Hamilelikte Koku Hassasiyeti Ne Zaman Geçer

Vücudunda bir mucizeye ev sahipliği yapmak, her şeyiyle senin bir parçan olduğunu bilmek ve kalp atışlarına tanıklık etmek… Birçok kadın için belki de hayatlarının en özel ve anlamlı dönemidir hamilelik. İlkleri yaşatır, ağlatır, güldürür ve bazen de yorabilir. Özellikle de bitmek bilmeyen mide bulantısı nöbetleri, en sevdiği yemekten bile uzak kalmasına neden olabilir. Bu durumun hormonlar ve artan koku hassasiyetiyle ilgili olduğuna dikkat çeken Avrasya Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Nurcan Dalan, mide bulantısına iyi gelecek önemli bilgiler veriyor.

Hamilelikte mide bulantısı neden olur?

Hamilelikte en sık görülen şikayetlerin başında gelen mide bulantısı, hemen her anne adayının yaşadığı bir durumdur. Her ne kadar can sıkıcı olarak görülse de mide bulantısı da hamilelik esnasında vücutta yaşanan değişimlerin bir sonucudur. Gebelik özellikle de ilk zamanlarında %80 oranında yaşanan bu durum, hamilelik hormonu olan HCG’nin yoğunluğunun kanda artış göstermesi sebebiyle yaşanıyor. Hormonun yoğunluğu, sekizinci ve onuncu hafta arasında arttığı için, bulantılar da en çok bu süreçte ortaya çıkıyor. Ayrıca konuyla ilgili yapılan bir araştırma gösteriyor ki, yaşanan mide bulantısı, anne karnındaki bebeği zararlı gıdalardan uzak tutarak sağlığını koruyor. Bu araştırmanın temeli ise anne adaylarının en çok zararlı yiyecekler karşısında mide bulantısı yaşamasına dayanıyor. Sigara, alkol, kafein ve çabuk bozulabilen yumurta, et, tavuk gibi… Ancak bu demek değildir ki mide bulantısı yaşamayan annelerin bebekleri zararlı yiyeceklerle karşılaşıyor. Önemli olan anne adayının sağlıklı beslenmesi ve zararlı alışkanlıklardan uzak durmasıdır.

Mide bulantıları en çok sabah ortaya çıkıyor

Hamilelik her anlamda çok özel bir süreçtir. Anne adaylarına birçok ilki ve değerli anı yaşattığı gibi mide bulantısı gibi zorlu bir durumla da yüzleşmesini zorunlu kılabilir. Çünkü hamilelik hem fiziksel hem de psikolojik olarak tamamen değişimin yaşandığı bir dönemdir. Bu dönemde hormonlar ve değişen beslenme düzeni sebebiyle bulantılarla sık karşılaşılabilir. En çok sabah saatlerinde gelen mide bulantıları, bazen o kadar yoğun olur ki, kişi ne yapacağını bilemez. Sosyal hayatı sekteye uğrayabilir, başka insanların rahatlıkla tüketebildiği besinlere karşı aşırı reaksiyonlar gösterebilir ve yemek yemekte zorlanabilir. Ancak anne adaylarının unutmaması gereken bir konu vardır. Taşıdıkları bebeğin gelişimi annenin tükettiği sağlıklı besinlere bağlıdır. Dolayısıyla mide bulantısı sorunu çözülmesi gereken bir problemdir.

Mide bulantısı şikayetleri ne zaman geçer?

Genellikle hormon artışı ve koku hassasiyeti sebebiyle mide bulantısı hamileliğin erken dönemi kabul edilen 4 ila 8. haftalar arasında görülebiliyor. Normal şartlarda gebeliğin haftasından itibaren düzelmeye başlar. Ancak her anne adayı farklı süreçler yaşadığından 6. ayında bile mide bulantısı yaşayanlar vardır. Hatta bazı gebelerde bu süreç doğuma kadar da sürebilmektedir.

Mide bulantısını önlemek mümkün mü?

Hamilelikte yaşanan mide bulantılarını en aza indirmek için bazı küçük ipuçları vardır. Bunlar;

• Mide bulantısı şikayetlerinin arttığı dönemde hafif, baharatsız ve yağsız yiyecekler tüketilmeli,
• Midede şişkinliğe neden olabilecek içeceklerden ve asitli meşrubatlardan uzak durulmalı,
• Yoğurt ve peynir tüketilmeli,
• Mide bulantısının olduğu anlarda zencefil çayı içilebilir,
• Haşlanmış patates, makarna ve pirinç pilavı tüketilebilir,
• Özellikle sabah gelen bulantılar için tuzlu çubuk kraker, bisküvi veya leblebi yenebilir, yataktan kalkmadan kızarmış ekmek tüketilebilir,
• Sık sık sıvı tüketilebilir,
• Öğünler az ve sık tutulmalı,
• Gün içinde zaman zaman dinlenilmeli,
• Midenin boş kalmasına izin verilmemeli,
• Olabildiğince stresten uzak durulmalıdır.

Hamilelikte koku hassasiyeti çoğu kadında görülür. Gebeliğin ilk ayı, kadınlar için en zor geçen dönem olarak bilinir. Çünkü değişen hormonlar, kendini en fazla bu dönemlerde belli eder. Bulantılar, kusmalar ve çeşitli kokulara karşı tiksinme genellikle bu süreçte söz konusu olur. Anne adayları; yemek kokularından, ağır parfümlerden hatta evin genel kokusundan bile rahatsızlık duyabilir. Her gün severek yediği o yemeğin kokusundan iğrenebilir ve bir daha o yemeği görmek istemeyebilir. Hamilelikte koku hassasiyetinin artması, sağlık açısından herhangi bir sorun teşkil etmese de anne adayını fazlasıyla kötü ve keyifsiz hissettirebilir.   

Hamilelikte Koku Hassasiyeti Neden Oluşur?

Burun bölgesinde ve beyinde kokuyla ilgili ikişer bölge bulunuyor. Koku alındığında sinyaller önce burun bölgesinde toplanıyor daha sonrada koku sinirleriyle yoluyla beyindeki ilgili alanlara yönlendiriliyor. Gebelikte burnumuzdaki bu koku bölgesi çok daha fazla hassaslaşıyor. Buna bağlı olarak gebeliğin özellikle ilk 12 haftasında kokuya karşı aşırı bir duyarlılık gelişiyor ve anne adayları daha önce sevdiği kokulardan bile tiksinebiliyor.

Hamilelikte Koku Hassasiyeti Ne Zaman Başlar, Ne Zaman Biter?

Koku hassasiyeti, genellikle gebeliğin ilk ayında görülür. Çünkü hormonların değişimi, kendisini en yoğun bu dönemde hissettirir. Koku hassasiyetine eşlik eden mide bulantıları ve kusmalar da görülebilir. Anne adaylarını en çok zorlayan da şüphesiz ki bütün bu belirtilerin hemen hemen aynı anda yaşanmasıdır. Koku hassasiyeti ile birlikte mide bulantıları ve kusmada  hafiflemelerin görülmesi en geç 5. ayı bulmaktadır. Bu süreçten sonra bazı anne adaylarında koku hassasiyeti tamamen geçmiş olabiliyorken bazı anne adaylarında sadece şiddeti hafifleyebiliyor. Eğer 5. aydan sonra koku hassasiyeti hala geçmediyse, sorunun psikolojik kökenli olabileceği düşünülebilir ve psikologdan destek alınabilir.

Hamilelikte Koku Hassasiyeti İçin Alabileceğiniz Önlemler

Hamilelikte koku hassasiyetiniz fazlaysa aşağıdaki önerileri dikkate alarak süreci daha rahat atlatabilirsiniz.

• Sık sık açık alana çıkın, temiz hava alın.
• Kullandığınız parfüm çok ağırsa ya kullanmayın ya da hafif bir koku tercih edin.
• Çok ağır yemekler, kokulu baharatlardan uzak durun.
• Kalabalık ortamlara girmemeye çalışın.
• Dışarıda kısa yürüyüşler yapmanız da koku hassasiyetinize iyi gelebilir.
• Çoğu gebe, turunçgillerin kokusunun kokudan kaynaklı mide bulantısına iyi geldiğini düşünüyor. Sizin de kokudan dolayı mide bulantınız varsa, bu tarz esansları deneyebilirsiniz.
• Evdeki diğer aile üyelerinden bu konuda hassas olmasını rica edebilirsiniz.

Mide bulantınızı hafifletecek besinler için buraya tıklayabilirsiniz.

Hamilelik, anne adaylarında fiziksel ve psikolojik yönden birçok farklı değişimin yaşanabildiği bir süreçtir. Dünyaya yeni bir birey getirmenin sorumluluğu ile heyecan, mutluluk ve endişe gibi duygular oldukça yoğun hissedilir. Hamileler bu yeni sürece ruhsal anlamda adapte olmaya çalışırken, vücutları da gebelik hormonlarının etkisi ile aynı adaptasyonu kurmak için uğraşır.

Bu uyum sağlama çalışmaları, birçok farklı belirtinin ortaya çıkmasına yol açar. Hamileliğin ilk belirtileri arasında alışma evresinin ilk adımları görülür: Göğüslerde hassasiyet, yorgunluk, ani duygu- durum değişimleri, iştah ve kilo ile ilgili durumlar gibi. Ancak anne adaylarını en olumsuz etkileyen durumlar arasında mide bulantıları ve hamilelikte koku hassasiyeti yer almaktadır. Çünkü koku hassasiyeti, gebeliğin ilk zamanlarında oldukça sık görülen bir belirtidir.

Peki kokulara karşı oluşan bu duyarlılığın aslında sebebi nedir? Hamilelikte koku hassasiyetini önlemenin yolları var mı?

Kokulara Aşırı Duyarlılık Hamilelik Belirtisi midir?

Bazı kişilerin koku alma duyusu, diğer insanlara nazaran daha gelişmiş olabilir. Fakat genellikle kokulara duyarlılık, hamilelik döneminde çok daha sık karşılaşılan bir durumdur. Vücuttaki hormonal değişimler ve artan kan hacmi, koku reseptörlerini çok daha aktif duruma getirebilir. Böylelikle hem güzel hem de kötü kokular, hamileler tarafından daha kolay ayırt edilebilir hale gelir. Tek başına koku hassasiyeti için “Hamilelik belirtisidir.” demek doğru olmayacaktır. Ancak bu duruma iğrenme, öğürme isteği ve mide bulantısı da eşlik ediyor, rahatsızlık bu boyuta ulaşıyorsa, gebelik varlığından şüphe edilebilir. Zaman kaybedilmeden bir idrar veya kan testi yardımıyla gebelik testi yapılmalıdır.

Hamilelikte Koku Hassasiyeti Neden Olur?

Anne adayları, “hamilelikte koku duyarlılığı neden olur?” sorusunun cevabını merak edebilirler. Çünkü bu duyu sadece güzel kokuları algılarken değil, rahatsız edici kokuları da kolay algılamanıza yol açar. Bunun sonucunda mide bulantıları ve kusma isteği tetiklenebilir.

Bilimsel anlamda hamilelikte artan koku hassasiyetinin belli bir nedeni saptanamamıştır. Fakat bazı durumların koku duyarlılığını artırdığı yönünde görüşler bulunmaktadır.

• Gebelik hormonlarının seviyesindeki artış

Östrojen, progesteron ve Beta-hCG gibi hormonlar, gebeliğin en bilinen ve en etkili hormonları arasındadır. Annenin rahmini bebeğin tutunabilmesi için hazır hale getiren de, bebeğin gelişimini destekleyen de, annelerin yaşadığı değişimlerin ana nedeni de bu hormonlardır. Aniden yükselen östrojen ve Beta-hCG hormon seviyeleri, hamile bir kadının fizyolojik belirtiler yaşamasına sebep olabilir. Özellikle östrojen hormonunun gebelikte koku duyarlılığını artırdığı düşünülmektedir. Bu nedenle bir kadın, aniden sevdiği bir kokudan bile rahatsız olmaya başladıysa bu durum gebelik hormonlarından kaynaklı olabilir.

Bir bebeğin varlığı ile birlikte anne adayının vücudundaki kan hacminde artış ve kan akışında hızlanma meydana gelir. Bunun nedeni, bebeğin ihtiyacı olan besin ve oksijenin sağlanması ve bebeğe daha kolay taşınmasıdır. Fakat bu artış ve hızlanma, aynı zamanda koku reseptörlerinin de daha duyarlı olmasına yol açar. Burundaki reseptörler hassaslaşarak kokuyu daha hızlı algılarlar. Hızlı kan akışı sayesinde sinyaller beyine çok daha hızlı ve yoğun şekilde iletilir. Beyindeki koku ile ilgili olan bölümler bu durumu daha yoğun algılar.

• Vücudun atık maddelere verdiği tepki

Bir diğer görüş ise, tiksinme ve öğürme reflekslerinin anneye sinyal verdiği düşüncesidir. Bir anne adayının kanındaki atık maddelerin vücuttan uzaklaştırılabilmesi için vücudun işaret verdiği, bebeğe zararlı olabilecek gıdaların ve maddelerin anneye kötü kokarak anneyi tüm bunlardan uzak tutmaya çalıştığı düşünülmektedir. Sigara, alkol, yoğun baharat kokularına olan hassasiyet, bu şekilde açıklanmaktadır.

Ne Tarz Kokulara Duyarlılık Artar?

Gebe bir kadın, özellikle hamilelik hormonlarının etkisi ile kokulara karşı çok daha hassas hale gelebilir. Güzel kokuları daha net fark edebildiği gibi normal zamanda rahatsız etmeyecek düzeydeki kokulardan bile aşırı bir rahatsızlık duyabilir.

Anne adaylarının en sık şikâyet ettiği koku türleri şu şekildedir;

• Yemek kokuları
• Eşyalara sinen kokular
• Parfüm
• Çiçek kokuları
• Sigara kokusu
• Ter kokusu
• Baharatlar
• Hava kirliliği

Normal bir kişiyi dahi rahatsız edebilecek etkide olan bu kokuların yanı sıra anne adayları için sevdikleri kokular da bu dönemde hassasiyet oluşturabilmektedir.

• Önceden çok sevdiğiniz bir parfüm,
• Çok sevdiğiniz bir yemeğin kokusu,
• Sevdiğiniz diğer aromatik kokular, bu dönemde rafa kaldırılması gerekenler listesine eklenebilir.

Koku Hassasiyeti Ne Kadar Sürer?

Hamilelik belirtileri, gebeden gebeye farklılık gösterir. Her belirti her anne adayında mutlaka ortaya çıkacak diye bir kural yoktur. Bazı kadınlar özellikle hamileliğin ilk aylarını oldukça rahat geçirirken bazıları ise gebelikte koku sorununu ve buna bağlı olarak ortaya çıkan bulantıları daha yoğun yaşayabilmektedir.

Hamileliğin ilk tirmesterı, koku hassasiyetinin en yoğun olduğu dönemdir. Bu duyarlılık genellikle hamileliğin ilk günleri ile başlar ve funduszeue.info sonra azalarak ortadan kalkar. Nadir de olsa bazı kadınların gebelikleri boyunca belirli aralıklarla koku hassasiyetinin devam ettiği de gözlemlenmiştir.

Gebelikte Artan Koku Duyarlılığı için Alınabilecek Önlemler

Çoğu hamilelikte ilk 3 aydan sonra yani birinci trimesterın bitimiyle beraber kokulara karşı duyarlılıkta azalma görülür. O vakit gelinceye kadar hamilelerin sabırlı olması gerekir. Fakat bazı günlerde bu sıkıntı, günlük hayatınızı olumsuz etkileyerek keyfinizi kaçırabilir. Gebelikte artan koku hassasiyeti, birtakım önlemler ile kısmen de olsa azaltılabilir ve rahatsızlık hissi ortadan kaldırılabilir.

Kokulara olan duyarlılığı azaltabilecek önlemler, şu şekilde sıralanabilir;

• Bu süreçte çok kalabalık ortamlarda bulunmamaya özen gösterin.
• Her gün düzenli olarak dışarı çıkıp temiz hava alın.
• Bulunduğunuz ortamı, evi veya odayı sık sık havalandırın.
• Gerekiyorsa parfümünüzü değiştirin ya da bir süreliğine rafa kaldırarak kullanmayın.
• Aile bireylerinizden yanınızda sigara içmemeleri konusunda ricada bulunun ve sigara içilen ortamlardan uzak durun.
• Sizi iyi hissettirdiğini düşündüğünüz aromatik yağ ve kokuları kullanın.
• Kıyafetlerinizi daha sık yıkayın. Ancak yıkarken parfümlü deterjan ve yumuşatıcı kullanmamayı tercih edin.
• Yemek yaparken mutfağı havalandırın.
• Yemek yapmanıza engel olacak kadar şikâyetiniz varsa eşinizden veya diğer aile bireylerinizden destek alın.
• Kozmetik ürünleri ve temizlik malzemelerinin esansları duyarlılığınızı tetikliyorsa, kullandığınız ürünleri değiştirin ve kokusuz ürünler tercih edin.
• Buzdolabınızı daha sık temizleyin. Yoğun koku oluşumuna neden olan yiyecekleri buzdolabında uzun süreli muhafaza etmekten kaçının.

Hamilelikte koku hassasiyeti, çoğu zaman oldukça kısa süreli bir belirti olarak ortaya çıkar. Bu durumun geçici olduğunu kendinize hatırlatarak sevdiklerinizden size bu süreçte destek olmalarını isteyebilirsiniz.

İLK HAFTA HAMİLELİK BELİRTİLERİ – “HAMİLE MİYİM?” Konulu makalemizi okumak için aşağıdaki bağlantıya tıklayın!

İLK HAFTA HAMİLELİK BELİRTİLERİ – “HAMİLE MİYİM?” funduszeue.info