Gelir Testi Gerekli Belgeler

Gelir testi esas olarak Genel Sağlık Sigortası kapsamında yapılması gereken bir uygulamadır. Çalışan veya çalışmayan tüm bireyleri içinde barındıran bir sistem diyebiliriz. Genel sağlık sigortası dâhilinde birçok çalışan ya da çalışmayan insan, sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir.

Genel sağlık sigortası sayesinde sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanmak isteyen vatandaşlar gelirlerine bakılarak belirli bir prim ödemekte veya gelirleri azsa herhangi bir ücret ödemeden sunulan sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir.

Herhangi bir sigortası bulunmayan veya genel sağlık sigortası kapsamına girmeyen vatandaşların sağlık hizmetlerinden faydalanabilmeleri sebebiyle Genel Sağlık Sigortası çıkartılmıştır. Herhangi bir işte çalışmayan, sigorta sahibi olmayan veya hiçbir desteği bulunmayan vatandaşların Genel Sağlık Sigortasının başlangıcı için ise yapılan teste gelir testi denilmektedir. Yazımızın geri kalanında gelir testi nedir, gelir testi nasıl yaptırılır veya gelir testi nereden yaptırılır gibi soruların cevaplarını inceleyeceğiz.

Gelir Testi Nedir?

Gelir testi, genel sağlık sigortası kapsamına dâhil edilmeyen yani herhangi bir işte çalışmayan vatandaşların ve aile bireylerinin gelirinin tespit edilmesi sonucu sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesini sağlayan bir testtir. Genel sağlık sigortasına sahip olmayanların sağlık için sağlanan imkânlardan yararlanabilmesi için gelir testi yaptırması gerekmektedir. 

Sigortalı olarak çalışan bireylerin sağlık sigortası primleri maaşları üzerinden yatırılmaktadır. Bu kişiler hariç geriye kalan tüm bireylerin genel sağlık sigortası yaptırması zorunlu olduğu için SGK bu kişileri genel sağlık sigortası kapsamında değerlendirmektedir. Bu durumdan itibaren kişilerin ne kadar prim ödeyecekleri ya da ödemeyeceklerinin hesaplanması zorunluluğu ortaya çıkmaktadır.

Genel Sağlık Sigortasını Kimler Yaptırmalıdır?

Genel sağlık sigortası kapsamında olmayan, yani herhangi bir işte çalışmayan, şahsına ait işyeri sahibi olmayan, 65 yaş ve üstü, ziraat işiyle uğraşmayan, harp ya da vazife malullüğü geliri ile işsizlik ödeneği gibi herhangi bir geliri olmayan vatandaşlar, gelir testi uygulamasına dâhil olarak genel sağlık sigortası kapsamında sağlık hizmetlerinden faydalanabilir.

65 yaşın üzerinde olan ve herhangi bir sosyal güvencesi veya geliri bulunmayan tüm vatandaşlara Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından aylık yardım yapılmaktadır. Bu yardımla birlikte Gelir Testi yaptırmaları durumunda Genel Sağlık Sigortası primleri de devlet tarafınca ödenebilmektedir.

Gelir Testi Nasıl Yaptırılır?

Kişilerin gerekli kurumlara müracaat ederek bizzat başvurusu ile yapılabilmektedir. Bu başvuru sırasında kişilerin nüfus cüzdanlarını yanında bulundurması gerekmektedir. Kendilerine verilen gelir testi formunu doldurup teslim edilmesi yeterlidir. Bu formun ilgili yere teslim edilmesi sonrasında kurum yetkilileri kişinin ve aynı ikamet adresindeki bireylerin gelirleri, taşınır ve taşınmaz malları, harcamaları ve giderleri gibi standartları tespit edilir. Bunun için gerekli görülmesi takdirde kurum yetkilileri tarafından konut ziyareti yapılması da mümkündür. Gelir Testi uygulamasında dikkate alınacak kriterler şu şekildedir;

• Hane içerisinde yaşayan bireylerin toplam aylık geliri,
• Aile eğer kendi evinde ya da kira ödememek şartıyla başka birinin evinde kalıyorsa, evin rayiç bedelinin ’ta biri,
• Hane halkının oturmadığı başka bir evi yada arsası varsa bu taşınmazların da ’ta biri, Aile eğer kiraya vermişse konutun kira bedeli,
• Ailenin binek otomobil ya da ticari amaçlı binek araç için rayiç bedelinin ’de biri,
• Ailenin varsa bankadaki mevduat hesapları için aylık faiz getirisinin iki katı,
• Ailede var ise sürekli olarak alınan burs ya da yardım gibi ödemelerin aylık ortalaması,
• Ailenin sahip olduğu büyükbaş ya da küçükbaş hayvanlar varsa, ilçe ya da il Tarım Müdürlüklerince bunlar için tespit edilen aylık gelir,
• Geriye kalan tüm gelirlerin aylık ortalaması

Ailenin gelir kalemleri hesaplandığı gibi ortalama giderleri de hesaba katılmaktadır. Ailenin giderleri olarak;

• Giyim,
• Gıda,
• Yiyecek,
• Kira,
• Eğitim,
• Sağlık,
• Ulaşım,

Gibi temel gider kalemleri incelenmektedir. Gelir Testi hesaplama  yılı için hesaplanan tüm giderlerin aylık ortalamasının bireylere düşen miktarı, güncel prime göre kazanç alt sınırının üçte birinden az olması koşuluyla aile bireyleri ve bakmakla yükümlü olunan kişiler genel sağlık sigortası kapsamına alınmaktadır.

Gelir Testine Tabi Olan Aile Bireyleri Kimlerdir?

Genel Sağlık Sigortası sisteminin kapsamına baktığımızda, kayıtları bulunmayan kişilerin ve aile bireylerinin gelirlerinin tespit edilmesi sonucu sağlık hizmetlerinden SGK’nın desteğiyle faydalanabilmesine olanak sağlayan bir uygulama olduğunu belirtmiştik. Aslında burada tam anlamıyla kast edilen aile bireyleri, aynı hane içinde yaşayan eş, evli olmayan çocuklar, büyük anne ve büyük babadan oluşan aile bireylerinden de bahsedilmektedir.

Yaşları ne olursa olsun aynı ikamet adresi üzerine kayıtlı olan ya da aynı ikamette yaşayan ve evli olmayan çocuklar gelir tespitinde aile içinde değerlendirilebilmektedir. Aynı zamanda yirmi beş (25) yaşından küçük ve eğitim hayatına devam eden çocuklar aynı hane içerisinde yaşamıyor olsalar dahi değerlendirmeye dâhil edilmektedirler.

Anne ya da babaya bakmakla yükümlük varsa bile eğer farklı bir hane içerisinde ikamet ediyor iseler ayrı bir gelir testine tabi tutulmaktadırlar. Bu nedenle anlaşılmalıdır ki Gelir Testi açık bir şekilde ikamet odaklı bir testtir diyebiliriz.

Gelir Testi Nereden Yaptırılır?

Genel sağlık sigortası dâhil olmak için yapılması gereken gelir testi için başvurular vatandaşların yaşadığı ilçedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma vakıfları tarafından alınmaktadır. Gelir testi Sosyal Güvenlik Kurumu tarafınca yapılsa da başvurular Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan alınmamaktadır. Bağlı bulunan İlçe kaymakamlıklarına giderek gelir testi başvurusu yapanlar verilen formu doldurarak orada ki görevliye teslim etmelidir. Gelir testi kişinin yaşadığı hane içerisindeki kişi sayısının toplam gelirinin kişi başına düşen gelirine göre asgari ücret temel alınarak hesaplama yapılmaktadır.

Gelir Testi Yaptırmak Zorunlu mudur?

Genel Sağlık Sigortası bireylerin sadece sağlık için sunulan hizmetlerden faydalanabildiği bir sigorta türüdür. Çalışan bireyler sigorta sahibi olduklarında hem sağlık hizmetlerinden hem de emeklilik haklarından yararlanabilmektedirler. Genel Sağlık Sigortası bu nedenle herhangi bir iş kapsamında çalışmayan bireyleri kapsamak için oluşturulmuştur denebilir. Bu sigorta için daha önceki zamanlarda Gelir Testi yaptırma zorunluluğu bulunmaktaydı fakat günümüzde Gelir Testi yaptırmadan GSS’de sağlanan hizmetlerden faydalanmak mümkün. Bunun için asgari ücret temel alınarak, kişiler asgari ücretten %3’lük bir miktarı dışarıdan bizzat yatırarak Genel Sağlık Sigortası haklarından yararlanabilmektedirler.. 

Bununla beraber belirlenen miktar ödenemiyorsa bireyler isteğe bağlı Gelir Testi yaptırma talebinde bulunarak bu durumu ispatlarlarsa Genel Sağlık Sigortası pirimi devlet tarafından karşılanmaktadır.  

Gelir Testi İçin Gereken Evraklar Nelerdir?

Genel sağlık sigortasın kapsamına girmek ve bu hizmetlerden yararlanmak istiyorsanız, gelir testi başvurusu yapabilmek için daha önce de belirttiğimiz gibi bağlı bulundukları ilçe kaymakamlıklarına başvuru için müracaat etmesi gerekmektedir. Bizzat gidilip gelir testine başvurulmalıdır.

Muhtarlıktan alınması gereken bir adet ikametgâh belgesi, 2 adet vesikalık fotoğraf ve kimlik fotokopisi istenebilmektedir. Bunlarla birlikte kaymakamlık binasındaki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına gidip teslim ederek gelir durumunuza göre yapılacak gelir testi sonucunuzu öğrenip, ödeyeceğiniz prim miktarını sorgulatabilirsiniz.

Gelir Testi Nasıl Yenilenir?

Genel Sağlık Sigortasına sahip bireyler, gelir durumlarında meydana gelen herhangi bir değişiklik durumunda gelir tespitinin yenilenmesi için tekrar bir başvuru yapabilmektedirler. Kişinin, gelirinde bir değişiklik yaşandığını bildirmesi veya bu değişikliğin Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları’nca tespit edilmesi ya da ispatlanması halinde, bildirim veya tespit tarihinden itibaren yaklaşık bir aylık bir sürenin içerisinde Gelir Testinin yapılması gerekmektedir.

Gelir Testi Hangi Durumlarda Yenilenir?

• Ailedeki kayıtlı kişi sayısında yaşanan bir değişme durumu yenilenebilir. Örneğin; Evlenerek başka bir haneye geçme, boşanarak haneden eksilme, doğum sonrası artan hane sayısı veya ölüm gibi nedenler olabilmektedir.
• Prim ödemesi devlet tarafından yapılanlar ve asgari ücretin üçte biri (3/1) kadar prim ödeyen bireylerin hanesine her yıl ziyaretler yapılmaktadır.
• Vatandaşın primlerinde artma ya da azalma yaşandığında, gelir değişikliği bildirimlerinde gelir testini yeniden yapmak mümkündür..

Genel Sağlık Sigortası Prim Borç Sorgulama Nasıl Yapılır?

Genel Sağlık Sigortası prim borcu sorgulamak istiyorsanız bunun için sadece internet erişiminizin olması yeterlidir. İnternet üzerinden E-devlet hesabınıza giriş yaparak Genel Sağlık Sigortası prim borcunuzu varsa görüntüleyebilir ve ödeme yapabilirsiniz.

GENEL SAĞLIK SİGORTASI KAPSAMINDA GELİR TESPİTİ, TESCİL

VE İZLEME SÜRECİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

HAKKINDA YÖNETMELİK

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

MADDE 1 -(1) Bu Yönetmeliğin amacı, 31/5/ tarihli ve sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi ile (g) bendi kapsamındaki genel sağlık sigortası yükümlülerinin gelir tespitinin yapılması ve tesciline ilişkin usûl ve esasları düzenlemektir.

Dayanak

MADDE 2 -(1) Bu Yönetmelik, sayılı Kanun ile 3/6/ tarihli ve sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 11 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3 -(1) Bu Yönetmeliğin uygulamasında;

a) Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi: İçişleri Bakanlığı ve Türkiye İstatistik Kurumu tarafından geliştirilen ve adres bilgilerinin yer aldığı elektronik veri tabanını,

b) Aile: Aynı hane içinde yaşayan eş, evli olmayan çocuk, büyük ana ve büyük babayı,

c) Bakanlık: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığını,

ç) Banka: 19/10/ tarihli ve sayılı Bankacılık Kanunu kapsamında yer alan mevduat bankaları ve katılım bankaları ile finansal kuruluşlarını,

d) Bütünleşik Sosyal Yardım Hizmetleri Projesi (BSYHP): Bakanlık tarafından geliştirilen, vatandaşların sosyal yardım için başvurularından hak sahipliğinin belirlenmesi ve ilgili yardım ya da desteğin teslimine kadar bütün süreçlerini içeren ve online olarak çalışan e-devlet uygulamasını,

e) Gelir tespiti: sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi ile (g) bendinde belirtilen kişilerin harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarının tespitini,

f) Gelir testi: Kişinin çeşitli göstergeler ışığında mevcut gelirinin belirlenmesine ilişkin nesnel yöntemi,

g) Gelir testine tâbi tutulacak kişi: sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi ile (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortası yaptırmak zorunda olan kişiyi,

ğ) Hane ziyareti: Vakıf personeli tarafından sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvurmuş kişinin hane ziyaret bilgi formu kullanılarak genel durumunun mahallinde incelenmesini,

h) Hane ziyareti bilgi formu: Sosyal yardım yararlanıcılarının belirlenmesine yönelik puanlama formülü kapsamında düzenlenen ve puanlamaya esas teşkil edecek hanenin demografik bilgileri ile yoksulluğuna esas teşkil eden hususları içeren formu,

ı) Heyet: Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarının mütevelli heyetlerini,

i) Puanlama formülü: Bakanlık tarafından TÜBİTAK ile işbirliği içinde geliştirilen, kişilerin harcamaları, gelirleri ve servetleri dikkate alınarak gelirlerine ulaşmada kullanılan formülü,

j) SGK: Sosyal Güvenlik Kurumunu,

k) SOYBİS: Bakanlık tarafından geliştirilen Sosyal Yardım Bilgi Sistemini,

l) Vakıf: Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarını,

ifade eder.

(2) sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (3) ila (31) numaralı bentlerinde yer alan tanımlar bu Yönetmeliğin uygulamasında da geçerlidir.

İKİNCİ BÖLÜM

Re'sen Tescil, Gelir Tespiti Başvurusu ve Hane Ziyaretleri

Re'sen tescil ve gelir tespiti başvurusu

MADDE 4 -(1) Genel sağlık sigortalısı ya da genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde olmayanlar ile genel sağlık sigortalılığı ya da genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsü sona eren kişiler, SGK tarafından re'sen tescil edilir. Bu kişiler için, gelir testleri sonuçlandırılıncaya kadar sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarı prime esas asgarî kazanç tutarı olarak esas alınarak primleri tahakkuk ettirilir. Ayrıca, gelir tespitini yaptırmak üzere bir ay içinde vakıflara başvurması gerektiği SGK tarafından re'sen tescil edilen kişilere bildirilir.

(2) Re'sen genel sağlık sigortası tescili yapılan kişilerin gelir testi işlemleri, SGK veya ilgili vakıf tarafından ailenin yazılı muvafakati alınarak vakıf tarafından sonuçlandırılır.

(3) Kendisine gelir testi yapılmasını istemeyenler ile genel sağlık sigortası tescilinin yapıldığına dair tebligatın yapıldığı tarihten itibaren bir ay içinde gelir testi yapılması yönünde muvafakat vermeyenlerin gelirleri asgarî ücretin iki katı olarak kabul edilir.

(4) Gelir testine tâbi tutulacak kişinin gelir testini yaptırmak üzere vakfa bizzat yazılı başvurusu esastır. Ancak, kişiye kanunî temsilci atanması durumunda, bu kişi adına başvuru işlemi kanunî temsilcisi, özürlülük ve yaşlılık gibi nedenlerle bizzat başvuruda bulunamayacak olanların ise vekili tarafından yapılır.

(5) Aynı aileden birden fazla kişinin gelir testine tâbi tutulacak kişi olması hâlinde aynı form ile başvuru yapılır.

(6) Aynı aile üyelerinden biri veya birkaçı başvuruda bulunsa bile başvuru formunda hanede yaşayan tüm fertlere ait bilgiler yer alır.

(7) Gelir testine tâbi tutulacak kişilerden, aile içinde kişi başına düşen gelirinin asgarî ücretin iki katından fazla olduğunu beyan edenler için gelir testi yapılmaksızın, beyan edilen gelir esas alınarak genel sağlık sigortası tescili yapılır.

Başvuru için gerekli belgeler

MADDE 5 -(1) Gelir tespiti yapılması için başvuracak kişiler, gelir tespitine esas teşkil edecek göstergeleri içeren başvuru formu ile müracaat eder. Ancak, başvuru işleminin kanunî temsilciler tarafından yapılması hâlinde mahkemeden alınmış karar örneği, vekil tarafından başvuru yapılması hâlinde vekâletname örneği başvuru formuna eklenir.

Başvuru yeri

MADDE 6-(1) Başvuru, kişinin Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminde kayıtlı ikametgâhının bulunduğu il veya ilçe idarî sınırları içindeki vakfa yapılır.

Başvurunun ön incelemesi

MADDE 7 -(1) Gelir tespitinde aynı hane içinde yaşayan eş, evli olmayan çocuk, büyük ana ve büyük babadan oluşan aileye ilişkin ön inceleme BSYHP üzerinden yapılır. Ön inceleme sonrasında sayılı Kanunun 60 ıncımaddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi ile (g) bendi kapsamı dışında genel sağlık sigortalısı ve/veya bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde olduğu tespit edilenler değerlendirmeye alınmaz. Ön inceleme sonucunda haklarında gelir tespiti yapılamayacağı kararı verilen bu kişilere, karar gerekçesi ile birlikte başvuru esnasında yazılı olarak bildirilir.

Hane ziyaretleri

MADDE 8 -(1) Başvuru formunda beyan edilen bilgiler doğrultusunda yapılan gelir testi sonucunu doğrulamak amacıyla Bakanlıkça belirlenen esaslar çerçevesinde vakıf personeli tarafından tanıtıcı kimlik belgesi gösterilmek suretiyle hane ziyareti bilgi formu kullanılarak, başvuruda bulunanların ikametgâhlarına gidilerek hane ziyaretleri gerçekleştirilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Gelir Tespiti Yapılması Gereken Hâller ve Gelir Tespitinde Esas Alınacak

Aile Bireyleri, Genel Sağlık Sigortası Statüsü ile Gelir Tespitinin Yenilenmesi

Gelir tespiti yapılması gereken hâller

MADDE 9 -(1) Genel sağlık sigortalısı ya da genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsünde olmayanlar ile genel sağlık sigortalılığı ya da genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi statüsü sona erenler için gelir tespiti yapılır.

(2) Gelir tespiti yapılan genel sağlık sigortalılarının gerekli görülen hâllerde ve/veya genel sağlık sigortalılarının gelir durumlarının değişmesi sonucu gelir tespitinin yenilenmesi taleplerinin yerinde bulunması ya da vakıf ve/veya SGK tarafından gelir durumlarının değiştiğinin tespit edilmesi hâlinde, 14 üncü madde esaslarına göre gelir tespitleri yeniden yapılır.

Gelir tespitinde esas alınacak aile bireyleri

MADDE 10 -(1) Gelir tespitinde, aynı hane içinde yaşayan eş, evli olmayan çocuk, büyük ana ve büyük babadan oluşan aile esas alınır.

(2) Aile bireylerinden birinin veya birkaçının genel sağlık sigortalısı ya da bakmakla yükümlü olunan kişi olması, diğer aile bireylerinin genel sağlık sigortalılığı için yapılacak gelir tespitinde esas alınmalarına engel teşkil etmez.

(3) Yaşları ne olursa olsun aynı hanede yaşayan evli olmayan çocuklar gelir tespitinde aile içinde değerlendirilir.

(4) Öğrenim nedeniyle geçici olarak aynı hanede yaşamayan yirmibeş yaşını doldurmamış evli olmayan çocuklar, öğrenimleri süresince aile içinde değerlendirilir.

(5) Aynı hanede birden fazla aile yaşaması durumunda her bir aile için ayrı gelir tespiti yapılır.

(6) Gelir testine tâbi tutulacak kişi ile aynı hanede yaşamayan ana ve baba için bakmakla yükümlü olunsa dahi ayrı gelir tespiti yapılır.

(7) Kendisine kanunî temsilci atanan kişilerin aynı hanede birlikte yaşadıkları eşi, evli olmayan çocuğu, ana ve babası gelir tespitinde esas alınır. Bu fıkrada belirtilen eş, evli olmayan çocuk, ana ve baba dışında, aynı hanede birlikte yaşasalar dahi kanunî temsilcileri gelir tespitinde değerlendirilmez.

Genel sağlık sigortası statüsü

MADDE 11-(1) Yapılan gelir tespiti sonrasında aile içinde kişi başına düşen gelir tutarı asgarî ücretin üçte birinin altında olduğu tespit edilenler için, aile içinde genel sağlık sigortalısı veya bunların bakmakla yükümlü olduğu kişi durumunda olmayan birey sayısı kadar sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında genel sağlık sigortası tescili yapılır.

(2) Yapılan gelir tespiti sonrasında aile içinde kişi başına düşen gelir tutarı; asgarî ücretin üçte birine eşit veya üçte biri üzerinde olduğu tespit edilenlerin sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortası tescili yapılır ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler, tescili yapılan kişinin bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak genel sağlık sigortası kapsamına alınmış sayılır.

(3) sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan, altmış günden fazla prim ve prime ilişkin borcu bulunan ve bu borcu 21/7/ tarihli ve sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendirmeyen sigortalıların, onsekiz yaş altı çocukları hariç olmak üzere, bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sayılı Kanunun 60 ıncımaddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmak için talepte bulunmaları hâlinde, yapılacak gelir tespiti sonrasında bu kişiler genel sağlık sigortası kapsamına alınır.

Gelir tespitinin yenilenmesi

MADDE 12 -(1) Gelir tespiti sonucu sayılı Kanunun 60 ıncımaddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi ve (g) bendine göre genel sağlık sigortası tescili yapılanlar, gelir durumlarının ödenecek prim miktarını etkileyecek şekilde değişmesi hâlinde bir ay içinde vakfa başvurmak zorundadır. Vakıf da BSYHP üzerinden tespit ettiği değişiklikler üzerine, kişilerin bildirimini beklemeksizin gelir tespitini yeniler.

(2) Doğum, ölüm, evlenme, boşanma ve benzeri nedenlerle hanedeki aile bireyi sayısının değiştiğinin tespit edilmesi durumunda gelir tespiti yenilenir.

(3) Genel sağlık sigortası tescili yapıldığı tarihten itibaren primi Devlet tarafından ödenenler ile asgarî ücretin üçte biri üzerinden prim ödeyenlerin hane ziyaretleri her yıl yenilenir.

(4) Genel sağlık sigortası tescili yapıldığı tarihten itibaren doksan günde bir aile içindeki bireylere ait veriler BSYHP'de otomatik olarak güncellenir. Güncelleme sonucu durumunda değişiklik olduğu tespit edilen sigortalıların, tespit edilen aile içindeki kişi başına düşen gelirin aylık tutarına göre ödeyeceği prim miktarı yeniden belirlenir ve buna göre genel sağlık sigortası tescili yapılır.

(5) Kişinin, ödeyeceği prim miktarında azalma yönünde bir gelir değişikliği olduğunu bildirmesi veya bu değişikliğin vakıf tarafından tespit edilmesi hâlinde, bildirim veya tespit tarihinden itibaren ya da SGK'nın gelir tespitinin yeniden yapılmasını talep etmesi hâlinde gerekli iş ve işlemlerin başvuru tarihinden itibaren bir ay içinde yapılması zorunludur.

(6) Aynı hanede birlikte yaşama ve hanede meydana gelen değişikliklerde Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi kayıtları esas alınır.

(7) sayılı Kanunun 60 ıncımaddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi ile (g) bendine tâbi genel sağlık sigortalıları, gelir tespitlerinin yapıldığı tarihten itibaren, bu maddede belirtilen durumlar hariç olmak üzere, altı ay içinde gelir tespitinin yenilenmesi talebinde bulunamaz.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Vakıf Mütevelli Heyeti, Gelir Tespitine Esas Veriler, Verilerin Değerlendirilmesi

Vakıf mütevelli heyeti

MADDE 13 -(1) 29/5/ tarihli ve sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununa göre oluşturulan mütevelli heyetleri, gelir tespiti iş ve işlemleri ile ilgili olarak;

a) BSYHP sistemi üzerinde yapacağı değerlendirmeler sonucu aile içinde kişi başına düşen gelirin aylık tutarını tespit ederek tescil için SGK'ya bildirilmesini sağlar veya gerekli gördüğü hâllerde yeniden incelenmesine karar verir,

b) Gelir tespiti yapılacak kişilere ait taşınır ve taşınmazlara ilişkin vakıf tarafından tespit edilen rayiç bedeller ile ilgili değerlendirme yapar,

c) Bakanlık ve SGK'nın talebi üzerine gelir tespitini yeniler, ihbar, tespit, itiraz, bildirim ve gelir tespitinin yenilenmesi talebi gibi nedenlerle gelir tespitinin yenilenmesine karar verebilir.

Gelir tespitine esas veriler

MADDE 14- (1) Gelir tespitinde, aile bireylerinin harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak aile içinde kişi başına düşen gelirin aylık tutarı tespit edilir.

(2) Gelir tespit yönteminde, BSYHP üzerinden puanlama formülü esasına göre belirlenecek hane geliri ve kişi başına düşen gelir kullanılır. Puanlama formülünde kullanılacak haneye ilişkin veriler, BSYHP'den ve hane ziyaretinden elde edilen bilgilerden oluşur.

(3) Aile içinde kişi başına düşen gelirin aylık tutarının tespitinde, puanlama formülünün gelir, harcama ve servet verileri dikkate alınarak geliştirilen gelir tespit ölçütleri kullanılır. Puanlama formülünde ekonomik ve sosyal şartların değişmesi nedeniyle Bakanlık ve SGK'nın önerisi ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fon Kurulu'nun kararı ile güncellemeler yapılabilir.

(4) Gelir tespiti yöntemi olarak kullanılacak olan puanlama sisteminde ayrıca aşağıdaki unsurlar dikkate alınır:

a) Kişilere ait taşınır ve taşınmazlar ile bunlardan doğan haklar.

b) Bankaların muvafakati alınmak suretiyle SGK tarafından Bakanlığa sağlanacak olan aile bireylerinin bankalardaki tüm hesaplarına ilişkin bilgiler.

c) Sürekli olarak alınan nakdî sosyal yardımlar.

(5) Bakanlık veya SGK tarafından aile bireylerine ilişkin, aile içinde kişi başına düşen geliri etkileyecek diğer unsurların belirlenmesi hâlinde, bu unsurlara göre vakıf personeli tarafından yapılacak tespitler sonucu elde edilen bilgiler de kişilerin gelir tespitinde dikkate alınır.

Verilerin değerlendirilmesi

MADDE 15 -(1) Gelir tespitinde aile bireyleri için 14 üncü maddedeki esaslara göre tespit edilen verilerin değerlendirilmesi sayılı Kanuna göre il ve ilçelerde yer alan heyetler tarafından yapılır. Gelir tespiti iş ve işlemleri, kişinin gelir tespiti başvurusundan itibaren en geç bir ay içinde tamamlanır.

(2) Gelir tespitinde 14 üncü maddedeki verileri de esas alan puanlama sistemi kullanılır.

(3) Heyet tarafından yapılan değerlendirme sonucu verilen karar ve aileye ilişkin bilgiler, kişi bazlıolarak veri paylaşımını sağlayan elektronik sistem üzerinden SGK'ya bildirilir.

(4) Heyet tarafından verilen gelir tespiti kararları ile kararlara esas veriler ve bunların değerlendirilmesine ilişkin bilgi ve belgeler, gelir tespiti yapılan her bir ailenin vakıfta bulunan hane dosyasında muhafaza edilir.

(5) Gelir tespiti sonucu elde edilen ailenin ortalama aylık geliri, gelir tespitine esas alınan aile bireyi sayısına bölünerek aile içindeki kişi başına düşen gelir tespit edilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Tescil ve Primlerin Ödenmesi, Bildirim ve İtiraz

Tescil ve primlerin ödenmesi

MADDE 16 -(1) Yapılan inceleme ve araştırma sonucunda tespit edilen aile içinde kişi başına düşen gelirin aylık tutarı, prime esas kazanç alt sınırının üçte birinden az olanlardan, gelir tespitine esas alınan aile bireylerinden genel sağlık sigortalısı veya bunların bakmakla yükümlü olduğu kişi durumunda olmayanların tamamı, sayılı Kanunun 60 ıncımaddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendine göre genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilir. Bunların genel sağlık sigortası primleri, sayılı Kanunun 87 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ve 88 inci maddesinin beşinci fıkrasına göre SGK tarafından ilgili kamu idarelerinden tahsil edilir.

(2) Yapılan inceleme ve araştırma sonucunda tespit edilen aile içinde kişi başına düşen gelirin aylık tutarı, prime esas kazanç alt sınırının üçte birine eşit veya üçte birinden fazla olanlardan, gelir tespitine esas alınan aile bireylerinden genel sağlık sigortalısı veya bunların bakmakla yükümlü olduğu kişi durumunda olmayanların sayılı Kanunun 60 ıncımaddesinin birinci fıkrasının (g) bendine tâbi genel sağlık sigortalısı olarak tescili ile ilgili esaslar SGK tarafından belirlenir.

(3) Genel sağlık sigortası tescilinin re'sen yapıldığı tarihten itibaren prim tahakkuk ettirilir ve ödeme yükümlülüğü başlar.

(4) sayılı Kanunun 60 ıncımaddesinin birinci fıkrasının (g) bendine tâbi genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilen aile bireyi ile birlikte, bunların bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri de tescil edilen genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi olarak genel sağlık sigortasından yararlanır.

(5) Aynı hane içinde gelir tespitine esas alınan aile bireylerinden; genel sağlık sigortalısı veya bunların bakmakla yükümlü olduğu kişi durumunda olmayan diğer aile bireyleri ayrı bir prim ödeme yükümlüsü genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilir ve varsa bunların bakmakla yükümlü oldukları diğer aile bireyleri de bakmakla yükümlü olunan kişi olarak genel sağlık sigortasından yararlanır.

(6) SGK tarafından, gelir tespiti herhangi bir nedenle yapılmamış olan ve sayılı Kanunun 60 ıncımaddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında olanlardan, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden genel sağlık sigortası primi alınır. Bu kişiler, gelir tespitinin sonucuna göre ya sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında ya da (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilir. sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında tescil edilmesi veya prime esas kazanç alt sınırının üçte biri üzerinden (g) bendi kapsamında tescil edilmesi hâlinde, gelir tespitinin sonuçlandığı tarihe kadar alınan genel sağlık sigortası primleri herhangi bir faiz uygulanmaksızın iade veya mahsup edilir.

Bildirim

MADDE 17 -(1) Heyet tarafından verilen gelir tespiti kararları, genel sağlık sigortası tesciline ve prim ödeme yükümlülüğüne ilişkin bilgilerle birlikte;

a) sayılı Kanunun 60 ıncımaddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendine tâbi olanlar için genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilen aile bireyleri adına başvuru sahibine,

b) sayılı Kanunun 60 ıncımaddesinin birinci fıkrasının (g) bendine tâbi olanlar için genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilen aile bireyine,

SGK tarafından tebliğ edilir.

İtiraz ve itirazın sonuçlandırılması

MADDE 18 -(1) SGK tarafından tebliğ edilen gelir tespiti kararlarına karşı, tebligatın yapıldığı genel sağlık sigortalısınca kararın tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde gelir tespitini yapan vakfa yazılı olarak itiraz edilebilir.

(2) İtirazlar, itirazın vakıf kayıtlarına intikal tarihinden itibaren onbeş gün içinde, heyet tarafından karara bağlanarak alınan karar itirazda bulunan genel sağlık sigortalısına ve SGK'ya bildirilir.

(3) Heyet gerekli gördüğü hâllerde itirazı karara bağlamadan önce vakıf personeline inceleme yaptırabilir.

(4) Heyetin kararlarına itiraz, genel sağlık sigortalılığına ilişkin prim tahakkuk ve tahsilât işlemlerini durdurmaz. İtiraz sonucunda prim ödeme yükümlülüğünde değişiklik olması hâlinde, gerekli iade ve mahsup işlemleri SGK tarafından yapılır.

ALTINCI BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Verilerin korunması ve sorumluluk

MADDE 19 -(1) Gelir tespitine esas olmak üzere elde edilen veriler ve yaptırılan incelemelere ait raporlar ile gelir tespitine yapılan itiraza ve karara bağlanmasına ilişkin bilgi ve belgeler vakıf tarafından muhafaza edilir.

(2) SGK'nın denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yürütülen inceleme ve soruşturmalar dolayısıyla ya da yargı organlarınca ve Bakanlık tarafından talep edilmeleri dışında, gelir tespitine esas olmak üzere elde edilen kişisel veriler ve incelemelere ait raporlar üçüncü kişilere verilemez.

(3) Gelir tespitine esas veri sorgulamaları ile itirazların sonuçlandırılması, bunlara ilişkin yazışmalar ve diğer işlemler Bakanlık, SGK ve vakıf tarafından belirlenen personel tarafından yapılır.

(4) Gelir tespitine esas veriler ve yaptırılan incelemelere ait raporlar ile gelir tespitine itiraza ve karara bağlanmasına ilişkin bilgi ve belgelerin muhafazasından ilgili personel ile bunların bağlı bulunduğu yetkililer sorumludur.

Devlet tarafından ödenen primlerin geri alınması ve cezai kovuşturma

MADDE 20 -(1) Bildirim yükümlülüğüne uyulmadığı ve/veya SGK'ya ve vakfa ibraz edilen belgelerin ve beyan edilen bilgilerin gerçeği yansıtmadığının tespiti hâlinde, ilgili kamu idareleri tarafından ödenmiş olan genel sağlık sigortası primleri SGK tarafından ilgili kamu idarelerine iade edilir. Yenilenen gelir tespiti sonucunda kişilerin ödemesi gereken genel sağlık sigortası primleri, kişilerden geçmişe yönelik olarak yasal faizi ile birlikte tahsil edilerek yeni durumlarına göre genel sağlık sigortası tescili yapılır.

(2) Gerçeğe uygun olmayan belgeleri düzenleyen ve kullananlar hakkında SGK tarafından Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Bu belgeleri düzenleyenlerin kamu görevlisi olması durumunda, haklarında ayrıca idarî ve cezaî soruşturma yoluna gidilir.

(3) Genel sağlık sigortası primi ödeme yükümlülüklerini yerine getirmeyenler hakkında sayılı Kanunda belirtilen yaptırımlar uygulanır.

Zamanaşımı

MADDE 21 -(1) SGK tarafından belirlenen usul ve esaslara göre yersiz ödeme yapıldığı tespit edilen genel sağlık sigortalısının borçları hakkında;

a) Genel sağlık sigortası primleri için sayılı Kanunun 93 üncü maddesinde,

b) Genel sağlık sigortası giderleri için sayılı Kanunun 96 ncı maddesinde,

yer alan zamanaşımı hükümleri uygulanır.

YEDİNCİ BÖLÜM

Geçici ve Son Hükümler

GEÇİCİ MADDE 1 -(1) Gelir testi olarak Bakanlık tarafından belirlenecek puanlama formülünün hazırlanmasına kadar geçen sürede BSYHP'den ve hane ziyaretlerinden elde edilen veriler doğrultusunda heyetler tarafından gelir tespit edilir. Heyetler tarafından yapılan gelir tespiti sonucunda aile içinde kişi başına düşen gelir düzeyi SGK'ya bildirilir.

(2) Puanlama formülü belirlendikten sonra, gelirleri birinci fıkraya göre tespit edilen kişilerin gelir tespitleri, bir yıl içinde puanlama formülüne göre yenilenir.

GEÇİCİ MADDE 2- (1) 18/6/ tarihli ve sayılı Ödeme Gücü Olmayan Vatandaşların Tedavi Giderlerinin Yeşil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanuna göre 1/1/ tarihine kadar yeşil kart verilenler, 1/1/ tarihinde gelir tespitine tâbi tutulmaksızın sayılı Kanunun 60 ıncımaddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilir. Bu kişilerin yeşil kart vize tarihinden itibaren bir ay içinde gelir tespitini yaptırmak üzere vakıflara başvurmaları gerektiği Bakanlık ve SGK tarafından kamuoyuna duyurulur. Bu kişilerin gelir tespitleri bu Yönetmelikte belirtilen usûl ve esaslar çerçevesinde vakıflar tarafından yapılır.

GEÇİCİ MADDE 3 -(1) sayılı Kanun gereğince yeşil kart sahiplerine devir tarihinden önce sağlanan sağlık hizmetlerine ait bedeller SGK tarafından karşılanmaz.

GEÇİCİ MADDE 4 -(1) Veri paylaşımını sağlayan elektronik sistem uygulamaya geçene kadar vakıf tarafından SGK'ya yapılacak bildirimler, gelir tespiti sonuç kararının verilmesinden itibaren yedi gün içinde yazılı olarak gerçekleştirilir.

Yürürlük

MADDE 22 -(1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 23 -(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Gelir Belgesi, diğer adıyla Aile Gelir Belgesi veya Maaş Bordrosu, bir kişinin aylık gelir durumunu gösteren belgedir. Gelir belgesi çoğunlukla şahsa özeldir ve üzerinde belgenin sahibi olan şahsa ait ayrıntılı bilgiler yer almaktadır. Eğer bir kişi resmi bir gelir sahibi ise istediği zaman gelir belgesi talep etme hakkına sahiptir. Örneğin herhangi bir nedenden dolayı kazancı kesintiye uğrayan bir kişi, bu durumu tetkik edebilmek için gelir belgesi talebinde bulunabilir. Vatandaşlara birçok farklı durumlarda gelir belgesi getirmeleri istenebilir.

Özellikle finansal işlemlerde gerek duyulan gelir belgesine; yeni kredi kartı başvurusunda bulunmak, kredi çekmek istemek, vize başvurusu yapmak gibi durumlarda ihtiyaç duyulur. Bunun sebebi olarak geliri olmayan kişilerin(gelir belgesi olmayan kişilerin) borçlarını ödeyemeyeceği için işlem yapmaya sıcak bakmadıkları söylenebilir. Gelir belgesinde kişinin resmi kazançları hakkında bilgiler yer aldığı için, eğer bir kimse çalışmıyorsa ya da kira veya vadeli hesap gibi bir kaynaktan resmi bir geliri yoksa gelir belgesi alamaz.

Gelir Belgesi Nasıl Alınır?

Gelir belgesi nasıl alınır sorusu özellikle çeşitli kurumlara ibraz için gerekli olduğunda sıkç sorular bir sorudur. Gelir Belgesi/Aile Gelir Belgesi almak isteyen kişinin mevcut çalışma durumuna göre gelir belgesi alma yöntemi değişiklik gösterir. Buna göre;

• Kamu kurum/kuruluşlarında çalışanlar için gelir belgesi, e-devlet sisteminde bulunan e-bordro bölümünden temin edilebilir.
• SGK çalışanları için gelir belgesi, çalıştıkları kurumdan temin edilebilir.
• BAĞ-KUR’a bağlı olan serbest meslek çalışanları için gelir belgesi, gelirlerini gösteren vergi levhaları ile sağlanabilir.
• Emekliler için gelir vergisi, kamu çalışanları gibi e-devlet üzerinden maaş bordrolarını temin edebilir.

Aile Gelir Durum Belgesi Nereden Alınır?

Gelir durum belgesi, e-Devlet üzerinden kolaylıkla alınabilmektedir. Bunun için; e-Devlet’e giriş yaptıktan sonra, kurumlar bölümünden Hazine ve Maliye Bakanlığı ekranına giriş yaparak en üst sırada yer alan Hazine ve Maliye Bakanlığı e-Bordro Hizmeti alanına tıklanarak gelir durumunu gösteren belge edinilebilir. Karşınıza çıkan alandan incelemek istediğiniz gelir durumunuzu ‘’yıl’’ ve ‘’ay’’ seçerek kontrol edebilirsiniz.

E-Devlet’ten Gelir Belgesi̇ Nasıl Alınır ?

E-devlet üzerinden gelir belgesi almak için aşamalar:

• E-Devlet Kapısı’na giriş yapılır. Eğer hala e-devlet şifreniz yoksa en yakın PTT şubesinden edinebilirsiniz.
• Siteye giriş yapıldıktan sonra karşınıza çıkan seçeneklerden Kurumlara tıklanır.
• “H” harfine tıklayarak, “Hazine ve Maliye Bakanlığı” seçilir.
• Hazine ve Maliye Bakanlığı e-Bordro Hizmeti ’ne girilir.
• Açılan sayfadan yıl ve ay seçilerek maaş bordrosunun çıktısı alınarak işlem tamamlanır.

Gelir Belgesi Muafiyeti Nedir?

Vergi muafiyeti, mükelleflerin vergi dışında kalmaları durumudur. Eğer bir vergi mükellefi(kişi veya kurum), güncel kanunda yer alan hükümlere göre vergiye tabi olmaması durumunda vergi muafiyetindedir. Vergi muafiyeti iki şekilde olabilir: Tam muafiyet ve kısmi muafiyet.

Aile Gelir Belgesi Nasıl Alınır?

E-Devlet üzerinden e-bordro ile gelir belgesi alabileceğinizi söylemiştik. Devlet memurları e-Devlet aile gelir belgesi almak izlemeniz gereken adımlar şu şekildedir:

• E-Devlet sistemi üzerinde bulunan Hazine ve Maliye Bakanlığı e-Bordro Hizmeti için (e-Devlet e-Bordro Sorgulama) bağlantısına tıklayarak sorgulama bölümüne ulaşabilirsiniz. Burada e-Devlet şifrenizle sisteme giriş yapın. Daha sonra e-bordro hangi yıl ve aydaki dökümü istiyorsanız yıl ve ay seçmeniz gerek. Genelde en son ay istenir. Daha sonra karşınıza çıkan dökümün çıktısını alarak ilgili kuruma verebilirsiniz.
• Ailenin gelir durumunu gösteren bölge bu şekilde aile içindeki memur çalışanlar için hazırlanabilir. Sosyal Güvenlik Kurumu'na bağlı çalışanlar kendi iş yerlerinden almaları gerekir.
• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bünyesinde bulunan E-Devlet hizmeti "Gelir Testi Sonucu Sorgulama" sayfasından da sonuç bilgileri öğrenilebilir.

Gelir Belgesi Muafiyetinden Kimler Yararlanabilir?

Gelir Belgesi muafiyetinden faydalananlar şu şekilde sıralanabilir:

• Bir iş yeri açmayıp gezici olarak perakende ticaret ile uğraşanlar(Nakil için motorlu taşıt kullanmamaları şartıyla),
• Herhangi bir işyeri açmayıp gezici olarak ve doğrudan tüketici odaklı çalışan hallaç, lehimci, kalaycı, çilingir, musluk tamircisi, kundura boyacısı, ayakkabı tamircisi, berber, fotoğrafçı, nalbant, kömür ve odun kırıcısı, hamal ve çamaşır yıkayıcısı gibi küçük meslek erbapları,
• Sanat işini köylerde gezici olarak yapanlar veya bir iş yeri açmak için bu işi yapanlardan kanunun maddesinde yazılan şartları sağlayanlar,
• Deniz, göl, nehir ve su geçitlerinde toplam 50 rüsum tonilatoya kadar makinesiz ya da motorsuz nakil aracı işletenler ile hayvan ya da hayvan arabası ile nakliye işi yapanlar,
• Ziraat işlerinde kullanmak üzere hayvan, hayvan arabası, traktör veya motor gibi vasıtalar ya da sandallar ile daimi olmamak kaydı ile nakliyecilik yapanlar,
• Bir iş yeri açmama koşulu ile oturdukları evde imal ettikleri örtü, çarşaf, çorap, nakış işleri, hasır, turistik eşya, fırça, paspas, pul, payet, çiçek, boncuk işleme, tığ örgü işleri, tarhana, erişte, mantı, ip ve urgan gibi ürünleri satarak gelir elde edenler,
• İş yeri açmadan kendi nam ve hesabına çalışmak sureti ile ev ev dolaşıp hurda toplayarak ya da bunları satın alarak bunların ticaretini yapanlar,
• Kanunda yer alan maddede yazılı şartlardan kendi ürettikleri ürünleri satanlar ile sınırlı olarak bakır işlemeciliği, çini ve çömlek yapımı, el dokuma işleri, ahşap boyama, bastonculuk, kaşıkçılık, yorgancılık, lüle ve oltu taşı işlemeciliği, yemeni ve oya işçiliği gibi geleneksel, kültürel ve sanatsal yanı olan ve giderek azalan meslek kollarına dahil olanlar,
• Elektrik Piyasası Kanunu’nda yer alan lisanssız yürütülebilecek faaliyetler kapsamında yenilenebilir enerji kaynakları ile elektrik enerjisi üretimi yapanlar, kiraladıkları ya da sahip oldukları konutlara ait çatı ve cephelerin kurulu gücü azami 10 kW’a kadar olan ve tek üretim tesisinde üretimi sağlanan elektrik enerjisinin ihtiyaç fazlasını tedarik şirketine satanlar,
• Yukarıda bahsi geçen işler ile benzerlik gösteren ve Maliye Bakanlığı tarafından kabul gören ticaret ve sanat işleri ile uğraşanlar.

Gelir Belgesi ile ilgili sıkça sorulan soruları sizin için derledik

‍