Mr Da Metal Olursa

Mr çekiminde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

Manyetik rezonans görüntüleme yani kısaca Mr; vücudun belirli bölgelerinin kesitler halinde görüntülenmesine olanak sağlayan bir sistemdir. Günümüzde sıkça kullanılmakta ve çoğu hastalığın teşhisinin konmasına, tedavi yönteminin belirlenmesinde büyük rol oynamaktadır. Mr, daha çok vücudun kemiksiz ve yumuşak bölgelerinde kullanıma uygundur. Mr; migren, baş ağrısı, beyin tümörü şüphesi, epileptik nöbet, nörolojik rahatsızlıklar, omurga problemleri, kalp hastalıkları, göğüs hastalıkları ve spor yaralanmaları gibi durumlarda uygulanmaktadır. Mr çekim işlemi çoğu hastada endişe yaratacak seviyede olabilmekte ve ilk çektirecek olan hastalar için korku yaratabilmektedir. Mr; hastalıkların teşhisinde oldukça önemli bir yere sahiptir, çekim esnasında hastaya herhangi bir zarar vermemektedir. Günümüz tıp teknolojisi sayesinde vücudun hemen hemen her bölgesinin emarı çekilmektedir. Batın emarı, beyin emarı, prostat emarı, pelvik emarı emar çeşitlerinden bazılarıdır. Mr çekimi esnasında hastalardan metal eşyalar bulundurmamaları istenilir. Metal eşyaların bulunması durumunda çekim işlemi gerçekleşmeyerek tekrarlanır. Mr çekimi sırasında dikkat isteyen bazı hususlar vardır. Hastanın üzerinde metal eşyanın bulunmaması, hastaya çekime uygun önlük giydirilmesi, hastanın çekim anında hareketsiz kalması ve bazı durumlarda hastanın nefesini tutması dikkat edilmesi gerekenler arasındadır.

Bu yazımızda mr çekiminde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir, mr çekiminden önce yemek yenir mi, mr için kaç saat açlık gerekir, mr çekilirken metal olursa ne olur ve hamileyken mr çekilir mi sorularına cevaplar vereceğiz.

Mr çekiminden önce yemek yenir mi?

Mr çekiminden önce yemek yenilip yenilmeyeceği taranan alana göre değişiklik göstermektedir. Mr çekiminin uygulandığı gün içinde doktor tarafından aksi bir durum belirtilmedikçe hasta yemesine içmesine devam edebilir. Bazı durumlarda 4 saat öncesinden bir şey yiyilip içilmesi istenmez bazı durumlarda ise çekim işlemi öncesi fazla miktarda su tüketilmesi istenir.

Mr için kaç saat açlık gerekir?

Mr çekiminde sedasyon ya da anestezi kullanılıyorsa hastanın 6 ila 8 saat aç kalınması istenir. Özellikle beyin emarında neden aç kalınması gerektiği uzman doktor tarafından açıklanmaktadır.

Mr çekilirken metal olursa ne olur?

Mr çekimi öncesi takı, mücevher, kemer, toka, metal fermuar, protez diş ve işitme cihazları gibi eşyalar çıkarılmalıdır. Hastanın metal içerikli eşyaları üzerinde bulundurması halinde çekim işlemi gerçekleşmez ve tekrarı yapılır. Hastalar tarafından neden metal içerikli eşyaların çıkarılması gerektiği merak edilmektedir. Mr çekiminde güçlü mıknatıslar kullanıldığı için hastaya zarar teşkil edebilmektedir.

Hamileyken mr çekilir mi?

Hamile kişilerde mr işlemi pek tavsiye edilen ve uygulanan bir işlem değildir. Bebeğin ilk 3 ayında organları yeni yeni oluştuğu için uygulanması önerilmemektedir. Çok çok zorunlu durumlarda mr çekimi öncesi gerekli tetkik ve incelemeler yapılmalıdır.

Denizli Devlet Hastanesi’nde, Manyetik Rezonans (MR) cihazına yapışan polis memurunun silahı, sabah saatlerinde firmanın uzman ekibi tarafından çıkarıldı. Denizli Devlet Hastanesi Radyoloji Uzmanı Aydın Karabacakoğlu, uyarıda bulunarak, MR cihazına metal eşya ile girilmesinin hem cihaza, hem sonuçlara, hem de hastaya zarar verebileceğini söyledi.
Denizli Devlet Hastanesi’ne yakını ile giden bir polis memuru hasta MR çekimi sırasında, belinde unuttuğu silahla odaya girince, silah yüksek şiddette manyetik oluşturan MR cihazına yapıştı. Pazar günü gerçekleşen olay sonrası uzman ekip beklenerek, pazar günü olan MR randevuları iptal edildi. Polis sabaha kadar olası bir tehlike yaşanmaması için MR odası önünde nöbet tuttu. Pazartesi günü sabah saatlerinde, hizmet alımı ile kullanılan MR’ın yetkili servis uzmanları, polisin tabancasını yapıştığı yerden çıkartarak, emniyet güçlerine teslim etti. Sabah saatlerinde de randevusu olan vatandaşlar için bir süre MR çekimi yapılamazken, tabancanın yapıştığı yerden çıkarılmasının ardından, MR makinesi tekrar hizmet vermeye başladı.
Denizli Devlet Hastanesi Radyoloji Uzmanı Aydın Karabacakoğlu, vatandaşların metal eşyaları ile MR cihazına girmesinin sakıncalarını anlattı. Karabacakoğlu metal eşyaların cihazı durdurduğunu, sonuçları etkilediğini ve hastaya da zarar verebildiğini belirterek, "MR radyoloji incelemeler içerisinde en son gelişmiş yöntemlerden bir tanesi. Güçlü manyetik alan ile görüntü elde edilebilen bir yöntem, dolayısıyla manyetik alan içerisinde metalik yapılar ile girilmesi hem görüntüleme sistemini bozmakta, hem de hastalar açısından sıkıntı doğurabilmektedir. Hastalarımızı metalik yapılar ile girmemeleri konusunda uyarıyoruz. Üzerinde metal varsa zarar vermeyeceği durumlarda alıyoruz. Metalsiz girmelerini istiyoruz. Metalik yapılar ile değerlendirmelerde sıkıntı oluyor. Görüntüler bozuk çıkıyor. Bozuk olan görüntüler ile de ileri derece değerlendirme yapılamıyor. İçeride metalik yapı var ise güçlü manyetik oluşum nedeniyle, metalik yapıyı yerinden oynatabiliyor. Mesela kalbinden kapak operasyonu geçiren hasta, kalp kapaklarının fonksiyonlarının bozulması ya da kalp kapağını yerinden değiştirmesi olayı ile karşılaşabilir. Metal eşyalar, MR cihazını güçlü manyetik alan içerisinde MR’a yapışıp, hareketsiz bırakıyor. Cihazı durduruyor" dedi.

MR cihazlarına girerken metal eşyalarımızı çıkarmazsak ne olur? MRG (MRG Manyetik Rezonans Görüntüleme-MRI ) cihazlarının en önemli parçası içlerinde bulunan ve görüntülemeye yarayan çok güçlü bir mıknatıs olduğundan bütün metalleri çeker ve hatta sizi öldürebilir.

Mıknatıslarda birim olarak gauss (1 Tesla = 10, gauss) kullanılır. Günümüzde MR cihazlarında bu mıknatısların gücü 0,5 Tesla ve 3,0 Tesla arasında değişiyor. En güçlü mıknatıslar 60 Teslaya kadar çıksa da bunlar ancak araştırmalar için kullanılıyor. Dünyanın manyetik alanının 0,5 Gauss olduğunu düşünürseniz bu mıknatısların ne kadar güçlü olduğunu anlarsınız. Örneğin videoda gördüğünüz gibi 4 Teslalık bir Mr bir büro sandalyesini kg kuvvetle çekebilir. Yani küçük bir arabayı çekecek kadar güçlü bir manyetik alan oluşturabilir.

Küçük bir metal eşya bile örneğin, ataç, kalem, yüzük, steteskop, hemostatlar, makaslar hatta cebinizdeki ufacık eşyalar uçarak MR'ın içine çekilebilir. Tabi bir de orda bir hasta varsa ona zarar verme olasılığı yüksektir. Tabi hastada protezler metalse yine bu makine tarafından güçlü bir şekilde çekilecektir. Ayrıca cebinizdeki kredi kartları ya da banka kartlarının bilgileri anında silinebilir. Hatta bunların üzerindeki çipler makineye yapışabilir. 4,6 metreden bir demiri tuttuğunuzda kolaylıkla çekmeye başlayabilir. Ayrıca mıknatısa yaklaştıkça bu kuvvet üstel (artan) bir şekilde artarak büyür. Bu nedenle metal eşyalarla ya da metal protezlerle MR'a girmek çok tehlikelidir. Kalp pili olan kalp hastaları, beyin ameliyatı ile beyin damarlarına klips takılmış kişiler, metal kalp kapakçıkları olanlar, iç kulak protezi gibi hastalar kesinlikle MR'a giremezler. Daha önce New York’ta bir hastanede odanın bir ucunda bulunan oksijen tüpü havalanarak 6 yaşındaki bir hastanın ölümüne neden olmuştu. Bu nedenle, bu odalarda metal eşya bulunsuin çok tehlikelidir.

Oğuz Sezgin / Gerçek Bilim