Diastasis Nedir

Diastasis recti, midenin orta hattından başlayıp aşağıya doğru inen ve six pack olarak da bilinen kasların kısmen veya tamamen ayrılmasıdır. Diastasis recti en çok hamilelik döneminde görülür. Bunun nedeni, genişleyen rahmin karındaki kasları iyice germesidir. Ayrıca kişilerin kapasitesinden fazla ağırlık kaldırması veya aşırı karın egzersizleri yapması da karın kasının ayrılmasına neden olabilmektedir.

Sizler için hazırladığımız bu yazıda, hamilelerin neredeyse %60’ında görülen diastasis recti ile ilgili bilmeniz gerekenleri derledik.

Diastasis Recti Nedir?

Diastasis recti çok fazla bilinmese de aslında birçok kişinin farkında olmadan sahip olduğu bir sağlık problemidir. Kelime anlamı olarak diastasis ayrılma, recti ise karın kası anlamına gelir. Buradan da anlaşılacağı üzere distasis recti, midenin orta hattından başlayıp aşağı doğru inen kasların iki yana doğru açılıp kısmen veya tamamen ayrılmasıdır.

Karın kası ayrılması genellikle hamilelik döneminde görülür. Zira büyüyen rahim buradaki kasları iyice gerdiği için diastasis recti gelişme olasılığı yükselir. Ancak bu rahatsızlık yalnızca hamilelik dönemine özgü değildir. Erkeklerde, hatta yenidoğan bebeklerde bile nadir de olsa oluşabilir. Ayrıca kapasitenin üzerinde ağırlık kaldırmak veya aşırı karın egzersizi yapmak da karın kası ayrılmasına neden olabilmektedir.

Diastasis Recti Neden Olur?

Diastasis recti genellikle karın içi basıncın artması nedeniyle oluşur. Hamilelik döneminde büyüyen rahmin karın kaslarına baskı uygulaması veya fazla ağır eşyalar kaldırmak, karın içi basıncı artırarak kasların ayrılmasına zemin hazırlar.

Karın kası ayrılmasının olası nedenleri şu şekildedir:

• Gebelikte rahmin karın kaslarına baskı uygulaması,
• Hamilelikte artan hormonların kasları çevreleyen bağları gevşetmesi,
• Hamilelikte kilo kontrolü sağlayamamak, fazla kilo almak,
• Vücudun kapasitesinden fazla ağırlık kaldırmak,
• Yanlış veya aşırı karın egzersizleri yapmak.

Diastasis Recti Belirtileri Nelerdir?

Doğumdan sonra karın kasının belli bir miktar ayrılması birçok kadında görülebilir. Ancak bu açıklık ileri boyuttaysa aşağıdaki semptomların ortaya çıkması kaçınılmaz olacaktır.

Karın kası ayrılmasının en sık karşılaşılan belirtileri şunlardır:

• Hamilelik öncesi kiloya dönülmesine rağmen karnın bir türlü toparlanmaması,
• Özellikle yemek yedikten sonra karnın bombe yapacak şekilde dışarıya doğru çıkması,
• Doğumdan sonra tüm vücudun toparlanmasına rağmen alt karında toparlanma olmaması,
• Karında aşırı şişkinlik,
• Bel ve sırt ağrıları,
• Kabızlık,
• Kötü duruş.
  
  

Diastasis Recti Kimlerde Daha Sık Görülür?

Diastasis recti için bazı risk grupları bulunmaktadır. Bunlar;

• Hamilelik sayısı fazla olan kadınlar,
• Gebeliğinde aşırı kilo almış kadınlar,
• Çoğul gebelik yaşayanlar,
• İri bebek doğuranlar,
• Vücut kitle indeksi yüksek olanlar,
• Sürekli ağır karın egzersizi yapanlar,
• Sık sık kilo alıp verenler,
• Karın kasları henüz gelişmemiş olan yenidoğan bebekler ve
• Genetik yatkınlığı bulunanlar.
  
  

Doğumdan Sonra Göbek Sarması Nasıl Önlenir?

Diastasis Recti Nasıl Tedavi Edilir?

Kişinin yaşam kalitesini etkileyebilen diastasis recti hafif, orta veya şiddetli olabilir. Ayrılmanın şiddetine göre hekim bir tedavi planı oluşturacaktır. Eğer hafif bir ayrılma varsa vücudun doğumdan sonra toparlanma süreci tamamlandığında basit egzersizlerle karın kasları yeniden kuvvetlendirilebilir. Ancak orta veya şiddetli karın kası ayrılmalarında vücudun kendisini tek başına onarması mümkün olmayabilir. Bu nedenle fizyoterapi uygulamaları veya cerrahi operasyon gündeme gelebilir. Bu noktada hekimin önerilerine uymak son derece önemlidir. Zira bilinçsiz bir şekilde yapılan egzersizler kasların daha da zorlanmasına ve zarar görmesine neden olabilmektedir.

Diastasis Recti Ameliyatı

Günlük hayatı etkileyecek şikâyetleri olan veya kozmetik açıdan görüntüden rahatsız olanlar için diastazis recti ameliyatı gündeme gelebilir. Ameliyat geleneksel, laparoskopik veya endoskopik teknikle yapılabilir. Geleneksel tekniğin iyileşme süresi diğer yöntemlere göre biraz daha yavaştır. Ayrıca her cerrahi operasyonda olduğu gibi bu ameliyatlarda da enfeksiyon, ağrı, sinir hasarı ve yara bölgesinde açılma gibi çeşitli riskler bulunur.

Diastasis Recti Egzersizleri

Hafif karın kası ayrılması için çeşitli egzersizler faydalı olabilir. Bu egzersizlerin amacı çekirdeği kuvvetlendirmektedir. Ancak yapılacak olan egzersizler mutlaka bir fizyoterapist tarafından belirlenmelidir. Aksi halde yıpranan karın kası daha da zorlanarak zarar görebilmektedir.

Diastasis rectisi olan kişilerin karın kaslarını daha da yoracak mekik, şınav veya ön plank gibi egzersizlerden kesinlikle kaçınması gerekir. Bunun yerine yüzme veya yoga gibi sporlardan faydalanılabilir. Ya da fizyoterapist eşliğinde özel antrenmanlar hazırlanabilir.

Kaynak 1, 2

Rektus diyastazı nedir?

Rektus diyastazının semptomları nelerdir?

Rektus diyastazı nasıl ortaya çıkar?

Rektus diyastazını tetikleyen faktörler nelerdir?

Rektus diyastazı nasıl önlenir?

Rektus diyastazı nasıl teşhis edilir?

Rektus diyastazı nasıl tedavi edilir?

Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü) (IQWiG) ile birlikte hazırlanmıştır.

Tarih:

Diastazis rekti (diastasis recti abdominis, DRA), karnın ortasında birleşen ve ‘six pack’ veya ‘baklava’ olarak bilinen rektus abdominis isimli kasların ayrılmasını ifade eden medikal bir terimdir. Hamilelik sürecinde bebekle birlikte büyüyen ve genişleyen rahim, karın kaslarının da gerilmesine neden olur. Karnın orta hattında uzanan lifli yapı olan Linea Alba’nın fazlaca gerilmesi, diastazis rekti’nin temel sebebidir.

Karın kaslarının ayrılması sorunu sadece hamile kadınlarda değil, bebeklerde ve erkeklerde de görülebilmektedir. Bebeklerde genellikle Line Alba içerisindeki anormal lif dizilimi nedeniyle doğuştan bir bozukluk olarak ortaya çıkar. Erkeklerde ise ileri yaş, önemli kilo değişimleri veya karın kaslarındaki basınçta aşırı artışlara neden olan ağırlık kaldırma ve / veya kalıtsal kas güçsüzlüğü gibi nedenler karın kaslarının ayrılmasına neden olabilmektedir. Ancak DRA en yaygın olarak yeni doğum yapmış kadınlarda görülür.

Hamilelikte bebeğin gelişimi ile birlikte büyüyen rahim, rektus abdominis kaslarının bağlanma açısını değiştirirken uzamasına neden olur. Aynı zamanda hamilelikte kasların ve eklemlerin değişimlere uyum sağlamasına yardımcı olması için salgılanan relaksin hormonu, bağ dokularının yapılarında da değişimleri tetikler. Linea Alba dokusunda hormonal değişimlere bağlı gerilmeler ve karında haftalar ilerledikçe artan gerginlik, rectus abdominis kaslarının da ayrılmasına neden olabilir. Özellikle fazla kilo, hamilelikte obezite, çoğul gebelikler de hamilelikte karın kaslarının olumsuz etkilenmesinin yaygın nedenleri arasındadır.

Yanlış egzersiz ve karnı zorlayacak çeşitli hareketler, karın kaslarının deforme olmasının en belirgin sebeplerindendir. Ancak bir uzmanın yönlendirmesi ile yapılacak doğru egzersizler, diastazis recti belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir.

Eğer doğumdan sonra diastazis recti yaşıyorsanız, öncelikle kadın hastalıkları ve doğum uzmanınızdan sizi yönlendirmesini isteyebilir veya bir fizyoterapiste danışabilirsiniz. Alanında uzman bir fizyoterapist, size uygun olan egzersizleri ve karın toparlayıcı korse kullanmanızı önerebilir. Burada önemli olan, karın kasları ayrılmasının herkeste farklı şekillerde ilerleyebileceğinin bilinmesi ve kişiye özel bir tedavi için doğru uzmanla çalışılmasıdır.

Bunların yanı sıra, diastazis recti belirtilerini hafifletmek için;

• Doğumdan sonra ağır eşyalar kaldırmamak ve bebeği taşırken karnı zorlamamaya dikkat etmek,

• Karın kaslarının ani gerilmesini sağlayan hareketlerden kaçınmak,

• Ağır egzersizler yapmamak,

• Özellikle karın nefesi içeren nefes egzerizleri yaparak karın içi dokuların güçlenmesini desteklemek,

• Doktorunuzun da önerisi ile diastazis recti konusunu bilen ve buna göre yönlendirme yapabilen bir pilates eğitmeni ile çalışmak faydalı olabilir.

Referanslar:

"Abdominal Separation (Diastasis Recti)". Şuradan alındı: https://www.webmd.com/baby/guide/abdominal-separation-diastasis-recti#1

"Diastasis recti abdominis". Şuradan alındı: https://www.physio-pedia.com/Diastasis_recti_abdominis