nasıl işlediğini öğrenebilmek için e- ticaret üzerine ders aldım. Bazı programlar üzerinde ürün görselleri müşterilere iletilirken bazı aksaklıklarda oluyordu. Her model bire bir sunulamıyor alıcıya. Daha kısa sürede daha çok ürüne ulaşılabilmesi adına da yararlıydı ve çalıştığımız firmalara daha iyi hizmet verebilmek gibi düşünce çerçevesinde oluştu. Müşteri memnuniyetini arttırmak ve müşterilerimize hızlı hizmet verebilmek adına online satış hizmeti de vermeyi projelendirdik.
Я познакомился с онлайн-торговлей в университете. Чтобы узнать как работает вся эта система, я записался на уроки об онлайн-торговле. Некоторые программы не позволяют показать товар клиенту, случаются сбои программы. Мы думали над тем, как исправить это, чтобы покупатель, фирмы, работающие с нами могли получить легкий доступ к товарам. Дабы повысить качество сервиса, что мы предоставляем, мы составили проект онлайн-торговли.
Müşteri siparişi girdikten sonra müşteri ile irtibata geçiyoruz ve akabinde online satış işlemlerini uyguluyoruz. Klasik online satış sitelerinin prosedürü şekilde devam ediyor. Stoklarda, çalıştığımız firmalarla sürekli kontak halindeyiz ve müşterinin verdiği sipariş bizde olmasa bile anında firmamıza dönüş yapıyoruz. Gelen sipariş adedine göre tedarik ediyoruz. Biten ürünlerde siteden kalkıyor zaten.
После того, как клиент заказал товар, мы входим на контакт с ним, и происходит процесс онлайн-покупки, как и на други сайтах этого типа. Мы постоянно контактируем с фирмами, которыми работаем, получая сведения о складах. Даже если данного наименования нет на складе, мы сразу оповещаем об этом фирму. Исходя из всей этой информации мы стараемся предоставить нужный товар вовремя.
E-ticarete nasıl başladınız? Laleli’ de e-ticareti kullanan Как Вы начали онлайн-торговлю? В Лалели не так много фирм, что занимаются этим, каковы Ваши цели? çok az firma var, sizin e –ticaretteki hedefiniz neydi?
İnternet üzerindeki ürünlerin devamlılığı ulaşım, kargo tes- Что Вы скажете насчет о способах оплаты, доставки товара, lim ve ödeme aşamalarından bahseder misiniz? что был заказан в магазине?
nisanапрель
RÖPORTAJРЕПОРТАЖ 143
Popüler e ticaret sitelerinde olduğu gibi sizin de indirimle- Есть ли у Вас кампании скидок, как это делается на популярных сайтах продаж? riniz kampanyalarınız oluyor mu? Zamanla olacağını düşünüyorum. Çünkü biz bu sisteme В будущем, я думаю, будут. Так как, мы начали работу системы sezon başında başladık. İlerleyen dönemlerde yeni proje- только в этом сезоне. В следующих сезонах еще будут новые проекты. lerimiz olacak bu doğrultuda. E ticaret Laleli’de ki birebir satışı nasıl etkileyecek?
Как повлияет онлайн-торговля на работу магазинов Лалели?
İnternet üzerinden alışveriş yapan müşteriler Laleli’ ye sezonda birkaç kez gelip olan biteni görmek isteyen alıcıdan ziyade buraya gelen müşteriler daha farklı bir durumu oluşturuyor. Bavul ticareti yerine buraya gelip ürünleri görüp ülkelerine döndüklerinde tek bir tıkla istedikleri ürünleri alabilecekler. Aynı zamanda sadık müşteri kitlesi firmayı tanıdığı için gelmesine gerek kalmıyor. Tanımayan, ilk defa internet üzerinden alışveriş yapacak müşterilerde gelip görecektir. Ama internet üzerinden yapılan alışverişlerde alıcı açısından çok karlı. Uçak masrafları, konaklama masrafları gibi masraflar olmayacak.
Клиенты, кто заказывают товары в Интернете, конечно, отличаются от тех, кто ходит в магазин в Лалели, чтобы посмотреть на товар. Вместо того, чтобы возиться с чемоданами и сумками, клиент просто смотрит товар, и по возвращении домой, покупает все одним кликом. В то же время, постоянному клиенту уже не надо приходить в магазин. В магазин будут ходить только те, кто не знает об онлайн-магазине, или кто не знает, как делать покупки. Но, для тех, кто покупает в Интернете больше преимуществ, так как уже не надо тратиться на перелеты, заказ гостиниц и т.п.
Şuan daralan bir piyasanın içindeyiz. Daha az maliyetle daha hızlı bir şekilde satış yapabilme şansı varken bu yöntemin denenmesi gerekiyor. Çünkü oturduğu yerden bildiğim firmaların ürünlerini hiçbir şekilde uçak ve konaklama masrafı yapmadan alma ihtimalini müşteriler daha çok seçiyor.
Сейчас это направление не так широко развито. Но фирмы должны попробовать это направление, так как в нем есть много преимуществ, такие как, меньшая затратность и большая скорость продажи. И клиенты предпочитают онлайн-торговлю поездкам и проживанию в гостинице.
Laleli’de e ticaret sektörü ne durumda sizce? Diğer firmalar Каково состояние онлайн-торговли в Лалели, по Вашему? По какому пути должны двигаться фирмы? ne gibi yol izlemeli?
nisanапрель
DÜNYA PAZARLARIМИРОВЫЕ РЫНКИ 145
144 DÜNYA PAZARLARIМИРОВЫЕ РЫНКИ
LASİAD’dan
HEDEF PAZARLAR ARAŞTIRMASI;
SENEGAL Исследование Целевых Рынков от LASİAD -3 Сенегал
Devlet Şekli: Cumhuriyet (Başkanlık Sistemi) Nüfus: 14,1 milyon (2013 tahmini) Dil: Fransızca (Resmi), Wolof, Serer, Pular, and Diola Din: Müslüman %95, Animist %3, Hristiyan %2 Başkent: Dakar (2.583 bin) Yüzölçümü: 196,161 km2
Etnik Yapı: Wolof %44, Peulh/Fulani %24, Serer %15, Diola %6 ve Mandingo %5
Форма правления: Республика (президентская система)
Senegal Orta Afrika’nın batısında Atlas Okyanusu kıyısında Gineua-Bisse ve Moritanya arasında yer alır. Toplam 196 bin km2 yüzölçümü ile 531 km kıyı uzunluğuna sahiptir. Başkent Dakar Cape Verde Penisulası’nda Atlas Okyanusu kıyısındadır. Senegal Afrika ülkeleri arasında en çok Batılılaşmış ülkedir. Komşu ülkeler; Moritanya, Mali, Gambiya, Gine ve Gine-Bisseau şeklindedir. Gambiya Senegal tarafından çevrelenmiş bir ülke olup, sınır doğuya doğru Gambiya nehri boyunca 300 km devam eder. Senegal’de yarı-tropik bir iklim bulunur. Kuzey-doğu ve güney-batıdan esen rüzgârların durumuna bağlı olarak kuru ve açık bir hava ile nemli geçen mevsimler yaşanabilmektedir. Yıllık yağış miktarı 600 mm’yi geçmez. Yağış mevsiminde en fazla sıcaklık 27 derecedir. Yağmur alan bölge güney kesimleri olup, yıllık yağış miktarı 1500 mm’yi geçebilir. Haziran-Ekim ayları arası en kurak mevsimlerdir. Aralık-Ocak ayları hava daha kuru ve serindir. Fakat sıcaklık 17oderecenin altına pek düşmez. Kıyı şeridi iç kesimlere göre daha serindir. Ülkenin kuzeyinde çöl iklimi kıyılara doğru yerini yarı-tropik iklime bırakır. Coğrafyada genelde alçak düzlükler hâkimdir. Kıyıdan güney doğuya doğru hafif bir eğimle tepeler yükselir.
Язык: Французский (официальный), волоф, серер, пулар и дьола Религия: мусульмане 95%, Анимисты 3%, Христиане 2% Столица: Дакар (2583 тыс.) Площадь: 196,161 км2 Крупные города: Тиз (274 тыс.), Мбур (216 тыс.), Каолак (180 тыс.) Этнический состав: Волоф 44%, Пеулх/Фулани 24%, Серер 15%, Дьола 6% и Мандинго 5%
Siyasi ve İdari Yapı
Senegal bağımsızlığını 4 Nisan 1960 tarihinde Fransa’dan kazanmıştır. Ülkede çok partili laik cumhuriyet yönetimi bulunmaktadır. Parlementosu iki bölümden oluşmakta, güçlü bir başkanlık sistemi bulunmakta ve yargı yönetimden ayrılmış durumdadır. Yönetimde, Afrika ülkeleri arasında eşine nadiren rastlanır şekilde bugüne kadar hiçbir darbe girişimi yaşanmamıştır. Yönetim, 1981 yılında Sengor’dan Diouf’a barışcıl ve tamamen demokratik biçimde devredilmiştir. 2000 yılında da yine aynı şekilde bu defa Diouf’dan Wade’ye tamamen demokratik seçim ile devredilmiştir. Ulusal Meclis başkanlık seçiminden ayrı olarak seçilen 150 üyeden oluşmaktadır. Ayrıca 100 üyeden oluşan senato bulunmakta, bunlardan 35 tanesi seçimler ile 65 tanesi de Başkan tarafından seçilerek belirlenmektedir. Senegal bölgesel oluşumlarda etkin rol oynamakta olup, Haziran 2009’da Moritanya krizinin Afrika Birliği düzeyinde giderilmesinde başarılı bir rol sergilemiştir. Mart 2012’de yapılan Başkanlık seçiminin de ikinci turda Abdoulaye Wada’da karşı kurduğu koolisyonla Macky Sall kazanmıştır.
Dakar Limanı
Сенегал находится на берегах Атлантического океана к западу от Центральноафриканского региона между Гвинея-Бисау и Мавритании. В общей сложности имеет площадь 196 тыс км2 и 531 км длины береговой линии. Столица – Дакар, находиться в Кабо-Верде на берегу Атлантического океана. Сенегал является одной из самых прозападных стран среди африканских стран. Соседние страны, Мавритания, Мали, Гамбия, Гвинея и Гвинея-Бисау. Гамбия является страной, окруженной Сенегалом и имеет границы на восток вдоль реки Гамбия 300 км. Сенегал имеет субтропический климат. В зависимости от Северо-восточные и юго- западные ветров бывают влажный, сухой и ясные сезоны. Годовое количество осадков не превышает 600 мм. Максимальная температура 27 градусов в сезон осадков. Дождливым считается южная область, где годовое количество осадков может превышать 1500 мм. В период с июня по октябрь самый сухой сезон. Декабрь и январь являются сухими и прохладными месяцами здесь. Но температура не опускается значительно ниже 17 градусов. Береговая линия прохладнее, чем внутри страны. Северные регионы страны с пустынями сменяются на субтропический климат ближе к побережью. В регионе обычно преобладают низкие равнины. Холмы с небольшим наклоном появляются к юго-восточному берегу.
Население: 14,1 млн. (2013 г.)
nisanапрель
Географическое положение
Touba Moschee
Başlıca Şehirleri: Thies (274 bin) Mbour (216 bin) Kaolack (180 bin),
Официальное название: Республика Сенегал
Coğrafi Konum
Goree Adası
Resmi Adı: Senegal Cumhuriyeti
Политико-административное устройство Сенегал получил независимость от Франции 4 апреля 1960 года. Управление в стране – многопартийная светская республика. Парламент состоит из двух частей, имеет сильную президентскую систему и правление и судебная система разделены. В правительстве до сегодняшнего дня не было переворотов, что является редкостью среди африканских стран. Управление в 1981 году было передано от Шенгора к Диофу мирным и демократическим путем. В 2000 году таким же образом, управление было передано от Диофа к Уэйду в итоге полностью демократических выборов. Помимо президентских выборов Национальный Совет состоит из 150 избираемых членов. Также в наличии есть сенат, который состоит из 100 членов, из которых 35 избраны выборами и 65 назначены президентом. Сенегал играет активную роль в формировании региональных изменений, к примеру, в июне 2009 года он успешно участвовал в решении кризиса в Мавритании на уровне Африканского Союза. В марте 2012 года во втором туре президентских выборов против Абдулайе Уэйда победи Маки Салл со своей коалицией. nisanапрель
DÜNYA PAZARLARIМИРОВЫЕ РЫНКИ 147
146 DÜNYA PAZARLARIМИРОВЫЕ РЫНКИ
Nüfus ve Etnik Yapı
Население и этнический состав
Toplam nüfusu 2013 yılı tahminine göre 14,1 milyon olan Senegal’de nüfusun yarıya yakını Dakar bölgesi civarında yerleşiktir. Ülkede çok sayıda farklı etnik grup bulunmaktadır. Din, Senegal kültüründe oldukça önemli bir yere sahiptir. İnsanlar çoğunlukla kendi inançları doğrultusunda dindar sayılabilir. İnanç çok yaygın olduğundan ibadet etmeyenler kuşku ile karşılanabilmektedir. Ülkenin yaklaşık yüzde 95’i kökleri 11. yüzyıla uzanan Müslümanlardır. Ayrıca yüzde 6 civarında yerel dinler ile yüzde 2 civarında da çoğunluğu Roman Katolik olan Hıristiyan bulunmaktadır.
По оценкам на 2013 год общей численностью население Сенегала достигло 14,1 млн.человек, почти половина которого живет в Дакаре. Есть много различных этнических групп в стране. Религия имеет очень важное место в культуре Сенегала. Люди здесь верующие в соответствии со своими религиозными убеждениями. Ввиду религиозности людей не приветствуются люди, не выполняющие надлежащих поклонений. Примерно 95% населения страны являются мусульманами, корни которых уходят в 11 век. 6% представители местных религий и 2% католиков.
Население и рынок труда
Nüfus ve İşgücü
Toplam 5,4 milyon kişilik işgücü yılda %3 oranında büyümektedir. İşgücü piyasasına her yıl 100 bin genç katılmaktadır. Çalışanların %43,6’sı dönemsel, %37,5’i tam zamanlı, %12,5’i yarı zamanlı çalışmaktadır. Senegal’de haftalık çalışma süresi 40 saattir. Asgari ücret uygulaması mevcut olup, 209 CFAfr/saat asgari ücret uygulanmaktadır. İşsizlik sigortası uygulaması bulunmamaktadır. Senegal birçok az gelişmiş ülkedeki durumun aksine, işçi haklarının ön planda olduğu bir ülkedir. Çalışan ve işveren arasındaki davalar genellikle çalışan lehine sonuçlanmaktadır.
Всего 5,4 млн. общей рабочей силы, которая ежегодня растет на 3%. В рынок труда ежегодно присоединяются 100 тыс. молодых люднй. 43,6% работающих – периодические сотрудники, 37,5% сотрудники полной занятости и 12,5% сотрудники на неполный рабочий день. В Сенегале рабочая неделя составляет 40 часов. Существует минимальный размер оплаты труда, 209 КФА франков/ч. Страхование от безработицы не применяется. В отличие от ситуации во многих менее развитых странах в Сенегале на первом месте права трудящихся. Судебные разбирательства между работодателями и работниками, часто завершаются в пользу работников.
Dakar Havaalanı
Doğal Kaynaklar ve Çevre
Dakar’dan bir pazar görüntüsü
Senegal topraklarının büyük bir bölümü Sahelian bölgesinde yer almaktadır. Yağışlar düzensiz ve belirsizdir. Toprakları genel olarak verimsizdir. Yağışlar güneyde nispeten daha fazladır. Fakat son 25 yılda mevsimsel kayma yaşandığı gözlenmektedir. Kuzeyde olan hayvancılık ve tarım giderek daha olumsuz koşullarla karşılaşmakta ve güçleşmektedir. Senegal’in doğal madenleri arasında fosfat ve demir filizi en bilinen madenlerdir. Bunun yanısıra henüz yeterince işlenmemiş olan altın, bakır, titanium ve odun kömürü de bulunmaktadır. Ayrıca son yıllarda değerlendirilmeye başlayan madenler de ortaya çıkmaktadır. Başlıca çevre konuları; özellikle vahşi yaşam alanlarının korunması, orman arazilerinin korunması, toprak kayması ve su baskınlarının önlenmesi, çölleşmenin önüne geçilmesi ve balıkçılıkta aşırı avlanmanın önlenmesi şeklindedir. Bunun için birçok uluslararası anlaşma ve etkinliklere aktif katılım mevcuttur. nisanапрель
Природные ресурсы и окружающая среда Большая часть территории Сенегала находится в районе Сахелиян. Дожди нерегулярные и неопределенные. Почва, в целом не плодородна. Дождей относительно больше на юге. Но в последние 25 лет наблюдаются сезонные сдвиги. Животноводство и сельское хозяйство на севере страны терпят все более неблагоприятные условия и трудности. Фосфатные и железные рудники являются самыми известными полезными ископаемыми Сенегала. Кроме того, имеются еще не достаточно обработанные руды золота, меди, титана и уголя. Помимо этого, в последние годы начали выявляться ценные ископаемые. Основные экологические проблемы, в частности, защита среды обитания диких животных, защита лесных угодий, предотвращение оползней и наводнений, предотвращении опустынивания и чрезмерного вылова рыбы. Для этого, создано активное участие во многих международных договорах и мероприятиях. nisanапрель
DÜNYA PAZARLARIМИРОВЫЕ РЫНКИ 149
Ekonomik Yapı
Экономическая структура Сенегал - экономически наиболее успешная страна в регионе, хотя и с небольшими масштабами. Основа этого успеха началась в 1994 году и в соответствии с предыдущей экономической политикой базируется на структуре реформ, которые включают меры и законы. Среди них важными являются обнародование цен, котрые определяются народом и удаления государственных субсидий народу.
Ekonomi kısa vadede gerileme yaşamış, fakat ardından toparlanarak kararlı bir büyüme çizgisine girmiştir. 2011 ve 2012 yıllarında sırasıyla % 2,6 ve % 3,7 büyüme gerçekleştiren ülkenin 2013 yılında % 4,1 oranında büyüme oranını yakalayacağı tahmin olunmaktadır. 2014 ve 2015 yılları için ise sırasıyla % 4,6 ve % 4,8’lik büyüme projeksiyonları yapılmaktadır.
Экономика испытали снижение в краткосрочной перспективе, но затем восстановилась и вошла в стабильную траекторию роста. В 2011 и 2012 годах, соответственно был рост на 2,6% и 3,7%, в 2013 году ожидается рост на 4,1%. Для 2014 и 2015 годов прогнозируется, соответственно рост на 4,6% и 4,8%.
Dakar Şehir Görüntüsü
Ölçekleri küçük olmakla birlikte, Senegal ekonomik bakımdan bulunduğu bölgede en başarılı ülke konumundadır. Bu başarının temeli 1994 yılında başlatılan ve önceki ekonomi politikalarına göre şok sayılacak tedbirler içeren yapısal reformlara dayanmaktadır. Bunlar arasında kamu tarafından belirlenmekte olan fiyatların serbest bırakılması ve kamu teşviklerinin kaldırılması önemli yere sahiptir.
nisanапрель
Dakar Moda Haftasından Bir Kare
2012-14 Yılı İthalat Verileri
148 DÜNYA PAZARLARIМИРОВЫЕ РЫНКИ
Sanayi ve Tekstil
Senegal’de pamuk üretiminin yaygınlaşması tekstil sanayiinin gelişmesine olanak sağlamıştır. Ülkede, pamuk üretimi, çırçırlama, iplik üretimi, dokuma, örgü ve konfeksiyon faaliyetleri yürüten işletmeler bulunmaktadır. İplik fabrikalarının sayısı son yıllarda artmıştır. Tekstil ve konfeksiyon alanındaki yatırımcılara çeşitli olanaklar sağlanmaktadır. Gemi taşımacılığının ABD’ye 8 gün, Avrupa’ya 5 gün içinde olması ve UEMOA içindeki pamuk üretiminin dış piyasalara çıkış kapısının Senegal olması ülkede bu sektörü önemli kılan faktörlerden bazılarıdır. Ülkede pamuğun çırçırlama işlemleri SODEFITEX tarafından yapılmaktadır. Bu kuruluş işlenmiş pamukları dışsatmakta ve bir bölümünü iplik yapan kuruluşlara satmaktadır, kapasitesi 65.000 ton pamuk çekirdeğidir. SOTEXKA-INDOSEN ve ICOTAF (SOTIBA, COSETEX ve ICOTAF’dan oluşmaktadır.) iplik, dokuma, boyama, örgü vb. alanda faaliyet gösteren, dışalım ve dışsatım yapan iki önemli kuruluştur. Ülkenin yıllık 8000 ton iplik, 20 milyon metre dokuma, 8 milyon metre örgü ve 10 milyon metre kumaş ve örülmüş malzeme kapasitesi bulunmaktadır. Senegal; konfeksiyon, seyahat malzemeleri kumaşları, nakış ve ev tekstilinde de olanaklara sahiptir. Afrika kumaşları Avrupa ve Amerika piyasalarında orijinal desenleri ve özellikleri sayesinde istem görmektedir. Bu sektörde, 100.000’den fazla terzi ve en az 100 makine kapasiteli fabrikalar bulunmaktadır. Senegal Avrupa Birliği’nin desteğiyle, bu sektörde eğitim programları uygulamaktadır. Tekstil sektörünü teşvik ve kontrol etmek ve sektörü uluslararası standartlar düzeyine çıkarmak amacıyla UNIDO’nun desteğiyle 2002 yılında kurulan bir birim de bulunmaktadır. Diğer taraftan, ülkede uluslararası düzeyde tanınan AISSA DIONE Tissus &ATISS ve TISSAFRIC adlı önemli tasarımcılar bulunmaktadır. Ayrıca, Senegal AGOA (Africa Growth and Opportunity Act) kapsamında Amerikan piyasasına ve “Cotonou” Anlaşmaları çerçevesinde Avrupa piyasalarına gümrüksüz ve kotasız giriş yapabilmektedir. LOME Anlaşmaları ve AGOA fırsatları doğrultusunda sektörün tekrar önem kazanması için çalışılmakta ve 1960 ve 1970’li yıllarda sahip olunan güce tekrar ulaşılmaya çalışılmaktadır.
Промышленность и текстиль Расширение производства хлопка в Сенегала привело к развитию текстильной промышленности. В страны есть производство хлопка, хлопкоочистительные, прядильные, ткацкие, вязальные и текстильные предприятия. Количество прядильных фабрик возросло в последние годы. Для инвесторов в текстильную и швейную отрасль были предоставлены различные возможности. 8 дней доставки в США, 5 дней доставки в Европу морским путем и производства хлопка в UEMOA делают Сенегал более важным в этом секторе и на мировом рынке. В стране работы по очистке хлопка осуществляет компания SODEFITEX . Эта организация занимается внешней продажей обработанного хлопка и продает часть предприятиям по производству пряжи, емкость 65000 тонн семян хлопчатника. SOTEXKA-INDOSEN и ICOTAF (состоит из SOTIBA, COSETEX и ICOTAF) – эта организация занимается пряжей, ткачеством, покраской, вязанием и пр. работами по хлопку, также это две основные компании, занимающиеся импортом и экспортом. Страны имеет ежегодное производство 8000 тонн пряжи, 20 миллионов метров вязаной ткани, 8 миллионов метров трикотажной и 10 миллионов метров ткани и трикотажного материала. Сенегал имеет производство одежды, туристического текстиля, тканей , вышивки и домашнего текстиля. Африканские ткани с оригинальными узоры и особенностью пользуется спросом на европейском и американском рынках. В этой отрасли есть фабрики с работниками-швеями более 100000 человек и по крайней мере более 100 оборудованиями. Сенегал при поддержке Европейского Союза осуществляет учебные программы в этом секторе. Также имеется организация, созданная при поддержке UNIDO в 2002 году и направленная на улучшение текстильного сектора и промышленности и выведение страны на уровень международных стандартов. С другой стороны в стране есть международно признанные дизайнеры AISSA DIONE Tissus &ATISS и TISSAFRIC. Кроме того, Сенегал рамках AGOA (Africa Growth and Opportunity Act) имеет право вхождения на американский рынок без таможенных пошлин и квот и право вхождения на европейский рынок в рамках договора «Cotonou». В соответствии с возможностями договоров AGOA и LOME сектор приобретает былую важность и мощь, которую он имел в 1970-х и 1960-х годах. nisanапрель
DÜNYA PAZARLARIМИРОВЫЕ РЫНКИ 151
150 DÜNYA PAZARLARIМИРОВЫЕ РЫНКИ
İthalat – İhracat
2012 yılı verilerine göre Senegal’de kişi başına gelirin 1.155 ABD Dolarını bulması beklenmektedir. Senegal’in 2012 yılında ihracatı 2,4 milyar ABD Doları, ithalatı ise 5,9 milyar ABD Doları olmuştur. Başlıca ihraç ürünleri petrol rafineri mamulleri, balıkçılık ürünleri, fosfat ve pamuk olmuştur. Senegal’in 2012 yılı ana ihracat ortakları Mali, İsviçre, Hindistan ve Fransa olmuştur. Aynı sene en fazla ithalat yaptığı ülkeler ise Fransa, Nijerya, Hindistan ve Çin’dir.