Meşrutiyet ()’ten sonra, siyasi ve edebi alanlarda etkili olan Osmanlıcılık, İslamcılık, Batıcılık gibi düşüncelerin etkisini kaybettiği bir dönemde, Milli Edebiyat sanatçıları Türkçülük anlayışını benimseyerek gerek siyasi gerek edebi alanda milli kimliklerini koruma ve milli olana yönelme eğilimini başlatmışlardır.
yılında Genç Kalemler Dergisi’nde yayımlanan “Yeni Lisan” makalesi, bu hareketin bildirisi olarak görülür.
Milli Edebiyat Dönemi Nasıl Ortaya Çıktı?
Genç Kalemler Dergisi etrafında gelişen Milli Edebiyat Akımı yılı Cumhuriyet Dönemine kadar kapsamlı bir şekilde devam etmiştir. Cumhuriyet’ten sonra da bazı sanatçılar üzerinde etkisini sürdürmeye devam etmiştir. Öyle ki milli kimliğini koruma, kendi öz ve kültürüne sahip çıkma anlayışı günümüze kadar gelmiştir.
yılında, Ziya Gökalp ve Ali Canip Yöntem tarafından çıkartılan ve Genç Kalemler Dergisi’nde yayımlanan “Yeni Lisan” makalesi ile dilde sadeleşme çalışmaları hız kazanmıştır. Önceki dönemlerde de zaman zaman dilde sadeleşme eğilimine gidilse de pek başarılı olunamamıştır. Bu makale ile Türkçe de kökten bir değişikliğin temelleri atılmıştır. Milli Edebiyat temsilcilerinin amacı, makalenin maddelerini göz önünde bulundurarak konuşma dilini yazı dili haline getirmektir. “Milli edebiyatın mili lisandan doğacağını” (Ömer Seyfettin) savunmuşlardır. Milli değerleri ön planda tutan Milli Edebiyat hareketi Batı’yı körü körüne taklit etmekten kaçınmışlar ve sadece bize yararlı olacak özellikle edebiyat alanında makale, fıkra, hikaye… gibi Batılı türleri kullanmayı yanlış bulmamışlardır. Bu harekete göre Batı’dan sadece ihtiyaç olan kendi milli değerlerimize uydurularak ele alınmalıdır.
Milli Edebiyat Dönemi&#;nin Önemi
Milli edebiyat sanatçıları, eserlerine kaynak olarak kendi değerlerini seçmişler ve milli ögelerden beslenmişlerdir. Dönemde olan olaylar, savaşlar eserlerine konu olmuş, sanatçılar toplumsal sorunlara ilgilenmiştir. Daha önce yüzeysel olarak ele alınan, İstanbul’dan Taşra’ya gitmeden Taşra’yı anlatan eserlere karşı, Milli Edebiyat döneminde Anadolu ve Anadolu insanı yakından ele alınmıştır. Bu akımın sanatçıları gözleme önem vermiş ve eserlerini gözleme dayalı oluşturmuşlardır.
Milli Edebiyat Dönemi Şiir ve Roman Anlayışı
Servet-i fünun edebiyatı’nda oluşan “sadece aydın kesim” anlayışı aşılmış ve her kesimden, tabakadan kişilere ve sorunlarına yer verilmiştir. Toplumun sorunları ele alınmakla birlikte sorunlara çözüm önerileri de sunulmuştur. Milli değerleri ön planda tutan bu edebiyat akımı için Türk tarihi ve kültürü “el değmemiş bir hazine”dir. Dilde sadeliği savunan Milli Edebiyat temsilcileri yabancı kelime kullanımına karşı çıkmışlar ve Türkçe de karşılığı bulunan kelimeleri ve dilimize oturmayan Arapça ve Farsça tamlamaları kullanmamışlardır. “Toplum için sanat” anlayışını savunmuşlar ve bu doğrultuda eserler vermişlerdir. Mizahi üslup kullanılmış, mizah ve hiciv türünde eserler verilmiştir. Roman ve öykü gibi düz yazılarda toplumsal konulara yönelen bu dönem sanatçıları, sosyal konuları, milliyetçilik düşüncesi ve Kurtuluş Savaşı gibi konuları ele almış; şiirlerinde ise daha çok bireysel konulara yönelmişlerdir. Konuların İstanbul dışına çıkıp Taşra’ya yayılması bu dönemde dikkat çeker. Ayrıca özellikle roman ve hikayeler de aşk teması oldukça önemlidir.
Milli Edebiyat Dönemi Sanatçıları ve Eserleri
Milli Edebiyat Dönemi sanatçıları arasında Mehmet Emin Yurdakul, Ziya Gökalp, Ömer Seyfettin, Ali Canip Yöntem, Fuat Köprülü,Rıza Tevfik Bölükbaşı, Halide Nusret Zorlutuna, Halide Edip Adıvar, Reşat Nuri Güntekin, Refik Halit Karay, Falih Rıfkı Atay, Yakup Kadri Karaosmanoğlu,, Hamdullah Suphi Tanrıöver ve Ruşen Eşref Ünaydın sayılabilir.
Mehmet Emin Yurdakul&#;un eserleri; İsyan ve Dua Aydın Kızları, Mustafa Kemal Ankara, Düzyazı, Fazilet ve Asalet, Türkün Hukuku, Kral Corc’a Dante’ye.
Ömer Seyfettin&#;in eserleri; Hikaye, Hürriyet Bayrakları, Primo Türk Çocuğu, Kızıl Elma Neresi, Çanakkale’den Sonra, Ashab-ı Kehfimiz (uzun hikaye), Efruz Bey (uzun hikaye), Bomba, Beyaz Lale, Bahar ve Kelebekler, Tuhaf Bir Zulüm, And, İlk Namaz, Kaşağı Falaka, Yalnız Efe Keramet, Kurbağa, Duası Yüz Akı, Yemin, Başını Vermeyen Şehit, Pembe İncili Kaftan, Forsa, Vire, Topuz, Teke Tek, Büyücü, Kütük, Teselli, Yüksek Ökçeler, Koç, Külah, Nasıl Kurtarmış, Çakmak, Kurumuş Ağaçlar, Deve, Gizli Mabed.
Fuat Köprülü&#;nün eserleri; Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Türk Edebiyatı Tarihi, Türk Saz Şairleri Antolojisi, Divan Edebiyatı Antolojisi Türkiye Tarihi, Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu, Bugünkü Edebiyat, Nasrettin Hoca, Türk Dili ve Edebiyatı Hakkında Araştırmalar
Ziya Gökalp&#;ın eserleri; Kızıl Elma,Yeni Hayat, Altın Işık, Malta Mektupları, Türkçülüğün Esasları,Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak, Türk Töresi, Türk Medeniyet Tarihi.
Halide Edip Adıvar&#;ın eserleri; Seviye Talip, Raik’in Annesi, Handan, Yeni Turan, Son Eseri, Ateşten Gömlek ,Kalp Ağrısı ,Vurun Kahpeye, Zeyno’nun Oğlu, Mev’ud Hüküm, Sinekli Bakkal, Yolpalas Cinayeti, Tatarcık, Sonsuz Panayır, Döner Ayna, Akile Hanım Sokağı, Kerim Ustanın Oğlu, Sevda Sokağı, Komedyası Çaresiz, Hayat Parçaları
Post Views
milli edebiyatmilli edebiyat dönemimilli edebiyat dönemi eserlerimilli edebiyat dönemi kısacamilli edebiyat dönemi romanlarımilli edebiyat dönemi tarihimilli edebiyat eserlerimilli edebiyat tarihi
kaynağı değiştir]
Ayrıca bakınız[değiştir
Milli Edebiyat D&#;nemi Hikaye &#;zellikleri Nelerdir? En Meşhur Hikayecileri Kimlerdir?
Milli Edebiyat Dönemi Hikaye Özellikleri Nelerdir?
1- Bu dönemde yazılan hikayelerde Kurtuluş Savaşı ve halkın bağımsızlık mücadelesi öne çıkmıştır.
2- Bireysel konulardan çok savaş, yoksulluk, düşman işgali gibi toplumsal konular işlenmiştir.
3- Hikayeler ağır ve süslü bir dille, sade bir dille yazılmıştır.
4- Öykülerde genellikle Anadolu'daki köyler ve insanların yaşadığı sorunlar anlatılmıştır.
5- Yöresel deyişler, deyimler ve atasözlerine yer verilmiştir.
6- Yazarlar meseleleri realist bir şekilde ele almıştır.
7- "Sanat toplum içindir" anlayışına bağlı kalan hikayeciler, eserlerini didaktik bir üslupla kaleme almıştır.
8- Osmanlıca kelimelerin yerine öz Türkçe sözcükler kullanılmıştır.
Milli Edebiyat Döneminin En Meşhur Hikayecileri Kimlerdir?
1- Halide Edip Adıvar
Milli Edebiyat Döneminin en üretken yazarlarından biri olan Halide Edip Adıvar, genellikle romanlarıyla bilinse de birçok öykü de kaleme almıştır. İlk hikaye Kitabı Dağa Çıkan Kurt, yılında yayımlanmıştır.
Kitapta yer alan Efe'nin Hikayesi ve Himmet Çocuk adlı öykülerde, Kurtuluş Savaşı sırasında, halkın verdiği mücadele, destansı bir şekilde anlatılmaktadır. Sayfa sayısı olan kitapta toplam 7 öykü yer almaktadır.
Halide Edip Adıvar'ın diğer eserleri şunlardır: Türk'ün Ateşle İmtihanı, Mor Salkımlı Ev, Akile Hanım Sokağı, Sinekli Bakkal
2- Ömer Seyfettin
yılında İstanbul'da doğan Ömer Seyfettin, Milli Edebiyat döneminin en meşhur hikaye yazarıdır. İlk öyküleri Genç Kalemler dergisinde yayımlanan Ömer Seyfettin, edebiyat alanında Guy de Maupassant'tan etkilenmiştir. Yeni Lisan hareketi içerisinde yer alan yazar, öykülerinde sade ve akıcı bir dil kullanmıştır.
Ömer Seyfettin'in yayımlanan ilk hikayesinin adı Pamuk İpliği'dir. Yazarın diğer meşhur hikayeleri şunlardır: Primo Türk Çocuğu, Bomba, Hürriyet Bayrakları, Çirkin Bir Hayat, Kaşağı, Tarih Ezeli Bir Tekerrürdür.
Son Güncellenme:
Milli edebiyat dönemi Cumhuriyet'in ilan edilmesi ile birlikte ortaya çıkan bir Türk edebiyatı dönemidir. II. Meşrutiyet ile ortaya çıkmış bir dönemdir. Bu dönemde pek çok yeni şair ortaya çıkmış ve Türk edebiyatına önemli katkıları olmuştur.
Milli Edebiyat Dönemi Nedir?
Milli edebiyat dönemi II. Meşrutiyet döneminde ilan edilmiş bir dönemdir. Cumhuriyet'in ilanı ile birlikte ilan edilen bir millileşme dönemidir. Cumhuriyet'in ilanı ile başlamış bir edebiyat akımıdır. Milli edebiyat döneminin en önemli öncüleri Ömer Seyfettin, Ziya Gökalp ve Ali Canip Yöntem'dir. Bu dönemde zaten var olan Genç Kalemler dergisinde savunulan "Yeni Lisan Hareketi" de ortaya çıkmıştır.
Bu dönemde dilde önemli ölçüde sadeleşmeler görülmüştür. Tanzimat dönemi ile başlayan dilde sadeleşme örneği ile birlikte milli edebiyat döneminde de bu istek ve talep görülmüştür. Bu dönemde yine Türkçülük ideolojisi de iyice belirginleşmiştir. Türkçülük ideolojisine mensup olan yazarların eserleri milli edebiyat döneminde artmıştır. Yalın bir edebiyat dönemine geçilmiştir. Hem Doğu hem de Batı edebiyatından uzak bir edebiyat akımı benimsenmiştir. Bundan dolayı milli edebiyat dönemi yakın dönemde ki en ünlü edebiyat akımlarındandır.
Milli Edebiyat Dönemi Özellikleri Nelerdir?
- Bu dönemde Türk edebiyatının dilinde sadeleşme anlayışı benimsenmiştir. Halk diline daha yakın bir anlayış görülmüştür. Bu dönemde çıkan eserlerde de bu olgulara rastlanmıştır. - Milli edebiyat döneminde ortaya eser koyan yazarlar, aynı şekilde halk edebiyatında ki yazarların yazmış olduğu eserlerden etkilenmiştir. Bu yazarların eserlerinden örnekleri kendi eserlerine de eklemişlerdir. - Dilde oldukça yoğun olan Farsça ve Arapça kelimeler bu dönemde aynı şekilde reddedilmiştir. Milli edebiyat döneminde ki eserlerde öz be öz Türkçe kelimelerin kullanılmasına önem verilmiştir. - Türk edebiyatının ve Türk milletinin gerçek şiirinin halk şiirinin olduğu fikri benimsenmiş, şiirlerde de aruz ölçüsü yerine hece ölçüsü olması gerekliliği görüşü savunulmuştur. - Yazılan eserlerde daha çok milli meseleler ve milli değerler ön plana çıkmıştır. - Bu dönemde ortaya çıkmış olan yazarlar ilk kez Anadolu'ya yönelmiştir. Anadolu'nun milli meselelerini ve olaylarını şiirlerinde ve ortaya koymuş olduğu eserlerde dile getirmişlerdir. - Sözlü ve sanatlı olan her türlü söyleşilerden milli edebiyat döneminde kaçınılmaya özen gösterilmiştir.