Aşkı Roman Neden Kaldırıldı

kaynağı değiştir]

Yaşamı hakkında tarihçilerin üzerinde uzlaştığı kesin bilgiler azdır. Doğum tarihi kimi kaynaklarda ^[2][3] kimi kaynaklarda olarak belirtilir.^[4] Ali Enver adlı ağabeyi, Emine Melahat adına bir ablası ve Jülide adında bir kızkardeşi vardır.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün üvey babası Ragıp Bey tarafından akrabası idi. Babası Memduh Hayrettin Bey (Ragıp Bey’in ağabeyi), annesi Vasfiye Hanım’dır. ^{[not 1]}

Fikriye Hanım batı kültürü ile yetişti, Fransızca ve Rumca öğrendi; özel derslerle piyano çalmayı, annesi Vasfiye Hanım’dan ise ut çalmayı öğrendi.^[6]

Ailesi Teselya Savaşı’ndan sonra Selanik’e, Balkan Savaşları’nda Selanik’in işgale uğramasından sonra İstanbul’a göç etti. İstanbul’da yaşarken aile üyelerini birer birer kaybetti.^{[not 2]} Anne babasını kaybettikten sonra kızkardeşi Jülide ile birlikte Heybeliada'da yaşadı. Kardeşi Jülide'yi de veremden kaybettikten sonra arkadaşı Memduha Hanım'ın Sultanahmet'teki evinde yaşadı.^[7]

Fikriye Hanım, Mustafa Kemal’i ilk defa sekiz yaşında iken tanıdı. Büyük hayranlık beslediği Mustafa Kemal’e aşık oldu; ancak Mustafa Kemal’in imparatorluğun farklı yerlerinde görev alması nedeniyle ilişkileri sürekli kesintiye uğradı.

Fikriye Hanım, Mustafa Kemal’in İstanbul’da ’de kiraladığı, annesi Zübeyde Hanım, kardeşi Makbule Hanım ile manevi oğlu Abdürrahim’in yaşadıkları, Akaretler 76 numaradaki eve sıklıkla gidip ev işlerinde yardımcı oldu;^[6] ’de Mustafa Kemal’in Suriye cephesinden dönüşünden sonra kiraladığı Şişli’deki eve de sıklıkla giderek evin çekip çevrilmesinde yardımcı oldu.

Milli Mücadele yılları[değiştir kaynağı değiştir]

Peyami Safa başta romanlarında olmak üzere yazdığı deneme, makale ve gazete yazılarında Doğu-Batı konusu üzerine sıkça durdu. Batıyı "hem bir kıta hem de bir kafa" olarak gördü. Avrupa'yı bir kıta içinde doğan, süreç içerisinde sınırlarını aşan ve medeniyet tarihine bağlı bir mahiyet olarak gördü.^[] Verdiği eserlerde batı zihniyetinin oluşumundaki önemli etkenlere değinerek bunu konu üzerine söylemleri olan yazar, sanatçı ve düşünürlerin fikirlerinden yararlandı. Avrupa medeniyetinin Yunan, Roma ve Hristiyanlık ekseninde geliştiğini belirterek yalnız bu üç şeyden oluşan zihniyetle Avrupalı olunabileceğini dile getirdi. Hristiyanlığı ise Avrupa ve Asya arasındaki en belirgin fark olarak gördü.^[]

Peyami Safa Türk toplumunda taklit olarak görülen ve çeşitli sosyolojik ve edebi araştırmaların konusu olan Batılılaşmayı riyazileşmek ve siteleşmek kavramları üzerinden yorumladı. Romanlarında öne çıkan doğu-batı sentezini medeniyetlerin ruhunu inceleyip ardından da karşılaştırması şeklinde verdi. Avrupa medeniyetinin oluşmasında rasyonalist matematik zihniyetinin etkili olduğunu belirterek Doğu'nun bundan yoksun olduğu ifade etti. Dogmatizmi doğunun gelişmemesinde en büyük engel olarak gördü. Batı'yı maddeye hakim olması ve teknik olarak ilerlemesi gibi gerekçelerle yüceltti, Doğu'yu ise pasif olarak nitelendirdi. Türkiye'nin batılılaşmasını isteyerek kuramlarını oluşturduğu sentezlerini bunun için bir araç olarak gördü. Tanzimat Dönemi ile başlayan yenileşmenin yanlış yorumlanmasına da eleştirel bir tavır sergiledi.^[]

Din hakkındaki düşünceleri[değiştir kaynağı değiştir]

Peyami Safa Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılışını İngilizlere bağlıyor, İngilizlerle işbirliği içinde oldukları için Fransızlara da mesafeli yaklaşıyordu. 9 Ağustos tarihinde Cumhuriyet'ten ayrılan Peyami Safa, Yeni Mecmua ve Tasvir-i Efkâr gibi yerlerde yazmaya başladı. Yine bu tarihlerde Yusuf Ziya Ortaç ve Orhan Seyfi Orhon tarafından çıkarılan Çınaraltı dergisinde milliyetçilik anlayışını temellendirdiği yazılar yayımlıyordu. II. Dünya Savaşı yıllarında Almanya'yı destekler bir dil kullanınca faşist olmakla suçlandı.^[26] Yeğeni Behçet Safa da amcasının Adolf Hitler'i desteklediğini ve imzalı Kavgam kitabına sahip olduğunu iddia etti.^[27] yılında aleyhinde Rıza Çavdarlı imzası taşıyan bir broşür yayımlandı.^[28] Peyami Safa ilerleyen süreçte Çınaraltı dergisindeki yazılarını Millet ve İnsan adlı bir kitapta topladı.^[29] II. Dünya Savaşı dönemi Peyami Safa'nın fikir hayatında arafta kaldığı bir dönem oldu. Bu dönemlerde milliyetçilik, turancılık ve mistisizm gibi konularda değişimler yaşadı. Özellikle bir süre sonra üzerinde etkili olacak olan mistisizmin ilk belirtileri bu dönemde ortaya çıktı.^[30]

Peyami Safa'nın adı Irkçılık-Turancılık davası için hazırlanan 47 kişilik raporda geçti, fakat yargılanan 27 kişiden biri olmadı. Demokrat Parti iktidarı öncesinde Ziyad Ebüzziya'nın Tasvir-i Efkâr'ın yerine çıkardığı Tasvir'de yazmaya devam etti (). Aynı yılın Kasım ayında Büyük Doğu'nun ikinci dönem yazı kadrosunda yer alan isimlerden biri oldu.^[6]

Demokrat Parti dönemi[değiştir kaynağı değiştir]

Nereye gömüldüğü kesin olarak bilinmemektedir. Araştırmacı Eriş Ülger, Atatürk'ün yaveri Salih Bozok'un anılarına dayanarak mezar yerinin Kuğulu Park'ta olduğunu söylemektedir. Fikriye Hanım kitabının yazarı Fatih Bayhan ise Fikriye Hanım'ın Ankara'nın Ulus semtindeki - bugün üzerinde bankaların bulunduğu - eski mezarlıkta yatmakta olduğunu belirtmiştir. Can Dündar ise Ankara Etnografya Müzesi'nde Mustafa Kemal Atatürk'ün at üzerinde dev bir heykelinin yükseldiği yere defnedildiğini yazmıştır.^[18]

Hakkındaki eserler[değiştir

nest...

51417 51418 51419 51420 51421