Endokrinoloji Muayenesi Nasıl Olur

BÜYÜME ve BOY KISALIĞI

Büyüme

Anne-babanın kazandığı en önemli ödüllerden bir tanesi çocuğunun büyüdüğünü görmektir. Bir çocuğun büyümesi kendi vücudundan ya da çevreden kaynaklanan fak-törlerden etkilenebildiği için büyümenin çeşitli şekilleriyle karşılaşmak mümkündür. Normal büyüme için sağlıklı ve mutlu olmak, doğru beslenmek ve normal hormon dengesine sahip olmak gerekir. Sayılanlardan herhangi birisinde problem olursa yetersiz büyüme görülür.

Normal Büyüme Nedir?

Büyümede en hızlı dönem doğumdan ilk yaş gününe kadar geçen süredir. Yaşamın ilk yılı içinde bebeğin boyu 25 cm kadar uzar ve ağırlığı üçe katlanır. Böylece ilk yaş gününü kutlayan bebeğin boyu ortalama 75 cm. ye, ağırlığı da ortalama 10 kg. a ulaşır. Birinci yaştan sonra büyüme yavaşlar. Yaklaşık iki yaşını aşmış olan çocuklar nispeten sabit hızda büyürler ve aynı bir büyüme eğrisini takip ederler. Bu sabit büyüme ergenliğin başına kadar devam eder. Her çocuğun boyu yaşıtından farklı olsa da, belli bir istikrarla büyüyen herkes normaldir. yaş dönemine gelene kadar erkekler ve kızlar neredeyse aynı oranda büyürler. Ergenlik çağının ilk belirtileri kızlarda yaş, erkeklerde ise yaş arasında ortaya çıkar. Ergenlik dönemine girişle birlikte büyüme hızlanır. Bu, kızlarda erkeklerden daha önce olur. Ortalama olarak kızlar erkekler ise yaşlarında en hızlı büyümelerini yaşarlar. Ama bunda farklılıklar olabilir. Ergenlik erken veya geç baş-layabilir, genellikle anne veya baba özelliklerine benzer.

Büyüme Nelerden Etkilenir?

Kalıtım, hormonlar ve çevre faktörleri anne karnından yetişkin çağa kadar büyümeyi etkiler.

Doğumdan Önce
Doğum boyu ve kilosu doğumdan önceki büyümenin bir göstergesidir. Bu süre boyunca büyümeyi etkileyen anne karnındaki beslenmedir. Eğer anne karnındaki şartlar ideal ise, çocuk mükemmel bir doğum kilosuna ve boyuna sahip olacaktır. Anne hamilelik sırasında kötü beslenmişse, bulaşıcı bir hastalık geçirmişse, sigara içmişse, alkol yada çeşitli haplar kullanmışsa anne karnındaki büyüme bozulabilir. Ancak gecikmiş büyümenin tüm etkilerini doğum öncesi döneme bağlamak yanlış olabilir.

Genetik Eğilim
Çocuğun büyümesinde anne ve babanın boyları önemli rol oynar. Genellikle kısa boylu ebeveynler kısa boylu çocuklara, uzun boylu ebeveynler uzun boylu çocuklara sahiptirler.

Beslenme

Normal bir büyüme için dengeli beslenme şarttır. Çocuklar gıdalarla gerekli miktarlarda protein (süt, yoğurt, peynir, yumurta ve et), yağ, karbonhidrat (ekmek vb), sebze ve meyveler, vitamin ve mineral (tüm besin maddeleri) almalıdır. Özellikle ilk 1 yaş içindeki beslenme çok önemlidir. İlk 6 ay anne sütü ve daha sonra uygun ek gıdaların başlanması gerekir.

Bazen ekonomik faktörler ya da bilgisizlik nedeniyle kötü beslenme söz konusudur. Çocuklar genellikle şekerli içecekler, gofret, cips gibi besleyici değeri düşük yiyecekleri yemeğe eğilimlidir. Kötü beslenen bir çocuğun beslenmesinin düzeltilmesi ile büyüme de düzelebilir.

• Büyümeyi Etkileyen Hormonlar

İnsan vücudunda büyümeyi düzenleyen bir grup salgı bezi vardır. Bedenimizin normal çalışması için bu salgı bezleri birlikte çalışır. Ana salgı bezine hipofiz adı verilir. Bu salgı bezi birçok salgı bezini kontrol eder. Beynimizin tam ortasında yer alır ve bir bezelye tanesi büyüklüğündedir. Bu bez-den salgılanan büyüme hormonu ve ergenliği uyarıcı hormonlar büyüyüp yetişkin bir hale gelmemizi sağlarlar.

Boynun ön kısmındaki tiroid bezi tarafından salgılanan hormonlar vücudun çalışma hızını, zeka gelişimini ve kemik-lerin büyümesini etkiler.

Erkeklerde testisler tarafından salgılanan testosteron, kızlarda yumurtalıklardan salgılanan östrojen ve heriki cinste de böbreküstü bezi tarafından salgılanan androjen hormonları özellikle ergenlik dönemindeki hızlı büyümeden sorumlu olan hormonlardır.

• Çocukluk Dönemi Hastalıkları

Çocukluk döneminin birçok hastalığı büyümeyi olumsuz yönde etkiler. Örneğin kalp, akciğer, böbrek gibi organların uzun süreli ve önemli hastalıkları ile besin maddelerinin emilerek kana karışmasını bozan mide-bağırsak hastalıkları büyüme üzerinde olumsuz etki yaratır.

Bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan belirli ilaçlar büyümeyi olumsuz yönde etkileyebilir. Yaşamsal önemi olan ilaçlar konusunda doktorunuzun vereceği karar önemlidir.

Kimler Kısa Boylu Sayılır?

Kısa boy, ölçülen boyun o yaş ve cinse göre normal büyüme eğrilerinin alt sınırının (3 persentilin) altında olmasıdır. Yıllık boy artışının o yaşa göre normalden az olması durumunda büyüme hızı yetersiz olarak değerlendirilir (yıllık büyüme hızı yaşlar arasında yaklaşık yılda cm, 2 – 4 yaşlarında ise yaklaşık yılda cm dir).

HASTALIK OLARAK SINIFLANMAYAN BOY KISALIKLARI

1. Ailevi Boy Kısalığı

Kısa boylu bazı çocukların anne-babaları veya diğer yakın akrabaları da kısa boyludur. Bunun nedeni kalıtımdır. Bu çocukların hedef boyları 3. persentilde veya daha aşağıda olabilir ama büyüme hızları normaldir. Bir çocuğu değerlendirirken doktor onun erişkin yaştaki boyunu tahmin etmek için anne ve babasının boylarını göz önünde tutar.

2. Yapısal Büyüme ve Ergenlik Gecikmesi
Yapısal büyüme ve ergenlik geçikmesi, tamamen sağlıklı çocuklarda ergenlik gelişiminde gerilik ile birlikte boyun geçici olarak kısa kalmasıdır. Bu durum erkeklerde daha sık görülür ve hastalık değildir. Bu çocukların yaşlarından itibaren boyları kısa ancak büyüme hızları normaldir.

Erkeklerde ortalama ergenlik başlama yaşı yaş, kızlarda yaştır. Kızlarda 13 yaş, erkeklerde 14 yaşına kadar ergenlik belirtilerinin başlamaması, nedene yönelik araştırma gerektirir. Yapısal ergenlik gecikmesi olan çocuklarda erken ergenlik döneminde büyüme normal sınırların altına düşer ve aynı yaştaki arkadaşlarına göre çocuklar göreceli olarak kısadırlar. Ergenliğin başlaması ile büyüme hızlanır ve erişkin boy öngörülen hedef boya ulaşır. Bu çocuklarda büyüme hormonu eksikliği yoktur ve bunlara büyüme hormonu verilmesi erişkin boyu etkilemez.

BOY KISALIĞINA YOL AÇAN HORMON HASTALIKLARI

Tiroid hormonu eksikliği hem yavaş büyüme hem de zekânın az gelişmesi ile sonuçlanır. Bu sorun doğuştan ola-bileceği gibi çocukluk veya erişkin çağda herhangi bir zamanda gelişebilir. Tiroid hormonu eksikliği, kan testi ile saptanır ve ilaç ile kolayca tedavi edilebilir.

Büyüme Hormonu, büyümeyi doğrudan etkileyen hormondur. Büyüme hormonu eksikliği ile beraber hipofizden salgılanan diğer hormonlar da eksik olabilir. Bu durum doğumsal olabileceği gibi, beynin (hipofiz veya hipotalamusun) doğum sırasında veya sonrasında zarar görmüş olması, şiddetli kafa yaralanması, hastalık nedeni ile beyin hasarlanması, ışın tedavisi veya tümörler nedeni ile olabilir. Büyüme hormonu eksikliği olan bir çocuk kısa boyludur ama vücut oranları normaldir. Bu çocukların yüzü genellikle yaşına göre küçüktür ve kiloları biraz fazladır.

Tedavisinde insan vücudunun yaptığı büyüme hormonundan farksız büyüme hormonu kullanılmaktadır. Tedavi genellikle yıllarca devam eder. Büyüme hormonu tedavisi her gün deri altına enjeksiyon şeklinde uygulanmaktadır.

ANNE KARNINDA BAŞLAYAN BOY KISALIĞI (İntrauterin gelişme geriliği)

Dokuz ay süreli normal doğumdan sonra dünyaya gelmiş olmalarına rağmen doğum ağırlığı anormal derecede düşük bebeklerde rahim içi büyüme gecikmesinden söz edilir. Bu sorun çocuğun boyunun hep kısa kalmasıyla sonuçlanabilir ya da çocuk, söz konusu soruna yol açan nedenin şiddetine ve etkili olduğu zamana göre daha sonra akranlarıyla arasındaki boy farkını kapatabilir.

Turner sendromu, kız çocuklarında büyüme geriliğine neden olan genetik bir büyüme bozukluğudur.

İskelet displazisi veya kondrodistrofi, kemik kıkırdak dokularının anormal oluşumuna ve gelişmesine bağlıdır. Bu çocukların boyu son derece kısadır ve vücut orantıları da anormaldir. Bu bozukluğun etkili bir tıbbi tedavisi yoktur.

Beslenme bozuklukları, besin ve kalori alımının veya bazı besin öğelerinin yetersiz alınması durumunda büyümede yavaşlama veya boy kısalığı olabilir.

Uzun süreli hastalıklar, uzun süreli ve diğer sistemleri ilgilendiren hastalıklarda, ağır kansızlık, parazitoz gibi durumlarda boy kısalığı görülebilir.

NEDENİ BİLİNMEYEN BOY KISALIĞI

Boy kısalığına yol açtığı bilinen hormon eksiklerinden veya hastalıklarından hiçbirinin bulunmadığı bilinmesine rağ-men bir çocuğun boyu, beklenin çok altında olabilir.

BOY KISALIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Büyümenin anormal veya normal olduğunun göstergesi, boy gelişimi ve zaman içersindeki büyüme hızıdır. Anne-baba olarak çocuğunuzun görünümündeki değişiklikleri kuşkusuz fark edersiniz; doktorunuz ise bu değişiklikleri büyüme kartlarının yardımıyla gözlemler.

Büyüme Eğrisi

Büyüme eğrisi bir kişinin verilen herhangi bir zamandaki boyunu gösteren bir kayıt türüdür. Doktorunuz her muayenede çocuğunuzun boy ve kilosunu ölçer ve bu sonuçları aynı yaştaki diğer çocuklara ait sonuçlar ile karşılaştırmak üzere büyüme eğrisine işler. Büyüme eğrisi, kişinin yetişkin boyuna erişene kadar her yıl kaç santimetre uzadığını gösterir. Herkesin kendisine göre bir büyüme eğrisi vardır.

Boyunun 3. persantil altında olması veya çocuğun persantil eğrisinden aşağı düşmesi boy kısalığı ve büyümede duraklama olarak tanımlanır.

Hem çocuğun hem de ailesinin tıbbi geçmişinin ayrıntılı olarak bilinmesi doktora çocuğun boy kısalığı ile ilgili birçok ipucu sağlar. Doktorunuz, çocuğunuzun ve diğer aile bireylerinin geçirmiş olduğu hastalıkları ve çocuğunuzun

evdeki yaşamını ve beslenme durumunu bilmek isteyecektir. Annenin gebeliği, çocuğun doğumu ile ilgili sorular sorulacak, anne-babanın ve kardeşlerinin boylarını öğrenmek isteyecektir. Doktorunuz çocuğunuz-daki boy kısalığını değerlendirebilmek için ayrıca ailedeki büyüme ve cinsel olgunlaşma durumunu da bilmek zorundadır.

Muayene

Doktorunuz çocuğunuzda çeşitli ölçüm-ler yapacaktır. Kol ve bacak uzunluğunu, vücut ağırlığını, boyunu ve baş çevresini ölçebilir. Bebeklerde boy sırtüstü yatarak ölçülür. Daha büyük çocukların boyu ayakta ölçülür ve bu ölçümler boy ve büyüme hızı kartlarına işaretlenir.

Kemik Yaşının Belirlenmesi

Çocuğunuzun el bileğinin röntgen filmi, kemik yaşı olarak adlandırılan iskelet olgunlaşma derecesini gösterir. Çocuğun büyüme potan-siyeli kendi takvim yaşından daha çok iskelet olgunlaşması göz önünde tutularak değerlendirilir. Kemik yaşının belirlenmesi erişkin boyunun tahmin edilmesinde yardımcı olacaktır.

Laboratuvar testleri

Fizik muayene yapıldıktan sonra, büyüme kartları ve röntgen filmi doktorunuz tarafından incelendikten sonra çocuğunuzda boy kısalığına yol açabilecek böbrek, mide, barsak, kalp, tiroid veya kemik hastalığının olup olmadığını anlamak için farklı testler yapılabilir. Büyüme hormonu eksikliği ile ilgili testler ancak boy kısalığına yol açabilecek diğer nedenlerden uzaklaşıldıktan ve çocuğunuzun yıllık büyüme hızının yetersiz olduğuna karar verildik-ten sonra yapılabilir. Büyüme hormonunun kandaki düzeyi gün içerisinde geniş dalgalanmalar gösterdiğinden büyüme hormonu eksikliğini saptamak için özel testler gereklidir.

Bilim dalının amacı, bilgi ve beceriler ile donatılmış hekimler yetiştirmek; bilime katkı sağlayacak bilgi ve teknoloji üretmek; şehrinde ve bölgesinde kaliteli sağlık hizmeti sunmak;bilim dalının gelişimine katkı sağlayacak etkinlikler düzenlemek; ayrıca, ulusal ve uluslararası temel bilim ve klinik araştırmalar eşliğinde endokrinoloji ve metabolizma hastalıklarında tanı, koruyucu ve tedavi edici hizmetlerde en etkili yaklaşımları araştırmak ve faydalanmalarını sağlamaktır.

Hasta Hizmetleri
Endokrinoloji ve Metabolik hastalıklarının pek çoğu ayaktan tetkik,tedavi ve izlem gerektirmektedir. Bu amaca yönelik olarak düzenlenmiş bulunan polikliniklerimiz Genel Endokrinoloji, Tiroid, Diyabet, Obezite, Lipid Metabolizması, Hipertansiyon, Hipofiz, Adrenal, Metabolik Kemik Hastalıkları ve Osteoporoz polikliniklerinden oluşmaktadır.
Diyabet, en sık gözlenen endokrinolojik rahatsızlıktır. Bölümümüzde kan şekerinin kontrolü ve komplikasyonların önlenmesi amacı ile dünyada uygulanan tüm tedaviler hastalarımıza sunulmaktadır. Diyabete bağlı göz, böbrek ve ayak sorunlarında ilgili bölümlerle irtibat halinde tedavi sağlanmaktadır. Gebelik diyabetinin yakın takibi yapılmaktadır. Hastaların eğitimi için diyabet eğitim hemşiresi ve beslenme eğitimi amaçlı diyetisyen hastaların tedavisine aktif olarak katılmaktadırlar.
Tiroid hastalıklarından hipotiroidi, hipertiroidi, nodüler guatr ve tiroid kanseri ayrıntılı değerlendirilmekte ve gereken tiroid ultrasonografisi, aspirasyon biopsisi veya diğer tedaviler sunulmaktadır. Gerektiğinde Nükleer Tıp bölümü ile irtibata geçilerek radioaktif iyot tedavisi uygulanmaktadır.
Son yıllarda büyük bir toplumsal sorun olmaya başlamış olan obeziteye yönelik ayrıntılı araştırma ve tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Vücut yağ dağılımı son teknolojik yöntemlerle detaylı değerlendirilmektedir. Yakın doktor ve diyetisyen kontrolü ile uzun dönem takip ve lüzumu halinde ilaç tedavisi sağlanmaktadır. Gerekirse Genel Cerrahi bölümü ile irtibata geçilerek hastalar obezite cerrahisine yönlendirilmektedir.
Osteoporozun tanı ve tadavisi için gerekli tüm tetkikler, endokrinoloji bölümü doktorları tarafından yönlendirilmektedir. Diğer metabolik kemik hastalıkları ve kalsiyum metabolizması bozuklukları da endokrinolojinin uzmanlık alanı içindedir (osteomalazi, D vitamini eksikliği ve hiperparatiroidi gibi).
Kolesterol ve yağ metabolizması bozuklukları (dislipidemi) diğer bir yaygın metabolik sorundur. LDL kolesterol veya trigliserid yüksekliği ve HDL kolesterol düşüklüğü genetik, kazanılmış veya bazı endokrinolojik rahatsızlıklara bağlı olabilir. Bu durumlar kalp hastalığı riskini arttırabilmektedir. Bölümümüzde gerekli araştırma ve tedaviler uygulanarak dislipidemiler başarı ile tedavi edilmektedir.
Hipofiz bezi hastalıkları nadir görülmekle birlikte ciddi sorunlara yol açabilmektedirler. Tanı erken ve uygun bir şekilde konulursa tedavi genelde mümkündür. Hipofizin hormon üreten tümörleri (akromegali, cushing, prolaktinoma gibi) önemli sağlık sorunlarına neden olmaktadırlar. Hipofiz bezinin değişik nedenlerle az çalışması da kişinin günlük hayatını etkilemektedir. Tüm bu sorunlar bilim dalımızda ayrıntılı incelenmekte, uyarı veya baskılama testleri yapılmakta ve başarılı tedavileri sağlanabilmektedir. Gerekiyorsa Beyin Cerrahisi bölümü ile cerrahi tedavi açısından temasa geçilmektedir.
Böbrek üstü bezinin (adrenal bez) aşırı çalışması hipertansiyona (yüksek kan basıncına) neden olabilir. Az çalışması ise hayati önem arz eden bir tabloya yol açabilir. Bu durumların ve adrenal kitlelerin tedavisi ve takibi endokrinoloji bölümünde yapılmaktadır. Operasyon gerektiren hastaların operasyon sırasında yakın takipleri sağlanmaktadır.

Endokrinoloji bölümü vücudun farkl&#; i&#;levleri yerine getirmek için ihtiyaç duydu&#;u hormonal hastal&#;klar&#;n tedavisinde ilk ba&#;vurulan poliklinik olur. Çe&#;itli hormon rahats&#;zl&#;klar&#;ndan metabolizmal sorunlara kadar geni&#; bir alan&#; konu alan endokrinoloji bölümü sayesinde çok say&#;da hastal&#;&#;&#;n tan&#; ve tedavisi gerçekle&#;tirilebilir.

Endokrinoloji Genel Tan&#;m&#;

Vücudun salg&#; bezlerini kontrol eden ve salg&#; bezi hastal&#;klar&#; hakk&#;nda incelemeler yapan endokrinoloji bölümü, karma&#;&#;k bir salg&#; bezi gruplar&#;n&#;n endokrin sistemi üzerinde olu&#;turdu&#;u olumsuz etkileri konu al&#;r.

Endokrinoloji Bölümü Hangi Hastal&#;klara Bakar?

Bölüm hakk&#;nda en s&#;k sorulan sorulardan biri de “Endokrinoloji hangi hastal&#;klara bakar?” sorusudur. Vücudun geli&#;imi için bilmedi&#;iniz birçok hormona ihtiyaç duyulur. Bu hormonlar sayesinde ya&#;am kaliteniz belirlenir. Hormonlar&#;n bozulmas&#; sa&#;l&#;&#;&#;n&#;zda bir tak&#;m de&#;i&#;ikler yaratabilir. Hormon üretiminden sorumlu salg&#; bezleri görevini yerine getiremez ve sistemik bir tak&#;m sorunlara yol açarsa diyabet, cinsel hastal&#;klar, obezite veya guatr gibi problemler gün yüzüne ç&#;kar. Genel olarak endokrinoloji bölümünün ilgilendi&#;i hastal&#;klar&#; &#;u &#;ekilde s&#;ralamak mümkündür:

• Diyabet
• Tiroid bozukluklar&#;
• Ra&#;itizm
• Osteoporoz
• K&#;s&#;rl&#;k ve üreme bozukluklar&#;
• Obezite
• Hipofiz bezi
• Büyüme hormonlar&#; rahats&#;zl&#;klar&#;
• Hipertansiyon
• Lipid bozukluklar

Baz&#; tahlil ve tetkikler ile hipofiz bezi, böbrek üstü bezleri, damar sisteminin iç yüzeyini kaplayan endotel hücreler, testisler, tiroit bezi ve hipotalamus gibi vücudun endokrin sistemini olu&#;turan bölümlerde olu&#;an rahats&#;zl&#;klar&#;n te&#;hisi kolayca yap&#;labilir. Peki endokrinoloji muayenesi nas&#;l yap&#;l&#;r?

Endokrinoloji Muayenesi Nas&#;l Yap&#;l&#;r?

Hormonal bir denge sorunu ya&#;ayan ki&#;ilerin bu durumunu anlamak uzman hekimin alan&#;d&#;r. Ki&#;i endokrin sisteminde meydana gelen olumsuz bir tak&#;m olaylar&#; anlayamaz. Baz&#; hastal&#;klarda hormonlar&#;n ani ini&#; ve ç&#;k&#;&#;lar&#; tepki verebilir fakat endokrin sisteminin bozuldu&#;u detayl&#; incelemeler sonucunda anla&#;&#;labilir. Hastadan radyolojik görüntülemeleri kan tahlili ve di&#;er tetkikler istenir. Sonuçlar k&#;sa süre içerisinde incelenerek var olan hormonal hastal&#;&#;&#;n te&#;hisi konmu&#; olur.

Muayene s&#;ras&#;nda doktor hastas&#;na bir tak&#;m sorular sorabilir. Son teknolojik donan&#;mlarla fiziki bir muayene yapabilir. Altta yatan farkl&#; bir kronik hastal&#;k varsa uzman hekim tedavi yöntemini bu durumu göz önüne alarak de&#;erlendirir. Bu yüzden hormonal sorunlar ya&#;ayanlar&#;n varsa altta yatan farkl&#; rahats&#;zl&#;klar&#;n&#; ve düzenli olarak kulland&#;&#;&#; ilaçlar&#; doktoruna bildirmeleri gerekir.

Peki endokrinoloji tahlilleri nelerdir? Muayene s&#;ras&#;nda doktor taraf&#;ndan belirlenecek baz&#; testler bulunur. Bu testler kan, idarar, d&#;&#;k&#; veya sürüntü &#;eklinde al&#;nabilir. Bunun haricinde uzman hekim gerekli gördü&#;ü durumlar farkl&#; radyolojik görüntülemeler isteyebilir. Endokrin bozukluklar&#;nda kan testi büyük anlam ifade eder. Genel kan sonuçlar&#;na göre uzman hekim ki&#;ide hormonal sorunlar oldu&#;unu kolayca saptayabilir.

Kimler Endokrinoloji Bölümüne Gitmeli?

Vücudun birçok i&#;levinde üstün bir etki kuran hormonlar sayesinde sa&#;l&#;kl&#; bir vücut yap&#;s&#;na ula&#;mak mümkün hale gelebilir. Obezite sorunu endokrin sistemiyle ilgili hastal&#;klar&#; bünyesinde bar&#;nd&#;rd&#;&#;&#; için &#;i&#;manl&#;k sorunu ya&#;ayanlar endokrinoloji bölümüne gitmelidir. Yine yüksek tansiyon hormonal baz&#; durumlar&#;n bir neticesi olarak ortaya ç&#;kt&#;&#;&#; için hipertansiyon tan&#;s&#; yine endokrinoloji bölümünde gerçekle&#;ir.

Yemek &#;ekeri olarak da bilinen insülin direnci vücudun hormonlar&#;n&#;n kontrolünde gerçekle&#;ti&#;i sekonder bir problem olarak insan hayat&#;n&#; olumsuz yönde etkileyebilir. Metabolik bir sorun olan insülin direnci hakk&#;nda hastalar endokrinoloji uzman&#;na görünmelidir.

Beslenme bozukluklar&#;na sahip bireyler, anoreksiya nervoza veya bulimia nervoza gibi hastal&#;klar da endokrinolojik muayene s&#;ras&#;nda ortaya ç&#;kan hastal&#;klardan baz&#;lar&#;d&#;r. Vücudun besin dengesinin yeteri kadar yap&#;lmamas&#; ve ki&#;ilerin zay&#;flama arzusu ile ortaya ç&#;kan bu hastal&#;klar&#;n sonucu ki&#;ilerin hayat&#;na mal olabilir. Bu yüzden beslenme sorunlar&#; ya&#;ayan her birey ilk önce endokrinoloji bölümünü ziyaret etmelidir.

Tip - 1 ve Tip - 2 diyabet hastalar&#; da yine endokrinoloji bölümünde muayene olarak diyabet hastal&#;klar&#;n&#;n tedavisini gerçekle&#;tirebilir. Gebelik zaman&#;nda ortaya ç&#;kan gebelik &#;ekeri olarak bilinen durum kad&#;n do&#;um uzmanlar&#;n&#;n endokrinoloji uzmanlar&#; ile yapt&#;&#;&#; ortak çal&#;&#;ma sonucunda kontrol alt&#;na al&#;nabilir. Tedavi sürecinde hastalara oral ilaçlar verilerek kan &#;ekerini normale dü&#;ürmek hedeflenir.

Hipofiz bezi, tiroit bezi tiroit kanseri veya tiroit iltihaplanmalar&#;nda ki&#;iler yine endokrinoloji bölümünü tercih etmelidir. &#;ç salg&#; bezlerinin görevini yerine getirmemesi sonucunda ki&#;ilerde büyüme gerili&#;i, cücelik gibi durumlar görülürken yeti&#;kin bireyler erken menopoz durumlar&#; yine endokrinoloji uzman&#;n konu alanlar&#; aras&#;na girer.

Özellikle kad&#;nlarda s&#;kl&#;kla rastlanan a&#;&#;r&#; tüylenme yani hirsutizm sendorumu yine endokrinoloji bölümü uzmanlar&#;n&#; ilgilendiren bir di&#;er hastal&#;k türüdür. Yumurtal&#;k kisti ve tedavisi amaçl&#; ki&#;iler ilk önce endokrin uzman&#;na muayene olmal&#;d&#;r.

Direkt Endokrinoloji Bölümünden S&#;ra Al&#;nabilir Mi?

Devlet hastanelerinde ve kamu hastanelerinde endokrinoloji bölümü hastalar&#;n hormonal sorunlar&#;n&#; çözmek için uzman hekimlerden olu&#;an bir kadroyla hizmet vermektedir. Ki&#;iler devlet hastanelerini tercih edecekse ilk olarak dahiliye bölümünde muayene olmal&#; ve uzman dahiliye doktoru taraf&#;ndan endokrinoloji bölümüne yönlendirilmelidir. Bu durum özel hastanelerde ayn&#; &#;ekilde i&#;lemez. Özel poliklinik veya hastanelerde direkt endokrinoloji bölümüne s&#;ra almak mümkündür. Hastalar uzman endokrin doktoru taraf&#;ndan detayl&#; bir incelemeye tabi tutulur ve sonras&#;nda gerekli olmas&#; durumunda doktor hastayi farkl&#; kliniklere sevk edebilir.

Gebeler, ya&#;l&#;lar, yeti&#;kinler ya da çocuklar için ayr&#; endokrinoloji bölümleri bulunur. Hastalar&#;n tan&#; ve tedavisi birbirinden çok farkl&#; olabilir. Endokrin sorunlu bir hastal&#;&#;&#;n tedavisinde a&#;&#;rl&#;kl&#; olarak ilaç tedavisi uygulansa da ilerlemi&#; vakalarda baz&#; cerrahi müdahaleler uygulanabilir.

ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ

İç salgı bezlerinin yer aldığı sistem endokrin, ve bu salgı bezlerinde oluşan rahatsızlıkları inceleyen bilim dalı ise endokrinoloji olarak adlandırılır. Endokrin sisteminde yer alan iç salgı bezleri, hormon sentezlemeye ve salgı yapmaya yarayan organlardır. Bezlerin meydana getirdiği hormonların ise vücutta çeşitli görevleri bulunmaktadır. Üreme, gelişme, büyüme ve metabolizmaya olan katkısı dışında hormonlar tepkilerimizi de kontrol etmektedir.

Endokrin yani salgı bezlerinin vücutta bulunduğu yerler tiroid, pankreas, kadında yumurtalıklar, erkeklerde testisler, böbrek üstü bezi, paratiroid, hipofiz, hipotalamustur. Bu salgı bezlerinde oluşan sorunlar birçok farklı hastalığa yol açabilmektedir. Endokrinologlar yani bu konudaki uzman kişiler, salgı bezlerinden doğan hastalıkları önce teşhis sonrasında ise tedavi eder.

Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Birimi Hangi Hastalıklara Bakar?

Endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları birimi, hormon ve metabolik bozuklukların tedavisi ilgilenmektedir. Bu birime dahil olan hastalıklar ise şöyledir:

Diyabet

Endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları arasında en çok görülen hastalık diyabettir. Diyabet; salgı bezlerinin bulunduğu pankreasın yeterli miktarda insülin üretememesi ya da üretilen insülini etkili bir şekilde kullanılamaması durumudur. Bu hastalık ömür boyu sürebilecek hastalıklar arasında bulunmaktadır.

Diyabet rahatsızlığı olan bir hastanın kanında çok fazla şeker yer almaktadır. Açlık ve tokluk şekerlerinin düzenli ölçümünden sonra diyabet teşhisi konulan hastalar en sık olarak  “Tip 1” ve “Tip 2” olarak ikiye ayrılmaktadır. Hastalığın tipi belirlendikten sonra ise doktor kontrolünde ilaç ya da insülin tedavisi başlatılarak vücutta daha büyük hasarların oluşması önlenmektedir.

Obezite

Halk arasında şişmanlık olarak da adlandırılan obezite, dünyada oldukça yaygın bir hastalıktır. Vücut endeksine göre çok fazla yağ barındıran kişilere konulan bu teşhisin çeşitli nedenleri bulunmaktadır. Düzensiz ve sağlıksız beslenme, genetik problemler obeziteye yol açabileceği gibi insülin direnci, tiroit ve böbrek üstü bezi hastalıkları, yumurtalıklar ya da hipofiz bozuklukları da bir etken olabilmektedir. Endokrin sebebiyle oluşan obezite sonrasında doktor, uzman bir diyetisyen kontrolünde hastayı tedavi etme sürecine girmektedir.

Tiroit

İnsan vücudundaki metabolizma hızının ana etmeni olan tiroit bezi, doğru üretilip depolanmadığında organların doğru çalışmamasına yol açmaktadır.

Tiroit hormonlarının fazla salgılanmasında; çarpıntı, asabiyet, aşırı kilo kaybı, terlemede artış, ellerde titreme, dökülen saçlar, ince ve nemli cilt belirtileri gözlenmektedir. Tiroit bezlerinin az çalışması durumunda ise yorgunluk, uyku hali, soğuğa karşı tahammülsüzlük, kabızlık, depresyon, eklem ağrısı, kuru cilt, düşük cinsel istek, adet düzensizliği görülmektedir.

Hipertansiyon

Yüksek kan basıncı olan hipertansiyon kontrol edilemediği zaman ciddi rahatsızlıklara yol açan bir hastalıktır. Kalp, beyin ve böbreğe giden damarlara hasar veren hipertansiyon; kalp krizi, böbrek yetmezliği ve inme gibi sonuçlara yol açabilmektedir.

Kısırlık

Dünya üzerinde çocuk sahibi olmayan milyonlarca çift bulunmaktadır. Bu süreçte çeşitli tedavi süreçleri denenmektedir. Endokrin hastalıklardan da kaynaklanan bu sıkıntılı süreçte doğru tedavi yöntemleri ile çocuk sahibi olmak mümkün olabilmektedir. Endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları birimi adet düzensizlikleri, menopoz, cinsel güçsüzlük, polikistik over sendromu gibi sorunları çözüme kavuşturmaktadır.

Büyüme

Vücutta bulunan hormonlardan birisi de büyüme hormonudur. Gerek çocuklarda gerekse de yetişkinlerde büyüme hormonuna etki eden bozukluklar tedavi edilmektedir. Büyüme hormonun düzeltilmesi, çocukların akranlarından daha kısa kalmamasını ve dengeli büyümesini sağlar. Ergenlik ya da yetişkinler için de geçerli olan bu hastalık ileriki dönemlerde psikolojik olarak kişiyi etkileyebilmektedir.

Aşırı Tüylenme

Hirşutizm adı ile de bilinen aşırı tüylenmenin, farklı sebepleri bulunmaktadır. Bunlardan birisi de kadınlardaki erkeklik hormonunun artışıdır. Ses kalınlaşması, adet düzensizliği, erkek tipi saç dökülmesi, âdemelmasının büyümesi, göğüslerde küçülme gibi sorunlara yol açan bu hormonal bozukluk ilaçlar ile tedavi edilebilmektedir. Aşırı tüylenme, menopozdan ya da doğumdan sonra kısa sürede kilo alan kadınlarda da görülebilmektedir. Böbrek üstü bezleri ya da yumurtalık tümörüne bağlı olarak ortaya çıkabilecek bu hastalık, bazı ilaçların yan etkisi arasında da görülebilmektedir.

Osteomalazi ve Raşitizm

Osteomalazi yetişkinlerde, raşitizm ise çocuklarda geçerli olan bir kemik yumuşama hastalığıdır. Hormonal bozuklukların yanı sıra D vitamini yetersizliği ya da eksikliği de bu hastalığa neden olabilmektedir. Yaşlanma ve menopoz hastalığı da tetikleyen diğer etmenler arasında bulunmaktadır. D vitamini, güneşten günün belirli saatlerinde alınabileceği gibi ek ilaçlarla da takviyesi mümkündür. Ancak bu hastalığın önüne geçmek için doktor kontrolünde olmak gerekmektedir.

Adrenal (Böbrek üstü bezi) Hastalıklar

Kortizol, böbrek üstü bezinden salgılanan bir hormondur. Kortizolün fazla salgılanması ya da dışarıdan alımı ile oluşan hastalık ise “Cushing sendromu” olarak adlandırılmaktadır. Bu hastalık kadınlarda daha sık görülse de nadir rastlanan bir hastalıktır. Kilo alma, ciltte çatlama, böbrek taşları, ense bölgesinde yağ birikimi, kadında kıllanma, kan şekeri yüksekliği bu hastalığın bazı belirtileridir. Cerrahi ya da ilaç ile tedavi edilecek bu hastalığın dışında böbrek üstü bezinde başka hastalıklar da mevcuttur. Adrenal kitle, adrenal bez yetersizliği (Addison hastalığı) de endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları altında kontrol ve tedavi edilmelidir.