Cermenler Kökeni

cermenler kökeni

kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir
Vikingleri &#;saf ırk&#; sanan beyaz ırkçılar yanılıyor
Clare Downham*
DUVAR- “Viking” kelimesi ’de, milliyetçilik ve imparatorluk yap&#;s&#;n&#;n büyümeye ba&#;lad&#;&#;&#; dönemde modern &#;ngiliz diline girdi. Sonraki on y&#;llarda, Vikinglere ili&#;kin anlat&#;lan kal&#;c&#; ve basmakal&#;p efsanelerde boynuzlu kask giydikleri ve yaln&#;zca erkeklerin yüksek statüye sahip oldu&#;u aktar&#;ld&#;.
yüzy&#;lda Vikingler, Avrupal&#; &#;&#;sömürgeciler için kusursuz bir tipleme ve köken halk olarak görüldü ve övgülerle an&#;ld&#;. Bu fikir, ’larda Nazi ideolojisi taraf&#;ndan ortaya at&#;lan ve kaba bilimsel teorilerin besledi&#;i bir Alman (Cermen) soyunun kökeni biçiminde yans&#;t&#;ld&#;. Vikinglere ili&#;kin etnik safl&#;k dü&#;üncesi hâlâ popüler bir tart&#;&#;ma olarak görülüyor ve beyazlar&#;n üstünlü&#;ünü savunanlar taraf&#;ndan benimsenmi&#; olsa da bu teoriler uzun y&#;llard&#;r tart&#;&#;malara yol aç&#;yor.
'V&#;K&#;NG' NE DEMEK?
Ça&#;da&#; kültürde, Viking kelimesi genellikle 9. ve yüzy&#;llardaki &#;skandinav halklar&#; ile e&#;anlaml&#; kullan&#;l&#;yor. S&#;k s&#;k “Viking kan&#;”, “Viking DNA’s&#;” ve “Viking atalar&#;” gibi terimleri duyar&#;z; ancak Ortaça&#;’da kullan&#;lan hâli, modern dönemdeki kullan&#;mdan oldukça farkl&#; &#;eyler ifade ediyordu. Bunun yerine daha sonra eylemi önceleyen bir terim ortaya at&#;ld&#;: “Going a-Viking” (Hareketli/Göç eden Viking). Günümüzdeki “korsan” kelimesini and&#;ran biçimde, Vikingler hareketlilik baz al&#;narak tan&#;mland&#; ve bu tan&#;m yerle&#;ik ya&#;ayan &#;skandinav topluluklar&#;n&#;n ço&#;unlu&#;unu tasvir etmiyordu.
Milliyetçilik ça&#;&#;nda Viking sözcü&#;ünün yeni bir kullan&#;m&#; ortaya ç&#;karken, Viking bask&#;nlar&#;n&#;n modern Avrupa’n&#;n s&#;n&#;rlar&#;n&#;n ötesine geçti&#;i 9. yüzy&#;lda sözcü&#;ün anlam&#; farkl&#;yd&#;.
Danimarka, Norveç ve &#;sveç’in modern ulus devletleri günümüzde hâlâ olu&#;umunu sürdürüyor. Yerel ve ailevi kimlikler, milliyet ba&#;lar&#;ndan daha de&#;erli. Ça&#;da&#; topluluklar taraf&#;ndan Vikingleri tan&#;mlamak için kullan&#;lan baz&#; terimler [“wicing” (ya&#;malamak / ya&#;mac&#;lar), “rus” (Rus), “magi” (büyücüler), “gennti” (pagan), “pagani” (pagan), “pirati” (korsan)] etnik olmayan at&#;flar içeriyor. Danimarka’yla ilgili bir terim olan “danar” (Danimarkal&#;) sözü ilk önce &#;ngilizcede kullan&#;lm&#;&#;, Viking kontrolü alt&#;ndaki halklar&#;n bir kar&#;&#;&#;m&#;n&#; aç&#;klayan siyasi bir etiket olarak i&#;lev görmü&#;tü.
Vikinglerin dünya genelindeki seyahatleri, kendi toplumlar&#; aç&#;s&#;ndan kültürlerin kayna&#;mas&#;na ve ticaret yollar&#;n&#;n Kanada’dan Afganistan’a dek ula&#;mas&#;na neden oldu. Vikinglerin ilk ba&#;ar&#;lar&#;n&#;n en çarp&#;c&#; özelli&#;i, bat&#;daki Hristiyan &#;rlandal&#;lardan do&#;udaki Abbasi Hilâfeti alt&#;ndaki Müslümanlara var&#;ncaya dek, oldukça geni&#; bir kültürel alanla uyum sa&#;lama ve bu kültürleri uyarlama yetenekleri olmu&#;tu.
B&#;R KÜLTÜR HARMANI
Son y&#;llarda arkeoloji alan&#;nda yap&#;lan ke&#;ifler, insanlar&#;n ve mallar&#;n, Ortaça&#;’&#;n ba&#;lar&#;nda dü&#;ündü&#;ümüzden çok daha geni&#; mesafelerde nas&#;l ta&#;&#;nd&#;&#;&#;na &#;&#;&#;k tutuyor. 8. yüzy&#;lda (Viking ya&#;malar&#;n&#;n ba&#;lad&#;&#;&#; dönemden hemen önce) Balt&#;k bölgesi, &#;skandinav, Frig, Slav ve Arap tüccarlar&#;n&#;n yo&#;un temas içinde bulundu&#;u bir co&#;rafyayd&#;. Do&#;rudan &#;skandinavya’dan gelen ve ard&#;ndan evlerine dönen gemileri, erken dönem Viking bask&#;nlar&#; olarak ele almak, basit bir dü&#;ünce olur.
Son arkeoloji ve metin çözümleme çal&#;&#;malar&#;, Vikinglerin seyahatleri esnas&#;nda birçok yerde mola verdi&#;ini gösteriyor (bu molalar dinlenme, tedarik, haraç ve fidye toplamak, ekipman onarmak ve istihbarat toplamak konular&#;nda gerçekle&#;mi&#; olabilir). Bu durum, farkl&#; kültürlerle uzun süreli bir etkile&#;ime olanak sa&#;lad&#;. Vikingler ve yerel halklar aras&#;ndaki ittifaklar, &#;ngiltere ve &#;rlanda’da ve ’lu y&#;llardan itibaren kay&#;tl&#;d&#;r. ’li y&#;llara gelindi&#;indeyse, Gaelic (Gaedhil / Galyal&#;) adl&#; karma topluluklar ve yabanc&#; bir kültür (Gaill) &#;rlanda topraklar&#;na musallat olmu&#;tu.
Yaz&#;l&#; kaynaklar, &#;ngiltere ve &#;rlandal&#; insanlar&#;n Vikinglere kat&#;l&#;mlar&#;n&#; anlatan ve onlar&#; k&#;nayan belgeler içeriyor. Ayr&#;ca bu belgeler, Viking sava&#; gruplar&#;n&#;n etnik aç&#;dan “üstün” olmad&#;&#;&#;n&#; da gösteriyor. Viking mürettebat&#;, daha sonralar&#; görülen korsan gruplar&#;nda oldu&#;u gibi (örne&#;in Karayiplerin erken modern dönem korsanlar&#;), farkl&#; geçmi&#; ve kültürlerden gelen muhalif unsurlar&#; birle&#;tirerek, yolculuklar&#; boyunca s&#;k s&#;k üyelerini kaybedip yenilerini i&#;e al&#;yordu.
Viking Ça&#;&#;’n&#;n kültürel ve etnik çe&#;itlili&#;i, 9. ve yüz y&#;llardan kalma ah&#;ap mezarlarla ve gümü&#;-ah&#;ap kar&#;&#;m&#; buluntularla ortaya konuyor. Britanya ve &#;rlanda’da Vikingler taraf&#;ndan üretilen mallar&#;n yaln&#;zca küçük bir k&#;sm&#; &#;skandinav men&#;eli veya tarzdayd&#;.
y&#;l&#;nda güneybat&#; &#;skoçya’da bulunan Galloway gömütü, &#;skandinavya, &#;ngiltere, &#;rlanda, K&#;ta Avrupas&#; ve Türkiye’den gelme parçalar&#; içeriyor. Kültürel harmanlama, Vikinglere dair bulgular&#;n tipik bir özelli&#;i. En son bilimsel teknikler kullan&#;larak Vikinglerle ba&#;lant&#;l&#; yerle&#;imlerde bulunan iskeletlerin incelenmesi, &#;skandinav ve &#;skandinav olmayan halklar&#;n hiyerar&#;ide veya cinsiyet konusunda belirgin etnik ayr&#;mlara u&#;ramadan kar&#;&#;t&#;&#;&#;n&#; bizlere gösteriyor.
Kan&#;tlar, Viking Ça&#;&#;’ndaki ticaret a&#;lar&#;n&#;n bir sonucu olarak, geni&#; mesafelerde gerçekle&#;en nüfus hareketlili&#;ini ve çok-kültürlü bir ya&#;am&#; ortaya koyuyor.
Viking Ça&#;&#;, Kuzey Avrupa’daki devlet olu&#;um süreçlerinde de önemli bir dönemdi ve tabii ki ve yüzy&#;llar boyunca ulusal kimliklerin tan&#;mlanmas&#; ve bunlar&#; aç&#;klamak için uygun kökensel mitlerin geli&#;tirilmesi konusunda artan bir çaba vard&#;. Bu, Vikingler aç&#;s&#;ndan &#;skandinavya ile ba&#;lant&#;lar&#;n&#; kutsamak ve &#;skandinav olmayan unsurlar&#; küçümsemek için yerle&#;ik alanlardan geriye dönük bir geli&#;ime neden oldu.
Yaz&#;lanlar incelendi&#;i zaman, çeli&#;kili öyküler ve folklorik motifler göz önünde bulunduruldu&#;unda, bu efsanelerin do&#;ru olmad&#;&#;&#; ortaya ç&#;k&#;yor. Örne&#;in, Dublin’in (&#;rlanda) kurulu&#;uyla ilgili Ortaça&#; efsaneleri, kurucular&#;n Danimarka veya Norveç kökenli oldu&#;unu ileri sürüyor (y&#;llar içinde bu konu hakk&#;nda birçok yaz&#; yay&#;nland&#;) ve üç gemiyle gelen üç karde&#;in hikâyesini aktar&#;yordu; ancak, bu efsaneler di&#;er kültürlerin efsaneleriyle de büyük benzerlikler ta&#;&#;yordu. Kaderin bir cilvesi olarak, Viking Ça&#;&#;’n&#;n sonunu müjdeleyen, Avrupa’da ulus devletlerin geli&#;imi olmu&#;tu.
KABUL GÖRMEYEN 'M&#;LL&#;YET'
Viking Ça&#;&#;’n&#;n ba&#;lar&#;nda modern milliyetçilik ve etnisite (etnik köken) kavramlar&#; bilinmiyordu. Viking kültürü eklektikti (bir kültür harman&#;) ancak &#;skandinav ve &#;skandinav olmayan ögeleri birle&#;tiren “Old Norse” dili (&#;ngilizce, Almanca gibi dillerin antik kökeni durumundaki Cermen dili), ayr&#;ca benzer nakliye araçlar&#; ve askeri teknolojilerin kullan&#;m&#;, yap&#; mimarisi ve giyim-ku&#;am tarzlar&#; dâhil olmak üzere, büyük anlamda ortak özellikler bulunuyordu.
Bu kimlik göstergelerinin, uzun mesafeli ticaret a&#;lar&#;nda statü ve ba&#;l&#;l&#;&#;&#; gösteren etnik sembollerden daha fazla anlam ifade etti&#;i söylenebilir. Birçok sosyal olgu ve kimlik, kendi do&#;as&#; içinde etnik kökenli de&#;ildir. Bunu, &#;ngilizce dilini benimsemi&#; ça&#;da&#; uluslararas&#; ticaret kültürüne, en son bilgi i&#;lem teknolojilerine, yönetim kurullar&#;n&#;n ortak yerle&#;im planlar&#;na ve Bat&#;l&#; “tak&#;m elbise” kültürünün karakterine benzetebiliriz. Bu, dünyan&#;n hemen hemen her ülkesinde ya&#;at&#;lan, ancak etnik kimliklerden ba&#;&#;ms&#;z biçimde var olan bir kültür olarak görülebilir.
Benzer &#;ekilde, 9. ve yüz y&#;llardaki Vikingler, kökenleri veya DNA’s&#; yerine, yapt&#;klar&#;yla daha isabetli biçimde tan&#;mlanabilirler. &#;skandinav dilinin basit yap&#;s&#;n&#; Vikinglerle ba&#; ba&#;a b&#;rakt&#;&#;&#;m&#;zda, Viking Ça&#;&#;’n&#;n ba&#;lang&#;c&#;n&#; ve Vikinglerin (onlar&#; parçalamaya çal&#;&#;mak yerine) farkl&#; kültürlere uyum sa&#;layarak Ortaça&#; Avrupa’s&#;n&#;n temellerini nas&#;l yeniden &#;ekillendirdi&#;ini daha iyi anlayabiliriz.
* Clare Downham, Liverpool Üniversitesi’nde K&#;demli Ö&#;retim Görevlisi'dir.
Kaynak: Vikings were never the pure-bred master race white supremacists like to portray
(Çeviren: Tarkan Tufan)
kaynağı değiştir]

Aryan

Aryan Sözcüğünün Kökeni

On dokuzuncu yüzyıl Avrupalı bilim insanları, Aryan sözcüğünü binlerce yıl önce Hindistan, İran ve Avrupa geneline yerleşmiş Hint-Avrupa ya da Hint-Cermen halklarını ifade etmek için kullanmıştır. Bu sınıflandırma, başlangıçta Avrupa dilleri ile Sanskritçe ve Farsça arasındaki benzerlikleri vurgulamıştır. Aynı zamanda Avrupalı bilim insanları İbranice, Arapça ve bunlarla ilişkili diğer diller arasındaki benzerlikleri açıklamak için Yahudileri ve Arapları Sami olarak tanımlamıştır. Bu dilbilimsel kategori, zamanla hatalı bir şekilde belirli bir etnik köken ya da ırkı ifade edecek biçimde yeniden yorumlanmıştır. Fransız ırkkuramcı Arthur Gobineau (–) gibi yazarlar, Aryan sözcüğünü özellikle bir ırk kategorisi olarak kullanmıştır. Bu yazarlar, Aryanların da diğer halklardan üstün olduğunu savunmuştur. Bu terimin bir ırkı ifade etmek için kullanılması, “Aryan ırkı”nın varlığına ilişkin yaygın fakat yanlış bir görüşün yayılmasına yol açmıştır.

Kavramın Nazi Almanyası’nda Kullanımı

Vladya Meed'in Varşova'nın Aryan bölümünde – arasında Yahudi direnişçilere silah kaçırmak ve Yahudilerin gettodan kaçmasına yardım etmek için kullandığı “Aryan” kimlik kartı tipi

Yirminci yüzyılın başında bilim insanları ve diğer kişiler, Aryan sözcüğünü başlangıçta dil yapısıyla ilgili araştırmalarda kullanılmasına karşın etnik bir grup olarak kullanmıştır. Houston Stewart Chamberlain (–) gibi bazı düşünürler, Aryanların diğer insan gruplarından etnik ve kültürel olarak üstün olduğu fikrini savunmuştur.

Nazi Partisi’nin kurulduğu ’li yıllardan itibaren Adolf Hitler ve Nasyonal Sosyalizm taraftarları, bu kavramı savundu. “Aryan ırkı”nın var olduğu ve üstün olduğu yönündeki inançlarını, kendi ideoloji ve politikalarına uyarlayıp, manipüle edip radikalleştirdiler. Nazi yetkilileri, bu kavramı Almanların “üstün ırk”a mensup oldukları fikrini desteklemek için kullandı. Bunun yanı sıra, “Aryan dışı” kavramının öncelikle Alman toplumuna ana etnik tehdit olarak gördükleri Yahudiler için geçerli olduğunu ifade ettiler. Bu terim, Roman ve Sintî (Çingene) halkları ve Siyahîler için de geçerliydi.

Hitler’in yılında Şansölye olarak atanmasını takip eden yıllarda Aryan terimi, Nazi Almanyası’nda—yasalar da dâhil olmak üzere—kamusal hayatın çeşitli alanlarında kullanılıyordu. Yahudi vatandaşların haklarını geçersiz kılan ilk önemli yasa, “Profesyonel Kamu Görevinin Düzenlenmesine İlişkin Kanun” oldu. 7 Nisan tarihinde yürürlüğe giren Memuriyet Kanununda Arierparagraph (Aryan Fıkrası) adında bir kısım yer alıyordu. Bu, Yahudileri (ve sıklıkla “Aryan olmayan” diğer kişileri de) örgütlerden, mesleklerden ve kamusal hayatın diğer alanlarından dışarıda tutan ilk yasal düzenlemeydi. Yasaya göre, “Aryan soyundan gelmeyen memurlar, emekliye ayrılacaktır.” Özel ve dinî kurumlar dâhil olmak üzere diğer kurumlar da buna uyarak üyelik için Aryan olma zorunluluğu getirdi.

Nürnberg Yasaları ilan edildi

Ne var ki Aryan olmayan tanımı geniş ve belirsiz olup kesinlikle “bilimsel” değildi. Memuriyet Kararnamesi’ne göre, bir Alman vatandaşı, büyükbabası ya da büyükannesinin Yahudi olması durumunda “Aryan olmayan” olarak sınıflandırılabiliyordu. İronik bir biçimde Eylül tarihli Nürnberg Irk Yasaları, Yahudi kavramına çok daha dar bir yasal tanım getiriyordu. Büyükanne ve büyükbabalarından üçü ya da dördü Yahudi olanlar, “Safkan” Yahudi olarak değerlendiriliyordu. Bazı durumlarda büyükanne ve büyükbabalarından ikisi Yahudi olan ve Yahudi cemaatinden bir kişi de “safkan” kabul edilebiliyordu.

Bir kişinin etnik durumunun “Aryan” olduğunu kanıtlamak için kişilerin soylarını yılına kadar ya da SS üyeleri için yılına kadar takip etmeleri gerekiyordu. Birçok Alman kilise, sinagog ya da nüfus dairelerinde doğum belgeleri, vaftiz kayıtları ve ölüm belgeleri araması için soybilimciler görevlendirdi. Oldukça uzun süren bu araştırma tamamlandığında bilgiler incelenmek üzere Reich Akrabalık Araştırmaları Ofisine (Reichsstelle für Sippenforschung) gönderiliyordu.

Aryan sözcüğünü ırk açısından kesin olarak tanımlamanın zor olduğu anlaşıldı. Nazi ırkbilimciler kalıtsal, fiziksel ya da entelektüel özelliklerden çok dil benzerliklerini ifade etmek için kullanılması nedeniyle, bu sözcüğün kullanılmasını onaylamıyordu. Nürnberg Irk Yasaları kabul edildikten sonra Nazi yetkilileri, yasalarda Aryan ve Aryan olmayan terimlerini kullanmayı bıraktı. Bunun yerine “Alman ya da ilişkili soylarından olanlar” ifadesini kullanmaya başladılar. Resmî olarak “ilişkili soylardan” olan kişiler, Avrupa kökenli kişilerdi. İçişleri Bakanı Wilhelm Frick, Almanya’daki Lehler ve Danimarkalılar gibi azınlık ulusların ilişkili soylardan geldiğini ve vatandaşlık için uygun olduğunu ifade etti. Nazilerin ırk terminolojisine göre Yahudiler, Siyahîler, Roman ve Sintî (Çingene) halkları “Avrupa dışı” olarak değerlendiriliyordu. Bu yüzden Alman vatandaşı olmaları yasaktı. Bunun yanı sıra, “Alman ya da ilişkili soylarından olanlar” ile cinsel ilişkiye girmeleri ya da evlenmeleri yasaktı.

Bu belirsiz tanıma karşın Aryan sözcüğü, gayriresmî şekillerde kullanılmaya devam etti. Bazı Naziler, bu terimi genellikle Kuzey Avrupalıları ifade etmek için kullanıyordu. Popüler olarak ise Almanya içinde ve dışında yalnızca Almanları değil, aynı zamanda İtalyanlar, Norveçliler ve Hırvatlar gibi diğer Avrupa uluslarını da ifade etmek için kullanılmaya devam etti. Lehler, Ruslar ve diğer bazı Slav halkları Nazi yönetimi altında vahşi bir zulme maruz kalmış olsa da “Aryan” olarak görülüyordu. Irkbilimciler ve antropologlar da Slavların da Almanlar gibi Kuzeylileri içeren benzer ırklardan oluştuğunu düşünüyordu. Onların da ilişkili soydan olduğu kabul ediliyordu.

Yahudi işletmelerinin “Aryanlaştırılması”: daha önceden Yahudiler tarafından işletilen dükkâna (Gummi Weil) el koyularak, Yahudi olmayan birine devredildi.

Aryan sözcüğü, insanları ifade eden bir isim olarak kullanılmasının yanı sıra, “Yahudi olmayan” kişileri ifade eden bir sıfat olarak da kullanılıyordu. Örneğin Varşova’nın Almanların kurduğu Yahudi gettosu dışında kalan kısmını insanlar, “Aryan tarafı” olarak biliyordu.

Aryan sözcüğü, ilgili başka bir sözcüğün de kökünü oluşturdu: Arisierung (“Aryanlaştırma”). Bu sözcük, Nazi Almanyası’nda ve Avrupa’nın Alman işgali altındaki bölgelerinde Yahudilere ait işletme ve mülklerin kamulaştırılıp Yahudi olmayan kişilere devredilmesini ifade ediyordu.

Çağdaş Kullanım

Aryan sözcüğü, sözcüklerin ve kavramların zaman içinde nasıl geliştiğinin iyi bir örneğidir. Avrupa ve Amerika bağlamında birbiriyle bağlantılı diller konuşan antik halkları ifade etmek için kullanılan bilimsel bir kavram olarak ortaya çıkan Aryan sözcüğü, zamanla bir ırk kategorisini ifade etmek için kullanılmaya başladı. Nazi rejimi, bu kavramı ırkçı ideolojilerinin temel bir parçası olarak benimsedi.

Son 10 yılda dünya genelinde beyaz ırkın diğer ırklardan üstün olduğunu düşünen kişiler, Aryan sözcüğünü Yahudi olmayan ve beyaz insanları ifade eden genel bir etiket olarak kullanmaya başladı. Bu sözcük, aynı zamanda bu kişilerin Nazi Almanyası’nın ırkçı düşünceleri ve soykırım uygulamalarına olan desteğini ortaya koymaktadır.

Son Redaksiyon: Apr 28,