Relaksin Hormonu Nedir

  Hamileliğin farklı bir süreç olduğunu her zaman dile getiriyoruz. Vücudumuzdaki hormonlarda artış olduğunu ve bu nedenle bazı değişimler yaşadığımızı biliyoruz. Peki nedir bu hormonlar? Hangi hormonlar artış gösteriyor? Bize etkileri nasıl oluyor? Gebelik sürecinde bahsettiğimiz bu hormonlar sayesinde vücudumuzda oluşan değişimleri daha yakından tanımak istiyorsanız bu içeriğimiz tam da size göre!  

HCG HORMONU

Gebe olduğunuz ilk olarak bu hormondan anlaşılıyor desek? Hastanelerde yapılan kan ve idrar testlerinde HCG hormonuna rastlanılırsa gebe olduğunuz kesinlik kazanıyor. Gebe kaldıktan sonra bu hormonun anne kanında tespit edilmesi ise 10 günü buluyor. HCG hormonu anne kanında haftada en yüksek değere ulaşıyor, gebeliğin orta dönemine doğru azalmaya başlıyor ve daha sonra doğuma kadar sabit bir değerde kalıyor. Mide bulantınızın nedeni olarak yine HCG hormonu gösteriliyor. İlk üç aydan sonra hormon seviyesi azaldığı için mide bulantılarınızda hafiflemeye ve yok olmaya başlıyor.       

RELAKSİN

Relaksin hormonu, gebeliğinizin başında yeni kan damarlarının oluşmasını sağlıyor. Symphysis pubis adlı eklemin gevşemesini sağlıyor. Bu durum, doğum sırasında bebeğin pelvisten daha rahat çıkmasına olanak tanıyor. Relaksin hormonu, hamileliğiniz sürecinde ayaklar, kalça ve omuzlarda çeşitli bağların gevşemesine sebep oluyor. Bu nedenle hamileliğinizde bu bölgelerde ağrılar hissedebilirsiniz.       

ÖSTROJEN

Embriyonun rahimde sağlıklı bir şekilde tutunabilmesi, östrojen hormonuyla doğrudan ilintilidir. Gebeliğinizin funduszeue.infoından sonra östrojen hormonu artış gösteriyor. Bu da rahimdeki kaslar ve süt kanallarının büyümesine yardımcı oluyor. Östrojen seviyesinin artması, cilt lekelerini de beraberinde getiriyor. Örneğin; göğüs uçlarının koyulaşması östrtojen hormonuyla doğrudan alakalıdır.         

OKSİTOSİN

Oksitosin, doğumun gerçekleşmesini sağlayan hormon olarak biliniyor. Oksitosin hormonu aynı zamanda rahim ağzı kasılmalarını sağlar ve annede göğüs uçlarını uyarır. Böylelikle doğumdan sonra bebeğinizi hemen besleyebilmeniz için anne sütü üretimi başlar.       

PROGESTERON

Progesteron hormonu, hamilelik sürecinizin son ana kadar devam etmesini sağlayan bir hormondur. Bu hormonun asıl görevi; döllenen yumurtanın rahim içi dokusunda durmasını sağlamaktır. Hamilelik döneminde kasları gevşetiyor ve rahatlatıyor. Gebelik sürecinde şikayet edilen kabızlık, sık idrara çıkma ve şişliğin ana sebebi Progesteron hormonudur. Tansiyon düşürme gibi bir etkisi de bulunmakta. Bu durumda anne adayı devamlı dinlenme ve uzanma ihtiyacı hisseder.    

Kadınların rahminde bir yumurta döllendiği zaman, bu yumurtanın gelişebilmesi ve bir bebeğe dönüşebilmesi için bazı özel hormonlar salgılanmaya başlıyor. Hamileliği ve doğumu mümkün kılan, aynı zamanda hamileliğin durumu ile ilgili de ipuçları veren bu hormonlara hamilelik hormonu adı verilir. Bilinen 5 hamilelik hormonu vardır.

Kadınlar gebelikleri boyunca vücutlarında birçok fiziksel ve duygusal değişiklikler yaşıyor. Bu dönemde kadınlar bir an sakin ve mutlu, saniyeler sonra ise karamsar ve parlayan, değişken bir ruh haline sahip olabiliyor. Tüm bunları yaşamalarına neden olan şey ise; fiziksel ve ruhsal değişikliklere yol açan gebelik hormonları. Hormonlar, genel olarak hamilelikte ilk ay itibariyle salgılanmaya başlarlar. Bu hormonlar, bazen istenmeyen durumlara neden olmaları ile meşhur olsalar da, aslında sağlıklı bir hamilelik ve bebek için çok önemli.

Gebe kalındığını müjdeleyen hormon olarak da bilinir. Gebelik testi, bu hormonun kanda veya idrarda tespit edilmesi ile kesinlik kazanır. HCG hormonu, yeni döllenmiş yumurtayı çevreleyen ve daha sonra plasentaya dönüşecek olan hücreler tarafından salgılanır.

HCG hormonunun alfa (α) ve beta (β) olmak üzere iki adet alt ünitesi (subunit) bulunur. Gebelik testlerinde kanda ölçümü yapılan beta ünitesi olduğu için, kanda bakılan gebelik testlerine ‘BETA-HCG TESTİ’ adı veriliyor.

Hormonun anne kanında tespit edilmesi, yaklaşık olarak LH pikinden (yumurtlamadan) 10 gün sonra mümkün oluyor. Yani anne kanında β-HCG hormonunun tespit edilmesi, yaklaşık olarak adet gecikmesi yaşanan günlerde veya birkaç gün önce mümkün olabiliyor. Gebeliğin rahme yerleşmesinden sonra HCG hormonu anne kanında giderek artmaya devam eder ve gebelik haftasında en yüksek değere, yani yaklaşık mIU/ml değerine ulaşır. Bu haftadan sonra gebeliğin orta dönemine kadar mIU/ml değerlerine kadar düşüyor ve doğuma kadar da bu değerlerde sabit kalıyor.

HCG hormonu gebelikte mide bulantısından sorumlu hormon olarak gösteriliyor. İlk 3 aydan sonra, HCG hormonu salgılanmasının azalmasıyla birlikte mide bulantıları da azalıyor.

Östrojen hormonu, kadınların fizyolojilerinde en önemli rolü oynayan hormonlardan biridir. Adet döngüleri, meme büyümesi, menopozun yanı sıra, hamilelikte de önemli etkileri olan bir hormondur.

Bu hormon anne adayının vücudunu, bebek taşımaya ve emzirmeye hazır hale getirmede de önemli rol oynar. Aynı zamanda embriyonun rahim yüzeyine sağlıklı bir şekilde tutunabilmesi de östrojen sayesinde mümkün olur.

İlk 3 ay boyunca östrojen, yumurtlamadan regl dönemine kadar olandan biraz daha fazla salgılanıyor. İlk 3 aydan sonra ise östrojen, normal değerin katına kadar yükseliyor. Bu artış, rahimdeki kaslar ile göğüslerdeki süt kanallarının büyümesine ve rahme yeterli kan gitmesine yardımcı oluyor. Bunun yanı sıra eklemleri yumuşatması, özellikle de pelvisin gevşek hale gelmesini sağlaması ile doğuma hazırlıkta rol oynuyor. Hatta hamileliğin son günlerindeki yüksek östrojen ve buna eklenen progesteron seviyesindeki düşüşün, doğumu başlattığı düşünülüyor.

Bebeğin sağlıklı bir şekilde rahmin içine tutunabilmesini ve hamileliğin sorunsuz bir şekilde ilerlemesini sağlayan östrojen, hamileliğe özel bazı durumlardan da sorumlu.

Örneğin östrojen, cilde rengini veren pigment maddesinin de artmasına yol açar. Bu yüzden hamilelikte göğüs uçlarının rengi koyulaşır ve yüzde çillenmeler meydana gelir. Artan östrojenin etkisi, aynı zamanda cinsel arzunun artmasına da neden olabiliyor.

Östrojen, gebelikte artan kan basıncının da ana nedeni. Bunun nedeni ise; rahme daha fazla kan gönderilmesini sağlamak. Östrojen, tüm bu etkilerinin yanı sıra eklemlerde gevşemeye yol açtığı için, özellikle akşam saatlerinde çekilen sırt ağrılarının da sorumlusu olarak gösteriliyor.

Yumurtlamadan hemen sonra progesteron seviyesi yükselir. Bu hormonun temel görevi; döllenen yumurtayı barındıracak olan rahim içi dokusunun yerinde durmasını sağlamak. Bu görevi östrojen hormonu ile birlikte yerine getiriyor. Progesteron, aynı zamanda hamileliğin son ana kadar devam etmesini sağlayan hormondur.

Progesteron hamilelik döneminde kasları rahatlatıyor, özellikle de rahim kaslarının gereksiz yere kasılarak hamileliği vaktinden önce sonlandırılmasını engelliyor.

Progesteron etkisi ile kasların yavaşlaması vücutta birçok başka değişikliklere yol açıyor. Sindirim sistemindeki kasların da yavaşlaması ile kabızlık görülebiliyor. Hormon, aynı zamanda böbreklerin büyümesine yol açtığı için, özellikle geceleri daha fazla idrara çıkma ihtiyacı hissedilebiliyor. Dolaşım yavaşladığından, bacaklarda ve hatta vajinada varisler oluşabiliyor. Aynı zamanda tansiyon düşürücü etkisi olduğu için, uzanma ihtiyacı hissettiriyor. Hormon, rahmin gereksiz kasılmalarını önlüyor ve vücudun genel olarak sakinleşmesini sağlıyor.

Hormonun bir başka etkisi de ayak bileklerinin özellikle akşam saatlerinde çok şişmesi. Ayrıca sık idrara çıkma nedeniyle, gece uykularının bölünmesine de neden oluyor.

'Aşk hormonu' olarak da bilinen oksitosin, aynı zamanda doğumun gerçekleşmesini sağlayan hormondur. Doğum başladığında vücutta doğal olarak yükselmeye başlayan oksitosin hormonu, rahim kasılmalarını düzenler ve bebeği dışarı itmeyi mümkün kılar.

Oksitosin, aynı zamanda 'çekingen' bir hormon olarak da bilinir. Kişinin içinde bulunduğu fiziksel duruma ve çevresel şartlara göre salınımı tetiklenebilir ya da durabilir. Örneğin doğumu başlayan bir anne kendini güvende hissetmezse, herhangi bir korku unsuru nedeniyle adrenalin salgılıyorsa, oksitosin seviyeleri düşerek doğumu zorlaştırabilir. Doğum yapan memeli hayvanların güvenli bir alan araması gibi, kadınlar da mahremiyet alanı içinde olabilecekleri, sakin, az ışıklı ve güvenli ortamlarda daha kolay oksitosin salgılarlar ve bu sayede daha rahat bir şekilde doğumlarını gerçekleştirebilirler. Öyle ki, doğum ilerlemediğinde suni oksitosin verilmesi gerekebilir. "Suni sancı" olarak da bilinen yapay oksitosin (pitocin) rahim kasılmalarını düzenlemeye yardımcı olması için damar yoluyla verilir.

Vücutta salgılanan oksitosin, rahim kasılmalarını mümkün kılarak döllenmenin gerçekleşmesine de yardımcı olur. Cinsel ilişki esnasında salgılanan oksitosin, rahmin spermleri sağlıklı bir şekilde alabilmesine yardımcı olur ve aynı şekilde, kadınların cinsel ilişkiden aldığı hazzı da arttırır.

Doğum sırasında da rahmin kasılmasını düzenleyerek doğumun sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesini sağlar.

Doğumdan sonra da vücutta oksitosin seviyeleri yüksektir. Bu sayede rahim yavaşça kasılmaya devam ederek, eski haline gelecek şekilde toparlanabilir.

Bunun yanı sıra doğumdan sonra emzirirken salgılanan oksitosin, göğüslerden süt gelmesine yardımcı oluyor. Bebeğin her meme emişinde oksitosin salgılanıyor. Bu esnada süt üreten hücrelerin etrafındaki kaslar kasılarak, sütün meme başından dışarı çıkışı sağlanıyor.

Relaksin hormonu yumurtalıklarda salgılanan, rahim boynunu ve pelvis kemiklerini esnetmeye yardımcı olan bir hormondur.

Hamilelik oluştuğunda vücutta artmaya başlayan relaksin hormonu, yeni kan damarlarının oluşmasına yardımcı olarak döllenen yumurta için en uygun ortamın oluşmasına yardımcı olur.

Bunun yanı sıra hamilelik ilerledikçe, rahim ağzının ön tarafında bulunan ve normalde sabit olan symphysis pubis (kalça kemiklerinin önde çatı kemiği bölgesinde birleştiği çatı eklemi) adlı eklemin gevşemesini sağlıyor. Bu sayede doğumda bebek pelvisten daha kolay çıkıyor. Symphysis pubis eklemi gevşedikçe, pubik (karnın ön bölümünde, kalça kemiğinin alt kenarı ile dış cinsel organların üst kenarı arasında kalan kıllarla kaplı bölge) kemiğinde keskin sancılar hissedilebiliyor.

Hayatınız boyunca sağlık ve iyiliğiniz, hücrelerle organların kontrol ve koordinasyonunu sağlayan kimyasal taşıyıcılar olan hormonlara bağlıdır. Bebeğinizi koruyup beslemeye yardım eden ve vücudunuzu doğuma, anneliğe hazırlayan hormonlar, özellikle de hamileyken önemli bir rol oynarlar. Hamileliğin her üç ayında, çeşitli hormonların iniş çıkışlarına bağlı olarak fiziksel ve duygusal dalgalanmalar yaşarsınız.

Bu değişen hormon seviyeleri vücudunuzu ve duygularınızı nasıl etkiler? Gebelikte en önemli hormonlar, ne işe yaradıkları ve nasıl hissettirdikleriyle ilgili rehberimize göz atın.

Hormon

En Aktif Olduğu Zaman

İşlevi

Neden Olduğu Semptomlar

Luteinizan Hormon (LH)

Yumurtlama

Östrojeni düzenler

Folikül-Stimülan Hormon (FSH)

Yumurtlama

Yumurtlamayı tetikler

Human Karyonik Gonadotropin (hCG)

Gebeliğin ilk üç ayı

Östrojen ve progesteron üretiminde artışı tetikler

Gebelik güzelliği Sabah bulantısı

Östrojen

Tüm erişkin hayat boyunca; ilk üç ayda artar

Plasentayı büyümesi için besler

Sabah bulantısı Ruh halinde değişim

Progesteron

Tüm erişkin hayat boyunca; ilk üç ayda artar

Rahim duvarının inşasına yardımcı olur; göğüsler ve pelvis bölgesine kan tedariğini artırır

Halsizlik Sindirim sorunları Gebelik güzelliği Ruh halinde değişim

Relaksin

Üçüncü üç ay

Ligamentleri gevşetir ve doğuma hazırlar

Eklemleri ve ligamentleri gevşetir Pelvis bölgesinde ağrı Doğumda açılma

Oksitosin

Üçüncü üç ay ve doğum sonrası

Bebeğinizle aranızda bağ kurulmasına yardım eder; emzirme sırasında süt akışını stimüle eder. sentetik formu, doğumu başlatmak için kullanılır.

Sevgi ve güven duygularını yaratır Bağ kurmayı sağlar Doğum sonrası sevinç patlaması yaratır

Prolaktin

Üçüncü üç ay ve doğum sonrası

Anne sütü üretimini tetikler

Göğüsleri sütle doldurur Doğum sonrası sevinç patlaması yaratır

Hamile Kalmada Önemli Rol Oynayan Hormonlar

İş doğurganlığa geldiğinde, iki önemli hormon vardır: luteinizan hormon (LH) ve folikül stimülan hormon (FSH). LH, vücudunuzdaki östrojen seviyesini düzenler ve yumurta hücrelerinin gelişimi ve salımını tetiklemek için FSH ile birlikte çalışır.

HCG Hormonunun Her Yerinde “Hamilesiniz" Yazıyor

Döllenmiş yumurta kendini rahminizin duvarlarına yerleştirdikten ve plasenta şekillenmeye başladıktan kısa bir süre sonra vücudunuz human karyonik gonadotropin (hCG) üretmeye başlar. Bu vücudunuzun ilk üç ayda üreteceği en temel gebelik hormonlarından biridir ve hCG hormon miktarı gebeliğin ilk haftalarında birkaç günde bir ikiye katlanır. HCG, yumurtalıkları yumurta salımını durdurması konusunda uyarır ve vücudunuza daha fazla östrojen ve progesteron üretmesi konusunda işaret verir. Bu hormonlar hamile kadınlara özel olduğu, ayrıca kan dolaşımı ve idrarınıza karıştığı için evde yapılan gebelik testleri bu hormonları saptamak üzere tasarlanmıştır. Ancak gebeliğinizin çok erken bir aşamasındaysanız, vücudunuzdaki hCG miktarının pozitif sonuç için yeterince yüksek olmayabileceğini aklınızdan çıkarmayın ve hala hamile olduğunuzu düşünüyorsanız, bir hafta sonra bir gebelik testi daha yapın. Sonrasında doğuma ne kadar vaktiniz olduğunu merak edecek olursanız, Prima Doğum Tarihi Hesaplayıcısını kullanarak tahmini bir tarih elde edebilirsiniz.

Artan kan dolaşımına ek olarak yanaklarınızın al al olmasını sağlayan hCG, hamile kadınlarını güzelleşmesini de sağlar. Progesteronun yanı sıra bu hormonun artan üretimi, cilt bezlerinin daha çok yağ üretmesine yardımcı olur, bu da yüzünüze renk verir.

Yüzünüze renk getirmesinin yanı sıra, doktorlar hCG’nin sabah bulantısına neden olan hormonlardan biri olduğuna inanırlar.

Sadece Gebeliğe Özgü Olmayan Bazı Gebelik Hormonları

Vücudunuzun gebelik sırasında ürettiği temel hormonlardan östrojen ve progesteron, ergenlik döneminizden bu yana aktiftir. Bu hormonlar birlikte çalışarak aylık döngünüzü düzenler ve sizi kadın yapan karakteristik özelliklerinizi geliştirir. Gebeliğin başlarında bu hormonların seviyesi haftadan haftaya artar ve bu artış adetinizi durdurur, plasentayı gelişmesi için besler. Östrojen ve progesteron ayrıca rahim duvarınızın yapılanmasına yardımcı olur, pelvis bölgesi ve göğüslere kan tedariğini artırır, rahim kaslarınızı gevşetir. Bunlar ayrıca gebelik sırasında büyük bir olasılıkla yaşayacağınız moral değişiklikleri ve yoğun duyguların arkasındaki gebelik hormonlarıdır. Bebeğiniz doğduğunda bu hormonların seviyesi düşecektir. Bu da bazı kadınlarda lohusa depresyonuna katkıda bulunabilir.

Ayrıca bitkinlik ve sindirim sorunlarında da progesteronun parmağı olabilir. Hamileliğinizin ilk günlerinde, size kendinizi yorgun hissettiren progesteron seviyesi artar. Artan progesteron aynı zamanda yiyeceklerin sindirim sisteminizdeki hareketini de yavaşlatarak gaz ya da kabızlığa neden olabilir.

Relaksin Vücudunuzu Doğuma Hazırlar

Gebeliğin son aşamasında relaksin adı verilen hormon, vücudunuzu doğuma hazırlar. Ligamentlerin ve pelvik bölgedeki diğer eklemlerin gevşemesine yardımcı olur, böylece doğum sırasında pelvis genişleyebilir. Relaksin ayrıca rahim boynunu da yumuşatır.

Oksitosin Bebeğinizle Bağ Kurmanıza Yardımcı Olur

“Sevgi ve güven hormonu" da denilen oksitosin, anneler ve çocukları arasındaki o özel bağın kurulmasında rol oynar. Yani bebeğinize aşık olduysanız, bu hormona teşekkür edebilirsiniz.

Oksitosin hormonunun sentetik formu, doğum başlatmakta kullanılabilse de, vücudunuzun ürettiği doğal oksitosinin doğum sürecini desteklediğine dair bir kanıt bulunmamaktadır. Gebelik sonrası oksitosin, emzirirken süt akışını tetikleyen hormonlardan biridir.

Prolaktin Süt Getirir

Prolaktin, anne sütü üretimini harekete geçirmekten sorumludur ve vücudunuz bu hormonu gebelik sırası ve sonrasında üretir. Bu hormon, süt üretimini başlatır ve artırır, ancak emzirme ve süt sağma vücudun hormonu daha fazla üretmesini sağlayarak, göğüsleri daha fazla süt üretmesi için harekete geçirir.

Hamileliğiniz boyunca muhtemelen hormonların neden olduğu birçok değişiklik yaşayacaksınız. Gebelik hormonlarının, vücudunuzun başarmasını sağladığı ilginç ve harika şeyleri öğrenmek için biraz zaman ayırın ve bunları sizi gebelik boyunca desteklemek için her adımda yanınızda olan eşinizle de konuşun.