Safra Kesesi Neye Yarar

safra kesesi neye yarar

Safra Kesesi Hastalıkları: Belirtileri, Tanısı ve Tedavi Yöntemleri

İnsanda sindirim sistemi, sindirim kanalında yer alan organlar ve yardımcı sindirim organları olmak üzere iki bölümden oluşur. Sindirim kanalı olarak adlandırılan ağız, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak ve anüs, sindirim işlevinin büyük bölümünden sorumlu olan önemli yapılardır. Besinlerin mekanik ve kimyasal olarak sindirilmesi, sindirilen besinlerin ince bağırsaklardan emilmesi, hücreler için gerekli kalorinin elde edilmesi ve atık maddelerin dışkılama şeklinde boşaltılması için hem sindirim kanalı organlarının hem de karaciğer, pankreas ve safra kesesi gibi sindirime yardımcı yapıların bir arada ve doğru şekilde çalışması gerekir.

Safra Kesesi Nedir ve Ne İşe Yarar?

Sindirime yardımcı organlardan biri olan safra kesesi, yaklaşık 10 cm uzunluğa, ml kapasiteye ve armut benzeri görünüme sahip, kese şeklinde bir organdır. Sindirim için gerekli salgılardan biri olan safra sıvısı, karaciğerde üretildikten sonra bu kese içerisinde depolanır ve beslenme sonrasında koledok kanalı aracılığıyla ince bağırsağın duodenum kısmına boşaltılır. Safranın en önemli görevi, ince bağırsakta bulunan yağları daha küçük parçalara ayırmak ve bu sayede yağ moleküllerinin sindirim enzimleri tarafından daha kolay parçalanmasını sağlayarak sindirime yardımcı olmaktır. Safranın ince bağırsağa dökülmesini engelleyen safra kesesi hastalıkları varlığında yağların sindirimi zorlaşır ve kişide kabızlık, bağırsak tıkanıklığı, emilim bozukluğu gibi çeşitli sindirim problemleri görülür.

Safra Kesesi Nerededir?

Karaciğerde üretilen safra sıvısının depolanması ve ince bağırsağa boşaltılması ile görevli olan safra kesesi, karaciğerin ön-alt yüzüne yapışık olarak bulunur. Gövdenin sağ orta kısmında, sağ memenin yaklaşık 5 parmak altında yer alır. Dolayısıyla safra kesesini etkileyen herhangi bir hastalık durumunda ağrı ve hassasiyet bulguları bu bölgede hissedilir.

Safra Kesesi Hastalıkları

Safra kesesi hastalıkları, sindirim sisteminin işleyişini doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen önemli hastalıklardır. Safra kesesi ile ilişkili hastalıklar başlıca şu şekildedir:

Kolelitiazis (Safra kesesi taşı)

Safra kesesinde görülen taşlar genellikle kolesterol yüksekliğine ve safra kesesinin hareket kabiliyetinin azalmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Fazla miktarda bulunan kolesterol zamanla safra sıvısı içerisinde çökelir ve taş benzeri yapılar oluşturur. Safra kesesinde taş olması hem karaciğerde üretilen safra sıvısının depolanmasını zorlaştırır hem de safra kesesinin hareket kabiliyetini azaltarak bağırsaklara boşaltılan safra miktarını azaltır.

Koledokolitiazis (Safra yolu taşları)

Safra kesesinde oluşan taş zaman içerisinde safra sıvısı ile birlikte koledok adlı kanala ilerleyebilir. Bu durumda safra yolu taşı olarak tanımlanan koledokolitiazis hastalığı meydana gelir.

Akut veya kronik kolesistit (Safra kesesi iltihabı)

Safra kesesinde ortaya çıkan taşlar çoğunlukla kese içerisinde enfeksiyona yol açar ve bunun sonucunda kolesistit olarak adlandırılan safra kesesi iltihabı meydana gelir. Akut kolesistit tablosu hızlı şekilde tedavi edilmezse safra kesesinde dolaşım bozukluğuna, ampiyem olarak adlandırılan iltihap birikimine ve buna bağlı kese duvarının delinmesine yol açabilir.

Kolanjit (Safra yollarının bakteriyel enfeksiyonu)

Safra yollarının bakteriyel enfeksiyonu, safra kesesi ile ilişkili son derece kritik hastalıklardan biridir. Hastalık, başlangıç evresinde fark edilmez ve etkin tedavi başlatılmazsa ciddi sepsis tablosu gelişir ve yaşam kaybı ile sonuçlanabilir.

Safra taşı ileusu

Safra kesesinde ortaya çıkan taş, safra sıvısı içerisinde hareket ederek koledok kanalı üzerinden ince bağırsağa ulaşır ve burada tıkanıklığa yol açabilir. Safra taşının neden olduğu bağırsak tıkanıklığı, safra taşı ileusu olarak adlandırılır.

Mirizzi sendromu

Mirizzi sendromunda büyük boyutlu bir safra taşı, koledok kanalının başlangıç kısmına yerleşerek burada tıkanıklığa yol açar. Etkin tedavi edilmezse ilerleyen dönemde kronik inflamasyon, karaciğeri etkileyen kanallarda doku hasarı ve anormal kanal oluşumu gibi ciddi sonuçlar doğurabilir.

Porselen safra kesesi

Safra sıvısı içerisinde yer alan kalsiyum minerali çökelerek kese duvarında sert bir tabaka oluşturur. Görünüm itibariyle porselene benzetildiği için bu şekilde adlandırılan hastalık genellikle kronik safra kesesi iltihabından kaynaklı olarak ortaya çıkar.

Biliyer diskinezi (Safra kesesi tembelliği)

Safra kesesi tembelliği olarak tanımlanan biliyer diskinezi hastalığında kese hareketlerinde yavaşlama görülür ve safra sıvısı tam olarak boşalamaz. Safra kesesinde tembelliğe yol açan faktör tam olarak bilinmemekle birlikte kronik safra iltihabı ile ilişkisi olduğu söylenebilir.

Safra kesesi kanseri

Safra kesesi kanserleri nadir görülür ancak büyük olasılıkla ileri evrelerde fark edildiği için kötü prognozla sonuçlanır. Safra kesesi taşları ve buna bağlı gelişen kronik safra kesesi iltihabı, tedavi edilmediği takdirde safra kesesi kanserine yol açabilir. Dolayısıyla safra kesesi hastalıkları ve belirtileri hakkında doğru bilgi sahibi olmak önemlidir.

Safra Kesesi Hastalıkları Belirtileri

Safra kesesi hastalıkları ile ortaya çıkan şikayetler çoğunlukla sindirim sistemi ile ilişkilidir ancak bazı hastalıklar uzun yıllar boyu hiçbir belirti göstermeyebilir. Bu nedenle safra kesesi hastalıklarını erken saptayabilmek için ortaya çıkabilecek tüm belirti ve bulgular hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir.

Ağrı

Safra taşı ve safra kesesi iltihabı gibi hastalıklarda ortaya çıkan ilk şikayet, karnın sağ üst kadranında hissedilen ağrıdır. Özellikle safra taşı ve safra taşına bağlı kolesistit tablolarında sağ kürek kemiğine doğru yayılan ağrı şikayeti sık aralıklarla özellikle ağır yemek sonrasında artar ve biliyer kolik olarak adlandırılan tekrarlı karın ağrısı ataklarına yol açabilir.

Bulantı, kusma

Bulantı, kusma, karında şişlik ve yoğun gaz şikayeti, safra kesesi hastalıkları ile birlikte ortaya çıkan belirtilerdir. Safranın ince bağırsağa boşaltılmasına engel olan bir durum söz konusu ise özellikle yağlı yiyecekler tüketildikten sonra bulantı, şişlik ve kabızlık gibi sindirim sistemi ile ilişkili problemler artış gösterir.

Sarılık

Safra yolunda tıkanıklık ile seyreden hastalıklar karaciğer fonksiyonlarını büyük oranda etkilediği için ciltte ve gözün beyaz kısmında hafif sarı, ikterik bir görünüm ortaya çıkar. Tıkanıklık sarılığı olarak adlandırılan bu durum mirizzi sendromu gibi rahatsızlıkları saptayabilmek için önemli belirtilerden biridir.

Ateş

Safra kesesi iltihabı gibi enfektif hastalıklar, titremeyle seyreden yüksek ateş şikayetine yol açar. Gövdenin sağ üst kısmında artan ağrı ve devamlı ateş şikayeti akla iltihabi safra kesesi hastalıklarını getirmelidir.

Safra Kesesi Hastalıkları Tanı ve Tedavi Yöntemleri

Safra kesesi hastalıkları büyük oranda asemptomatik izlediği için uzun yıllar boyunca fark edilemeyebilir. Ancak hastalığa işaret eden bulgulardan bir veya birkaçı olması durumunda tanı için çeşitli görüntüleme yöntemlerine başvurulur. Safra kesesinde ortaya çıkan pek çok hastalık, karaciğerin çalışmasını doğrudan veya dolaylı olarak etkiler. Dolayısıyla tanı için ilk olarak karaciğer fonksiyon testleri uygulanır. Kanda, karaciğer fonksiyonlarını gösteren ALT, AST, GGT ve ALP enzimlerinin yüksek olması, karın ağrısı, ateş, sarılık gibi diğer bulgularla birlikte değerlendirilir. Çoğunlukla bu bulgular tanı için yeterlidir. Ancak bazı durumlarda direkt karın grafisi, batın ultrasonografi ve bilgisayarlı tomografi gibi ileri görüntüleme yöntemlerine ihtiyaç duyulabilir.

Safra kesesi hastalıklarının tedavisinde en çok tercih edilen yöntem, hastalıklı kesenin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. İltihaplı safra kesesi hastalıklarında ameliyat öncesinde belirli bir süre antibiyotik tedavisi gerekir. Mevcut enfeksiyon, medikal tedavi ile kontrol altına alındıktan sonra safra kesesi genellikle laparoskopik cerrahi yöntemi ile çıkarılır. Karın duvarında belirgin bir açıklık olmadan, birkaç küçük kesi ile gerçekleştirilen operasyon, safra kesesi ile ilişkili pek çok hastalığın tedavisi için en avantajlı yöntemlerden biridir.

Safra Kesesi Nedir Ve Nerede? Safra Kesesi Ne İşe Yarar Ve G&#;revleri Hakkında Bilgi

Haberin Devamı

Safra kesesi genel olarak karın bölgesinin hemen alt bölgesinde yer almaktadır. Safra kesesi, karnın sağ alt bölümünde bulunan küçük ve armuda benzeyen bir organdır.

Safra Kesesi Nedir ve Nerede?

Vücudun en önemli organlarından birisi olan safra kesesi, ince bağırsak için safra adı verilen sindirim sıvısını üretmektedir. Safra kesesinde bazı nedenlere bağlı olarak safta taşları oluşabilir. Bu hastalık da oldukça sancılı geçer. Vücutta karın bölgesinin hemen altında yer alan safra kesesi oldukça küçük bir boyuttadır.

Armut şekline benzeyen safra kesesi hayati bir öneme sahiptir. Buna göre karaciğerin ürettiği safra sıvısı safra kesesinde birikir. Özellikle kişilerdeki açlık hali sırasında safra kesesinde birikmiş olan safra sıvısı bu bölümde depolanmaktadır. Sindirim sistemi çalışırken safra kesesi de hızla kasılır. Bu şekilde kasılan safradaki safra sıvısı bağırsağa boşaltılmaktadır. Yağlı maddelerin emilimi de bu şekilde sağlanmaktadır.

Haberin Devamı

Safra Kesesi Ne İşe Yarar ve Görevleri Hakkında Bilgi

Vücutta en önemli organlardan birisi olan safra kesesinin önemli görevleri bulunur. Safra kesesi karaciğerde üretilmiş olan safra sıvısı güvenli bir şekilde depolanır. Kişilerde yaşanan özellikle açlık durumunda safra sıvısı da safra kesesinin içerisinde bulunmaktadır. Safra sıvısı burada depolanır. Kişide yaşanan sindirim esnasında da safra kesesi kasılarak bu sıvı da bağırsağa boşaltılmaktadır.

Safra kesesi sayesinde vücut da gerekli transferi gerçekleştirmektedir. Safra sıvısının emilimi ve depolanması konusunda safraya büyük rol düşer. O nedenle safra kesesi büyük bir önem taşımaktadır. Vücutta önemli bir konumda bulunan safra kesesinin boyutu 50 ml olarak bilinmektedir. Hacmini gerektiği takdirde 6 katına kadar çıkarabilen safra kesesi 10 katına kadar yukarı da çekilebilir.

Mideye gıda girdiği anda safra organı da kasılarak yaklaşık yarım saat bir süre içerisinde bunun büyük çoğunluğunu da bağırsağa boşaltır. Ayrıca hemen sonrasında yaklaşık bir saat içerisinde yeniden depolama başlar. O nedenle sağlık konusunda safra kesesi de çok önemli bir yere sahip olması ile bilinir.

Haberin Devamı

Safra Kesesi İle İlgili Merak Edilenler

Vücut için çok önemli bir yere sahip olan safra kesesi özellikle yağda eriyen vitaminlerin emiliminde önemli bir rol oynamaktadır. Karaciğerde üretilen safra daha sonra safra kanalı ile birlikte bağırsağa dökülmektedir. Bu nedenle safra kesesinin görevi de safra sıvısının depolanmasını sağlamaktadır.

Vücutta sindirim gerçekleşirken safra kesesinde kasılmalar meydana gelir. Bu şekilde safra kesesinde biriken sıvı da bağırsağa boşaltılmaktadır. Bu şekilde yağlı olan maddelerin emilimi de sağlıklı bir şekilde gerçekleşmektedir. Hacmi yaklaşık 50 ml olan safra kesesinin belli dönemlerde hacminde de artış görülebilir.

Haberin Devamı

Safra Kesesi Taşı Neden Olur?

Vücut işleyişinde önemli bir yere sahip olan safra kesesinde safra depolanmaktadır. Bu safra kesesinde çeşitli nedenler ile safra taşı da oluşur. Safra kesesinde oluşan taşlarının nedeni tam olarak bilinmektedir. Buna göre safrada gereğinden fazla kolesterol ve ya billirübinin yer alması sonucu safra doğru bir şekilde boşalma yapamaz. Bu da safra taşı oluşumuna neden olmaktadır. Safra kesesinin dengesinin bozulması ile de safra taşı ortaya çıkabilir. Bu nedenle safra taşında çamur olarak da bilinen yaklaşık 2 mm boyutundan küçük taşlar safra kesesinde yer alır. Bazı bünyelerde safra kesesi taşı daha fazla görülmektedir.

Safra Kesesi Taşları Neden Oluşur? Tedavisi Nedir?

Safra kesesi taşları neden oluşur? Tedavisi nedir?

Safra, karaciğerimizin altında bulunan ve armuda benzeyen bir sindirim organıdır. Safra kesesinin rolü, karaciğerin ürettiği safra sıvısını depolamaktır. Safra sıvısı ise; bağırsağa dökülerek, yağların ve yağda eriyen vitaminlerin emilimini yapan bir sıvıdır. Bazı durumlarda kişilerin safra kesesi içerisinde, taş oluşumu meydana gelmektedir. Genellikle; şiddetli karın ağrısı ve mide bulantısı şikayetleri ile kendisini göstere safra kesesi taşları, kişilerin hayatını olumsuz etkileyebilmektedir.

Safra kesesi taşı nedir?

Safra kesesi veya safra kanalları içerisinde; safra pigmentleri, kolesterol ve kalsiyum tuzlarından meydana gelen sert kristal yapıda olan kitlelere safra kesesi taşı denir. Bu taşlar, 3 mm veya daha büyükse safra kesesi taşı, 3mm’den küçükse safra çamuru olarak adlandırılır. Bu taş veya safra çamuru, kişilerde şiddetli ağrılara sebep olabilmektedir.

Safra kesesi taşları neden oluşur?

Genellikle; fazla kilo veya obezite, beslenmeyle ilgili problemler, genetik özellikler veya safra kesesinin içerisindeki bir takım sorunlar nedeniyle oluşmaktadır. Toplumumuzda yağlı ve kızartma türü yiyecekler çok fazla tüketildiği için, safra kesesi taşları da bir o kadar çok görülmektedir. Safra kesesi, safra sıvısını yaparken bu sıvı içerisinde çok fazla kolesterol olursa bu durum da, safra taşlarına sebebiyet verir. Bir diğer önemli nedeniyse, safra kesesi doğru şekilde boşaltılamazsa safra kesesi taşları yine oluşabilmektedir. Sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz yapmak, safra taşı oluşumunu engellemek için oldukça önemlidir.

Risk grupları kimlerdir?

40 yaş üzeri kişiler
Aile öyküsünde bu tarz problemler olanlar
Sağlıksız beslenen kişiler
Kolesterolü yüksek olanlar
Fazla kilolu veya obez olanlar
Diyabeti olanlar
Kontrolsüz diyet yapanlar
Ani kilo kaybı yaşayanlar

Belirtileri nelerdir?

Safra kesesi taşları, her zaman belirti vermezler. En yaygın belirtileri ise mide bulantısı, kusma, karın ve sırta vuran ağrılardır. Hazımsızlık, şişkinlik ve mide ekşimesi ise diğer belirtileri arasında yer almaktadır.

Nasıl tedavi edilir?

Öncelikle; asemptomatik taş dediğimiz belirti ve şikayet vermeyen safra kesesi taşlarında, bazı durumlar haricinde herhangi bir işlem yapmaya gerek yoktur. Ancak bunun haricindeki safra kesesi taşlarının kesin tedavisi, safra kesesinin alınmasıdır. İlaçla taşların eritilmesi gibi tedavi yöntemleri de denenmektedir ancak tekrarlama riski çok yüksektir. Safra kesesinin alınması en kesin, çözümdür. Günümüz tıbbının gelişmiş özellikleri sayesinde, safra kesesi ameliyatı laparoskopik olarak kapalı bir biçimde, sadece cm’lik kesilerle yapılabilmektedir. Hastanın günlük yaşamına dönüşü de, laparoskopik yöntem sebebiyle daha hızlı olabilmektedir.

Benzer Yazılar

İshale Ne İyi Gelir?

Gün içinde normalden daha sık, sulu dışkının çıkmasıyla oluşan bağırsak hareketlerine ishal denilmektedir. Diğer ismi diyare olup, şikayetin ömrü kısadır. Çoğu zaman birkaç gün boyunca sürer ve genellikle de herhangi bir tedavi uygulanmadan yok olur.

Devamı

Kalp Hastalıklarının Gebelik Sürecine Etkileri

Gebelik sürecinde hızla büyüyen bebeğin ihtiyaçlarının karşılanması ve anne adayının doğum esnasındaki kan kaybına karşı direncinin artırılması amacıyla kalp ve dolaşım sisteminde bazı değişiklikler gözlemlenir

Devamı

Kortizon Nedir?

Birçok hastalığın tedavisinde kullanılan kortizon, böbreküstü bezlerinde üretilen oldukça önemli bir hormondur. Vücuda birçok faydası olan ve ilaçlara da katılan kortizon, fazla kullanıldığında veya üretildiğinde ise pek çok ciddi hastalığa sebep olabilir.

Devamı

Mucizevi Güç: Su!

Suyun yaşamımızdaki katkısı büyük. Öyle ki; su olmadan organlarımızın çalışabilmesi ve yaşamımızı devam ettirmemiz mümkün değil! Su, bizim vazgeçilmez yaşam gücümüz. Vücudumuzun yaklaşık yüzde 60’ını oluşturuyor ve her şeyin problemsiz bir şekilde çalışmasını sağlıyor.

Devamı

Safra Hastalıkları Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yolları Nelerdir?

Safra kesesi, karaciğerin alt kısmında bulunan küçük keseciklere verilen isimdir. Bu keseciklerin görevi, karaciğerde üretilmiş olan safraları biriktirerek yemek sonrasında safraları ince bağırsaklara yönlendirmektir. Son derece hassas bir organ olan safra kesesinde çeşitli nedenlere bağlı olarak birtakım hastalıklar ortaya çıkabilir. Bu hastalıklar, kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen ve tedavi edilmediği takdirde, hayati sonuçlar doğurabilen durumlardır. Safra kesesi, vücudun önemli bir organı olmakla birlikte, ameliyatla alınmasının gerekli görüldüğü durumlarda hastanın normal yaşamını sürdürmesi mümkündür.

Safra Kesesi Taşı

Safra kesesinde en sık görülen hastalıklardan birisi taş oluşumudur. Safra kesesi taşı, belirti göstermeyen veya geç belirti gösteren bir rahatsızlıktır. Günümüzde en az 5 kişiden birinde taş ya da çamurlaşma görülebileceği söylenebilir. Ancak, bu hastaların çoğu, bu durumdan haberdar değildir. Safra kesesi taşının belirtileri arasında hazımsızlık, şişkinlik ya da ağrı gibi belirtiler yer alır. Daha çok karın bölgesinin sağ üst tarafında ya da hemen üzerinde oluşan bu ağrılar, bir süre sonra çok şiddetli hale gelebilir.

Safra Kesesi Hastalıkları Kimlerde Görülür?

Tedavi sürecine başlanılmadığı durumlarda, ağrılar, sırt ve karın bölgesinin çeşitli yerlerine yayılabilir. Aynı zamanda bu ağrılar, dört ya da beş saatten daha uzun sürüyorsa, bu durum, safra kesesinde deformasyon olduğunun bir göstergesi olabilir. Hastalar aşırı miktarda yağlı yiyecek tükettiklerinde, şişkinlik görülür ve yağın sindirilmesi zorlaşır. Safra kesesi taşı tanısı için ultrasonografi yöntemine başvurulur. Safra kesecikleri, içlerinde biriktirdiği maddeleri dışarı atamadığında görülebilen safra kesesi taşı oluşumu, aşağıdaki gruplarda daha sık görülür:

Diyabet hastalarında
60 yaş üstü kişilerde
Östrojen içeriği bulunan ilaçları kullananlarda
Aile geçmişinde bu veya buna benzer bir prolem olanlarda
Karaciğer hastalığı olanlarda
Obez veya aşırı kilo problemi olan kişilerde

Hastalığın tedavi edilmemesi halinde safra kesesi kanserine dönüşme riskinin de olduğu unutulmamalıdır.

Safra kesesi taşı tedavisi, gelişen tıpla birlikte oldukça kısa sürede tamamlanabilir. Tedavi sırasında genellikle robotik yöntemlerin tercih edildiği görülür. Ameliyatta başarı oranı çok yüksektir.

Safra Kesesi Kanseri

Safra kesesi kanseri, diğer birçok kanser türünde olduğu gibi tedavi edilmediği durumlarda hayati risk teşkil edebilecek hastalıklar arasında yer alır. Uzun bir süre boyunca belirti vermemesi, bu hastalığın geç teşhis edilmesine ve bu nedenle ciddi boyutlara ulaşmasına neden olabilir. Hastalığın en yaygın belirtileri arasında sarılık, karın ağrısı, sindirim problemleri, bulantı ve kusma, yiyeceklere karşı isteksizlik, zayıflama ve idrarda koyu renk, dışkıda ise beyaz renk görülmesi yer alır.

Safra kesesi kanserinin erken teşhisi tedavisi açısından kritik öneme sahiptir. Hastalığın teşhisinde tomografi, ultrasonografi, MR gibi çeşitli yöntemler kullanılır. Ancak, kesin tanı biyopsi yöntemiyle konur. Safra kesesi tedavisinde ise kanserli kısımların ameliyat yoluyla alındığı görülür. Tedavide geç kalındığında, ameliyatta başarı şansının büyük oranda azalacağı unutulmamalıdır. Kanserin çok ileri seviyede olduğu hastalarda ağrıları dindirmek için çeşitli endoskopik işlemlere başvurulabilir. Sıcak kemoterapi ve çeşitli akıllı ilaç tedavileri de tümörlerin büyümesi engelleyebilecek tedavi yöntemleri arasında yer alır.

Koledokolityaz (Safra Kanalı Taşları)

Safra kesesinde görülen hastalıklardan bir diğeri de safra kanalı taşı olarak adlandırılan hastalıktır. Bu hastalığın 60 yaş üstü bireylerde görülme riski daha fazladır. Çoğu zaman belirti vermeyen bu hastalık, ilerleme gösterdiğinde karın ağrısı ve bulantı, tıkanma sarılığı, safra yolunda oluşan iltihaplarla kendini belli edebilir. Koledok kanalında tıkanmaya neden olan bu taşlar, tedavi edilmediğinde hastalık karaciğer sirozuna dönüşebilir.

Hastalığın tanısının konulabilmesi için fiziki muayene yapılması gerekir. Aynı zamanda, laboratuvar, ultrasonografi gibi çeşitli yöntemlerden de yararlanılır. Bazı durumlarda Manyetik Rezonans (MR) görüntüleme yöntemine de başvurulabilir. Bazı vakalarda ise endoskopik ultrasonografi yönteminin de hastalığın tanısı için kullanıldığı görülür. Fiziksel muayene sırasında hastalık kendini belli etmeyeceği gibi karın çevresinde hassasiyet şeklinde de kendini gösterebilir. Gözlerde oluşan hafif sarılık ya da beyazlıklar da yine hastalığın tanısı konurken dikkat edilen hususlardır.

Safra kanalı taşlarının tedavisi ise ERCP adı verilen yöntemle yapılır. Ağızdan yapılan bu tedavi dakika sürer ve neredeyse yüzde yüz başarı oranına sahiptir. Hastaların birçoğu bu tedavi sonrasında aynı gün içerisinde taburcu edilebilirler. Nadiren de olsa tedavi için PTK ya da diğer cerrahi yöntemlere de başvurulabilir.

Safra Yolu Yaralanmaları ve Darlıkları

Safra kesesinde rastlanabilecek problemlerden birisi de safra yolu yaralanmaları ve bu keselerde meydana gelen darlıklardır. Bu yaralanmalar daha çok kolesistektomi işlemi sırasında yapılan müdahaleler sonucu görülür. Yaralanma sırasında safra, karın bölgesine akarak hastada şiddetli ağrılara neden olabilir. Böyle durumlarda acil müdahale kritik önem taşır. Bununla birlikte, safra yolunda daralma da görülebilir. Daralmalar ise safranın bağırsağa rahat şekilde akmasını engelleyen bir durumdur. Bu da kaşıntı ve sürekli olarak tekrarlayan safra yolu iltihabı ataklarına sebebiyet verir.

Yaralanma ve darlık problemlerinin tanısında da farklı yöntemler kullanılır. En çok tercih edilen yöntemlerin başında Ultrasonografi ve Bilgisayarlı Tomografi (BT) gelir. Ayrıca, ERCP, Perkütan Kolanjiyografi ve MRCP yöntemlerine de başvurulabilir. Gerekli tedavinin uygulanamadığı durumlarda, hastada yeni safra darlıkları, sarılık, safra yollarında iltihap oluşması, karaciğer yetersizliği ve siroz gibi komplikasyonlar gelişebilir. Safra yolunda görülen daralma cerrahi müdahaleyle tedavi edilebilen bir rahatsızlıktır. Ancak, burada yapılacak ilk ameliyat büyük bir önem taşır. Hastalığın nüksetmesi durumunda yapılacak ameliyatın başarı oranı ilk ameliyata göre daha düşüktür.

Akut Kolesistit (Safra Kesesi İltihabı)

Safra kesesinde meydana gelen iltihaplanmalar “akut kolesistit” olarak adlandırılır. Bu rahatsızlığın başlıca nedeni olarak safra kesesinde oluşan taşlar gösterilebilir. Ancak, hastada safra kesesi taşı bulunmasa da bu rahatsızlığın ortaya çıkabileceği de unutulmamalıdır. Hastalık daha çok aniden başlayan karın ağrılarıyla kendini belli eder. Ayrıca, üşüme ve titreme, karında şişlik, yüksek ateş, açık renkte dışkılama, mide bulantısı, ciltte sararmalar da safra kesesi iltihabının en önemli belirtileri arasında yer alır. Belirtiler hastadan hastaya değişiklik gösterebilir.

Akut Kolesistit Neden Olur?

Akut kolesistite neden olan durumların başında, dengesiz ve kötü beslenme gelir. Safra kesesinde oluşan tümörler de bu hastalığın ortaya çıkmasına neden olabilir. Yaşla birlikte bu hastalığa yakalanma riskinin de artacağı söylenebilir. Genetik ve çevresel faktörler de önemli nedenler arasında yer alır.

Hastalık kendini belli etmeye başladığında, hastaların büyük çoğunluğu ilk olarak acil servise başvururlar. Çünkü ilk etapta çok şiddetli bir karın ağrısının görüldüğü söylenebilir. Ancak, fiziki muayeneyle hastalığın tanısını koymak oldukça zordur. Bunun nedeni ise belirtilerin birçoğunun başka hastalıklarla da benzerlik göstermesidir. Hastaya uygulanan testler sayesinde kesin tanı konulup uygun tedavi yöntemine karar verilebilir. Öncelikle hastanın hastalık geçmişi ve aile geçmişi hakkında bilgi elde edilir. Daha sonrasında ise ağrıların geçmişi ve ağrıların ne kadar sıklıkla geldiğine dair sorular sorulur. Fiziki muayene sonrasında, karın bölgesi Ultrasonografi yöntemiyle görüntülenir. Önemli tanı yöntemlerinden birisi de “Hepatobiliyer Sintigrafi” adı verilen yöntemdir.

Tedavi sonrasında hastanın yatışı yapılarak bir süre gözlem altında tutulması gerekir. Tedavi süresince hastanın damar yoluyla beslenmesi sağlanır. Bu da safra kesesinin bir nebze de olsa rahatlamasını sağlar. Ağrı kesiciler ve antibiyotik tedavileri uygulanabilir. Safra kesesi iltihabının ilerleyen süreçte tekrar nüksetme riski olduğundan genelde ameliyatla safra kesesinin alınması önerilir. Açık veya kapalı ameliyat yöntemleriyle hastanın safra kesesi alınabilir.

Biliyer Diskinezi

Safra kesesinin fonksiyonlarında bozulmalar görüldüğünde tetiklenen rahatsızlıklardan birisi de “Biliyer Diskinezi” olarak adlandırılan hastalıktır. Anormal hareket anlamına gelen “diskinezi” kelimesi, safra kesesinin normal işlevlerini yerine getiremediği durumlar için kullanılır. Bu rahatsızlıkta, safra kesesinin safrayı düzgün bir şekilde boşaltamadığı da görülür. Safra kesesinin safrayı boşaltamaması olarak da açıklanabilecek bir hastalıktır. Safra kesesi iltihapları bu hastalığı tetikleyebilir.

En dikkat çeken belirtileri arasında yemek sonrasında karın bölgesinin en üst kısmında ağrı hissedilmesi, mide bulantısı ve hazımsızlık gibi durumlar sayılabilir. Ayrıca, çok yağlı yemekler tüketildiği durumlarda da hastaların ağrılarında artışlar gözlemlenebilir. Hastalık HIDA taraması yapılarak ya da Hepatobiliyer Tarama yöntemi kullanılarak anlaşılabilir. Bu taramalar daha çok safra kanallarını ve safra kesesinin işlevlerini inceleyen yöntemlerdir. Yapılan taramalar neticesinde, safra kesesinin safranın %35 veya daha azını boşalttığının tespit edilmesi durumunda biliyer diskinezi tanısı konulabilir.

Primer Sklerozan Kolajit

Safra kanalları sisteminde görülen yaralanmalara bağlı olarak bazı sertleşmeler meydana gelebilir. Bu durum “Sklerozan Kolanjit” olarak adlandırılır. Neden kaynaklandığı tam olarak bilinemeyen bu hastalıkta, hastaların çoğunluğunda herhangi bir belirti görülmez. Ancak, bazı vakalarda, hastalık, yüksek ateş, sarılık, kaşıntı ve karnın üst bölgesinde ağrı şeklinde kendini gösterebilir. Karaciğer kanseri riskini arttıran bir hastalık olduğu için, tedavisi muhakkak yapılması ve ihmal edilmemesi gereken hastalıklardandır. İleri safhalara ulaşmadığı durumlarda safra inceltici ilaçlara başvurulabilir.

Safra Kesesi Hastalıkları için Alınması Gereken Önlemler

Safra kesesi hastalıklarını önlemek ve daha sağlıklı bir yaşam sürebilmek için dikkat edilmesi gereken birtakım faktörler vardır. Bu faktörler şu şekilde sıralanabilir:

Safra kesesinde taş oluşumunun erken tespit edilmesi ve bu durumun ihmal edilmemesi oldukça önemlidir.
Aşırı yağlı yemeklerden uzak durulmalıdır.
Hamur işlerinden uzak durulması ya da çok az tüketilmesi önerilir.
Yemeklerde rafine edilmemiş yağların kullanımına özen gösterilmelidir.
Meyve ve sebze tüketimine ağırlık verilmelidir.
Organik beslenmeye özen gösterilmelidir.
Kızartılmış gıdalar tüketilmemelidir.
Şeker ve karbonhidrat tüketiminin azaltılması gerekir.