Tek Kelimesinin Zıt Anlamı Nedir
Basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir
Zıt eş anlamlısı nedir? Zıt kelimesinin eş anlamlıları ile … Basit eş anlamlısı - Eş anlamlı kelimeler Zıt eş anlamlısı nedir? Zıt kelimesinin eş anlamlıları ile … Zıt Eş Anlamlısı Nedir? Zıt Kelimesinin Eş Anlamlısı ve TDK … Basit Eş Anlamlısı Nedir? Basit Kelimesinin Eş Anlamlısı … Webbasit eş anlamı; basit kelimesinin eş anlamı; basit kelimesinin eş anlamlısı; basit anlamdaşı; basit eş anlamlısı nedir; Basit eş anlamlısı, eş anlamlı kelimeler sözlüğü, sitemizde tüm eş anlamlı, yakın anlamı ve zıt anlamlısı kelimelerin cevaplarını bulabilir ve arama bölümünden istediğiniz cevaplara ulaşabilirsiniz. o gangue netflix elenco basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean Basit Kelimesinin Eş Anlamlısı Nedir? Basitin Eş Anlamlısı Eş Zıt Anlamlısı Nedir? Eş Kelimesinin Zıt Anlamlısı Olan Sözcük … WebMar 4, 2021 · Geç Kelimesinin Zıt Anlamı Olan Kelimeler Nelerdir? Geç zıt anlamlısı olan kelime erken kelimesidir. Erken kelimesi kullanılabilmesi için belirlenen zaman dilimi ve an için zamanından ... basit kelimesini eş anlamlısı nedir - Eodev.com WebMay 19, 2020 · Cevap kelimesinin 2 tane zıt anlamlı kelimesi yer alır. Cevap kelimesinin zıt anlamlısı nedir sorusunun cevabı soru ve sual kelimeleridir. Soru ve sual kelimeleri aynı anlamı taşır. Bu ... oganis name basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean basit eş anlamlısı nedir - Eodev.com WebMay 17, 2022 · Basit kelimesinin zıt ve eş anlamı nedir? Süssüz, gösterişsiz anlam ... Tek anlamına gelen basit sözcüğünün zıt anlamlısı ise bileşiktir. Basit yapılar tek bir parçadan oluşur iken, bileşik yapıların oluşması için en az iki parça gerekir. Örnek Cümle: Moleküllerin bir araya gelmesiyle bileşik maddeler oluşur. Basit eş anlamlısı - Anlami.net Basit zıt anlamlısı nedir? Basit kelimesinin zıt ... - Mynet Basit es anlami - Eş anlamlı kelimeler basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean WebSep 9, 2022 · Kullanım alanı çok zengin olan basit kelimesi her daim karşımıza çıkabilmektedir. Ancak basit kelimesi birden fazla anlama geldiği için eş anlamlı kelimeleri seçerken cümlenin ... WebDec 16, 2022 · Zıt kelimesinin eş anlamlısı sözcüklerle örnek cümleler: Bunca zaman boyunca yanlış yöne gittiğini, varması gereken yerin aslında tam aksi yönde olduğunu fark etti. oganik guadeloupe basit kelimesinin zıt ve eş anlamlısı nedir - Eodev.com basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean WebBasit sözcüğünün 4 adet eş anlamlısı karşılığı bulunmaktadır. Basit ile aynı anlama gelen eş anlamlı kelimeler aşağıdaki gibidir; Basit sözcüğüne ait eş anlamlı kelimeler bayağı, kolay, olağan ve yalın sözcükleridir. Bu kelimeler birbiri yerine kullanılabilir. oganigrama empresa WebNov 9, 2021 · Basit Kelimesinin Eş Anlamları İie Örnek Cümleler. Eş anlamları üzerinden basit kelimesini kullanmak suretiyle birçok farklı örnek cümle kurma şansı bulunuyor. … basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean WebBasit kelimesinin gündelik yaşam içerisinde kullanılan eş anlamlısı 'kolay' sözcüğü üzerinden değerlendirilir. Ancak aynı zamanda farklı eş anlamları da bulunmaktadır. Alternatif olarak sıradan, yalın, gösterişsiz ya da süssüz gibi seçenekler değerlendirilmektedir. o gangue dos tubarões vozes portuguesas Eş Zıt Anlamlısı Nedir? Eş Kelimesinin Zıt Anlamlısı Olan Sözcük … Basit Kelimesinin Eş Anlamlısı Nedir? Basitin Eş Anlamlısı basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean Basit Kelimenin Zıt Anlamı - Secdem / Bir Dünya İçerik WebBasit sözcüğünün 4 adet es anlami karşılığı bulunmaktadır. Basit ile aynı anlama gelen eş anlamlı kelimeler aşağıdaki gibidir; Basit sözcüğüne ait eş anlamlı kelimeler bayağı, kolay, olağan ve yalın sözcükleridir. Bu kelimeler birbiri yerine kullanılabilir. WebDec 16, 2022 · Zıt kelimesinin eş anlamlıları ile örnek cümleler 10.12.2022 21:00 Son Güncelleme: 16.12.2022 17:02 TAKİP ET Aralarında anlam birliği bulunan kelimelere eş anlamlı veya anlamdaş ... ogan ilir selatan basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean WebFeb 17, 2023 · Bu anlamlara göre basit kelimesinin zıt anlamlısı "zor" kelimesidir. Bu kelimeler cümle içerisinde birbirinin yerine kullanılamaz. Ancak cümle içerisinde karşıt anlam ifade etmektedirler. Basit zıt anlamlısı - Anlami.net Zıt Kelimesi Eş Anlamlısı Nedir? - Habertürk WebDec 4, 2014 · Basit kelimesinin eş anlamlısı YALIN veya KOLAY kelimeleridir. Basit kelimesinin zıt anlamlısı ZOR veya KARMAŞIK kelimeleridir. Basit kelimesi, eş … o ganja siral siral pat lyrics basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean Eş anlamı nedir basit? - Hubtuam.gen.tr Geç Zıt Anlamlısı Nedir? Geçin Zıt Anlamı Olan Kelimeler - Milliyet WebJun 2, 2014 · Basit kelimesinin eş anlamlısı kolay, yalın, bayağı kelimesidir. Ödevde yok Reklam Reklam Türkçe dersi için yeni sorular. öyle mutluydu ki bunun deyimi nedir 2 Aşağıda aydinlatma teknolojinin gelişimi ile ilgili bilgilendirici bir metin verilmiştir. Met okuyarak soruları yanıtlayınız. AYDINLATMA TEKNOLOJISI … ogani za fahamu basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean WebFeb 17, 2023 · Bu anlamlara göre basit kelimesinin zıt anlamlısı "zor" kelimesidir. Bu kelimeler cümle içerisinde birbirinin yerine kullanılamaz. Ancak cümle içerisinde karşıt anlam ifade etmektedirler. WebApr 12, 2023 · 12.04.2023 - 14:45 Güncelleme: 12.04.2023 - 14:45. Eş anlamlı kelimeler ya da sözcükler, aynı anlama gelen, birbirlerini birebir karşılayabilen ve birbirlerinin yerine kullanılabilen ... Cevap Kelimesinin Zıt Anlamlısı Nedir? Cevabın Zıt Anlamlısı WebTek anlamına gelen basit sözcüğünün zıt anlamlısı ise bileşiktir. Basit yapılar tek bir parçadan oluşur iken, bileşik yapıların oluşması için en az iki parça gerekir. Örnek … basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean WebJan 2, 2018 · Zıt anlamlı kelime nedir. anlamca birbirinin karşıtı olan kelimelerdir. Aşağı = yukarı. Bulanık = duru. Büyük = küçük. Eş anlamlı kelime yani yazılışları bakımından … WebBasit kelimesinin eş anlamlısı nedir 4 adet karşılığı bulunmaktadır. Basit ile aynı anlama gelen eş anlamlı kelimeler aşağıdaki gibidir; Basit sözcüğüne ait eş anlamlı kelimeler bayağı, kolay, olağan ve yalın sözcükleridir. Bu kelimeler birbiri yerine kullanılabilir. ... Zıt Anlamlı Kelimeler; Synonyme Finden/ ogan ilir bps basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean Eş anlamı nedir basit? - Hubtuam.gen.tr Basit Kelimesinin Zıt Anlamlısı Nedir? Basit Kelimesinin Anlamı Nedir? WebApr 12, 2020 · Basit kelimesinin Türk Dil Kurumu'na göre eş anlamlısı ‘kolay’ şeklinde tanımlanmaktadır. WebMar 30, 2021 · TDK’ye göre Eş kelimesinin anlamı: 1. isim Birbirinin aynı olan veya birbirine çok benzeyen iki şeyden her biri, benzeri: “Çorabın öbür eşini yerden almak için sol ayağını uzatıyordun.”. – Ömer Seyfettin. 2. isim Karı kocadan her biri, hayat arkadaşı, refik, refika: “Kadın diye eşini bellemiş, dürüst, aile ... oganikku tower dmz location basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean WebJun 23, 2022 · Eş Kelimesinin Zıt Anlamlısı Nedir? Eş kelimesinin zıt anlamlısı olan kelime zıt kelimesidir. Anlam bakımından aynı olmayan anlamına gelen zıt kelimesi, eş … Basit eş anlamlısı - Anlami.net WebNov 8, 2017 · Basit, çok zor olmayan kolay şeylere denir. Basit kelimesinin eş anlamı " kolay " olacaktır. Basit kelimesinin zıt anlamı ise " zor " olacaktır. Basit kelimesi ile ilgili … WebJun 17, 2021 · bulmacada basit zıt anlamlısı = zor - süslü - gösterişli - yapmacık. Soru: Basit eş anlamlısı nedir - Basit eş anlamı nedir, basit kelimesinin eş anlamı, yakın anlamı, anlamdaşı. Eş Anlamlı Kelimeler Sözlüğü. - Yayın Tarihi : 1 yıl önce - 1 Basit eş anlamlısı nedir. basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean Basit eş anlamlısı nedir? Basit kelimesinin eş ... - Mynet Basit kelimesinin eş ve zıt anlamlısı nedir? - Translate.gen.tr Basit zit anlamı nedir? - Ogorod.biz.ua Basit Kelimenin Zıt Anlamı - Secdem / Bir Dünya İçerik WebApr 12, 2020 · Basitin eş anlamlısı hakkında detaylı bilgiler hazırladık. Basit kelimesinin Türk Dil Kurumu'na göre eş anlamlısı ‘kolay’ şeklinde tanımlanmaktadır. Bu doğrultuda yazılışı ... ogan komering ilir selapan basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean WebJan 21, 2022 · Basit zıt. Ana Sayfa; Günün Haberleri; Arşiv; Sitene Ekle; BIST 1.910,29; Altın 790.15559; Dolar 13.4519; Euro 15.2165; İstanbul-1 °C; Ankara-10 °C; İyilik meleği, 4 ayda 3 bin çocuğa ulaştı ... Basit Kelimesinin Zıt Anlamlısı Nedir? Basit Kelimesinin Anlamı Nedir? Ana Sayfa » EĞİTİM. og-anic x gavin d ครั้งสุดท้าย Basit Zıt Anlamlısı Nedir? Basitin Zıt Anlamı Olan Kelimeler Basit kelimesinin eş anlamlısı nedir? - Eş anlamlı kelimeler basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean Webbulmacada basit nedir = yapılması veya anlaşılması kolay olan, karışık olmayan, bayağı. bulmacada basit zıt anlamlısı = zor - süslü - gösterişli - yapmacık. bulmacada basit … basit kelimesinin zıt ve eş anlamlısı nedir - Eodev.com Basit kelimesinin eş anlamlısı? - konyaegitimsertifika.com WebNov 29, 2022 · Tek anlamına gelen basit sözcüğünün zıt anlamlısı ise bileşiktir. Basit yapılar tek bir parçadan oluşur iken, bileşik yapıların oluşması için en az iki parça gerekir. Örnek … oganikku tower dmz basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean WebBasit kelimesinin eş anlamı ve zıt anlamı nedir? BASİT KELİMESİNİN ZIT ANLAMLISI Türk Dil Kurumuna göre basit kelimesinin anlamına baktık. Bu anlamlara göre basit kelimesinin zıt anlamlısı "zor" kelimesidir. Bu kelimeler … oganizador escritorio Basit Zıt Anlamlısı Nedir? Basit Kelimesinin Zıt Anlamlısı Olan … Webbulmacada basit nedir = yapılması veya anlaşılması kolay olan, karışık olmayan, bayağı. bulmacada basit zıt anlamlısı = zor - süslü - gösterişli - yapmacık. bulmacada basit … basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean Basit kelimesinin eş anlamı - GÜNLÜĞÜ WebFeb 18, 2022 · Az kelimesinin zıt anlamlısı oldukça basit olan ve akıllara hemen gelen bir kelimedir. Çok kelimesi az kelimesinin zıt anlamlısı olup "az çok" şeklinde bir ikileme de oluşturmaktadır ... WebJun 21, 2022 · Ancak basit kelimesinin farklı eş anlamları bulunan sözcükler de yer almaktadır. Bunlar; sıradan, yalın, gösterişsiz ya da süssüz gibi kelimeler olmaktadır. oganikku radio dmz basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean Basit Eş Anlamlısı Nedir? Basit Kelimesinin Eş … Basit Eş Anlamlısı Nedir? Basit Kelimesinin Eş Enlamı WebJun 23, 2022 · Eş Kelimesinin Zıt Anlamlısı Nedir? Eş kelimesinin zıt anlamlısı olan kelime zıt kelimesidir. Anlam bakımından aynı olmayan anlamına gelen zıt kelimesi, eş kelimesine nazara tek bir ... oganikku tower location Basit Zıt Anlamlısı Nedir? Basit Kelimesinin Zıt Anlamlısı … basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean Eş kelimesinin zıt anlamlısı nedir ? – MEB Vizyon basit kelimesinin zıt ve eş anlamlısı nedir - Eodev.com Az Kelimesinin Zıt Anlamı Nedir? Az Kelimesinin Anlamı Nedir? WebMar 4, 2021 · Tek anlamına gelen basit sözcüğünün zıt anlamlısı ise bileşiktir. Basit yapılar tek bir parçadan oluşur iken, bileşik yapıların oluşması için en az iki parça gerekir. oganikku radio ashika island WebTürkçe kelimelerde birçok zıt veya eş anlamlı sözler bulunmaktadır. Bugün sizler için zıt anlamı olan sözleri derlemeye çalışacağız. Öncelikle zıt anlam nedir onunla başlayalım. Karşıt kavramları karşılayan, birbirleriyle çelişen anlamlar içeren sözcüklere “zıt anlamlı sözcükler” denir. Eş anlamlar ise; farklı kelimelerin aynı anlama gelmesine denir ... basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean WebZıt anlamlı kelimeler yerine karşıt anlamlı kelimeler de denilebilmektedir. Ayrıca Kelimeler arasındaki karşıtlık cümledeki kullanıma göre değişir. Örneğin; “doğru” kelimesinin zıt … oganigram of district to day Basit eş anlamlısı nedir - Anlami.net WebMar 4, 2021 · Basit Kelimesinin Eş Anlamı Olan Sözcükler Basit kelimesi amaca uygun şekilde pek çok eş anlamlı üzerinden ele alınabilmektedir. Öncelikle kolay sözcüğü ilk … basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean WebJan 9, 2023 · Basit kelimesinin zıt anlamı olan kelimeler için "zor" ve "güç" kelimeleri kullanılır. Ancak zor ve güç kelimeleri, Türk Dil Kurumuna göre "kolay" kelimesinin zıt anlamlısı olmakla ... WebMay 17, 2022 · Tek anlamına gelen basit sözcüğünün zıt anlamlısı ise bileşiktir. Basit yapılar tek bir parçadan oluşur iken, bileşik yapıların oluşması için en az iki parça gerekir. … WebJun 23, 2022 · Zıt kelimesinin eş anlamlısı karşı, 'aykırı' ve 'aksi' gibi kelimelerdir. Bu kelimeler cümle içinde karşıt kelimesinin anlamı yerine kullanılabilen kelimelerdir. o gangue de hollywood basit kelimesinin zıt eş anlamlısı nedir mean
Politik, sosyal, epistemolojik ve etik gibi birçok farklı türde ideoloji vardır.
Son zamanlarda yapılan analizler, ideolojinin gerçeklikle ilgili bazı temel varsayımlara dayanan bir 'uyumlu düşünce sistemi' olduğunu öne sürmektedir. Bu sistem aracılığıyla, düşünceler insanların sübjektif sürekli seçimleri üzerinden tutarlı ve tekrarlanan kalıplar haline gelir. Bu fikirler, daha ileri düşüncelerin geliştiği tohum işlevi görür. Bir ideolojiye olan inanç, pasif kabulden tutkulu savunmaya kadar geniş bir yelpazede olabilir. En son analizlere göre, ideolojiler zorunlu olarak doğru veya yanlış değildir.
Manfred Steger ve Paul James'in tanımları gibi, düzenlenme sorununu ve koşullu gerçeklik iddialarını vurgulayan tanımlar:[12]
| « İdeolojiler, normatif yüklü fikir ve kavramların düzenli kümeleridir ve güç ilişkilerinin belirli temsillerini içerir. Bu kavramsal haritalar, insanların siyasi evrenin karmaşıklığına yönelik yol bulmalarına yardımcı olur ve toplumsal gerçeklik iddialarını taşır. » |
İdeolojinin kendisi (belirli ideolojilerden ziyade) kavramsal çalışmalar, George Walford ve Harold Walsby'nin "sistematik ideoloji" adı altında yaptığı çalışmalarda gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmalarda, ideoloji ile sosyal sistemler arasındaki ilişkileri keşfetmeye çalışılmıştır.
David W. Minar, "ideoloji" kelimesinin altı farklı şekilde kullanıldığını açıklar:[13]
- Genellikle normatif niteliklere sahip olan belirli fikirlerin bir araya gelmesi olarak.
- Bir kümedeki fikirlerin içsel mantıksal yapısı veya formu olarak.
- İdeolojilerin insan-toplumsal etkileşimde oynadığı rol olarak.
- Bir örgütün yapısında fikirlerin oynadığı rol olarak.
- İkna amacıyla kullanılan anlam olarak.
- Sosyal etkileşimin odak noktası olarak.
Willard A. Mullins'e göre, bir ideoloji, ütopya ve tarihsel efsane gibi ilişkili (ancak farklı) konularla karşılaştırılmalıdır. Bir ideoloji, dört temel özellikten oluşur:[14]
- İdeoloji, bir bir vizyon ve hedefe sahip olmalıdır.
- Değerlendirmeleri yönlendirebilme yeteneğine sahip olmalıdır.
- Eyleme rehberlik etmelidir.
- Mantıksal olarak tutarlı olmalıdır.
Terry Eagleton, ideolojinin bazı tanımlarını şu şekilde açıklamaktadır:[15]
- Anlam, işaret ve değerlerin sosyal yaşamda üretilme süreci
- Belirli bir sosyal grup veya sınıfa özgü fikirlerin bütünü
- Baskın siyasi gücü meşrulaştırmaya yardımcı olan fikirler
- Baskın siyasi gücü meşrulaştırmaya yardımcı olan yanlış fikirler
- Sistemli şekilde çarpıtılmış iletişim
- Bir konum sunan fikirler
- Sosyal çıkarlar tarafından motive edilen düşünce biçimleri
- Kimlik düşüncesi
- Sosyal olarak gerekli bir yanılsama
- Söylem ve gücün birleşimi
- Bilinçli sosyal aktörlerin dünyalarını anlamlandırdığı ortam
- Eylem odaklı inanç sistemleri
- Dil ve olgusal gerçeklik arasındaki karışıklık
- Sembolik kapanma
- Bireylerin bir sosyal yapıya olan ilişkilerini yaşadığı vazgeçilmez ortam
- Sosyal yaşamı doğal bir gerçekliğe dönüştüren süreç
Alman filozof Christian Duncker, "ideoloji kavramının eleştirel bir şekilde değerlendirilmesini" talep etti. Eserinde, ideoloji kavramını ve sıkı bir şekilde ilişkili olan epistemoloji ve tarih endişelerini öne çıkarmaya çalıştı ve ideolojiyi, açıkça veya üstü kapalı bir şekilde mutlak gerçeği iddia eden sunumların bir sistemi olarak tanımladı.[16]
Marksistlerin görüşleri[değiştir 
Sözlüklerin kendisine özgü hazırlama ilkeleri ve kullanma özellikleri vardır. Bu özellikler; madde düzeni, yazım ve söyleyişle ilgili ilkeler ve diğer özellikler olarak sıralanabilir.
Madde Düzeni
Türkçe Sözlük’te madde düzeni ile ilgili olarak benimsenen ilkeler şunlardır:
1. Herhangi bir nesnenin veya kavramın adı olan ve “sözlük birimi” olarak adlandırılan söz ve söz öbekleri, bitişik veya ayrı yazılmasına bakılmaksızın madde başı yapılmıştır: almak, balık, atom ağırlığı, badem yağı, çeşitkenar, dershane, hizmet içi eğitim, işkembesi geniş, kapalı yüzme havuzu, yön gösterme eki vb.
Bunlara ek olarak bitişik yazılan birleşik fiiller (hissetmek, zikretmek) ile dolayısıyla, itibarıyla, meydanda, tutturabildiğine, vaktiyle, yanlışlıkla gibi kalıplaşmış biçimler de madde başı yapılmıştır
Madde içinde ise etmek, eylemek, olmak, kılmak, yapmak vb. yardımcı fiillerle oluşturulup ayrı yazılan birleşik fiiller; deyimler; atasözleri; gibi, kadar, ile vb. sözlerle oluşan kalıplaşmış biçimler yer almıştır: ayırt etmek, hizmet etmek, azat eylemek, göç eylemek, dost olmak, emekli olmak, namaz kılmak, otostop yapmak; abayı yakmak, çene yormak, ev açmak; ayağının bastığı yerde ot bitmez, elin ağzı torba değil ki büzesin, söz gümüşse sükût altındır; akrep gibi, ibiş gibi, kıl gibi, su gibi; parmak kadar, tırnak kadar; bileğinin hakkıyla, bin can ile vb.
2. Madde başında her sözün türü dil bilgisindeki yeri atılacak ve fiillerden önce gelen nesnelerin hangi eklerle kullanıldığı kısaltmalarla gösterilmiştir: a., sf., e., zf.; (-i), (-e), (-den), (nsz) vb.
3. Madde başlarında uzun heceler iki nokta (:) ile, vurgular vurgu işareti (') kontrol edilecek ile ince söylenmesi gereken heceler ünlünün üzerinde (^) işareti ile gösterilmiştir: abat sf. (a:ba:t), bariz sf. (ba:riz), bazı sf. (ba:zı), delalet a. (dela:let), fakirhane a. (fakirha:ne), halazade a. (halaza:de), hudayinabit sf. (huda:yi:na:bit); acaba zf. (a'caba), edepsizce zf. (edepsi'zce), eğer bağ. (e'ğer), evet e. (e'vet); dergâh a. (dergâ:hı) vb.
Türkçede kullanılan Doğu kökenli yabancı söz varlıklarının aslen uzun olan kapalı hecelerinin kısa söylenmesi eğilimi yaygınlaşmıştır. Söz gelişi, haya:t değil hayat; kara:r değil karar, ru:h değil ruh, saba:h değil sabah, zama:n değil zaman. Ancak bu yapıdaki kelimelerin çoğu, ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında aslen uzun olan son heceleri özgün söylenişine dönüşür: hayatı (haya:tı), kararı (kara:rı), ruhu (ru:hu), sabahı (saba:hı), zamanı (zama:nı) gibi. Sözlüğümüzün elinizdeki baskısında, hecenin açılması durumunda ortaya çıkan bu özellik şu şekilde gösterilmiştir: hayat a. (haya:tı), karar a. (kara:rı), ruh a. (ru:hu), zaman is.(zama:nı) vb.
Hem kalın hem de ince okunma özelliğine sahip olan l ünsüzünün söylenişinde sık sık yanlışlığa düşüldüğü görülmektedir. Bu yanlışlıkları ortadan kaldırmak amacıyla ince söylenmesi gereken l’nin okunuşu ayraç içinde belirtilmiştir: klasik, -ği a. (l ince okunur), laborant a. (l ince okunur), vals a. (l ince okunur) vb.
4. 1988 ve 1998 baskılarında madde başı sözlerin köken bilgisini gösterme konusuna ağırlık verilmişti. Bu baskıda da bütün yabancı söz varlıklarının hangi dilden geldikleri ve öz- XII gün biçimleri gösterilmeye çalışılmıştır: adliye a. Ar. ¤adliyye, ahu a. (a:hu:) Far. ¥h°, anarşi a. Fr. anarchie, sadrazam a. (sadra:zam) Ar. ¹adr + a¤©am, doping a. İng. doping, fok a. Fr. phoque, filiz a. Rum., forint a. Mac. forint, marina a. (mari'na) İt. marina, mart a. Lat., martini a. (marti’ni) İt. martini, kuruş a. Alm. Groschen, temel a. Rum., vasistas a. (va'sistas) Fr. vasistas
Köken bilgisinde, Doğu dillerinden alınan sözlerin özgün yazımı, uluslararası bilim çevrelerinde benimsenmiş bulunan çeviri yazısı alfabesine göre verilmiştir: alem a. Ar. ¤alem, hakikat, -ti a. (haki:kat) Ar. §a®³®at, Hüda a. (hüda:) Far. ¬ud¥, hudayinabit sf. (huda:yi:na:bit) Far. ¬ud¥y + Ar. -³ + n¥bit. Bitişik olarak yazılan ve iki kelimesi de aynı dilden olan sözlerin köken bilgisi verilirken iki kelimenin arasına (+) işareti konmuştur. şehriyar a. Far. şehr + y¥r vb.
Tek sözden veya bitişik kelimelerden oluşan madde başlarında köken bilgisi ayrıntılı olarak gösterilirken ayrı yazılan birleşik kelimelerde bu ilke uygulanmamıştır. Örnek olarak millî ekonomi maddesinde köken bilgisi verilmemiş, bu kelimelerle ilgili bilgiler, millî ve ekonomi maddelerinde yer almıştır. Ancak ayrı yazılmasına karşın birleşik sözü oluşturan sözler ayrıca madde başı olarak yer almıyorsa bu sözlerin köken bilgileri verilmiştir. nitrik asit Fr. acide nitrique, fort pense Fr. fort pince. Ayrıca Türkçe yapım ekleriyle oluşturulan yeni söz varlıklarının köken bilgilerinin verilmesine de gerek duyulmamıştır.
5. Madde başı sözler eğer herhangi bir bilim dalının veya alanın terimi ise bunlar kısaltma ile gösterilmiştir: anat. (anatomi), coğ. (coğrafya), ed. (edebiyat), fiz. (fizik), jeol. (jeoloji), kim. (kimya), sin. (sinema), sp. (spor) vb.
6. Madde başı sözlerin açıklanmasında bir başka incelik de kullanım sıklığı, eskilik ve halk dilinde yaşama özelliğidir. Yaygın kullanımdaki sözler için herhangi bir kısaltma verilmemiştir; eskilik için esk., halk arasında yaşayan sözler için hlk. kısaltmalarına yer verilmiştir. Ancak bu kısaltmalar kelimelerin türevlerinde kullanılmamıştır
7. Genellikle yaygın anlamlar önce, mecaz, argo, alay, hakaret ve öteki anlamlar sonra verilmiştir. Ardından deyimleşmiş veya kalıplaşmış biçimler anlamlarıyla, varsa örnekleriyle sıralanmış; atasözleri de bu bölüm içinde gösterilmiştir.
Ali Cengiz oyunu; Ali kıran baş kesen; Ali’nin külahını Veli’ye, Veli’nin külahını Ali’ye giydirmek gibi özel adlarla kurulmuş deyim ve atasözlerine de Türkçe Sözlük’te yer verilmiştir. Ancak bunların sözlükte yer alabilmesi için özel adın madde başı yapılması gerekmiştir. Söz gelişi, Ali Cengiz Oyunu deyimine yer verebilmek için Ali sözü madde başı olarak alınmıştır.
8. Madde başı olan söz sadece mecaz anlam taşıyorsa bu söz için mec. kısaltması kullanılmamıştır.
9. Sözlerin cümle içindeki kullanımlarını göstermek ve anlamlarına açıklık getirmek için Türk edebiyatının tanınmış yazarlarından seçme örnekler, tırnak içinde ve eğik yazıyla dizilerek verilmiştir. Herhangi bir örnek cümle, içindeki sözlerin zenginliği, kullanım güzelliği veya çarpıcılığından dolayı bazen birden fazla madde için örnek gösterilmiştir
10. Türkçe Sözlük’ün bu baskısında gönderme düzeninde ayrıca şu ilkeler benimsenmiştir:
a. Sözlerin kullanım sıklığı dikkate alınmış ve eş anlamlı sözlerden yaygın olanında tanım verilmiş; yaygın olmayan sözlerde ise tanım yerine karşılık verilmekle yetinilmiştir: mahcur sf. Kısıtlı; mahiye a. esk. Aylık; telaki a. esk. Buluşma, kavuşma; teşrinievvel a. esk. Ekim; teşrinisani a. esk. Kasım; uca (II) sf. hlk. Yüce; üstüvane a. esk. Silindir vb.
b. Dilde kullanımdan düşmüş olan kelimeler bk. kısaltması ile yaygın söz veya söz öbeklerine gönderilmiştir: ır a. bk. yır vb. Yaygın yanlışlar doğru biçimlerine gönderilmiştir: abi a. bk. ağabey; ayrıyeten zf. bk. ayrıca; muzur sf. Ar. mużirr bk. muzır vb.
c. Dilimize son zamanlarda girmekte olan Batı kökenli sözler özgün biçimiyle eğik olarak yazılmış, burada tanım verilmeyerek Türkçe karşılıklarına gönderme yapılmıştır: check-up a. İng. check-up tıp bk. tam bakım; factoring a. İng. factoring ekon. bk. alacaklandırma; tubeless sf. İng. tubeless bk. içsiz vb
ç. Birleşik sözler sözlükte ilk kelimesine göre abece sırasıyla yer almaktadır. ” biçiminde yer almaktadır.
Yazım ve Söyleyiş
1. Türkçede yalın biçimleri iki heceli olan vakit, sabır, meyil, şehir, hasım, resim, asıl, nehir, beyin gibi Doğu dillerinden, özellikle Arapçadan geçmiş bazı alıntı kelimelerin, ünlüyle başlayan bir çekim eki aldıklarında veya etmek, eylemek, olmak yardımcı fiilleriyle birleştiklerinde, ikinci hecelerindeki dar ünlü düşer: vakitim değil vaktim, sabırın değil sabrın, meyili değil meyli, şehire değil şehre, hasımı değil hasmı, resimi değil resmi, asılı değil aslı, nehire değil nehre, beyinim değil beynim; küfretmek, kasdetmek, kaybolmak, kahrolmak, zehrolmak , sabreylemek vb. Türkçe Sözlük’te bu tür değişikliklere uğrayan kelimeler madde başında vakit, -kti, sabır, -brı, meyil, -yli, şehir, -hri, hasım, -smı, resim, -smi, asıl, -slı, nehir, -hri, beyin, - yni biçiminde gösterilmiştir.
Yalın biçimleri iki heceli olan ve ikinci hecelerinde dar ünlü bulunan gönül, burun, ağız, karın, boyun, göğüs gibi bazı Türkçe kelimeler de ünlüyle başlayan çekim eki aldıklarında hece kaybına uğrar. Bu tür kelimeler de Türkçe Sözlük’te gönül, -nlü, burun, -rnu, ağız, -ğzı, karın, -rnı, boyun, -ynu, göğüs, -ğsü biçiminde verilmiştir.
2. Sert ünsüzlerle biten bazı kelimelerin, ünlü ile başlayan ek almaları durumunda son sesleri yumuşar. Son sesteki bu değişme, açık, -ğı, barınak, -ğı, kürek, -ği, elek, -ği, araç, -cı, süreç ,-ci, söğüt, -dü, kanat, -dı, itimat, -dı, yurt, -du, kitap, -bı, hesap, -bı örneklerinde görüldüğü biçimde gösterilmiştir.
2. Sert ünsüzlerle biten bazı kelimelerin, ünlü ile başlayan ek almaları durumunda son sesleri yumuşar. Son sesteki bu değişme, açık, -ğı, barınak, -ğı, kürek, -ği, elek, -ği, araç, -cı, süreç ,-ci, söğüt, -dü, kanat, -dı, itimat, -dı, yurt, -du, kitap, -bı, hesap, -bı örneklerinde görüldüğü biçimde gösterilmiştir.
Ünlüyle başlayan ek aldıklarında son ünsüzü değişen Batı kökenli kelimeler de vardır. Bunlar için de lirik, mikrop, lort, lastik, gardırop, otomatik, komik, prensip örneklerini verebiliriz. Bu tür kelimeler de Türkçe Sözlük’te lirik, -ği, mikrop, -bu, lort, -du, lastik, -ği, gardırop, -bu, otomatik, -ği, komik, -ği, prensip, -bi biçiminde gösterilmiştir.
3. Yazımla ilgili bir başka sorun, Arapçadan dilimize geçen ve aslında ikiz ünsüz bulunduran kelimelerle ilgilidir. Türkçede son sesleri tek ünsüze dönüşmüş olan hak (hakk), his (hiss), zan (zann), ret (redd) gibi kelimelerin, ünlüyle başlayan ek almaları veya etmek, eylemek, olunmak yardımcı fiilleriyle birleşmeleri durumunda, yapılarında var olan çift ünsüzler yeniden ortaya çıkar: hak, hakkım; his, hissi, hissetmek, hissolunmak; zan, zannı, zannetmek, zannolunmak; ret, reddi, reddetmek, reddeylemek, reddolunmak. Türkçe Sözlük’te bu tür değişikliğe uğrayan kelimeler hak, -kkı; his, -ssi; zan, -nnı; ret, -ddi biçiminde gösterilmiştir.
4. Son ünlüsü kalın olmasına rağmen ince sıradan ek alan Doğu ve Batı kökenli kelimeler menfaat, -ti; saat, -ti; lügat, -ti; feragat, -ti; harf, -fi; hayal, -li; ihtimal, -li; istikbal, -li; rol, - lü; alkol, -lü; mareşal, -li; festival, -li biçiminde gösterilmiştir
5. Sonu p, ç , t , k ile biten özel adlar ünlü ile başlayan ek aldığında çoğunlukla son seslerinde yumuşama olur ancak bu değişim yazıda gösterilmez: Suruç, -ç’u; Gaziantep, -p’i; Güzelyurt, -t’u; Zonguldak, -k’ı biçiminde gösterilmiştir. Bu özel adların okunuşlarındaki değişiklik ise (su’rucu); (ga:zi'antebi); (güze'lyurdu); (zo’nguldağı) biçimlerinde belirtilmiştir.
Diğer Özellikler
Türkçe Sözlük’ün kullanımında yukarıda verdiklerimizin dışında başka bazı teknik özellikler de yer almıştır. Yapı bakımından birbirine benzeyen ve eş sesler bulunduran birçok kelime Türkçe Sözlük’te art arda gelmektedir: boy, çay, kalın, saf, sandal bu tür örneklerden birkaçıdır. Kaynakları ve anlamları farklı olan bu yapıdaki kelimeler boy (I), boy (II), boy (III); çay (I), çay (II); kalın (I), kalın (II), kalın (III); saf (I), saf (II); sandal (I), sandal (II), sandal (III) biçiminde Romen rakamlarıyla birbirlerinden ayrılmışlardır.
nest...
Sözlüklerin kendisine özgü hazırlama ilkeleri ve kullanma özellikleri vardır. Bu özellikler; madde düzeni, yazım ve söyleyişle ilgili ilkeler ve diğer özellikler olarak sıralanabilir.
Madde Düzeni
Türkçe Sözlük’te madde düzeni ile ilgili olarak benimsenen ilkeler şunlardır:
1. Herhangi bir nesnenin veya kavramın adı olan ve “sözlük birimi” olarak adlandırılan söz ve söz öbekleri, bitişik veya ayrı yazılmasına bakılmaksızın madde başı yapılmıştır: almak, balık, atom ağırlığı, badem yağı, çeşitkenar, dershane, hizmet içi eğitim, işkembesi geniş, kapalı yüzme havuzu, yön gösterme eki vb.
Bunlara ek olarak bitişik yazılan birleşik fiiller (hissetmek, zikretmek) ile dolayısıyla, itibarıyla, meydanda, tutturabildiğine, vaktiyle, yanlışlıkla gibi kalıplaşmış biçimler de madde başı yapılmıştır
Madde içinde ise etmek, eylemek, olmak, kılmak, yapmak vb. yardımcı fiillerle oluşturulup ayrı yazılan birleşik fiiller; deyimler; atasözleri; gibi, kadar, ile vb. sözlerle oluşan kalıplaşmış biçimler yer almıştır: ayırt etmek, hizmet etmek, azat eylemek, göç eylemek, dost olmak, emekli olmak, namaz kılmak, otostop yapmak; abayı yakmak, çene yormak, ev açmak; ayağının bastığı yerde ot bitmez, elin ağzı torba değil ki büzesin, söz gümüşse sükût altındır; akrep gibi, ibiş gibi, kıl gibi, su gibi; parmak kadar, tırnak kadar; bileğinin hakkıyla, bin can ile vb.
2. Madde başında her sözün türü dil bilgisindeki yeri atılacak ve fiillerden önce gelen nesnelerin hangi eklerle kullanıldığı kısaltmalarla gösterilmiştir: a., sf., e., zf.; (-i), (-e), (-den), (nsz) vb.
3. Madde başlarında uzun heceler iki nokta (:) ile, vurgular vurgu işareti (') kontrol edilecek ile ince söylenmesi gereken heceler ünlünün üzerinde (^) işareti ile gösterilmiştir: abat sf. (a:ba:t), bariz sf. (ba:riz), bazı sf. (ba:zı), delalet a. (dela:let), fakirhane a. (fakirha:ne), halazade a. (halaza:de), hudayinabit sf. (huda:yi:na:bit); acaba zf. (a'caba), edepsizce zf. (edepsi'zce), eğer bağ. (e'ğer), evet e. (e'vet); dergâh a. (dergâ:hı) vb.
Türkçede kullanılan Doğu kökenli yabancı söz varlıklarının aslen uzun olan kapalı hecelerinin kısa söylenmesi eğilimi yaygınlaşmıştır. Söz gelişi, haya:t değil hayat; kara:r değil karar, ru:h değil ruh, saba:h değil sabah, zama:n değil zaman. Ancak bu yapıdaki kelimelerin çoğu, ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında aslen uzun olan son heceleri özgün söylenişine dönüşür: hayatı (haya:tı), kararı (kara:rı), ruhu (ru:hu), sabahı (saba:hı), zamanı (zama:nı) gibi. Sözlüğümüzün elinizdeki baskısında, hecenin açılması durumunda ortaya çıkan bu özellik şu şekilde gösterilmiştir: hayat a. (haya:tı), karar a. (kara:rı), ruh a. (ru:hu), zaman is.(zama:nı) vb.
Hem kalın hem de ince okunma özelliğine sahip olan l ünsüzünün söylenişinde sık sık yanlışlığa düşüldüğü görülmektedir. Bu yanlışlıkları ortadan kaldırmak amacıyla ince söylenmesi gereken l’nin okunuşu ayraç içinde belirtilmiştir: klasik, -ği a. (l ince okunur), laborant a. (l ince okunur), vals a. (l ince okunur) vb.
4. 1988 ve 1998 baskılarında madde başı sözlerin köken bilgisini gösterme konusuna ağırlık verilmişti. Bu baskıda da bütün yabancı söz varlıklarının hangi dilden geldikleri ve öz- XII gün biçimleri gösterilmeye çalışılmıştır: adliye a. Ar. ¤adliyye, ahu a. (a:hu:) Far. ¥h°, anarşi a. Fr. anarchie, sadrazam a. (sadra:zam) Ar. ¹adr + a¤©am, doping a. İng. doping, fok a. Fr. phoque, filiz a. Rum., forint a. Mac. forint, marina a. (mari'na) İt. marina, mart a. Lat., martini a. (marti’ni) İt. martini, kuruş a. Alm. Groschen, temel a. Rum., vasistas a. (va'sistas) Fr. vasistas
Köken bilgisinde, Doğu dillerinden alınan sözlerin özgün yazımı, uluslararası bilim çevrelerinde benimsenmiş bulunan çeviri yazısı alfabesine göre verilmiştir: alem a. Ar. ¤alem, hakikat, -ti a. (haki:kat) Ar. §a®³®at, Hüda a. (hüda:) Far. ¬ud¥, hudayinabit sf. (huda:yi:na:bit) Far. ¬ud¥y + Ar. -³ + n¥bit. Bitişik olarak yazılan ve iki kelimesi de aynı dilden olan sözlerin köken bilgisi verilirken iki kelimenin arasına (+) işareti konmuştur. şehriyar a. Far. şehr + y¥r vb.
Tek sözden veya bitişik kelimelerden oluşan madde başlarında köken bilgisi ayrıntılı olarak gösterilirken ayrı yazılan birleşik kelimelerde bu ilke uygulanmamıştır. Örnek olarak millî ekonomi maddesinde köken bilgisi verilmemiş, bu kelimelerle ilgili bilgiler, millî ve ekonomi maddelerinde yer almıştır. Ancak ayrı yazılmasına karşın birleşik sözü oluşturan sözler ayrıca madde başı olarak yer almıyorsa bu sözlerin köken bilgileri verilmiştir. nitrik asit Fr. acide nitrique, fort pense Fr. fort pince. Ayrıca Türkçe yapım ekleriyle oluşturulan yeni söz varlıklarının köken bilgilerinin verilmesine de gerek duyulmamıştır.
5. Madde başı sözler eğer herhangi bir bilim dalının veya alanın terimi ise bunlar kısaltma ile gösterilmiştir: anat. (anatomi), coğ. (coğrafya), ed. (edebiyat), fiz. (fizik), jeol. (jeoloji), kim. (kimya), sin. (sinema), sp. (spor) vb.
6. Madde başı sözlerin açıklanmasında bir başka incelik de kullanım sıklığı, eskilik ve halk dilinde yaşama özelliğidir. Yaygın kullanımdaki sözler için herhangi bir kısaltma verilmemiştir; eskilik için esk., halk arasında yaşayan sözler için hlk. kısaltmalarına yer verilmiştir. Ancak bu kısaltmalar kelimelerin türevlerinde kullanılmamıştır
7. Genellikle yaygın anlamlar önce, mecaz, argo, alay, hakaret ve öteki anlamlar sonra verilmiştir. Ardından deyimleşmiş veya kalıplaşmış biçimler anlamlarıyla, varsa örnekleriyle sıralanmış; atasözleri de bu bölüm içinde gösterilmiştir.
Ali Cengiz oyunu; Ali kıran baş kesen; Ali’nin külahını Veli’ye, Veli’nin külahını Ali’ye giydirmek gibi özel adlarla kurulmuş deyim ve atasözlerine de Türkçe Sözlük’te yer verilmiştir. Ancak bunların sözlükte yer alabilmesi için özel adın madde başı yapılması gerekmiştir. Söz gelişi, Ali Cengiz Oyunu deyimine yer verebilmek için Ali sözü madde başı olarak alınmıştır.
8. Madde başı olan söz sadece mecaz anlam taşıyorsa bu söz için mec. kısaltması kullanılmamıştır.
9. Sözlerin cümle içindeki kullanımlarını göstermek ve anlamlarına açıklık getirmek için Türk edebiyatının tanınmış yazarlarından seçme örnekler, tırnak içinde ve eğik yazıyla dizilerek verilmiştir. Herhangi bir örnek cümle, içindeki sözlerin zenginliği, kullanım güzelliği veya çarpıcılığından dolayı bazen birden fazla madde için örnek gösterilmiştir
10. Türkçe Sözlük’ün bu baskısında gönderme düzeninde ayrıca şu ilkeler benimsenmiştir:
a. Sözlerin kullanım sıklığı dikkate alınmış ve eş anlamlı sözlerden yaygın olanında tanım verilmiş; yaygın olmayan sözlerde ise tanım yerine karşılık verilmekle yetinilmiştir: mahcur sf. Kısıtlı; mahiye a. esk. Aylık; telaki a. esk. Buluşma, kavuşma; teşrinievvel a. esk. Ekim; teşrinisani a. esk. Kasım; uca (II) sf. hlk. Yüce; üstüvane a. esk. Silindir vb.
b. Dilde kullanımdan düşmüş olan kelimeler bk. kısaltması ile yaygın söz veya söz öbeklerine gönderilmiştir: ır a. bk. yır vb. Yaygın yanlışlar doğru biçimlerine gönderilmiştir: abi a. bk. ağabey; ayrıyeten zf. bk. ayrıca; muzur sf. Ar. mużirr bk. muzır vb.
c. Dilimize son zamanlarda girmekte olan Batı kökenli sözler özgün biçimiyle eğik olarak yazılmış, burada tanım verilmeyerek Türkçe karşılıklarına gönderme yapılmıştır: check-up a. İng. check-up tıp bk. tam bakım; factoring a. İng. factoring ekon. bk. alacaklandırma; tubeless sf. İng. tubeless bk. içsiz vb
ç. Birleşik sözler sözlükte ilk kelimesine göre abece sırasıyla yer almaktadır. ” biçiminde yer almaktadır.
Yazım ve Söyleyiş
1. Türkçede yalın biçimleri iki heceli olan vakit, sabır, meyil, şehir, hasım, resim, asıl, nehir, beyin gibi Doğu dillerinden, özellikle Arapçadan geçmiş bazı alıntı kelimelerin, ünlüyle başlayan bir çekim eki aldıklarında veya etmek, eylemek, olmak yardımcı fiilleriyle birleştiklerinde, ikinci hecelerindeki dar ünlü düşer: vakitim değil vaktim, sabırın değil sabrın, meyili değil meyli, şehire değil şehre, hasımı değil hasmı, resimi değil resmi, asılı değil aslı, nehire değil nehre, beyinim değil beynim; küfretmek, kasdetmek, kaybolmak, kahrolmak, zehrolmak , sabreylemek vb. Türkçe Sözlük’te bu tür değişikliklere uğrayan kelimeler madde başında vakit, -kti, sabır, -brı, meyil, -yli, şehir, -hri, hasım, -smı, resim, -smi, asıl, -slı, nehir, -hri, beyin, - yni biçiminde gösterilmiştir.
Yalın biçimleri iki heceli olan ve ikinci hecelerinde dar ünlü bulunan gönül, burun, ağız, karın, boyun, göğüs gibi bazı Türkçe kelimeler de ünlüyle başlayan çekim eki aldıklarında hece kaybına uğrar. Bu tür kelimeler de Türkçe Sözlük’te gönül, -nlü, burun, -rnu, ağız, -ğzı, karın, -rnı, boyun, -ynu, göğüs, -ğsü biçiminde verilmiştir.
2. Sert ünsüzlerle biten bazı kelimelerin, ünlü ile başlayan ek almaları durumunda son sesleri yumuşar. Son sesteki bu değişme, açık, -ğı, barınak, -ğı, kürek, -ği, elek, -ği, araç, -cı, süreç ,-ci, söğüt, -dü, kanat, -dı, itimat, -dı, yurt, -du, kitap, -bı, hesap, -bı örneklerinde görüldüğü biçimde gösterilmiştir.
2. Sert ünsüzlerle biten bazı kelimelerin, ünlü ile başlayan ek almaları durumunda son sesleri yumuşar. Son sesteki bu değişme, açık, -ğı, barınak, -ğı, kürek, -ği, elek, -ği, araç, -cı, süreç ,-ci, söğüt, -dü, kanat, -dı, itimat, -dı, yurt, -du, kitap, -bı, hesap, -bı örneklerinde görüldüğü biçimde gösterilmiştir.
Ünlüyle başlayan ek aldıklarında son ünsüzü değişen Batı kökenli kelimeler de vardır. Bunlar için de lirik, mikrop, lort, lastik, gardırop, otomatik, komik, prensip örneklerini verebiliriz. Bu tür kelimeler de Türkçe Sözlük’te lirik, -ği, mikrop, -bu, lort, -du, lastik, -ği, gardırop, -bu, otomatik, -ği, komik, -ği, prensip, -bi biçiminde gösterilmiştir.
3. Yazımla ilgili bir başka sorun, Arapçadan dilimize geçen ve aslında ikiz ünsüz bulunduran kelimelerle ilgilidir. Türkçede son sesleri tek ünsüze dönüşmüş olan hak (hakk), his (hiss), zan (zann), ret (redd) gibi kelimelerin, ünlüyle başlayan ek almaları veya etmek, eylemek, olunmak yardımcı fiilleriyle birleşmeleri durumunda, yapılarında var olan çift ünsüzler yeniden ortaya çıkar: hak, hakkım; his, hissi, hissetmek, hissolunmak; zan, zannı, zannetmek, zannolunmak; ret, reddi, reddetmek, reddeylemek, reddolunmak. Türkçe Sözlük’te bu tür değişikliğe uğrayan kelimeler hak, -kkı; his, -ssi; zan, -nnı; ret, -ddi biçiminde gösterilmiştir.
4. Son ünlüsü kalın olmasına rağmen ince sıradan ek alan Doğu ve Batı kökenli kelimeler menfaat, -ti; saat, -ti; lügat, -ti; feragat, -ti; harf, -fi; hayal, -li; ihtimal, -li; istikbal, -li; rol, - lü; alkol, -lü; mareşal, -li; festival, -li biçiminde gösterilmiştir
5. Sonu p, ç , t , k ile biten özel adlar ünlü ile başlayan ek aldığında çoğunlukla son seslerinde yumuşama olur ancak bu değişim yazıda gösterilmez: Suruç, -ç’u; Gaziantep, -p’i; Güzelyurt, -t’u; Zonguldak, -k’ı biçiminde gösterilmiştir. Bu özel adların okunuşlarındaki değişiklik ise (su’rucu); (ga:zi'antebi); (güze'lyurdu); (zo’nguldağı) biçimlerinde belirtilmiştir.
Diğer Özellikler
Türkçe Sözlük’ün kullanımında yukarıda verdiklerimizin dışında başka bazı teknik özellikler de yer almıştır. Yapı bakımından birbirine benzeyen ve eş sesler bulunduran birçok kelime Türkçe Sözlük’te art arda gelmektedir: boy, çay, kalın, saf, sandal bu tür örneklerden birkaçıdır. Kaynakları ve anlamları farklı olan bu yapıdaki kelimeler boy (I), boy (II), boy (III); çay (I), çay (II); kalın (I), kalın (II), kalın (III); saf (I), saf (II); sandal (I), sandal (II), sandal (III) biçiminde Romen rakamlarıyla birbirlerinden ayrılmışlardır.