Volant Ne Işe Yarar

Volan Nedir? Volanın Görevleri Çeşitleri Nelerdir?

Krank miline bağlı olan volan, motorun dönme hareketini kavrama (debriyaj) sistemine aktarır. Volan dökme demirden yapılmıştır ve krank milinin arka ucuna cıvatalanmıştır. 

Ağır kütleli yapısıyla tork dalgalanmalarını azaltır ve motor dönüşlerinin daha yumuşak (pürüzsüz) olmasını sağlar. Volanlar tork dalgalanmalarını yumuşatması için büyük-ağır seçilir. Fakat çok ağır volan kullanılması, tork dalgalanmasını azaltırken, motor tepkilerinin azalmasına sebep olur. Bu sebeple uygun ve dengeli bir tercih yapılmalıdır.

İçten yanmalı motorlarda bir çevrim derece (2 krank turu) tamamlanır, bu sırada 4 kez patlama gerçekleşir ve krank miline döndürme kuvveti uygulanır. Bu 4 anda krank mili büyük bir kuvvetle dönmeye zorlanırken, diğer zaman aralıklarında, atalet ve sürtünme kayıplarından dolayı yavaşlamaya zorlanır, bu durum dönme düzensizliği ve tork dalgalanması oluşturur. Volan, ağır kütlesinin sahip olduğu atalet kuvvetiyle, krankın dönüşünün sürekli ve düzenli olmasına katkı sağlar.

Volanın çevresinde volan dişlisi bulunur, bu dişli marş motorunun marş dişlisi tarafından döndürülerek, marş sırasında ilk motora ilk hareket verilir. 

 

Volanın üzerine debriyaj (kavrama) sistemindeki baskı plakası (baskı diski) cıvatalanak bağlanır, baskı diski her zaman motorla beraber aynı hızda döner. 

Volan dökme demirden yapılır, dökme demirin yapısındaki grafit parçacıkları sürtünme anında yağlama etkisi gösterir, böylece fazla aşınma ve çizilmeler engellenmiş  olur. 

Şanzıman giriş milinin (priz direkt milinin) geçebilmesi için, volanın göbeğinde bir yatak bulunur, bu sebeple volanın merkezinde bir delik vardır. Priz direkt mili kılavuz yatağı bronz veya rulmanlı olabilir. Şanzıman monte edilmeden önce, kavrama takılırken bu yatağa bir kılavuz takılarak merkezlenir. Şanzıman takılırken de priz direkt mili bu yatağa geçirilip oturtulur. 

Volan Çeşitleri

*Tek kütleli volan (single mass flywheel) (burada tek kütleli volan anlatılmıştır).

*Çift kütleli volan (dual mass flywheel) (Oynar Göbek Volan) 

(Bkz: Volan Arızaları)

(Bkz: Kavrama (Debriyaj) Sistemi)

Otomobil kullanıcılarının merak ettiği volant nedir sorusu, araç motor arızalarıyla birlikte gün yüzüne çıkmaktadır. Motorun çalışmasında önemli bir role sahip olan volant dişlisinin arızalanması halinde motor da arıza verir. Bu anlamda volant, aracın beyin takımlarından biri olarak nitelendirilebilir. Krank ile doğrudan bağlantılı olan volant, büyük bir dişli olarak tasarlanmıştır. Bundan dolayı araç motorlarının çalışmasında etkili bir role de sahiptir.

Marş motorunun krankı rahatça çevirebilmesi amacıyla hacimsel olarak büyük bir yapıya sahiptir. Motorun çalışması için ilk hareketi başlatan volant, marş hareketinin olmazsa olmaz parçası olarak kabul edilmektedir. Motor devri ile doğru orantılı olarak hareket eden volant, içten yanmalı otomatik marş sistemlerinin tümünde yer almaktadır. Bu açıdan da hareket için gerekli olan en önemli mekanik akşamlardan bir tanesidir. Peki araçlar için bu kadar önemli olan volant ne işe yarar? İşte detaylar!

Volant Ne İş Yapar?

İçten yanmalı otomatik marş sistemlerinin gerçekleşmesini sağlayan volantın varlığı arızalanmadığı takdirde bilinmemektedir. Volant ne iş yapar sorusunun cevabı, bu aksamın arızalanmasıyla birlikte daha net olarak alınmaktadır. Volant dişliği motorda bulunan krank ile doğrudan temas halindedir ve dişleri krankı sarar. Motor çalıştırıldığı anda bu dişliler hareket etmeye başlar ve krankın dönmesini sağlar. Böylece motorun güç üretmesi de mümkün hale gelir.

Dişlerin marş motorunu harekete geçirmesiyle birlikte motor hareket etmeye başlamaktadır. Aracın çalıştırılması ve amacına hizmet etmesi için volant oldukça gerekli ve önemli bir göreve sahiptir. Bu yapının dişlerinin aşınması durumunda da marş alınamaz ya da rahatsız edici bir gıcırdama sesi gelir. Motorun çalışması için çok büyük bir öneme sahip olan volant, her mekanik aksam gibi belli bir kullanım ömrüne sahiptir. Bu kapsamda volant ömrü ne kadar olur? İşte ayrıntılar!

Volant Nedir?

Volant Ömrü Ne Kadar?

Motorun hareketi için hayati bir görev üstlenen volantın belli bir kullanım ömrü bulunmaktadır. Bu süre zaman cinsinden değil kilometre cinsinden hesaplanmaktadır. Volant ömrü ne kadar sorusuna verilebilecek cevap ise; bin kilometre civarıdır. Aracınızın volant değişiminden itibaren yaklaşık bin kilometre kullanılmışsa volant dişlisinin performansı yavaş yavaş düşmeye başlar. bin km sonrasında volant dişlisinin de değişmesinde fayda vardır.

Dişler aşınır ve motordan rahatsız edici bir gıcırtı sesi gelir. Balans ayarının bozulmasıyla birlikte kendini belli eden bu arıza, sürüş konforunu düşüreceği gibi sürüşü büyük ölçüde engelleyebilir de. Şanzıman ve motor arasında gelen gıcırdama sesi geliyorsa, volant değişim süreniz gelmiş demektir. Bu noktada aracınızı güvendiğiniz bir servise götürerek volant değişimini gerçekleştirebilirsiniz. Bu arada volant arızası nasıl belli olur? Sorusunun yanıtını biliyor olmak da beraberinde önemli kazanımları getirir.

Volant Arızası Nasıl Belli Olur?

Motorun ateşlenmesini gerçekleştiren volant, belli bir kullanım ömrüne sahiptir. Ortalama olarak bin kilometre sonunda değişim ihtiyacı duyan bu aksam, performanstan düştüğünü birtakım semptomlarla belli eder. Eğer aracınızın motoru ve şanzımanı arasından ağır bir gıcırdama sesi geliyorsa bu volant dişlisinin aşındığının göstergesidir. Aynı zamanda araç rölanti devrinde haddinden fazla titreme gerçekleştiriyorsa da volant dişlisinin kontrol edilmesi gerekebilir.

Manuel araçlarda da otomatik araçlarda da bulunan bu yapı, motor için olmazsa olmaz bir görev üstlenmektedir. Volant arızası nasıl belli olur sorusu da bu doğrultuda sıkça sorulmaktadır. Volant dişlisinin arızasının direkt olarak tespit edilmesi pek mümkün olmamaktadır. Bu noktada belirtilen semptomların gözlemlenmesi halinde araç servise götürülerek kontrolleri gerçekleştirilmelidir.

Volan krank miline bağlı bir parçadır. Krank milinden aldığı hareketi debriyaj vasıtasıyla şanzımana ileten bir dişli kasnaktır. Ayrıca motora ilk hareketin verilmesinde de rol oynar.

Marşa basıldığında marş dişlisi volan dişlilerinin arasına girer ve marş motoru volanı döndürür. Volanda krank milini döndürerek motora ilk hareketi verir. Daha sonra ateşleme gerçekleşir ve motor kendiliğinden çalışmaya başlar. Marşa basılıp araç çalıştırıldıktan sonra kontağın hemen bırakılması gerekir. Marş bırakıldığında marş motoru dişlisi volan dişlisinden ayrılır. Kontak hemen bırakılmazsa marş motoru dişlileri aşınır ve sıyrılır. Bu durumda marş esnasında marş motoru dişlileri volana tam olarak tutunamadığından sıyırma yapar, araç çalışmaz. Bu yüzden marş yapıldıktan sonra kontağın doğru zamanda bırakılması önemlidir.

Volan krank milinden aldığı hareketi debriyaj vasıtasıyla şanzımana iletir. Volan yüzeyi tıpkı debriyaj balatası yüzeyi gibi tırtıklı, pürüzlü bir yapıya sahiptir. Bu sayede volan ve debriyaj balatası tam olarak birbirine kenetlenir ve motordan gelen hareket şanzımana iletilir. Siz debriyaja bastığınızda debriyaj balatası volandan ayrılır ve motor ile şanzıman arasındaki hareket iletimi kesilmiş olur. Bu arada vites değişikliği yapılır ve ayak debriyajdan çekilirken volan ve debriyaj balatası tekrar kenetlenir ve hareket şanzımana oradan da tekerleklere tekrar iletilir.

Krank miline bağlı krankın hareketi ile direkt dönen ve ateşleme zamanında aldığı gücü diğer zamanlarda motorun dönmesi için harcayarak hareketinin devamlılığını sağlayan büyük silindirik dişfunduszeue.info mili ile birlikte motorun dengesini sağlar.

Çoğu modelde marş sistemi için gerekli ilk hareket marş dinamosu ile volandan verilir. Şekli, vantilatörü andırmaktadır.

Malzemeleri genelde dökme demirden olur. Arızaları ise ' Eğiklik, Çatlaklık, Sürtünmedir'. Tamiri, eğer töleransı aşmamışsa volan taşlama tezgâhında düzeltilebilir.

Enerji ve iş makinalarında hareket ve kuvvetlerin hüküm sürdüğü yüzeylerde, sürtünme gibi mekanik kayıpların dışında, konstrüksüyon ve işletme şartlarından zorunlu olarak enerji kayıpları meydana gelmektedir.

Genel olarak turbo ve pistonlu makinalarda daha çok meydana gelen bu enerji kayıpları volan kullanılarak büyük ölçüde azaltılabilir. Pistonlu makinalarda, işletme şartlarının tamamen düzgün olması veya kuvvetlerin değişmemesine rağmen parçaların yapılışlarının temelindeki dengesizlikten dolayı volana ihtiyaç duyulmaktadır.

Volanın en önemli özelliği kaybolacak enerjinin bünyesinde depolanabilmesi ve gerektiğinde bunu kullanma imkânı verebilmesidir. Genel bir volanın geometrik şekli, çapı büyük genişliği küçük boyutlarda bir nevi silindirik disk olmalıdır. Volanın sistemdeki yeri ise, imkân dahilinde dönüş sayısının en büyük olduğu yer olmalıdır. Bazı sebeplerden bu yer mümkün olmadığı takdirde en büyük devir sayısına yakın dönen yerde olmalıdır. Bu koşullarda, volan sistemdeki en büyük enerjiyi kazanabileceği durumdadır.