Tımss Açılımı Nedir

PISA Nedir?

Açılımı Programme for International Student Assessment olan ve PISA adıyla kısaltılan Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından yılında geliştirilmiş bir araştırmadır. Bu araştırma, OECD Eğitim Direktörlüğü&#;ne bağlı PISA Yönetim Kurulu’nca yürütülmektedir. Araştırmada kullanılan test ve anketlerin hazırlanması, geliştirilmesi, değerlendirilmesi ve uluslararası çapta raporlanması gibi süreçlere, PISA Yönetim Kurulu gözetiminde oluşturulan bir konsorsiyum tarafından imza atılmaktadır. PISA&#;nın global düzeyde çeviri ve adaptasyon işlemlerinin yapılması, sınavların uygulanması, sonuçların analizi ve rapor hazırlanması gibi işlemler ise araştırmaya katılan her ülkede belirlenen ulusal merkezler tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu uygulamada 15 yaşındaki öğrencilerinin okul performansı ölçülmekte ve bu sayede eğitim sistemleri değerlendirilmektedir.

Dünya çapında üç yılda bir tekrarlanan bu çalışmanın amacı, ülkelerin eğitim politikalarını ve sonuçlarını iyileştirmelerini sağlamak adına karşılaştırılabilir veriler elde etmektir. Hem ulusal hem de uluslararası düzeyde eğitim politikası oluşturma sürecinde giderek daha fazla kullanılan PISA; ortak, uluslararası kabul görmüş bir çerçeve içinde düzenli değerlendirmeler yoluyla eğitim sistemi performansının ulusal olarak izlenmesiyle sağlanan bilgileri daha geniş bir bağlamda belirlemek için tasarlanmıştır. Öğrenci öğrenimi ve diğer faktörler arasındaki ilişkileri araştırarak ülkeler içindeki ve ülkeler arasındaki performans farklılıklarının kaynakları hakkında fikir verebilme özelliği bulunan bu çalışma ile dersler dışında öğrencilerin aile hayatları, kendilerini tanıma ve tanıtma yönleri, eğitim ve sosyal hayatlarındaki rolleri ve motivasyonlarını da değerlendirilebilmektedir.

PISA Sınavı genel olarak 15 yaşındaki öğrencilerin fen bilimleri, matematik ve okuma becerileri ile bu bilgileri günlük yaşamda kullanma pratiklerini ölçmektedir. PISA araştırmasında kullanılan &#;okuryazarlık&#; kavramı ise öğrencinin bilgisini ve potansiyelini artırıp, toplum içerisinde daha aktif bir katılım sağlamasını ve daha etkin rol oynamasını sağlamak adına yazılı kaynakları bulma, kullanma, benimseme ve değerlendirme süreci olarak tanımlanmaktadır.

PISA Hangi Okullarda Uygulanmaktadır?

Dünya genelinde yılında uygulanmaya başlayan PISA araştırmasına, ülkemiz ilk kez yılında katılmıştır. Araştırma bünyesinde geliştirilen sınav ve anketler, Türkiye’deki ilgili okullarda Nisan ayı içerisinde uygulanmaktadır. Bu araştırmaya 15 yaş grubu öğrencilerin eğitim gördüğü, örgün öğretim veren tüm okullar katılabilmektedir. Bunlar;

• Ortaokullar,
• Anadolu Liseleri,
• Fen Liseleri,
• Sosyal Bilimler Liseleri,
• Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri,
• Spor Liseleri,
• Anadolu İmam Hatip Liseleri,
• Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri ve
• Çok Programlı Anadolu Liseleridir.

Küreselleşen bu çağda, ülkemizin de böyle bir araştırma içerisinde yer alıyor olması oldukça önemlidir. Eğitim alanında hem ulusal hem de global düzeyde yapılan değerlendirmelerin sonucunda giderilmesi gereken eksikliklerin ve alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi ile ülkemizdeki eğitim sistemi büyük oranda iyileştirilme şansını da bulmaktadır. OECD üyesi olarak Türkiye’nin bu önemli platformda yer edinmesi, aynı zamanda eğitim kalitesini de uluslararası ölçekte artırma olanağını elde etmesini de sağlamaktadır.

PISA Sınavı Nasıl Yapılmaktadır?

PISA Sınavı yılı itibarı ile bilgisayar tabanlı olarak uygulanmaya başlanmıştır. Sınava katılan öğrenciler, kendilerine verilen şifreler aracılığıyla soruların yer aldığı elektronik kitapçığa ulaşabilmektedir. Sınava katılan öğrencilere yönelik olarak içinde bulundukları öğretim yılı dikkate alınmadan yalnızca yaş faktörü üzerinde durulmaktadır. Ayrıca, evde eğitim gören öğrenciler, bu sınava dahil edilmemektedir. Bunun yanı sıra bilgisayar tabanlı test uygulaması için yeterli altyapının bulunmadığı ülkelerde ise klasik sınav yöntemi uygulanmaya devam etmektedir. Ancak bu ülkelerde yalnızca yılına kadar olan okuma becerileri, fen ve matematik soruları yer almakta; yeni sorular yalnızca dijital tabanlı değerlendirmeye uygun olarak hazırlanmaktadır. Her iki ihtimalde de sorular, değerlendirme ünitelerinden oluşmaktadır. Sınavda öğrenciler ilk olarak iki saatlik bilişsel test oturumuna katılmakta ve buradaki çoktan seçmeli ve açık uçlu sorulara cevap vermektedir. Bu bölümün ardından 45 dakika süren anket oturumu başlamaktadır. Her iki bölüm de aynı gün içerisinde tamamlanmaktadır.

Çoktan seçmeli ve açık uçlu soruların bulunduğu bölümde metinlerin, şekillerin, tabloların ve grafiklerin yer aldığı konular ve bu konularla ilgili sorular da yöneltilmektedir. Bununla birlikte “evet/hayır” veya “katılıyorum/katılmıyorum” cevaplarının seçilmesi gereken sorular da yine sınav boyunca öğrencilere sorulmaktadır. Öğrencilerin Matematik okuryazarlığı, Fen okuryazarlığı ve okuma becerileri, tüm bu sorular kapsamında değerlendirilmektedir.

Matematik Okuryazarlığı Değerlendirme Çerçevesi

Bu bölüme ait sorular ile öğrencilerin matematiksel akıl yürütme ve problem çözme becerileri test edilmektedir. Gerçek dünya bağlamlarında matematiği formüle etme, kullanma ve yorumlama yetenekleri de yine yöneltilen sorular verdikleri cevaplar ile değerlendirilmektedir. Matematik okuryazarlığı; olayları anlamak, tanımlamak, açıklamak ve tahmin etmek adına tüm kavramları, olguları, yöntemleri ve araçları doğru ve etkili kullanmayı gerektirmektedir. PISA’da ise bu bölüm içerisinde günlük yaşam örneklerinin yanı sıra bir projenin maliyetini hesaplama, ulusal istatistikleri yorumlama veya doğa olaylarını modelleme gibi mesleki, toplumsal ve bilimsel konulara ilişkin sorulara yer verilmektedir.

Fen Okuryazarlığı Değerlendirme Çerçevesi

Bu çerçevede bilimsel bilginin gerçek dünyadaki karşılığına yönelik sorular, değerlendirme amacıyla öğrencilere yöneltilmektedir. Öğrencilerin fen ile birebir ilişkili konulara yönelik olguları açıklama, sorgulama, tasarlama ve değerlendirme ile verileri ve bulguları bilimsel olarak yorumlama yeterlilikleri, PISA’nın bu önemli bölümü içerisinde test edilmektedir. Fen okuryazarlığı; yeterlikler, içerik alanları ve bilgi türleri olmak üzere üç boyuttan oluşmaktadır. Öğrencilerin hakim oldukları bilginin yanı sıra bu bilgiyi gerçek hayatta yaratıcı biçimde kullanma yeterlilikleri de yine değerlendirilen noktalardandır. Bu açıdan bakıldığında sınavdaki fen okuryazarlığı konu kapsamının, okullarda öğretilen mevcut fen bilimleri müfredatından daha geniş bir boyutu ifade ettiği söylenebilmektedir.

Okuma Becerileri Değerlendirme Çerçevesi

PISA araştırması kapsamında değerlendirilen okuma becerisi bölümünde ise bir metnin sözlü olarak ifade edilmesinin ötesinde, metin içerisindeki bilgiyi kavrama ve kullanma yeterliliği üzerinde durulmaktadır. Buna göre okuma becerileri; öğrencileri belli bir hedefe ulaşmak, bilgiyi anlamak, kullanmak ve geliştirmek, konular arasındaki ilişkiyi fark etmek ve metinler üzerinde derinlemesine düşünmek konularında test etmektedir. Bu bölüm; farklı metin çeşitleri, okuyucunun metinle etkileşime girdiği bilişsel süreçler ve farklı zorluk düzeylerinde sorular ve görevler olmak üzere üç boyuttan oluşmaktadır.

Anketler

PISA araştırması, farklı başarı modellerini ortaya çıkarmayı amaçlayan tüm bilgilerin toplandığı bir çalışmadır. Bu nedenle çalışma boyunca yapılan anket değerlendirmeleri de veri toplama sürecini beslemesi açısından oldukça önemlidir. Bu anketlerle öğrencilerin fen, matematik ve okuma becerilerine dair tutumları, öğrenmeye yönelik motivasyonları, öğrenme stratejileri ile öğrencilerin ve okulların sosyo-ekonomik altyapıları, kurumların eğitim ve yönetim politikaları ve benzeri pek çok konu ile ilgili veriler toplanmaktadır. Okul ve öğrenci anketleri, PISA’ya katılan her ülkede standart olarak uygulanmakta; diğer anketlere katılım ise ülkelerin isteğine bağlı olarak zorunlu tutulmamaktadır. Buna göre anket türleri şöyledir:

• Okul Anketi,
• Öğrenci Anketi,
• Eğitim Kariyeri Anketi,
• Bilgi ve İletişim Teknolojileri Anketi,
• Öğretmen Anketi ve
• Veli Anketi.

PISA Sınavı Nasıl Değerlendirilmektedir?

PISA Sınavı sonucunda toplanan tüm veriler, ulusal bir rapor haline getirilmekte ve düzenlenmektedir. Araştırma ile elde edilen bu sonuçlar, eğitim ve öğretim programlarının güncellenmesinde, geliştirilmesinde ve daha efektif hale getirilmesinde, bununla birlikte mevcutta yer alan eksiklerin giderilmesinde de kaynak olarak kullanılmaktadır. PISA Sınavı sonuçları değerlendirilirken, çoktan seçmeli soruların tamamı ile kısa cevaplı açık uçlu soruların bir kısmı sistem içerisinde otomatik olarak puanlanmaktadır. Bu puanlamaya uygun olmayan açık uçlu sorulara verilen cevaplar ise Ulusal Merkezde branş öğretmenlerinden oluşturulan üç ayrı komisyon tarafından değerlendirilerek puanlanmaktadır. Sonuçlar daha sonra Uluslararası Merkeze gönderilmektedir.