Zeytinyağı Protein Değeri

Zeytinyağı C, A, E ve K vitaminleri ile magnezyum, protein, kalsiyum, kükürt, sodyum, demir, Omega-3, Omega-6 ve potasyum gibi mineralleri içinde barındırıyor.

Cilt üzerinde yenileyici bir etkiye sahip olması dolayısıyla kozmetik ürünlerde oldukça sık kullanılmaktadır.

Kalp ve damar hastalıklarının, tüm dünyaya kıyasla Akdeniz insanında çok daha az rastlandığı bilinmektedir. Bunun nedeninin ise bu insanların zeytinyağı ağırlıklı beslenme alışkanlığı olduğu düşünülmekte.

Doğal zeytinyağları %70 oranında tekli doymamış yağ asidi içeren besinler olduğundan kandaki kolesterol birikimini azaltıyor.

Antioksidan bakımından zengin bir kaynak olan zeytinyağı vücudun doğal yaşlanma sürecini yavaşlatıyor.

Safra taşlarının önlenmesine yardımcı oluyor.

Hücre duvarlarının güçlenmesine yardımcı olan polifenolleri içeriyor ve kalp hastalıklarına karşı koruma sağlayan arter duvarın elastikiyetini artırıyor.

İçerisindeki E vitamini sayesinde cildi akneden, iltihaplanmadan ve cilt kanserinden koruyor.•      Çocuklarda kemik yapısını ve beyin gelişimini hızlandırırken yaşlılar içinse zengin bir E vitamini kaynağı olma görevini üstleniyor.

Sindirim sürecine yardımcı oluyor, bağırsak hareketlerini düzenlemek ve sindirim sistemini temizlemek için tıbbi bir yağ olarak da kullanılıyor.

Zeytinyağının rektum ve bağırsak kanserini engelleyebileceğine dair önemli çalışmalar bulunuyor. Ayrıca meme kanserini önleme konusunda da etki sahibi olduğuna dair araştırmalar da mevcut.

Zeytinyağı tüm dünyada binlerce yıldır tüketiliyor ve özellikle Akdeniz bölgesinin en temel gıda malzemelerinden de bir tanesi. İçeriğinde herhangi bir karbonhidrat veya protein bulunmuyor. Tüm kalorileri yağdan geliyor ve bunların büyük kısmının tekli doymamış yağ asitleri olmaları nedeniyle beslenmenize sağlıklı bir alternatif olması mümkün.

Zeytinyağının rengi ve aroması değişkenlik gösterebiliyor. Bu durum onun ne kadar asit içerdiğine ve nasıl işlendiğine göre değişiyor. Çekirdekten, yemişten veya tahıldan elde edilen diğer yağların aksine zeytinyağı meyvenin kendisinden elde ediliyor.

Zeytinyağının Besin Değeri Nedir?

Bir yemek kaşığı zeytinyağı aşağı yukarı 14 gram tutar ve bu miktar kaloriye, 0 gram proteine, 0 gram karbonhidrata ve 14 gram yağa sahiptir. Zeytinyağı iyi bir E ve K vitamini kaynağıdır, eser miktarda da potasyum barındırır. Aşağıdaki değerler 14 gramlık bir porsiyon içindir.

• Kaloriler: kcal
• Yağlar: 14 g
• Sodyum: mg
• Karbonhidratlar: 0 g
• Lifler: 0 g
• Şekerler: 0 g
• Proteinler: 0 g
• E vitamini: mcg
• K vitamini: mcg
• Potasyum: mg

Karbonhidratlar

Zeytinyağında hiç bir karbonhidrat bulunmaz.

Yağlar

Bir yemek kaşığı zeytinyağında gram kadar tekli doymamış yağ, gram kadar çoklu doymamış yağ ve gram doymuş yağ vardır. Yağlarının büyük kısmı sağlıklı türden olsa da yine de tüketim miktarına dikkat etmek gerekir.

Proteinler

Zeytinyağında herhangi bir protein bulunmaz.

Vitamin ve Mineraller

Bir yemek kaşığı zeytinyağında ortalama miligram kadar E vitamini vardır. E vitamini hücreleri serbest radikallerin verdiği hasardan korur ve aynı zamanda bağışıklığı güçlendirir, kanın damar içlerinde pıhtılaşmasına engel olur.

Aynı miktarda zeytinyağında mikrogram kadar K vitamini de vardır. Bu vitamin pek çok işe yarar ancak özellikle kan pıhtılaşmasında, kemik metabolizmasında ve kemik mineralizasyonunda rol oynar.

Zeytinyağını tüketmek eser miktarda potasyum almanızı da sağlar ve bu genelde 1 yemek kaşığında miligramdır. Potasyum böbreklerin ve kalbin sağlıklı kalmalarına yardımcı olur, ayrıca kas kasılmasında da aktif rol oynar.

Kaloriler

Bir yemek kaşığı zeytinyağında kalori vardır ve bu da onu yüksek kalorili bir gıda haline getirir. Eğer bu miktarı bir çay kaşığına düşürürseniz, kalori miktarı üçte iki oranında azalır ve porsiyon başına 40 kalori eder.

Zeytinyağının Faydaları Nelerdir?

Zeytinyağını beslenmenize eklemenin sağlığa bazı faydaları olabilir.

Bağışıklığı Güçlendirir

Zeytinyağı yağda çözünen E vitamini bakımından zengindir ve bu vitamin bağışıklık ile hastalıkların önlenmesinde rol oynar. Bazı çalışmalarda zeytinyağını beslenmeye katmanın inflamatuvar hastalıkların kontrol altına alınmasına yardımcı olabileceği görülüyor. Bunlar arasında romatoid artrit ve inflamatuvar bağırsak hastalıkları da bulunuyor.

Kalp Damar Sağlığını İyileştirir

Zeytinyağında bulunan polifenoller kalbi korurlar. Çünkü polifenoller kalp krizine sebep olabilen kan pıhtılarının birbirlerine yapışmalarına engel olurlar. Zeytinyağındaki K vitamini aynı zamanda kan pıhtılaşmasına da yardımcı olur.

Sağlıklı Kolesterol Düzeylerini Destekler

Zeytinyağı tekli doymamış yağlar bakımından zengindir ve bunun da iyi kolesterolü arttırdığı, kötü kolesterolü ise düşürdüğü görülüyor. Beden hücre ve hormon sağlığı için bir miktar kolesterole ihtiyaç duysa da, yüksek kolesterol düzeyleri kalp krizi ve inme riskinde artışa sebep oluyorlar.

İnflamasyonu Azaltır

C reaktif protein düzeyinin yüksek olması bedende inflamasyon olduğunu gösterir. Bazı çalışmalarda beslenmeye günde bir iki yemek kaşığı kadar zeytinyağı eklemenin C reaktif protein düzeyini azaltabildiği ve inflamasyon karşıtı etkiler gösterebildiği belirtiliyor.

Beyni Korur

Araştırmalara göre zeytinyağı tüketmek bilişsel yeteneklerde kayba karşı belli bir koruma sağlıyor. Bu durum özellikle yaşlanırken önemli çünkü bilişsel performans doğal olarak zayıflıyor ve belli şeyleri hatırlamak zorlaşabiliyor.

Zeytinyağı Kilo Yapar mı?

Zeytinyağı her ne kadar çok sağlıklı bir gıda olsa da tamamen yağdan oluşan yapısı, az bir miktarının bile çok yüksek kalori değerlerine sahip olmasına yol açıyor. Bu nedenle özellikle kilo problemlerinden kaçınmak isteyenlerin onu ölçülü bir şekilde tüketmeleri gerekiyor. Yağların gram başına kalori miktarları protein ve karbonhidratlardan daha yüksek ve bu da az miktarının bile yüksek kalori içerebileceğini ortaya koyuyor. Dolayısıyla sağlıklı bir yağ türü olsa da onu yemeklere bol bol katmaktan kaçınmak, azar azar eklemek gerekiyor. Unutmayın ki sağlıklı gıdaların bu özellikleri, onların kalori kaynaklı zararlardan muaf etmiyor.

Diyette Zeytinyağı Yenir mi?

Zeytinyağının kalorili yapısından dolayı onu bol miktarda tüketmek diyet içerisinde de mümkün değil ancak özellikle tekli ve çoklu doymamış yağ asitleri bakımından zengin olması, onu ketojenik diyetlerin en temel ürünlerinden birisi haline getirebiliyor. Diğer diyet türlerinde ise özellikle doygunluk sağlamak ve kalp damar sistemini, beyin işlevlerini korumak için günde bir iki yemek kaşığı miktarlarında tüketilebilir. Ancak ne kadar zeytinyağı tüketeceğiniz diyet ve beslenme türünüze göre değişecektir ve bu yüzden onu doğru şekilde tüketmek için beslenme uzmanınıza danışmaktan kaçınmayın.

Zeytinyağının Zararları Nelerdir?

Zeytin polenine karşı alerji Akdeniz ülkelerinde bir miktar yaygın olabiliyor çünkü zeytin ağaçları bu bölgede oldukça yaygın. Ancak zeytin veya zeytinyağı alerjisi görece nadirdir.

Zeytinyağı genelde güvenli olarak görülür. Ancak çok fazla tüketmek bedenin yağları metabolize etme şeklini etkileyebilir. Bu nedenle sağlık risklerini arttırmadan onun keyfini sürmek için ölçülü olmak gerekir.

Eğer anormal şekilde kuru bir cildiniz varsa veya atopik dermatitiniz varsa zeytinyağını bu bölgelere sürerek kaşıntıyı azaltmaya çalışırsanız, rahatsızlığınız daha kötü hale gelebilir.

Zeytinyağı Nasıl Tüketilebilir?

Sebze ve et sotelerine eklemek için sızma zeytinyağı kullanın. Onu ayrıca çorbalara, yahnilere, baklagillere ekleyebilir, salata soslarınızı daha sağlıklı hale getirebilirsiniz.

Kavurma ve kızartma gibi yüksek sıcaklıklarda pişirme yaparken, sızma zeytinyağı kullanın. Son araştırmalara göre yüksek kaliteli sızma zeytinyağı, başka yağlarla karıştırılmadığında veya rafine edilmediğinde ısı altında çok dengeli kalıyor ve zararlı bileşenlere dönüşmüyor.

Zeytinyağını yemek pişirmek ve süslemek için ölçülü olarak kullanın. Özellikle yağ alımına dikkat edenler bu konuda hassas olmalılar. Ayrıca bir porsiyonu aşağı yukarı bir çay kaşığı olarak görülüyor.

Sağlık

Hastalıklar

Zeytinyağının Faydaları Nelerdir? Zeytinyağının Besin Değerleri Nedir? Zeytinyağı Kaç Kalori?

Aşağıdakiler De İlginizi Çekebilir

Zeytinyağının gramında kalori bulunmaktadır. Zeytinyağının 1 su bardağı ( gr) kalori, 1 çay kaşığı ( gr) 40 kaloridir. Zeytinyağının gramı gram karbonhidrat, gram yağ içermektedir.

Yaklaşık yıl yaşayabilen zeytin ağacı, bu özelliğinden ötürü ölümsüz ağaç olarak tanınıyor. Bu ağacın meyvesinden elde edilen zeytinyağı ise sağlıktan kozmetiğe kadar pek çok alanda kullanılan adeta mucizevi bir besin kaynağı.

Zeytinyağının faydaları nelerdir?

•      İnsanoğlunun binlerce yıldır hayatında olan zeytinyağının faydaları saymakla bitmiyor. Zeytinyağı C, A, E ve K vitaminleri ile magnezyum, protein, kalsiyum, kükürt, sodyum, demir, Omega-3, Omega-6 ve potasyum gibi mineralleri içinde barındırıyor.

•      Cilt hastalıkları ve cilt bakımı için oldukça faydalı olan zeytinyağının cilt dokusu üzerinde yenileyici ve besleyici etkisi bulunuyor. Bu yüzden kuru ciltler, yanıklar ve saç bakımı için hazırlanan pek çok karışım da zeytinyağı içeriyor.

•      Tüm dünyada kalp ve damar hastalıklarından ölüm oranı en düşük olan kişilerin Akdeniz kökenli insanlar olduğu biliniyor. Bunun nedeninin ise bu insanların zeytinyağı ağırlıklı beslenme alışkanlığı olduğu düşünülüyor.

•      Doğal zeytinyağları %70 oranında tekli doymamış yağ asidi içeren besinler olduğundan kandaki kolesterol birikimini azaltıyor.

•      Antioksidan bakımından zengin bir kaynak olan zeytinyağı vücudun doğal yaşlanma sürecini yavaşlatıyor.

Reklamsız Kullan

•      Safra taşlarının önlenmesine yardımcı oluyor.

•      Hücre duvarlarının güçlenmesine yardımcı olan polifenolleri içeriyor ve kalp hastalıklarına karşı koruma sağlayan arter duvarın elastikiyetini artırıyor.

•      İçerisindeki E vitamini sayesinde cildi akneden, iltihaplanmadan ve cilt kanserinden koruyor.

•      Çocuklarda kemik yapısını ve beyin gelişimini hızlandırırken yaşlılar içinse zengin bir E vitamini kaynağı olma görevini üstleniyor.

•      Sindirim sürecine yardımcı oluyor, bağırsak hareketlerini düzenlemek ve sindirim sistemini temizlemek için tıbbi bir yağ olarak da kullanılıyor.

•      Zeytinyağının rektum ve bağırsak kanserini engelleyebileceğine dair önemli çalışmalar bulunuyor. Ayrıca meme kanserini önleme konusunda da etki sahibi olduğuna dair araştırmalar da mevcut.

Zeytinyağının tarihçesi

Dört kutsal kitapta ve efsanelerde adı geçen zeytin meyvesinin ve zeytinyağının ilk insandan beri bilindiği düşünülüyor. Yapılan araştırmalar İsrail’in kuzeyinde bulunan, MÖ. ’lerden kalma kil çanaklarda zeytinyağı tortusu olduğunu gösteriyor. Böylece ilk zeytinyağı üretiminin günümüzden yaklaşık 8 bin yıl önce yapıldığı bilinen bir gerçek demek hiç de yanlış olmaz. Deniz ticaretinin gelişmesi ve tarım devrimiyle birlikte zeytin ağacı ve zeytinyağı da tüm dünyaya yayıldı. İspanya, Gal eyaletleri ve İtalya’ya, Kanarya Adaları dahil neredeyse bütün Akdeniz’e, Marmara’ya ve Karadeniz’in güneydoğu sahillerine kadar yayılan zeytin ve zeytinyağının ilk ticaretine ilişkin bilgiler ise Sümer kent devletlerinden biri olan Marililere ait Mari belgelerinde geçiyor. Bu belgelerde Halep şehrinden ihraç edilen zeytinyağları ile ilgili ayrıntılı bilgiler bulunuyor. Belgelere göre o dönemde zeytinyağı fiyatları şarap fiyatlarından beş kat, susam yağı ve keten tohumu yağı fiyatlarından ise iki buçuk kat daha fazlaydı.

Antik Yunan’da yaşamış Hipokrat’ın yıkanamayanlara hiç olmazsa vücutlarını zeytinyağı ile ovmalarını tavsiye ettiği biliniyor. O dönemde sporcular, kaslarını yumuşatıp parlatmak için zeytinyağı kullanıyordu. Panathenaia Şenlikleri’nde birinci olanlar da Akropolis’teki kutsal sayılan zeytin ağaçlarının zeytinyağlarını kazanıyordu. Tüm bunlar elbette çok eski dönemlerden beri zeytinyağının ne kadar değerli ve hatta kutsal sayıldığının göstergeleri.

Zeytinyağı nasıl elde edilir?

Reklamsız Kullan

Zeytinyağı çok eskiden taş baskı denilen yöntemle taş ya da granit tekerler kullanılarak elde ediliyordu. Günümüzde hala bu tekniği kullanan az sayıda üretici olsa da daha çok modern yöntemlerle zeytinyağı üretiliyor. Taş baskı yöntemi oldukça uzun ve zahmetli. Bu yöntemde taş, toprak ve yaprak gibi yabancı maddelerden temizlenen zeytinler önce yıkanıp kurutuluyor. Ardından taş ya da granitten yapılmış silindirler kendi eksenleri etrafında dönerek zeytinleri ezip hamur haline getiriyor. Daha sonra hamur haline gelen zeytinler özel torbalara dolduruluyor ve baskı ustaları tarafından hidrolik preslere yerleştiriliyor. Bu presler yavaş yavaş kapanırken hamurları sıkıştırıyor. Torbaların kenarlarından sızan yağ haznede birikiyor ve burada başka bir kaba alınıyor. Presler gevşetiliyor ve torbanın ağzı açılarak içerisine sıcak su tutulup tekrar baskı makinesinde sıkıştırılıyor. Zeytin posası ve öz suyu ile birlikte ele edilen yağ damıtılıyor ve öz suyundan ve posasından ayrılıyor. Böylece taş baskı adı verilen zeytinyağı elde edilmiş oluyor. Taş baskı zeytinyağları, katkı maddesi ve koruyucu madde içermiyor. İçindeki serbest yağ asit oranı ise en fazla %0,8 oluyor. Bu zeytinyağlar 5 derecenin altında donabiliyor ve donduktan sonra tekrar çözülmesi kalitesini kesinlikle etkilemiyor.

Paslanmaz çelik silindirler kullanılarak yapılan zeytinyağı üretimi ise daha az zahmetli ve daha karlı. Bu yöntemde ise temizlenen zeytinler çelik silindirlerle hamur haline getiriliyor. Bu esnada hamura yavaş yavaş su ekleniyor. Bu işlemin nedeni yağ moleküllerini bir araya toplamak. Elde edilen hamur dakika arasında yoğruluyor. Bu aşamada yoğurma süresi önemli çünkü işlem daha uzun sürdüğü takdirde daha az yağ elde ediliyor ve başka tatlar yağa karışabiliyor. Ayrıca hava ile fazla temas edeceğinden yağın kalitesi etkilenebiliyor. Modern zeytinyağı üretim sistemlerinde yoğurma esnasında oksitlenmeyi önlemek için zararsız özel gazlarla dolu tanklar kullanılıyor. Bunun nedeni yağ miktarını ve lezzetini artırıp yağın kalitesini korumak. Yağ miktarını artırmak için dereceye kadar karışım ısıtılabiliyor. Bu sıcaklıktaki sıkma işlemine “soğuk sıkım” ya da “cold pressed” adı veriliyor. Yoğurma işleminden sonra hamur bir miktar daha sıkılıyor ya da santrifüj makinesine konuyor ve yüksek hızda dönerek yağ ve su çıkması sağlanıyor. Son olarak ise su ve yağ ayrıştırılıyor.

Zeytinyağı hangi mevsimde yenir?

Zeytinyağı, uzun süre dayanıklılığını koruyabilen bir yağ çeşidi. Bu yüzden doğru koşullarda saklanmış bir zeytinyağı her mevsim afiyetle tüketilebiliyor. 

Zeytinyağı seçerken nelere dikkat edilmeli?

Reklamsız Kullan

•      Zeytinyağı satın alırken öncelikle üretim tekniğine bakılmalı. Soğuk sıkım ve erken hasat zeytinyağları, en kaliteli ve sağlığa en faydalı olanları.

•      Sadece rengine bakarak zeytinyağının kalitesi ne yazık ki anlaşılamıyor çünkü gıda boyası ile renk değişikliği mümkün.

•      Zeytinyağı seçerken kokusuna dikkat edilmeli. Bilindiğinin aksine zeytinyağında zeytin kokusu istenmeyen bir koku. Zeytin kokuyorsa bu, fazla bekletilerek sıkıldığını gösteriyor. Zeytinyağında taze çimen ve taze meyve türüne benzer bir koku aranmalı. Boya kokusunu andıran koku ise yağın beklediğini gösteriyor.

•      Kaliteli bir zeytinyağı, yutulduğunda boğazda yakıcı, dilin yanlarında ise acı bir tat bırakıyor.

•      Asit değerinin düşüklüğü, zeytinyağının ne kadar iyi işlendiğini gösteriyor. Kaliteli bir zeytinyağının asit seviyesinin 0,3’ün altında olması gerekiyor.

•      Uzmanlar zeytinyağının faydasının zamanla azaldığını, bu yüzden hasat yılına bakarak zeytinyağı alınmasını tavsiye ediyor.

Zeytinyağı nasıl saklanır?

Zeytinyağı bekledikçe bozulabilen bir besin. Bu yüzden satın aldıktan sonra birkaç ay içinde tüketmek gerekiyor. Zeytinyağını plastik ya da açık renkli cam şişeler yerine koyu renkli cam şişelerde saklamak gerekiyor çünkü ışık, zeytinyağının kısa sürede bozulmasına yol açıyor. Özellikle taş baskı zeytinyağlarının ağzı sıkıca kapatılıp serin ortamda, güneş ışığından ve ısıdan uzak bir yerde saklanması gerekiyor.

Zeytinyağı nasıl kullanılır?

Reklamsız Kullan

Zeytinyağının en çok kullanıldığı yer şüphesiz mutfaklar. Akdeniz ülkesi olmanın da bir getirisi olarak mutfağımızda zeytinyağlı türünde pek çok yemek bulunuyor. Akdeniz türü beslenmenin başrol oyuncusu her zaman zeytinyağı. Zeytinyağı farklı salata çeşitlerinde de sıklıkla tercih ediliyor. Kızartmalara ve mezelere de lezzet katan en önemli besin.

Ancak, zeytinyağı sadece mutfaklarda kullanılmıyor. İçindeki E vitamini nedeniyle sabunlarda, cilt bakım maskelerinde, saç maskelerinde ve şampuanlarda da kullanılabiliyor.

Zeytinyağı yerine ne kullanılabilir?

Yemeklerde zeytinyağına alternatif olarak ayçiçek yağı ya da mısır özü yağı gibi başka yağ çeşitlerinin de kullanıldığını söylemek mümkün fakat lezzet olarak zeytinyağına alternatif olduklarını söylemek mümkün değil.