çocuklarda ishal kaç gün sürer / Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi - Sağlık Rehberi

Çocuklarda Ishal Kaç Gün Sürer

çocuklarda ishal kaç gün sürer

İshal ne kadar sürer ve en fazla kaç günde geçer? İshal kaç günden sonra tehlikelidir?

İshal bakteriyel ve viral enfeksiyonlara bağlı olarak ya da bağırsak rahatsızlıklarından dolayı ortaya çıkabilir. Yani ishale sebep olan birçok faktör mevcuttur. Mikropların vücuda girmesiyle beraber mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, ateşlenme, halsizlik belirtilerinden sonra ishal kendini gösterir. Böyle durumlarda belirli sürelerde geçerken virüse bağlı nedenlerden dolayı ishalde geçme süresi daha uzundur. Dolayısıyla bu problemden muzdarip bir kişinin aklına gelen ilk sorulardan bir tanesi de ishal en fazla kaç gün sürer, ne kadar sürerse tehlikelidir oluyor. Antibiyotik tedavileri bu durumda işe yaramaz. İshal kaç gün sürerse tehlikedir? sorusu bu durumda araştırılıp önlem alınmalıdır. İshalde yaş gruplarına göre geçme süreleri ve tehlikeli olabileceği durumlar…

İSHAL KAÇ GÜN SÜREBİLİR?

Çocuklarda ve yetişkinlerde ishal 2 ila 3 gün sürebilmektedir. Gerekli tedavi yöntemleri uygulandığında bu süre daha da kısalabilir. Yağlı ve baharatlı olmayan gıdaların tüketimi ve bol bol su içildiği zaman ishal kendiliğinden iyileşir. Enfeksiyon ve virüslere bağlı ishallerde iyileşme süresi daha uzun olabilmektedir. hafta geçmeyen ishaller kronik ishale dönüşür. Tedavisi için uzman hekim kontrolünde gerekli tetkikler yapılmalıdır. Kronik ishale neden olan hastalıklar şunlardır:

  • Çölyak hastalığı
  • Bağırsak yüzeyindeki hastalıklar
  • Malabsorbsiyon
  • Lenfoma gibi malign hastalıklar
  • Kolon hastalığı

İSHAL KAÇ GÜN SÜRERSE TEHLİKELİDİR?

İshale yakalanan bir kişi ishal için tedavi yöntemlerini uyguladığı halde gün içerisinde geçmiyorsa ishalin altında yatan sebepleri araştırması gerekir. Kişisel olarak araştırma ilk tüketilen gıdalar üzerinde olmalı. İshal yapan gıdalar kontrol edilerek bu süreçte bu gıdalardan uzak durulmalı. Bunun haricinde sıvı tüketimi hesaba katılarak az tüketim yapılmışsa biran önce bu sayı arttırılmalıdır. Bunlar haricindeki testler sağlık kuruluşlarında yapılarak teşhis konulabilir. İshal kaç günde geçmezse tehlikeli olur? İşte yanıtı

  • 6 aydan küçük bebeklerde 7 gün,
  • 1 ila 5 yaş arası çocuklarda gün,
  • Yetişkinlerde ise 4 gün.

Bu durumda merak edilen diğer soru ishal kaç gün sürerse doktora gidilmeli? oluyor. Yukarıda yer alan yaş gruplarına göre sürelerde ishal geçmezse doktora başvurmanız gerekir.

İSHAL KAÇ GÜNE GEÇER?

Bebeklerde ishal ilk aylarda 7 gün ve diğer aylarda bu sayı azalarak güne kadar iner. Yetişkinlerde ise bu süre gün olarak devam eder. İshal kaç gün sürmeli? Sorusunun yanıtı da budur. İshalin oluşum sebebine göre geçme süresi değişebilir. Örneğin; yediğimiz bir besinden dolayı ishal olduysa en fazla 3 gün içerisinde ishal kendiliğinden geçer. Eğer ishalin oluşumu rota virüsü gibi bir nedene bağlı ise geçme süresi haftaları bulabilir. Önemli olan ishalin geçmesi için sıvı tüketimi ve hijyendir. İshalin nedeni ne olursa olsun bu iki kural ishal tedavisi için iyi gelecektir.

MİKROBİK İSHAL KAÇ GÜN SÜRER?

Kirli su, hijyen kurallarına uymama, bozulmuş yiyecekler, yıkanmamış sebze ve meyveler, iyi pişirilmemiş etler gibi nedenlere bağlı olarak mikrobik ishaller ortaya çıkar. Mikrobik ishal durumunda ateş, kusma, mide bulantısı belirir. Bu belirtiler 24 saat içerisinde geçmezse en yakın sağlık kuruluşuna gitmekte fayda vardır. İshale sebep olan etkenler yapılan testler sonucu anlaşılabilir. Normal şartlar altında mikrobik ishal gün sürebilmektedir.

İshal neden olur? Yetişkinlerde sürekli ishal nedenleri nelerdir?

İSHAL GÜNDE KAÇ KEZ OLUR?

İshal, günlük dışkılama sayısının artmasında önemli etkendir. Sıvı ve yumuşak dışkılama meydana geldiği için yetişkin bir insansa günde kez dışkılama olabilir. Bebeklerde ise bu durum farklı değildir. Yenidoğan bebeklerde bu sayı daha da fazla olabilmektedir.

İSHAL KAÇ GÜN DEVAM EDERSE DOKTORA GİDİLİR?

İshalin genel olarak geçme süresi 2 ila 3 gündür. Bu süre içerisinde ishal kendiliğinden geçmektedir. Eğer ishalin ilk 24 saati içerisinde kusma, ateşlenme şikâyetleri geçmezse doktora başvurmanız gerekir. İshal gün sonra geçmezse değil, belirtileri dikkate alınmalıdır. Ara sıra olan ishaller genellikle bağırsaktan kaynaklanan bir sorun yüzünden olabilir. Bunların kontrolü için sağlık kuruluşlarında bağırsak testleri yapılmaktadır. Kronik ishallerde yani hafta geçmeyen ishal durumunda kesinlikle uzman bir doktora görünerek genel dışkı, kan ve açlık testleri yapılmalıdır. Çölyak, kolon hastalığı gibi ciddi hastalıklar için ilgili testler yapılmalıdır.

İshal yapan şeyler: Yiyecekler ve besinler listesi - Nasıl ishal olunur?

İshal Ka&#; G&#;n S&#;rer, En Fazla Ne Kadar S&#;rebilir? İshal Ne Kadar S&#;rerse Tehlikeli Olur?

İshal genel olarak kalın bağırsağın geçirgenliğinin artması ile oluşmaktadır. Özellikle ishal durumun ileri
evreleri bağırsakların geçirgenlik oranını iyice düşünce ve tehlikeli bir hale gelmektedir.

İshal Kaç Gün Sürer, En Fazla Ne Kadar Sürebilir?

İshal genel olarak yenilen yiyeceklerin veya başka bir durumdan meydan gelen bir tür boşaltım hastalığı
olmaktadır. Bu hastalığın uzun süreli hali oldukça tehlikeli bir duruma neden olabilmektedir. Bu nedenle
bireylerin ishal durumunu kesinlikle basite almaması gerekir. Bu hastalık özellikle küçük çocuklar için
oldukça tehlikeli olmaktadır. Küçük çocuk ve yeni doğmuş bebekler için en ishal durumu demek sürekli
su kaybı demektir. Eğer bir çocuk ishal olmuş ise en yakın sağlık kuruluşu ile iletişime geçilmesinde
fayda vardır.

Eğer büyük bireyler ishal olmuş ise katı ve içinde bol lif olan gıdalar yenilmesi ile ishalin üstesinden
gelinebilmekledir. Bu nedenle pek çok büyük ve yetişkinler için ishal 3 ile 10 gün arasında sürmektedir.
Devamında biraz daha katı bir dışkı yapısı ortaya çıkmaktadır. Fakat eğer ishalde kan gibi durmuşlar ile
karşılaşılır ise kesinlikle bireylerin en yakın sağlık kuruluşuna gitmelidir. 7 günü geçen ishal durumun da
gidilmesinde fayda vardır. Çünkü ishal aslında birçok yangı hastalığını belirtisi olabilmektedir. Bunun için
bireylerin dikkatli olmasında faya vardır.


İshal Ne Kadar Sürerse Tehlikeli Olur?


İshalin tehlikeli olma sınırı genellikle 3 günden fazla isedir. Bu sürenin üstüne eğer ishal durumu devam
ediyor ise hemen doktora gidilmelidir. Eğer ishalde kan varsa hemen vakit kaybetmeden sağlık
kuruluşuna ulaşılmalıdır. Ayrıca çocuklarda olan ishal durumları da susuzluklara neden olabileceği için
oldukça tehlikelidir. Çocuklarda ishal aşırı su kaybından dolayı ölümle dahi sonuçlanabilir.

Çocuklarda İshale Ne İyi Gelir?

 

Çocuklarda ishal yaygın olarak görülen bir durumdur. Dışkıda çok fazla su olması halinde yaşanan bu durum her yaştan çocuğu etkiler ve çocuğun sık dışkılamasına neden olur. Çocuklarda sık karşılaşılan ishal nadiren ciddi seyirde ilerler. Ancak belirtiler iyi gözlemlenmeli ve doğru müdahalede bulunulmalıdır. Aksi takdirde çocukta sıvı kaybına neden olarak çocuğun vücudundaki tuz ve su dengesinin bozulmasına sebebiyet verebilir.

İshal Nedir?

İshal, bağırsak hareketlerinin bozulması ile dışkının cıvık olmasıdır. 3 aydan küçük çocuklar yalnızca anne sütü ya da mama ile beslendiğinden günde kez cıvık dışkılama yapabilir. Bu oldukça normaldir. Ancak 3 aylıktan büyük bebek ve çocukların günde üçten daha fazla dışkılama yapması durumu ishal olarak kabul edilir.

Çocuklarda İshal Neden Olur?

“Çocuklarda ishal neden olur?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir:

  • Bağırsak enfeksiyonları,
  • Bazı antibiyotik ilaçlar,
  • Besin alerjileri,
  • Gıda zehirlenmeleri,
  • Laktoz intoleransı,
  • Şeker veya yapay tatlandırıcı içeren besinleri aşırı tüketme,
  • Virüslerin neden olduğu bulaşıcı hastalıklar.

 

Çocuklardaki ishalin en sık nedeni de virüslerdir. Daha çok kış aylarında görülen virüsler sulu ishal, kas ağrıları, kusma, karında kramplar, iştahsızlık, baş ağrısı ve hafif ateşe neden olur. Bakterilerle virüslerin neden olduğu ishal arasındaki en önemli fark ateştir. Bakterilerin neden olduğu ishal durumunda yüksek ateş görülürken virüslerden kaynaklı ishal durumunda hafif ateş durumu yaşanır. Ayrıca bakteri kaynaklı ishal durumunda dışkı sümüksü ya da kanlı olabilir. İshal genellikle gün gibi bir sürede düzelir. 15 günü geçen ishal ise besin alerjileri, enfeksiyonlar, genetik hastalıklar ve sindirim bozuklukları gibi nedenlerden kaynaklanabilir. Bu nedenle ishalin 10 günden uzun sürmesi durumunda mutlaka doktora başvurulmalıdır.

Çocuklarda Kanlı İshal Neden Olur?

Çocuklarda ishal nedenleri kanlı olması durumunda aşağıdaki gibidir:

  • Bağırsak enfeksiyonu,
  • Bağırsak paraziti,
  • Bakteriyal sorunlar,
  • Bazı genetik problemler,
  • Dizanteri.

 

Çocuklarda İshal Belirtileri Nelerdir?

İshal durumunda karında ağrı, mide krampı, sulu ve sık dışkılama, şişkinlik, çocuklarda ishal ve kusma, halsizlik gibi belirtiler gözlemlenir.

Su Gibi İshale Ne İyi Gelir?

“Su gibi ishale ne iyi gelir?” diye merak ediyorsanız çocuğunuzun yağsız pirinç pilavı, muz, şeftali, yoğurt, haşlanmış patates, keçiboynuzu, elma ve yağsız makarna gibi besinleri tüketmesini sağlayarak destekleyici bakım sunabilirsiniz. Peki çocuklarda ishal nasıl geçer? İshali durduracak belirli bir yiyecek, içecek ya da tedavi yoktur. Ancak doğru bir bakımla çocuğunuzun yaşadığı semptomları hafifletebilirsiniz. Bunun için ishali tetikleyen durum ve yiyecekleri belirleyebilir, çocuğunuzun su kaybına karşı çorba ya da et suyu içirebilir, şekerli gıdalardan ve içecekler uzak durmasını sağlayabilirsiniz.

Çocuklarda İshale İyi Gelen Besinler Nelerdir?

“Çocuklarda ishal nasıl kesilir?” diye merak ediyorsanız çocuğunuzun bu dönemde dengeli bir diyet uygulaması gerektiğini bilmelisiniz. Yalnızca anne sütü ile beslenen çocukların sık sık emzirilmesi gerekir. “Çocuklarda ishal ve kusmaya ne iyi gelir?” sorusunun yanıtı ise şöyledir:

Çocuğunuzda sıvı kaybı yoksa ve ağızdan beslenebiliyorsa normal beslenme rutini devam ettirilmelidir. Bu süreçte sebze, meyve, buğday, pirinç, yağsız et, ekmek ve patates gibi besinleri tercih etmelisiniz. Yağlı gıdalar, çok tuzlu ve şekerli besinler, meyve suları ishalin artmasına neden olur bu nedenle çocuğunuzu bu besinlerden uzak tutmalısınız. Lif bakımından zengin besinler de bu süreçte çocuğunuzun tüketmesi gerekenler arasında. Bu besinler arpa, bezelye, elma, fasulye, muz, tatlı patates ve yulaftır.

Doktora Ne Zaman Başvurulmalı?

Çocuklarda ishal ve ateş, 6 aydan küçük bebekler, dışkıda kan, dehidrasyon belirtileri, kusma, karında şişlik, halsizlik doktora başvurulması gereken belirtiler arasında. Dehidrasyon belirtileri ise idrara az çıkma, aşırı uyku hali, tükürük ve gözyaşının azalmasıdır.

Çocuklarda İshal Kaç Gün Sürer?

“Çocuklarda ishal kaç gün sürer?” diye merak ediyorsanız ishalin genel olarak 7 gün içinde kendiliğinden geçtiğini bilmelisiniz.

Çocuğunuzun ishalden korunması için ellerini sık sık yıkaması, temiz su tüketmesi, çiğ besinleri iyice yıkadıktan sonra yemesi, çocuklarda ishal belirtileri görülmesi durumunda okula gitmemesi ve dinlenmesi önemlidir. İshal sürecinde de çocuğunuzun bol sıvı alması gerekir. Çocuğunuz sıvı kaybı yaşadıysa glikoz-elektrolit solüsyonlarından yardım alabilirsiniz. Ancak öncesinde mutlaka bir uzman görüşü almalısınız. Bebeğiniz ishalse emzirmeye devam etmelisiniz. İnek sütü ishali artırdığından bu süreçte çocuğunuza süt vermemelisiniz. Çocuğunuzun vücudunda potasyum ve sodyum kaybı olacağından muz ve elma gibi besinler tükettirmelisiniz. Şekerli gıdalar da ishalin artmasına neden olabilir. Bu nedenle çocuğunuz ishal döneminde tatlı tüketmemeli.

Yorum Ekle

ÇOCUKLARDA İSHAL SORUNU VE ÇÖZÜMÜ

İshal nedir?

Gastroenterit, ishal (akışkan, sulu kaka) ve kusmaya neden olan bir barsak enfeksiyonudur.

Nedeni ?

Neden genellikle bir virüstür. Birçok virüs ishal yapar ancak rotavirüs ve adenovirüs yaygındır. 5 aydan küçük bebeklere yapılan rotavirüs aşısı bu hastalığa karşı korur.

Bazen bakteri ve parazitler ishale neden olabilir. Bu durumda kakada kan ve mukus görülebilir.

İnsanlar virüsü nasıl alır?

Bir çocuk aşağıdaki durumlarda virüsü kapabilir:

• Enfeksiyonlu bir kişinin ishali veya kusmasıyla temas eden bir şeye dokunmak
• Elini ağzına koymak

Virüs evlerde, kreşlerde, anaokullarında ve okullarda kolaylıkla yayılır.

Ne kadar sürer?

Kusma çabuk düzelebilir, ancak ishal genellikle 10 güne kadar uzayabilir. Çocuğunuzun yeterli sıvı aldığı ve iyi göründüğü durumlarda uzun sürmesi önemli değildir.

Çocuğum ne zaman riske girer?

İshal tüm yaş gruplarını etkiler, ancak bebeklerde ve küçük çocuklarda daha sık görülür ve daha kötü sonuçları olabilir.

İşaret ve belirtiler nedir?

En yaygın belirtiler şunlardır:

• Hasta hissetmek (mide bulantısı)
• İshal (akışkan, sulu kaka)
• Kusma

Bazen ishalli bir çocukta şunlar da olur:

• Ateş
• Karın ağrısı

Çocuğuma evde nasıl bakım yapabilirim?

Çocuğunuz 6 aylıktan büyük ise ve hafif bir ishali varsa ve su kaybı yoksa, evde bakabilirsiniz. Ana tedavi çocuğunuzun sıvılarını vermeye devam etmektir. Çocuğunuzun hangi sıvıları varsa, önemli olan şudur:

• Büyük miktarlar vermek yerine genellikle az miktarda sıvı verin - her 15 dakikada bir çeyrek bardak veya her dakikada 1 çay kaşığı veya şırıngayla 5 ml
• Kusma olsa bile çocuğunuza sıvılarını vermeye devam edin

Sıvı çeşitleri:

• Emziriyorsanız bebek her istediğinde beslemeye devam edin - daha sık beslenmeniz ve fazladan sıvı almanız gerekebilir.
• Çocuğunuz formül mama alıyorsa üzerindeyse, formülle beslemeye devam edin.
• Çocuğunuz 1 yaşından fazlaysa, onlara inek sütü verebilirsiniz.

Çocuğunuzda sıvı kaybı olmadığı sürece aşağıdaki içecekleri verebilirsiniz. Tatlı içecekleri su ile seyreltmelisiniz ( Çok fazla şeker ishali daha da kötüleştirebilir).

• Çorba - 1 kısım çorbaya 5 kısım su ekleyin
• Meyve suyu - 1 kısım meyve suyuna 5 kısım su ekleyin
• Gazlı içecekler ve limonata - 1 kısım içeceğe 5 parça ılık su ekleyin (sıcak su kabarcıkları temizler)
• Çocuğunuz susuz kalmışsa, doktorunuz veya eczacınız Kidslyte veya Pedialyte gibi elektrolit solüsyonları önerebilir. Bunları eczaneden alabilirsiniz - paketin üzerindeki talimatları okuyun.

Hangi içecekleri çocuğuma vermemeliyim?

İshal olan bebek ve çocuklara vermeyin:

• Seyreltilmemiş gazlı içecekler, meyve suları, enerji içecekleri (Powerade veya Gatorade gibi) - bunlar çok fazla şeker içerir ve çocuğunuzun ishali daha da kötüleştirebilir
• Kahve ve çay - bunlar çocuğunuzu susuz hale getirebilir

Çocuğuma normal yiyeceklerini vermeye devam etmeli miyim?

• İshal devam ederken çocuğunuz acıkırsa besleyin
• Çocuğunuzu beslemeye devam etmek iyileşmeyi hızlandırabilir ve ishalin süresini kısaltabilir.
• Çocuğunuz başlangıçta yiyecekleri reddedebilir - sıvı aldığı sürece bu sorun değildir
• 24 saatten fazla yemek vermeyi kesmeyin
• Nişastalı basit yiyecekler en iyisidir - ekmek veya tost, yulaf püresi, pirinç, patates, sade bisküvi, yoğurt, sütlü puding gibi yiyecekleri teklif edin.

Hangi gıdalardan kaçınmalıyım?

Çocuğunuza yağlı veya aşırı şekerli yiyecekler vermeyin:

• Hazır gıdalar
• Kızartmalar, tatlılar, kekler, çikolata, dondurma, krema,fındık kreması

Çocuğuma ilaç vermem gerekir mi?

İshali azaltmak için çocuğa ila vermeyin. İşe yaramaz ve zararlı olabilirler.

Doktorunuz bazen kusma için bir ilaç reçete edebilir. Doktorunuzun talimatlarına uyun.

Viral ishalleri antibiyotiklerle tedavi edemezsiniz. Vücut, virüsü kendi kendine ilaçsız temizler.

Bebeğimin pişiği için ne yapabilirim?

İshal bebğin alt tarafında kızarıklığa neden olabilir. Her barsak hareketinden sonra çocuğunuzun altını iyice yıkayın ve kurutun ve ardından koruyucu krem veya merhem sürün (çinko ve nemlendirici krem veya Vazelin gibi).

Çocuğumun susuz kaldığını nasıl anlarım?

Dehidrasyon kusma ve ishal nedeniyle sıvı kaybıdır. Çocuk ne kadar küçükse susuz hale gelmesi o kadar kolay olur.

Dehidrasyon belirtileri için izleyin:

• Ağız ve dil kuru
• Çökük gözler
• Soğuk eller ve ayaklar
• Sıra dışı uyku hali veya enerji eksikliği
• Bezini daha az ıslatması veya her zamanki gibi fazla idrar geçmemesi
• Çocuğunuzda bu belirtiler varsa, acilen bir doktora görünmesi için onları almanız gerekir.

Ne zaman yardım almalıyım?

Aşağıdaki durumlarda doktorunuza veya saatler içinde acilen tıbbi merkeze başvurmalısınız:

• Çocuğunuz kusma ve / veya ishal var ve 6 aydan daha az - bebekler susuz hale gelebilir ve hızla hasta olabilir
• Çocuğunuz uykulu ve zor uyanıyor
• Çocuğunuzun çok fazla ishal var (1 günde 8 ila 10 sulu kaka)
• Çocuğunuzun kakasında kan veya mukus var
• Kusma artıyor ya da çocuğunuz sıvıları içinde tutamıyor
• Çocuğunuz yeşil (safra) kusma başlar
• Çocuğunuz şiddetli mide ağrıları var
• Çocuğunuz dehidrasyon belirtileri gösteriyor
• Sizi endişelendiren herhangi bir neden

Aşağıdaki durumlarda doktorunuzu görmelisiniz:

• Çocuğunuzun ishal 10 günden fazla devam ediyor

İshalin bulaşmasını nasıl önleyebilirim?

İshal çok kolay yayılır. Hastalığın yayılmasını önlemeye yardımcı olacak yollar var:

• Etkin el yıkama

El yıkama, tuvalete gittikten sonra, bezin değiştirilmesinden sonra ve yiyecek hazırlamadan önce önemlidir. Çocuğunuzu tuvaleti kullandıktan sonra ellerini yıkamasına ve kurutmaya teşvik edin.

• Tuvalet ve banyo alanlarını temizleme

Tuvalet ve banyo alanlarınızı çamaşır suyu ile iyice temizlemeniz.

• Kirli çamaşırları yıkamak

Çocuğunuzun kirli kıyafetlerini, tercihen sıcak suda yıkayın ve diğer aile çamaşırlarından ayrı olarak yıkayın.

• Yiyecek ve içecek paylaşımından kaçınmak

Çocuğunuzun yiyecek ve içecekleri başkalarıyla paylaşmadığından emin olun.

• İshalli çocuğu başkalarından uzak tutun

Kusan ve ishal olana kadar çocuğunuzu arkadaşlarından ve diğer çocuklardan uzak tutun. İshalli çocuklar, ishal olmaksızın 48 saat geçinceye kadar kreş, anaokulu ve okula gitmemelidir.

Hatırlanması gereken önemli noktalar

• Gastroenterit ishale neden olan bir barsak enfeksiyonu ve bazen kusmadır
• İshal akışkan, sulu kaka anlamına gelir
• İshal olması durumunda çocukların bol sıvı tüketmesi gerekir.
• Sık sık az miktarda sıvı verin
• İshal, özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda dehidrasyona neden olabilir
• Dehidratasyon belirtileri (örneğin kuru dudaklar, daha az ıslak bezler, çökmüş gözler, sıra dışı uyku hali) için izleyin ve çocuğunuzdan şüphelenirseniz acilen doktora gitmesini sağlayın.
• Eğer bebeğiniz 6 aylıktan küçükse ve kusma ve / veya ishal varsa, acilen doktora başvurmalısınız - bebekler çabuk kuruyabilir ve durumu bozulabilir.

Uzm. Dr. Ali MÜSEVİTOĞLU
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları

nest...

batman iftar saati 2021 viranşehir kaç kilometre seferberlik ne demek namaz nasıl kılınır ve hangi dualar okunur özel jimer anlamlı bayram mesajı maxoak 50.000 mah powerbank cin tırnağı nedir