Dünya Çevre Örgütleri

Çevre örgütleri, küresel ısıtma ve iklim krizi gibi sorunlarla olan mücadelemizde büyük önem taşıyor. İnsanların gönüllü olarak çalıştığı bu örgütler, dünyada büyük değişimlere yol açabiliyor. Sizin için oluşturduğumuz dünyanın en önemli çevre örgütleri listemizde örgütlere ve kuruluş amaçlarına yer verdik.

Çevre Örgütü Nedir?

Temelde sivil toplum örgütleri arasında gösterilebilecek olan çevre örgütleri, direkt olarak insan kaynaklı doğal tahribatı azaltmak ve ihlallere karşı durarak farkındalık yaratmayı amaçlar. Dünyanın birçok bölgesinde çeşitli amaçlar için kurulmuş çevre örgütleri bulunur. Doğayı koruyan kuruluşlar olarak öne çıkan bu örgütler, başta hayvan habitatı ve ekolojik denge olmak üzere su, hava ve toprak kirlenmesi gibi konular üzerine de eğilir.

İklim krizi ve küresel ısıtma gibi tehlikelere karşı insanlığın en güçlü silahlarından biri olan çevre örgütleri, devasa büyüklüğe sahip petrol lobilerine dahi karşı durabilir. Kâr amacı gütmeyen ve gönüllülük esaslı çalışan çevre örgütleri, çevresel açıdan daha iyi bir gelecek için dünya çapındaki değişime öncülük eden kurumlar arasındadır.

Dünyadaki En Önemli Çevre Örgütleri

Dünyadaki ünlü çevre koruma kuruluşları, yaptıkları eylemler ve engelledikleri doğa katliamlarıyla hem basında hem de toplumda kendine yer bulmayı başarır. Özellikle fosil yakıtların azaltılması, küresel ısıtma ve kaçak avcılık gibi konulara karşı uluslararası alanda çalışan çevre örgütlerinin önemi büyüktür.

WWF

Dünyanın en büyük çevre örgütü olarak öne çıkan WWF, global çapta 5 milyona yakın gönüllüye sahiptir. civarı çevre korumasına yönelik projeye öncülük eden WWF, yılında kurulmuştur.

Ülkeler özelinde yapılanmalara da sahip olan WWF, hem ulusal hem de uluslararası alanda faaliyet gösterir. Günümüz itibarıyla ’den fazla ülkede faaliyetlerini sürdüren kuruluşun misyonu “Doğayı korumak ve dünyadaki yaşam çeşitliliğine yönelik en acil tehditleri azaltmak.” şeklindedir.

Greenpeace

Dünyadaki en ünlü çevre örgütleri arasında yer alan Greenpeace, 39 ülkede aktif olarak faaliyetlerini yürütmektedir. Ana merkezi Hollanda Amsterdam’da bulunan kuruluş, Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi Genel Danışmanı konumundadır.

İlk olarak yılında kurulan çevreci sivil toplum kuruluşu; küresel ısıtma, balina avcılığı, genetik mühendisliği ve nükleer kullanımı gibi konularda ortaya koyduğu duruşuyla öne çıkar. Örgüt aynı zamanda birçok uluslararası çevreci hükümet kuruluşlarına danışmanlık yapar.

Climate Foundation

Hollanda’da bulunan bir diğer çevre örgütü olan Climate Foundation, yılında kurulmuştur. “Yaşam süremiz içerisinde küresel ısıtmayı tersine çevirelim!” sözünü motto olarak kullanan örgüt, ülkelerin ve vatandaşların sıfır sera gazı emisyonuna ulaşması konusunda faaliyetler gösterir.

Başta Avrupa olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde faaliyetlerini sürdüren örgütün Europe Climate Foundation ve World Climate Foundation adındai iki farklı yapılanması bulunur. Kâr amacı gütmeyen bu örgütlerin finansmanı iklim değişikliğine karşı mücadele eden hayırseverler tarafından karşılanır. 

Aynı zamanda iklim değişikliğine karşı mücadelede birçok araştırmacıya fon sağlayan örgüt, Avrupa Yeşil Mutabakatı gibi önemli toplumsal sözleşmelerde rol oynamıştır.

Global Footprint Network

Amerika’da yılında kurulan Global Footprint Network, bireylerin dünyada bıraktıkları ayak izini araştırmak ve raporlamakla ilgilenir. İlk olarak yılında Ecological Footprint Explorer servisini hizmete sunan GFN, dünya çapında ’den fazla ülkede yaşayan insanların karbon, su ve ekolojik ayak izlerine dair önemli bir kütüphane oluşturmuştur.

Global Footprint Network’ün aynı zamanda ücretsiz bir şekilde sunduğu Ayakizi Hesap Makinesi bulunur. Her yıl 3 milyondan fazla kullanıcı bu hizmet ile dünya üzerinde bıraktığı ayak izini hesaplamaktadır. 70 ülkede 15 hükümet ve 80’den fazla sivil toplum kuruluşuyla iş birliği içerisinde olan örgüt, dünyadaki en önemli çevre örgütleri arasındadır.

Friends of the Earth

Dünyadaki en eski ve büyük çevre örgütleri arasında yer alan Friends of the Earth, yılında San Francisco’da kurulmuştur. Kuruluşundan beri başta Amerika olmak üzere İsveç, Birleşik Krallık ve Fransa gibi ülkelerde faaliyetlerini sürdürür.

Dünyanın bugün karşı karşıya kaldığı ekolojik sorunlar hakkında önemli analiz çalışmalarını üstlenen ve benzeri çalışmaları fonlayan örgüt, bilim insanlarına ve hükümetlere veri sağlar.

Earthjustice

Amerika’da faaliyetlerini sürdüren, kâr amacı gütmeyen çevreci örgütler arasında yer alan Earthjustice, yılında kurulmuştur. Aslen bir hukuk bürosu gibi davranan kuruluş, dünyada çevreye karşı işlenen suçları takip etmeyi ve çevrenin hukuksal boyutta korunmasını amaç olarak edinmiştir.

Çevreye karşı işlenen suçlarla ilgili davalarda danışanlarına ücretsiz bir şekilde hizmet veren kuruluş, finansal kaynağının birçoğunu yapılan bağışlardan sağlar. Earthjustice, başta yaban yaşamı olmak üzere, su ve hava kirliliği, zehirli atıklar, fosil yakıt kullanımı kaynaklı doğal ve sosyolojik tahribat ve temiz enerjinin yaygınlaştırılması gibi konularda mücadele eder.

Rainforest Action Network

Çevre örgütleri için karargâh bölgelerinden biri olarak adlandırılabilecek Kaliforniya, dünyanın en büyük yağmur ormanları koruma kuruluşlarından olan Rainforest Action Network’a ev sahipliği yapmaktadır.

İlk olarak yılında faaliyetlerine başlayan kuruluşun en büyük çalışmalarından biri, dünyaca ünlü fast-food markası Burger King’in Orta Amerika’daki 31 milyon dolar değerindeki projesini yağmur ormanlarına vereceği olası zarar sebebiyle iptal ettirmesi olarak bilinir.

Green Cross International

Eski Sovyet lideri Mikhail Gorbachev’in destekleriyle kurulan Green Cross International, ilk olarak Japonya &#; Kyoto’da ortaya çıktı. Günümüzde 30 ülkede faaliyetlerini sürdüren çevre örgütü, doğal kaynakların tükenmesi ve doğal dengesizlik ile mücadele eden çalışmalarda bulunur. 

Örgüt aynı zamanda Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu’na danışmanlık yapmaktadır.

Türkiye’deki Çevre Örgütleri

Uluslararası alanda faaliyetlerini sürdüren çevre koruma kuruluşları, ülkemizde de merkezlere sahiptir. Uluslararası örgütlerin dışında çalışmalarını Türkiye özelinde sürdüren çevre örgütleri de bulunmaktadır.

TEMA

Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Koruma Vakfı olarak açılımı bulan TEMA, ülkemizdeki en geniş çapta çalışmalarını sürdüren çevre örgütleri arasındadır. Yılda milyon toprağın erozyona uğradığı ülkemizde çölleşme ve ağaçsızlaşma gibi ekolojik sorunlarla mücadele eden örgüt, bu kapsamda hem endüstriyi hem de toplumu bilinçlendirme çalışmaları yürütür.

yılından beri faaliyetlerini sürdüren TEMA’nın ağaçlandırma ve kırsal kalkınmaya yönelik aktif rol aldığı projeleri bulunur.

Türkiye Tabiatını Koruma Derneği

40 gönüllü üyenin bir araya gelmesiyle yılında kurulan Türkiye Tabiatını Koruma Derneği, kurulduğu dönemden beri ülkemizin doğasını korumaya yönelik çalışmalar sürdürmektedir. 

Özellikle 70’li yıllarda dünyada başlayan çevreci akımların Türkiye’deki yansımalarından biri olarak görülen örgüt; ulusal kaynaklarımızın tahribatını engellemek, doğal mirası korumak ve gelecek nesillere aktarımını sağlamak gibi noktalarda aktif görev oynar.

Çevre Koruma ve Ambalaj Atıklarını Değerlendirme Vakfı

Türkiye’nin en önemli çevre örgütleri arasında yer alan ÇEVKA, yılında kurulan kâr amacı gütmeyen ve atık yönetimine yoğunlaşan bir vakıftır.

Türkiye’de sürdürülebilir atık yönetimi konusunda hem toplumsal hem de endüstri tarafında bilinçlendirme rolünü oynayan vakıf, aynı zamanda bu alanda önemli AR-GE çalışmalarına destek verir.

ÇEVKA, yılında yayınlanan “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” kapsamında Yetki Belgesi’ne sahiptir.

Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği

Türkiye’nin tarımsal kalkınmasına yönelik yürüttüğü çalışmalarla adından söz ettiren Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, yılında Buğday Hareketi’nin kurucusu Victor Ananias’ın destekleriyle dernekleşmiştir. 

O günden beri % Ekolojik Pazar ve ata tohumu projeleri yürüten derneğin ekolojik ürünler sattığı dükkanları da bulunmaktadır. Derneğin temel amacı, doğa ile toplumsal uyumu birey bazında sağlamak ve kırsal kalkınmanın güçlendirilmesidir

Çevreci Örgütler

ÇEVRECİ ÖRGÜTLER

Birleşmiş Milletler Çevre Programımonash.pw

Birleşmiş Milletler çevre aktivitelerini koordine eden, gelişmekte olan ülkelere çevre politikaları konusunda yardımcı olan ve çevreye duyarlı kalkınma yöntemleri öneren BM kuruluşu. Haziran 'deki İnsan Çevresi üzerine Birleşmiş Milletler Konferansı sonrasında kuruldu. Merkezi Nairobi, Kenya'da. UNEP'in ayrıca altı bölge ofisi ve çok sayıda ülke ofisi var.

Yeşil Barış / Greenpeacemonash.pw

Greenpeace Avrupa, Amerika, Asya ve Pasifik'te 40 ülkede faaliyet gösteren, kâr amacı gütmeyen bir çevre kuruluşu. 'den bu yana dünyanın dört bir yanında çevre katliamlarına karşı güçlü bir mücadele veren Greenpeace, çalışmalarını bağımsız olarak sürdürmek için devletlerden, şirketlerden ya da siyasi partilerden bağış ve sponsorluk kabul etmiyor; tüm çalışmaları sadece bireylerden aldığı maddi ve manevi destekle yürütüyor.

Buğday Derneği monash.pw

Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, yılında kuruldu. 90 yılında Bodrum pazarında tam pirinç, zeytinyağı, adaçayı, kekik, deniz tuzu satan küçük bir tezgahla başlayan yolculuk, ertesi yıl Bodrum’da Başak Doğal Ürünler Dükkanı ve Başak Naturcafe ile sürdü ve nihayetinde derneğe dönüştü, çevrecilerin buluşma noktalarından biri oldu.

ÇEKÜL Vakfımonash.pw

Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı ÇEKÜL; doğal ve kültürel mirası korumak amacıyla ’da kuruldu. Koruma-değerlendirme-yaşatma amaçlı projeler yürütüyor.

ÇEVKOmonash.pw

Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı, evsel atıkların değerlendirilmesi için sağlıklı, temiz ve ülke gerçeklerine uygun bir geri kazanım sistemi oluşturulması amacıyla ’de kuruldu. 

Doğa Derneğimonash.pw

yılından beri faaliyet gösteren dernek, Ankara’daki merkezinin yanı sıra, İstanbul ofisiyle de iletişim ve kampanya çalışmalarını yürütüyor. Derneğin Bursa, Burdur, Hasankeyf ve Birecik'te de temsilcilikleri bulunuyor.

Deniz Temiz Derneği monash.pw

’te kuruldu. Denizleri yaşatmaya çalışıyor.

Doğal Hayatı Koruma Derneği monash.pw

Derneğin amacı; Türkiye'nin olağanüstü zengin bitki ve hayvan türleri ile bunların doğal yaşam alanlarının değerinin farkına varılmasını, koruma altına alınmasını sağlamak.  

TEMA Vakfımonash.pw

Erozyonla mücadeleyi esas alan Vakıf, çöl olma tehlikelisine dikkat çekiyor. TEMA, siyasi güçleri, doğal varlıkların yok edilmesi ve erozyon sorununa çare bulmadan iktidar olamayacaklarına inandırma çabasında.

Dünyadaki Çevre İle İlgili Kuruluşlar ve Görevleri

1) Uluslararası Doğa Koruma Birliği, IUCN
Dünya Koruma Birliği adıyla da bilinen kuruluş, yılında hükümetlerden bireylere kadar, doğanın korunmasıyla ilgilenen herkesin katılabileceği bir forum olarak kuruldu. IUCN, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda gözlemci statüsüne sahip tek çevre koruma kuruluşu. Örgüt, dünyadaki en büyük ve etkili koruma örgütü. On binlerce bilim insanının gönüllü çalışmasıyla desteklenen birlik, pek çok kişinin gözünde koruma dünyasının "resmi" sesi; pek çok koruma programının ve politikasının koordinasyonundan sorumlu. Kuruluşun en çok bilinen çalışması, sonuncusu yılında yayımlanan Nesli Tehlikede Olan Türlerin Listesi (Red List of Threatend Species). Bu liste, tehdit altındaki bitki ve hayvanların en son durumu hakkında kutsal kitap gibi kabul ediliyor.
monash.pw; monash.pw


2) Dünya Doğayı Koruma Vakfı, WWF (World Wide Fund For Nature)
Örgüt, dünyanın en tanınmış koruma kuruluşlarından. 'de Londra'da kuruldu, daha sonra, merkezi İsviçre'nin Gland kentinde (IUCN ile aynı yerde) bulunan uluslararası bir örgüt haline geldi. WWF'nin 50 ülkede şubesi var. Büyük Panda resmi yalnızca bu kuruluşun değil, bütün çevre koruma etkinliklerinin simgesi olarak görülüyor. Örgütün çalışmaları, alan projelerine doğrudan katılımdan, hükümetlere lobi yapma faaliyetlerine kadar uzanıyor. WWF, yılında yayımlanan Yaşayan Gezegen Raporu ile insanların doğa üzerindeki giderek artan olumsuz etkilerini göz önüne serdi.
monash.pw; monash.pw


3) Uluslararası Koruma, CI (Conservation International)
'de Amerika'da kurulan CI, çalışmalarını Güney Amerika, Afrika ve Asya'da sürdürüyor. 'li yılların sonunda "doğa için borçların silinmesi" programına öncülük ederek, çevre koruması ile ilgili sözler verilmesi karşılığında, üçüncü dünya ülkelerinin borçlarının silinmesini sağladı. Kuruluşun en etkin olduğu çalışmalar, çevreye zarar vermeyen sürdürülebilir kırsal yerleşimler geliştirme ile ilgili. CI, 'lı yıllardan itibaren biyolojik çeşitlilik alanlarının belirlenmesi çalışmalarına öncülük ediyor.
monash.pw


4) Doğal Hayatı Koruma Derneği, WCS (Wildlife Conservation Society)
New York çevresinde dört hayvanat bahçesi ve bir akvaryum işleten Amerikan kuruluşu. yılında New York Zooloji Derneği adıyla kurulan WCS, dünyanın en eski çevre koruma kuruluşlarından. 20'nci yüzyılın başlarında, dünyada ilk defa yapay döllenme programı uygulayarak, Kuzey Amerika bizonunun soyunun tükenmesini engelledi. WCS, hayvanat bahçelerinin doğal hayatın korunması için aktif olarak çalışmaları gerektiği düşüncesinin öncüsü; bu konuda 50 ülkede tane projesi var.
monash.pw


5) Greenpeace
'de Amerika'nın Alaska'da yapacağı nükleer denemelere karşı kuruldu. O günden bu yana çok çeşitli konularda doğrudan çalışan uluslararası bir yapı haline geldi. Düzenlediği kampanyalar, balina avcılığının yasaklanmasından rüzgâr enerjisinin geliştirilmesine dek uzanıyor. Etkili protesto yöntemleriyle çevre sorunlarını gündemin üst sıralarına taşıması, Greenpeace'in en büyük gücü.
monash.pw


6) Uluslararası Kuşları Koruma Konseyi, (Birdlife International)
Dünyadaki kuşları koruma örgütlerinin bir araya gelmesiyle oluşmuş bir yardımlaşma ağı. Merkezi Cambridge'te bulunan konsey, 'den fazla ülkede kuş türlerinin korunması ve kuş çeşitliliği için önemli alanların belirlenmesine ilişkin araştırma çalışmaları yürütüyor. Bugüne dek, 20 binin üzerinde "Önemli Kuş Alanı" belirlendi.
monash.pw


7) Kraliyet Botanik Bahçeleri, (Royal Botanic Gardens, KEW)
Bitki dünyasına ilişkin en yetkin kuruluş olan KEW'in çalışmaları geniş bir alana yayılıyor. Bitki genlerinin klonlanması, soyu tehlikede olan bitkilerin yetiştirilmesi, ekonomik açıdan önemli bitkiler hakkında bilgi toplanması, sürdürülebilir kırsal yerleşimler geliştirilmesi, bu çalışmalar arasında sayılabilir. En son çalışma, 24 bin bitkinin tohumlarının saklanacağı bir tohum bankası oluşturma projesi.
monash.pw


8) Uluslararası Fauna ve Flora, FFI (Fauna and Flora International)
yılında avlanma ve yaşam alanlarını tahribatı yüzünden azalan Afrika memelilerini korumak amacıyla kurulan FFI, Kruger ve Serengeti Milli parklarının yapımında etkin rol oynadı. Merkezi Cambridge'te bulunan kuruluşun projeleri, Belize'den Filipinler'e uzanan geniş bir alanda sürüyor. Çalışmaları arasında, önemli yaşama alanlarının satın alınması, doğal hayata ilişkin araştırmalar ve yapay döllenme programları yer alıyor.
monash.pw


9)Durell Doğal Hayatı Koruma Birliği, DWCT (Durell Wildlife Conservation Trust)
Kendisi küçük, küresel etkinliği büyük bir kuruluş. yılında zoolog ve yazar Gerald Durell tarafından Jersey Hayvanat Bahçesi adıyla kuruldu. Hayvanat bahçelerinin tehlikedeki türlerin üremesi ve doğaya geri dönüşlerine hizmet eden yerler olarak çalışmaları düşüncesine öncülük etti. Yanı sıra, doğayı korumaya yönelik 'in üzerinde eleman yetiştirerek, bu insanların dünyanın dört bir köşesinde hayvanat bahçelerinde çalışmalarını sağladı.
monash.pw


10) Kraliyet Kuşları Koruma Derneği, RSPB
İngiltere'nin en tanınmış doğa koruma kuruluşlarından biri. yılında kurulmuş. Bugün, 1 milyon üyesi ve İngiltere çapında 'ün üzerinde doğal kaynağı var. Yaşam alanlarının korunmasının yanında hükümet lobi çalışmaları da sürdürüyor. Önemli başarıları arasında, soyu tükenmek üzere olan balık kartalı ve kızıl çaylak kuşlarının korunması var. BI ile birlikte, Avrupa ve gelişmekte olan ülkelerde doğal hayatı koruma projelerinde ortak çalışmalar da sürdürüyor.

Alıntı