Bir Meddah Hikayesi 1
Meddah Nedir Ve Özellikleri Nelerdir? Meddah Oyunu Örnekleri, Kahramanları Ve Bölümleri
Hataya düştüm ben çırak aldım yanıma
Eve gelmek bilmez külhan dükkanda yatır
Kovsam o da yakışmaz şanıma
Ki vardır çarşafsız yorganda yatır
Haşa huzurdan ustası çırağını çok sever
Bir eşek aldım pazardan, eşek göze geldi çatlayı verdi nazardan
Eşek çıktı mezarından, eşeğin aşkından ormanda yatır
Bizim çırak da hırtını pırtını toplamış külhanda yatır
Zaman-ı evvelde...”
Açıklama Bölümü: Bu bölümde meddah hikayenin zamanı, yeri, kahramanları gibi unsurlarını seyirciye tanıtır.
Örnek:
“ Cisim cisme, semt semte, isim isme, benzer, geçmiş zaman söylenir, yalan gerçek vakit geçer demişler. ...”
“Asitane-i aliyede Lüleci Ahmed Ağa isminde bir şahıs var idi. Bu adem her ne kadar zengin durumda değil idi ise de, fakir bir durumda da değil, lakin kendi halinde zevki, cümbüşü bilir bir kişi idi. Hanesi ittisalinde dükkanı olarak, bu nev’i eğlence güya lüle yapıp satar, amma velakin geçinmesini de dükkanda lüle satmaktan değil ise de, fakat kendisini arayanlar dükkanda bulsun deyu resmen oturmakta idi. Kimlerden aranır? Vüzera ve rical, kibar konaklarından, zira kendisini ziyade sevdirmiş, ala münasebetli sohbetler ile, arada hoşça tebessüm, bir de tuhaf olan mazmun fıkralar ile eğlendirir ve kendisi dahi eğlenerek vakit geçirir idi. ...”
Asıl Konu: Hikayeye konu olan olayların anlatıldığı kısımdır. Meddah bu bölümde bütün hünerini ortaya koyar. Yeri geldiği zaman pek çok farklı karakterin taklidini yapar. Olayları ezbere olarak değil tamamıyla doğaçlama olarak anlatır. Türkçeyi en doğru ve güzel haliyle kullanır.
Bitiş: Meddah, nezaketen, yapmış olduğu anlatım ve taklit hatalarından dolayı seyircilerden özür diler. Hikayede düğümlenmiş olaylar çözüme ulaşır. genellikle anlatı olumlu bir sonla biter. Pek çok hikayede çıkarılacak bir ders bulunur. Oyunun sonunda ise meddah bu dersi belirtir.
Örnek:
“Sakiye sohbet kalmazmış baki. Her ne kadar sürc-i lisan ettim ise affola!”
Meddah oyunlarında pek çok farklı karakterlerdeki bütün özellikleri tek bir kişide toplanır. Oyunun akışı içerisinde bu karakterler arasında geçiş yapmak marifet isteyen bir iştir. Meddah taklitler yapması, karakter canlandırması yönüyle tek kişilik bir tiyatrodur. Klasik tiyatromuzun son derece önemli bir türüdür.
