Kestane Hangi Bölgede Yetişir

Kuzey Yarım Küre'nin anavatanı olduğu kestane, kayıngiller ailesine aittir. Kış aylarının sevilerek tüketilen ürünü olan kestane kalsiyum, potasyum, magnezyum, fosfor ve demir gibi içeriklere de sahiptir. Bu özellikleri sayesinde tüketimi tercih edilen kestanenin yetiştiriciliği konusunda da pek çok kişi tarafından araştırma yapılır. İşte kestane yetiştiriciliği hakkında bilinmesi gereken her şey.

KESTANE AĞACI NASIL YETİŞİR?

Kestane ağacı yetiştiriciliği için ılıman iklim koşullarına uygun bölgeler seçilmelidir. Kestane ağaçlarının en verimli yetişeceği yerler rakımın metre olduğu bölgelerdir. Kestane ağaçları her ne kadar ılıman iklimi sevse de soğuk hava şartlarında da yetişir. Kestane yetiştiriciliği için süzek ve gevşek yapıda toprak olmalıdır. Kestane tohumunun ekiminin ardından 3 ya da 4 yılın ardından ağaç meyve vermeye başlar. Verim alınması için de 5 yılın geçmesi beklenmelidir. Doğru toprak ve hava koşulları sağlandığı takdirde 1 ağaç başına 45 kiloya kadar kestane elde edilebilir.

KESTANE HANGİ İLDE YETİŞİR?

Kestanenin en çok yetiştirildiği bölgeler Doğu Karadeniz, Ege ve Marmara Bölgesi'dir. Türkiye'deki kestane yetiştiriciliğinin yüzde 70'e yakını Ege Bölgesi'nden alınır. Aydın kestane yetiştiriciliği için önemli bir ilimizdir. Toprak yapısı ve nemli hava koşulları ile verimli bir ekim ve hasta dönemi sunar. Antalya ilimiz de kestane yetiştiriciliğinde önemli bir yere sahiptir.

KESTANE HANGİ İKLİMDE YETİŞİR?

Kestane ağaçları verimli bir yetiştirme alanı için sıcak ve ılıman koşullar ister. Bu yüzden kestane yetiştiriciliği yapmak isteyen kişiler ılıman iklim bölgesinde, nemli ve sıcak hava koşullarını tercih etmelidir. Türkiye'de kestane için en uygun iklim koşullarını sağlayan bölgelerimiz Marmara, Ege ve Doğu Karadeniz'dir.

KESTANE HANGİ MEVSİMDE YETİŞİR?

Kışın ve soğuk havalarda hemen hemen her köşede satılan ve sıklıkla tüketilen kestane meyvesinin hasadı ekim ayında yapılır. Ekim ayında yapılan hasatların pazara sunulması ise Aralık ayından Şubat ayına kadar sürebiliyor. Kestane ağacının ekimi için en uygun tarih ise mart ayıdır. Kestane tohumu olarak kullanılacak kestane meyveleri ocak ve şubat aylarında soğukta filizlenmeye bırakılır. Filizlenen kestaneler mart ayında toprağa bırakılır. Ege ve Marmara Bölgesi'nde Kasım ayına kadar hasat yapılmazken Karadeniz Bölgesi'nde ise Eylül ayında hasada başlanılabilir.

Aydın Tarım ve Orman Müdürlüğünden alınan bilgiye göre 73 bin dekar alanda yılda 27 bin ton kestanenin üretildiği Aydın, Türkiye'de üretilen 63 bin ton kestanenin yüzde 42'sini karşılıyor.

Coğrafi işaret tesciliyle korunan Aydın kestanesinde hasat, zorluğu ve tehlikeleriyle dikkati çekiyor.

Özellikle Efeler, Köşk, Sultanhisar ve Nazilli ilçelerinde yüksek rakımdaki kestane ağaçlarının bulunduğu yaylalara çıkan üreticiler, ağaçtan düşürüp dikenli kozalaklarından ayırdıkları kestaneleri iç ve dış pazar siparişlerine yetiştirmeye çalışıyor.

Bölgede en fazla üretimin yapıldığı Eğrikavak Yaylası da hasat heyecanının yaşandığı yerlerden biri.

Diğer ürünlere göre toplaması zor olan kestane için kadınlar , erkekler ise ağaçların yüksekliğine göre liraya kadar yevmiye alıyor.

"Sırıkçı" adı verilen erkek işçiler, ellerine aldıkları ortalama 3 metre uzunluğundaki sırıklarla yaşları yarım asra ulaşan metre yüksekliğindeki ağaçlara çıkıyor. Adeta cambaz dikkatiyle dalların üzerinde tutunan işçiler, sırıklarla kestaneyi yere düşürüyor.

Ağaçlardaki kestanelerin tamamının yere düşürülmesinin ardından devreye kadınlar giriyor. Dışı dikenli olduğu için eldiven giyen kadınlar, bazı yerleri dik olan dağ yamaçlarında kestaneleri tek tek topluyor.

Kadınların 50 kilogramlık çuvallara doldurduğu kestaneler daha sonra erkek işçiler tarafından kuyulara boşaltılıyor. Dikenlerinin çürümesi için yaklaşık 1 ay kuyuda bekletilen kestaneler, makineyle ayıklanıp sofralara hazır hale getiriliyor.

"Fiyatlar ve kalite gayet güzel"

Efeler Ziraat Odası Başkanı Mehmet Kendirlioğlu, AA muhabirine, bu yıl kuraklık nedeniyle yaklaşık yüzde 10'luk bir verim kaybı gördüklerini söyledi.

Üreticinin fiyatlardan memnun olduğunu anlatan Kendirlioğlu, "Kilogramı lira arasında değişiyor. Üreticilerimiz hem fiyatlardan hem de ürünün kalitesinden gayet memnun. Şu anda herhangi bir sıkıntı görünmüyor." dedi.

Kendisi de üretici olan Eğrikavak Mahallesi Muhtarı Muhsin Kıyar da kestanenin çok değerli bir mahsul olmasına rağmen toplanmasının maharet ve dikkat istediğini dile getirdi.

Kıyar, şöyle konuştu:

"Hasatların en zoru ve ağırı kestanedir. Ağaçtan düşüp beli kırılanlar, dikenli kestanenin gözüne gelmesinden dolayı kör olanlar bile var. Hatta ölümlere kadar yol açan bir mahsul. Kuraklıktan dolayı etkilendik ama son zamanlardaki yağıştan dolayı toparladık. Rekolte bir miktar düşük ama kalitesinde herhangi bir sorun yok."

"Bu işin cambazı olduk"

İşçilerden Mesut Demirtaş ise çok riskli bir iş yaptıklarını vurgulayarak, "Ölüm tehlikesi var. Benim bildiğim 3 kişi bu işten hayatını kaybetti. Artık korkmuyorum. Elbette korktuğumuz yerler oluyor ama alıştık. Gücünün yerinde olması lazım. Bazen çok ince dallara gidiyoruz. Ölümle göz göze geldiğimiz durumlar oluyor, daldan dala geçiyoruz. Bu işin cambazı olduk." ifadelerini kullandı.

Kestaneyi sürekli eğilerek topladıkları için belinin çok ağrıdığını belirten Şengül Ceylan (52) ise ekmek parası için çalışmak zorunda olduklarını söyledi.

Kübra Ayan da (42) para kazanmanın kolay olmadığını belirterek, "Gelmesek de olmuyor çünkü para kazanmamız lazım. Aydın'da en zor iş kestane toplamak. Dolayısıyla pahalı da oluyor. Hem eğilip hem de beraberinde çuvalları sürerek yanımızda taşımak ağır oluyor." diye konuştu.