Fdsfsfsd

Bir hastalıktan gelen istihâze

konularından birini teşkil etmektedir. Zira (özür) hali kabul edilirler (Diyanet İlmihali, I,
kadının namaz kılması, oruç tutması, Kur’an’ı ).
eline alması ve okuması, Kâbe’yi tavaf etmesi,
mescide girmesi, cinsî münasebeti, iddet Şafiîlere göre hayız kanının kesilmesi için
müddeti vb. dinî hükümler bu hallerle belirli müddet yoktur, hayatı boyunca devam
yakından ilgilidir. edebilir. Bu hususta iklim göz önüne alınır.
Çünkü adet müddeti, beldelerin altmış iki
Kadınlara mahsus bu haller hayız, nifas ve yaştan sonra kesilmesi çoğunlukla olur (Ömer
istihâzedir. Nasuhi Bilmen, Büyük İslam İlmihali, 93).

Hayız (Aybaşı Hali) Nedir? Nasıl Belli Olur?

Hayız (Aybaşı), kadınların hastalık ve doğum Hayız akıntısı kırmızı, siyah, sarı, bulanık
halleri dışında belli yaşlar arasında rahimden yeşil ve kiremit renklerinde olabilir. Bu
gelen bir kandır. Buna hayız, ay hali, aybaşı, renklerden biri görülünce, hayız halinin
muayyen hal gibi adlar da verilir. başladığına hükmedilir. Hayız hali sona
erdiğinde ise, gelen akıntı beyaz renktedir ve
İslam dininde bazı ibadetlerin yapılmasına rahmin tabiî akıntısıdır. (Ömer Nasuhi
“KADINLARA MAHSUS engel olan hükmî kirlilik (hades) olarak Bilmen, Büyük İslam İlmihali, 94).
nitelendirilmiş ve bununla ilgili bazı fıkhî
hükümler konmuştur. Kaç Gün Sürer?
HALLER”
Kur’an’da hayzın bir nevi sıkıntı ve rahatsızlık Hayız hali, en az 3 gün, en çok 10 gün sürer. 3
hali olduğu belirtilir. günden (72 saat) az gelen akıntı ile 10 günden
( saat) fazla gelen akıntı muayyen halden
“Sana kadınların ay halini sorarlar. De ki: sayılmaz. Bir hastalıktan geldiği kabul edilir
“O bir ezadır (rahatsızlıktır) (Bakara, 2/). (Diyanet İlmihali, I, ).

Ne Zaman Başlar, Kaç Yaşına Kadar Şafiî mezhebine göre ise bu durum en az bir
Sürer? gün bir gece, en fazla on beş gündür.
Hayız hali, en erken 9 yaşında başlar. Genç Hayız süresi içinde akıntının devamlı olması
kızlar bu halin başlamasıyla bulûğa ermiş şart değildir. Ara sıra kesilebilir. Mesela, bir
olurlar. Bu hal, en geç 55 yaşına kadar, her ay kadın üç gün kanama görse, sonra iki gün
belli sürelerle devam edip gider. Bu yaştan akıntı kesilse, sonra yine üç gün daha kanama
sonra da kesilir. 9’dan önce ve 55’ten sonra olsa, o kadının hayız müddeti 8 gündür. Arada
görülen kanamalar, muayyen halden
akıntısız geçen iki gün de hayız günlerinden Hayız Olmayan Bir Kız Ne Vakit Ergin Fakat azaları henüz teşekkül etmemiş bir
sayılır. Sayılır? düşük ile nifas hali vücut bulmaz (Diyanet
İlmihali, I, ).
Önceden hayız süresi beş gün olan bir kadın, On beş yaşını bitirmekle ergenliğe girmiş olur.
daha sonraki ayda beşinci günün bitiminde
temizlenmeyip kendisinden altıncı, yedinci, Hamile Kadının Gördüğü Kanama Adet Bir kadın, düşükten önce veya sonra kan
sekizinci, dokuzuncu ve onuncu günlerde de Kanı Mıdır? görür ve düşüğün yaratılışı da açık (uzuvları
kan gelmeye devam etse, bu durum on günü belli) olursa, kadının önceki görmüş olduğu
geçmediği takdirde önceki beş günden Hayır. Bu kanama özür kanıdır (Ömer Nasuhi kan, hayız kanı değildir, düşükten sonra kan
sonraki akıntılar da ay halinden sayılır. Yani Bilmen, Büyük İslam İlmihali, 97). gördüğü için, o kadın lohusa sayılır. Fakat
kaç gün kan gelmişse ay hali süresi o düşüğün yaratılışı (uzuvları) belli olmamışsa
kadardır. Nifas (Lohusalık Hali) Neye Denir? önceki gördüğü kan; eğer, kadını hayızlı
saymaya imkân varsa, hayız kanıdır (Feteva-i
Eğer önceki aylarda ay hali süresi beş gün Nifas, doğum sonrasında kadından gelen kana
Hindiyye, I, ).
olan kadının kan akıntısı on günü geçerse denir. Nifas haline Türkçemizde “Lohusalık
mesela on iki gün olursa onun ay hali yine hali” denir. Azası belli olmayan çocuğu düşüren kadından
beş gündür. Beş günden fazla olan yedi gelen kan üç gün devam eder ve ondan önce
Nifas (Lohusalık Hali) Kaç Gün Sürer?
günlük süre istihâze yani özür sayılır. Bu geçmiş hayızından sonra tam bir temizlik
günlerde kılınmayan namazların kaza Nifas, yani lohusalık halinin en az kaç gün devresi geçerse hayızdır. Temizlik devresinin
edilmesi gerekir. süreceği belli değildir. Bir gün bile olabilir. En geçmesi iki hayız arasında fasıla (ara) teşkil
fazla devam müddeti ise 40 gündür. 40 etmek için lazımdır. Kan üç gün devam etmez
Hayız Bittikten Sonra Onu Takip Eden de ondan önce tam bir temizlik devresi
günden fazla sürmez. 40 günden sonra
Temizlik Süresi En Kısa Ne Kadardır? geçerse yahut üç gün devam eder de ondan
kesilmeyip devam eden kan, artık nifas kanı
değil, istihâze (özür) kanıdır. önce tam temizlik devresi geçmezse veyahut
15 gündür (Diyanet İlmihali, I, ). hem üç gün devam etmez, hem de önceden
Bazı kadınlar çocuk doğurduktan sonra ancak tam temizlik devresi geçmezse gelen kan
Hayız Çağına Giren Bir Kız Kendisinde istihâze (özür)dir (İbn Âbidîn, Reddü’l-
İlk Kanamayı Görünce Ne Yapar? veya 25 gün kadar nifas görürler. Sonra
kan kesilir. Böyle kadınların, nifas süreleri bu Muhtâr, I, ). Ceninin hali yani azası
kadar olmuş olur. Bundan sonra yıkanır, belli mi değil mi, bilinmezse mesela; çocuğu
Hayız görecek çağa gelen bir kız, ilk defa
namaz kılıp oruç tutmaya başlayabilirler. helada düşürür de devam üzere kan gelirse
görmeye başladığı kanamadan dolayı, hemen
Nifasın en uzun süresi, Şâfiî mezhebine göre bakılır. Mesela; hayzı 10 gün, temizlik devresi
namazı, orucu terk eder. Bu kıza “mübtedie”
60 gündür (Diyanet İlmihali, I, ). 20 gün, nifas da 40 gün ise çocuğu hayzının
denir. Bununla birlikte dinî mükellefiyetler
ilk gününde düşürdüğü taktirde 10 gün
başlamış olur. Şayet hayız hali üç günden az
Düşük Yapan Kadın Nifaslı Sayılır mı? namazını yüzde yüz bırakır. Zira bu kadın ya
sürerse hayızlı olmadığı anlaşılır.
hayızlı, yahut nifaslıdır. Sonra yıkanarak 20
Düşük çocukların el, ayak, parmak gibi gün namazını şüphe ile kılar. Çünkü nifaslı
uzuvları belirmiş ise, nifas hali meydana gelir. veya temiz olması ihtimali vardır. Sonra 10
gün namazını yüzde yüz bırakır. Zira ya ve kokusuzdur. Tıpkı burundan vesaire görse kanı gördüğü vakitten itibaren hayızı
hayızlıdır, yahut nifaslı. Sonra yıkanarak 20 azalardan akan kan gibidir. Bir özür ve başlamış olur.
gün yüzde yüz bilerek namaz kılar. Bu kırk hastalık kanıdır. 3 günden az, 10 günden fazla
günü tamamlamak içindir. Ondan sonra adeti ve hamilelik esnasındaki kanamalar ile 9 yaş Cünüp olan bir kadın boy abdesti almadan
10 gün hayız, 20 gün temizlik devresi olur. öncesi ve adetten kesilmiş kadından gelen hayız olsa veya hayızlı bir kadın ihtilam olsa
Çocuğu hayız günlerinden sonra düşürürse, o kanamalar istihâze (özür) kanıdır. gusül alması tavsiye edilir.
vakitten itibaren temizlik devresindeki adeti
kadar şüphe ile namazını kılar. Sonra Hayız ve Nifası Bitmiş Kadına, Hayız ve Nifas Döneminde Yapılamayacak
hayızdaki yüzde yüz bildiği adeti kadar Gusletmeden Evvel Kocasının Cinsî Şeyler:
namazını terk eder (İbn Âbidîn, Reddü’l- Münasebette Bulunması Helâl Olur mu?
Muhtâr, I, ). 1. Hayız ve nifas halindeki kadından her türlü
Hayız ve nifasın azamî müddetleri (hayızda namaz mükellefiyeti düşer. Kadınlar hayız-
Ameliyatla Doğum Yapan Kadınlar da 10, nifasta 40 gün) geçince kadınla cinsî nifas halinde oldukları müddet zarfında,
Nifaslı Sayılırlar mı? münasebet helal hale gelir. Guslü beklemek namaz kılmaları kendilerine haram olur.
gerekmez. Ancak yine de kadın guslettikten (Diyanet İlmihali, I, ).
Çocuk ameliyatla (sezeryan) alınır ve kan sonra temas, müstehab kabul edilmiştir.
rahimden değil de sadece karından çıkarsa, Kadınların hayız ve nifas halinde iken
bu kan, yaradan akan kan hükmündedir nifas 10 günden evvel hayız ve 40 günden evvel kılamadıkları bu namazları sonradan kaza
hali tahakkuk etmez. Kan, ancak rahim nifas halinin sona ermesi durumunda ise, cinsî etmeleri gerekmez. Zira Hz. Peygamber
yoluyla dışarı çıkarsa, kadın nifaslı sayılır. münasebet derhal helâl olmaz. Zira bu (s.a.v)’in sevgili eşi Hz. Âişe bu konuda şu
durumda cinsî münasebetin helal olabilmesi tecrübesini aktarmaktadır: Bir kadın Âişe
Nifas Müddeti İçinde Görülen Temizlik için kadın ya yıkanmış olmalı ya da (r.a)’a: “Hayız gören bir kadın namazı kaza
Nifastan Sayılır mı? yıkanmamış olsa bile hayız ve nifas için edecek mi?” diye soru sordu. Âişe (r.a): “Sen
zikredilen normal sürelerin üzerinden en az bir Harûrîlerden misin?. Biz Resûlüllah (s.a.v)’in
Evet, sayılır. Meselâ 10 gün kan gelip 5 gün namaz vaktinin geçmesi gerekir. Bu takdirde yanında hayız gördüğümüz zamanlarda namaz
kesilse, sonra tekrar kanama başlasa ve 10 gusledilmemiş bile olsa, cinsî münasebet helâl kılmazdık ve kazasıyla da emrolunmazdık”
gün kadar sürse, bu 25 günlük sürenin hepsi hale gelmiş olur. diye cevap verdi (Buhârî, “Hayz”, 20).
de nifastan sayılır. Çocuğun dünyaya
gelmesiyle lohusalık başlamış olur. Hayız ve Nifas Hali Devam Ederken 2. Hayız-Nifas halindeki kadınlara, namaz
Geceleyin Uyuyup Sabahleyin Temiz kılmak gibi oruç tutmak da haramdır. Ancak
İstihâze (Özür) Hali Nedir? Olduğunu Gören Kimsenin Durumu? namazdan farklı olarak oruçlu geçiremedikleri
günleri temizlendikten sonra kaza etmeleri
Hayız ve nifas müddetleri dışında, rahimden Bu kişinin geceden temiz olduğuna hükmedilir gerekmektedir (Diyanet İlmihali, I, ).
akan kana istihâze yani özür kanı denir. ve yatsı namazını kaza etmesi gerekir
(Serahsî, Mebsut, III, ). Ancak geceleyin Hayız ve nifas halinde oruç tutamayan bir
İstihâze kanı, hayız ve nifas kanından temiz olarak uyuyan kimse sabahleyin kan kadının, yemeyip içmeyip oruçlu gibi durması
farklıdır. Bu kan, damardan geldiği için ince doğru değildir. Temiz iken niyet edip oruca
başlayan kadın imsaktan sonra gündüzün her besmeleyi, kelime-i tevhid ve kelime-i her hangi bir sakınca görülmemiştir. Hayız ve
hangi bir saatinde hayız veya nifas olsa şehâdeti okuyabilirler. Maliki fakihleri ise, nifas halindeki kadın hayvan kesebilir ve
orucu bozulur. O gün akşama kadar oruçlu kadın hayız süresi içinde Kur’an kestiği de yenilir.
geçirmesi caiz değildir. Yemeyip içmeyip okuyabileceğini, fakat hayız kanı kesildiği
oruçlu gibi durması uygun değildir. Hayız andan itibaren gusledip temizleninceye kadar 4. Hayız, nifas ve cünüp halinde bulunanların,
olan bir kadın gündüz temizlense yani hayızı cünüp hükmünde olup Kur’an Kur’an’a ellerini sürmeleri de haramdır. Hattâ
sonra erse günün geri kalanını akşama kadar okuyamayacağını belirtmişlerdir. Zira onlar bütün Kur’an’ı (Mushaf’ı) değil, bir âyeti, bir
yemeden içmeden geçirmesi uygun olur. cünüplük halinin iradî, hayzın ise gayri iradî âyetin birkaç kelimesini dahi tutmak
oluşundan hareketle hayızlı kadın lehine bir haramdır. Ancak Kur’an’a bakmaları ve
Bir kadın kendisine borç olan iki ay keffaret ayırım yapmayı gerekli görmüş, özellikle Kur’an’ı dinlemeleri caizdir. Bununla birlikte
orucunu tutarken hayız olsa o günlerde oruç Mâlikîler kadınların Kur’an öğretimi ve hayız ve nifas halindeki bir kadın, namaz
tutamaz. Fakat hayızı biter bitmez ara öğrenimi için böyle bir ruhsata ihtiyaç kılmakla mükellef olmadığı için secde
vermeden kaldığı yerden keffaret orucuna bulunduğu noktasından hareket etmişlerdir. kendisine vacip değilken cünüp olan kimse,
devam eder ve bu şekilde oruçlarını birbirine kadın olsun erkek olsun eğer secde âyetini
ekleyerek hesap edip altmış günü tamamlar. Kur’an öğretimi ve öğrenimi ile meşgul olan duyarsa tilavet secdesi kendisine vacip olur.
Eğer hayızdan temizlendikten sonra hemen kadınlar, hatta mazeret beyan etmesinin Temizlendikten sonra bu secdeyi yerine
oruca devam etmeyip bir veya iki gün ara kendisini zor durumda bırakacağı kadınlar getirmesi gerekir.
verirse keffaret bozulmuş olur ve keffaret yukarıdaki ruhsattan yararlanarak hayızlı
orucuna yeniden başlaması gerekir. Çünkü oldukları halde mushafı ellerine alıp Kur’an 5. Hayız ve nifas hâlindeki kadının veya
keffaret orucunu ara vermeden tutmak okuyup dinleyebilirler. cünüp olan kadın ve erkeğin Kâbe-i
lazımdır. Mükerreme’yi tavaf etmeleri de haramdır
Ayrıca hayızlı ve nifaslı kadınların veya (Diyanet İlmihali, I, ).
Bir kadın yemin keffareti olan oruca başlasa cünüplerin kunut vesaire gibi çeşitli duaları
ve tamamlanmadan hayız görse okumalarında, tesbih ve tehlil kelimelerini Konu ile ilgili bir hadisi şerifte Hz. Âişe
temizlendikten sonra yeniden başlaması söylemelerinde ve Hazret-i Peygamber’e salât validemiz, Peygamberimizle haccettiği sırada
gerekir. Çünkü kadının üç günden ibaret olan ve selâm getirmelerinde hiçbir mahzur yoktur kendisinde muayyen hal olmuş, bu durumda
yemin keffaretinin orucunu iki adet arasında (Diyanet İlmihali, I, ). haccı yarım kalacak düşüncesiyle ağlamaya
tutması mümkündür. başlamıştı. Peygamberimiz kendisine:
Bunun yanı sıra hanımların bu özel günlerinde
3. Hayızlı kadınların Kur’an okuması ve yapılması yanlış olarak bilinen tırnak, saç ve “Ne oluyorsun, ay hali mi gördün? Diye
mescide girip orada kalması Hanefiler de tüy temizliğinin gerçekleştirilmesinde sakınca sormuş ve ardından şu açıklamayı yaparak bu,
dâhil fakihlerin çoğunluğuna göre caiz yoktur. Ancak kanamanın kesilmesinden sonra kadınlar tâifesine Allah’ın bir yazısı ve
değildir. Bu konuda hayız ve nifas halindeki yıkanmadan saç ve tırnak kesilmesi tenzihen takdiridir. Kâbe’yi tavaftan başka hacıların
kadın cünüp kimse gibidir. Eğitim ve mekruhtur. Cenazeye bakmak, cenazeyi yaptığı her şeyi yap; Kâbe’yi de ay hâlinden
öğretim amaçlı, vaaz dinlemek için mescide yıkamak, kabir ziyaretinde bulunmak, yeni kurtulduktan sonra tavâf edersin”
girebilirler, dua ve zikir niyetiyle dua doğmuş bebeğe bakmak gibi halk arasında buyurmuştur (Buhârî, “Hayz”, 1).
ayetlerini, Fatiha, İhlas gibi sureleri yanlış olarak telakkî edilen bir takım şeylerde
6. Hayız ve nifas hâlinde olan kadının kocası temas etmesi, el dokundurması da haramdır
ile cinsî münasebette bulunması da haramdır. (Diyanet İlmihali, I, ).
Bu halde yapılan bir cinsî birleşme, büyük
günahlardan sayılmıştır. Cumay b. Umayr’ın rivâyet ettiği bir hadiste
Cumay şöyle anlatıyor: “Ben, annem ve
“Sana kadınların ay halini sorarlar. De ki: teyzemle birlikte Hz. Âişe’nin yanına girdim.
“O bir ezadır (rahatsızlıktır). Ay halinde Onlar Hz. Âişe’ye hayızlı iken Hz. Peygamber
kadınlardan uzak durun. Temizleninceye “Sizlerle nasıl münasebette bulunurdu” diye
kadar onlara yaklaşmayın. Temizlendikleri sordular. Âişe validemiz, “Hayızlı olduğumuz
vakit, Allah’ın size emrettiği yerden onlara zaman bize geniş bir izar giymemizi emreder
yaklaşın. Şüphesiz Allah çok tövbe edenleri sonra sine ve göğsümüze iltizamda (temasta)
sever, çok temizlenenleri sever” (Bakara, bulunurdu, demiştir” (Nesâî, “Hayız”, 12).
2/).
7. Âdet halindeki kadını boşamak haramdır.
Böyle bir günah işleyenin tövbe ve istiğfar Bu durumdaki boşama, sünnete uygun
etmesi gerektiği gibi ilk günlerdeki ilişki için olmayan bid’at bir boşama şeklidir.
verebilir durumda iken günahlarını örtecek
bir dinar ,25 gr altın, son günlerdeki ilişki Hz. Ömer'in oğlu Abdullah, karısını
için bunun yarısı miktarındaki altın veya adetliyken boşadığında Hz. Ömer durumu
değerini vermesi gerekir. Zekat'ın nisabı 20 Peygamber Efendimiz’e anlatınca Resûlullah
dinar= 85 gr. altın olduğuna göre bir dinar bunu onaylamamış ve şöyle buyurmuştur:
gr. Altındır (Yusuf el-Kardâvî, Fıkhu’z- “Ona, eşine dönmesini emret. Sonra (illa da
Zekat, I, , ). boşayacaksa) eşini temizlik döneminde veya
hamile iken boşasın.” (Zühaylî, Fıkhü’l-İslâm,
Adet halinde cinsel temasda bulunmak I, ).
Rabbimizin ve Peygamberimizin
buyruklarıyla yasaklanmış olduğu için eşler
isteseler ve -bilfarz- bedenî ve ruhî
zararlarından korunabilmiş olsalar bile
cinsel temasda bulunamazlar. Zira karşılıklı
anlaşma haramı helal kılmaz. Bu sebeple
bu ilahî yasağı çiğneyen eşler günahkar
olurlar.

Hayız hâlinde olan kadının göbek ile diz

kapakları arasında kalan avret sahasına
kocasının şehvetsiz bile olsa çıplak olarak