Hissedilen Sıcaklık, termometrenin ölçtüğü aktüel fiziksek hava sıcaklığından farklı olarak, insan vücudunun hissettiği, algıladığı sıcaklıktır. Bu sıcaklık, iklimsel çevre, giysilerin ısı direnci, vücut yapısı ve kişisel durumdan olduğu kadar, termometre sıcaklığı, nispi nem, rüzgâr ve radyasyon gibi dört meteorolojik faktörden etkilendiği için sübjektif bir kavramdır. Dolayısı ile sıcaklığı algılama ve hissetme kişiden kişiye değişiklik gösterir.
İlk üç meteorolojik faktör insanın hissettiği sıcaklıkta önemlidir ama radyasyon biraz daha farklıdır. Çünkü 20°C oda sıcaklığında oturan bir insan dışarısı da 20 °C ise üşüdüğünü hissetmez ama eğer dışarısı 20°C’den daha soğuksa o zaman radyasyon kaybı nedeniyle kendisini üşüyor hisseder. Bu konudaki en akılcı yaklaşım, insan vücudunun gerçekte hissettiği sıcaklığın ölçüsü olarak ıslak hazne hava sıcaklık değerinin alınmasıdır.
Sıcak havalarda hava sıcaklığını daha da sıcak hissetmemizde yaptığımız etkinliklerin seviyesi, giysilerin ısı direnci, ortalama radyant sıcaklık, bağıl hava hızı ve çevre ile havanın su buhar basıncı etkilidir.
Özellikle kış aylarında hava sıcaklığının sıfırın altına düştüğü durumlarda kuvvetli rüzgâr ile birlikte hissedilen sıcaklık, ölçülen sıcaklıktan daha düşük olmaktadır. Bu durum hava sıcaklığının olduğundan daha soğuk hissedilmesine yol açmaktadır. Bu sıcaklığa “üşütme sıcaklığı” da denmektedir.
Herkesin sıcaklığı farklı hissediyor olması bu kavramın bilimsel olarak ele alınmasına ve kullanılmasına engel değildir. Bu bilgi insan sağlığı açısından önemlidir. Bu nedenle diğer tüm bilimsel çalışmalarda olduğu gibi bu çalışmada da kıstaslar uç değerlere göre değil ortalama değerlere göre belirlenmiştir. Konuya bu açıdan bakıldığında insan fizyolojisi yanında psikolojik etkenler nedeni ile kişiden kişiye değişen farklı hissetmeleri bilimsel olarak karşılayacak ortalama değerlerin kullanılmasında toplumsal fayda olduğu kuşkusuzdur.
Sitemizde verilen hissedilen sıcaklık değerleri aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurularak kullanılmalıdır:
(-1) – 26 | Soğuk –Serin | |
---|---|---|
27 – 32 | Sıcak | Fiziksel etkinliğe ve etkilenme süresine bağlı olarak oluşan termal stresten dolayı halsizlik, sinirlilik, dolaşım ve solunum sisteminde bir çok rahatsızlık meydana gelebilir. |
33 – 41 | Çok Sıcak | Fiziksel etkinliğe ve etkilenme süresine bağlı olarak kuvvetli termal stres ile birlikte ısı çarpması ısı krampları ve ısı yorgunlukları oluşabilir. |
42 – 54 | Tehlikeli Sıcak | Güneş çarpması, ısı krampları veya ısı bitkinliği meydana gelebilir. |
> 55 | Tehlikeli Sıcak | Isı veya güneş çarpması tehlikesi oluşur. Termal şok an meselesidir. |
İnsan vücudu ısıyı, kan dolaşımı oran ve miktarını değiştirerek, deri ve ter bezleri ile su kaybederek ve vücut sıcaklığı 37 °C’nin üzerine çıktığında solunumdaki artışla dağıtır. Kalp daha fazla kan pompalamaya başlar, kan damarları artan kan akışını düzenlemek için genişler ve çok ince kılcal damarlar yığınları derinin üst tabakalarına doğru sokularak işleme başlar. Vücut kanı deri yüzeyine yakın olarak dolaşır ve fazla ısı daha serin olan atmosfere atılır. Aynı zamanda su deri içerisinden ter olarak dışarı verilir. Deri, vücut ısısını yayma fonksiyonunun % 90’ını sağlar.
Terleme, suyun buharlaşma ile dışarı atılmadığı durumda vücudun serinletilmesinde kendi başına hiçbir öneme sahip değildir. Nispi nem buharlaşmayı geciktirir. Buharlaşma işlemi şu şekilde gerçekleşir: Teri buharlaştırmak için gerekli ısı enerjisi vücuttan alınır, bu nedenle vücut soğur. Yüksek sıcaklık ve yüksek nispi nem koşulları altında (32 °C) vücut 37 °C yi korumak için gerekli her şeyi yapar. Kalp genişleşmiş dolaşım damarlarına fazla miktarda kan pompalar, ter gözenekleri sodyum ve klor gibi önemli çözülmemiş kimyasalları içeren sıvıyı derinin yüzeyine bırakır.
Araştırmalar tüm koşulların aynı olması durumunda ısı kaynaklı rahatsızlıkların şiddetinin yaş ile artma eğiliminde olduğunu göstermiştir. Örneğin; 17 yaşındaki bir kimsede ısı krampı (kasılması) şeklinde görülen etki, 40 yaşındaki bir kimsede ısı yorgunluğu (bitkinliği), 60 yaşın üzerindeki bir kimsede ise ısı/güneş çarpması şeklinde etki yapabilir.
Yüksek Isı Düzensizlikleri | ||
---|---|---|
Yüksek Isı Düzensizliği | Belirtiler ve Sonuçlar | İlk Yardım |
Güneş Yanığı | Kızarıklık ve ağrı. Şiddetli durumlarda, deride şişkinlik, su toplanması, ateş ve baş ağrısı | Hafif durumlar için su toplanması oluşmuşsa merhem kullanılır. Çatlama oluşmuş ise kuru steril sargı. Şiddetli ve yayılmış durumlarda mutlaka bir doktora gösterilmelidir. |
Isı Krampları | Genellikle bacak ve karın kaslarında ağrılı spazmlar mümkün. Aşırı terleme | Kramp giren kaslara sert basınç uygulayın veya spazmı hafifletmek için hafif masaj yapınız. Yudum yudum su veriniz. Mide bulantısı olursa devam etmeyiniz. |
Isı Yorgunluğu | Aşırı terleme, zafiyet, soğuk, soluk ve yapışkan deri. Normal sıcaklık mümkün. Halsizlik ve kusma. Hafif şok. | Kazazedeyi güneşli ortamdan alınız. Kıyafetlerini çıkartarak yatırınız. Serin ıslak bez uygulayınız. Yelpaze yapın veya klimalı bir odaya alınız. Yudum yudum su veriniz. Mide bulantısı olursa devam etmeyiniz. Kusma devam ederse en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırınız. |
Isı ya da Güneş Çarpması | Yüksek vücut sıcaklığı (41 °C veya daha yüksek). Sıcak kuru deri. Hızlı ve kuvvetli nabız şuur kaybı muhtemel. Olası beyin hasarı veya ölüm. | Isı çarpması tıbbi yönden aciliyeti olan önemli bir olaydır. Tıbbi yardım istenmeli ya da yaralı hemen hastaneye kaldırılmalıdır. Gecikme ölümle sonuçfunduszeue.infoı çarpmasına uğrayan kişi daha serin bir ortama alınır. Soğuk duş veya ıslak bezle vücut sıcaklığı düşürülür. Kıyafetler çıkarılır fan veya klima cihazı kullanılır. Sıcaklık tekrar yükselirse işlem tekrarlanır. Sıvı verilmemelidir. |
WIND CHILL, Hava hareketinin (rüzgarın) cilt üzerine yaptığı soğuma etkisinin bir ölçüsüdür. Vücut üzerine esen rüzgar sebebiyle vücut hızla ısı kaybeder. Ancak wind chill gerçek bir soğukluk ölçüsü değildir. İnsanların yaşına, cinsiyetine, genetik yapısına, kültürüne ve psikolojik durumuna göre hissedilen etki farklıdır. İnce ya da nemli giysiler wind chill indeksinden daha fazla ısı kaybına ve olumsuzluğa neden olabilir.
(-2) – (-9) | Soğuk | |
---|---|---|
() – () | Çok Soğuk | Kuru ciltte 5 saatten daha az sürede çatlama ve rüzgâr ısırığı riski. |
() – () | Aşırı Soğuk | Açıkta kalan vücut yüzeylerinde 1 dakika içinde donma riski. |
() – () | Tehlikeli Soğuk | Açıkta kalan vücut yüzeylerinde 30 saniye içinde donma riski. |
< () | Tehlikeli Soğuk | Açıkta kalan vücut yüzeylerinde 30 saniye içinde donma riski. |
Yazın nem oranının yüksek olduğu yerlerde hava sıcaklığını olduğundan daha yüksek hissederiz. Ter vücuttan ısı alarak buharlaşırken vücudun soğumasına yardım eder. Eğer ortamdaki nem oranı yüksekse buharlaşma daha yavaştır. Bu nedenle nem oranındaki artış vücudun terlemeyle ısı kaybetmesini, dolayısıyla soğumasını engeller.
Kışın nem oranı yüksek olan yerlerde hava sıcaklığını olduğundan daha düşük hissetmemizin nedeni ise farklıdır. Hava cildimize doğrudan ya da kıyafetlerimizden geçerek temas edebilir. Havadaki nem oranı yüksek olduğunda cildimize temas eden nem miktarı da artar. Suyun ısı iletkenliği havadan daha yüksektir. Bu nedenle nem oranı yüksek hava -kışın hava sıcaklığı genellikle vücut sıcaklığından daha düşük olduğu için- ısının vücudumuzdan çevreye daha kolay yayılmasına neden olur.
Suyun ısı kapasitesi (yani suyun sıcaklığını 1°C yükseltmek için gerekli ısı miktarı) havanınkinden daha yüksek olduğundan, nem oranı yüksek havanın sıcaklığını değiştirmek için gerekli ısı miktarı kuru havaya göre daha fazladır. Bu nedenle nem oranı yüksek yerlerde gündüz ve gece sıcaklıkları arasındaki fark çok büyük değildir.
Hissedilen sıcaklık nasıl hesaplanır? Nemin hissedilen sıcaklığa etkisi nedir? Nem ile hissedilen sıcaklık ilişkisi ve hissedilen sıcaklık hesaplaması ile ilgili bilgiler bu sayfamızda yer almaktadır.
Hissedilen Sıcaklık Nedir? Hissedilen sıcaklık,termometrenin ölçtüğü somut fiziksel hava sıcaklığından farklı olarak, insan vücudunun hissetmiş olduğu, algılamış olduğu sıcaklık değeridir. Bu sıcaklık değeri kişiden kişiye değişim gösterebilmekle birlikte uluslararası meteoroloji örgütlerince ortalama bir değer esas alınmış ve tüm hissedilen sıcaklık değerleri bu esasa göre hesaplanmaktadır. Hissedilen sıcaklık hesaplamasında nem oranı önem taşımaktadır. Yaz aylarında nem oranı, kış aylarında ise rüzgar etkisi hissedilen sıcaklıkta belirleyici unsurdur. Örneğin, yaz mevsiminde İstanbul halkı derecelik bir sıcaklıkla birlikte % civarındaki nem oranının etkisiyle 40 derece civarında sıcaklık hissetmektedirler. Görüldüğü üzere nem etkisiyle derecelik sıcaklık çok daha bunaltıcı seviyelerde hissedilmektedir. Hissedilen sıcaklık hesaplayıcısı aşağıda yer almaktadır.
Not: Sıcaklığın 27 derece veya nemin %40’ın altında olduğu durumlarda hissedilen sıcaklık değeri hesaplanamaz. Bu değerler dışında yapılacak hesaplama değer dışıdır.
Nem ve sıcaklık ilişkisi hakkında detaylı bilgi için tıklayınız.
Gerçek sıcaklık ve hissedilen sıcaklık karşılaştırması
Hissedilen sıcaklık, havada ölçülen sıcaklıkla birlikte havadaki bağıl nem oranı ve rüzgar hızıyla ilgilidir. Bağıl nem oranı arttıkça vücuttan buharlaşma yavaşlar, terleme ile vücudun soğuma imkanı azalır ve vücut havanın sıcaklığını daha çok hisseder. Rüzgarlı havalarda ise terin buharlaşması daha hızlı olacağından sıcaklık daha düşük hissedilir.
Örnek:
Örnek:
Çözüm: A -› tabloya bakılırsa gerçek sıcaklık değeri olan 40 °Cde bağıl nem arttıkça sıcaklık artışı en fazla olmuştur. (doğru)
B -› Gerçek sıcaklığın 25 °C olduğu durumda bağıl nem %35 ve %45 olamasına karşın hissedilen sıcaklık değeri değişmemiş. (doğru)
C -› Gerçek sıcaklığın 32 °C olduğu durumda bağıl nem %35 olduğunda hissedilen sıcaklıkta 32 °C dir. (doğru)
D -› Gerçek sıcaklığın 32 “C olduğu durumda hissedilen sıcaklık 31°C olmuştur. (yanlış)
E -› Gerçek sıcaklığın 37 °C olduğu durumda bağıl nem düştükçe hissedilen sıcaklık farkı da azalmıştır. (doğru)
Cevap: D
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası