Zarf Fiil Ekleri Kodlamasi

Bir cümlede bulunarak eylemin ne zaman, nasıl yapıldığını ifade eden fiil köklü kelimelere zarf fiil denmektedir. Zarf fiil ekleri, en zor ezberlenebilen, fiilimsi grubundan eklerdir. Sınava hazırlanan öğrenciler için oldukça zor konulardır. Zarf fiil ve isim fiil ekleri sıfat fiil ekleriyle mukayese edildiğinde sayıları daha fazladır.

ZARF FİİL EKLERİ NELERDİR?

Zarf fiil ekleri, kök ve gövdesine gelen geçici ekler sayesinde zarf haline gelmektedir. Durum ve zaman sorularına cevap veren fiilimsiler olarak da tanınmaktadır. Öğrenim sürecinde sınavlarda çıkan fiilimsiler zaman zaman zorlayıcı olabilmektedir. Fiilimsiler üç gruba ayrılmaktadır.

Zarf fiiller,

İsim fiiller,

Sıfat fiiller olarak kök ya da gövdelerine gelen eklerin öğrenilerek sınavlarda başarıya ulaşmak mümkündür.

Fiilimsilerin kodlaması öğrenmeyi de kolaylaştırmaktadır. Fiilimsi ekleri olarak bilinenler, madan, ince, arak, ip, e, dıkça, ken, maz, casına, dığında ve meksizin şeklinde görülebilmektedir.

NASIL KODLANIR?

Eğitim süreçlerinde kodlama en iyi öğrenme şeklidir. Fiilimsilerin kodlanması da öğrenmeyi kolaylaştıran bir tekniktir. Kodlama örnekleri;

Ali madan Dağında yaramazken ince ip atarak incelmeksizin dikçe durdu.

Kenyalı Asiye ince ipi araklamadan gittiğinde oldukça şeklinde kodlama yapılarak fiil eklerinin unutulmasına izin verilmeyecektir.

ZARF FİİL ÖZELLİKLERİ

Bir cümlede bulunan ve eylemin ne zaman, nasıl yapıldığını ifade eden fiil köklü sözcüklere zarf fiili denmektedir. Cümle içinde kullanarak örnek verilecek olursa;

Ayşe, gece-gündüz demeden sınava hazırlandı. Burada görülen gece gündüz demeden tamlama zarf fiili örneği, demek fiilinden gelen meden eki de zarf fiil eki olarak tanımlanabilmektedir. Bu cümlede görülerek yöneltilmesi gereken sorular; Nasıl ve Ne zaman olacaktır. Zarf fiillerinin özellikleri geçici olarak geldiği kök ve gövdede görülen sorulara cevap vermeleridir.

ÖRNEKLERİ NELERDİR?

Zarf fiil ekleri, kendi içinde sorulara cevap vermektedir. Örnekler,

Arak- erek

Şu butona basarak televizyonu açabilirsin.

Başkalarını taklit ederek asla başarılı olamazsın.

Yazıldığı dilde kitap okuyarak İngilizce öğrenmek istiyorum.

-e –a

Yana yakıla yaşadıklarını anlatmaya başladı.

Israrla üstüne basa basa söylediğim halde beni dinlemedi.

ince - ınca

Zil çalınca herkes dışarı çıktı.

Bütün seyirciler film başlayınca sustu.

Masadan kalkıp yanımıza geldi.

Ağır hastanın başında nöbetleşe bekliyoruz.

Bu gün dersimiz üçü on geçe bitecek.

Uçağım sekiz çeyrek geçe kalkacak

Akşama kalmadan işleri bitirmeliyim.

Diğinde- dığında

Kitabımı tamamlandığında çok mutlu olacağım.

Ankara’ da yaşamaya başladığında izlenimlerini anlat.

Ayalı- eyeli

Görmeyeli çok değişmiş.

Yurtdışından gelmeyeli uzun yıllar oldu.

Sınav sonuçlarına bakmayalı henüz bir saat olmadı. Şeklinde pek çok örnek cümle kurulabilir. Fiilimsiler arasında isim, sıfat ve zarf türleri bulunmaktadır. Zarf fiilleri ve isim fiillerine oranla sıfat fiillerinin sayısı daha azdır. Sınavlarda çoğunlukla sorular arasında bulunan zarf fiil ekleri, fiilimsiler adayları epey zorlamaktadır.

Türkçede cümleyi oluşturan sözcükler türlerine göre isim, fiil, sıfat, zarf, zamir olarak ayrılırlar. Bunların yanında bir de fiilimsilerden bahsedilir. Fiilimsiler, fiillerden üretilen ancak cümlenin içinde isim, sıfat ya da zarf yerine de kullanılabilen sözcüklere denir. Fiilimsiler, isim fiil, sıfat fiil ve zarf fiil olarak üç grupta ele alınır. Bu haberimizde isim fiil ve sıfat fiile göre daha zor öğrenilen zarf fiillerden bahsedeceğiz.

ZARF FİİL EKLERİ KODLAMASI NASIL YAPILIR?

Fiilimsileri kolayca öğrenmek için eklerden oluşturulan kodlar vardır. İsim fiil elde etmek için fiillere -ma, -me, -ış, -iş, -mak, -mek ekleri getirilir. Bu eklerle oluşturulan isim fiil sözcükler fiillerin cümle içinde isim yerine kullanılmasını sağlar. Bu ekleri birleştirerek elde ettiğimiz "maışmak" kelimesi isim fiilleri aklımızda tutmak için oluşturulmuş bir koddur.

Sıfat fiil elde etmek için fiillere -an, -en, -ası, -esi, -maz, -mez, -ar, -er, -ır, -ir, -r, -dık, -dik, -duk, -d, -acak, -ecek, -mış, -miş, -muş, -müş eklerinin getirilmesiyle elde edilir. Sıfat fiiller de fiillerin sıfat yerine kullanılmasını sağlar. Sıfat fiil eklerini birleştirerek elde edilen "Anası mezar dikecekmiş" cümlesi de sıfat fiillerini aklımızda tutmayı kolaylaştıran bir koddur.

Zarf fiil ekleri isim fiil ve sıfat fiil eklerine göre sayıca daha fazladır. Zarf fiil elde etmek için fiillere -ken, -alı, -eli, -madan, -meden, -ince, -ınca, -unca, -ünce, -ip, -ıp, -up, -üp, -arak, -erek, -dıkça, -dikçe, -dukça, -dükçe, -tıkça, -tikçe, tukça, -tükçe, -e… -e, -a… -a, -r… -maz, -r… -mez, -casına, -cesine, -meksizin, -maksızın, -dığında, -diğinde, -duğunda, -düğünde, -tığında, -tiğinde, -tuğunda, -tüğünde, ekleri getirilir. Zarf fiiller cümle içinde fiillerin zarf yerine kullanılmasını sağlar. Zarf fiil ekleri kodlama öğrenciler tarafından çok merak edilen konulardan biridir.

ZARF FİİL EKLERİNİN TEKERLEMESİ VAR MI?

Öğretmenlerin, zarf fiil eklerini anlatırken en çok karşılaştıkları şey, öğrencilerin zarf fiil eklerini akıllarında tutabilmek için tıpkı isim fiil ve sıfat fiil eklerinde olduğu gibi bir zarf fiil ekleri şifresi istemeleridir. Aslında diğer fiilimsi şifreleri kadar kolay olmasa da bir değil iki tane zarf fiil ekleri kısaltmasından bahsetmek mümkün. Ekleri bir araya getirerek oluşturduğumuz zarf fiil ekleri tekerlemeleri şöyle:

• Kenyalı Asiye ince ipi araklamadan gittiğinde oldukça
• Ali madan Dağında yaramazken ince ip atarak incelmeksizin dikçe durdu.

ZARFLAR EK FİİLİ NİTELER Mİ?

Zarf fiiller cümlede zaman ve durumu belirtirler. Zarf fiili bulmak için cümlenin yüklemine "Nasıl?" ve "Ne zaman?" soruları sorulur. Tüm fiilimsiler gibi zarf fiiller de olumsuzluk eki alırlar ancak çekim ekleri almazlar. Zarflar, fiilimsileri, fiilleri, sıfatları ya da kendi türünden olan kelimeleri niteler. Zarflar isim köklü kelimelerdir. Zarf olduklarına karar verilebilmesi için ancak cümle içinde kullanılmaları gerekir. Zarflar fiilden hemen önce kullanılır. İsimden hemen önce kullanılanlar zarf değil sıfattır.