Süreyya Bey Suat Hanım

Mehmet Rauf&#;un tek romanı olan &#;Eylül&#; edebiyatımızdaki ilk psikolojik romandır. Eylül&#;de kişiler az, olay basittir ama yazar ruhsal çözümlemelerde oldukça başarılıdır.

Romanın Özeti:

Süreyya, karısı Suat&#;la birlikte babasının evinde kalmaktadır. Süreyya&#;nın kız kardeşiyle onun eşi de onlarla birlikte yaşamaktadır. Süreyya baba evinde kalmaktan, evin uzak bir yerde olmasının da etkisiyle sıkılmakta, Boğaz&#;da veya Adalarda oturmayı; sandallı, kotralı bir deniz yaşamı sürmeyi istemektedir. Süreyya karısı Suat&#;la beş yıllık evlidirler. Suat, kocasının bu hayalini gerçekleştirmek umuduyla gizlice babasına mektup yazar ve para ister, babası da yazlık evin kira bedeli olan kırk lirayı kızına gönderir. Suat durumu kocası Süreyya&#;ya açar ve çok sevinirler. Süreyya Bey ve Suat Hanım Boğaz içinde küçük bir yalı tutarlar ve oraya taşınırlar.

Yalıya Süreyya&#;nın halasının oğlu olan Necip&#;i de sık sık davet ederler. Necip Suat&#;ı pek çok yönden taktir etmekte, beğenmektedir. Zamanla bu taktir ve beğeni duygulan sevgiye dönüşür. Süreyya sık sık denize çıkmakta, günlerinin çoğunu denizde geçirmektedir. Bu yüzden Suat&#;la Necip yalıda yalnız kalmaktadır, içten içe Suat da Necip&#;i sevmektedir ama her ikisi de Süreyya&#;yı çiğneyemediği için fazla ileri gidememektedir, vicdanları bunu engellemektedir. Bu yüzden birbirlerine olan aşklarını söyleyemezler. Etrafta Suat&#;la Necip arasındaki duygusal ilişkinin dedikodusu yayılmıştır, bunu Süreyya da duyar ama buna  ihtimal vermediği için fazla üzerine gitmez.

Necip bu söylentilerden dolayı yalıya seyrek gitmeye başlar, bir süre sonra &#;tifo&#;ya yakalanır. Hastalığın tehlikeli dönemi geçince Süreyya ile Suat, Necip&#;i ziyaret eder.

Necip, Suat&#;a olan aşkından dolayı yalıya gidip geldiği günlerde Suat&#;ın eldiveninin tekini almış yastığının altında saklamaktadır. Bu hasta ziyareti sırasında eldiven yastığın altında bulunur. Böylece Suat, Necip&#;in de kendisini sevdiğini anlamıştır ama bunu diğerleri de hisseder.

Necip iyileşince yazın kalan vakitlerini Süreyya&#;nın yalısında geçirmeye mecbur edilir. Artık Necip&#;le Suat birbirlerine açılabilmiş aşk yaşamaktadırlar.

Süreyya yalıyı çok sevmiştir, karısına kışı da burada geçirelim demiştir ama ne olduysa birden tekrar babasının konağına dönme kararı alır ve dönerler. Bir &#;eylül&#; ayında konakta yangın çıkar. Herkes kaçar ama Suat&#;ın içerde kaldığı fark edilir. Kocası Süreyya bağırıp çağırsa da yanan konağa giremez. Necip hiç tereddüt etmeden alevlere dalıp Suat&#;ı kurtarmaya çalışır. Bu sırada yanan tavan çöker ve Necip ve Suat yanarak can verir.

Mehmet Rauf'un Eylül romanının özeti

Süreyya Bey’le Suat Hanım beş yıldan beri evlidir. Bir yaz, Boğaziçi’nde Yenimahalle’de küçük bir ev kiralarlar; mutludurlar. Süreyya’nın arkadaşı Necip,  aile dostlarıdır; sık sık gelip yanlarında misafir kalmaktadır. Necip Suat’a çok değer vermekte, ona karşı derin bir saygı beslemektedir. Bu değer veriş ve saygı bir gün şiddetli bir sevgiye çevrilir. Genç adam, sevgisini içinde gizlemektedir. Bir gün dayanamaz, Suat’ın eldiveninin bir tekini çalar. Sonunda hastalanır, hummâ nöbetleri arasında hep bu eldiveni sayıklar. Suat bunu öğrenince eldivenin öbür tekini de verir, böylece her iki tarafın birbirine karşı duyduğu aşk açığa vurulmuş olur. Fakat ne Necip arkadaşına, ne de Suat kocasına ihaney edebilecek yaratılışta insanlar değildir. Bu aşk ikisinin de yalnız içinde yaşar. Kış gelince yine konağa taşınılır. Aşk gittikçe şiddetlenir ve bu iki insan; karşılıklı, dayanılmaz acılara göğüs gerer ve nefislerini yenerler. Sonunda bir yangın çıkar, Suat içerde kalmıştır. Necip onu kurtarmak için evin içine atılır ve Suat’la birlikte aynı ateşte yanarak ölürler.

Eylül romanı karakterleri

• Suat : Süreyya'nın karısı. Süreyya'nın halasının oğlu Necip'e aşık olmuştur.
• Necip : Süreyya'nın halasının oğludur. Süreyya'nın karısı Suat'a aşık olmuştur.
• Süreyya : Suat'ın kocası, Necip'in amcasının oğludur.
• Beyefendi : Süreyya ve Hacer'in babası, Hanımefendi'inin kocasıdır. Sert, oteriter bir kişidir.
• Hanımefendi : Süreyya ve Hacer'in babasıdır. Sert ve oteriter biri olan Beyefendi'ye uyum gösteren, alileyi şefkatle yöneten bir kadındır.
• Hacer : Süreyya'nın kızkardeşi, Fatin'in karısı. Kocasını sevmeyen, biraz geçimsiz ve huysuz bir kadındır.
• Fatin : Hacer'in kocası. Hacer ile parası için evlenen, sürekli Beyfendi'ye yaranmaya çalışan paragöz biridir.

Türk edebiyatının ilk psikolojik romanı "Eylül" ne zaman yayımlandı?

Roman yılında Servet-i Fünun mecmuasında tefrika edilmiştir. yılnda ise kitap olarak yayımlanır.

"Eylül" Türk edebiyatındaki ilk psikolojik romandır. Yazar, olaylardan ziyade karakterlerin ruh hali üzerinde durmuştur. Aynı zamanda eser, Türk edebiyatında bireyin şahsi yaşantısını konu alan ilk romanlardandır.

(Eserin basımının kapağı)